Rijksoverheid deelt plannen voor verminderen congestie elektriciteitsnet

De Nederlandse Rijksoverheid deelt in de 'Actieagenda netcongestie laagspanningsnetten' toekomstplannen voor het verminderen van netcongestie als gevolg van de toename van duurzame elektriciteit. De druk op het elektriciteitsnet moet hiermee verminderd worden.

Een Hyundai Ioniq 5 aan een snellaadpaal
Bron: Hyundai

In de Actieagenda en een bijbehorende blogpost deelt de Nederlandse overheid uiteenlopende plannen die ze samen met netbeheerders, gemeenten, provincies, toezichthouder ACM, en betrokken brancheverenigingen en marktpartijen heeft geformuleerd. Het gaat om een uitgebreider plan dan het Landelijk Actieprogramma Netcongestie, dat eind 2022 gepresenteerd werd.

Zo moet er volgens het nieuwe plan naar schatting tussen de 80.000 en 105.000 kilometer extra elektriciteitskabel gelegd worden en moeten er tussen de 37.000 en 54.000 nieuwe elektriciteitshuisjes bijgebouwd worden. Deze plannen zullen tussen nu en 2035 uitgevoerd worden. De netverzwaring vereist tevens tussen de 260 en 330km² aan nieuwe ondergrondse ruimte, specifiek voor laag- en middenspanningkabels.

Verder deelt de Rijksoverheid verschillende termijnen voor komende onderzoeken naar oplossingen voor netverzwaring. Zo moet in 2024 onderzocht worden wat het effect van 'dynamische leveringsprijzen op netcongestie in het laagspanningsnet' is. Dit jaar moet ook het nut van zogenoemde flexibiliteitstenders onderzocht worden. Dit zijn capaciteitsmaatregelen, zoals buurtaccu's, die flexibel ingezet kunnen worden om netcongestie tijdelijk te verhelpen. Verder wil de overheid nog dit jaar onderzoek doen naar het eventueel verplichten van congestiemanagement als noodmaatregel. Dit zou betekenen dat netbeheerders congestiemaatregelen kunnen afdwingen, al worden hiervan geen concrete voorbeelden genoemd.

Tot slot worden voor de komende twee jaar nog enkele concrete plannen voorgesteld omtrent specifieke apparaten in het elektriciteitsnetwerk van Nederland. Zo wil de overheid onderzoeken of stroomgebruik van laadpalen automatisch aangepast kan worden; dit wordt netbewust laden genoemd. Ook andere slimme apparaten, zoals warmtepompen, zouden dit principe kunnen hanteren. De overheid belooft dat 'belangen van huishoudens en andere kleinverbruikers zorgvuldig worden meegenomen'. De inzet van accu's van elektrische auto's als reguliere thuisaccu's moet verder gestimuleerd worden. In al deze gevallen wordt op basis van onderzoek bepaald of de plannen worden doorgezet.

Door Yannick Spinner

Redacteur

22-01-2024 • 14:28

130

Reacties (130)

130
129
61
4
0
58
Wijzig sortering
Dit had de afgelopen 10 jaar al onderzocht moeten worden. Treurig dit.
Goedkope opmerking.

Achteraf gezien is het makkelijk praten. Maar de wereld is enorm veranderd in de afgelopen 10 jaar. In 2013 reden er nog geen 30.000 elektrische auto's in nederland rond. Eind 2023 waren dat er 685.000.

Zelfde met zonnepanelen. in 2013 was er 650MW aan zonnestroom, 2022 ruim 19.000 MW.

Van alle zaken die nu problemen opleveren kun je denk ik vergelijkbare statistieken opzoeken. Niemand (behalve mensen in de comments misschien) had verwacht dat het zo hard zou gaan.
Eens, maar 4,5 jaar geleden wist men dit wel degelijk.

https://www.ad.nl/politie...te-op-stroomnet~a1c01890/

In 2017 zelfs al, 7 jaar geleden.

https://www.rtvdrenthe.nl...roomnet-vorig-jaar-al-aan

[Reactie gewijzigd door Tweakert2020 op 22 juli 2024 22:35]

Zeker weten we al een tijd dat dit kan komen, maarrr het niet-oplossen levert direct geld op, en het uitzoeken en fiksen kost klauwen met geld, die wij via belastingen moeten betalen.
Waar de beleidsmakers op hopen is dat het probleem zichzelf helpt oplossen, doordat bijvoorbeeld netbeheerders rustig aan kunnen uitbreiden, en de kostprijs wat omhoog doen, en dat daarmee het verbruik naar beneden gaat. Gebeurt niet, maar je kunt er zeker op hopen. Dan is het probleem voor je opvolger.
Geld was belangrijker dan toekomst gericht werken.

bron
Gemeenten hebben in 2010 ruim 1,9 miljard euro van de opbrengst van de verkoop van aandelen Nuon en Essent besteed aan investeringen.

bron
18 december 2020 Dit voorjaar ontvingen 44 gemeenten samen 4,1 miljard euro voor hun aandelen in energiebedrijf Eneco.

bron
Hoeveel Vattenfall heeft betaald voor de energietak van Delta wil het Zeeuwse bedrijf niet zeggen.
Niets nieuws onder de zon, de afgelopen 12 jaar hebben we geleden onder een kabinet dat geld belangrijker vond dan echte oplossingen.
Ik kan nu met talloze voorbeelden komen maar ik heb geen zin om mee weer te ergeren voor het slapen gaan.
Geleden? Daar hebben we zelf voor gestemd. We wonen niet in een dictatuur.
Je hebt helemaal gelijk, we leven in een dictocratie.
We stemmen elke vier jaar of als er een kabinet valt voor een poppetje dat ons vertelt wat we willen.

Kom nu niet aan met de partijen met de meeste stemmen,.....
Nee die doen water bij de wijn en decimeren hun verkiezings belofte om maar een coaliite te vormen.

Dus waar je voor stemt is niet zo duidelijk totdat de formatie is afgerond. Zelfs Wilders verdunt de wijn.
Tuurlijk word er verdunt. We leven in een democratie en we zullen samen moeten werken. Tenzij een partij meer dan 50% van de stemmen krijgt, kan deze niet alleen regeren. Wilders heeft niet meer dan 50% van de stemmen en zal dus moeten samenwerken met anderen om een meerderheid te vormen.

De partij met "de meeste stemmen" is betekenisloos onder de 50%. Stel je hebt 9 partijen en 10 zetels. Een partij wint er 2 zetels, de rest 1. Vind jij het dan normaal dat de "grootste" die maar 20% van de zetels heeft voor de overige 80% van de zetels gaat bepalen? Dat is absoluut niet democratisch. Als die overige kleine partijen kunnen samenwerken en ze zo allemaal wat, maar niet alles, van hun doel halen, dan komt dat veel meer tegemoet aan wat het volk wil.

Je kan maar beter blij zijn met de coalities. Het verdunt de zaak wat, maar we zien ook niet de enorme extremen die we in sommige landen zien ontstaan. Landen als america en het vK waar het verschil tussen de partijen nauwelijks te zien is, er geen partij vernieuwing mogelijk is en er niets gedaan word voor het volk maar alleen voor de donors en het bestreiden van de andere partij.
Sterker nog, de VVD, ook vandaag weer zegt het één en doet het tegenovergestelde (D66-beleid). Dus waar stem je voor? Het is één grote farce, de hele "democratie" van Nederland.
Democratie, de dictatuur van de meerderheid
(of: zij die het hardste schreeuwen)
en als je het er niet mee eens bent is er nog altijd de achterkamertjespolitiek lobbyen. of je gaat gewoon op de A12 zitten, maar wel alleen als de zon schijnt.
Geld was belangrijker dan toekomst gericht werken.
Sterker nog tot 2014/2015 was het de ACM of de NMA die uitbreiding van de elektriciteitsnetwerken tegenhield. (helaas vind je de links niet meer, een zoekopdracht geeft nu alleen nog recentere artikelen waarbij ze het belang van uitbreiding wel ondersteunen, enige dat ik vond was dit)
Waar het op neer kwam was dat de netbeheerders de tarieven wilden verhogen om zo de noodzakelijke investeringen te kunnen financieren, maar de ACM/NMA verbood dat omdat er niets meer in rekening gebracht mocht worden dan de redelijke kostprijs. In 2013 werd het tarief voor het elektriciteitsnet (Tennet) zelfs verlaagd.
Inderdaad onnodige netverzwaringen zij niet gewenst door de hoge kosten. Al zijn netverzwaringen de verantwoordelijkheid van de netbeheerders en die uit de transportkosten worden betaald.
De overheid heeft wel veel invloed op de capaciteitsvraag, door bijvoorbeeld al dan niet subsidie te geven voor warmtepompen, electrische auto's, zonnepanelen of isolatiemaatregelen.
De gegeven voorbeelden gaan over de transportcapaciteit (midden en hoogspanning) en wat hier gepresenteerd wordt over de distributie capaciteit (laag en midden spanning) Wat een ander (wel deels overlappend) probleem is. Wat met de hoge gasprijzen (door de Russische aanval op de Oekraïne), in een stroomversnelling is geraakt.
Maar vergeet niet dat Den Haag daar zelf op aangestuurd heeft (en dat nog doet), hé. Het is niet alsof het ze overkomen is als een soort natuurramp.
Met instemming van de kiezers die vooral lagere belasting wilde (en dat heeft gekregen).
Op welk wetsvoorstel heb jij als kiezer nu precies kunnen kiezen dan ?
Ik heb hier geen referendum oid over gezien.
Aan de andere kant heb je natuurlijk ook wel trends en dergelijken. Het is dus niet dat men de groei niet heeft gezien en men daarop niet kon anticiperen. Alleen de netbeheerders trokken aan de bel, maar waarbij de overheid in eerste instantie de kop in het zand stak.
Het is niet dat men het toen niet wist, maar je hebt een X aantal resources ter beschikking, en toen was de keus gewoon dat die beschikbare resources het beste aangewend kunnen worden om het aandeel groene energie te laten stijgen. Nu begint de prioriteit te veranderen. Ik vind het niet eens heel onlogisch gezien de resources schaars zijn.
In 1999 had o.a. TenneT het al over kraptes, dit speel echt al heel lang.
Minder goedkoop dan u denkt.
In 2013 had ik met een hele grote netbeheerder gesprekken rondom een gezamenlijk project. Toen al vertelde ze grote zorgen te hebben voor de toekomst. Niet alleen de toename in zon en wind energie en elektrische auto’s.
Maar ze spraken ook bezorgdheid uit over wat er met het net gaat gebeuren als de stroomrichting veranderd ( m.a.w. er wordt meer door de eindgebruikers teruggeleverd dan verbruikt). Toen al zeiden ze dat de piek en dal tarieven moeten worden aangepast zodat je juist niet in de avond en nacht maar overdag een dal tarief moet hebben.
Bij de toename van het aantal elektrische auto’s werd niet alleen als probleem het laden genoemd maar ook het feit dat het gewoon allemaal batterijen zijn. Dat maakt het net onvoorspelbaarder als die ook weer kunnen terugleveren.
Toen al voorzagen ze scenario’s met grotere en regelmatigere black-outs, daar zouden we zelfs aan moeten gaan wennen. En ook toen benoemde ze dat het er toe gaat leiden dat nieuwe aansluitingen niet gerealiseerd kunnen worden.
Ik denk dat de hoofdschuldige in deze toch echt de onbetrouwbare en stroperige politiek is.
Met alle respect, maar regeren is vooruit zien. Dit had men voor een groot deel kunnen zien aankomen, zie ook de andere reacties. Misschien niet 10 jaar geleden, maar zeker wel 5 jaar geleden. Toen men subsidies ging verstrekken voor EV's had men al rekening kunnen houden met het (beoogde) effect.
Ik begrijp dat er veel op te merken valt aan vorige regeringen (want er valt altijd wat te klagen), maar mocht men zich druk maken over lange termijn visie, begrotingen en infrastructuur had Nederland toch wat anders moeten stemmen. De politiek is een product van de samenleving en we zijn (helaas) heel goed in korte termijn denken.
Regeren is vooruitzien.....

Tsja..... We hebben het afgelopen decennium wel een aantal kabinetten gehad, maar kennelijk geen enkele regering.

Helaas zie je dat niet alleen terug in onze energievoorziening.
Een ieder die stemt ging akkoord.
Er is een reden dat de Duitsers een spreekwoord hiervoor hebben.

"Als de apocalypse uitbreekt verhuis ik naar Nederland, want daar gebeurd alles 50 jaar later".
Goedkoop misschien, maar ondertussen betalen we wel al jaren "belasting opslag duurzame energie". En wordt er nog steeds niets opgeslagen. Wel stapelen de problemen zich op.
Nee, maar we weten al de laatste 20 a 30 jaar dat we van fossiele brandstoffen af moeten.
Dat het alternatief dan elektriciteit is en we daar netcapaciteit voor nodig heb was toen al duidelijk.

Altans voor de wetenschappers. De politiek heeft natuurlijk gewoon liggen slapen.
Goedkope opmerking.
Regeren is vooruitzien.
Of zou het moeten zijn.
Alleen niet in Den Haag.
Achteraf gezien is het makkelijk praten. Maar de wereld is enorm veranderd in de afgelopen 10 jaar. In 2013 reden er nog geen 30.000 elektrische auto's in nederland rond. Eind 2023 waren dat er 685.000.
Zelfde met zonnepanelen. in 2013 was er 650MW aan zonnestroom, 2022 ruim 19.000 MW.
Mooie getallen dit. Je ziet hier dus een extreem hard stijgende lijn per jaar.
Dit is echt niet van de ene op de andere dag gegaan.
Maar natuurlijk onderneemt de overheid pas actie op het moment dat het echt een probleem is. Al is. En voor die tijd heel weinig. Alleen de waan van de dag is belangrijk. Dus. Nu is de waan van de dag uitvallende zonnepanelen, bedrijven die niet kunnen investeren omdat er geen stroom is (niet genoeg capaciteit voor...) en dus naar het buitenland gaan.
Zoals met alles: reactief en veel te laat. Zelfs niet bij het (kunnen) zien van deze parabolisch stijgende lijnen.
Van alle zaken die nu problemen opleveren kun je denk ik vergelijkbare statistieken opzoeken. Niemand (behalve mensen in de comments misschien) had verwacht dat het zo hard zou gaan.
Pardon? Dat is een weinig slimme opmerking. Je maakt leaseautos 4% bijtelling om de verkoop te stimuleren van elektrische autos. Er rijden een miljoen leaseautos rond die elke 4 a 5 jaar 100% vervangen worden. Hoezo is het een verrassing dat het zo hard gaat??? Kom op zeg. Dat wist iedereen met "half a brain" zoals de Engelse uitspraak is. Dat daar dan laadpalen bijkomen mag ook geen verrassing zijn. En zonnepanelen.

Zonnepanelen idem. Belasting op 0% stellen en voor die tijd de mogelijkheid om belasting terug te vragen is een ding voor bestaande huizen. Maar voor alle nieuwbouw was en is er de norm van isolatie van woningen en die is in totaliteit alleen haalbaar met zaken als zonnepanelen. Dus aantal nieuwbouw keer x aantal zonnepanelen was echt echt echt te verwachten als absolute ondergrens.
Negeer ik voor het gemak even de warmtepompen e.d.

Dus... ik riep al een jaar of 15 geleden dat als we allemaal elektrisch gaan rijden dat volslagen onmogelijk zou zijn om van energie te voorzien met het huidige energienet. Sinds die tijd is er nauwelijks wat structureel gedaan. Wat ik niet eens had meegenomen in mijn overweging was de hoeveelheid zonnepanelen, wat lokale bedrijven zouden gaan onttrekken (en terugleveren) aan het net en dan nog alle f'ing lelijke windmolens overal en en en en. En daar had ik niet over nagedacht, want he - dat is niet mijn werk of onderzoek. En ik zag het al 15 jaar geleden aankomen.
Dus ja natuurlijk wist IEDEREEN DAT die ook maar enigszins verstand van het onderwerp heeft, of ietsje verder kijkt dan zijn/haar/het neus lang is.

edit: typos en grammatica en domme zinsopbouw.

[Reactie gewijzigd door hrigteri op 22 juli 2024 22:35]

Een goedkope opmerking die zeer terecht is!

Dat dit probleem zich voor zou gaan was al bekent, er is nooit wat mee gedaan. Terwijl dit simpel te voorspellen was.

Als voorbeeld de vergrijzing. Ook deze was 20 jaar geleden al bekent ook hier is nooit wat mee gedaan!

Kabinet rutten hebben gewoon nooit een fatsoenlijk beleid gehad.
Je bewijst nu zelf waarom het goedkoop en niet terecht is. Je papegaait zelf net zo makkelijk mee door maar weer te gaan schieten op het kabinet. Het was precies wat je wilde lezen, ammunitie om mee te schieten - en dat is het doel; niet om een discussie te starten, maar om gegarandeerde karma-harkers te posten. Zo vermoeiend.
Of zou het kunnen dat deze kritiek op de afgelopen kabinetten gewoon terecht is?
10 jaar terug zaten we met gasprijzen van 40ct per kuub en had nog niemand zonnepanelen. Zie dan maar eens dit plan te verkopen.
Net als dat men het raar vond dat we zo weinig IC bedden hadden in de pandemie.
Verkoop van zonnepanelen werd al jarenlang gestimuleerd. Aanleg van windmolens idem dito.
Dit was zelfs 10 jaar geleden geen verrassing.

IC bedden is een andere discussie.
Eens. we zijn nogal in de knoop geraakt vanwege de oorlog in Oekraine, de aardbevingen in Groningen en de stikstofcrisis.
Anders konden we nog wel even voort op gas en was onze net congestie ietsje minder. Personeelstekort helpt ook niet en ook niet de chiptekorten voor de slimme meters.
Netcongestie komt volgens mij ook door een groot deel door EV's. Onze paal in de wijk doet 17.000 kWh per maand volgens de leveracier. Een normale paal doet gemiddeld overigens 5.000 kWh per maand zeggen ze. Een gemiddeld huishouden doet gemiddeld 500-600 kWh per maand als ze gasloos zijn, 300-400 met gas. Dus zo'n laadpaal doet gemiddeld ~10 huishoudens, die van ons doet zelfs ~+30 huishoudens. Dus een zo'n laadpaal is net alsof er opeens een heel rijtje huizen in een wijk bij komt.

De inzet van EV's is al jaren aan de gang, en wordt door de overheid gesubsidieerd. Dit zagen ze dus echt al lang aankomen, maar ze hebben besloten er niets aan te doen. Dat vind ik puur wanbeleid.
Wat is het vermogen van die paal dan? Een standaard 11kW paal die een hele maand volcontinu 24/7 gebruik kan niet meer leveren dan 8.000kWh.
Een dubbele paal zit vaak op een 3x25A zekering en levert gecombineerd maximaal 17kW en komt daarmee theoretisch niet ver boven de 12.000kWh uit.

Zelfs een dubbele laadpaal die afgezekerd is op 3x35A zal volcontinu 24/7 gebruikt moeten worden om die 17.000kWh te halen in 1 maand. En dan moeten er nog auto’s dag en nacht aan staan die op 22kW maximaal kunnen laden, wat er volgens mij niet zoveel zijn.

Weet je zeker dat die 17.000kWh niet per jaar is?

[Reactie gewijzigd door tweakerpip op 22 juli 2024 22:35]

Hmm, apart verhaal! Het is gewoon een normale dubbele 11kW paal. Vraag me af hoe ze aan die cijfers kwamen dan!
Als die 17.000kWh klopt dan zal het per jaar zijn gok ik.
Is voor een simpele AC paal in een woonwijk denk ik inderdaad redelijk druk.

[Reactie gewijzigd door tweakerpip op 22 juli 2024 22:35]

Wow.. dat is een drukke paal. Merk je dat ook qua drukte of zijn het wellicht een aantal long-range modellen die er vaak staan?
Ze gaven aan dat er geloof ik 23 unieke gebruikers per maand zijn. Dit is meer dan het dubbele van een gemiddelde paal. Dus regelmatig geen mogelijkheid om te laden inderdaad. En ik merk weinig laadpaalklevers, heb niet het idee dat auto's er veel langer dan nodig staan. Gewoon druk, tijd voor meer palen.
17000 kwh per maand, laten we dat eens delen door het aantal uren in een maand, en dan zou je op de gemiddelde output in KW moeten uikomen.
17000/744 = 22.8KW.
Ik weet het niet,maar dat ding is dus elk uur continue, dag en nacht 100% in gebruik, daar geloof ik helemaal *niks* van. niet alleen omdat de meeste auto's niet eens 22kw laden aan een AC paal, maar ook omdat er per auto een laadcurve in zit.
Met je 23 unieke gebruikers per maand zou je dan ook 739,130434783Kwh per gebruiker per maand zijn, dat is in een tesla model 3 goed voor zo'n 5000KM per maand, of zo'n 265 per werkdag, en dat voor alle gebruikers per maand.
Vervoer is goed voor 2 procent van het stroomverbruik. Met dynamisch laden (zoals in het artikel genoemd wordt) kan de last om het net geminimaliseerd worden. Sterker nog, het kan helpen om het stroomnet te stabiliseren door meer groene strook lokaal op te slaan en transport tussen woongebied en industrie te verminderen.
Ik weet niet anders dat de laadtijden hier altijd fluctueren aan de palen in de straat.
Die palen worden afgeknepen als er te weinig rest capaciteit is :O
Who cares dat het laden 15 a 30 minuten langer duurt op een laadbeurt van uren?
Maak er maar 25 jaar van, spreek uit ervaring ................
25 jaar geleden zag de wereld er letterlijk heel anders uit. Snel Internet was 64k of 128k. Geen smartphones.
Zo'n opmerking verdient wat toelichting.............
Ik ben heel benieuwd naar je ervaring ................
Jah, beter laat dan nooit was mijn gedachte.
Investeren zonder dat het pijn doet, blijft politiek lastig.
Oke, het begint nu pijn te doen....
Eigenlijk zijn we dat punt al gepasseerd :'(
Zo wil de overheid onderzoeken of stroomgebruik van laadpalen automatisch aangepast kan worden; dit wordt netbewust laden genoemd. Ook andere slimme apparaten, zoals warmtepompen, zouden dit principe kunnen hanteren.
Hoe zou dit met een warmtepomp moeten werken? Als het koud is, dan is het in de rest v/d stad ook koud, dus al die warmtepompen gaan dan gelijktijdig aan.
Een warmtepomp kent een buffervat, dit werkt als een accu alleen dan met warm water. Groter buffervat kan je meer warmte in kwijt en dus langdurig zonder stroom vraag, kan je je huis warm houden. Beetje stroom voor rondpompen is dan wat je nodig hebt. Zijn de condities gunstig ga je warmte winnen met je warmtepomp.
Een warmtepomp kent een buffervat, dit werkt als een accu alleen dan met warm water.
Dat werkt alleen bij een x/water warmtepomp, niet bij bijvoorbeeld een airco.
Daar ga je flink de mist in. Een buffervat heb je alleen nodig als de waterinhhoud van je afgiftesysteem te laag is om een ontdooicyclus van je warmtepomp te ondersteunen. Dat is meestal een oplossing voor een minder geschikt afgiftesysteem in huis.
Echt bufferen van warm water om op een later moment te gebruiken als verwarmingsbron is helemaal niet interessant omdat het rendement van een warmtepomp inzakt naarmate de afgiftetemperatuur hoger wordt en de hoeveelheden water voor opslag van een dag warmte al snel boven de 10000 liter of meer komen.

Daarnaast heb je nog een optioneel boilervat voor sanitair warm water, wat je wel iets extra kunt opwarmen als de gelegenheid er is.
Cool, die kende ik nog niet!
Is gewoon een buffer als elk ander natuurlijk.
Opslaan boven de werktemperatuur van het afgiftesysteem zoucje zo kunnen terugmengen en rondpompen. Als de buffer onder de gewenste Ta valt zou je de wnergie alsnog kunnen onttrekken met de warmtepomp. Dat wordt wel een complex grapje waar ik het sommetje niet zo even van kan maken...

Zo zie je maar weer, de innovaties vliegen je om de oren.
Als je in de winter net na zonsondergang thuiskomt en dan pas de warmtepomp aanzet is dat net jammer. Als de warmtepomp alvast aanslaat terwijl de zonnepanelen nog stroom leveren is dat eigenlijk handiger.

"netbewust" laden gebruikt in totaal iets meer energie, maar alleen op de momenten dat er te veel is. En gebruikt juist minder als er te weinig is.
Niet perse. Een warmtepomp verbruikt meer als je hem uitzet en daarna harder laat draaien. Het beste draai je zo lang mogelijk op een zo laag mogelijk vermogen. In de praktijk is dat niet zoveel zelfs met de kou van afgelopen tijd neemt hij in mijn geval maar ongeveer 1500 watt. Een auto laden gaat op 11.000 watt, daar valt meer winst te halen met balanceren van het net. Ik denk dat het slim regelen van de warmtepomp minimaal gaat bijdragen.
Eens. Afgelopen avond sloot ik rond 22:30 mijn auto me 40% lading aan, en was 'ie ergens tussen 02:00 en 03:00 klaar met laden. Zolang 'ie maar rond 07:00 (vertrek) klaar is met laden vind ik alles best. Daar zit dus nog best wat marge op. Vandaag werkte ik zelfs thuis, dus uiteindelijk heb ik pas rond 08:30 de auto verplaatst.

(ja, ik had ook vandaag overdag kunnen laden, maar de laadpalen in buurt zijn vrij drukbezocht, dus ik moet wat opportunistisch zijn)
Klopt en het is technisch al mogelijk voor elke auto. Heb een laadpaal van Eneco waar je slim laden kan aanzetten. Dan laad hij op gunstige momenten voor het net. Als gebruiker ontvang je een beloning van (geloof ik) 2 cent per kWh. Ok rijk wordt je niet maar waarom niet als hij in de ochtend maar vol is, en wanneer je tegen het systeem kan zetten dat hij bij uitzondering zo snel mogelijk moet laden.
Een auto laden gaat op 11.000 watt, daar valt meer winst te halen met balanceren van het net.
Dit doen een aantal laadpaalaanbieders al en is mateloos irritant. Het kan nu voorkomen dat je auto een hele nacht aan de laadpaal staat en maar voor 5% is bijgeladen. Sta je dan in de ochtend, met een te legen accu...
Je hebt met warmtepompen ook dat de temperatuur omhoog wordt gegooid als er 'stroom over' is. Dus stel overdag veel zon, warmtepomp zet boiler op 65/70 graden ipv de standaard 50. Hierdoor hoeft het 's nachts minder te gebruiken.

Misschien dat ze daarop duiden? Smartgrid principe, in het geval van mijn warmtepomp: https://www.stiebel-eltro...AQ/Wat-is-Smart-Grid.html
Handmatig doe ik eigenlijk het omgekeerde in de zomer wanneer mijn panelen volle kracht het leveren is.
Ik heb dan al de warmtepompen en auto-lader (indien auto niet vol) lopende.

Gaat dan nog de netspanning richting de 253V gaat de autolader op vol vermogen en de warmtepompen op een lagere temperatuur. Puur om mijn teruglevering af te knellen.
Als je warmtepomp 5 minuten eerder of 5 minuten later aan kan slaan helpt het ook al heel erg, het verhelpt niet de uren lange drukte maar wel de kleine piekjes waar het net het zwaar heeft
Warmtepompen hebben nu soms contactjes wat ze Smart Grid Ready noemen.
Je kunt hem daarmee in een aantal voorkeursstanden zetten. Bijvoorbeeld het blokkeren van het opwarmen van het sww waterbuffer, dat kan al wat helpen in peakshaving zodat deze niet direct weer gaat stoken na het douchen. Of juist andersom, het preferen van volledig vermogen als de zon schijnt.
Mijn warmtepomp heeft inderdaad zo'n Smart Grid functie, maar helaas kan ik die nog niet in Nederland gebruiken.

Daarom heb ik met Home Assistant wat automations gemaakt die de warmtepomp wat harder of zachter laat werken op basis van dynamische tarieven. Ik denk dat het een paar tientjes per jaar oplevert en mijn eigen verbruik van zonne energie is met ongeveer 10% gestegen.

Het zou heel fijn zijn als dit soort functionaliteit voor iedereen beschikbaar is.
En mocht je het niet willen gebruiken kan je het altijd uit zetten en een paar tientjes extra per jaar betalen.
Waarom zijn deze ingangen niet beschikbaar in nederland? Dat klink raar.
nee dat hoeft niet. Als je de ruimte hebt en slim bent dan installeer je een groot buffervat bij de warmtepomp en dan laat je hem overdag met een hogere COP (buitentemperatuur is dan hoger dan 's-avonds en 's-nachts) en wanneer de zonnepanelen stroom opwekken dat buffervat opwarmen tot een zo hoog mogelijke temperatuur. Dan kun zeker in het begin van de avond wanneer ook alle inductiekookplaten en ovens/magnetrons aangaan de warmtepomp uitlaten. Als het buffervat groot genoeg is kun je misschien wel tot de volgende dag de warmtepomp uitlaten.
Dat klinkt mij ontzettend verspillend in de oren. Je gaat overdag een boel energie gebruiken om dat buffervat te verwarmen, maar je weet helemaal niet of je die energie later ook nodig gaat hebben. Dan heb je dus onnodig een hoop energie (en geld) verstookt.

[Reactie gewijzigd door Aaargh! op 22 juli 2024 22:35]

dat ga je natuurlijk niet zomers doen, een beetje nadenken blijft altijd nodig
Ik ben benieuwd wat er van de ambitieuze plannen waar gaat worden. Voor veel zaken is een vergunning tegenwoordig en niemand zit erop te wachten om een transformatorhuisje in diens buurt te krijgen, dus ik verwacht veel bezwaren voor de nodige vergunningen, volgens mij struikelt het daar ook al jaren op. Deze plannen zijn dus leuk, maar als de burger de boel zo enorm kan vertragen middels de bezwaarprocedures, wordt het ook lastig om dit in 2035 (~10 jaar vanaf nu) uitgevoerd te hebben.

[Reactie gewijzigd door CH4OS op 22 juli 2024 22:35]

Kleine transformatorhuisjes zijn vaak vergunningsvrij. En ze worden idd vaak gebouwd op plekken waar dat voor omwonende niet altijd wenselijk is, want je wilt ze eigenlijk aanleggen dat er zo min mogelijk kabels nodig zijn. Vaak is dat het duurste deel van netverzwaringsprojecten.
Hier wordt uiteraard rekening mee gehouden. Er liggen per regio diverse scenario's klaar (al 5 a 10 jaar in ontwikkelingen) die elk een andere graad van actorcomplexiteit meebrengen. 1 boer is makkelijker mee te onderhandelen dan 200 wooneigenaren, dat soort keuzes worden dus gemaakt. Als het om zware kabels gaat is er gewoon heel weinig ruimte in Nederland, wat het een locatie zoeken veel complexer maakt vanwege veiligheidseisen.

"Helaas" heeft de burger veel rechten en zal het onteigeningsrecht niet snel gebruikt worden, maar als het heel nijpend wordt kan dat altijd nog.

Dit laat nog de krappe arbeidsmarkt buiten beschouwing uiteraard
Toen ik eind jaren tachtig in Delft Elektrotechniek studeerde was al bekend dat decentrale opwek de toekomst zou zijn. Elektrificatie was toen ook al bekend ...

We moeten helaas concluderen dat regeren in Nederland niet langer een langjarige blikveld heeft, maar niet verder gaat dan het volgende interview, en hooguit de volgende verkiezingen.

De verdergaande fragmentatie in de politiek helpt daarbij niet ...
Toen ik eind jaren tachtig in Delft Elektrotechniek studeerde was al bekend dat decentrale opwek de toekomst zou zijn. Elektrificatie was toen ook al bekend ...

We moeten helaas concluderen dat regeren in Nederland niet langer een langjarige blikveld heeft...
Dat is begonnen in de jaren 80. Toen Lubbers premier werd, werd alle focus gericht op het terugdringen van financieringstekort en begrotingstekort. Vanaf dat moment is in heel de politiek de toekomstvisie verdwenen.
Pardon? DIe bezuinigingen waren nodig precies omdat zijn voorgangers geen toekomstvisie hadden - ergens zou er wel een tovenaar opstaan die de staatsschuld magisch aflostte, want er was geen enkele visie hoe die staatsschuld anders opgelost moest worden.

Vergeet niet, in die tijd donderde het Verenigd Koninkrijk uit de EMU omdat zij de begroting niet op orde kregen. Dat kostte hen nog eens miljarden ponden extra, Soros alleen al verdiende er een miljard mee. Dat heeft Lubbers hier voorkomen.
Pardon? DIe bezuinigingen waren nodig precies omdat zijn voorgangers geen toekomstvisie hadden - ergens zou er wel een tovenaar opstaan die de staatsschuld magisch aflostte, want er was geen enkele visie hoe die staatsschuld anders opgelost moest worden.
Dat is wel heel kort door de bocht. Ja bezuinigingen waren nodig, maar ...

Wat de voorgangers betreft, is het de vraag wie je als voorgangers beschouwt, de drie kabinetten Van Agt, kabinet Den Uyl, kabinetten Biesheuvel of ga je nog verder terug: Cals, Marijnen, de Quay, Beel, Drees.
1) De laatste twee kun je gebrek aan toekomstvisie verwijten jegens het onafhankelijkheidsverlangen van de Indonesiërs, en heel dat rijtje tot en met van Agt kun je gebrek aan visie verwijten richting de Molukkers, en zo zijn er nog wat voorbeelden te noemen. De RSV-affaire uit begin jaren 80 had zijn oorsprong in de jaren 60 als de Koreanen de schepen goedkoper bouwden, dat is daarna alleen maar erger geworden. .
2) Kabinet Den Uyl had een toekomstvisie, maar er waren twee grote problemen, ten eerste de oliecrisis waardoor die plannen in die toekomstvisie onbetaalbaar werden, en ten tweede het niet door een deur kunnen van Den Uyl en Van Agt. Alle overige problemen, waarvoor ik je naar Wikipedia, parlement.com en rijksoverheid.nl verwijs, waren in principe met compromissen op te lossen. Wel zien we dat Lubbers als minister van economische zaken van 1973 tot 1977 de boel begint te belazeren door opdachten te verlenen aan zijn familiebedrijf Hollandia-Kloos. Voor meer informatie daarover raad ik aan het boekje te lezen getiteld "Het gaat uitstekend, Zwendel en wanbeleid in het Nederlandse bedrijfsleven" van Pieter Lakeman gepubliceerd in januari 1985.
3) Reeds tijdens de kabinetten Van Agt probeerde men de overheidsfinanciën onder controle te krijgen.
Hoewel de oliecrisis in 1978 voorbij was lukte dat drie kabinetten van Agt niet.
4) Juist onder Lubbers bereikten het begrotingstekort en het financieringstekort de hoogste waarden ooit, niet onder Den Uyl, Van Agt of andere voorgangers.

Linkje om te beginnen lezen: https://www.parlement.com...binet_lubbers_i_1982_1986
Het is zeldzaam om een onderbouwing te zien in een politieke discussie. Complimentjes ;)
Dat is begonnen in de jaren 80. Toen Lubbers premier werd, werd alle focus gericht op het terugdringen van financieringstekort en begrotingstekort.
Tel daarbij op de privatisering van o.a. energiemaatschappijen, zodat de focus geheel op 'creeren van aandeelhouderswaarde' (dus korte termijn) kwam te liggen, en het is duidelijk dat "regeren is vooruitzien" al zo'n 40 jaar niet meer geldt.
Zijn we het daar over eens.
Ik ben er op voorbereid: Ik heb een thuisaccu en kan laden wanneer ik wil.
Als daar sturing op moet komen vanuit de overheid/ netbeheerder/ etc. wil ik daar wel aan meewerken mits de voorwaarden kloppen.
Ik ben blij dat ik zelf kan bepalen hoe mijn zonnestroom wordt ingezet. Het geeft mij de rust dat mijn omvormer er niet uitklapt bij 253V.
Volgens mij klapt jouw omvormer er echt wel uit bij 253V, dat is nl. een wettelijke eis. Ik weet niet of er al iets is dat je op zo'n moment jezelf (automatisch) af kunt koppelen van het elektriciteitsnet en off-grid verder kunt draaien (al dan niet gebruik makend van je accu). Er zijn - hoe zelfstandig je ook denkt te zijn - eisen om aangesloten te zijn op het elektriciteitsnet.
afkoppelen van het grid is makkelijk. De ellende is weer aankoppelen. Dan moet jouw eigen netwerkje weer synchroon lopen - gelijke spanning, gelijke fase.
Aankoppelen is niet moeilijk. Dat is wat elke solar inverter elke ochtend doet. Mijn inverter begint met een klikje, dan gaat ie 30 seconden testjes doen en "sync"en, en daarna begint het opleveren. In gelijke spanning, gelijke fase, gelijke frequentie met het net.
Klopt, PV inverters doen dat standaard. Maar als je een complexer systeem hebt met PV, opslag en verbruik, dan moet je dat hele systeem syncen. Dat is wel te doen als je een geïntegreerd systeem hebt - je zonnepanelen en batterij kunnen in principe best een inverter delen. Maar als je 2 losse inverters hebt, dan is het lastiger. En dan wil je ook niet die 30 seconden tijdens de sync alle spanning in je huis verliezen.
En dan wil je ook niet die 30 seconden tijdens de sync alle spanning in je huis verliezen.
Op zich wel een makkelijke manier om in-sync te komen. Alle stroom eraf (zo ook PV uit), relais weer aan het net laten koppelen en hopsa.
Maar als je 2 losse inverters hebt, dan is het lastiger.
Ik heb zelfs meerdere inverters. Ieder voor zich doen ze elke ochtend hun kunstje.

En die 30 seconden dat ze hun sync testjes doen hoeven niet te betekenen dat je battery inverter de spanning in je huis er af gooit. Volgens mij zijn die geïntegreerde "PV + battery + Grid" inverters slim genoeg (ik heb er zelf geen, maar het lijkt mij sterk dat ze je hele huis spanningsloos maken tijdens het opschakelen naar het grid).

[Reactie gewijzigd door erik_t op 22 juli 2024 22:35]

Klopt, voor een geïntegreerd systeem is het allemaal een stuk simpeler. Dat is eigenlijk een soort UPS voor je hele huis. Maar de meeste Nederlanders met zonnepanelen hebben dat niet, en met een losse batterij is het niet meer zo simpel.
Dat was mijn punt niet. Mijn punt was dat iemand niet zelfstandig/autonoom kan bepalen wanneer een omvormer er uit klapt, domweg vanwege wettelijke eisen aan de omvormer (en als bescherming van je eigen apparatuur, die vinden 253+V ook niet leuk). En uiteraard hoort daarbij correct af en aankoppelen op het net bij. En voor de persoon die afkoppelt: zonder stroomuitval thuis.

Volgens mij is een thuisaccu nooit ontworpen als UPS, dus daar heb je nog wel wat uitdagingen, ook bij afkoppelen. Maar dat kan ik mis hebben, omdat ik hiervan te weinig weet.

[Reactie gewijzigd door kdekker op 22 juli 2024 22:35]

Mijn omvormer zit op de AC-Out van de Victron dus die zit altijd netjes buiten het grid. Hoofdschakelaar in de meterkast omhalen, en de groep UPS aanzetten: off-grid. Nergens last van
Dat klopt, maar gaat dus niet automatisch en vergt dus een handmatige actie van jou. Ik gok dat je niet continue naar je AC spanning op het net zit te staren of deze de drempel aanraakt waar deze eruit klapt.
Dan ben ik misschien niet helder geweest in mijn uitleg.
De Victron heeft een AC-Out die hij zelf maakt.
Dat is altijd netjes 50Hz en 230V.
Dus mijn omvormer kent geen andere spanning dan rond de 230V.
Dat is de reden dat ik er geen omkijken naar heb.

Als we stroomuitval krijgen in de wijk moet ik voor mijn UPS functie inderdaad dingen omhalen in de meterkast. Echter, omdat mijn omvormer dus achter de Victron zit, kan ik altijd mijn zonnepanelen nog gebruiken om mijn batterij te laden.

[Reactie gewijzigd door Klotsred op 22 juli 2024 22:35]

Wat doe je dan als je netspanning naar 253V gaat? Ergens moet er dan een vereffening zitten tussen de 230 uit je omvormer en 230V +/- 10% van het net. Je thuis net je t naar 1 spanning. Ik weet niet hoeveel Victron werkt, maar hier moet gewoon iets zitten wat of het regelt of de netspanning volgt, met behoud van een sinusvormige wisselspanning.

[Reactie gewijzigd door kdekker op 22 juli 2024 22:35]

Achter de feiten aan lopend -en- de verkeerde prio's: typisch de overheid helaas. Zet nou eens in op thuisaccu's. Kan al dat overtollige mooi de accu in en als mensen weer thuis zijn halen ze eerst de accu leeg: het net krijgt het een stuk rustiger. En je hebt ook geen gezever met het salderen wat wegvalt of die absurd lullige vergoedingen voor terugleveren. Je kunt zelfs denken aan accu's op wijkniveau :)

Sneller te implementeren dan'ff" kabels leggen ter uitbreiding, er zijn al zoveel tekorten aan technisch geschoold personeel op dat gebied.
Alsjeblieft niet. Laat de overheid samen net de netbeheerders maar investeren in accu's op grotere schaal (denk aan wijken/ bij verdeelkasten). Kunnen ze gelijk de regels aanpakken die voorkomen dat netbeheerders accu's inzetten om het net te balanceren zonder dat de gaan handelen in energie.

Zo kan een wijkaccu ook een stuk efficiënter worden ingezet. Als ik een thuisacu's zou hebben dan heeft het stroomnet er niks aan wanneer mijn buren ineens een grootverbruiker aanzetten. Ik zal enkel terugleveren wanneer dat financieel gunstig is (delta tussen in-/verkoop hoog genoeg om ook de afschrijving te bekostigen en onderhoud). Andersom zal ik enkel laden wanneer dit financieel gunstig wat er weer voor kan zorgen dat de zonnepanelen van de buren onnodig afschakelen en er energie verloren gaat.

[Reactie gewijzigd door Caayn op 22 juli 2024 22:35]

Financieel gezien is een thuisaccu natuurlijk veel fijner als salderen wegvalt. Dan hoef je niet de stroom die je nodig hebt om te koken eerst zelf terug te leveren om het daarna duurder in te kopen. Doe mij maar een 10kw accu of iets dergelijks waarmee je ook de auto grotendeels kan bijladen. Daar heeft het net zeker wel wat aan, de stroom is dan al op de plek waar het moet zijn en gaat er heen wanneer die ruimte er op het net is.

Hopelijk komen natrium batterijen snel op de markt tegen lage prijzen.
Hopelijk komen natrium batterijen snel op de markt tegen lage prijzen.
https://youtu.be/43g2RLLWxCw?si=DQ2WbePkgyX0iRov
Of een flowbatterij, maakt niet uit.
Lithium liever niet gezien het product schaars is en niet brandveilig.
Lithiumijzerfosfaat (LiFePO4) is brandveilig en bevat geen nikkel en kobalt.
De energiedichtheid is wel lager, maar dat maakt voor thuisbatterijen weinig uit.
is het echt zo fijn, gezien de aankoopkosten van zo'n accu a 6-10k euro (die denk 10-15j meegaat)? Op individueel niveau dit soort rommel kopen omdat er teveel zonnepanelen zijn is wmb echt een kloteoplossing terwijl ze ook gewoon kerncentrales neer kunnen plempen die nauwelijks problemen opleveren voor het bestaande stroomnet en de grondstof/materiaalkosten van al die batterijen die nu decentraal moeten worden geplaatst om de problemen op te lossen.

[Reactie gewijzigd door foppe-jan op 22 juli 2024 22:35]

Daarom verwijs ik ook naar de opkomende technieken die niet afhankelijk zijn van schaarse resources zoals natrium. Lithium is vandaag de dag de prijsbepalende grondstof voor een batterij.
mja maar zolang we blijven kiezen voor deze technologie-mix mbt energieproductie, met zoveel zonnepanelen en wind, en electrificatie van persoonlijk bezeten vervoer wordt zelfs beschikbaar koper een beperkende factor. Is wmb gekkenwerk.

[Reactie gewijzigd door foppe-jan op 22 juli 2024 22:35]

In theorie zou - lijkt mij - meer decentrale productie en opslag van elektriciteit moeten leiden tot minder kopergebruik. Dat zou hetzelfde zijn als wanneer iedereen dichtbij werk gaat wonen. Geen files meer.

Echter de energieopslag tech is helaas nog niet op grote schaal toepasbaar waardoor we eigenlijk afhankelijk zijn van uitbreiding van de transport infrastructuur. Doodzonde in mijn ogen moeten we nu een tijdelijke investering doen tot batterijopslag volwassen en betaalbaar is.
nee want het is veel te onvoorspelbaar en piekig, "hernieuwbaar" is van dat echt een gedrocht, het kan in de winter wekenlang nauwelijks waaien of schijnen. En wereldwijd is deze strategie onmogelijk toe te passen vanwege de logistieke onhaalbaarheid vanwege de benodigde materialen die moeten worden gedolven.
Dat maakt niet zo heel erg veel uit. We hebben meer infrastructuur nodig omdat er veel energie van a naar b moet op een bepaald moment. Als je het lokaal vast kan houden, dan hoeft het niet over de infrastructuur. We zijn niet ineens meer energie gaan gebruiken, voor ons verbruik hebben we - grotendeels - voldoende capaciteit. Alleen in de piekuren groene aanbod is de capaciteit te klein. Als je die bij de bron kort kan bufferen dan ben je er wel. Alleen dat kunnen we (nog) niet.

Als ik mijn zonnestroom zou kunnen bufferen dan kan ik op de beste zondagen 24h lang 2000 watt leveren. Terwijl ik nu op piekmomenten 6000 watt op het net zet. Het lokale net moet nu die 6000 aankunnen terwijl bij buffering anders maar 2000 nodig was.
Als er (piek)stroom uit lokale buffering geleverd gaat worden zal daar toch net zulke dikke koper naar toe moeten lopen als naar een verdeelkast. Lokaal werkt het met lagere spanningen, de stromen zijn hoger dus dikker koper.
Het idee van bufferen is dat je juist niet piekstromen gaat leveren, maar druppelgewijs.
Het idee van bufferen is dat je juist niet piekstromen gaat leveren, maar druppelgewijs.
Het idee is het teveel aan energie (uit zonnepanelen) op te slaan om die later te kunnen gebruiken gebruiken zoveel nodig is. De kabels moeten zijn gedimensioneerd op de piekstroom, of die nu bij het oplaan of terugleveren is.
Met een accu in huis kan je de eigen opgewekte stroom gebruiken en minder opnemen uit het net wat voordelig kan zijn. Met een accu in de wijk is het voordeel dat de verdeelkast minder belast wordt (als de accu werkt en niet helemaal vol of leeg raakt) maar ten koste van een veel duurdere oplossing.

[Reactie gewijzigd door Jaco69 op 22 juli 2024 22:35]

Laat de overheid samen net de netbeheerders maar investeren in accu's op grotere schaal (denk aan wijken/ bij verdeelkasten).
Stroom uit accu's? Dat maakt de electriciteit wel heel duur. En waar moeten die accu's dan staan? In een wijk is lelijk en gevaarlijk.
Ik lees in de comments dat dit achter de feiten aanlopen de schuld is van 'de overheid' iets specifieker of 'de politici' of 'de regering'. Het zijn uiteindelijk de burgers die deze politici kiezen. De keuzes van de kiezers in het verleden waren kennelijk onvoldoende op partijen die dit soort vooruitgang ondersteunt.

Goede ideeën hier hoe we het hadden moeten doen. Het is nu inderdaad goed te bepalen welke investeringen (subsidies) we hadden moeten doen. Maar owee als er toen door mensen met kennis een goed toekomstplan bedacht was, met subsidie, die achteraf toch niet zo goed uitwerkte. Dan zijn er genoeg stuurlui te vinden die roepen hoe 'de overheid' (welk overheidsorgaan dat dan ook moge zijn) het wéér allemaal fout doet.
Hier dient men toch echt de vinger te wijzen naar cda en vvd in hun jacht naar afschaffen van regelgeving en monitoring omtrent ministerie VROM.
Kom op zeg. Het is al minstens 10 jaar bekend dat dit probleen zou optreden.
Stel je voor: straks heb je tijdens piekuren gewoon geen stroom meer. Weer kun je de hele inhoud van je koelkast en vriezer weggooien. Omdat er toch niets te doen is, ga je maar een rondje lopen. Dan zie je de diesel aggegraat bij de lokale basisschool en de rij voor de voedselbank. Je komt op straat een verwarde bejaarde man tegen die in zijn broek heeft geplast. Er is immers niemand meer om deze man zorg te verlenen. Je waant je in een filmpje van UNICEF en je verwacht elk moment dat er een tekst in beeld verschijnt: " SMS Triest naar 1234, en help dit ontwikkelingsland".

Maar helaas, je loopt gewoon in Nederland en onze politiek heeft jarenlang geroepen dat wij zo'n gaaf land zijn...

Wat gaat er nog wel goed straks? Of zal het allemaal wel mee vallen?
Een beetje koelkast of vriezer kan echt wel paar uur zonder stroom, die dingen hebben ook isolatie.
Voor mijn beeldvorming, zijn die extra elektriciteitshuisjes nou bedoeld voor een fijnmazigere verdeling van die middenspanningkabels naar laagspanningkabels?

Die opsomming van grote getallen (ook in het blog artikel) voelt aan als niet meer dan dat; grote getallen noemen wekt indruk! Met een snelle zoekopdracht door de ActieAgenda kon ik ook niets wijzer worden hoe het nou concreet verdeeld gaat worden. Alleen een hoop herhaling van congestie en verzwaring etc.
En nieuwe/meer transformatoren zodat er meer ampères door de wijk heen kunnen.
Afname & levering door zonnepanelen.
Simpele rekensom leert dat er dan ongeveer 25km kabel per dag moet worden gelegd. Dat is een gigantische klus. Bij mij in de buurt hebben ze laatst in drie straten de kabels vervangen. Daar is drie maanden aan gewerkt. Dan moeten de huisjes daar nog bij komen.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.