Zigbee en Matter zijn de twee belangrijkste standaarden voor de draadloze verbinding tussen smarthome-apparatuur. Ze helpen je om je licht te dimmen en vormen de onzichtbare schakel tussen je smarthome-apparatuur en ecosystemen als Amazon Alexa, Google Home en Apple HomeKit. Tijdens de Tweakers Smarthome Meetup op 3 september verzorgen Leo Rozendaal en Sander Raaijmakers van Signify een sessie over het belang van Zigbee en Matter, waarbij ze de onderlinge verschillen en overeenkomsten bespreken. “De consument hoeft zich hierdoor niet meer af te vragen of een apparaat wel werkt binnen zijn bestaande ecosysteem”, aldus Leo.
Zigbee is een open communicatieprotocol voor draadloze verbindingen tussen smarthome-apparaten en biedt een fullstack-oplossing voor alle smart devices. Zigbee is breed toepasbaar en zorgt voor een complete oplossing voor iot: van een mesh-netwerk tot de universele taal die smart devices met elkaar laat communiceren. Het mesh-netwerk van Zigbee, gebaseerd op de IEEE 802.15.4-standaard, is betrouwbaar, gebruikt weinig energie en heeft een grote reikwijdte.
De universele taal van Zigbee laat een groot aantal apparaten naadloos met elkaar samenwerken. “De kans is groot dat je al een of meerdere Zigbee-devices van verschillende fabrikanten in huis hebt. Zigbee-oplossingen vind je namelijk terug in veel bestaande applicaties voor woningen en bedrijven”, aldus Sander Raaijmakers, lead ontwikkelaar bij Signify, het voormalige Philips Lighting.
Voorzitter Zigbee Direct Balloting Group
Sander Raaijmakers onderzoekt en ontwikkelt embedded software voor iot-toepassingen bij Signify Research, waar hij zich specifiek richt op connectivity. “In 2019 raakte ik betrokken bij Zigbee Direct en hielp ik mee bij het schrijven van de eisen voor deze nieuwe specificatie. Een logische stap was toen om ook de kar te gaan trekken voor het daadwerkelijk ontwikkelen van deze nieuwe standaard.” Sander is inmiddels voorzitter van de Zigbee Direct Balloting Group bij de Connectivity Standards Alliance (CSA), het orgaan dat de diverse werkgroepen, waaronder die voor Matter en Zigbee, overziet en faciliteert. Hij beheert het releaseproces van de standaard, heeft contact met alle betrokken bedrijven, organiseert testevenementen en verhelpt eventuele belemmeringen voor de standaard. Sander: “Het leuke is dat ik met technische experts van bedrijven uit de hele wereld samenwerk. Omdat er veel belangen spelen, vergt het soms wat navigatie om gevoeligheden te vermijden en op te lossen. Ook ben ik betrokken bij de technische inhoud; onderdelen van de specificatie zijn van mijn hand.”
Matter 1.0: dit najaar beschikbaar
Leo Rozendaal richt zich juist op Matter, een nieuwe standaard voor smarthome-apparaten. Hij werkt als systeemarchitect aan connected lighting-systemen bij Signify Research en is lid van het Matter Steering Committee in de CSA. “Als systeemarchitect zorg je ervoor dat je voor alle interfaces, componenten en aspecten in een systeem afgewogen keuzes maakt, zodat je een product oplevert dat voorziet in een behoefte én economisch is te produceren. Dat deed ik onder andere voor de ontwikkeling van de dimmer-switch en motion-sensor van Hue. Bij standaardisatie maak je soortgelijke afwegingen, maar dan samen met andere bedrijven. In mijn tv-tijd vertegenwoordigde ik Philips bij de HDMI-standaardisatie; nu vertegenwoordig ik Signify bij de Matter-standaardisatie.”
In het Matter Steering Committee zitten meer dan 3000 medewerkers van 275 bedrijven, waaronder Amazon, Apple, Google en Comcast. Signify brengt daarbij expertise in over smarthome, security, Zigbee en connected verlichting. Leo werd gekozen voor het Matter Steering Committee en zit samen met Musa Unmehopa in de board of directors van de CSA. Matter is dus een nieuwe standaard voor smarthome-apparaten, met brede ondersteuning van domotica-ecosystemen en -fabrikanten. Matter maakt gebruik van bewezen technologie, heeft een publieke opensource sdk en maakt het via bridging mogelijk om bestaande smarthome-apparaten en -systemen naadloos te integreren in een Matter-systeem. Dit najaar wordt versie 1.0 van de Matter-standaard, met bijbehorend testplan en certificeringsprogramma, vastgesteld en komen de eerste Matter 1.0-apparaten beschikbaar.
Gestandaardiseerde netwerk- en applicatielaag
Wat voegt Matter nu concreet toe? Leo: “Bij smarthome maak je onderscheid tussen de netwerktechnologie (Wi-Fi, IEEE 802.15.4 voor Zigbee, thread en bluetooth) en de applicatielaag. Met Zigbee is niet alleen de netwerklaag, maar ook de applicatielaag gestandaardiseerd. Veel smarthome-ecosystemen hadden voorheen een eigen applicatielaag, wat tot gevolg had dat een smarthome-device steeds apart moest worden ontwikkeld voor Apple HomeKit, Google Home of Amazon Alexa. Met Matter los je dat probleem op, doordat er gekozen is voor de bestaande applicatielaag van Zigbee. Als netwerktechnologie is gekozen voor IP, op netwerken die dat ondersteunen: wifi, ethernet en thread.”
Daarmee wordt het mogelijk dat een fabrikant één versie van een apparaat maakt die met alle ecosystemen kan samenwerken. De consument hoeft zich dus niet meer af te vragen of een apparaat wel werkt binnen zijn bestaande ecosysteem. Hij krijgt een bredere keuze en kan zijn smarthomesysteem naar behoefte uitbreiden. Wifi-lampen kun je dankzij de Matter-interface en -applicatielaag met Apple HomeKit gebruiken. Een switch of sensor die aan een Hue-bridge hangt, kan worden uitgelezen door een van de ecosystemen en kun je zo ook gebruiken om een rolluik (gebaseerd op Matter via wifi of thread) te bedienen.
In de komende maanden zullen fabrikanten hun Matter-apparaten en -apps introduceren en zullen er nog veel meer nieuwe samenwerkingen ontstaan.
Oplossing voor bestaande smarthome-apparatuur
Signify introduceerde een oplossing voor bridging in de Matter-standaard voor bestaande smarthome-apparatuur. Leo: “Een Matter-apparaat - de bridge - vormt daarbij de verbinding tussen het Matter-netwerk en bestaande apparaten. Zo zal een Hue-bridge de bestaande Hue-lampen, -sensoren en -switches aanbieden op het Matter-netwerk. Ze kunnen dan gebruikt worden door en met alle Matter-apps en devices. De Hue-bridge vertaalt de Matter-commando’s (op het Matter-netwerk) naar Zigbee-commando’s die verstuurd worden op de verbinding tussen de Hue-bridge en de Hue-devices. Die devices hoeven dan niet meer aangepast te worden aan Matter; dat geldt alleen voor de Hue-bridge.”
Voor de consument die een Matter-applicatie gebruikt, maakt het niet uit of een device zelf Matter ondersteunt of dat de Hue-bridge een Hue-lamp, -sensor of -switch op het Matter-netwerk toont. De consument kan alle devices (Matter en Hue) gelijkwaardig zien en gebruiken. De installatie - in de woorden van Matter commissioning - gaat zelfs gemakkelijker met een bridge: de Matter-app moet de Hue-bridge eenmalig ‘commissionen’ en kan dan alle Hue-devices gebruiken. Bij Matter-devices moet de app ze één-voor-één ‘commissionen’. Wanneer de consument naderhand nieuwe Hue-devices toevoegt met de Hue-app, zal de Hue-bridge ze automatisch tonen op het Matter-netwerk en is er dus geen Matter-commissioning meer nodig.
Met de bridging-oplossing is het mogelijk om Matter te gebruiken met alle Hue-lampen, -sensors en
-switches - zelfs de allereerste Hue-lampen uit 2012. De Hue-lampen, -sensors en -switches blijven werken met hun bestaande software op het bestaande Zigbee-/Hue-netwerk.
Verschillen en overeenkomsten
Waar Zigbee al langere tijd bekend is, is Matter nog relatief nieuw. Wat betekent de komst van Matter voor Zigbee? Sander: “Beide standaarden bestaan naast elkaar. Matter bouwt voort op wat Zigbee biedt. Binnen Zigbee zelf vinden ook ontwikkelingen plaats. Zo werken we hard aan update R23, met daarin onder andere nieuwe security-uitbreidingen, en worden de laatste stappen gezet voor de release van Zigbee Direct. Zigbee Direct laat gebruikers communiceren met hun Zigbee-netwerken door middel van een smartphone of ander Bluetooth Low Energy-apparaat, zonder dat je gebruikmaakt van een Zigbee-radio.”
Beide standaarden hebben bovendien hun eigen kwaliteiten. Zigbee biedt een groot ecosysteem van bestaande producten, met sinds juni 2022 al meer dan 4000 gecertificeerde Zigbee-producten van honderden bedrijven. Dit aantal gecertificeerde Zigbee-apparaten blijft maar groeien. De Matter bridge-functionaliteit maakt het dus mogelijk dat beide ecosystemen met elkaar werken. Naast een voortdurende aanwas van nieuwe producten voor de Zigbee-standaard zijn er ook ontwikkelingen in de standaard zelf, zoals de net genoemde nieuwe security-uitbreidingen in revisie 23 van de Zigbee-standaard en natuurlijk de komst van Zigbee Direct. Voor gebruikers bieden deze ontwikkelingen in de standaarden meer keuzevrijheid met het oog op de toekomst, zonder bestaande apparaten uit het oog te verliezen.
Matter hergebruikte de applicatielaag van Zigbee. Deze applicatielaag wordt beheerd door de Data Model-werkgroep in de CSA. Beide standaarden profiteren van de toevoegingen in Matter of Zigbee. Voor Matter is 1.0 niet het eindpunt. Er zijn allerlei subgroepen binnen de werkgroep bezig om met Matter steeds meer soorten devices te ondersteunen.
Wat komt er aan bod in deze sessie?
Sander laat zien wat Zigbee Direct inhoudt en wat je er in de praktijk mee kunt. Hij legt uit hoe Zigbee Direct het toevoegen (‘commissionen’) en bedienen van Zigbee-apparaten in je smarthome door middel van een Bluetooth Low Energy-apparaat, zoals je telefoon, eenvoudiger maakt. Ook vertelt hij meer over de achtergrond van bepaalde technische keuzes en gaat hij dieper in op de security-aspecten en gebruikersvriendelijkheid.
Leo vertelt wat Matter inhoudt en dat dit een belangrijke stap vooruit is voor smarthome-ecosystemen, doordat het bestaande taalbarrières ertussen oplost. Daarnaast laat Leo zien dat Matter ook bestaande smarthome-ecosystemen naadloos laat communiceren.
Vervolgens zal Wout Funnekotter, hoofdredacteur van Tweakers, het gesprek aangaan met Leo en Sander. Daarbij beantwoorden ze zowel vragen die vanuit de Tweakers-community zijn gesteld, als spontane vragen uit de zaal. Heb jij een vraag over standaardisatie, voor Leo en Sander? Voeg hem toe in de comments onder dit artikel.
Eigen smarthome-project
Op de Meet-up kan iedereen een demo of korte presentatie laten zien van zijn of haar eigen project, om zo informatie te delen of juist om uitdagingen en vragen neer te leggen bij mede-tweakers. Misschien hoor je zo dingen waar je helemaal nog niet aan had gedacht. Ook kun je bij de stand met verschillende sprekers praten. Ben jij bezig met je eigen smarthome en laat je dat graag zien, of wil je meer weten over hoe je dingen kunt aanpakken? Aarzel vooral niet en neem een USB-stick mee met alle informatie die jij kunt en wil delen.