Nederlands kabinet presenteert actieplan voor meer ruimte op stroomnet

De Nederlandse minister Jetten van Klimaat en Energie heeft het Landelijk Actieprogramma Netcongestie aangeboden aan de Tweede Kamer. Met dit plan wil het kabinet op meerdere manieren bereiken dat er meer ruimte op het stroomnet komt.

Over dit plan, dat volgens de minister is opgesteld en onderschreven 'door een brede vertegenwoordiging van stakeholders', heeft Jetten een brief naar de Kamer gestuurd waarin de essentie van het plan wordt geschetst. In grote lijnen zijn er drie hoofddoelen: sneller bouwen, het stroomnet slimmer gebruiken en de flexibele capaciteit vergroten. Voor de zomer van volgend jaar wordt bekeken of er met dit plan voldoende resultaat is geboekt of dat er nog extra stappen nodig zijn.

De hoogste prioriteit ligt bij het sneller uitbreiden van het elektriciteitsnet. Volgens de minister investeren netbeheerders jaarlijks 3,9 miljard euro in het net en dat is een verdubbeling ten opzichte van 2019. Coördinatie lijkt daarbij ook een belangrijk sleutelwoord te zijn. Volgens het ministerie kan de uitbreiding aanzienlijk versneld worden als netbeheerders, overheden en marktpartijen hun plannen beter op elkaar afstemmen en procedures parallel en sneller doorlopen. De provincies gaan hierin een belangrijke rol spelen, bijvoorbeeld via 'energieboards' waar overheden met netbeheerders en industrieclusters projecten per gebied gebundeld en integraal aanpakken. Dat moet onder meer leiden tot snellere vergunningsprocedures.

Daarnaast is er een duidelijk doel om de ruimte op het stroomnet efficiënter te gebruiken. Het ministerie wil dat de ruimte op het net flexibeler wordt ingezet en dat het net minder wordt belast op piekmomenten; dat maakt dat er meer partijen kunnen worden aangesloten. Om dat te bereiken, is het plan om 'spitsmijden' voordeliger te maken. Daarnaast moeten er flexibele contracten komen en moet het mogelijk worden om één aansluiting voor wind, zon en energieopslag te kunnen delen.

Het derde doel is de flexibele capaciteit vergroten. Het gaat er dan vooral om het energiegebruik te laten aansluiten op de (regionale) energieproductie. Daarbij kan gedacht worden aan een fabriek die harder gaat draaien op het moment dat het hard waait en dus windparken op zee veel relatief goedkope stroom genereren. Een dergelijke flexibiliteit is volgens het ministerie echter vrij nieuw en complex voor bedrijven. Daartoe gaan energieproducenten, brancheverenigingen, netbeheerders en overheden bedrijven helpen met technische ondersteuning. De komst van financiële ondersteuning wordt nog onderzocht.

Eerder erkende minister Jetten al dat het kabinet in de afgelopen jaren meer had moeten doen om het elektriciteitsnet uit te breiden. Hij liet toen weten te gaan ingrijpen op het stroomnet, niet alleen door meer te gaan investeren, maar ook door vaker vergunningstrajecten te gaan overnemen van lagere overheden. Bij dat laatste, vooral bij grote energie-infraprojecten, duurt de voorbereiding veelal te lang, stelde de minister. Met deze erkenning en plannen gaf hij een reactie op kritiek van onder meer netbeheerders. Zij uitten kritiek op de ACM, omdat de toezichthouder in hun ogen te weinig ruimte heeft geboden voor investeringen in het stroomnet, wat nu de energietransitie en de economische groei zou afremmen. Met waarschuwingen hiervoor zou weinig of niets zijn gedaan. De ACM was het daar niet mee eens en stelde dat het belangrijk is dat er geen investeringen worden gedaan die achteraf niet nodig blijken te zijn.

Reacties (156)

[Marcva]

Niks over het stimuleren van opslag bij particulieren? Thuisaccu, V2G?
De buzz over een subsidieregeling weerhoudt mij nu van de aanschaf van een accu: je wilt niet die sukkel zijn die het volle pond heeft betaald.
Ik geloof dat al die particuliere kwh-tjes substantieel bijdragen aan het balanceren van het net.

[Slijpschuiver]

Je bent ook nog een beetje vroeg. Niets zo voordelig als de salderingsregeling. Maar als die verdwijnt, oh boy.
Je koopt een accu, en neemt een dynamisch stroomtarief. In de zomer sla je de stroom op in de middag, wanneer je panelen top presteren, en verkoopt het als de prijzen toppen, tussen 17.30 en 19.30h. In de winter: je koopt en laadt je accu als de stroom goedkoop is, tussen 01.00 en 05.00, en gebruikt het overdag. Goed voor jou, en goed voor het net.

[eltweako]

En als we dat massaal aan doen, stijgt de prijs in de nacht en daalt die overdag.

Begrijp me niet verkeerd, dat is precies wat we willen, een stabiel net met stabiele prijzen.
Maar (goed) geld er aan verdienen zal maar een beperkte tijd mogelijk zijn. Zodra voldoende mensen dit (terecht) gaan doen stabiliseert het vraag en aanbod en dus ook de prijs.

[peize9]

En dat is juist de goede werking, en juist wat je wil. Als die accus kunnen reageren op de prijs en dus de vraag, wordt het probleem dan juist niet deels opgelost?

[robin15243]

Ik denk dat juist de onbalans alleen maar groter wordt hoe meer zon- en wind energie geïnstalleerd wordt. Om 12:00 duiken de prijzen onder de €0, net als wanneer het 's nachts eens hard waait. Met een beetje slimme installatie kan je hier leuk aan verdienen.

[SunnieNL]

toch mooi, dan kunnen zelfs mensen zonder zonnepanelen er van profiteren.
Sluit wat accu's aan. Laat ze opladen op het moment dat de prijzen onder de 0 euro vallen. Dan verdien je aan het laden. En gebruik in de avonduren de stroom uit de accu's en/of lever het dan terug. In beide gevallen verdien je er op dat moment aan.

[NTS]

Opladen en dan weer terugleveren is niet zo snel een positieve business case. Er zit namelijk verlies in de route net -> inverter -> batterij -> inverter -> net. En je accu moet je natuurlijk ook afschrijving op rekenen als je elke dag zo'n cycle maakt.

Als de salderingsregeling afgeschaft is moet je natuurlijk ook alle belastingen betalen bij het laden en krijg je die niet terug bij het daarna ontladen van je accu. Dus dat maakt het gat nog groter.

De case is wel interessant als je een accu neemt met alleen genoeg capaciteit voor je eigen piek-uren verbruik. Dan kan je op het beste moment van de dag opladen (of met je zonnepanelen als je die hebt) en op de dure momenten je opgeslagen stroom gebruiken. Dan heb je niet het belasting-nadeel en komt de case veel sneller positief uit.

[scsirob]

..En je accu moet je natuurlijk ook afschrijving op rekenen als je elke dag zo'n cycle maakt.

Ik heb net zo'n systeem laten installeren. De accu gaat zo'n 6000 cycli mee en kostte zo'n 6000 Euro. 1 Euro per cyclus is redelijk terug te verdienen als je het verschil tussen gemiddeld en daltarief vermenigvuldigt met je verbruik.

Of het hele systeem zich uiteindelijk helemaal terugverdient valt te bezien, maar een stukje autonomie is ook wat waard.

[NTS]

Ja voor je verbruik wel, dat is wat ik bedoelde. Waar het mis gaat is als je een accu koopt om van het net te laden op goedkope tijden en te ontladen op dure tijden. Dan betaal je straks zonder saldering een hoop extra belasting en ga je die 1 euro niet echt lekker terug verdienen.

[Slijpschuiver]

Ik denk dat eigenlijk vrij weinig mensen zo bewust met dit onderwerp bezig zijn, zoals wij hier op Tweakers.
Afgezien daarvan: geld, en vooral geld verdienen, lijkt me niet, in ieder geval niet voor mij, de belangrijkste drijveer. Het klimaat gaat naar de gallemiezen als we niet veranderen, en wat kan ik doen om dat te voorkomen. Kinderen en kleinkinderen en zo.

[koppie]

Ik weet het niet. Ik hoor toch heel vaak mensen die na het aanschaffen van zonnepanelen hoe ze die energie kunnen opslaan.. Vooral omdat de meeste mensen toch wel weten dat het salderen ophoudt, en dat ze lang niet alle stroom gebruiken als de panelen het meeste opleveren. Of vragen hoe ze nu slim apparaten kunnen in-en uitschakelen op basis van opgeleverde energie.

De uur-variabele tarieven zijn volgens mij echt wel Tweakers specifiek, maar hoe dat er over drie jaar uitziet.. Het kan soms hard gaan.

[oks]

Waarom slik je het voor zoete koek dat salderen ophoudt? Dat hoeft niet als we anders stemmen. Er is namelijk heel wat voor te zeggen voor dat salderen vooral voor huishoudens om de dunkelflaute (de winter) te kunnen doorkomen. Dat is nu een plek waar een gereguleerde 'markt' wellicht wat kan betekenen. In de zomer sparen op je kWhs en in de winter de geleende energie terughalen. Ik snap niet wat er mis is met dat arrangement. De salderingsregeling is het enige mechanisme wat enigszins rekening houdt met de seizoenen van de particulier. Waarom zou de burger kaalgeplukt moeten worden in de zomer (want zogenaamd overschot van elektra, grootste mogelijke onzin) en nog eens in de winter? Ik snap echt niet hoe je dat in je hoofd recht kunt praten of bepaalde marktpartijen die daar belang bij hebben gaat nakakelen.

[koppie]

Ik hap toch even: Heb ik iets hierboven rechtgepraat?! Ik vertel welke gesprekken ik heb gehad met collega’s, vrienden en kennissen.

Misschien dat we het met anders stemmen kunnen veranderen, maar ik heb er gezien het verleden een hard hoofd in. Zolang er geen volledige meerderheden worden gehaald blijkt ineens andere prioriteiten altijd hoger te liggen.

Maar het is goed om mensen er aan te laten herinneren dat anders stemmen ook kan helpen.

[MSalters]

Salderen stopt, omdat het niet meer te betalen is. Salderen was te betalen toen 90% van de mensen niet saldeerde, maar wel betaalden voor de 10% van de mensen die wel salderen. Da's een verhouding van 9:1. Maar als 50% saldeert en de andere 50% daarvoor moet betalen, dan is de verhouding nog maar 1:1.

De seizoenen zijn gewoon een feit; het bestaan ervan kun je niet ontkennen. Dat is logica op het nivo van "platte aarde". Jouw logica van "kWh sparen" is iets minder triviaal om te weerleggen, maar het praktische probleem is dat we in Nederland 0 kWh opslag hebben op tijdschalen van meer dan 1 week - maar seizoenen duren 3 maanden. De bouw van een dergelijke opslag is theoretisch denkbaar, maar er zit een prijskaartje aan. Dat zal neergelegd moeten worden bij de gebruikers van die opslag.

[oks]

Een voor mij bevreemdende uitspraak. Niet meer te betalen? Ik betaal nu bij mijn leverancier 51 cent voor een 1 kWh. Ik lever terug en krijg dan 21 cent. Dus hoezo niet te betalen? Je bent allerlei redeneringen aan het ophangen. Waar ik helemaal de feiten niet van zie?
Mijn kWh van 21 cent wordt door iemand anders betaald met 51 cent. Dus er blijft heel wat aan de strijkstok hangen. Dan zou ik niet kunnen sparen voor de winter?
Wat we zien is dat er zoveel marktpartijen en belangen zijn dat het niet meer te achterhalen is waar deze rare strapatsen vandaan komen.
Dingen worden niet simpeler door op voorhand meteen akkoord te gaan met de uitspraak: het is niet meer te betalen. Dat stopt het denken of vragen stellen over wat nu werkelijk de arrangementen zijn in deze niet zo gezonde markt. En deze markt is niet gezond omdat er onderliggend een enorm tekort aan echte groene kWh's is. Dus ik hoop dat je blijft meedenken :-) Want het gaat wel ergens over voor ons als burgers.

[MSalters]

Oh, in 2022 lukt het nog wel. Daarom hebben we nu nog salderen. Hebben we nog salderen in 2029? Vermoedelijk niet.

Je berekening over 51-21 cent negeert om te beginnen de transportkosten, en dat is precies waar dit artikel over gaat. Van die 30 cent moet nog het transport ván jouw huis náár de afnemer betaald worden. Dat is niet "de strijkstok", dat zijn concrete uitgaven.

En dat is in de simpele aanname van instantane levering. De 21 cent die jij in de zomer krijgt kan niet weggestreept worden tegen 51 cent die iemand anders in de winter betaalt. Er is namelijk geen 6 maanden opslag. Niet voor 30 cent, maar ook niet voor 300 cent.

[oks]

De transportkosten zijn op geen enkele manier zoveel. Je doet in mijn beeld een gissing zonder onderbouwing. Dat zijn dus geen concrete uitgaven. Iets 'stellen' maakt het nog niet waar. Laten we aub precies worden. Anders blijft het gezever waardoor geen opbouwend debat ontstaat.

En je tweede deel: sorry kijk je wel eens op de afrekening? Opslagkosten worden al lang in rekening gebracht. Geen idee wat dat inhoud Precies overigens. Maar het woord wordt al gebruikt. Geld is een middel om de energie vormen te kunnen uitwisselen. Salderen is een andere. Die combi samen. Helemaal niet slecht bedacht.
Neem bijvoorbeeld het energieverlies van een dieselauto. Stop je die diesel in een gascentrale dan kan het rendement flink omhoog. Dus er zijn allerlei manieren om de dunkelflaute door te komen.

[Ikzellef]

Overal het klimaat bijhalen is ook geen oplossing.
Mensen moeten eens wat minder stroom, gas en diesel/ benzine gaan verbruiken, het is niet realisch om te denken dat we met steeds meer mensen op dezelfde voet door kunnen gaan met misbruiken van bronnen. Waarom moeten we allemaal een electrische fiets/ auto/ grasmaaier/ noem maar op, dingen die we ook (buiten de auto) met spierkracht kunnen?

[oks]

Ik denk dat je je vergist. Er is een structureel tekort aan kWh's helemaal als het elektrificeren toeneemt (van het gas af). Er is dus geen markt. Alleen tekort. En we blijven maar doen of deze olifant in de kamer niet bestaat. Er zal dus regulerend moeten worden opgetreden. Maar ja dit land met zijn markt gelovige ambtenaren...

Snap niet waarom dit ge min 1 wordt overigens. Merkwaardig.

[Reactie gewijzigd door oks op 22 juli 2024 14:18]

[WouterDeHeij]

Klopt de gemiddelde behoefte stijgt van 35 naar 54 GW

[oks]

Heel interessant wat je daar zegt. Heb je een betrouwbare bron die deze schatting afgeeft of ben jij dat ;-) ?

[WouterDeHeij]

Ik reken er al een jaar of 10 zelf aan. Maar getallen komen ook overeen met de schatting van Tennet. https://food4innovations....de-noodzakelijke-bronnen/

En dan over auto's want E rijden betekent flink minder benzine maar meer E:
https://food4innovations....erg-optimistisch-denk-ik/

[Reactie gewijzigd door WouterDeHeij op 22 juli 2024 14:18]

[koppie]

Ook wel nieuwsgierig waar die gegevens vandaan komen, is dat inclusief de afname gebruik van gas na omschakeling?

[MSalters]

@oks heeft het over kWh, jij hebt het hier over 54GW. Dat is op zich de correcte eenheid voor gemiddeld verbruik, maar je moet nog wel even verduidelijken over welke periode je middelt. En vervolgens moet je naast het gemiddelde ook nog de variatie weten (weer in GW) om de benodigde opslag (in GWh) te berekenen.

[WouterDeHeij]

E-Energie versus E-vermogen.

Bij energie (kWh, GJ, etc.) gaat het eigenlijk over de vraag:
- waar wordt deze opgewekt en hoe duurzaam is ht.
- is de opgewekte E op dat moment nodig?
- kunnen we E opslaan of niet.

Om met dat laatste te beginnen. Dag-nacht lukt. Zomer-winter kan eigenlijk alleen als je van E weer een chemische component maakt zoals methaan (aardgas). En waterstof? Ik geloof daar geen snars van. Omzettingen E naar H2 en H2 naar E zijn ook vreselijk inefficient trouwens.

Maar uiteindelijk hebben we een install-base aan vermogen (GW) nodig.

Beetje achtergrond ik heb Scheikundige Technologie aan TU-Deflt gestudeerd. Mijn vriendjes zijn in chemie en energie-sector gedoken, zelf zit ik al 25 jaar in Food en Bio-tech. De grote getallen een beetje bijhouden is een soort van nerd-hobby van me.

[Reactie gewijzigd door WouterDeHeij op 22 juli 2024 14:18]

[WouterDeHeij]

Wat in het hele debat rondom energie misgaat:
- consequent wordt totaal-energie en elektriciteit door elkaar gehaald.
- er wordt gesproken over transitie. Alsof we kolen-centrales weghalen en daarvoor windmolens moeten terugzetten.

Nederland consumptie:
- 20% Elektriciteit (maar groeiende dus).
- 80% Niet-Electriciteit.

Gemiddeld over het jaar: 92% fossiel, 8% duurzaam. Echter in die portie duurzaam zit ook "biomassa" wat meestal hout betekent. Ik vind dat persoonlijk helemaal niet duurzaam.

We hebben een lange weg te gaan waarbij:
- we dus meer vermogen nodig hebben.
- we op PV en wat Wind na, het nog niet zo goed doen.
- ons netwerk nog een impuls van rond de 90 miljard nodig heeft.

[mikee368]

Die salderings regeling is JUIST een reden om een thuisaccu te nemen. Opladen in de daluren en terug leveren op de piek uren.

Vooral in combinatie met zonnenergie is dit juist een zeer goed verdieb model.

[jantjeb]

Volgens mij snap jij de salderingsregeling niet helemaal.
salderen houd in dat wat je verbruikt wegstreept tegen wat je levert. 1 op1.
als de salderingsregeling word afgeschaft krijg je veel minder voor je geleverde stroom omdat daar nog allemaal belastingen\transportkosten etc nog allemaal bijgerekend moeten worden.

Pas als je meer levert dan verbruikt word dit interessant of wanneer de salderingsregeling gedeeltelijk/helemaal is afgeschaft.

[MnrWouterZ]

Daar heb je wel een punt want dan krijg je gegarandeerd de energiebelasting over elke kWh weer terug, werkt uiteraard alleen met dynamische prijzen waarbij het verschil tussen de laagste en hoogste dagprijzen groot is. Je moet namelijk ook nog het laad/ontlaadverlies van je thuisbatterij goedmaken.

Zonder saldering zou je ook nog de energiebelasting goed moeten maken in iedere laad/ontlaadcyclus, dat maakt je thuisbatterij verdienmodel een stuk slechter.

edit: extra uitleg

[Reactie gewijzigd door MnrWouterZ op 22 juli 2024 14:18]

[Marcva]

Precies. En het dynamisch tarief heb ik al, ondanks de zonnepanelen.
Met een beetje slim energiemanagementsysteem heb je er geen werk van en wordt je slapend rijk

[paulvd89]

De salderingsregeling werkt daarbij juist positief. Je laadt/koopt goedkoop in en hoeft daarbij geen opslagen/btw te betalen, die mag je namelijk salderen als je de stroom daarna bij een hoge prijs weer terugleverd/ontlaadt. Goed voor jou, en goed voor het net

[leuk_he]

Nee, maar nee is dus ook een duidelijk besluit. Het zou wel eens heel lastig kunnen worden om thuis een grotere aansluiting te krijgen, daar wordt duidelijk NIET op ingezet.
V2G klinkt mij juist weer wel als "Slimmer gebruiken", hoewel men uiteraard eerst inzet op de grote gebruikers.
Ook " dat te bereiken, is het plan om 'spitsmijden' voordeliger te maken" klinkt mij als dat er meer mogelijheden komen voor alle gebruikers een https://www.dynamische-energieprijzen.nl/ contract af te sluiten waar het loont spits te mijden. Ik verwachter een polder model moeilijk contract daarvoor met een dynamisch tarief, een capaciteits tarief, een teruglever tarief... en belastingen daarover.

[mikee368]

Voor een thuis accu is dus geen grotere aansluiting nodig.

Een mooi voorbeeld hoe dit op grote schaal prima kan werken en stabiliteit kan verschaffen. https://electrek.co/2022/...tual-power-plant-growing/

Het is leuk om dynamischer te willen zijn maar het probleem is de duck curve die wordt veroorzaakt door hoge zonneproductie overdag terwijl de hoge consumptie pas tegen de avond is.

[WouterDeHeij]

50MW is natuurlijk peanuts :-)

[mikee368]

Het is natuurlijk ook nog maar een klein schallig iets.

Als u iets verder kijkt zijn er ook projecten waar Tesla al mee bezig is die in de 100'den tot 1000'den MWh loopt.

[WouterDeHeij]

I know, zo hebben ze bijvoorbeeld in Australie echt een geweldig groot batterijen park neergezet.
https://www.pv-magazine.c...world-first-in-australia/
Heel indrukwekkend. Gewoon volgens het mantra "doen in de praktijk".
Nederland 'lult' vooral veel. En schrijven, en social media en geweldig presentaties maken.

:-)

[mikee368]

En dan te bedenken dat dit valt onder 1 van hun kleinere projecten tegenwoordig....

België ook nog 2 weken geleden ofzo 1.

[anboni]

Niks over het stimuleren van opslag bij particulieren? Thuisaccu, V2G?

Nee. Sterker nog, In het kader van de prijsplafondregeling is er nadrukkelijk aandacht besteed aan het minder aantrekkelijk maken van dynamische tarieven, de methode bij uitstek om particulieren aan te moedigen wat bewuster met het tijdstip van hun stroomverbruik om te laten gaan.

[Reactie gewijzigd door anboni op 22 juli 2024 14:18]

[beerse]

Misschien iets breder inzetten: Het stimuleren van opslag daar waar het (groen) wordt opgewekt. Als een zonnepark een buffer heeft om de energie van overdag na zonsondergang te leveren, dan hoeft ze voor de zonnige zomerdag niet in 1 keer alle energie op het netwerk te dumpen en heeft ze administratief een minder zware aansluiting nodig.

Laat dan het energie bedrijf of eventueel zelfs de markt bepalen wanneer die energie wel wordt gebruikt, ook gebaseerd op de beschikbare transport capaciteit.

[redslow]

Ik ben bezig om me huis te verbouwen. Planning zijn onder handen 24 zonnepanelen en een zonneboiler.

Daarnaast zou ik het liefst een oude auto accu willen gebruiken als accu want die heb je al voor 1500,- euro. Echter probeer maar een proffesionel te vinden die dat kan plaatsen en aansluiten.

[Sircuri]

Ik denk dat het eerder een verzekeringskwestie wordt. Wellicht mogelijk ergens ver weg achter je in je tuin in een schuurtje, maar ik zou toch niet graag zo'n batterij in mijn woning willen hebben. Het blussen van een Tesla is al een nachtmerrie. Laat staan het blussen van een huis met zo'n gigantische batterij opstelling.

[redslow]

Het idee is deze te plaatsen in het dak van de overkapping (deze staat los van het huis achterin in de tuin)

Verzekering? Het dak van de ArenA ligt er vol mee

https://nos.nl/artikel/22...ij-voor-elektriciteitsnet

Het is een prima oplossing voor oude accu’s

[joco]

Zon 12v auto accu? Hoe zwaar dan? Ik denk dat 210ah al een flinke grote is. Maar dat is maar 2.5kwh, dat schiet niet echt op. Dus ben je daar zeker 4 of 5 van nodig..

[ArnoldSmit]

Thuis accu's zijn een onzalig idee.
Er zijn veel grondstoffen en energie nodig voor de productie.
Een thuis accu degradeert qua capaciteit, net als de accu's in je telefoon of je auto.
En economisch niet heel interessant.

Ik hoop ook dat energie opslag plaats gaat vinden op een andere manier, zoals grotere buffervatten bij een warmtepomp.
Of slimmer gebruik door middel van apparatuur met smartgrid functies.
Wek je veel energie op, start je wasmachine, vaatwasser je warmtepomp etc etc.
Veel effectiever voor het milieu en ook voor je portemonnee.

[oks]

Die elektrische auto? In 2030 1 miljoen auto's met 60Kwh. (schatting) gemiddeld lijkt me een aardig buffervermogen...?

[joost00719]

Daarbij kan gedacht worden aan een fabriek die harder gaat draaien op het moment dat het hard waait en dus windparken op zee veel relatief goedkope stroom genereren.

Dat lijkt me erg lastig. Waarom zou een fabriek niet altijd op volle toeren draaien? Minder of geen productie = minder omzet = minder winst.
Zo lang de prijs van energie tijdens piek uren lager is, dan wat het op levert, gaan die fabrieken echt niet afschalen als het druk is op het energienet.

[ThaStealth]

Als de energiekosten hoger zijn dan de winst die op het product gemaakt kan worden zullen fabrieken afschalen. De vraag is alleen of (net zoals je met salarissen hebt) dat fabrieken dan niet een impuls krijgen om uit te wijken naar lage-energiekostenlanden, waar men het niet zo nauw neemt met stikstof, fijnstof en smog (dus steenkool ofzo gebruikt)

[Memori]

Als de energiekosten hoger zijn dan de winst die op het product gemaakt kan worden zullen fabrieken afschalen.

Als het zover komt dat een bedrijf moet afschalen omdat de energiekosten te duur worden, zijn er al heel veel Nederlanders waarvoor de energierekening te duur wordt. Stroom moet goedkoper worden voor de burger, en duurder voor bedrijven.

Daarnaast moeten er flexibele contracten komen en moet het mogelijk worden om één aansluiting voor wind, zon en energieopslag te kunnen delen.

(Artikel)

Dit is dus een foute boel. Je ziet nu al [feitelijk] dat mensen te bang zijn geworden om te verbruiken omdat ze niet weten wat de energierekening gaat worden. Mensen willen graag weten waar ze aan toe zijn en daarbij past een flexibele contract (of ook wel het "abonnementscontract") niet in. Mensen die niet veel geld te besteden hebben betalen liever vooraf (pre-paid), en dat het overschot door de energiemaatschapij wordt terugbetaald of wordt meegenomen naar het volgende jaar, en wetend dat de rekening de jaar of jaren daarop niet veel zal veranderen. Dat is teminste hoe het bij ons was, bij familie en kennissen, huishoudens met weinig te besteden en decennialange schulden (geen hypotheek) bij de bank.

[Reactie gewijzigd door Memori op 22 juli 2024 14:18]

[gepebril]

Tuurlijk gebeurt dat. Als bedrijf wil je continue kunnen produceren en plannen. Niet voor niks zijn WFM paketten big business. 4 jaar geleden werd Trump uitgelachen om zijn commentaar op the green deal. "Wat gaan jullie doen als het niet waait en de zon schijnt....."

[joost00719]

Wellicht is afschalen voor (tijdelijk) dure stroom überhaupt niet rendabel omdat het opschalen veel duurder is dan wat je bespaart met afschalen. Ik kan me voorstellen dat een grote metaalfabriek niet zomaar even de stroom kan minderen voor een halve dag omdat het bewolkt is.

Uiteindelijk worden de extra kosten gewoon doorgerekend naar de consument

[L-VIS]

Toch is dat wel gebeurd: https://nos.nl/artikel/24...oomnet-brabant-en-limburg

Misschien niet met de fabrieken die jij noemt, maar toch. Je kan best een hoop grootverbruikers verleiden met een andere manier van energie consumptie. Als de prijsprikkel maar hoog genoeg is.

[Toettoetdaan]

Dat kan alleen met fabrieken die relatief snel aan en uit kunnen en zelfs dan kun je je afvragen of ze economisch wel rendabel worden ingezet als je zo makkelijk kunt schalen.

Het andere risico is dat een fabriek gewoon naar een land gaat met minder regels, dan hebben we hier lokaal winst, maar globaal verlies.

[ph4ge]

Het gebeurt overal, bovendien pak je niet zomaar een bedrijf op. Je kan ook innoveren ipv te vertrekken naar een land wat achter loopt en waar je over 10 jaar met hetzelfde te maken krijgt.

Afschalen van energie intensieve industrieën om het net te balanceren is bovendien van alle tijden.

[gigatex]

Er zijn een best een redelijk aantal van dat soort fabrieken in Nederland (en andere landen) en daarom wordt dit dus ook al gewoon gedaan!

Bron: Ik werk bij een bedrijf dat met dit soort flexibele fabrieken partnert om het net in balans te houden 🙂

[4play]

Ik neem aan dat een fabriek is ingesteld op een X-productie per tijdseenheid.
En dat de energie goedkoper is of duurder maakt voor de productie niet uit.

Je kunt een pepernotenfabriek toch niet ineens 2x zo hard pepernoten laten bakken in de zomer omdat er dan veel zonnestroom is.

Het klinkt allemaal erg leuk inderdaad maar het lijkt me op sommige uitzonderingen na niet heel haalbaar.

[Robbierut4]

Bij veel fabrieken zal het inderdaad niet of lastig schalen zijn. Bij andere zal het makkelijker gaan.

Ooit eens bij een fietsenfabriek geweest, waar 1x per week de oven aan ging om alle gemaakte frames te poedercoaten. Was niet heel kritiek wanneer dat gebeurde, kon ook wel een dag eerder of later.
Als je zo'n bedrijf kunt overtuigen om de oven aan te zetten als het erg hard waait die week, dan is dat voor iedereen positief.

Heeft het enorme impact? Waarschijnlijk niet. Helpen alle kleine beetjes? Jazeker!

[Richh]

Precies, een mooi voorbeeld waarbij gezamelijke aanpassing van 'micro'-gebruik uiteindelijk een macro-effect heeft. De gecoate fietsen staan niet op zichzelf, er is natuurlijk talloze industrie waar dit voor geldt.

[gepebril]

Volgens mij is dit terug naar de 18de eeuw denken ipv 21e eeuw. WFM pakketten waar je weerbericht in kan meenemen....
Na FTX verbaast me niks meer. Mensen staan binnen no time totale onzin te echoen alsof het wijsheden zijn.

[Reactie gewijzigd door gepebril op 22 juli 2024 14:18]

[Richh]

Wat is precies terug naar de 18e eeuw? Slim omgaan met de netcapaciteit, wat is daar precies op tegen?
En wat heeft FTX er nou weer mee te maken

[gepebril]

We leven niet op een eiland. Als er een land is die wel zijn energieoplossing op orde heeft voor een nette prijs dan verhuisd daar alle productie naartoe.

FTX, daar werd ook onzin ge-echoed. Zo erg dat de massa de onzin ging geloven en als lemmingen massaal de afgrond inging. Als we niet oppassen gaan we met die wiebelstroom oplossing dezelfde kant op. De PR is fantastisch, maar als je de roze zonnebril afzet zie je dat het aan alle kanten rammelt. En zo lang de geldprinter/subsidiekraan kan draaien duurt het sprookje voort

[Verwijderd]

WFM pakketten waar je weerbericht in kan meenemen

Mensen staan binnen no time totale onzin te echoen

[hamsteg]

• Je kunt onderhoud en dergelijke, dat nu vaak na 17:00 gepland staat, misschien juist verplaatsen naar de ochtenduren. Werknemers kunnen hun kinderen naar school brengen en ipv 08:00 om 09:00 beginnen (en iets langer doorwerken). Het zijn kleine stapjes maar elk stapje is er een.
• De drie ploegen diensten een uur achteruit verplaatsen? Vaak bij wisseling van wacht draaien producties wat langzamer of wachten ze op de nieuwe batches.

Creativiteit komt vanzelf los als je dat gaat belonen.

Het gaat maar om twee pieken, die van 07:00-08:30 en die van 16:30-18:30. Als we daar verschuivingen kunnen aanbrengen zou gaaf zijn.

[Reactie gewijzigd door hamsteg op 22 juli 2024 14:18]

[Groningerkoek]

Vindt dit best wel ondoordachte voorstellen.

Werknemers kunnen hun kinderen naar school brengen en ipv 08:00 om 09:00, ja lekker. Mijn kind moet uiterlijk om 8:00 op school zijn, en geen idee wie hem na school ophaalt, maar ik kan dat niet meer doen, want pappa moet 8 uur maken en met pauzes is pappa dan pas vrij om kwart voor zes.

De drie ploegen diensten een uur achteruit verplaatsen? Serieus? Nog later beginnen en dan in de ochtend i.p.v. relaxed naar huis rijden door de ochtend-drukte heen moeten...

Onderhoud e.d. staat trouwens met een reden buiten de normale uren gepland, en dat zijn alleen de echt kleine fabriekjes die dit doen, de rest heeft ingeplande stops die een etmaal tot meerdere weken duren.

[hamsteg]

Denken in beren is inderdaad makkelijker als in oplossingen. Het gaat niet om (on)doordacht zijn maar om willen veranderen. Het vereist meer afstemming dat klopt. Mijn dochter haar school begint om 09:00 dat is aangepast o.a. om beter aan te sluiten bij het openbaar vervoer (dat heb je als je niet in een van de provinces Holland woont). Een aantal kantoortijden zijn daardoor al aangepast. Dus een paar gebouwen warmen al iets later op.

[Robbierut4]

Het gaat maar om twee pieken, die van 07:00-08:30 en die van 16:30-18:30. Als we daar verschuivingen kunnen aanbrengen zou gaaf zijn.

Deze pieken zijn zo kort dat je zelfs kunt spelen met de verwarming/airco.

[Tc99m]

Meer productie betekent echt niet per definitie meer omzet (je moet het geproduceerde ook kunnen verkopen), en ook zeker niet meer winst.

Je zou wel kunnen stellen dat het niet altijd op het gewenste moment op de gewenste capaciteit productie te draaien, invloed heeft op je omzet en winst.
Maar veel grootverbruikers van stroom hebben hun processen al zo ingericht dat ze flexibel kunnen op- en afschalen, om zo optimaal gebruik te maken van lage tarieven.

Sowieso kunnen fabrieken niet zomaar op- of afschalen zonder dat af te stemmen met de netbeheerder. Een fabriek aan- of uitzetten is echt een heel ander verhaal dan thuis je wasmachine aanzeten.

[Reactie gewijzigd door Tc99m op 22 juli 2024 14:18]

[mvoosten]

Overheid moet eens stoppen met hokjes denken voor oplossingen. V2G voertuigen maximaal subsidiëren en voor overige EV afbouwen waardoor ieder huis standaard een buffer vormt voor niet energie netwerk. Als je de prijs van thuis batterijen en die capaciteit verhoud tov de capaciteit en prijs van een gemiddelde electrische auto krijg je de mobiliteits vergroening er gratis bij.

[flippy]

V2G doet niks op de schaal waarop dit speelt.

[mvoosten]

Tuurlijk wel, het zijn dit soort gedachtes dat het niet uitmaakt wat ervoor zorgt dat er geen moer gebeurt in dit land. Potentie is enorm, de onkunde ook, helaas de wil klein

[flippy]

sorry maar je hebt echt de schaal verkeerd. het gaat niet om die paar kW uit je auto maar om megawatten die naar fabrieken toe moeten. die kia die met 3kW in amsterdam noord in de wijktrafo staat te pompen voor een uurtje heeft die plasticfabriek in roermond die constant 1.5MW weg staat te branden niks aan.

[Reactie gewijzigd door flippy op 22 juli 2024 14:18]

[ph4ge]

Lokaal heeft het echter grote voordelen: het net in Amsterdam Noord hoeft minder verzwaard te worden. Wat betekent dat er weer resources beschikbaar komen om de fabriek in Roermond te helpen. En uiteindelijk gaat er minder stroom op het moment dat het schaars in naar Amsterdam Noord, wat zolang energie schaars is ook elders in Europa helpt.

[flippy]

Dat is helaas niet hoe het stroomnet werkt.

[ph4ge]

Dat is gewoon vraag en aanbod. Die fabriek in Roermond wacht nu simpelweg op verzwaring van zn aansluiting omdat er geen mensen en materiaal zijn om dat te regelen. Op het moment dat Amsterdam Noord zn net niet meer hoeft te verzwaren omdat ze dat anders oplossen zijn er dus meer mensen en materialen beschikbaar in Roermond.

Het grid is gebouwd om pieken op te vangen. Als je die pieken veel kleiner maakt (door lokale energieopslag) helpt dat enorm, dan kan het grid veel minder zwaar, en hebben netbeheerders meer resources voor andere plaatsen waar die batterijen niet helpen.

[Reactie gewijzigd door ph4ge op 22 juli 2024 14:18]

[DonWerner]

Hoe komt het dan dat de hoogte prijs voor dynamische tarieven is op de momenten dat juist de consumenten thuis zijn (ochtend tussen 6-8 en avond tussen 5-9)?

Onder het mom, alle kleintjes maken een grote denk ik dat V2G/ thuisbatterij echt wel een "betaalbare" oplossing kan zijn om de fluctuaties op het net te dempen.

Blijft natuurlijk dat een plasticfabriek in Roermond met 1.5MW een hoop energie verbruikt, maar als dat 24/7 constant is, moet je ofc het net, regionaal, verzwaren.

[flippy]

nogmaals, consumenten zijn niet commericele afnemers. dus al die zaken waar wij als consument last van hebben met variabele prijzen geld niet voor de industrie dus je hele argument gaat gewoon niet op. en dat uurtje een paar kW leveren die de auto paar uur leter weer terug moeten trekken doet niks op dit plaatje. je bent simpelweg een te onbetrouwbare partner om erop te vertrouwen dat jij elk dag braaf je auto in de stekker steekt ongacht of je ziek of op vakantie bent. je maakt op die manier het probleem alleen maar groter, niet kleiner.

[Reactie gewijzigd door flippy op 22 juli 2024 14:18]

[CaptainKansloos]

Dat lijkt me _juist_ van niet. Het plan focussed op het nivelleren van piek en dal momenten. Die fabriek waar jij het over hebt draait - met enige waarschijnlijkheid 24-7 en is daarmee - en ik speculeer - een constante belasting. Het is juist alle fluctuaties en de pieken daar omheen die beter 'uitgesmeerd' moeten worden over de beschikbare capaciteit van het net. Dus; betere distributie en spreiding in tijd.

Alleen V2G gaat dat natuurlijk niet oplossen, maar zoals eerder aangehaald in deze discussie is de gemiddelde auto capaciteit _vele_ malen groter dan van een gemiddelde thuisaccu installatie. Dat neemt niet weg dat thuisaccu's best een aanvulling kunnen zijn, maar dat staat echt nog in de kinderschoenen. Capaciteit is vrij laag en bovendien is dat nog erg prijzig. Dat maakt dat het lang niet voor iedereen weggelegd is om hier in te investeren.

V2G komt langzaam op gang, maar zou meer versneld moeten worden want het potentieel is daar fors. En ja, die auto's moeten op een goed moment ook weer opgeladen worden, maar dat kan dan juist naar de daluren verschoven worden.

Daarnaast denk ik - maar ik ben geen expert - dat bufferen op grote schaal op regionaal / lokaal niveau zinnig zou zijn. Een spreekwoordelijke "wijkbatterij" die bij overschot oplaadt en bij piek momenten invoed op mn lokaal niveau tbv peakshaving. M.i. is bufferen op middelgrote schaal met goedkopere accu techniek een stuk efficienter dan ieder huis een thuisaccu van een paar kwh. Dat is ook een infrastructuur waar netbeheerders/energiemaatschappijen/overheid in kunnen investeren ten gunste van iederen; ook het milieu. Ipv dat de rekening op _direct_ bij de consument terecht komt (indirect komt dat uiteindelijk toch wel, maar collectief is dat beter te dragen dan individueel).

[1234567y]

Hoezo niet, met 500 autos ben je er al?

Daarbij gaat het om piekbelastingen wegnemen.
Staat er wind?: stroom in auto
gaat de wind liggen? Stroom van auto naar fabriek.

Maar goed, we kunnen natuurlijk doen wat Australië met Tesla heeft gedaan. we willen de beste van de beste accus in onze auto hebben. in een Accu park kunnen de afdankertjes nog jaren nuttig zijn. Dus het V2G verhaal zal in de toekomst minder van belang worden wanneer er steeds meer oude auto accus beschikbaar komen.

[Reactie gewijzigd door 1234567y op 22 juli 2024 14:18]

[flippy]

die 500 autos zijn niet stabiel. net als zonnepanelen of de wind. iedeen kan de stekker eruit trekken en wegrijden net als een wolkje of windstilte. dus die 500 autos kan en mag je niet gebruiken als vervanging. die last moet opgevangen worden door iets stabielers dus (weer) enorme gasturbinecentrales erbij als buffer. een centrale van 1.5Mw start je niet ff op als iedereen om 5 uur naar huis rijd.

en die oude accus zijn nu nog teveel waard dus die worden gewoon gerecycled.

[Reactie gewijzigd door flippy op 22 juli 2024 14:18]

[mikee368]

Helaas is het geen totaal oplossing V2G. Maar zeer zeker een heel belangrijk punt dat gewoon compleet genegeerdbkijkt te worden!

Verder moet er alsnog ook opslag komen in de vorm van stationaire opslag wat op meerdere manieren gedaan kan worden.
https://cleantechnica.com...ating-station-in-belgium/

Dit soort projecten zullen steeds meer gebeuren en we hebben die ook zeer hard nodig.

Vooral om de zonnenergie overdag beter op te kunnen vangen die op de piekmomenten dan weer gebruikt kan worden.

Kan niet wachten tot ze eindelijk een keer wakker worden en echte oplossingen voor de duck curve https://www.synergy.net.a...know-about-the-Duck-Curve

Dit is niet is bijna gewoon een aspirientje geven I.p.v. te genezen.

[Martinspire]

Want iedereen heeft een oprit met eigen laadpaal natuurlijk...

[mvoosten]

Het idee is dat het dan integraal onderdeel wordt van de energie infrastructuur. Laadpaaltje wel of niet individueel is een detail. Je gaat pas naar een laadpaal kijken als de auto een optiemos, niet andersom

[divvid]

net een mail gekregen van Liander.... Komend jaar gaat er dus helemaal NIETS gebeuren...
De Minister kan een hele hoop willen, maar bij de uitvoering loopt het spaak (zonder de mensen van Liander en consorten hierop aan te willen spreken, het beleid bepaalt hier)

U heeft een zwaardere stroomaansluiting aangevraagd waarmee u meer energie kunt verbruiken. Helaas is de meter die hiervoor nodig is op dit moment niet beschikbaar. Hierdoor kunnen wij de werkzaamheden nog niet inplannen en uitvoeren. Wij begrijpen dat dit vervelend voor u is. Over ongeveer zeven maanden ontvangt u een e-mail van ons. U kunt vervolgens binnen zes weken een afspraak maken met de monteur. Mocht de levering van uw meter vertraging oplopen, nemen wij contact met u op.
Uw meter is niet op voorraad

Door het wereldwijde tekort aan materiaal om meters te maken, konden onze belangrijkste leveranciers de meters die wij nodig hebben lange tijd niet leveren. Op dit moment kunnen onze leveranciers weer mondjesmaat slimme 3-fasenmeters leveren aan ons. Hierdoor zijn we onze werkzaamheden voor het verzwaren van stroomaansluitingen weer aan het opstarten.

Helaas kunt u niet eerder dan over ongeveer 7 maanden een afspraak maken
We begrijpen dat het vervelend is dat u zolang moet wachten. Helaas kunnen wij u niet eerder helpen. Wij hebben namelijk een beperkt aantal meters en werken met een planning waarin we oude aanvragen als eerst oppakken. Het is dus niet mogelijk om eerder bij u langs te komen. U hoeft ons hierover niet te bellen of mailen, want ook dan blijft ons antwoord hetzelfde. We vinden het erg vervelend, maar kunnen uw aanvraag niet voor u versnellen.

[Reactie gewijzigd door divvid op 22 juli 2024 14:18]

[TheDudez]

De ACM wijst erop dat in artikel 23 lid 3 Elektriciteitswet de verplichting is opgenomen een aansluiting te realiseren binnen 18 weken na de aanvraag. Deze verplichting is opgenomen om het Europese recht op toegang tot het elektriciteitsnet te waarborgen. Die verplichting geldt zowel voor een nieuwe aansluiting als voor een verzwaring of wijziging van de bestaande aansluiting.
bron
https://www.vbtm.nl/weblog/de-trage-netbeheerder

[Kayl]

Dat is leuk, maar als de netbeheerders het personeel niet hebben om dit te realiseren, wat wil het ACM dan gaan doen?

Er wordt al jaren door netbeheerders gewaarschuwd voor de huidige situatie en dat wat de overheid wil niet realistisch is, onder andere door gebrek aan (juiste) mankracht. Ondertussen blijft de overheid maar doorduwen, zonder enige oplossing te bieden. Dit is overigens geen unieke situatie, we zien het ook in onder andere het Onderwijs en de Zorg gebeuren.

[TheDudez]

Dit is niet iets van gisteren dit had je aan zien kunnen komen. Ik ben het helemaal met je eens dat er nu niks meer aan valt te doen. Maar het is wel belangrijk dat hiervan geleerd wordt en niet weer de zelfde fouten worden gemaakt.

[Kayl]

Dat is mijn punt. De overheid wist dit al vele jaren, maar heeft er nooit op geacteerd. Tekort aan specialistisch personeel op het uitvoerende vlak is iets wat al vele jaren speelt. In de Zorg zouden ze wel efficiënter kunnen werken en minder handen aan het bed. Op school konden de klassen wel groter. En technici zouden wel uit een blik getrokken worden.

Deze hele energietransitie vraagt ook om specialistische technici, meestal moeten de huidige monteurs van de netbeheerders een flinke scholing krijgen om met de nieuwe technieken te werken. Daar moet wel ruimte voor zijn, maar hoe doe je dat als je tot je nek volgepland zit?

Alle plannen en ideeën van de overheid zijn leuk. Uiteindelijk loopt het toch (zeker in deze situatie) spaak op gebrek aan voldoende opgeleide mensen die het werk kunnen uitvoeren. En dat ga je niet in een jaartje oplossen. Daarvoor hadden ze jaren geleden in de diverse sectoren een traject moeten starten om jongeren aan te trekken.

[jbhc]

Wat je zegt klopt niet helemaal.

De apparatuur voor electriciteit is nu niet heel anders dan 30 jaar geleden. Het zijn nog steeds maar 4 of 5 draden die aangesloten moeten worden.

Er is alleen niemand meer die het aan kan sluiten omdat het gewoon slecht betaald werk is zoals de meeste beroepen waar je met je handen werkt.

De meeste echt goede monteurs die groeien uiteindelijk door naar andere functies. Niet omdat ze niet meer willen sleutelen maar omdat ze anders op een relatief laag maandinkomen blijven hangen. En wie wil er nou behoorlijk had werken (vaak op de meest idiote tijden en onder behoorlijke tijdsdruk) voor weinig geld?

[Reactie gewijzigd door jbhc op 22 juli 2024 14:18]

[blorf]

Gebrek aan goedkope mankracht, is dat waarschijnlijk. Ze zijn het niet eens met waar een CAO-monteur het minimaal voor hoeft te doen. Misschien eens kijken bij het management...

[Kayl]

Dat is toch altijd het probleem, hoeveel willen we er voor betalen? En in het geval van de netbeheerders zie je dat ze nu vaak aangewezen zijn op onderaannemers die de technici aanleveren voor flinke bedragen. Dus de netbeheerders moeten dan concurreren met de onderaannemers en proberen om personeel over te nemen. Maar dat verzuurt de relatie ook al snel en wil je ook niet zomaar riskeren.

Ik vind het altijd zo volkomen onwerkelijk dat de mensen die we het hardste nodig hebben in de maatschappij het hardste moeten strijden om extra salaris. En dan wordt het weer maanden gerekt, om maar het onderste uit de kan te halen. Maar wie naai je nou eigenlijk het hardste er mee? In het Onderwijs hebben we nu een ZZP probleem. In de Zorg zowel een ZZP probleem als concurrentie met specialistische klinieken. En in de Energie sector zien we soortgelijke problemen.

Het zou grappig zijn als het niet zo droevig was.

[Tintel]

Daarom is dit ook typisch de politiek; wel iets aan de regels doen maar nooit nadenken over de uitvoering daarvan...."dat is andermans probleem"

[Kayl]

Juistem, "aan onze plannen ligt het niet".

[Oon]

Maar wat zouden ze dan moeten doen als het spul gewoon niet leverbaar is?
Ze hebben aan de ene kant de verplichting om gekeurde/gecertificeerde apparatuur te gebruiken, en aan de andere kant de verplichting om binnen zoveel tijd een aansluiting te verzorgen, één van die twee eisen moeten ze in dit geval even opzij zetten

[HuisRocker]

Oftewel; dit is weer een typisch voorbeeld van het (grote!) verschil tussen theorie en de dagelijkse praktijk.

Je hebt praktisch namelijk niets aan 'waarborgen en verplichtingen' wanneer niet alles zo loopt zoals de opstellers van de theorie het voor ogen hadden, men ging er destijds blijkbaar vanuit dat 18 weken 'altijd mogelijk zouden zijn', nou, niet dus... En daar sta je dan, helemaal 'in je recht' maar uiteraard nog steeds zonder aansluiting omdat (helaas) geen enkele aanbieder tovenaars in dienst heeft die monteurs en/of hardware uit het niets kunnen laten verschijnen!

[Kayl]

Pas op dat je ze geen ideeën geeft.... Ik voorspel nu al een plan voor een Tovenaarsschool....

[dixet]

In dit geval is er al een aansluiting. Dit artikel gaat m.i. over nieuwe aansluitingen, niet over het verzwaren van een bestaande

[TheDudez]

Er staat toch echt. De verplichting geldt zowel voor een nieuwe aansluiting als voor een verzwaring of wijziging van de bestaande aansluiting.

[dixet]

dat artikel is van 2019. Het lid 3 waarnaar ze verwijzen gaat inmiddels over discriminatie
De laatste aanpassing in deze wet is geldig vanaf 01-10-2022, ik (als leek) lees daar niets in over aanpassing, alleen over nieuwe aansluitingen

https://wetten.overheid.n...z=2022-10-01&g=2022-10-01

[hamsteg]

Wow, twee uur na het vrijgeven van plannen al klagen dat er niets gebeurd. Ik begrijp dat je gefrustreerd bent door je persoonlijke situatie maar het is goed nieuws dat op macro niveau er een versnelling in gang is gezet die aansluit op de wensen en mogelijkheden van de markt.

Niet persoonlijk op jouw reactie maar in het algemeen ben ik eigenlijk er een beetje klaar mee dat we alleen maar aan het afzeiken zijn. Treedt het kabinet eindelijk in een crisis situatie doortastend op, is het weer niet goed.

[Reactie gewijzigd door hamsteg op 22 juli 2024 14:18]

[flurb]

Dit is niet doortastend, dit is het effect van buitengewoon onkundig beleid.
Dit is veels te laat en ook erg naief.

De energie markt waarschuwt al jaren.

Kijk ook eens naar bv Amsterdam, daar moeten 10-30 extra schakelpunten worden gebouwd in de stad.
Alleen al de stikstof vergunningen gaan uitdagingen geven, los van de te hoge straling op een aantal gevallen en het gebrek aan personeel en materiaal om ze te bouwen.

DIt is overigens een soort van overheids strategie, een trend inzetten en nadien als het een voldongen situatie is de scherven (voor veel meerkosten) repareren.

[hamsteg]

Mooie bureaustoel wijsheid, de groei van huishoudens en bedrijven was inderdaad te voorzien. Het CPB zat er niet ver naast.

De energie markt waarschuwt al jaren.

Klopt, zij zelf waren al veel te laat met deze waarschuwing, het beheren van het netwerk gaat over decennia of een halve eeuw, niet over een paar jaar.

Daarnaast zijn er de laatste 10 jaar zijn er zulke grote veranderingen in de energiemarkt die kun je niet even corrigeren met even snel wat bijbouwen:
1. elektrische auto's waren 10 jaar geleden niet serieus, ze hebben nu een behoorlijk impact;
2. teruglevering door PV-systemen en windenergie waren 10 jaar geleden marginaal;
3. verwarmen van huishoudens en verhitten door bedrijven elektrificeert door Corna, Milieu en Oekraïne.

Vandaag is 40-60% opgewerkt uit andere energiebronnen dan de traditionele kolen/gas "elektriciteitscentrale" (https://energieopwek.nl/) dat was 10 jaar geleden echt onder de 10%. Het hele netwerk moet op de schop, het is niet een kwestie van even een kabeltje extra trekken. De netwerkbeheerders zijn als 10 jaar bezig om de top-down architectuur van energie om te zetten naar bi-directioneel functioneren. Materiaal, mensen zijn helaas niet onbeperkt beschikbaar dus er zal nog wel meer tijd overheen gaan. De transitie zal zeker een paar decennia duren.

Gelukkig neemt de elektrificering een spurt (voor het milieu) en levert dat nu groeipijnen op (uitbreiden en aanpassen aan bi-directioneel net). De eerste stap van meta-plan is gezet, nu in de tweede versnelling door naar de uitvoer in detail plannen.

[Reactie gewijzigd door hamsteg op 22 juli 2024 14:18]

[2TheMaks]

Treedt het kabinet eindelijk in een crisis situatie doortastend op, is het weer niet goed.

De architectuur van het elektriciteitsnet stamt uit de jaren-50. Deze architectuur is ontoereikend voor het realiseren van de energietransitie. Doortastend voortborduren op deze architectuur vormt een blokkade voor de energietransitie, en dat is inderdaad niet goed.

Om ooit tot een energietransitie te komen zal er eerst een nieuwe architectuur voor het elektriciteitsnet moeten komen. Ideeën aandragen voor zo'n nieuwe architectuur is wat een Minister van/voor Energie zou moeten stimuleren. Mijn idee is dat de oplossing ligt in een gedecentraliseerde architectuur waarin niet alleen (teveel) opgewekte energie (lokaal) kan worden verkocht, maar ook opslagcapaciteit voor energie.

[TheDudez]

Het kabinet doet eindelijk wat. Waarvoor hulde. Maar ze zijn veelte laat zo als heel vaak. Reageren is vooruitzien. Dit kabinet heeft afgelopen jaren alleen hun kop in het zand gedaan en pleisters plakken.

[hamsteg]

Je hebt helemaal gelijk! Maar wat wil je nu doen dan? Blijven klagen of vooruit kijken?

Als ik iedereen die een fout maak dat nog jaren lang blijf aanmeten wordt het een zure bedoeling. Dat is het tegenwoordig toch op social media .... ook hier bij Tweakers dus.

[Kayl]

Grappig dat je @TheDudez zijn opmerking framed als "klagen". Is zo'n dooddoener en totaal niet eerlijk naar de situatie en wat er nu gebeurt.

Waar wil je naar vooruit blijven kijken dan? We mogen toch gewoon eerlijk zijn en terugkijken naar de afgelopen decennia en vaststellen dat de huidige situatie voorkomen had worden? Niet als Captain Hindsight, maar puur omdat het toen al duidelijk was en door de experts voorspeld en voor gewaarschuwd werd.

Over een (paar) jaar lezen we weer een nieuwsartikel waarin de mea culpa's je wederom om de oren vliegen en beterschap beloofd wordt. We deden een poep en een plas en alles bleef zoals het was is inmiddels al vele jaren het motto.

En dit "plan" doortastend noemen vind ik nogal droevig, het zijn abstractheden zonder praktische oplossingen. Doortastend zou zijn om te beginnen met realistische doelstellingen en een plan te maken om de benodigde mensen en materiaal daarvoor te regelen. En dat los je niet op in 1 jaar of zelfs 4-5 jaar, maar is wel noodzakelijk om als land niet volkomen afhankelijk en verlamd te raken.

[hamsteg]

Direct was dit niet op @TheDudez dus niet meteen worden in mijn mond leggen . Ja zijn reactie triggert wel een bepaald gevoel, dat klopt. Ik begrijp zijn frustratie beter dan jij denkt, heb in de familie ook een paar die wachten op verschillende aansluitingen.

Helaas is die wachttijd nu een feit, of de overheid daar schuldig aan is of niet (vind namelijk dat de netbeheerders ook niet echt vooruit keken en zij behoren de regering te informeren en nu wel heel gemakkelijk de bal bij de regering leggen. De laatste jaren heb ik ze inderdaad gehoord maar toen klotste het water al over de emmer.

Had iemand 10 jaar geleden Tesla zo kunnen zien groeien (waardoor elektrische auto's ineens voor de "normale man" beschikbaar kwamen)? Had iemand 5 jaar geleden Corona kunnen voorzien waardoor thuiswerk ruimtes en verwarming toenamen? Had iemand een jaar geleden Oekraïne kunnen voorzien waardoor Gasprijzen omhoog schieten en PV-systemen en elektrisch verhitten exponentieel toenamen? De groei van de bevolking en daarmee toename van huizen (en industrie) was inderdaad deels te voorzien (het CPB heeft ramingen tot 18 milj. al liggen) maar er zijn heel veel andere parameters waardoor de energietransitie in een enorme versnelling komt. Als je realistisch bent, was dat niet te voorzien.

Ik persoonlijk vind de meta plannen goed want dan gaan we over in actie stand en minder op de geautomatiseerde piloot (van het volgen van onzinnige procedures waarbij een vleermuis een heel traject tegen kan houden). Volgende stap is de uitvoer, hopelijk houdt de regering daar de vinger aan de pols.

[Kayl]

Had iemand 10 jaar geleden Tesla zo kunnen zien groeien (waardoor elektrische auto's ineens voor de "normale man" beschikbaar kwamen)?

Eigenlijk wel. Tesla bracht hun eerste auto uit in 2008 met de Tesla Roadster. De techniek was er dus al en we wisten ook dat gas eindig is. Mate van groei ben ik met je eens, lastig te voorspellen. Kijk maar naar de smartphones en het internet. Ze konden wel al anticiperen door in ieder geval te zorgen dat er voldoende vakmensen zijn en blijven.

Had iemand 5 jaar geleden Corona kunnen voorzien waardoor thuiswerk ruimtes en verwarming toenamen?

Het was al voorzien, meerdere experts en prominenten hebben op verschillende momenten een pandemie zoals we die nu doorleven voorspeld. Hoe werd hier op gereageerd? Afschalen van ziekenhuis personeel en materialen en we zien het wel als het er is.

Had iemand een jaar geleden Oekraïne kunnen voorzien waardoor Gasprijzen omhoog schieten en PV-systemen en elektrisch verhitten exponentieel toenamen?

Een oorlog met Rusland voorspellen was ook al gedaan. De Nederlandse overheid koos er voor om het eigen gas te verkopen. En het Westen koos ook voor de geo-politieke afhankelijkheid en bijbehorende risico's door zich op dergelijke wijze aan Rusland te verbinden.

De groei van de bevolking en daarmee toename van huizen (en industrie) was inderdaad deels te voorzien (het CPB heeft ramingen tot 18 milj. al liggen) maar er zijn heel veel andere parameters waardoor de energietransitie in een enorme versnelling komt. Als je realistisch bent, was dat niet te voorzien.

Toevallig vorige week nog door het CBS de voorspelling tot 20,7 miljoen in 2070 gedaan.

Ik wil zoals gezegd niet Captain Hindsight spelen en ook zeker jou niet op elk woordje en zin "pakken". Maar we hebben nu al aantoonbaar decennia bewijs van voorspellingen en noodkreten waar niets mee gedaan is. Vooruitzien is regeren. De overheid zit er om oplossingen te bedenken voor maatschappelijke problemen. En ik kan heel cynisch doen en roepen dat de politici er voor eigen ambities zitten. Maar ik wil zo niet denken. Het is wel verdomd lastig om nog enthousiast te worden over nieuwe plannen en acties wanneer je dagelijks ziet dat de basis niet aangepakt wordt en de kwaliteit van maatschappelijke voorzieningen afbrokkelt.

Ik hoop oprecht dat we over 5 jaar elkaar weer in een nieuwsbericht treffen en dat we kunnen vaststellen dat we goed door de crisis heen zijn gekomen, of in ieder geval op weg.

[TheDudez]

Dat ben ik helemaal met je eens! Maar als je de zelfde fouten blijft maken dan is het toch niet raar? Er is momenteel heel veel ongenoegen over dit kabinet.

[hamsteg]

Hmm, ook een beetje wat je wilt zien. Er gaan op dit moment ook heel veel dingen door de kamer waar niemand echt op reageert. Het is ook wel een kwestie van self-fulfilling prophecy waarin bepaalde media een discutabele rol hebben. We hebben inderdaad een paar grote problemen maar elke oplossingsrichting wordt onder het vergrootglas van deze media zo uitgemeten dat er nooit een goede oplossing kan komen.

[jip_86]

Het kon anders best eens kloppen. In de bijlage staan allemaal leuke bureaucratische regelideetjes met minimaal Q2 2023 als planning waar veel ambtenaren heel erg druk mee gaan zijn. Praktische zaken hoe we echt sneller gaan bouwen zie ik er niet echt in staan als ik het een beetje doorblader.

[Reactie gewijzigd door jip_86 op 22 juli 2024 14:18]

[wildhagen]

Liander is maar één netwerkbeheerder, er zijn er natuurlijk meerdere.

Daarnaast gaat dit om een individuele aansluiting begrijp ik? En dan specifiek over een benodigde meter? Dit artikel gaat over het landelijke stroomnetwerk en de capaciteit daarop, dat is meer dan alleen de meters zelf. Denk aan bijvoorbeeld het aanleggen van complete 380 kV hoogspanningstrajecten, wat hier in West-Brabant bijvoorbeeld momenteel erg actueel is.

[Kayl]

Wat maakt het uit dat het om een individuele aansluiting gaat? Uiteindelijk maken meerdere aansluitingen bij elkaar toch ook het landelijke "netwerk"? De situatie die divid beschrijft is niet uniek. Aansluitingen kunnen niet binnen afgesproken termijnen gerealiseerd worden, of door gebrek aan materiaal, of door gebrek aan mensen.
En die hoogspanningstrajecten zullen vast van belang zijn (weerstand van omwonenden is enorm overigens), maar landelijk gezien is een groot probleem natuurlijk ook gewoon de kabels in de grond.

In de nieuwbouwwijken gaat het wel goed volgens mij. Maar in de oudere wijken is dat niet voldoende. Mensen leggen vervolgens 24 panelen op het dak en dan wordt in de zomer hun omvormer uitgezet en moeten ze alsnog betalen voor hun stroomverbruik. Zolang je dat niet oplost is het maken van de gewenste ontwikkeling niet mogelijk en zul je mensen alleen maar meer frustreren met de push naar een energieneutraal leven.

[Ikzellef]

Mijn idee ook. De overheid komt met een zeer vaag plan, omdat ze nu eenmaal hebben ingezet op electrisch, zonder zich te realiseren hoe groot dat is, is komen nou met pleisters. Gaat niet lukken om dat binnen redelijke tijd te realiseren, omdat er gewoon geen plek is voor al die benodigde masten en aansluitstations.
Iedereen met gezond verstand ziet dat ze veel te veel vel te snel willen veranderen.

[divvid]

individueel of niet, netwerkbeheerders kampen met enorme problemen. Ook hoogspanningstrajecten staan onder continue controle door high end apparatuur die je echt niet bij aliexpress koopt. Als wij hier in de wijk al een probleem hebben om van 1x40A naar 3x25A te gaan (de kabels liggen er al 30 jaar), hoe moet dat dan in die nieuwe wijk in ons dorp waar net miljoenen subsidie voor is toegekend door het rijk. Gaan die geplande 2000 huizen wél ineens een meter beschikbaar hebben? (en zo nog een paar honderd projecten?)
Mijn punt: politiek kan heel veel willen, het gaat gewoon niet lukken omdat ze (diezelfde overheid) heel effectief kennis en productie capaciteit de grens over hebben gejaagd.

[Jan Onderwater]

Liander is maar één netwerkbeheerder, er zijn er natuurlijk meerdere.

Volgens mij is het Hoogspanningsnet in beheer bij TenneT, en die zijn van de Nederlandse Staat

[jbhc]

De 10KV is van Liander. Dat is ook hoogspanning.

[Robbierut4]

Dit is heel erg n=1 en heel specifiek.

Voor zover ik weet komen er meer maatregelen die al gewoon ingezet kunnen worden, zoals flexibeler boeken van het netwerk, bedrijven stimuleren om meer/minder te gebruiken afhankelijk van het weer, etc.

[RobbieB]

Als we dan toch n=1 ervaringen delen:
Ik heb in september een aanvraag gedaan voor een 3-fase aansluiting bij Stedin. 2 maanden later was hij verzwaard.

[Mathijs22]

net een mail gekregen van Liander.... Komend jaar gaat er dus helemaal NIETS gebeuren...

Maar dit heeft natuurlijk helemaal niets te maken met ruimte op het stroomnet maar ,met de productie van slimme meters.

[GrooV]

De meter is niet jouw eigendom dus Liander zal je daar lekker een rekening voor sturen, goed advies!

[Andros]

Prima, dan betaal je die rekening maar dan ben je wel meteen geholpen. Het is een onorthodoxe methode maar mensen zijn er wel toe in staat.

[Soldaatje]

Of ze zeggen bekijk het maar en zit je zonder stroom. Mensen zijn tot van alles in staat, wat niet altijd goede ideeën zijn. Voorbeeld.

[Guru Evi]

Veel spraak over flexibele toevoer maar niets over de basislast die al enkele jaren omhoog moet. In veel delen van het land kun je al helemaal geen zwaardere aansluiting (wat nodig is als je een autootje of 2 moet laden of voldoende zonnepanelen) krijgen omdat er gewoon niet genoeg energie toegevoerd kan worden als de hele wijk dit zou willen.

Daarnaast zijn ze allemaal hard aan het denken hoe best de energie die je zelf opwekt te belasten, dus vraag ik mij af wie die dure dingen gaat blijven doen als je voor elke kWh die je opwekt moet bijbetalen.

[Robbierut4]

Dat is vrij simpel te verklaren. Flexibel gebruik kun je relatief snel regelen door met verbruikers in gesprek te gaan.

Voor het net verzwaren moet je eerst vergunningen regelen, daarna de straat openbreken en dan nog voldoende geschoold personeel nodig hebben om alles aan te vervangen/aan te sluiten.

Beide gebeuren. Maar in nood is 1 van de opties het snelste.

[mikee368]

Nog een betere optie zou zijn. Inzetten op V2G in combinatie met stationaire opslag. Zelfs de Belgen doen dat al. https://cleantechnica.com...ating-station-in-belgium/

Dit soort zaken bieden echte oplossingen voor het lange termijn waarbij de duck curve

[Robbierut4]

Dit soort zaken bieden echte oplossingen voor het lange termijn waarbij de duck curve

Hier geef je echter meteen het probleem aan. Dit is een lange termijn oplossing.
En sure, technisch is het tof, en het is zeker iets voor de toekomst. Maar daarmee ga je niet de problemen van volgende week oplossen. Of volgende maand.

We moeten beide doen. En niet 1 oplossing kwalificeren als beter of slechter.

[mikee368]

Oke, laat me iets duidelijker zijn.

Hier hadden ze in de gehele EU 5 jaar geleden al over moeten beginnen. Het V2G verhaal dan weliswaar.

Op het korte termijn komt dit voor mij over als meer leuk voor de bunnen doen maar puntje bij paaltje geen echte structurele oplossing.

Werk al jaren in allerlei fabrieken en even opschalen of afschaffen in de productie is echt niet zo makkelijk om ff te doen.
Daarbij moe the ook nog de producten kwijt.

En ze hebben het hier over het net uitbreiden. Als je het daar over hebt vind ik het best lastig dat er niet over energie opslag gesproken wordt ook direct. Dit is iets waar vele experts al jaren om roepen in vele landen I.v.m. die duck curve.

Maar nee er is jaren niks tegen gedaan dat een structurele oplossing zou bieden en nu komen rond de wereld de netwerken vol te zitten omdat ze de piek momenten niet meer aan kunnen.

[Robbierut4]

De beste oplossing is altijd kijken naar het verleden en zeggen wat ze toen gedaan hadden moeten hebben.
Hebben we nu niks aan natuurlijk.

[mikee368]

Nouja, is natuurlijk niet vanuit het niets dat ik het zeg.
5-6 jaar geleden meermaals met (VVD) Kamerleden gesproken en aangegeven dat dit toch echt nodig gaat zijn.

Dus ja is misschien makkelijk lullen. Maar heb zeker wel geprobeerd dit ook in de 2de kamer besproken laten worden.

[aaahaaap]

Dit actieplan komt uit het kabinet, toch? Die vergunningen kunnen ze makkelijk wat aan doen als ze het echt belangrijk vinden.

[Robbierut4]

Dit actieplan komt uit het kabinet, toch? Die vergunningen kunnen ze makkelijk wat aan doen als ze het echt belangrijk vinden.

Gezien we niet in een apenrepubliek leven heeft het kabinet zich ook aan de wet en procedures te houden.
Als ze dat niet doen is er enorm gezeur in de media (en terecht), dus laten we ze niet aanmoedigen om dat nu te gaan doen.

[Verwijderd]

Je geeft zelf al een deel van de oplossing.
Met slimme laadpalen zou je zo kunnen regelen dat je autos maximaal worden geladen op het moment dat je veel zonnen energie hebt. Opdat moment heb je geen zwaardere aansluiting nodig voor je zonnepanelen en auto.

[DeSoepkip]

Quote "Daarnaast is er een duidelijk doel om de ruimte op het stroomnet efficiënter te gebruiken. Het ministerie wil dat de ruimte op het net flexibeler wordt ingezet en dat het net minder wordt belast op piekmomenten; dat maakt dat er meer partijen kunnen worden aangesloten. Om dat te bereiken, is het plan om 'spitsmijden' voordeliger te maken."

Voel een extra belasting aankomen op piekomenten....

[Harm_H]

Ik vind dat de overheid scherper mag zijn op de uitgaven. Hoeveel gaat er naar de 'daadwerkelijke uitbreiding'? Het is vooral voor personeel, gebouwen en dure zzp'ers (via eigen bronnen).

[wildhagen]

Zo raar is dat niet. Die uitbreiding komt er niet vanzelf, die wordt uitgevoerd door personeel die de aanleg uitvoert etc, de planning eromheen doet, het hele beheer, vergunningen/bezwaren-trajecten etc etc.

Gebouwen is ook niet zo raar dat daar geld naartoe gaat. Dat personeel kan je niet onderbrengen in een tentje op de camping, die zullen ook een werkplek moeten hebben. En de electrische apparatuur komt ook in gebouwen te staan, want is meestal niet heel handig om die in de open lucht te plaatsen, onderheving aan alle weers-invloeden enzo.

[Harm_H]

planning eromheen.

Ja, vooral dat. Planning. Geen uitvoering. En je werkplek verhaal snijdt ook geen hout in de tijd van goedkope kantoorruimte die overal beschikbaar is en remote werk.

[mikee368]

Je hebt ook niet zozeer kantoor ruimte nodig maar werkplaats ruimte om al die zaken te kunnen maken. Ga je niet redden om fysiek elektrische dingen te bouwen vanaf achter de pc.

[Harm_H]

Je hebt ook niet zozeer kantoor ruimte nodig maar werkplaats ruimte om al die zaken te kunnen maken. Ga je niet redden om fysiek elektrische dingen te bouwen vanaf achter de pc.

Komt allemaal uit China toch? Alleen installatie op locatie.

[bzzzt]

En vervolgens maar zeuren dat het 'kantoorvolk' geen affiniteit met de werkvloer heeft...

[ThaStealth]

Volgens het ministerie kan de uitbreiding aanzienlijk versneld worden als netbeheerders, overheden en marktpartijen hun plannen beter op elkaar afstemmen en procedures parallel en sneller doorlopen.

En als er meer gebouwd kan worden, wat niet kan ivm het stikstofprobleem.

maar ook door vaker vergunningstrajecten te gaan overnemen van lagere overheden. Bij dat laatste, vooral bij grote energie-infraprojecten, duurt de voorbereiding veelal te lang, stelde de minister.

En dus teruggefloten kan worden door een rechter zeker?

De voorbereiding duurt zolang omdat er allerlei vergunningen, onderzoeken, metingen, etc gedaan moeten worden voordat een schop de grond in kan. Als de aanvraag incompleet is zal een Johan Vollenbroek / MOB gewoon een rechtzaak aanspannen (en winnen). Shortcuts nemen werken niet, en je krijgt vroeg of laat de rekening gepresenteerd. Maar misschien is Jetten tegen die tijd ergens anders aan de slag

[Tintel]

Stellen dat de aanvraag incompleet zal zijn is toch niet hetzelde als het traject op een hoger niveau overnemen om zodoende minder beslispunten binnen de overheid langs te hoeven lopen?

[ThaStealth]

Het klinkt als: ik neem het over zodat ik e.e.a. erdoorheen kan duwen (en later op mijn vingers getikt word omdat ik bepaalde zaken niet gedaan heb)

[Toettoetdaan]

Hier kunnen we geen nieuwe fabriek bouwen voor een bepaalde productie omdat we geen fatsoenlijke stroomaansluiting kunnen krijgen, denk in de capaciteit van 20 laadpalen. De nieuwe fabriek is een stuk zuiniger en kan een stuk meer produceren, maar dat staat allemaal in de ijskast. Het plan is nu om de grens over te steken...

De schade is niet het ongemak, de wachttijd of het milieu, maar gewoon dat hele bedrijven vertrekken naar over de grens, dat heeft een directe economische impact in banen en belastbare bedrijven.

Er staan een aantal kleine winsten in het plan omtrent bureaucratie, maar voor de rest is het niet bemoedigend. Zo is het is een hoop excuses, vervolgens komen de provincies in het voorjaar met een plan en tegen de zomer kijken we of het een beetje zinvol is. Iedereen voelt natuurlijk wel aan dat we hier niet te maken hebben met een delta plan.

Je kunt er mooie woorden aan vuil maken; "slimmer omgaan met het net", "drie sporenaanpak", "samen de schouders onderzetten" en nog meer mooie teksten bingo, maar volgend jaar zitten we gewoon weer allemaal te klagen dat er niets veranderd is. En dat is ook logisch, iedereen doet al zijn best, dus een plannetje wat voor meer stroomlijning moet zorgen wint maar enkele procenten.
Voor een echte klapper moet je ook gewoon een paar miljard kapot durven maken en tijdelijk bouwers uit het buitenland inhuren om direct grote stappen te maken. De netbeheerders hebben de uitbreidingsplannen al liggen, dus alleen de handjes en het geld moeten worden opgelost.

[habbekrats]

In de Eemshaven is ruimte zat en stroom zat.

[Power2All]

Ik zie meer hoop in Waterstof.
Vooral omdat je nu dat spul in poedervorm kan vervoeren, wordt het alleen maar interessanter, vooral als je dit makkelijk in je auto weer kan "tanken".
Zonne energie in het buitenland genoeg, laat staan dat je ook kerncentrales dit spul kan laten produceren, en dan de waterstof in poedervorm vervoeren naar de locatie waar het gedistributeerd kan worden.

Leuk die electrische auto's, maar dat opladen belast onze energie voorziening gewoon teveel...
Onze consumptie moet gewoon efficienter zijn, en het energienet zit al zwaar onder druk, nu helemaal als iedereen zo'n giga oplader gebruiken... Die kabels bij veel huizen zijn er gewoonweg niet geschikt voor.

https://www.jachtbouwactu...powder-form-shows-promise

En hier een efficiency boost wat echt interessant begint te worden:
https://www.topgear.com/c...ht-have-just-got-huge-leg

[Reactie gewijzigd door Power2All op 22 juli 2024 14:18]