NASA-sonde botst succesvol met asteroïde in aardebeschermingstest

NASA heeft succesvol de DART-sonde laten botsen met de Dimorphos-asteroïde. De botsing is onderdeel van een onderzoek of dergelijke botsingen gebruikt kunnen worden om de baan van asteroïden voldoende te veranderen om de aarde te kunnen beschermen.

DART, kort voor Double Asteroid Redirection Test, raakte dinsdagochtend om 1.14 uur Nederlandse tijd de Dimorphos-asteroïde, schrijft NASA. De botsing werd gelivestreamd. Op de beelden is te zien hoe de asteroïde steeds dichterbij komt en het contact op een gegeven moment wordt verloren. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie zegt dat hiermee is gedemonstreerd dat een ruimtesonde gebruikt kan worden om op hoge snelheid en nauwkeurig relatief kleine hemellichamen te raken.

Dimorphos heeft een diameter van 160 meter en draait om een grotere asteroïde genaamd Didymos. Deze heeft een diameter van 780 meter. Geen van deze twee asteroïden vormt een bedreiging voor de aarde, benadrukt NASA. Onderzoekers verwachten dat met deze botsing Dimorphos' baan met een procent wordt verkort, ofwel met tien minuten. In de komende tijd wil NASA onderzoeken of dit daadwerkelijk is gebeurd.

Hiervoor gaan wetenschappers verschillende informatiebronnen gebruiken. Enerzijds is er de Draco-camera, die op de neus van DART was bevestigd en werd gebruikt voor de livestream. DART gebruikte deze Didymos Reconnaissance and Asteroid Camera for Optical navigation-camera ook om zichzelf te besturen, samen met een speciaal algoritme. De sonde werd samen gelanceerd met een Italiaanse cubesat, die vijftien dagen voor de impact met Dimorphos werd losgekoppeld van DART. Deze cubesat heeft beelden van de botsing gemaakt, die nu langzaam terug naar de aarde worden gestuurd. Daarnaast worden tientallen telescopen gebruikt om de baan van de asteroïde te volgen. Tot slot wil NASA met ESA's Hera-sonde de inslagkrater nader onderzoeken.

Draco en Smart Nav bestuurden de 570kg-sonde terwijl deze met ongeveer 22.530 kilometer per uur door de ruimte vloog. NASA hoopt met deze botsing de asteroïde zelf te hebben vertraagd. De organisatie hoopt zo de aarde te kunnen beschermen voor asteroïden die dreigen op de planeet te botsen, door met een sondebotsing de baan van de asteroïde zodanig te veranderen dat deze langs de aarde vliegt. DART werd in november door SpaceX gelanceerd.

De livestream start vlak voordat DART Dimorphos raakt

Dimorphos elf seconden voor DARTs botsing, op een afstand van 68 kilometer
Dimorphos elf seconden voor DART's botsing, op een afstand van 68 kilometer

Door Hayte Hugo

Redacteur

27-09-2022 • 08:43

95

Reacties (95)

95
91
55
12
0
32
Wijzig sortering
Het feit dat het hier gaat om een klein en een grote asteroide die om elkaar heen draaien is voor dit project ideaal want de baanverandering die deze klap veroorzaakt is klein. Maar doordat je de baan van de kleine asteroide vreselijk nauwkeurig kunt meten (via de omlooptijd om de grotere broer) maakt dat je het effect van de klap ook erg nauwkeurig en relatief snel kunt bepalen. Als je dit had geprobeerd bij een "los" door de ruimte bewegende asteroide, dan was die baanverandering minder eenvoudig te meten geweest.
Daarnaast hoe pak je dit probleem aan van asteroïde die je niet ziet? Ik weet niet meer precies welke hoek ze moeten komen maar er zijn asteroïde die pas relatief laat gezien worden. Omdat ze niet opvallen. Als je dan nog een raket de lucht in moet schieten ben je te laat.

Of gaan wij in de toekomst pakweg 1000 satellieten hebben die op grote hoogte hangen die wij kunnen gebruiken als een kanonskogel?

Ik zie het al leuk dat het kan, maar wij zijn technisch lang nog niet ver genoeg om dit echt toe te passen.

Als wij morgen ineens een serieuze rocks zien die onze kant op komt met een kans op een treffer. Zie ik het slecht in voor veel van het leven op Aarde. (Vast wel een paar dieren die het overleven)
Dit is inderdaad een probleem, want het gebeurt dat NASA ze niet ziet aankomen of telaat.

Hier een voorbeeld.
https://www.cnet.com/scie...hird-closest-fly-by-ever/
Wat zou de impact zijn van een asteroïde de grootte van een koelkast? Krijg je dan al een krater van een paar kilometer?
Dat ligt helemaal aan de snelheid (en dus de energie) waarmee de botsing plaats vind. In principe kun je met een kiezelsteen al een flinke krater maken mits de snelheid hoog genoeg is.
Dat ligt helemaal aan de snelheid (en dus de energie) waarmee de botsing plaats vind. In principe kun je met een kiezelsteen al een flinke krater maken mits de snelheid hoog genoeg is.
In praktijk lopen de snelheden nu ook weer niet zo hoog op. De Chelyabinsk meteor had een diameter van 20 meter, die brandde grotendeels op in de atmosfeer en heeft geen krater nagelaten. https://en.wikipedia.org/wiki/Chelyabinsk_meteor
Hier ging het niet om het formaat maar om het missen van. Een asteroïde van dit formaat brand (hopelijk) op in onze atmosfeer
Deze onontdekte asteroïde was ook maar een relatief kleintje. Hoe groter ze zijn hoe makkelijker ze te detecteren zijn, en ook hoe groter de noodzaak is om ze af te wenden.
Ik kan me voorstellen dat ze straks gewoon standaard een aantal van dit soort satellieten hebben klaar liggen op aarde. Mocht SpaceX hun starship-concept voor elkaar kunnen krijgen kun je op zeer korte termijn een zwaar object lanceren. Het kost alleen dan nog wel een tijd om genoeg snelheid op te bouwen om echt effectief te zijn, meestal gebruiken ze slingshots rond planeten/manen om dit te bereiken.
Dit was vooral een proof of concept om te kijken wat het daadwerkelijke effect is, en of hun modellen een beetje overeen komen met de werkelijkheid.
Dat is inderdaad ook een deel van het grotere probleem van grote asteroiden; er wordt aan gewerkt natuurlijk, maar het is helaas een langzaam proces.

Dat gezegd hebbende, ik geloof dat we alle onderdelen hebben; goede telescopen en slimme technologie waarmee we de banen van wat we kunnen zien in kaart kunnen brengen en kunnen extrapoleren.

Ik denk dat we mettertijd een vloot aan telescopen (optisch of radiografisch of wat dan ook) door het hele zonnestelsel hebben vliegen om alles in kaart te brengen, en op aarde komt alles in de grote rekenmachines zodat we alles aan kunnen zien komen en hopelijk, jaren voordat het een risico wordt, het kunnen voorkomen.
We zien inderdaad nog lang niet alles en we hebben nog niet eens een goed werkend systeem om asteroiden te deflecteren. Deze DART missie een hele goede eerste stap op weg naar een steeds beter system. Dat systeem zal overigens steeds beter worden (meer bescherming bieden), maar nooit 100% veiligheid kunnen bieden. Net zoals autogordels dat niet kunnne.

We zijn op allerlei fronten bezig om die asteroiden in kaart te brengen, de belangrijkste is het Center for Near Earth Object Studies. Het aantal objecten dat gedetecteerd wordt, neemt rap toe en ook wordt naar steeds kleinere objecten gezocht. We zijn dus goed bezig.
Als wij morgen ineens een serieuze rocks zien die onze kant op komt met een kans op een treffer. Zie ik het slecht in voor veel van het leven op Aarde. (Vast wel een paar dieren die het overleven)
Dat is een open deur. Of eigenlijk: een open staldeur :) Ongeveer gelijk aan: "als je met een auto met 160 km/h op een betonnen bunker knalt, dan zie ik het slecht in voor de passagiers".
Als wij morgen ineens een serieuze rocks zien die onze kant op komt met een kans op een treffer. Zie ik het slecht in voor veel van het leven op Aarde. (Vast wel een paar dieren die het overleven)
Zag dit in het RTL nieuws, daar werd gezegd dat er de komende eeuw in ieder geval nog niks gaat gebeuren.
Zo is ook de samenstelling van (beide) asteroïden beter te schatten omdat we het momentum van de sonde weten en de baanverandering van de asteroïde nu kunnen meten. Dit kan weer inzichten geven bij historische en toekomstige asteroïden.
Waarom ze specifiek hebben gekozen voor een "double asteroid" is overigens omdat een alleenstaande asteroide van richting veranderen misschien wel is te doen maar enorm lastig om te constateren. Omdat in dit geval de kleine om de grote draait hoeven ze niet de minuscule baanverandering te meten maar eenvoudiger kunnen kijken of de omlooptijd van de kleine om de grote is veranderd. Dat "knipperen" van de zichtbaarheid van de grote is makkelijker te observeren.

Op google zoeken naar 'dart mission' resulteert er bij mij overigens in dat er een sonde over m'n scherm vliegt en botst met het plaatje van de asteroïde waarna de hele goole-zoekresulaten-pagina scheef staat. Well played Google :P
Iemand heeft een hoge resolutie foto gemaakt door de afbeeldingen op elkaar te stapelen. (Het midden van de afbeelding is dus het scherpst.) https://i.imgur.com/3stHH8v.jpeg
De video van NASA is prachtig maar ik vind deze video ook zeer indrukwekkend. Dit is de impact vanaf aarde gefilmd door de ATLAS telescoop in Zuid-Afrika.

https://twitter.com/Rainmaker1973/status/1574656330417459201
voor de specialisten : nu is het een sonde , is dat genoeg, of zou in een 'echt' scenario er ook een (kern)bom in de sonde moeten zitten om echt zeker de baan te breken ?
Dat is niet nodig. Als je er vroeg genoeg bij bent, dan is een (heel erg) kleine koerswijziging al voldoende om een eventuele gevaarlijke asteroïde de aarde te laten missen.

Een ander nadeel van het "opblazen" van een asteroïde (als je dat al zou lukken) is dat je dan meerdere brokken creëert, die weliswaar kleiner zijn dan de oorspronkelijke asteroïde, maar waarvan je de baan vooraf niet kunt bepalen. De kans dat je jezelf daarmee met een groter probleem opzadelt is niet nul....
Ik vraag me af of een explosie echt zoveel impact heeft op een grote steen; waarschijnlijk hebben anderen de rekensom al gedaan.

Nog een alternatief was om een sonde 'naast' een meteoriet te laten vliegen, om zo door de onderlinge zwaartekracht het object genoeg af te buigen. Op een tijdsschaal die lang genoeg is, is een millimeter een kant op genoeg om iets honderden kilometers af te laten buigen.
Die invloed is altijd kleiner dan van een botsing, als het al enige invloed heeft. De totale impulsoverdracht hangt samen met de snelheidsverandering van de sonde.
Sowieso is een reguliere explosie zinloos aan gezien de energie in een bolvormige radius verspreid wordt. Het moet een gefocuste explosie zijn waarbij de energie ideaal een richting uit gaat. En dat is een stuk moeilijker te doen.
Dat een groot deel van de energie verdwijnt vanwege de bolvorm is bij een explosie op aarde, in de atmosfeer, natuurlijk ook zo. En de verwoestende kracht van atoombommen is er daardoor niet minder om.

Om een asteroide uit zijn baan te duwen werkt een atoombom overigens ook: een atoombom geeft een enorme hoeveelheid straling vrij. Die straling zal een deel van het materiaal op de asteroide doen verdampen en daardoor zal er een soort van voorstuwing worden gerealiseerd.
Alleen kunnen we op aarde al heel lang explosieven ontwikkelen die gestuurd worden. Alleen dat vereist een loodzware funnel en goede positionering.
Die straling zal een deel van het materiaal op de asteroide doen verdampen en daardoor zal er een soort van voorstuwing worden gerealiseerd.
Die mag je uitleggen. Verdamping is geen stuwing. Er wordt namelijk geen directionele kracht uitgeoefend door de straling voor zo ver ik weet. Stuwing komt echt alleen van de initiële explosie. Tevens is een explosie in het luchtledig minder effectief. Explosies op aarde hebben zo'n verwoestende kracht vanwege de atmosfeer. Lucht moleculen die op elkaar botsen en weerstand creëren.
Volgens mij valt er niet zoveel uit te leggen boven op wat ik al zei. Ik kan wel een samenvatting geven van de verschillende sites die je kunt vinden via Google ("nuclear bomb asteroid deflect"):
De straling zal een deel van het materiaal van de asteroide verdampen dan wel vloeibaar maken. Dat gebeurt niet alleen aan de oppervlakte, maar ook dieper. Dat zorg ervoor dat er materiaal uitgestoten zal worden. Actie is reactie: voorstuwing. Gebruik anders die Google zoekopdracht, dan zal het duidelijk worden. Als je je zoekopdracht beperkt tot alleen video, dan is de eerste link deze, met een informatief filmpje.
Bedankt voor de toelichting. Ik begrijp nu wat je bedoelde _/-\o_
Honderden kilometers is niet genoeg om de aarde te ontwijken.
Kan het verschil zijn tussen een Chelyabinsk afketser en finaal missen.
Naast vliegen in de ruimte bestaat niet echt. De twee objecten zullen een (redelijk onberekenbare) dans met elkaar gaan uitvoeren waarbij het zwaartepunt van het samenstel de zelfde koers blijft volgen. Ook moet de massa van de sonde in de buurt van de meteoriet moeten liggen (in dit geval 5*10^9 kg) . Anders is het enige gevolg dat sonde om de meteoriet gaat cirkelen. Zo wordt de koers van de aarde ook niet door ISS veranderd.

edit typo
Er is geen bom nodig. Het idee hierachter is dat je op tijd de baan van de asteroïde buigt zodat een hele klein impact (de inslag zelf) de baan van de asteroïde voldoende buigt. Met een kernbom bereik je het tegenovergestelde. Je breekt dan de asteroïde op in duizenden stukken die ieder op zich een bedreiging voor de aarde vormen.
Branden die kleine stukken niet gewoon op in de atmosfeer?
Als ze klein genoeg zijn wel. Maar je weet vooraf niet hoe groot die brokstukken zullen zijn. Door een asteroïde op te blazen creëer je potentieel dus uit één probleem een duizend nieuwe problemen. Wat een missie om dat tij te doen keren zo goed als onmogelijk maakt.
De energie zit in de enorme snelheid waarmee deze sonde door de ruimte raast. Als een micrometeoriet zo klein als een zandkorrel die het ISS doorboort, kinetische energie is erg effectief. Een bom zou zijn kracht alle richtingen opsturen en dus weinig effectief overdragen aan de asteroïde. Daarnaast kun je het effect daarvan ook slecht sturen en je wilt wel het vooraf gewenste effect bereiken.
Nee, want het is de bedoeling om dat stuk ruimterots uit de baan te duwen. Als je een kernbom gebruikt blaas je dat stuk puin op en worden het splinters, die nog gewoon op de Aarde kunnen vallen. Dus een duwtje is in theorie genoeg. Dat is nu getest, en het is nu wachten op de data. Dus over een paar dagen weten ze bij NASA meer te vertellen.
Volgens mij zijn er al heel lang bezwaren tegen het meesturen van nucleair materiaal in een raket omdat raketten nog al eens ontploffen in de dampkring (niet alleen die van SpaceX) en je dan dus een soort ‘vuile bom’ de lucht in hebt gestuurd.
Toch worden er met regelmaat sondes en rovers met RTG's de lucht in gestuurd. Curiosity en Perseverance hebben allebei een RTG, zo ook een hele zwik aan sondes die ergens in ons zonnestelsel rondzwerven
Dat risico is minimaal, wanneer je de bom zelf maar stevig genoeg inpakt in een behuizing die een ongecontroleerde terugkeer in de dampkring kan doorstaan. Dat is op zich niet zo lastig.
Je moet alleen zorgen dat het nucleaire materiaal in de bom zelf niet kritisch kan worden wanneer het een flinke smak maakt. Dat is ook niet zo lastig.
In het ergste geval zit je met een verwrongen behuizing met radioactief materiaal, waar je beter niet zonder beschermende kleding in de buurt kan komen. Wanneer je de raket over water lanceet, kan je zelfs de vorm van de behuizing zodanig maken dat deze door het wateroppervlak kan breken zonder impactschade op te lopen.
Maar elk risico zou opwegen tegen het gevaar dat afgewend moet worden.
Moet je nagaan hoe kwetsbaar we wel niet met z'n alle zijn.
Dat er zo'n astroïde met bijv. een dia van 2 km en met een snelheid van een paar duizend meter per seconde op onze aarde in kan klappen, en dat we het dan met z'n alle kunnen schudden.
En dat dit dus zomaar opeens een reusachtig probleem kan worden als zo'n astroïde die toevallig richting aarde vliegt te laat op onze radar verschijnt. Vervolg, massale chaos.
Misschien een beetje negatief maar ik word totaal nihilistisch van het idee.

[Reactie gewijzigd door HellboyFromHell op 23 juli 2024 23:48]

Je moet alles in perspectief bekijken, niet alleen hebben we gigantisch veel al in beeld qua rondvliegende stukken steen, maar door afstanden in het heelal is de kans... bizar klein. Ja er zijn wat nominaties voor potentieel gevaarlijk stukjes steen, maar de tijdspanne waarin deze gevaarlijk kunnen worden gaan van honderden jaren tot miljarden jaren.

Om het in perspectief te zetten, we leven in principe al met een tijdbom, niet alleen de zon houd een keertje op, maar ook Andromeda stelsel komt langzaam onze kant op, dat met een paar miljard jaar het algeheel einde oefening zal zijn. Gelijktijdig zijn wij niet eens een vingerknip in het leven van de mens in relatie tot de leeftijd van de aarde, tijdspannes die op deze schaal spelen zijn zo onindenkbaar groot.

En ja, hoewel het natuurlijk 'eng' is, onze grootste 'bijna' was de Chelyabinsk met dacht 20 meter (die al richting een halve megaton TNT kracht ging), waar een directe impact (volgens nasa) al bij 100 meter fataal zou kunnen worden, van de impacts die onze aarde al heeft gehad is de laatste alweer zo'n ~70 miljoen jaar geleden, toen waren wij als mens er zelfs nog niet eens :P

En wees gerust voor de komende 100 jaar.. althans volgens Nasa :P
https://www.livescience.c...-risk-100-years-nasa.html

[Reactie gewijzigd door SinergyX op 23 juli 2024 23:48]

maar door afstanden in het heelal is de kans... bizar klein
Maar omdat het helaal verschrikkelijk groot is - is ook nog veel onbekend.

De 'tussentijden' van flinke grote brokken die de aarde bereikten zijn heel groot - dat geeft hoop maar ook: de spreiding is nauwelijks bekend. Maar onze kansberekening heeft nogal wat onbekenden dus. Ook volgen we veel brokken - we volgen er veel meer niet.
De kans daarop verloopt periodiek. Dat komt door de omloop van de zon in het melkwegstelsel. In bepaalde regio's is er een grotere kans op zo'n inslag.
Apophis ken ik vooral als grote slechterik van Stargate SG-1. Mooi dat zijn stenen tegenhanger ook geen gevaar vormt.
Gelukkig hebben we Elon Musk die om die reden een stad op Mars wil bouwen, zodat we als mensheid een backup hebben.
Daarom: geniet van het leven nu het nog kan. :)
Ach, ze proberen in ieder geval iets. Of het zin had is iets waar we in de toekomst vanzelf achterkomen. Of we gaan massaal dood, leven misschien de daaropvolgende eeuw na inslag in complete chaos, of we duwen zo'n stuk ruimterots een klein stukje uit de aanstormende baan. Voor mij maakt het niet veel uit, maar als je kindertjes en kleinkinderen hebt, zou ik voor de laatste optie gaan. Wegduwen dat ding!
Prachtige prestatie. Ik vraag me af of de cubesats ook gebruik maken van de Hubble Palette.. (Zoals de Hirise satelliet rond Mars doet bijvoorbeeld)
[mapped colors voor Hirise]. If you were to look at these through an optical telescope they would be grey. What's happening here is that very narrow bands of light are being mapped onto RGB. In this case, the mapping is R: SII (sulfur II transition - 673 nm) G: Ha (Hydrogen alpha transition - 656 nm) B: OIII (Oxygen III transition - 501 nm). This combination is known as the Hubble Palette, made famous by the famous telescope.
Zo'n pallet wordt niet toegepast door de satelliet/telescoop, het is onderdeel vh verwerken van de afbeeldingen hier op Aarde.
Vaak wordt er ook in andere golflengten waargenomen (zie bvb Webb) die vervolgens naar RGB worden gemapped, of er wordt in meer dan drie golflengtes waargenomen waarbij RGB dus niet voldoende is.

In het wiki artikel over DART staat dat het ruimtetuig geen wetenschappelijke payload aan boord heeft. Het doel van deze missie is niet om de samenstelling van de astroide in kaart te brengen. De sensors en camera dienen voor het self-guidenance systeem. Daarbij is waarschijnlijk een vrij hoge update rate nodig en dus geen tijd om met meerdere verschillende filters opnamen te maken. Ik kan ook geen kleuren foto's ervan vinden.


edit:
Bij nader inzien bedoel je waarschijnlijk de Italiaanse cubesat die deel uit maakt van DART en wel een wetenschappelijke payload heeft. Eén van diens camera's is een min of meer traditionele RGB camera. Maar dat is een infrarood camera en dekt dus niet dezelfde golflengtes als die van het Hubble pallet.

[Reactie gewijzigd door BadRespawn op 23 juli 2024 23:48]

Heel vet die foto, niks 'glad' aan die asteroid.
Een kruising tussen een half gebruikt bbq-briket en een magnum almond als je mij vraagt :P

Wel een serieuze prestatie om zo'n relatief kleine astroide, die ook nog eens beweegt, met 22.000+ km/h vol te raken! Ik heb nog moeite met een gewoon dartpijltje in een dartbord te krijgen :+

Aan de meer ingewijden: Nu is dit een redelijk klein object, maar wat als er een serieuzer formaat zou dreigen? Zeg, iets van formaat Didymos. Is dat gewoon een kwestie van de sonde opschalen en voldoende massa/stuwing meegeven? Of meerdere sondes afschieten? En bij iets van echt een km doorsnede, werkt dat ook zo?
Een belangrijke factor is ook tijd. De meeste objecten die als risico voor ons zouden kunnen gelden zitten zelf ook in een baan om de zon. Als we van zo'n object zeg jaren van tevoren kunnen inschatten dat het een risico is en het object dan een zetje geven die slechts een marginale initiële baanverandering veroorzaakt, kun je een uiteindelijk effect creëren wat véél groter is. Ook kan het heel veel uitmaken waar en wanneer je het object die tik geeft (rond een van de apsis (hoogste/laagste punt van de baan, meest efficiënt) of ergens anders)
Ik vroeg me nog af of het kan gebeuren dat een object zo hard gelanceerd is dat het zon hoge snelheid heeft dat wanneer we het waarnemen het al te laat is. Of dat de berekeningen die we maken dan niet nauwkeurig genoeg kunnen zijn om het überhaupt te berekenen waar en wanneer het te raken

[Reactie gewijzigd door sygys op 23 juli 2024 23:48]

Tja, dat kan altijd natuurlijk. De kans erop is erg klein en bovendien heeft het ook niet zoveel zin om je daar druk om te maken. Beter eerst de objecten waar je wél wat aan kan doen beoordelen.
Hoe eerder je die baanwijziging initieert, hoe kleiner de benodigde impact. Verder is het een kwestie van energie-overdracht, dus hoe hoger de snelheid of hoe zwaarder de sonde, hoe groter het effect.

Een antwoord op je vraag is dus niet zo eenvoudig en bovendien: we weten het ook allemaal nog niet precies, daarom is deze missie ook zo interessant. Je kunt veel simuleren en ik denk dat ze ook wel een goed idee hebben hoe het werkt, maar deze missie "ijkt' die modellen.
Ik zou denken ipv de kracht van de botsing, één of meerdere krachtige explosieven daarheen afschieten en daar af laten gaan.
Ik heb vannacht live gekeken en het was echt apart en mooi om te zien. Ze hebben naast de live stream geloof ik ook een versneld filmpje gemaakt. Scheelt wat langer de livestream kijken :)
Ik moet gelijk aan een nieuw script denken voor "even Apeldoorn bellen" :+

De Asteroïde raakt hierdoor uit koers en botst over duizende jaren op de planeet van een buitenaardse beschaving.
De Aliens komen vervolgens met z'n allen op de aarde af om verhaal te halen.
Als ze tot hier kunnen komen, dan zullen ze vast wel de asteroïde op voorhand spotten en vernietigen :+
Al gooi je stenen naar aliens zonder ze te raken - worden ze ook pisnijdig van... :+

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.