Het merendeel van de Nederlandse veiligheidsregio's stopt met verwijzingen naar Twitter bij crisiscommunicatie of deed dat al langer niet. Ook werken crisisdiensten aan nieuwe websites en alternatieven zoals Mastodon-instances na ophef over een Twitter-verwijzing in een NL-Alert.
Dat blijkt uit een rondgang van Tweakers langs de 25 Nederlandse veiligheidsregio's. Geen daarvan stopt met het gebruik van Twitter, maar sommige veiligheidsregio's gaan niet meer naar een Twitter-account verwijzen in bijvoorbeeld NL-Alerts. De veiligheidsregio's Amsterdam-Amstelland, Brabant-Zuidoost, Gelderland-Zuid, Gooi en Vechtstreek, en Noord- en Oost-Gelderland veranderen dat beleid. Eerder deze week inventariseerde het Dagblad van het Noorden al dat de drie noordelijke veiligheidsregio's, Groningen, Friesland en Drenthe, Twitter verder in de ban deden.
Dat nieuwe beleid komt naar aanleiding van recente veranderingen bij Twitter. Sinds begin deze maand kunnen niet-ingelogde gebruikers geen tweets meer bekijken. Dat leverde onlangs problemen op bij een grote storm. De veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland verwees toen in een NL-Alert naar de Twitter-pagina van de brandweer, maar veel burgers konden die tweets dus niet lezen. De regio bevestigde daarna aan Tweakers dat hij stopt met updates via Twitter. De regio herhaalt nu tegen Tweakers dat de veiligheidsregio ook in de toekomst naar een eigen liveblog verwijst.
Stoppen met verwijzingen
Een aantal veiligheidsregio's is, naar aanleiding van die situatie, nu definitief gestopt met verwijzingen naar Twitter. "Wij doen dat inmiddels in alle communicatie niet meer, waaronder het NL-Alert", zegt een woordvoerder van de regio Noord- en Oost-Gelderland. "Vorige week was hier nog een grote brand, waarbij we Twitter in verband met de ophef in Amsterdam niet meer genoemd hebben in het NL-Alert." Hetzelfde gebeurt bij de regio Brabant-Zuidoost. "Naar aanleiding van de recente aanpassingen bij Twitter verwijzen we in NL-Alerts niet meer naar ons Twitter-account voor updates", zegt een woordvoerder. "Als het nodig is om updates te geven, kunnen we onder andere verwijzen naar de website van de getroffen gemeente." Amsterdam-Amstelland gaf eerder deze maand al aan dat het stopt met die verwijzing.
Andere veiligheidsregio's onderzoeken de mogelijkheden nog. Een woordvoerder van de regio Gelderland-Midden zegt dat er 'aanvullende maatregelen worden genomen', zoals berichten op andere kanalen. "Het kan zijn dat we dan ook naar onze eigen website verwijzen. We kijken altijd kritisch naar dergelijke situaties en zorgen dat we meerdere opties hebben."
Langer op zoek naar alternatieven
Bij sommige veiligheidsregio's staat het probleem al langer op de kaart. Gooi en Vechtstreek zegt 'al een tijdje onderzoek te doen naar een alternatief', zoals een eigen liveblog, maar die discussie speelt volgens een woordvoerder al langer. De veiligheidsregio Brabant-Noord zegt dat het beleid nog niet is aangepast, maar de situatie 'nauwlettend in de gaten te houden'.
Opvallend is de regio Gelderland-Zuid. Ook die zegt bij crisiscommunicatie alleen nog te verwijzen naar de website in plaats van naar Twitter, maar ondertussen werkt de regio ook aan een Mastodon-instance. Die is er momenteel nog niet, maar de regio is ermee bezig, naast dat er een nieuwe website met een nieuw liveblog wordt gebouwd. Een woordvoerder bevestigt dat dat naar aanleiding van 'de gebeurtenissen in Amsterdam' is.
Oud beleid
De meeste veiligheidsregio's verwezen al niet expliciet naar Twitter bij crisiscommunicatie.
De meeste veiligheidsregio's verwezen al niet expliciet naar Twitter bij crisiscommunicatie. "Ons beleid is nooit geweest dat we leunen op Twitter", zegt een woordvoerder van de regio Midden- en West-Brabant. "Onze primaire afzender is onze website, daar houden we een liveblog bij. Dat communicatie daarnaast op Twitter komt, is complementair." Wel staat de situatie rondom Twitter bij de meeste veiligheidsregio's meer op de agenda, zeggen de woordvoerders. In de regio Kennemerland 'letten we nu beter op', zegt een woordvoerder. "We verwezen in NL-Alerts al niet naar Twitter, dus er verandert voor ons weinig, maar het staat inmiddels wel op de radar."
Er is ook nog geen enkele veiligheidsregio die definitief met Twitter stopt. Vrijwel alle regio's zien Twitter als een extra kanaal dat ook zeker voordelen heeft bij crisiscommunicatie. "Daar wordt continu op hoog niveau over gesproken", zegt een woordvoerder van de veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland. "De vraag is altijd: op welk kanaal hebben wij voldoende bereik met een goed tempo?"
Media op de hoogte houden
Wat bij veel regio's meespeelt in de beslissing om met Twitter door te gaan, is dat veel journalisten Twitter gebruiken. "Wij gebruiken Twitter niet voor publiekscommunicatie, maar vooral voor de pers die ons volgt", zegt een woordvoerder van de regio Zuid-Limburg. Gelderland-Zuid beaamt dat: "Twitter wordt gevolgd door de pers. Daardoor bereiken wij ook weer veel nieuwe mensen."
Liveblogs op eigen websites zijn wellicht bereikbaarder voor mensen, maar kennen ook hun eigen risico's. Bij calamiteiten kunnen de websites al snel overbelast raken, een risico dat kleiner is bij diensten als Twitter. Ook kunnen servers bij bijvoorbeeld brand of overstromingen niet meer bereikbaar zijn. Slechts een paar veiligheidsregio's benoemen dat risico. De regio Zeeland zegt te testen of grote hoeveelheden verkeer de website niet platleggen. In de regio Rijnmond, die al niet verwees naar Twitter, heeft de website volgens een woordvoerder 'genoeg capaciteit om het aan te kunnen in een crisis'.