Netbeheerders Nederland mogen ziekenhuizen en scholen voorrang gaan geven

Nederlandse netbeheerders mogen ziekenhuizen, scholen en bepaalde andere voorzieningen voorrang gaan geven bij nettoegang. Dat heeft toezichthouder ACM bepaald. Tot nu toe mocht dat niet en ging toegang tot het stroomnet op basis van wie er als eerste een aanvraag had gedaan.

De voorwaarden voor voorrang bij nettoegang moeten wel transparant en objectief zijn, meldt de ACM. Het ontwerp codebesluit voor de wijziging moet er in mei 2023 zijn, maar de ACM ziet het vanaf direct al door de vingers als netbeheerders uitzonderingen willen maken op het 'first come, first serve'-principe.

Behalve ziekenhuizen en scholen gaat het om woningbouw, veiligheidsdiensten en andere projecten met een maatschappelijke functie. Ook projecten die congestieproblemen oplossen of beperken kunnen voorrang gaan krijgen, zegt de ACM.

De uitzondering is nodig, omdat in veel regio's in Nederland de grens aan de capaciteit op het stroomnet bereikt is. Daardoor is het niet meteen mogelijk om bijvoorbeeld schoolgebouwen of andere voorzieningen aan te sluiten op het stroomnet. Hierdoor zijn wachtrijen ontstaan.

Door Arnoud Wokke

Redacteur Tweakers

02-03-2023 • 15:43

120

Reacties (120)

120
119
62
2
0
30
Wijzig sortering
Het zou een keer tijd worden om ons elektriciteitsnet uit te breiden.

Maar goed, als land prioriteren we nu eenmaal snelle winst en privatisering boven het belang van de gewone burger. Dat is de neoliberale natte droom die nu toch zeker ruim 4 decennia de overhand heeft binnen de rechtse politiek. En dat is wellicht nog een verbetering op het klassiek liberalisme.

Alles moet door bedrijven gebeuren, en als die geen zin hebben in uitbreiden, dan maar niet. Jammer dan. Bovendien willen we per se dat bedrijven omwille van concurrentiebeding niet in meerdere markten gaan zitten. Ben je een netbeheerder, dan moet je vooral niet ook een energieleverancier zijn. Terwijl voor sommige oplossingen dat juist noodzakelijk is. Maar concurrentie vinden we als maatschappij nu eenmaal belangrijker, anders stemden we niet elke keer massaal op VVD en cohorten. Concurrentie gaat voor op landsbelang. Alles voor de bedrijfsvoering.

Van mij mogen we dat hele privatiseringsexperiment weer opdoeken. Het heeft gefaald. Nationaliseer de nutsbedrijven, en laat ze dan gewoon doen wat allang gedaan moest worden.

[Reactie gewijzigd door Amanoo op 23 juli 2024 00:39]

En dan hebben we geprivatiseerd en dan blijkt dat de ambtenarij zeker geen meerjarige planning en begroting voor de energie rond heeft gekregen omdat er geen financiele incentive was.

Het zijn keer op keer de stemmers niet beperkt door enig gebrek aan kennis die het rondje privatiseren-nationaliseren-privatiseren in gang zetten. Je noemt wat holle frasen als ‘neoliberalisme” waarvan jezelf ook niet weet wat dat precies betekent in de markt van netbeheerders en daar gaan we weer. In een typische socialistische maatschappij betaald een overheid straks weer veel te veel aan private investeerders om te mogen nationaliseren en dan over 20 jaar nemen de private partijen het voor weinig over om puin te komen ruimen.

TenneT en de netbeheerders staan als een van de beste energiebeheerders ter wereld bekend en ze vragen al jaren om miljarden leningen van de overheid die ze niet krijgen. Datzelfde moedertje staat wat volgens jouw betoog alle problemen gaat oplossen zoals de overheid dat altijd doet immers.

Het is beter voor dit land als we ophouden met populistische teksen als “nationaliseren lost alles op” als we niet beoordelen hoe deze problematiek ontstaan is. En daar lag een grote rol van de overheid.

[Reactie gewijzigd door Malarky op 23 juli 2024 00:39]

Enig historisch besef is hier toch wel op z'n plaats. Daar ontbreekt het totaal aan. Daarnaast de zin TenneT en de netbeheerders ..... etc. TenneT is een netbeheerder evenals de andere, dus alleen netbeheerders was hier op z'n plaats geweest.
Dan het historische besef. De EU kwam op het idee om de energie te privatiseren. Tot dan waren de energieleveranciers tevens de netbeheerders en was het eigendom in handen van publieke instellingen, zoals gemeenten. Als braafste jongetje van de klas kon de Nederlandse overheid niet wachten om te beginnen. Eerst moest echter de infrastructuur los gekoppeld worden van de energieleverancier wegens strategisch oogpunt. De EU is daar inmiddels al van teruggekomen, maar toen waren al enkele energiemaatschappijen verkocht en de energiemarkt werd toegankelijk voor andere energiemaatschappijen. Kortom, de netbeheerders zijn niet geprivatiseerd. En voor de mensen die denken dat dit onder een rechtse regering is gebeurd, die moet ik teleurstellen. Dit is gebeurd onder een regering van linkse signatuur.

[Reactie gewijzigd door Aldy op 23 juli 2024 00:39]

Dit is gebeurd onder een regering van linkse signatuur.
Den Uyl? Kan me geen andere linkse regering herinneren in Nederland.
Je hebt gelijk, alle regeringen zijn coalities dus centrum linkse regering. Net zomin overigens als echt rechtse regeringen, want dat krijg je als je altijd coalities moet vormen.

[Reactie gewijzigd door Aldy op 23 juli 2024 00:39]

Volledig mee eens want als iets wel totaal mislukt is dan is het dat hele privatiseren onder het mom dan van gezonde concurrentie. Voor ons als consumenten zouden wij er dus ook zo ons voordeel van hebben dat prijzen dan lager zouden worden. Nou in mijn ogen is het precies de andere kant uitgegaan en juist door de macht van vooral grote bedrijven dat prijzen de pan uit gerezen zijn.

Kijk ik ook b.v. naar onze eigen gemeente die vroeger hun eigen gemeentewerken hadden, dat werkte prima. Tegenwoordig zijn er tig externe bedrijven waarvan de een totaal niet meer weet wat de andere doet en dat tegen giga prijzen. Daarom ben ik ook direct voorstander ervan dat hele privatiserings gebeuren op te doeken en weer als eerder. Nutsbedrijven gewoon vanuit de staat net als ziekenfons, openbaar vervoer en ook zaken als gemeentewerken.
Vaak heb jij bij dit soort verhalen ook een natuurlijke monopolie. Je kan niet 6 rijen energiemasten naast elkaar zettenzodat de klant mag kiezen, iedere leverancier zijn eigen. Je hebt een overheidsmonopolie of een bedrijfsmonopolie. Maar je hebt wel de overhead van een bedrijf die het uitvoert.

Dus ja, nutsbedrijven, ziekenfonds, OV, doe maar lekker weer genationaliseerd. Pakketten mogen eventueel nog geprivatiseerd blijven aangezien daar nog te concurreren is, al zou daar een overheidsdienst ook niet misstaan. Mag de rest daar lekker mee concurreren en het overheidsbedrijf hoeft niet meer allemaal pakketwerpende ZZP'ers in te huren, zoals nu nog wel eens gebeurt. Ik las vandaag nog over een UPS bezorger die bij iemand een synthesizer over de schutting kapot gooide. Dat is ook een race to the bottom.

[Reactie gewijzigd door Amanoo op 23 juli 2024 00:39]

Dit dus. Ik verbaas me dan ook eerlijk gezegd nog steeds dat voor zaken als internet/glasvezel/kabel soms drie rijen dik dezelfde leidingen door straten worden gegraven door verschillende bedrijven die allemaal willen concurreren op bepaalde adressen om maar niet gedwongen te worden gebruik te moeten maken van het reeds aanwezige netwerk van een ander (want duurder).

Ik vind eigenlijk dat alle kritische, fysieke infrastructuur zoals wegen, spoor, energie-transport en data-transport qua aanleg en beheer gewoon bij de overheid hoort en van daaruit ook gepland en geprioriteerd moet worden. Vervolgens via verschillende vormen van verhuur/belasting daar burgers, instellingen en concurrerende bedrijven gebruik van laten maken. Veel efficiënter en eerlijker lijkt me.

Maar goed, even on-topic: de keuze om belangrijke publieke instellingen wel voorrang te geven bij aansluiting op NUTS-voorzieningen juich ik toe.
Drukt dat de innovatie niet enorm? Als er maar 1 partij is die een bepaalde service verleent, waarom zou die dan vernieuwen? Waarom glasvezel aanleggen als het oude koper ook nog werkt? En zijn de netbeheerders niet al 'gewoon' al van de overheid? Zowel TenneT als de Gasunie zijn geen commerciële bedrijven: beide zijn van de staat...

Edit: ach, ik zie dat @Malarky 't beter verwoordt :)

[Reactie gewijzigd door Tukkertje-RaH op 23 juli 2024 00:39]

Ik snap de zorg m.b.t. innovatie wel, maar vergelijk het met wegenbeheer: we willen allemaal goed begaanbare, veilige wegen die alle doorstroom ten goede komen en goede bereikbaarheid bieden waar we dat nodig hebben. Het is de overheid (het rijk, provincie en gemeentes) die bepalen waar die wegen komen, hoeveel banen, welke bestrating, verlichting, etc. en de kosten daarvan worden via belasting betaald.

Ondanks dat je het hier niet over de technisch meest hoogstaande infra hebt, wordt er wel degelijk geïnnoveerd op dit vlak, bijvoorbeeld met nieuw type asfalt (ZOAB), fietspaden, nachtverlichting, etc. Meestal zijn het universiteiten of bedrijven die de infra aanleggen die de innovaties tot stand brengen; het is de overheid die de aanleg dirigeert, maar ook handelt naar behoefte van de maatschappij; niet uit winstbejag maar omdat we allemaal baat hebben bij die vooruitgang. Misschien nog wel belangrijker is dat voor de aanleg de overheid uiteindelijk gewoon bedrijven inhuurt die met elkaar concurreren om die projecten binnen te halen: wie het voordeligste een stuk snelweg van hoge kwaliteit kan leggen wint de opdracht, dus dan loont het om als bedrijf op die innovaties mee te gaan.

Dus waarom glasvezel aanleggen als het oude koper ook nog werkt? Dat is precies wat KPN nu vaak denkt op veel plekken die niet commercieel interessant genoeg zijn, zoals buitengebieden, kleine dorpjes, etc: die houden voorlopig de 5 mbit verbinding op koper omdat voor die 3 huizen niemand 4 km glasvezelkabel gaat aanleggen. Een overheid kan zeggen: we draaien misschien verlies op die paar huizen, maar uit maatschappelijk oogpunt is het de investering wél waard (zoals het aanleggen van een degelijke en veilige weg).

Overigens vind ik de overheid niet heilig als het gaat om beheer en beleid; er wordt veel geld over de balk gesmeten en ik ben het ook lang niet altijd eens met iedere keuze die ze maken natuurlijk, maar het gaat me meer over het principe van 'infrastructuur is van ons allen, de diensten er overheen kun je privatiseren'.
Erg goed verwoord. Mensen onderschatten nog wel eens hoeveel een overheid bereid is om te innoveren. En overschatten hoe graag bedrijven dat doen.

Uiteindelijk willen bedrijven vooral zoveel mogelijk winst tegen zo weinig mogelijk kosten, en innoveren is een kost. Tegelijk heeft een overheid zijn eigen redenen om te innoveren.

Daarmee wil ik niet zeggen dat het compleet onwaar is, we zien immers constant bedrijven bezig met innovatie. Zie bijvoorbeeld AI tegenwoordig, dat komt voort uit bedrijven en niet uit overheden. Maar concurrentie is duidelijk ook geen absolute drijfveer voor innovatie, en er bestaan ook andere drijfveren buiten concurrentie.
Overigens vind ik de overheid niet heilig als het gaat om beheer en beleid; er wordt veel geld over de balk gesmeten...
In het bedrijfsleven wordt er een veelvoud aan geld over de balk gesmeten.
Pakketten mogen eventueel nog geprivatiseerd blijven aangezien daar nog te concurreren is, al zou daar een overheidsdienst ook niet misstaan.
Pakketdiensten zie je ook weer dat bedrijven als DHL de macht nemen met wel dan het geluk dat DHL qua prijzen nog schappelijk is. Maar wat mij betreft mag ook dat gewoon door de regering gestuurd worden net zoals je eerder PTT had en naderhand KPN.
Ik las vandaag nog over een UPS bezorger die bij iemand een synthesizer over de schutting kapot gooide.
Afkloppen, tot nu toe ben ik dan daarentegen alleen maar vriendelijke en behulpzame bezorgers tegengekomen. Maar zoiets, tja, ja dat ga je toch krijgen door die hoge druk wat er vaak gelegd word op bezorgers.

Maar zondermeer, hoop dat er snel een ommeslag komt en alles weer veel meer in handen van de regering komt.
Ik snap dit even niet.
De markt is gesplitst in aanbod en infrastructuur.
De aanbodkant is geliberaliseerd. Dit heeft tot lager prijzen geleid en we hebben geen blackouts doordat er te weinig aanbod is van stroom. Hier lijkt me geen probleem te zitten.
De infrastructuur is van Tennet. Tennet Nederland is voor 100% in handen van de Nederlandse Staat (Ministerie van Financien). Dit is dus semi-overheid en niet geliberaliseerd. Hier zit wel een probleem. Door de enorme groei op de electriciteitsmarkt (aanbod en vraag) kan de infrastructuur het niet meer bijbenen.
En nu roept men dus dat dat komt omdat de aanbod kant geliberaliseerd is?
Probleem lijkt me veel meer dat de groei van vraag en aanbod op het net veel groter is dan de overheid (Tennet) zeg 10 jaar geleden heeft voorzien en nu duurt het te lang om de infrastructuur uit te breiden waardoor bedrijven niet aangesloten kunnen worden.
Voor het geval je het nog niet had meegekregen, de netwerkbedrijven zijn nog steeds in overheidshanden. Zowel Tennet als de Lianders en Enexisen of hoe ze ook heten zijn overheids-N.V.s. Dus weinig privaat aan ook al lijkt dat soms wel zo. Zeker bij de netwerkbedrijven is er geen sprake van concurrentie of wat dan ook. Dat geldt wel voor de aanbieders van energie.
Dat niet alleen.
Las laatst ook dat uitbreiden vna het net ook tegen de "stikstof normen" aan loopt waardoor ze niet overal aan de slag kunnen.

We moeten intussen overal aan die stikstof normen voldoen en kijk wat het als resultaat heeft.
alle sectoren waar actie nodig is ligt stil vanwege die normen.

Net uitrbiedingen liggen stil stofstofnormen.
Gebiedsontwikkelingen (huizenbouw) liggen stil stikstofnormen.
en ga zo maar door.
Dat is een mooi begin. Nu nog prioriteit voor de huizenbouw en minder voor de datacenters.
Zonder datacenters liggen heel veel bedrijven plat, en raak je de economie dus bovenmatig hard. De meeste bedrijven werken immers niet meer on-premise, maar (al dan niet deels) via systemen in datacenters.

Plus diverse kritieke diensten hebben ook server in datacenters staan. Denk aan overheidsinstellingen, ziekenhuizen etc etc.

Dat is ook niet bepaald iets wat je wil stilleggen als land.
Overdrijven is ook een kunst, er zijn ook meer dan genoeg datacenters die veel onzinnige informatie bevatten die bedrijven helemaal niet nodig hebben om te functioneren. Zoals bijv. zo goed als alle alle social media platformen. Dan heb ik toch liever dat de netbeheerders voorrang geven aan scholen, die hopenlijk de jeugd nog wat nuttige zaken bijbrengt.

Daarnaast kun je je afvragen wat we met dit soort datacenters in Nederland moeten. We zijn afgezien van paar kleine landjes, het meest dichtbevolkte land van Europa. Waarom zou je zowel de ruimte, de stikstofruimte als het stroom aan dit soort zaken spenderen, als er ontzettend veel behoefte is aan bijv. betaalbare woningen.
dion_b Moderator Harde Waren @Andyk1253 maart 2023 12:34
Eens dat andere dingen dan datacenters prio zouden moeten krijgen, maar er zijn genoeg redenen waarom datacenters juist in een dichtbevolkt gebied nuttig en nodig zijn. Dataverkeer is - in termen van geld en milieu-impact - allesbehalve gratis. Al die mensen gebruiken data-diensten. Als je de afstand die hun data afleggen verdubbelt, verdubbel je ook die impact. Internettoegang wordt duurder en ergens gaat meer energie verstookt worden. Komt bij 's werelds grootste internetknooppunt, de AMSIX, in Nederland gevestigd is. Het belang om datacenters dichtbij te hebben overstijgt dus alleen de locale behoefte.

Dus ja, graag voorrang voor woningen maar zodra je dat soort voorzieningen gehad hebt, valt er veel te zeggen voor voorrang van datacenters boven andere activiteiten. Maar die twee hoeven elkaar niet eens te bijten. Capacteit op lokale stroomnetten is vooral een kwestie van geld. Iedere capaciteit is te realiseren als iemand maar de rekening betaalt. Laat de commerciele partijen die datacenters willen neerzetten die kosten (mee)betalen en we hebben er allemaal baat bij.
Je kijkt wel heel makkelijk naar de impact van datacenters en die staan wel degelijk in de weg van zowel woningbouw als van andere bedrijfsmatige zaken. Datacenters verbruiken erg veel energie, bieden weinig tot amper werkgelegenheid en investeren zelf amper tot niets in het verduurzamen van Nederland. Ze kopen echter wel alle "groene" energie op van energieleveranciers, zodat ze zelf op papier zelf zo veel mogelijk energieneutraal zijn.

Dus nee ik ben het absoluut niet met je reactie eens en ben wel benieuwd welke voorrang jij vindt dat datacenters moeten hebben boven andere activiteiten. Er zijn in Nederland ongeveer tweehonderd datacenters, waarvan drie hyperscalers (Meta, Microsoft en Google). Die laatste worden voor heel Europa gebruikt, maar verbruiken wel al onze stroom.

Zolang stroomopwekking nog veel afhankelijk is van gas en tegenwoordig zelfs weer kolencentrales, komt dit ook niet ten goede van de stikstof limieten die de overheid ons zelf heeft opgelegd. In 2020 was het aandeel hernieuwbare energie 11,1 procent van het totale energieverbruik in Nederland. Nu zal dat wat hoger liggen, maar niet meer dan 20%. Dan kun je even een voorstelling maken wat grootverbruikers voor impact hebben op alle zaken wat maar te maken heeft met stikstof. En dat is veel en veel meer dan je door hebt volgens mij.
dion_b Moderator Harde Waren @Andyk1253 maart 2023 13:11
Die datacenters komen er toch wel ergens. Zo niet hier dan elders. Ze kopen dan exact evenveel (groene) stroom. Voor het klimaat maakt het niets uit waar groene danwel grijze stroom verbruikt wordt. Dat maakt dus voorbij NIMBY-schaal niets uit. Wat wel uitmaakt is dus de kosten van dataverkeer van en naar die dingen. Grof gezegd: hoe verder bij AMSIX vandaan, des te hoger de kosten, ook voor het milieu.

Tekort aan groene stroom overstijgt ook het landelijk niveau - sterker nog, overgroot deel van "groene" stroom in Nederland wordt elders opgewekt (waterkracht uit Nordische landen bijvoorbeeld).

En stikstof? Dat is een lokaal politiek probleem omdat de NL politiek het niet aandurft om veeboeren te vertellen dat ze geen varkenspis en -stront meer in oppervlaktewater mogen lozen en vervolgens dat proberen te compenseren door de rest van de maatschappij (specifieker: het deel zonder trekkers) te gijzelen om te doen alsof we niet teveel stikstof lozen. Dat zou niet het probleem van woningbouw of datacenters moeten zijn.
Als je niet snapt dat het voor de stikstof problematiek hier in Nederland juist slecht is dat er datacenters komen in plaats van in landen die minder grote bevolkingsdichtheid kennen dan moet je misschien eens wat verder lezen hoever de stikstofproblematiek hier rijkt. Het is grotendeels de schuld van de Nederlandse politiek, maar dat maakt de problemen niet minder groot.

De kosten voor het dataverkeer heeft helemaal niet zo'n grote impact als jij hier wilt voordoen. De datacenters kunnen prima in landen als Duitsland of Frankrijk staan, zonder dat dit een grote impact heeft op de kosten.

Stikstof is geen lokaal politiek probleem, de overheid legt het probleem neer bij de gemeenten maar dat is wat anders. De manier waarop je over de boeren praat zegt mij eerlijk gezegd al genoeg. Er zijn een paar hele grote bedrijven die heel wat meer impact hebben op de stikstof problematiek en zelfs op de gezondheid van de burgers, wat alleen al te denken van Tata Steel die weinig tot geen energiebelasting heeft betaald, net zoals Shell. En die grote Datacenters doen hetzelfde, die doen ook weinig tot niets om echt te verduurzamen. En als ze het gaan doen, dan met subsidies van ons belastinggeld.
dion_b Moderator Harde Waren @Andyk1253 maart 2023 18:24
Stikstofproblematiek is hier offtopic, maar als je er echt over doorgaat: er is enorm verschil tussen stikstof in water, wat volkomen funest is voor de natuurlijke omgeving - maar mensen rechtstreeks nauwelijks raakt, en stikstof in de lucht, wat slecht is voor luchtwegen van de mens - maar zo goed als irrelevant is voor het milieu. Wat mensen zichzelf aandoen lig ik (overigens wonende in een gebied met bovengemiddeld slechte stikfstofwaardes in de lucht) niet wakker van. Het vernietigen van onze leefomgeving daarentegen heb ik een bijzonder sterke mening over. Die twee administratief op een hoop gooien is een geniale propagandazet geweest om wederom het probleem van stikstof in oppervlaktewater te ontlopen, maar is een volkomen valse vergelijking.
Stikstofproblematiek is niet offtopic als je er vanuit gaat dat zowel het stroom wat deze datacenters verbruiken als wat voor ruimte er voor andere bouw is in verband met de stikstofproblematiek. Ik heb nog geen enkel zinnig woord gehoord waarom datacenters nu voorrang zouden moeten hebben ten opzichte van andere zaken, zoals je in je eerste reactie vertelde. In plaats daarvan ga je diep in over stikstof in water, terwijl dat inderdaad helemaal offtopic is en ik daar niet de realatie in zie waarom bepaalde zaken voorrang zouden moeten krijgen door netbeheerders.
dion_b Moderator Harde Waren @Andyk1253 maart 2023 23:43
Hele reden dat stikstof in de bouw een ding is, is omdat er teveel stikstof in het water geloosd wordt en die op een hoop gegooid zijn. Dat is wetenschappelijk onzin, en is een bestuurlijke keuze. De enige verplichting die de NL overheid heeft, is om stikstofniveau's in Natura2000 gebieden acceptabel te houden. Dat heeft niets met de bouw, of met verkeer of met wat dan ook te maken anders dan lozingen in het water. Het is de overheid die kiest om te zeggen "1kg stikstof is 1kg stikstof dus we kunnen het compenseren door op werkelijk alle andere plekken minder uit te stoten in plaats van het probleem aan te pakken". Mooie beleidsregel, maar slaat verder als een geslachtsdeel op een drumstel. Als die lozingen in het water er niet zouden zijn, zou er geen "stikstofproblematiek" meer zijn en zou iedere andere maatregel per direct in de prullenbak kunnen en zou een discussie over datacenters werkelijk niets met stikstof te maken hebben.

Waarom voorrang over andere zaken anders dan woningbouw? Omdat dit tenminste economische activiteit is die direct bewoners dient (naast de rest van de wereld), in tegenstelling tot pakweg zware industrie, wat de grootste concurentie is voor stroom. Maar goed, m'n hele punt is juist dat voorrang niet relevant is als de datacenters zelf voor verzwaring van de netwerken waar ze willen hangen betalen. Dan hebben we daar allemaal baat bij, want dan kunnen de huizen alsnog gebouwd worden en kunnen er zonnepanelen op die huizen geplaatst worden die bij mooi weer flink deel van verbruik van de datacenter afvangen. Hell, die huizen kunnen zelfs verwarmd worden met restwarmte van de datacenter, waarmee stroomverbruik van de huizen (warmtepompen) gereduceerd wordt.
Maar goed, m'n hele punt is juist dat voorrang niet relevant is als de datacenters zelf voor verzwaring van de netwerken waar ze willen hangen betalen. Dan hebben we daar allemaal baat bij, want dan kunnen de huizen alsnog gebouwd worden en kunnen er zonnepanelen op die huizen geplaatst worden die bij mooi weer flink deel van verbruik van de datacenter afvangen. Hell, die huizen kunnen zelfs verwarmd worden met restwarmte van de datacenter, waarmee stroomverbruik van de huizen (warmtepompen) gereduceerd wordt.
Ik weet niet in welke droomwereld jij leeft, maar er is geen datacenter die dit soort kosten gaat dragen, laat staan zorgen dat het bedrijf zelf duurzaam is door de stroomvraag op te wekken met zonnepanelen op de gebouwen of met het investeren van andere duurzame oplossingen. Dat is nu net het hele probleem... |:(

De industrie waar je over praat doet dit net zo min, die willen ook alles gesubsideerd hebben. Zodat ze naast de miljardenwinsten geen cent zelf hoeven te investeren in het echt verduurzamen van hun bedrijf of bedrijfsprocessen. De bedrijven doen er alles aan om juist zo min mogelijk belasting te hoeven betalen, of dit nu winstbelastingen zijn of belastingen op stroom en gas. Grootverbruikers betalen weinig tot niets aan belasting en daar wringt nu net de schoen. Des te vervuilende je bent des te meer hoor je te betalen, op die manier gaan bedrijven wel investeren omdat het financieel loont.
Die kritieke diensten zijn al gehuisvest. Misschien moeten ze alleen nog wat worden opgeschaald (looking at you, Belastingdienst). Je raakt de economie ook niet bovenmatig hard, want het levert amper banen of belastinggeld op. De meeste datacenters in Nederland worden gebruikt voor services in het buitenland, dus die vliegers gaan niet op.

Al met al valt dat allemaal wel mee en ben ik persoonlijk ook voorstander van voorrang aan de woningbouw.
De belastingdienst hoeft niet op te schalen. Dat is pas verspilling van belastinggeld. Je hebt 2 maanden de tijd om aangifte te doen en kunt zelfs nog uitstel vragen. Het hoeft echt niet op 1 maart binnen te zijn.

Wat is er nog meer naast woningbouw, scholen, ziekenhuizen en dergelijke? Misschien zorgen dat je de huizen en bedrijven niet allemaal in druk bevolkt gebied zet maar gaat spreiden door het land.
Een datacenter kan prima in het buitenland staan.
Of op zijn minst op een plek waar meer dan genoeg ruimte is op zowel internet bandbreedte, als andere infrastructuur. Dat is blijkbaar niet het geval nu.
Data centers vreten veel stroom, en leveren relatief weinig banen op.
Tenzij je de impact van de datacenters gaat meerekenen. In het datacenter zelf zijn niet zoveel mensen nodig. maar die servers moeten uiteindelijk wel beheerd worden én die servers leveren deels belangrijke diensten om een economie aan de gang te houden. Zelfs 'entertainment' zoals netflix, facebook,.. heeft een impact op hoe we leven en ons geld besteden. Denk maar eens aan "waarom hadden de meeste mensen al voor het begin van de coronacrisis breedbandinternet" en hoe dat de thuiswerkrevolutie heeft veroorzaakt... Datacenters betalen ook voor de grond, het water, de elektriciteit en ze betalen belastingen. Zo zijn ze wezenlijk niet anders dan andere hoog geautomatiseerde bedrijven.

Imo ben je zelfs qua stroomverbruik beter af in een geoptimaliseerd datacenter dan dat, zoals tot enkele jaren terug, elk bedrijf(je) zijn eigen server(s)/datacenter(tje) heeft.
Ik snap het sentiment tegen "grote grijze stroomvretende blokken" wel, zeker als andere dingen daarvoor moeten wijken, maar datacentra zijn hoogstnodig en een economische opportuniteit. Dat wordt soms uit het oog verloren...
Er is niet spontaan een te kort aan datacenters als die nu niet mogen bijbouwen. Er is zelfs geen duidelijk tekort op dit moment voor belangrijke diensten. Uit welk van de bouwplannen zou er volgens jou een dan een duidelijk tekort blijken te zijn of anders te ontstaan? En vooral, waar blijkt dat dan uit? Want het blijkt niet uit het perse een meta datacenter willen, ofndat microsoft nog steeds zonder de nodige ontheffingen aan het bouwen is. Dat toont eerder aan dat het niet perse te doen is om schaarste voorkomen, maar politiek eigenwijs zijn bij vage motivaties.
Het is wel nogal eenduidig dat zowel clouddienstverlening als nodige bandbreedte, storage en rekenkracht met rasse schreden toeneemt.
Je kan het ook andersom zien: waarom zouden de grote jongens investeren in nieuwe datacenters als dat onnodig is?
Ondertussen willen we wel allemaal online bankieren, met onze telefoon on the fly betalingen doen, netflix (of andere) kijken, met chatGPT spelen, games streamen, in de cloud werken en zuchten we als we om één of andere reden nog eens een papieren formulier moeten invullen...
Datacenters zijn de infrastructuur die dat allemaal mogelijk maken. De uitbreidingen zijn er inderdaad niet persé voor de vraag van vandaag, maar zeker wel voor die van 'morgen'.
Het hangt er af voor wie het datacenter draait.

Een datacenter voor facebook of tiktok voegt weinig toe (eerder negatieve maatschappelijke waarde)
Helaas worden die datacenters toch ook vooral gebruikt voor kattenfilmpjes, tiktoks, vakantiefoto's en make-up-tutorials.
Ik durf wel te beweren dat een riant deel van de datacenter capaciteit wordt gebruikt voor relatief nutteloze dingen. Je kunt je afvragen of het echt nodig is om wereldwijd 126 kopieën te hebben van een Instagram foto zodat de laadtijd in de app een halve seconde sneller is. Voor Meta ongetwijfeld heel belangrijk, maar praktisch bekeken kun je je afvragen of zo'n relatief nutteloos gebruik van ruimte proportioneel is aan de resources die het verbruikt.

Als je zou gaan snoeien in 'onnodige' backups en CDNs dan kan je waarschijnlijk zo twee volledige datacenters sluiten in Nederland. We verbruiken megawatts bij het leven en miljoenen liters drinkwater voor iets wat eigenlijk puur een gemakje of een luxe product is. Ik vind dat eigenlijk belachelijk.
Dan zul jij straks langzamer internet hebben of helemaal geen bepaalde dienst, datacenters zijn vandaag de dag te belangrijk geworden helaas.
Volgens mij kunnen we prima toe met wat minder diensten. *kuch* facebook. En zelfs als het in de basis goede diensten zijn, zijn zijn ze belangrijker dan een school of ziekenhuis? ik dacht het toch niet.
Ja we kunnen best met minder diensten, totdat iemand besluit dat een dienst die jij gebruikt aan de beurt is. Dus dat is een hellend vlak.
De geschiedenis leert dat schaarste op de langere termijn voordelen heeft. Men gaat dan nadenken over wat nu echt belangrijk is. Precies zoals het nieuwsbericht hier. Als het plaatsen van datacenters moeilijker (lees: duurder) wordt, zal vanzelf het kaf van het koren worden gescheiden.
Met net zo goed de kans dat bedrijven als Meta, Google of Microsoft het lucratiever vinden om de schaarste meer waard is om voor niet zo belangrijke diensten te verkopen omdat die toch meer geld opleveren dan die belangrijke diensten als scholen en zorg kunnen ophoesten. Gelukkig is er geen duidelijke schaarste in datacenters, dat maakt het makkelijker om daar geen voorrang aan te verlenen. Kunnen die datacenters zich alvast gaan bezinnen wat te doen als er wel schaarst dreigt en daar eens open over te zijn waarom ze die bouwplannen nu echt hebben.
Die bouwplannen zijn er niet voor de grap of als 'money-sink'. Al die bedrijven schatten (imo terecht in) dat de huidige explosieve groei van internetdiensten alleen maar gaat toenemen en willen klaar zijn voor de volgende 'bump'.
Schaarste levert in eerste instantie vooral hogere prijzen op. Neen zeggen tegen datacenters uit principe levert alleen duurdere en slechter dienstverlening op.
Ik heb wel begrip voor de praktische argumenten zoals een niet voorbereid stroomnetwerk, maar imo zou dan net een incentive kunnen zijn om die heikele situatie na al die tijd eens met prioriteit recht te zetten. uiteindelijk is dat stroomnetwerk niet enkel een limiterende factor voor datacenters, maar evengoed voor andere bedrijven, of zelfs de consument die graag zonnepanelen wil.
De school is ook afhankelijk van de datacenter.
Bankieren ook. Net als DigID, belastingdienst, Microsoft diensten die teveel bij bedrijven geïntegreerd zijn enz enz.
We hebben al te veel datacenters, dat kan makkelijk wat minder hoor en dat ga je zeker niet direct merken.
en een school is primair afhankelijk van een gebouw met stroomvoorziening :)
Heb je scholen of banken al horen klagen dat er een tekort aan datacenters dreigt te komen? Waarschijnlijk niet, omdat het bouwen niet overduidelijk gaat om een tekort voor dat soort gebruik.

De eigenaren en bouwers van die datacenters zijn niet voor niets heel vaag of het echt gaat om nodig hebben of dat het ze te doen is om aanbod te creëren om meer klanten bij concurrenten weg te lokken. Of zijn juist heel duidelijk niet zo belangrijk omdat het voor verdienen aan sociaalvermaak is.
Zonder bedrijvigheid is er geen geld voor zaken als onderwijs en zorg. Je kunt het niet zo zwart-wit zien dat het ene belangrijker is dan het andere. En als we het dan over overbodige datacenters hebben, dan kan je beginnen met sites zoals deze te sluiten. Een school en ziekenhuis lijkt me belangrijker dan nieuws over nieuwe producten die op de markt komen.
Een nieuw datacentrum verbruikt heel veel energie, wat nu een schaars goed is.
Dat betekent dat we daar als Nederlanders wat over mogen vinden en dat we zelfs de economie mogen beschadigen om primaire levensbehoeften te faciliteren.
Een huishouden tot een datacenter is zo iets van 1:70000. Dus een 10% uitbreiding van een datacenter of 7000 huizen? Toch niet zo’n moeilijke keuze, nu er gekozen moet worden.
Belangrijker dan een huis? Dat gaat wel wat ver. Zonder internet kan je prima leven, zonder dak boven je hoofd niet.
Zet "internet" eens een dagje uit. Kijken hoe Nederland er aan het einde van die dag bij staat. Niet zo florissant denk ik zo. Ik denk dat als je het een week uitzet de chaos niet te overzien is, en dat Nederlanders elkaar dingen aangedaan zullen hebben die op dit moment onvoorstelbaar zijn.

Denk maar eens goed na over waarvoor we allemaal afhankelijk zijn van internet.

(ik zal het je voorzeggen: zo'n beetje alles)
Dat stelt natuurlijk niemand voor. Het internet uitzetten is totaal wat anders dan een tijdje geen nieuwe datacenters aansluiten. Even wat minder groei voor de Facebooks en Googles van deze wereld (in Nederland, ze kunnen het nog prima ergens anders opzoeken) gaan we echt lang niet van ten onder hoor. Daarentegen hebben we een flinke woningcrisis hier waar veel mensen door geraakt worden.
En daarna weer klagen dat je data niet in Nederland maar in de US of China opgeslagen wordt....
Tsja, ok.. maar je schreef toch echt "Zonder internet kan je prima leven"
Sloop eens voor een dagje alle huizen moet je eens zien hoe Nederland er dan bij zit.
Moeten wij iedere Youtube video in 4K op een scherm van 6" kunnen bekijken?

Datacenters hebben zeker een plek in onze samenleving waar wij niet meer zonder kunnen maar een woning lijkt mij nog wel iets hoger op de lijst van basisbehoeften te staan.

[Reactie gewijzigd door Caayn op 23 juli 2024 00:39]

Ik ben benieuwd waarom jij denkt dat de internetsnelheid daalt met minder datacenters. Zoveel servercapaciteit heb je niet nodig voor een DNS en alle andere services zijn niet voor Nederland. Ja, datacenters zijn belangrijk, maar in Nederland niet nodig.
Waar denk je dat de servers van je zorgverzekering staan? Of van tweakers?
Geloof me, dat is echt niet het soort zaken waarvoor die enorme datacenters nodig zijn die nieuw gebouwd moeten worden. Dat heeft enkel en alleen te maken met de enorme datahonger van de big tech. En omdat het beter zou zijn om alles naar de cloud te brengen, omdat het kan.
Ik geloof je niet. Het is gewoon onzin wat je roept, big tech zit in de hyperscale dc’s. Die zouden we misschien best kunnen missen maar ook wij maken gebruik van Microsoft, Google en Facebook. Kan het wel over de grens geplaatst worden maar dan zorgt het daar voor problemen en worden wij daar nou beter van? Als je geen dc’s wil dan moet je stoppen met het internet te gebruiken want iedereen doet wel iets waarvoor een groot datacenter nodig is. Van Google tot Windows update en van Whatsapp tot Netflix.

Verder staat Nederland vol met andere dc’s waar het met name in Amsterdam al jaren voor problemen op het stroom net zorgt. Dit zijn gewoon servers van bijv. Tweakers of je verzekeraar. Heeft niks met big tech te maken

En als iedereen naar de cloud gaat dan is het toch om het even? Een server bij Azure of bij bedrijf X gebruikt waarschijnlijk vergelijkbaar veel stroom. Snap het probleem niet (behalve de voordelen van “de cloud “)

Het is gewoon makkelijk mee praten , “de schuld van big tech”

[Reactie gewijzigd door GrooV op 23 juli 2024 00:39]

Over de grens is veel meer ruimte, en er zijn wellicht plekken beschikbaar naast een bron van elektriciteit. Hier niet, en daarom zijn scholen en ziekenhuizen belangrijker.

[Reactie gewijzigd door PrinsPace op 23 juli 2024 00:39]

Als ieder bedrijf (groot, midden en klein) weer z'n eigen IT gaat hosten is het energieverbruik hoger dan met een paar geconsolideerde datacenters (om nog niet te spreken van achterblijvend onderhoud wegens een tekort aan IT-ers met alle gevolgen van dien). Maar door Calimero gedrag hebben mensen iets tegen grote bedrijven en dus ook grote datacenters. Blijft even bij de feiten. Dan kan je een stuk betere discussie voeren.
Voor klein en misschien midden ben ik het met je eens, maar voor grote bedrijven maakt het weinig verschil, en is de cloud vooral duur, traag en ook lastiger te beheren voor de IT afdeling. Voor SaaS geldt dat onderhoud minder, maar die oplossingen zijn meestal niet geschikt voor enterprise situaties. En dus wordt het vaak een VM met on-prem pakket erop, gehost in de cloud.

Wees niet naïef, het cloud gebeuren is niet op aard vanwege besparing of efficiëntie, maar omdat het een enorm verdienmodel is. En dan heb ik het dus over de googles en Microsofts van deze wereld.
Ze kunnen toch ook prima in Nederland staan? Alleen niet in gebieden waar domweg geen energie voorhanden is en scholen maar een dieselaggregaat op het schoolplein laten ronken...
Gebeurt dat of heb je dat verzonnen?
Maar is dat incidenteeel of structureel? Ik had net bij AH een foto kunnen maken van een leeg schap voor de Elstars. Daar kan je een mooi artikel bij schrijven dat de hele Elstar markt op z'n gat ligt en dat dan illustreren met die foto.
Vast niet structureel, maar het is wel een teken dat er ergens (desnoods regionaal) iets heel erg mis gaat.
Als je basisschool twee jaar niet van netstroom kan voorzien is dat wel een dingetje… we hebben het over een basisschool niet over een saunacomplex of een torenflat :)
Er zou overal een redelijke marge moeten zijn dat je toch wel wat reguliere basisschool erbij kan prikken…
Dat gebeurt. Wij hebben nu ook een verpleeghuis zonder stroom aansluiting. Daar gaat een aggregaat heen.
Indirect maak je er wel degelijk veel gebruik van.
Lijkt mij dikke prima. In een datacenter kan je niet wonen. In een huis wel.
Maar die huis moet je betalen met geld en dat komt vervolgens weer uit een datacenter, net als alle andere diensten komt daar weg.

Geen datacenter = geen huizen.
Banken hebben hun servers inderdaad in datacenters staan.

Maar dat geldt wel voor meer zaken. Wat denk je van bijvoorbeeld supermarkten? Die hebben echt niet in elk AH- of Jumbo-filiaal een complete serverruimte staan, dat staat allemaal in een datacenter. Als die niet draaien wordt de logistiek, en dus de voedselvoorziening ook best wel problematisch.

Of de fabrieken die het voedsel (of andere noodzakelijke produkten) produceren. Ook die gebruiken servers in datacentra. Als dat stil komt te liggen laten de gevolgen zich wel raden.

Zomaar roepen dat datacenters makkelijk gemist kunnen worden is een tikje kort door de bocht. Dan heb je écht geen idee van wat er tegenwoordig allemaal afhankelijk is van datacentra, of wat er in die centra draait.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 23 juli 2024 00:39]

Alsof het nu zo langzaam is. Kan prima toe nu
Je kunt prima een datacenter ergens anders op de wereld zetten. Dat hoeft echt niet perse in Nederland.
tja in feite kan alles wat we in nederland doen elders op de wereld. Hoeven we hier alleen nog maar asiel zoekers op te vangen en een beetje genieten van onze vrije tijd.
Een datacentrum verhuizen is niet goedkoop maar nog wel te doen. Als een gebied simpelweg aan zijn limiet zit maar er staat wel een mooi datacentrum, dan heeft de overheid mijn zegen om die te dwingen te verhuizen of meebetalen aan een grote upgrade van het netwerk zodat er wel ruimte ontstaat voor beiden.

Ik wil best datacentra hebben, maar dan moet er wel een goed netwerk liggen en niet ten koste gaan van andere zaken. Liever een school of ziekenhuis dan een datacentrum. Het internet is flexibel genoeg dat die dingen niet verplicht op een bepaalde plek moeten zitten. Maar voor veel voorzieningen kun je niet zonder.

Wel vind ik dat dit een tijdelijke maatregel moet zijn, het netwerk moet gewoon uitgebreid worden waar nodig en waar dat kan. En zodra er weer ruimte is, moet het weer op de oude manier gaan zodat de principes waarop het gebaseerd is, weer gehandhaafd worden. Je ziet nu ook alweer dat ze er enorm veel dingen aan vast plakken.

[Reactie gewijzigd door Martinspire op 23 juli 2024 00:39]

Hoeveel snelheid heeft een huis nou echt nodig? Onze 8Mbps is met drie personen een beetje weinig, maar aan iets in de richting van 25 is echt wel zat.
Dat is dan nog een probleem. Met de uitrol van 5G wordt er automatisch meer vraag naar data gecreeerd. Dit volgt nl altijd na een verhoging van de bandbreedte. App makers en dienstverleners gaan er graag gebruik van maken (nodig of niet),
Zowel 5G (tov 4G) en meer datacenters kost gewoon veel meer energie.

Het uitbreiden van bandbreedte voor de telefoons op dit moment is pure luxe en is een voorbeeld van hoe krom het kabinet en de maatschappij tegen de energietransitie aankijkt.
Gevolg hiervan is dus wel dat de rest (bedrijven, woningbouw) alleen maar langer moeten wachten.

De snelheid waarmee we sommige zaken proberen te bereiken is gewoon niet realistisch. Dat besef is er alleen nog niet helaas.
Ik vermoed niet dat er grotere toename gaat zijn van scholen en/of ziekenhuizen omdat ze eerder aangesloten kunnen worden. Het zijn in essentie kostenposten waarvan je er precies genoeg wil hebben. Juist het niet kunnen bouwen van deze faciliteiten leidt tot het uitstel of afstel van plannen voor hele woonwijken dus mogelijk geeft dit juist weer een beetje perspectief.
Dat besef is er alleen nog niet helaas.
Alleen bij mensen die de afgelopen paar jaar geen media hebben gevolgd.... Het capaciteitsprobleem is al jarenlang een populair onderwerp om over te schrijven.
Fijn dat de ACM meedenkt met het maatschappelijk belang en dat Netbeheerders nu de vrijheid hebben om af te wijken van de wachtlijst.
Het is ook te gek voor woorden dat bijvoorbeeld datacenters eerder aangesloten kunnen worden dan gebouwen met een maatschappelijke functie.
Datacenters hebben ook een maatschappelijke functie.

Waar denk je dat veel systemen van scholen en universiteiten op draaien. Niet op een 486 in de kelder hoor.
Echter denk ik dat er bij het voorbeeld van een datacentrum tegenover ziekenhuizen en scholen het veel beter te beargumenteren is dat ze moeten meewerken in het voorkomen dat het net onnodig zwaar belast wordt, bijv middels eigen opwekking/energieterugwinning uit restwarmte.

Misschien een drempel bepalen wanneer iets-als een datacentrum niet minstens x% vd energie behaalt/terugwint buiten het energienet dat ze onderaan de prio-lijst belanden.

Of eventueel/net-zogoed bepalingen dat ze energieoverschotten mogen of zelfs moeten bufferen bijv door opslag in warmwatersystemen.

[Reactie gewijzigd door Annihlator op 23 juli 2024 00:39]

Sommige datacenters hebben ook een maatschappelijke functie.
Er miste nog een beetje nuance in je statement. Er zijn ook datacenters zat die alleen maar een commerciële functie hebben. Natuurlijk zijn er ook datacenters waarbij het allemaal door elkaar loopt. Maar om zonder meer te zeggen dat alle nieuwe datacenters een maatschappelijke functie vervullen gaat me net wat te ver.
Zijn deze datacenters dan alleen voor Nederland? Volgens mij niet... denk dat er voor Nederland zelf voorlopig wel genoeg staan.
Kerktorenmentalliteit is nu niet iets waar de Nederlanders voor geprezen werden.
Tot zover de net neutraliteit.

edit: verduidelijking is nodig. In NL is binnen de energiewet geregeld dat iedereen gelijk is. Elke aanvraag wordt op volgorde behandeld. Dit is een basis regel. Met deze wijziging worden dus de basis regels overboord gegooid, of dit goed is laat ik in het midden, het is wel een logische stap met als oorzaak het schommelende aanbod van zon en wind op het net.

[Reactie gewijzigd door Welleweerd op 23 juli 2024 00:39]

Netneutraliteit heeft helemaal niets met het energienetwerk te maken, maar met internetverkeer.

Daarnaast lijkt het me nogal essentieel dat een ziekenhuis stroom heeft ivm alle apparatuur. Een huishouden dat zonder stroom zit is vervelend, een ziekenhuis dat langdurig zonder stroom zit is iets problematischer dan dat.
Dat is niet waar, het begrip netneutraliteit is ambigu. In het elektriciteitsnet kennen we ook netneutraliteit, namelijk gelijke behandeling van iedere gebruiker van het net. Dus @Welleweerd heeft een punt, dit tast de netneutraliteit aan. Zie ook: https://www.hoogspanningsnet.com/weten/stroomcursus/deel-6/

[Reactie gewijzigd door langestefan op 23 juli 2024 00:39]

Dat is niet waar, het begrip netneutraliteit is ambigu. In het elektriciteitsnet kennen we ook netneutraliteit, namelijk gelijke behandeling van iedere gebruiker van het net.
Het nieuwsartikel gaat over partijen die nog niet zijn aangesloten. Dat zijn (nog) geen gebruikers van het net. Volgens jouw definitie is netneutraliteit niet van toepassing op hen.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 23 juli 2024 00:39]

Niet waar. Het artikel gaat over gebruikers die een aanvraag hebben gedaan voor capaciteit. Dus die vallen wel degelijk onder 'mijn definitie'. Ik raad je aan om het artikel te lezen wat ik gelinkt heb.
Als een gebruiker van één of meer internetverbindingen kan ik niet netneutraliteit claimen op een verbinding of voor een capaciteit van een verbinding die ik niet heb. Netneutraliteit heeft enkel invloed op wat ik wel heb. Hetzelfde met het elektriciteitsnet.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 23 juli 2024 00:39]

Netneutraliteit kun je niet claimen, het is een eigenschap van het netwerk.
Dan nog wordt de netneutraliteit niet geschonden. Immers, in je eigen bericht staat dit:
Netneutraliteit betekent gelijke behandeling van iedere producent en consument door de netbeheerder. Het is niet toegestaan iemand voor te trekken of te benadelen wanneer daar geen urgente technische reden voor is.
Laat die urgente technische reden er nu juist wél zijn. In dit geval in de vorm van een ernstig tekort aan capaciteit op het netwerk.
Laat die urgente technische reden er nu juist wél zijn. In dit geval in de vorm van een ernstig tekort aan capaciteit op het netwerk.
Het gaat echter niet alleen over ziekenhuizen. Het gaat ook over scholen en 'andere voorzieningen'.
Er wordt altijd een afweging gemaakt als het gaat om mensenlevens.
Anders dan de naam suggereert is dat specifiek voor internettoegang, dus dit heeft er niet zo veel mee te maken.

Het aanbieden van cloud/webdiensten (wat datacenters doen dus) moet wel aan die regels voldoen maar is zelf geen onderdeel van die regels :)
dat is een comment die enkel op de titel van dit stuk is gebaseerd :X
Tsja, neutraliteit is niet altijd beter.

Ik las net nog een artikel over hoe Netflix niet voor bandbreedte wil betalen, daar vind ik toch ook wel wat voor te zeggen.
geweldig [..] nog meer nutteloze zon- en windenergie .... dat gaat nooti aan de vraag voldoen. Los van alle diertjes en natuur die dood gaan of moeten wijken voor dit soort prestige projecten. En dan nog eens het beperken van eventuele woonruimte, en de gezondheid van de omwonende.

4400 windmolens is 1570km2 - of 3 kerncentrales 0.2km2. men zal moeten.

In brabant gaat (waarschijnlijk) een stop komen op IWT's, want natuurgebied komt in gedring.
https://www.bd.nl/eindhov...n-en-windmolens~a807e66d/
Maar een zonnepark of windmolenpark dragen bij aan congestie, die lossen dit niet op. Deze regeling zorgt er dus voor dat er een uitzondering gemaakt kan worden voor andere zaken dan die zonneparken en dergelijke.
Heel mooi buiten dat woningbouw erbij genomen wordt.
Goh, telecom operators moeten zich houden aan netneutraliteit, en Netbeheerders hoeven dit niet.....
Het afstappen van first come first server maar toch voorrang kunnen geven lijkt me erg goed. Zo heb je geen scholen of ziekenhuizen meer die pas heel laat aangesloten worden.

Vooral ook projecten die congestieproblemen oplossen voorrang kunnen geven, zal denk ik veel schelen.

Want voor netbeheerders zou het een stuk schelen als bedrijven en elektriciteit gebruiken en elektriciteit leveren en er ook nog iets slims mee doen en/of opslaan op dezelfde aansluiting. Door bijvoorbeeld niet op piek zon alle elektriciteit te leveren aan het net, maar door ook op te slaan en/of bijvoorbeeld een e-boiler extra te laten stoken, kan de netbelastig veel dalen.
Toevallig zijn scholen overdag open en nachts dicht ;) . Geld eigenlijk voor de meeste bedrijven dat ze overdag juist de meeste energie verbruiken/ het net belasten. Zonnepanelen is hier voor een mooie oplossing.
Ik ben zeker voor zonnepanelen op een school en ook voor bedrijven en slimme opslag en slim verbruik.

Maar alsnog heb je dan een netaansluiting nodig als school. Want anders heb je wel heel veel opslag nodig.
Voor een heel aantal jaren terug toen energie zuinig zijn nog niet de hoofdrol speelde kan ik mij nog voorstellen dat de netwerken niet toereikend waren. Maar je zou juist denken in deze tijd dat we juist bezig zijn met zuinig zijn met onze energie dat de netwerken juist minder belast worden. En ja ik weet wel dat de oorzaak deels ligt aan b.v. zonnepanelen, opkomst van de EV etc.., maar toch blijft het dubbel.

Puur in theorie zou je toch zeggen dat het gemiddelde stroomverbruik omlaag gegaan is door toepassing van energie zuinige apparatuur. Ja oke, gas word uit gefaseerd en meer en meer vervangen door elektrische appartuur. Maar dan nog, dat betekent dus dat elektrische apparatuur blijkbaar niet zo energiezuinig is als men voorschotelt. Zou dat wel zo zijn dan zouden netwerken toereikend moeten zijn dus er zit een on-logica in.

Vind het zeker de laatste tijd maar een zooitje ongeregeld geworden en mijns inziens is de grootste boosdoener de hele commercie. Als het geen winst of niet genoeg winst opbrengt is het niet interessant en dus worden misschien hele goede projecten aan de kant geschoven.
Het begint al bij de groepen kast ;)
Vroeger had men maar 1 fase en 3 groepen per huis. Tegenwoordig 3fase en minimaal 6 groepen. De grootste oorzaak is dat we steeds meer apparatuur hebben in een woning die stroom verbruikt.
En die 20 apparaten die een beetje stroom verbruiken, verbruiken doorgaans meer dan 1 minder zuinig apparaat.
Absoluut, nu hebben wij hier toevallig dan nog wel een ouderwetse groepenkast met 4 stoppen en 1 fase met dan wel een aardlekschakelaar. Qua apparatuur hebben we hier eigenlijk geen echte grote stroomvreters staan op dan 1 ijskast/vrieskast combi en 1 wasmachine/droger combi. Koken doen we nog gewoon op gas zo lang als het nog kan.

Maar inderdaad als je dan alle apparaten bij elkaar gaat optellen wat men tegenwoordig in huis heeft staan dan kan je je afvragen of dat allemaal nog wel energie zuinig is. En tja, soms zijn er ook apparaten bij waarvan je je ook nog kan afvragen of die werkelijk nu zo nuttig zijn.

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.