Ik heb hier mijn twijfels bij of dit (het argument van de marktmacht) klopt. Na een minimaal onderzoek ben ik er nog steeds niet van overtuigd dat dit klopt. Je stelling is volgens mij dat bol een zodanig grotere marktmacht (in zijn markt*) dan AH (in zijn markt), dat bol significant andere/meer (strategische of tactische) keuzemogelijkheden heeft dan AH.
*De definitie van de markt is erg belangrijk om te bepalen wat de cijfers zijn en ik ken jouw exacte definitie niet.
Marktaandeel AH van supermarkten
Volgens dit artikel, waar de data is samengesteld o.b.v. onderzoek door 2 marktonderzoeksbureaus, had AH in 2023 een marktaandeel van 37,1%:
https://www.foodpersonali...lus-jumbo-poiesz-aldi-ah-
Top 10 webshops (niet alleen 'online warenhuizen')
Volgens Twinkle magazine is de omzet van voor de
top 10 webshops in Nederland in 2022 de volgende volgens dit artikel:
https://twinklemagazine.nl/2023/10/twinkle100-2023/index.xml
Bedrijf miljoen in EUR percentage
bol.com 4.020 33,71%
Albert Heijn 1.700 14,26%
Coolblue 1.546 12,97%
Zalando 915 7,67%
Amazon 900 7,55%
Jumbo 670 5,62%
wehkamp 663 5,56%
Picnic 610 5,12%
Apple 480 4,03%
Ikea 420 3,52%
11.924 EUR totaal van top 10
Kanttekeningen
Ik ben me er van bewust dat we deze data niet 1-op-1 met elkaar kunnen vergelijken. Er zijn diverse kanttekeningen, zoals:
- Zoals het FD meldt in dit artikel
https://fd.nl/bedrijfslev...mt-zijn-tijd-in-nederland, helaas een artikel dat je pas kan lezen als je je aanmeld voor een gratis account waarbij je een paar artikelen per periode gratis mag lezen, waarvoor ik toch voor kies om hier naar te verwijzen aangezien ik het FD als een betrouwbare goede bron zie, zijn de cijfers van de online webshops minder betrouwbaar. Letterlijk staat in dit artikel bijv. het volgende:
--- "Hoe groot Amazon precies is in Nederland, is lastig te zeggen. Het Amerikaanse bedrijf splitst zijn omzetcijfers niet zo ver uit. En marktaandelen zijn in de Nederlandse onlineretail geheim, in tegenstelling tot bijvoorbeeld de supermarktsector. "
--- "Wel nemen retailkenners de lijst met een korreltje zout, omdat de cijfers in jaarverslagen geregeld anders blijken dan die van de Twinkle-lijst."
--- Daarbij brengt Twinkle wel ieder jaar dit onderzoek uit, en zitten er ook weer geen mega grote onverwachte verschuivingen in (zoek hiervoor online op historie van de Twinkle100).
- Het artikel dat het marktaandeel van AH noemt zegt het volgende: "Verder zijn er ook nog verschillen in wat er gemeten is, los van de meetmethodiek: bij NielsenIQ is ‘Spar’: Spar Buurt, Spar City, Spar University en Spar Express. Bij Circana is ‘Spar’: exclusief Spar Express. Picnic zit er ook niet in, maar wel de online-omzet van de supermarkten die aan online doen. " Dus, Picnic (een online supermarkt die duidelijk concurreert met andere supermarkten) is bijv. niet meegenomen, wat voor lagere cijfers van AH zou zorgen in dit lijstje. Maar het online marktaandeel van AH is wel meegenomen, en dat is zo te zien in de Twinkle100 best wel een groot deel. Deze bedragen zijn ook redelijk met elkaar te vergelijken. Volgens
https://www.thuiswinkel.o...33-3-miljard-uit-in-2022/ is de Nederlandse online markt in 2022 33,3 miljard. Terwijl in het supermarkt branche artikel wordt gesproken over een branche omzet van 50 miljard: "van ‘over de € 50 miljard’ branche-omzet",
https://www.foodpersonali...lus-jumbo-poiesz-aldi-ah-
- Hier loop je al tegen verschillende definities en meetmethodieken aan. Ik weet niet precies wat jouw definities zijn, en of je vind dat online supermarkten wel mee worden geteld, of bijv. meer alleen de typische online warenhuizen. En of kleinere specifiekere non-warenhuis webwinkels wel mogen worden meegeteld.
- In de lijst van webshops is alleen de top 10 gemeld. Dit terwijl de markt van webshops nog een veel grotere hoeveelheid aan relatief grote tot zeer kleine concurrenten telt. Als je gaat nadenken over bekende online plekken, zo groot dat ze ook gewoon op TV reclame maken, bijv. een Fonq, Bijenkorf, Expert, Mediamarkt, Belsimpel, Samsung, etc. etc., dan is het marktaandeel van bol nog een stuk kleiner (afhankelijk van je definitie natuurlijk).
- Er valt misschien nog te stellen dat marktaandeel in de supermarktwereld meer waarde heeft dan marktaandeel in de online wereld, omdat de online wereld wat sneller kan wijzigen. Bij supermarkten zit je vast aan een fysieke locatie. lokale medewerkers en een flinke logistieke operatie. Echter, hoe meer ik erover nadenk, hoe minder sterk ik dit argument vind, want fysieke locaties kunnen worden overgenomen, inclusief de dienstverbanden van lokale medewerkers, en als supermarkt hebt je al contacten met leveranciers, die zullen nu naar een extra locatie moeten rijden. Maar goed, er komt in ieder geval meer bij kijken dan alleen je logistieke hub (en nog een flink aantal zaken) aanpassen en een website.
Mijn beperkte conclusie
Kantekeningen daargelaten, marktaandeel AH van 37,1% van de supermarkten is meer dan het marktaandeel van bol van 33,71 van bol. Kantekeningen meegenomen, afhankelijk van de definities en meetmethoden, kunnen de getallen een stuk anders worden en kan je vast stellen dat bol volgens een bepaalde definitie meer marktaandeel heeft dan AH. Maar om nou te zeggen dat bol een zodanige grotere marktmacht heeft dan AH dat bol zich wel bepaalde dingen kan veroorloven die AH zich niet kan veroorloven, zoals het toelaten van andere winkels in de winkel, puur en alleen o.b.v. het marktaandeel argument, is volgens mij gewoon niet waar. Ik zou het dan eerder zeggen dat het makkelijker is om een project te realiseren bij een bol waarbij de website, de software voor het logistieke systeem en het centrale logistieke systeem erachter wordt aangepast, t.o.v. alle aanpassingen en uitzonderingen die nodig zijn om in alle fysieke AH supermarkten in-store-shops mogelijk te maken, waarbij je gewoon veel meer last hebt van fysieke, lokale en omgevingsspecifieke beperkingen.