NASA deelt nieuw beeld van Tarantulanevel afkomstig van James Webb-telescoop

NASA heeft een nieuw beeld vrijgegeven dat is vastgelegd door de James Web-telescoop. De foto toont de Tarantulanevel. Op de nieuwe beelden van de nevel zijn duizenden sterren te zien die niet eerder zijn waargenomen.

NASA publiceert de nieuwe foto van James Webb op zijn website en heeft het beeld ook beschikbaar gemaakt als download in hoge resolutie. Op de foto is de Tarantulanevel te zien die zich op 161.000 lichtjaren van de Aarde bevindt in het Grote Magelhaense Wolk-sterrenstelsel. Dit sterrenstelsel is interessant voor onderzoekers, omdat de sterren relatief goed te zien zijn vanaf de Aarde. Daarnaast bevat het sterrenstelsel veel relatief jonge sterren.

Door het in beeld brengen van nog onontdekte, jonge sterren hopen onderzoekers meer te weten te komen over hoe sterren zich ontwikkelen. De Tarantulanevel is al eerder vastgelegd, maar door de NIRCam van de James Web-telescoop, kan NASA nu ook door de nevel heen kijken en meer sterren waarnemen.

Afgelopen juli publiceerde NASA de eerste beelden van de James Webb-telescoop. Sindsdien heeft NASA al meerdere beelden gedeeld die Webb heeft gemaakt. Vorige maand nog liet NASA twee composietbeelden van Jupiter zien.

Tarantulanevel

IT-banen

Reacties (89)

Peoplen 6 september 2022 20:42

Full res (140 mb): https://stsci-opo.org/STScI-01GA76Q01D09HFEV174SVMQDMV.png

slaay @Peoplen • 6 september 2022 20:52

En ter vergelijking kun je hier de foto bekijken die gemaakt is met de Hubble telescoop:
https://nl.wikipedia.org/...ntula_Nebula_-_Hubble.jpg

skunkopaat @slaay • 6 september 2022 20:55

Oprechte vraag: zijn de kleuren ook zoals je die met het oog zou zien of is dit een interpretatie?

HEY_DUDE @skunkopaat • 6 september 2022 21:08

Omdat we geen infrarood kunnen zien zijn de kleuren dus niet echt. Details en contrast etc zijn wel echt.

De infrarood band wordt gemapped naar zichtbaar licht.

Anoniem: 1733082 @HEY_DUDE • 6 september 2022 21:45

Wat is niet echt? De mate van roodverschuiving die optreedt door de afstand en het uitdijen van het heelal kan redelijk goed bepaald worden. Die verschuiving kun je dus relatief eenvoudig terugdraaien om bij het oorspronkelijke lichtspectrum uit te komen. In werkelijkheid ligt het allemaal net iets ingewikkelder natuurlijk maar het is wel de essentie achter de mooie kleurenfoto's van Webb.

Overigens zijn al die mooie kleurenplaten er vooral voor de buitenwacht. Astronomen bestuderen met name de foto's belicht door slechts 1 filter. Dat zijn dus monochrome foto's waarbij elk filter weer andere informatie oplevert.

HEY_DUDE @Anoniem: 1733082 • 6 september 2022 22:09

Dan moet je van elke pixel de roodverschuiving cq afstand weten. En deze dan mappen naar de bijbehorende kleur zoals deze dan uitgezonden zou zijn. Verre van triviaal, Dat is ook niet wat gedaan wordt voor deze kleurenplaten.

Edit hier meer details

[Reactie gewijzigd door HEY_DUDE op 22 juli 2024 15:45]

berzerker

@HEY_DUDE • 7 september 2022 08:39

Op YouTube nog een uitleg (op het kanaal van Launch Pad Astronomy) van degenen die de foto's daadwerkelijk bewerken. Als ik het zo goed hoor moet deel 2 nog komen, en zit er toch nog best wat subjectiviteit in.

CivLord

Wetenschap

@Anoniem: 1733082 • 7 september 2022 13:02

Dat kan bij objecten die erg ver bij ons vandaan zijn, met een grote roodverschuiving. Dan wordt het ontvangen infrarood licht weer gecorrigeerd naar het uitgestraalde zichtbare licht.

In dit geval gaat het om een object in de Grote Magelhaense Wolk. Dat is een dwergsterrenstelsel net buiten onze eigen Melkweg. Naar astronomische begrippen erg dichtbij en de roodverschuiving is dan ook minimaal. Het gaat hier om een 'echt' infraroodbeeld van infraroodstraling die door de sterren wordt uitgestraald. Het is deze infraroodstraling die door de nevel heen kan.
Wanneer het naar infrarood verschoven zichtbaar licht van sterren in de nevel was geweest, was dat door de nevel geblokkeerd geworden.

Tommy_K @skunkopaat • 6 september 2022 21:08

De verhoudingen tussen de kleuren zijn zoals ze opgenomen zijn, maar ze zijn opgeschoven in het spectrum zodat ze binnen het zichtbare deel vallen.

Denk de eenvoudigste vergelijking is op een piano dezelfde noten spelen maar dan een octaaf opgeschoven.

BadRespawn

Nasa

@skunkopaat • 6 september 2022 21:35

Met die nevels is het net zoals met de verreweg de meeste hemellichamen en bvb melkweg; veel te lichtzwak om met het blote oog kleuren te kunnen zien. Veel van de nevels die Webb fotografeert zijn overigens vrij groot en relatief dichtbij; als ze helder genoeg zouden zijn zou je die makkelijk met het blote oog kunnen zien - maar ze zijn te lichtzwak om ze uberhaubt te kunnen zien.

Naast dat zo'n telescoop veel lichtgevoeliger is dan het menselijk oog, is die ook veel selectiever voor verschillende golflengten, hij kan 'kleuren' onderscheiden die voor het menselijk oog praktisch hetzelfde zijn (als we ze zouden kunnen zien). Omdat die verschillende golflengten wel wetenschappelijk relevant zijn, worden die weergegeven als kleuren die het menselijk oog wel goed kan onderscheiden. Het doel is niet om een foto maken van 'hoe het er echt uitziet'. Dus nee, zo zou je het met het blote oog niet zien.

PilatuS @skunkopaat • 6 september 2022 20:58

Hubble maakt de plaatjes in zichtbaar licht voor het grootste deel. Dus dat klopt aardig met wat je zelf zou zien. Webb doet alleen infrarood, maar dat wordt verwerkt om zo dicht mogelijk bij de werkelijkheid te komen. De afbeelding van Webb en Hubble schelen niet veel qua kleuren. Dus ja, het klopt aardig met hoe je het zelf zou kunnen zien.

Anoniem: 33383 @PilatuS • 7 september 2022 10:08

De foto's die van de Hubble afkomstig zijn, zijn zwart wit. Ze worden in een later stadium pas ingekleurd.

Zwartwit

But, in reality, the images the telescope sends us are black and white. Colors are added to these raw black and white images while post-processing.

CivLord

Wetenschap

@Anoniem: 33383 • 7 september 2022 12:52

Dat is iets te kort door de bocht. Door jouw verklaring zou je kunnen denken dat iemand achteraf de kleuren er bij verzint. Dat klopt niet.

Het klopt dat de beeldsensors in Hubble monochroom zijn en dus enkel zwart/ wit beelden produceren. Maar wanneer je dat voor dezelfde locatie door meerdere kleur-filters doet, kan je de afzonderlijke monochrome beelden de kleur van het filter geven en samenvoegen tot een kleurenafbeelding.
Hetzelfde doen ze met de beelden van JWST. Deze zijn ook door monochroom, maar genomen bij verschillende golflengtes in het infrarood. Aan die verschillende infrarood-golflengtes kan je een kleur uit het zichtbare spectrum toekennen om een plaatje in kleuren te maken dat wij kunnen zien.

Superstoned @CivLord • 7 september 2022 23:56

Tja Niet echt anders dan elke andere camera hè - die zien geen kleur, alleen licht dat door een rood, groen of blauw filtertje gaat ;-)

84hannes @PilatuS • 6 september 2022 22:20

De afbeelding van Webb en Hubble schelen niet veel qua kleuren. Dus ja, het klopt aardig met hoe je het zelf zou kunnen zien.

Ik vind het een mooi verhaal, maar ik heb geleerd dat fotocamera's een kleurenfilter nodig hebben om alle 'zichtbare' kleuren te onderscheiden. Dat je met alleen maar kleuren uit het infraroodspectrum 'zichtbare' kleuren kunt reconstrueren vind ik een gedurfde uitspraak, al weet NASA natuurlijk meer over de relatie tussen de aanwezigheid van verschillende frequenties in hun onderwerpen dan een reguliere fotocamera. Evenwel James Webb kan sterren laten zien die in het zichtbaar spectrum verhuld zijn, dus volgens mij is dat geen goede reconstructie.

kimborntobewild @skunkopaat • 7 september 2022 06:27

Oprechte vraag: zijn de kleuren ook zoals je die met het oog zou zien of is dit een interpretatie?

Het zou er - als je er zo dicht bij zou zijn dat je het op dit formaat kan zien, anders uitzien. Want JWST kijkt deels door de nevel heen; dat lukt met onze ogen niet.
Ik begrijp niet dat ze niet óók een camera gemonteerd hebben die met dezelfde resolutie in zichtbaar licht kan kijken. Een heel groot gemis.
Ik zeg niet dat het geen mooi plaatje is, maar ik zie dingen toch liever in hun echte kleuren.

Enai @kimborntobewild • 7 september 2022 13:30

Ik begrijp niet dat ze niet óók een camera gemonteerd hebben die met dezelfde resolutie in zichtbaar licht kan kijken. Een heel groot gemis.
Ik zeg niet dat het geen mooi plaatje is, maar ik zie dingen toch liever in hun echte kleuren.

Het doel van James Webb is wetenschap bedrijven, niet wallpapers genereren.

kimborntobewild @Enai • 10 september 2022 03:29

Natuurlijk is dat óók een doel. Zonder 'wallpapers' zal het publiek zich tegen keren tegen geld uitgeven aan telescopen.
En het is een gemiste kans: 10 miljard uitgeven aan een telescoop, en niet eens 'ff' een camera erbij de voor het oog zichtbare licht kan detecteren?

[Reactie gewijzigd door kimborntobewild op 22 juli 2024 15:45]

kaas-schaaf @skunkopaat • 7 september 2022 08:50

Als je de Hubble foto er bij pakt kan je zien dat het achterliggende sterrenstelsel (of is het een cluster?) blauw is op de JWST versie en rood op de Hubble plaatjes, dit zijn dus andere kleuren die zijn ingevuld om door ons begrepen te kunnen worden.

majetta @skunkopaat • 7 september 2022 13:29

Vroeg ik me ook af

het is een Interpretatie

met onze ridiculous gelatinous orbs in our skulls

Anoniem: 340120 @slaay • 7 september 2022 18:55

thanks!
heb ze eens op elkaar gelegd in photoshop https://youtu.be/LM3dsjhBifc

RuddyMysterious @Peoplen • 6 september 2022 21:19

Honderdveertig millibit, da's bijster weinig voor een fullresfoto.

CivLord

Wetenschap

@RuddyMysterious • 7 september 2022 13:07

Wat moet ik me bij een millibit voorstellen?
1/1000 van een status die óf 0 óf 1 is?

RuddyMysterious @CivLord • 7 september 2022 16:09

Je kan je dit voorstellen: https://www.wolframalpha....0.140+radix+10+in+radix+2

Kimbo72 @Peoplen • 7 september 2022 01:38

Aardig scherp zeg.

slopert @Peoplen • 7 september 2022 19:34

Precies en wat bizar veel sterren in het plaatje. Hopelijk hebben we ooit de techniek om daarheen te kunnen gaan.

ThaBilly 6 september 2022 21:01

Het valt me op dat alle sterren een zeshoek zijn op de foto, komt dat door de spiegel? dat die geen ronde vormen kan opnemen?

vrmeulen @ThaBilly • 6 september 2022 21:12

Ja, dat heeft met de vorm van de spiegels te maken: https://bigthink.com/starts-with-a-bang/james-webb-spikes/

fastbikkel @ThaBilly • 7 september 2022 08:10

Dat komt dacht ik door de armen die de 2e spiegel vasthouden. Je weet wel, dat kleine spiegeltje tegenover de grote gouden variant(die al is samengesteld uit meerdere panelen.

Hubble heeft dit ook, maar die heeft maar 4 van die armen volgens mij.

Tristan 6 september 2022 20:44

Zou je door die "wolken" gewoon heen kunnen vliegen?

debroervanhenk @Tristan • 6 september 2022 20:50

Waarom niet? (Als je zover weet te komen, natuurlijk.) Maar ik vraag me af of je er iets van zou merken. Op dit soort foto’s lijkt het dichte mist, maar ik denk dat het in het echt veel ijler is en dat je het alleen op zo’n grote afstand zo goed ziet.

PilatuS @debroervanhenk • 6 september 2022 21:03

Het hangt volledig van de snelheid af. Een enkele zandkorrel op hoge snelheid is als een granaat. Laat staan dat je met een paar procent van de lichtsnelheid zou gaan.

Zie hier wat een stukje plastic kan doen op hoge snelheid: https://www.reddit.com/r/...o_aluminium_when_a_12_oz/

pharmacist @Tristan • 6 september 2022 20:50

vermoedelijk zitten die gas en stofdeeltjes vele (tien)duizenden kilometers van elkaar verspreid. Het is er super ijl.

Znorkus @pharmacist • 6 september 2022 21:28

Mja iets meer. De doorsnee van de Tarantula-nebula is 8,807,260,000,000,000 kilometer (931 lichtjaar, ca 1/100e van de melkweg).

Dus jazeker, je kan er gewoon doorheen vliegen. Ware het niet dat je vele generaties nodig hebt om van de ene pixel naar de andere pixel op deze foto te vliegen ;-) Waarnemers in die nebula kijken omhoog en zien een pikzwarte hemel, net als wij...

Het is wat, allemaal ;-)

Netrunner @Znorkus • 6 september 2022 22:22

Ligt er natuurlijk weer aan met welke snelheid. Dit zal vast en zeker verbeteren gezien de tempo. Maar wij zullen dan helaas niet meer leven. Ruimterijbewijs? Vanaf 18 jaar? Ophalen bij loket 3 ruimteburgerzaken op locatie X, Y, Z

bilgy_no1

@Netrunner • 7 september 2022 00:42

Zelfs met de lichtsnelheid ben je vele generaties onderweg om van de ene naar de andere kant van die nevel te reizen. Net zoveel generaties als tussen het jaar 1091 en nu...

Ware het niet dat de tijd langzamer gaat als je met zo'n hoge snelheid reist. Dus het hangt ook nog af of je 'generaties' aan boord van het ruimtevaartuig bedoelt, of de waarnemers die het ruimteschip zien bewegen...

Alles is relatief.

kimborntobewild @bilgy_no1 • 7 september 2022 06:37

Je kan niet met de lichtsnelheid vliegen. En zoals je zelf al een beetje aangeeft: als je bijv. 99% van de snelheid v.h. licht haalt, kan je met 'gemak' v.d. ene naar de andere ster vliegen, zonder een generatie-ruimteschip nodig te hebben. Voor een achterblijvende waarnemer duurt het inderdaad generaties voor de reizigers terug zijn; voor de reizigers zelf niet.
Tijddilitatie.

[Reactie gewijzigd door kimborntobewild op 22 juli 2024 15:45]

fastbikkel @kimborntobewild • 7 september 2022 08:23

" Voor een achterblijvende waarnemer duurt het inderdaad generaties voor de reizigers terug zijn; voor de reizigers zelf niet.
Tijddilitatie."
Dat is een pittig onderwerp waarbij ook rekening gehouden moet worden met tijdwaarneming en gevoel van tijd.
Het is idd zo dat klokken, als deze synchroon worden afgesteld op 1 locatie, ze al niet meer gelijk lopen als ze uit van elkaar worden verwijderd.
Maar dat is dan waarneembaar.
Als je echter 2 mensen van elkaar verwijderd, blijven ze even oud.
Ik weet niet goed hoe ik dit in een paar regels kan vatten.
Het lijkt er dus ook niet op dat als mensen naar een andere ster gaan (en dan neem ik even het voorbeeld van 2 of meer mensen van dezelfde leeftijd) dat de mensen na hun reis ouder/jonger zouden zijn dan de mensen die ze achtergelaten hebben.
Want dan hebben we het over fysieke veroudering van het lichaam.

CivLord

Wetenschap

@fastbikkel • 7 september 2022 13:24

Wat is het verschil tussen waarneembare tijd en fysieke veroudering?

Een klok is niets meer of minder een voorwerp dat fysische en/ of chemische processen gebruikt om tijd 'af te tellen'. Zoveel trillingen van een atoom bij bepaalde druk en temperatuur, zoveel trillingen van een kristal onder een bepaalde spanning, zoveel rotaties van een elektromotortje onder een bepaalde spanning, zoveel tandjes van een veer aangedreven rader, worden allemaal vertaald naar tijd in seconden. Net zoals chemische en fysische processen je lichaam in stand houden en langzaam laten verouderen.
Op zowel de processen van een klok als de processen in een lichaam heeft de tijddilatatie die optreed bij snelheden tegen de lichtsnelheid exact hetzelfde effect.
Wanner klok A van astronaut A in een ruimteschip dat en tijd met 99% van de lichtsnelheid heeft gevlogen 10 jaar achter loopt op klok B van tweelingbroer B, dan is het lichaam van astronaut A ook fysiek 10 jaar minder verouderd dan het lichaam van zijn tweelingbroer B

fastbikkel @CivLord • 7 september 2022 16:54

"Wat is het verschil tussen waarneembare tijd en fysieke veroudering?"
Om het voorbeeld van de 2 klokken weer eens te nemen.
Stel dat je 2 mensen hebt, die op exact hetzelfde tijdstip geboren zijn.
Deze 2 mensen staan naast elkaar, allebei met hetzelfde model klok en deze zijn synchroon afgesteld.

Nu gaan beide heren naar een andere kant van de planeet en keren weer terug.
De klokken zijn niet meer synchroon, maar beide heren zijn nog even oud.

Dat is wat ik stel. Is dat correct of niet?

CivLord

Wetenschap

@fastbikkel • 8 september 2022 09:10

Wanneer je puur de kalenderdata vergelijkt heb je gelijk.
Wanneer je naar de fysieke ouderdom van hun lichamen en de door beide ervaren verlopen tijd kijkt is één van beide wel degelijk ouder dan de ander.

fastbikkel @CivLord • 10 september 2022 12:21

Ik zat trouwens te denken, volgens mij hebben we het dan over degradatie van het lichaam.
Ik gebruikte tijd, maar het lichaam is natuurlijk geen klok, ik heb volgens mij de verkeerde termen gebruikt.

En ik heb moeite om te geloven dat de een een ouder lichaam zou hebben dan de ander bij terugkeer.

kimborntobewild @fastbikkel • 10 september 2022 03:48

Dat is niet vergelijkbaar met mijn voorbeeld. Als Kuipers in een supersnel ruimteschip betelgeuze bezoekt en dan weer terugkomt, dan zijn wij intussen een meervoud ouder geworden. Vanwege tijddilatatie kan de ruimtereiziger naar de toekomst van de aarde reizen. Naar het verleden kan trouwens niet.

Trouwens, jouw voorbeeld klopt op zichzelf staande ook niet: als persoon A linksom reist en B rechtsom, en met dezelfde snelheid: dan veranderen de klokken niet ten opzichte van elkaar.

[Reactie gewijzigd door kimborntobewild op 22 juli 2024 15:45]

fastbikkel @kimborntobewild • 10 september 2022 12:23

"
Trouwens, jouw voorbeeld klopt op zichzelf staande ook niet: als persoon A linksom reist en B rechtsom, en met dezelfde snelheid: dan veranderen de klokken niet ten opzichte van elkaar"
Ok, dat had ik zelf wel begrepen , ik heb vaker dit soort dingen bekeken maar goed ik ben de expert niet.
Het voorbeeld dat ik noemde kwam ook uit zo;n docu naar voren.

" Als Kuipers in een supersnel ruimteschip betelgeuze bezoekt en dan weer terugkomt, dan zijn wij intussen een meervoud ouder geworden. "
Ik heb moeite om dat te geloven, ik zie niet hoe dat fysiek mogelijk is.

Wat betreft tijdswaarneming en het uit de pas lopen van klokken, daar kan ik wel de essentie van opvangen.

kimborntobewild @fastbikkel • 10 september 2022 18:44

" Als Kuipers in een supersnel ruimteschip betelgeuze bezoekt en dan weer terugkomt, dan zijn wij intussen een meervoud ouder geworden. "
Ik heb moeite om dat te geloven, ik zie niet hoe dat fysiek mogelijk is.

't Is toch echt zo

.
Alleen zullen wij het niet meer meemaken (tenzij ze binnenkort een betaalbare methode aanbieden om je genen zodanig aan te passen dat je lichaam niet verder verouderd. Maar ik denk dat ook dat nog héél ver weg is). Op dit moment (als je substantieel 'reistijd-winst' wilt boeken, danwel als je naar een ver gevorderde toekomst van de aarde wilt reizen, is het vooral theoretisch. Praktisch zijn we de eerst-komende eeuwen nog niet in staat zo'n ruimteschip te bouwen.

Wat betreft tijdswaarneming en het uit de pas lopen van klokken, daar kan ik wel de essentie van opvangen.

De tijddilatatie werkt op de ruimtevaarders exact zo, als op de klokken.

[Reactie gewijzigd door kimborntobewild op 22 juli 2024 15:45]

fastbikkel @kimborntobewild • 14 september 2022 16:55

Dank voor je feedback, ik krijg mn hoofd er niet omheen ;-)
Ik zie werkelijk (nog) niet hoe een lichaam kan degraderen op zo'n manier.

haam @kimborntobewild • 7 september 2022 09:53

Wat dan een interessante vraag is: Verouderd je ruimteschip dan ook niet?

kimborntobewild @haam • 10 september 2022 03:43

Ja, die verouderd; maar als je 100000 lichtjaar aflegt met bijna de snelheid van het licht, verouderd die niet 100000 jaar, maar slechts bijvoorbeeld 1 dag of 10 jaar; afhankelijk van hoe snel je vliegt. Voor je lichaam geldt hetzelfde. Nog wel een groot (indien niet onoverkomelijk) probleem is botsingen met kleine stofdeeltjes bij zulke snelheden. En ook het probleem van het halen van een snelheid die de lichtsnelheid benaderd, is een héél groot probleem.

Denk ook eens aan fotonen zelf: voor een foton zelf kost het géén tijd om van A naar B te komen... https://www.forbes.com/si...ce-time/?sh=14fbd23a278du

[Reactie gewijzigd door kimborntobewild op 22 juli 2024 15:45]

pharmacist @bilgy_no1 • 7 september 2022 06:41

tijdcontractie, in de deler van de relativiteitsbreuk onder de formule staat er sqrt(1-v^1/C^2). Zodra V de lichtsnelheid C nadert krijg je de wortel uit 0 en deel je nog eens door de wortel van 0......Dit gegeven heet ook wel Lorentzcontractie van de relativistisch afstand en tijd

[Reactie gewijzigd door pharmacist op 22 juli 2024 15:45]

Kimbo72 @Znorkus • 7 september 2022 01:42

Veel mensen hebben echt geen idee hoe groot de afstanden zijn.
Die zijn echt enorm.

PilatuS @Tristan • 6 september 2022 20:51

Opzich wel, maar afhankelijk van de snelheid en wat het schip kan hebben. Het is vooral stof en gas wat geen probleem is als je niet te snel gaat. Zie het maar als met je auto door een zandstorm rijden. Hoewel de dichtheid daar van hoger is ga je ook veel minder snel. Voer je de snelheid flink op, tot ver boven wat een auto kan, dan gaat ook dat niet zonder schade. Stel je zou met 10% van de lichtsnelheid gaan door zo'n nevel, dan zou dat niet zomaar goed gaan.