De Nederlandse toezichthouder op de energiemarkt, de Autoriteit Consument & Markt, concludeert op basis van eigen onderzoek dat de drie grootste Nederlandse energiemaatschappijen momenteel geen onredelijke tarieven hanteren.
Volgens de ACM zijn de winsten die Eneco, Essent en Vattenfall maken op de huidige tarieven niet hoger dan in eerdere jaren. De toezichthouder zegt dat deze winst in 2022 tussen de 0 en 5 procent lag. Om antwoord te kunnen geven op de vraag of de prijs onredelijk is, is de 'kale leveringsprijs' onderzocht. Dat is de prijs zonder belasting, energieheffing en de kosten van het netwerk die de netbeheerder in rekening brengt. De ACM concludeert dat de hoge prijzen het gevolg zijn van de hoge inkoopkosten voor de leveranciers voor gas en elektriciteit. Daarnaast zijn de leveranciers ook meer geld kwijt 'om zich te verzekeren tegen risico’s op de onstuimige energiemarkt'.
De bestuursvoorzitter van de ACM, Martijn Snoep, zegt over de huidige bevindingen: "Ik snap heel goed dat veel mensen de energieprijzen als onredelijk ervaren. Het vermoeden kan bestaan dat er door de energieleveranciers extra hoge winsten worden behaald. Dat is niet het geval. Na aftrek van alle kosten is de winst maximaal enkele tientjes per huishouden per jaar. De hoge prijzen worden veroorzaakt door hoge inkoopkosten op de onstuimige energiemarkt. Als de prijzen op de groothandelsmarkt blijven dalen moet dat binnenkort wel te zien zijn in de tarieven van leveranciers. Dat houden we scherp in de gaten."
De ACM heeft naar eigen zeggen uitgebreid onderzoek gedaan bij Eneco, Essent en Vattenfall en is daarvoor met een 'team van experts' langsgegaan bij de hoofdkantoren, waar het team in de boeken en systemen heeft gekeken. Daarbij zijn ook 'vertrouwelijke bedrijfsdocumenten over de inkoopstrategie en het vaststellen van de tarieven onderzocht'. De toezichthouder meldt dat het geen bevoegdheid heeft om de hoogte van de prijzen op de internationale groothandelsmarkt te onderzoeken.
In het onderzoek is ook een vergelijking gemaakt met de kale prijzen in Duitsland, die lager zijn. Dat verklaart de ACM door te wijzen op het feit dat de energiecontracten daar niet tussentijds opgezegd kunnen worden. Die zekerheid maakt dat Duitse energiemaatschappijen minder risico-opslagen in rekening hoeven te brengen. Daarnaast kopen ze in voor een langere periode, waardoor een prijsstijging minder snel zal doorwerken in de prijs die de consumenten betalen.
Vanaf woensdagmiddag zijn de tarieven in de Monitor Consumentenmarkt Energie te zien die leveranciers vanaf 1 maart bij nieuwe klanten in rekening brengen. Volgens de ACM dalen de prijzen van nieuwe variabele contracten met 10 tot 20 procent ten opzichte van de vorige maand. De toezichthouder komt vanaf nu ook maandelijks met een monitor voor de groothandelsprijzen, naast de al bestaande monitor groothandelsprijzen.