Intels recent aangekondigde Xe-videokaart met DG1-gpu werkt niet in combinatie met cpu's van AMD. De videokaarten, die exclusief voor oem's beschikbaar komen, behoeven volgens Intel een speciale uefi-bios die alleen werkt met recente Intel-processors.

Een woordvoerder van Intel verklaart tegenover Legit Reviews dat de Xe DG1-videokaart bedoeld is voor voorgebouwde systemen met negende generatie Coffee Lake-S- en tiende generatie Comet Lake-S-cpu's, in combinatie met een B460-, H410-, B365- of H310C-chipset. "Deze moederborden vereisen een speciale bios die de Intel Iris Xe ondersteunt, dus de kaarten zullen niet compatibel zijn met andere systemen", zo meldt het bedrijf.

De videokaarten komen alleen beschikbaar voor oem's, maar door deze restricties zullen er geen voorgebouwde computers met AMD-cpu en Intel Xe-gpu verschijnen. Ondersteuning voor de komende Intel Rocket Lake-desktopprocessors wordt ook niet genoemd, maar die chips bevatten optioneel al een geïntegreerde Xe-gpu en komen pas later dit kwartaal op de markt.

Intel kondigde zijn Intel Xe-videokaart voor desktops op dinsdag aan. De videokaart wordt voorzien van 80 execution units en 4GB aan videogeheugen. De videokaart wordt geproduceerd op Intels 10nm-procedé en is vergelijkbaar met de Xe-gpu's die geïntegreerd zijn in Intel Tiger Lake-laptopprocessors.

De losse Xe-videokaart zou volgens de website van Intel geproduceerd worden door ASUS en Colorful. Daarbij werd alleen ASUS bij naam genoemd als productiepartner, maar Colorful werd vermeld in de metadata van de aankondigingspagina. De getoonde afbeelding van een Xe-videokaart met fans toont daarnaast grote gelijkenissen met de RTX 2060 BattleAx van het bedrijf, zo schrijft ook VideoCardz.

Colorful ging hier op woensdag echter tegenin. Het bedrijf meldt op Facebook dat het niet betrokken is bij de productie van Intel Iris Xe-videokaarten. "Recentelijk zijn er geruchten rondgegaan op mediaplatforms, die onjuist melden dat Colorful Iris Xe-desktopvideokaarten uitbrengt voor oem's. Colorful wil graag verduidelijken dat deze geruchten onjuist zijn en de hieruit ontleende informatie en content zijn ongegrond", aldus het bedrijf.

De Intel Iris Xe-videokaart voor desktops van ASUS (links) en 'Colorful'

Ring introduceert zijn Video Doorbell Wired. Deze slimme deurbel werkt enkel bedraad en kan beelden opnemen met 1080p-resolutie. De Video Doorbell Wired komt in mei beschikbaar in Nederland en gaat dan 59 euro kosten.

De Video Doorbell Wired is in wezen een bedrade versie van de huidige Video Doorbell, zoals de naam doet vermoeden. Andere Ring-modellen werken ook op batterijen. Dat is bij de nieuwe variant dus niet het geval. Daarnaast heeft de Wired-variant een kleinere behuizing dan huidige Ring-deurbellen. Verdere specificaties zijn in grote lijnen gelijk; de Video Doorbell Wired biedt een 1080p-resolutie, nachtzicht en tweerichtingsspraak. De deurbel is ook compatibel met Amazon Alexa en Ring-diensten als het Protect-abonnement.

De nieuwe videodeurbel is het goedkoopste model dat Ring tot nu toe heeft uitgebracht. Voorheen was de Video Doorbell het meest betaalbaar, met een adviesprijs van 99 euro. De nieuwe variant moet in mei in Nederland verschijnen en via de Ring-website en Amazon verkocht worden. Het bedrijf noemt geen concrete releasedatum.

De darkweb-websites van de Netwalker-ransomware zijn 'in beslag genomen' door autoriteiten uit de VS en Bulgarije. De websites in kwestie tonen nu een landingspagina, die stelt dat ze offline zijn gehaald na een gecoördineerde actie tegen de ransomware.

De landingspagina stelt dat de inbeslagneming is uitgevoerd door het Amerikaanse ministerie van Justitie, de FBI, de Bulgaarse recherche en een Bulgaarse autoriteit voor de bestrijding van georganiseerde misdaad. "Deze verborgen site is in beslag genomen door de Federal Bureau of Investigation, als onderdeel van een gecoördineerde actie tegen de NetWalker-ransomware", zo leest de webpagina.

Het gaat hierbij om de Tor-websites voor de betalingen van losgeld en de websites waar de data van slachtoffers wordt uitgelekt wanneer ze weigeren te betalen, zo schrijft ook BleepingComputer. De autoriteiten hebben nog geen officiële informatie over de actie gedeeld. Het is daardoor nog onduidelijk of bij de actie ook decryptiesleutels zijn buitgemaakt, die gebruikt kunnen worden om de data van slachtoffers te ontsleutelen.

Netwalker is sinds eind 2019 operatief als ransomware-as-a-service, waarbij criminelen de ransomware kunnen aanschaffen bij de makers, om deze vervolgens zelf te verspreiden. De criminelen gaven volgens BleepingComputer zo'n 25 tot 40 procent van de losgeldbetalingen terug aan de makers van de ransomware. McAfee bracht in augustus een rapport uit, waarin het bedrijf stelde dat Netwalker zo'n 25 miljoen dollar aan losgeld heeft vergaard in de eerste vijf maanden waarin de ransomware werd verspreid.

De omzet van AMD is in 2020 aanzienlijk gestegen. Gedurende het afgelopen boekjaar noteerde het bedrijf een omzet van ruim 9,7 miljard dollar, een nieuw record voor het bedrijf. Daarnaast meldt AMD dat de EPYC Milan-serverprocessors in maart uitkomen.

AMD meldt dat zijn omzet in boekjaar 2020 zo'n 45 procent hoger lag dan in 2019. Daarnaast boekte het bedrijf in 2020 een totale winst van 2,49 miljard dollar; een stijging van 630 procent ten opzichte van 2019. Dit is overigens deels te danken aan een waardevermindering op AMD's inkomstenbelasting, wat een voordeel van 1,3 miljard dollar oplevert. Zonder dit belastingvoordeel mee te rekenen, heeft AMD zijn nettowinst nog steeds verdubbeld ten opzichte van 2019, uitgaande van de non-gaap-jaarresultaten.

Het bedrijf maakt verder zijn cijfers voor het laatste kwartaal van 2020 bekend. AMD meldt dat zijn omzet in het afgelopen kwartaal zo'n 3,2 miljard dollar bedroeg. Dat is 16 procent meer dan een kwartaal eerder en een stijging van 53 procent ten opzichte van dezelfde periode in 2019.

Het computing and graphics-segment van de fabrikant, waaronder bijvoorbeeld AMD's Ryzen-cpu's en Radeon-videokaarten vallen, boekte een kwartaalomzet van 1,96 miljard dollar. Daarmee is de omzet van deze divisie volgens AMD met 18 procent gestegen ten opzichte van een kwartaal eerder én het vierde kwartaal in 2019. Deze groei is voornamelijk te danken aan de toegenomen verkopen van Ryzen-processors, zo meldt het bedrijf. AMD bracht eind vorig jaar zijn Ryzen 5000-cpu's op basis van de Zen 3-architectuur uit. Gedurende het hele boekjaar noteerde die divisie een omzet van 6,43 miljard dollar, wat goed is voor ongeveer 66 procent van de totale omzet.

De overige 34 procent kwam voort uit de Enterprise, Embedded and Semi-Custom-divisie van AMD, waarvan de omzet in het afgelopen kwartaal is gestegen met 176 procent. Dit is volgens het bedrijf onder andere te danken aan een stijging in de verkoop van EPYC-processors en de release van de nieuwe PlayStation- en Xbox-consoles, die allemaal gebruikmaken van AMD-chips. Ook de verkopen voor cloud en enterprise zijn gestegen ten opzichte van een kwartaal eerder.

AMD meldt ook een winststijging in het afgelopen kwartaal. De fabrikant boekte toen een winst van ongeveer 1,72 miljard dollar. Dat is een stijging van 948 procent ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2019, toen het techbedrijf een winst van 170 miljoen dollar boekte. Ook dit is deels te danken aan het belastingvoordeel van 1,3 miljard dollar. Zonder deze eenmalige toename mee te rekenen, bedraagt de kwartaalwinst ongeveer 418 miljoen dollar in het laatste kwartaal van 2020; een toename van 66 procent ten opzichte van het laatste kwartaal van 2019.

In een teleconferentie met investeerders blikt AMD verder vooruit op het komende kwartaal. Het bedrijf anticipeert positieve resultaten, met een verwachte omzet van ongeveer 3,2 miljard. AMD voorspelt dat zijn jaaromzet in 2021 met 37 procent zal stijgen. Ceo Lisa Su meldt onder andere dat de komende EPYC Milan-cpu's voor servers in maart uitkomen. AMD maakte eerder al bekend dat deze processors in het eerste kwartaal van 2021 verschijnen, maar de cpu-fabrikant maakte daarbij geen concrete releasedatum bekend.

De serie van Nvidia GeForce RTX 30-kaarten voor laptops bestaat in feite uit 28 verschillende modellen. Nvidia introduceerde er drie: de RTX 3060, 3070 en 3080, maar er zijn tientallen verschillende configuraties voor kloksnelheden en tgp, wat invloed heeft op prestaties.

Laptopfabrikanten krijgen van Nvidia een lange lijst met instelopties voor de RTX 30-gpu's die ze in laptops plaatsen. Daarmee kunnen ze het verbruik en de kloksnelheden instellen. Die flexibiliteit is nodig, omdat het gedrag van de gpu zo aangepast kan worden op de koelcapaciteit van laptops. Gebruikers kunnen die configuraties niet wijzigen.

In totaal blijken er 28 verschillende configuraties te bestaan, zo ontdekte ComputerBase. De Duitse website kreeg de volledige lijst in handen zoals Nvidia die aan oem's levert. Bij de aankondiging van de RTX 30-kaarten noemde Nvidia wel dat er modellen komen met verschillende tgp-instellingen, maar het totale aantal configuraties was niet bekend.

Er zijn elf configuraties mogelijk voor de RTX 3060 en de 3080. Bij de RTX 3070 zijn dat zes configuraties. In alle gevallen zijn er drie Max-Q-varianten; die hebben het laagste verbruik en zijn voorzien van 12GBit/s-geheugen, terwijl alle andere varianten sneller 14Gbit/s-geheugen hebben.

Onduidelijk voor aanschaf

Voor consumenten is het voor aanschaf niet duidelijk vast te stellen welke RTX 30-gpu er precies in de laptop zit. Fabrikanten melden wel of het om een RTX 3060, 3070 of 3080 gaat, maar gedetailleerde specificaties over het toegestane stroomverbruik en de gpu-kloksnelheden ontbreken vaak.

Ook leek het erop dat Nvidia de Max-Q-naamgeving niet langer gebruikte. Bij de vorige RTX 20-generatie van laptop-gpu's, was met het Max-Q-label duidelijk te zien of een laptop een langzamere en zuinigere variant had van een bepaalde videokaart.

Nvidia maakt op zijn website geen melding meer van Max-Q-gpu's, maar zegt in een statement tegenover HotHardware dat de aanduiding niet verdwijnt. Volgens Nvidia beveelt het bedrijf laptopfabrikanten 'sterk aan' om kloksnelheden en technieken die onder de Max-Q-vlag vallen, te vermelden. Het is echter aan de fabrikant om te kiezen wat die vermeldt in zijn marketing, geeft Nvidia toe.

Volgens Nvidia kunnen bezitters van nieuwe laptops nu meer details zien over de gpu dan voorheen. In het Control Panel van Windows staat nu de ingestelde tgp-waarde en kloksnelheid vermeldt. Dat is echter geen oplossing voor consumenten die zich oriënteren voor aanschaf en de betreffende laptops niet in handen hebben.

Door de grote mogelijke verschillen in prestaties zullen consumenten reviews en vergelijkingen moeten afwachten om een duidelijk beeld te krijgen van de prestaties van gamelaptops. Het is afwachten of laptopfabrikanten hierover meer duidelijkheid gaan geven in hun marketing of op productpagina's. Bij recente aankondigingen van fabrikanten zoals ASUS, MSI en Lenovo was dat nog niet het geval.

* Laptopfabrikanten kunnen met Dynamic Boost 2.0 tijdelijk nog 5, 10 of 15 watt extra toekennen aan de gpu. De RTX 3080, 3070 en 3060 beschikken daarmee over een powerbudget van respectievelijk maximaal 165, 140 en 130 watt.

Verschil met desktopvideokaarten

Hoewel de laptopvarianten van de RTX 30-gpu's in naam veel lijken op de tegenhangers voor desktop-pc's, zijn de specificaties niet hetzelfde. De RTX 3080, 3070 en 3060 voor laptops hebben minder CUDA-cores dan de desktopversies. Ook zijn er andere verschillen, zoals het gebruik van GDDR6-geheugen bij de RTX 3080 voor laptops, terwijl de desktopvariant van sneller Gddr6x gebruikmaakt. De laptopversie kan echter wel met 16GB vram uitgerust worden, terwijl dat bij de losse videokaart 10GB is.

Specificaties van laptops- en desktop-gpu's zoals op de Nvidia-website staat

De Europese consumentenorganisatie BEUC roept de EU-Commissie op nationale autoriteiten te bewegen een onderzoek te starten naar de Nintendo Switch. Het draait om de problemen in de vorm van de Joy-Con-drift. BEUC wil dat Nintendo verplicht wordt de issues te adresseren.

BEUC zegt dat het bijna 25.000 klachten heeft ontvangen van consumenten uit allerlei Europese landen, waaronder België en Nederland. Volgens de Consumentenbond ontving het in totaal al 12.611 klachten, ongeveer de helft van het totale aantal.

Namens de verschillende nationale consumentenorganisaties heeft BEUC nu opgeroepen om de praktijken van Nintendo te onderzoeken. De koepelorganisatie heeft daartoe een officiële klacht ingediend bij de Europese Commissie, met als doel dat de Commissie de nationale autoriteiten vraagt om Nintendo's praktijken in hun landen te onderzoeken.

De Commissie zou daarbij een gecoördineerde handhavingsactie moeten beginnen en een gezamenlijke positie moeten innemen, waarbij Nintendo dient te worden opgeroepen hun ontwerp van de Joy-Con-controllers te wijzigen. Nintendo zou verplicht moeten worden om heel snel de vroegtijdige tekortkomingen te adresseren. Tot die tijd moeten de controllers gratis gerepareerd worden, stelt BEUC.

Ook de Nederlandse Consumentenbond wil dat toezichthouders optreden tegen Nintendo. Volgens de organisatie weigert het Japanse bedrijf vaak om de kapotte controllers kosteloos te repareren of te vervangen. Uit de bijna 25.000 klachten zou blijken dat in 88 procent van de gevallen de gamecontrollers kapot gingen binnen de eerste twee jaar na het eerste gebruik, wat volgens de Consumentenbond te vroeg is. Ook ging 60 procent al binnen een jaar stuk en in een kwart van de gevallen al binnen een half jaar. De bond spreekt dan ook van 'misleiding' jegens consumenten.

Bij de Joy-Con-drift registreert de controller input zonder dat de gebruiker de controller aanraakt. Dat leidt ertoe personages in een game gaan bewegen of reageren, zonder dat de gebruiker daartoe de bedoeling had. Dit probleem speelt al langer. Zo stelde Test-Aankoop Nintendo al eerder in gebreke en Nintendo bood al excuses aan.

TP Vision heeft twee nieuwe high-end lcd-tv's geïntroduceerd met een miniledbacklight. Het gaat om een model met een soundbar in de voet en een model waarbij dat ontbreekt. Beide tv's beschikken over een backlight met 1024 individueel dimbare zones en ondersteunen HDMI 2.1.

De Philips 9636 is het model dat een soundbar in zijn voet heeft, die in samenwerking met Bowers & Wilkins is gemaakt. Dit komt redelijk bijvoorbeeld overeen met de OLED935 van vorig jaar, waar ook een soundbar aanwezig is die tevens dienst doet als voet. Volgens de fabrikant gaat het bij de 9636 om een 3.1.2-systeem met twee omhoog gerichte speakers voor een ruimtelijker effect. Dolby Atmos wordt ondersteund, net als DTS Play-Fi. Ook heeft de televisie een vierzijdige Ambilight-implementatie en Android 10 TV.

Philips 9636

Dit model is beschikbaar in de formaten 65 en 75 inch en heeft op papier een hoge piekhelderheid van 2000cd/m². De contrastverhouding wordt niet genoemd, maar dat zou voor een lcd-tv vrij goed moeten zijn, omdat het om een va-paneel gaat. De 9636 beschikt ook over een quantumdotfilter en kan 95 procent van de DCI-P3-kleurruimte weergeven. Va-panelen hebben doorgaans minder brede kijkhoeken dan ips-panelen, met het voordeel van een hoger contrast.

Net als de nieuw aangekondigde Philips-oled-tv's beschikt de 9636 over de vijfde generatie van de P5-beeldprocessor. Dat betekent de aanwezigheid van HDMI 2.1 met een bandbreedte van 48Gbit/s en dus de ondersteuning van bijvoorbeeld 4k120 en Variable Refresh Rate van 40 tot 120Hz. Ook FreeSync Premium Pro is aanwezig, net als e-ARC en Auto Low Latency Mode.

Philips 9506

Daarnaast komt TP Vision met de Philips 9506, eveneens een miniled-tv met 1024 zones en met 65 en 75 inch als de beschikbare formaten. Een verschil is de piekhelderheid, die hier maximaal 1500cd/m² is. In plaats van een soundbar in de voet, heeft de 9506 twee kleine staafjes als voetjes, wat enigszins lijkt op het ontwerp van de 806-oled-tv. De 9506 heeft volgens de fabrikant een 2.1 50W-geluidssysteem met ondersteuning voor Dolby Atmos. Ook DTS Play-Fi is aanwezig. Voor de rest zijn de specificaties gelijk aan de 9636. De latency zou bij beide miniled-modellen rond de 18ms moeten zitten.

TP Vision heeft verder de Philips 9206 gepresenteerd, een reguliere lcd-tv zonder miniledbacklight die beschikbaar komt met beelddiagonalen van 55 en 65". Het is niet duidelijk hoeveel individueel dimbare zones deze tv zal hebben, maar dat zullen er stukken minder zijn dan bij de miniled-tv's. Volgens de fabrikant heeft de 9206 ook een va-paneel, al wordt de helderheid niet genoemd. Dit model lijkt ook over de nieuwste versie van de P5-chip te beschikken, mede doordat HDMI 2.1 aanwezig is, inclusief 4k120 en Variable Refresh Rate van 40 tot 120Hz. Ook FreeSync Premium Pro is aanwezig, net als e-ARC en Auto Low Latency Mode. Vierzijdige Ambilight is ook aanwezig.

Links de 9206 en rechts de 8506

Tot slot komt TP Vision met de Philips 8506, die beschikbaar komt in de formaten 43, 50, 58, 65, 70 en 75 inch. Dit betreft een goedkoper model dan de 9206, ook al is HDMI 2.1 ook hier aanwezig. Ook Ambilight is aanwezig, zij het bij drie zijden. Verder zal het geluid wat minder hoogstaand zijn, doordat de 8506 geen systeem met een vermogen van 50W heeft, maar een 20W-systeem.

De twee miniled-tv's zullen vanaf de zomer beschikbaar zijn, voor nog onbekende prijzen. Ook de prijzen voor de twee andere modellen zijn nog niet bekend, maar deze moeten nog in het tweede kwartaal van dit jaar verschijnen, waarbij juni voor de 9206 is genoemd.

TP Vision brengt vier nieuwe draadloze hoofdtelefoons uit voor sporters onder het Philips Sound-merk. Het gaat om een set losse oortjes, een koptelefoon, en twee oordopjes die onderling met een draad verbonden zijn.

De Philips A7306 is een set aan draadloze in-ear-oordopjes met afneembare oorhaakjes. Die oortjes hebben een driver van 9mm en passieve ruisonderdrukking voor het wegfilteren van geluid van buitenaf. Er zit ook een knop op de oortjes waarmee gebruikers geluid van buitenaf juist beter kunnen horen. In de A7306 zit ook een ingebouwde hartslagmeter die volgens Philips compatibel is met 'de meeste fitness-apps van het moment' en de oortjes zijn compatibel met Google Assistent en Siri. De accu gaat zes uur mee en met het oplaaddoosje kunnen ze drie keer volledig worden opgeladen. Door een snellaadfunctie kunnen de oortjes na een kwartier een uur muziek afspelen.

De fabrikant heeft daarnaast twee modellen uitgebracht met oortjes die onderling zijn verbonden. De A6606 heeft een harde nekband met een titaniumstructuur en een ingebouwd ledlampje dat vanuit de app kan worden bediend. Het apparaat heeft ook Philips' eigen Bone Conduction-technologie die trillingen in het oor brengt via de jukbeenderen. De accu daarvan gaat negen uur mee. Het andere model is de A3206, die onderling met een gewone draad verbonden zijn. Op de draad zit ook een kledingclip en een bedieningspaneel voor geluid. De wing tips en oorhaken van de A3206 kunnen worden verwisseld en de oortjes hebben een afspeeltijd van tien uur.

TP Vision heeft daarnaast een on-ear-hoofdtelefoon uitgebracht. De A4216 is ook draadloos en heeft afneembare kussens van stof die kunnen worden uitgewassen. De hoofdtelefoon heeft drivers van 40mm en het apparaat heeft een speeltijd van 25 uur.

De hoofdtelefoons zijn volgens TP Vision allemaal in het tweede kwartaal van 2021 te koop. De exacte releasedata en de prijzen zijn nog niet bekendgemaakt.

De politiediensten van verschillende landen, waaronder Nederland, hebben het Emotet-botnet offline gehaald. Emotet is een van de beruchtste malwaresoorten van de afgelopen jaren en werd gebruikt om malware-as-a-service te verspreiden.

Het botnet werd offline gehaald in een actie van de politiediensten uit Nederland, Duitsland, Frankrijk, Litouwen, Oekraïne, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De actie werd gecoördineerd door Europol. De operatie werd LadyBird genoemd. De malware maakte gebruik van een wereldwijd netwerk van enkele honderden servers. Die werden in een week tijd door de politiediensten van verschillende landen offline gehaald. Er waren drie hoofdservers, waarvan er volgens de politie twee in Nederland stonden.

De politie maakte gebruik van de bevoegdheid om de twee servers te hacken. Daar plaatsten ze tegelijk een update op die door alle computers waar Emotet op draaide, werd opgehaald. Met die update werd de malware onschadelijk gemaakt op de systemen. Daarnaast is er een Emotet-checker gemaakt waarmee slachtoffers kunnen zien of hun e-mailadressen in de database van de criminelen voorkwamen. In totaal stonden er e-mailadressen van 600.000 slachtoffers op de systemen.

Emotet was al jaren een van de meest beruchte vormen van malware. Het begon in 2014 als een trojan die malware installeerde om bankgegevens te stelen, maar door de jaren heen is de malware geëvolueerd naar een botnet dat voor allerlei soorten malware gebruikt kan worden. De malware werd verspreid via e-mails met geïnfecteerde Word-documenten in de bijlage. Daarmee werd een achterdeur geplaatst op computers. Andere criminelen konden Emotet huren om bijvoorbeeld eigen remote access tools of ransomware te verspreiden. Het botnet werd onder andere gebruikt door de verspreiders van de beruchte TrickBot en Ryuk-malware. Europol noemt Emotet daarom 'een van de grootste spelers in de cybercrimewereld'.

Het offline halen van het netwerk is een tegenslag voor de makers, maar niet per se het einde van de malware. In het verleden haalden opsporingsdiensten of zelfs private bedrijven zoals Microsoft ook al botnets offline, maar die kwamen daarna soms alsnog terug. De gevolgen van de Europol-actie zijn dan ook nog niet te voorspellen.

Microsoft verdiende in het vierde kwartaal van vorig jaar wederom veel meer dan de maanden ervoor. Dat kwam grotendeels door de groei in clouddiensten als Azure, maar ook door de nieuwe Xbox-consoles en het bijbehorende Game Pass-abonnement.

Microsoft behaalde in de laatste drie maanden van 2020 een omzet van 41,3 miljard dollar, omgerekend zo'n 35,6 miljard euro. Dat is een stijging van 17 procent ten opzichte van hetzelfde kwartaal van een jaar geleden. Het bedrijf verdiende netto 15,5 miljard dollar of 12,8 miljard euro, een stijging van 33 procent.

Een deel van de omzetstijging kwam voort uit Xbox-diensten. Daar zag Microsoft een stijging van veertig procent. Het aantal Xbox-verkopen steeg met 86 procent. Ook de Xbox Game Pass-dienst is populair. Inmiddels zijn er daarvoor 18 miljoen abonnees; 3 miljoen meer dan in september vorig jaar. Dat zorgt ervoor dat Microsoft dit kwartaal voor het eerst een omzet van meer dan vijf miljard dollar ophaalde in de gamingdivisie.

De stijging komt daarnaast voort uit clouddiensten. De opbrengsten afkomstig van de Intelligent Cloud-afdeling van het bedrijf stegen met 23 procent naar een omzet van 14,6 miljard dollar. Specifiek Azure groeide met vijftig procent ten opzichte van een kwartaal eerder. Ook andere clouddiensten, waaronder die binnen Office, deden het goed. Het aantal Microsoft 365-klanten steeg naar 47,5 miljoen, wat goed is voor een omzetstijging van zeven procent in die sector. De omzet afkomstig van de clouddiensten binnen Office steeg met 21 procent. Volgens ceo Sayta Nadella komt de stijging met name door de 'tweede golf van de digitale transformatie'.

Ook op de meeste andere vlakken steeg de omzet van het bedrijf, al was de stijging op Windows- en computerproducten minimaal. De oem-omzet van Windows-licenties steeg met slechts een procent en 'commerciële Windows-producten' met tien procent. De omzet uit advertentie-inkomsten en Surface-producten stegen met respectievelijk twee en drie procent.

TP Vision heeft twee nieuwe Philips-oled-tv's gepresenteerd die dit jaar zullen uitkomen. Een voorname verandering is de toevoeging van HDMI 2.1-ondersteuning. Ook komt er bij een model een 77"-versie. Verder komt er een goedkoper oledmodel dat ook over HDMI 2.1 zal beschikken.

Het gaat om de Philips 806 en 856. Net als in eerdere jaren zijn de verschillen tussen deze twee modellen minimaal en zijn die eigenlijk alleen bij de voet te vinden. De 806 staat weer op twee minimale staafjes die als voetjes direct onder het scherm zijn gemonteerd, terwijl de 856 weer een T-standaard krijgt. Wel is er een verschil in de formaten: Dit jaar komt alleen de 806 uit in formaten van 48, 55, 65 en 77 inch, terwijl de 856 alleen uitkomt in de twee traditionele oledpaneelformaten 55 en 65 inch.

Een belangrijk vernieuwing is dat de twee modellen HDMI 2.1 ondersteunen met 48Gbit/s. Dat is de maximale bandbreedte die conform deze standaard gehaald wordt. Dat betekent de mogelijkheid van een weergaven van 4k-beelden met 120 beelden per seconde via HDMI. Daarnaast is Variable Refresh Rate aanwezig met een bereik van 40 tot 120Hz, evenals FreeSync Premium Pro, e-ARC en Auto Low Latency Mode.

OLED806

De nieuwe televisies beschikken over de vijfde generatie van de P5-beeldprocessor. Wederom wordt er gebruikgemaakt van AI, waarbij volgens TP Vision een betere balans wordt bereikt tussen de vijf pijlers: bron, kleur, contrast, beweging en scherpte. Dit was ook al beschikbaar bij de oledtelevisies van vorig jaar, maar er is nu een categorie toegevoegd: filmdetectie. Die komt naast de categorieën landschap/natuur, gezicht/huidskleur, beweging/sport, donker/contrast en overig. Het systeem analyseert deze elementen van frame tot frame, vergelijkt het met een database met vele testclips en past vervolgens beeldbewerkingen toe. De filmdetectiefunctie lijkt te zijn toegevoegd om automatisch de filmmodus in te schakelen, waarin alle beeldbewerkingen zoals beeldinterpolatie zijn uitgeschakeld.

De introductie van deze beeldprocessor betekent ook de toevoeging van black frame insertion, wat Fast Motion Clarity heet bij de Philips-oled-tv's. Dat moet de bewegingsonscherpte verminderen door kortstondig zwarte beelden in te voegen tussen de verschillende frames van de bron. De helderheid wordt daardoor wel ietwat ingeperkt. Er komen drie standen van Fast Motion Clarity: twee handmatige en een automatische op basis van de content. Met de handmatige standen kunnen waarschijnlijk verschillende frequentie van de zwarte frames worden ingesteld, vermoedelijk op 50 en 100Hz.

Verder zijn de 806 en de 856 voorzien van een systeem om inbranding te voorkomen, waarbij logo's of statische content worden gedetecteerd. Vervolgens wordt de helderheid van die elementen geleidelijk aan verlaagd. Deze functie was overigens ook al aanwezig bij de Philips OLED+935 van vorig jaar. Dit systeem scant duizend zones van het scherm op deze statische content.

Dolby Vision IQ lijkt te ontbreken. Dat is het systeem om de toepassing van de hdr-standaard Dolby Vision aan te passen op basis van de lichtomstandigheden in de kamer. Dolby Vision Bright is net als bij eerdere modellen wel gewoon aanwezig, waarbij een wat hogere helderheid en nog enkele andere aanpassingen worden toegepast. Verder worden HDR10, HDR10+ en HLG ondersteund.

De twee televisies hebben volgens de fabrikant een 50W 2.1-luidspekersysteem en ondersteuning voor DTS Play-Fi om draadloos gebruik te maken van externe luidsprekers. De televisies draaien op Android 10 TV, waar de modellen van vorig jaar op nog Android 9 TV hadden. De Philips-tv's maken geen gebruik van Google TV; in feite is dat een nieuwere versie met een andere interface waarin meer persoonlijke aanbevelingen worden gedaan en gebruikers kunnen zoeken op content in meerdere diensten. Sony stapt dit jaar wel over naar Google TV.

Philips komt ook met een goedkoper oledmodel, de 706, waarschijnlijk de opvolger van de 754 van vorig jaar. Dit nieuwe model krijgt ook gewoon 4k120 en HDMI 2.1, maar heeft bijvoorbeeld niet het vierzijdige Ambilight van de 806 en 856, maar een driezijdige implementatie. De 706 beschikt ook gewoon over Android TV 10 als besturingssysteem. De aanwezigheid van HDMI 2.1 zou kunnen betekenen dat ook de 706 gewoon de nieuwste P5-chip aan boord heeft en dus nauwelijks zal onderdoen voor de 806 en 856. Verder heeft de 706 niet de wat luxer ogende afstandsbediening met leren elementen en verlichte toetsen en ontbreekt de CalMAN Ready-aanduiding voor het kalibreren van het scherm.

Prijzen maakt TP Vision op een later moment bekend. De OLED806 zal in ieder geval vanaf juni beschikbaar zijn, wat vermoedelijk ook voor de OLED856 zal gelden. Later dit jaar komt Philips met duurdere oled-tv's die waarschijnlijk gebruik zullen maken van de aparte oledpanelen van LG Display die een hogere helderheid halen. De 806 en de 856 zullen dus helderheidswaarden halen die vergelijkbaar zijn met de waarden van de oled-tv's van de afgelopen jaren, al geeft TP Vision nog geen exacte specificaties.

De NASA heeft laten weten dat Osiris-REx op 10 mei zal beginnen aan de lange terugreis naar de aarde. De ruimtesonde zal dan de asteroïde Bennu achter zich laten, waar de robot gruis heeft verzameld. Op 24 september in 2023 moet het ruimtevaartuig zijn monsters afleveren op aarde.

Volgens de NASA heeft de sonde een substantiële hoeveelheid gruis opgepikt op 20 oktober vorig jaar, wat vermoedelijk de hoeveelheid van 60 gram overschrijdt. Dat ging niet geheel vlekkeloos; er werd zoveel verzameld dat de opslagruimte niet goed kon worden afgesloten. Daardoor zijn er monsters verloren gegaan, maar vermoedelijk gaat dat niet om grote hoeveelheden. Uiteindelijk slaagde de NASA erin om de monsters op te bergen in de sonde.

Doordat de terugvlucht pas in mei aanvangt, heeft de ruimtevaartorganisatie de kans om voor een laatste keer dicht langs de asteroïde te vliegen. Dit was oorspronkelijk geen onderdeel van de missie. Deze flyby wordt gepland om te kijken hoe het contact van de lander met het oppervlak de verzamellocatie genaamd Nightingale heeft veranderd. Deze locatie wordt vanaf een afstand van 3,2 kilometer bestudeerd. Bij het verzamelen ging het mondstuk voor het opzuigen van het gruis 48,8cm de grond in. Ook de motoren om weer op te stijgen na het verzamelen hebben het oppervlaktemateriaal 'verstoord', stelt de NASA. Om de veranderingen te beoordelen, worden foto's gemaakt, die vergeleken zullen worden met foto's van Bennu die in 2019 zijn gemaakt.

Het doelwit van Osiris-REx was 1999 RQ₃₆, ofwel 101955 Bennu, een asteroïde die op een afstand van ongeveer 341 miljoen kilometer van de aarde staat. Het rotsblok is al meer dan 4,5 miljard jaar oud. Door onderzoekers wordt Bennu dan ook getypeerd als een 'kosmische tijdcapsule' uit de vroegste fase van de formatie van ons zonnestelsel. Dit soort asteroïden zijn gemaakt van de bouwstenen waaruit 4,5 miljard jaar geleden alle planeten zijn gevormd. Bestudering ervan door middel van chemische analyses kan onze kennis over het zonnestelsel vergroten. Daarnaast wordt aangenomen dat dit soort asteroïden een belangrijke rol hebben gespeeld bij het ontstaan van leven op aarde, door organisch materiaal en flinke hoeveelheden water aan te leveren. Om dat te kunnen staven, hopen wetenschappers onder meer complexe koolstofverbindingen te vinden.

Een van de medeoprichters van OnePlus, Carl Pei, heeft zijn nieuwe bedrijf Nothing onthuld. Er is nog niet heel veel over bekend, maar duidelijk is al wel dat het bedrijf in de eerste helft van dit jaar zijn eerste 'slimme apparaten' wil gaan uitbrengen.

Het doel van het in Londen gevestigde bedrijf is om 'de barrières tussen mensen en technologie te verwijderen om een naadloze digitale toekomst te creëren', zegt Pei. "Zodra het maar geavanceerd genoeg is, moet het wegvallen tegen de achtergrond en als niets aanvoelen."

Het bedrijf, dat in december vorig jaar nog 7 miljoen dollar aan investeringen ophaalde, is dus van plan om met slimme apparaten te komen, maar concrete productinformatie en plannen heeft Pei nog niet gepresenteerd. In een gesprek met The Verge weigerde hij toe te lichten om wat voor apparaten het precies gaat en met welke bedrijven Nothing zal gaan concurreren.

Wel gaf hij aan dat het bedrijf producten zal uitbrengen in meerdere categorieën, om uiteindelijk te komen tot een ecosysteem van apparaten. In eerste instantie zal Nothing zich richten op simpelere productcategorieën, mede omdat het team achter Nothing momenteel nog wordt gevormd. Gaandeweg wil Pei zich richten op complexere producten.

Nothing is naar eigen zeggen een consumententechnologiebedrijf en het doel is 'om te komen tot een situatie waarin alles naadloos met elkaar verbonden is'. Het bedrijf wil zich onderscheiden door al meteen vanaf het begin te komen met producten met op maat gemaakte componenten. Volgens Pei leidt dat er automatisch toe dat producten van Nothing niet te veel zullen lijken op die van concurrenten.

Pei zegt dat Nothing het merendeel van zijn inkomsten wil halen uit de verkoop van hardware en niet van software, in ieder geval in de eerste fase. Wired schreef eind vorig jaar dat Pei wel eens zou kunnen komen met een eigen muziekdienst en koptelefoons, maar dat wilde de oud-topman van OnePlus niet bevestigen.

Carl Pei verliet OnePlus in oktober vorig jaar. Deze smartphonefabrikant richtte hij samen met Pete Lau op. In eerdere berichten werd er op basis van geruchten gesteld dat er sprake zou zijn geweest van een machtsstrijd binnen OnePlus en dat die aan de basis stond van het vertrek van Pei. Er werd toen ook al bericht dat Pei bezig zou zijn een eigen bedrijf op te richten.

Een bug in Unix-commando sudo maakte het mogelijk roottoegang te krijgen tot een besturingssysteem zonder authenticatie. Beveiligingsonderzoekers vonden een buffer-overflow-kwetsbaarheid in het protocol, waar inmiddels een patch voor uit is.

Het gaat om bug CVE-2021-3156. Daarmee kan een aanvaller in een terminal het sudo-commando uitbuiten om rootrechten te krijgen tot een Unix-machine zonder het wachtwoord te weten. De kwetsbaarheid zit in legacy sudo-versies van 1.8.2 tot aan 1.8.31p2 en alle stabiele versies van 1.9.0 tot 1.9.5p1 van grote Linux-distro's zoals Ubuntu, Debian en Fedora. Het sudo-commando staat voor 'superuser do' en wordt gebruikt om tijdelijke rootrechten te geven aan een gebruiker als die een commando wil uitvoeren en in daarvoor bedoelde lijst staat.

De bug werd ontdekt door securityonderzoekers van Qualys. Zij wisten rootrechten te krijgen op Ubuntu 20.04, Debian 10 en Fedora 33. De onderzoekers zeggen dat ook andere distro's waarschijnlijk gebruik maken van de kwetsbare sudo-versie.

De kwetsbaarheid is een heap-based buffer overflow. Die kan worden uitgevoerd als het sudo-commando in shell-modus wordt uitgevoerd met zowel de -s als de -i-optie. Als die commando's worden ingevoerd, worden speciale tekens niet meegenomen door een \ toe te voegen. Die worden dan automatisch uit het commando gehaald voordat sudo de sudo-policy verifieert. Er zit een kwetsbaarheid in de code die dat \-teken toevoegt, waardoor het mogelijk is commando's in shell-modus uit te voeren met de -s- of -i-optie, schrijft het sudo-team.

De bug bestaat al lang. Die werd in commit 8255ed69 toegevoegd, in juli 2011. Er is geen workaround beschikbaar; distributeurs moeten de patch voor sudo zelf doorvoeren in hun besturingssystemen. De bug is gerepareerd in sudo 1.9.5p2. Er zijn in het verleden al vaker kwetsbaarheden in sudo ontdekt, maar die waren in de praktijk lastig uit te voeren.

KPN heeft de cijfers van het vierde kwartaal van vorig jaar gepubliceerd. Daaruit blijkt dat het bedrijf nog altijd breedbandklanten verliest. Ten opzichte van een jaar geleden is het verlies groter, ondanks de toevoeging van meer huishoudens en klanten op het glasvezelnetwerk.

In een toelichting op de kwartaalcijfers zegt KPN dat het in het vierde kwartaal van vorig jaar in totaal 3000 breedbandklanten zag vertrekken ten opzichte van het derde kwartaal. Ten opzichte van het vierde kwartaal van 2019 is sprake van een daling van 29.000. Een jaar geleden werd nog een daling van 16.000 klanten voor vast internet gemeld. De daling is daarmee groter geworden, ondanks de groei van het aantal glasvezelklanten. Daarvan kwamen er in het vorige kwartaal 20.000 bij ten opzichte van een kwartaal eerder.

In heel 2020 heeft KPN in totaal 319.000 huishoudens aangesloten op het glasvezelnetwerk, waarvan 112.000 in het laatste kwartaal van 2020. Dat laatste is de sterkste groei van alle kwartalen uit 2020. Dat komt omdat KPN het aantal homes passed per week flink heeft vergroot in het vierde kwartaal. Dat kwam op ongeveer 8100 uit per week uit, wat een jaar geleden nog ongeveer 3750 huishoudens per week was.

Met deze toevoegingen zit het totale aantal huishoudens dat op het glasvezelnetwerk is aangesloten op 2,78 miljoen. Dat zat eind 2019 nog op 2,47 miljoen. Nog altijd zit het aantal klanten dat ook daadwerkelijk zijn glasvezelverbinding heeft geactiveerd op ongeveer 50 procent. Uitgaande van de 319.000 aangesloten huishoudens hebben daarvan 142.000 of 45 procent ook daadwerkelijk hun glasvezelverbinding geactiveerd.

Het aantal huishoudens dat zowel een vast als een mobiel abonnement combineert, steeg in het afgelopen kwartaal met 4000 ten opzichte van een jaar geleden. Dat aantal zit nu op 1.406.000 en dat is 50 procent van het totale aantal breedbandklanten; een jaar geleden zat dat nog op 49 procent. Het aantal klanten dat vast en mobiel combineert zit nu in totaal op 2,35 miljoen, waar dat een jaar geleden nog 2,25 miljoen klanten waren. Van alle mobiele klanten heeft 65 procent ook een vast abonnement, terwijl dat een jaar eerder nog op 63 procent uitkwam.

De omzet van KPN kwam uit op 1,35 miljard euro, waar dat in dezelfde periode een jaar geleden nog 1,39 miljard euro was. Het bedrijf meldt een nettowinst van 174 miljoen euro, waar dat in het vierde kwartaal van 2019 nog op 84 miljoen uitkwam. Die aanzienlijke groei schrijft KPN vooral toe aan eenmalige meevaller.

Google Assistent krijgt in België ondersteuning voor routines. Daarmee kunnen gebruikers meerdere handelingen laten uitvoeren met een commando. Er zijn verschillende standaardfuncties beschikbaar.

De routines waren al langer beschikbaar voor gebruikers die Google Assistent in het Engels hadden ingesteld en sinds juli vorig jaar voor Nederlandse gebruikers. Nu kunnen ook Belgische gebruikers routines instellen, schrijft Google in een persbericht. Het bedrijf verwijst naar een productpagina voor instructies voor het instellen van routines. De functie wordt 'in de komende weken' uitgerold in België.

Met routines kunnen gebruikers verschillende acties koppelen aan een stemcommando. Zo kunnen ze zorgen dat meerdere smarthomeapparaten aan of uit gaan, of dat Assistent eigen acties onderneemt zoals het voorlezen van herinneringen.

Voor Belgische gebruikers staan standaard zes routines voorgeprogrammeerd. Het gaat om routines voor de ochtend, het vertrekken vanuit huis, bedtijd, thuiskomst en 'van thuis naar het werk' en 'van het werk terug naar huis'. Die geven weersvoorspellingen, zetten lampen en slimme stekkers aan en geven verkeersinformatie. Gebruikers kunnen de routines aanpassen of nieuwe maken.

Elektronicazaak Paradigit sluit al zijn overgebleven vestigingen. De winkel gaat vanaf volgende maand alleen nog digitaal verder. Het gaat om slechts vier fysieke winkels die nog open waren gebleven.

Paradigit gooit de winkels per 1 maart van dit jaar dicht, schrijft het bedrijf. Het gaat om vestigingen in Eindhoven, Utrecht, Maastricht en Groningen. De reden voor de sluiting is aan de ene kant de toenemende onlineverkopen, maar de winkelsluiting in de lockdown lijkt de winkel definitief over de rand te hebben geduwd. "De aanhoudende verschuiving van offline winkelaankopen naar onlineaankopen, gecombineerd met het mogelijk trage herstel na het opheffen van de huidige coronamaatregelen, heeft de directie doen besluiten haar volledige focus op de onlineactiviteiten in te zetten", schrijft de keten.

De winkel gaat nog wel online verder. Klanten kunnen via de website nog steeds terecht voor garanties en lopende reparaties na 1 maart. Bij de huidige winkelsluiting vallen geen ontslagen; Paradigit zegt dat de werknemers een nieuwe functie binnen het bedrijf krijgen.

Paradigit besloot in 2016 ook al alle fysieke winkels te sluiten. Dat gebeurde nadat de Paradigit Group failliet ging. Later zei de winkel een doorstart te maken met drie fysieke winkels. Daar kwam later de extra vestiging in Groningen bij. Onderdeel van die doorstart was een verschuiving naar de verkoop online.

Nederlandse T-Mobile-klanten maken melding van een storing met vast internet. Volgens de provider betreft het problemen die spelen bij internet op het eigen glasvezelnetwerk. Het lijkt om een DNS-storing te gaan.

Op Twitter en op het eigen forum maakt T-Mobile melding van de storing. De provider zegt op zoek te zijn naar de oorzaak en de oplossing en geeft nog geen tijdsindicatie voor wanneer de problemen naar verwachting zijn opgelost.

Gebruikers uit allerlei regio's in Nederland geven op het forum aan dat ze last hebben van de storing. Ook op storingssite Allestoringen.nl geven gebruikers aan dat ze geen internet hebben. De meldingen komen onder meer uit de regio's Amsterdam, Eindhoven en Den Haag, maar ook uit bijvoorbeeld Nijmegen, Harderwijk en Tilburg.

Op beide sites zeggen meerdere gebruikers dat het wellicht gaat om een storing bij de DNS-server. Zo wordt de tip gegeven om de instellingen te wijzigen naar bijvoorbeeld de DNS-server van Cloudflare of Google. Meerdere gebruikers melden dat dit de problemen oplost, nadat de router is herstart.

De politie heeft zes Nederlanders opgepakt die worden verdacht van het beheren van een drugsmarktplaats op het dark web. DutchMasters maakte zelf harddrugs en verkocht die online voor tientallen miljoenen euro's.

De verdachten zijn vijf mannen en een vrouw van tussen de 33 en 51 jaar, die uit Amsterdam, Diemen en Assendelft komen. De verkopers achter DutchMasters waren eerder al actief op Wallstreet Market, dat in 2019 offline werd gehaald door de Duitse autoriteiten met hulp van de Nederlandse politie. Bij die actie kwamen de Landelijke Eenheid DutchMasters op het spoor, schrijf de politie.

DutchMasters maakte en verkocht onder andere XTC en andere harddrugs. Bij de arrestatie zijn naast drugs ook geld, horloges en een auto in beslag genomen. De politie zegt niet hoe het de verdachten precies op het spoor kwam, maar spreekt van 'een combinatie van rechercheurs en cyberspecialisten' die bewijs verzamelden 'uit zowel de digitale als de analoge wereld'.

Apple heeft een update voor iOS uitgebracht waarmee drie zerodays worden gedicht. De gaten in de kernel en in WebKit werden volgens het bedrijf actief uitgebuit. Details over die specifieke aanval geeft het bedrijf niet.

Het gaat om gaten in iOS 14.3 en iPadOS 14.3 die zijn bijgewerkt naar versie 14.4. In het besturingssysteem zaten drie bugs, schrijft Apple in de patch notes. De bugs werden aangedragen door anonieme beveiligingsonderzoekers. Een van de lekken zit in de iOS-kernel. CVE-2021-1782 is een privilege escalation-bug die ontstond door een race condition en die kon worden ingeladen door een geïnfecteerde applicatie

Daarnaast zijn ook twee andere lekken ontdekt in WebKit. Daar maakt onder andere de Safari-browser gebruik van. CVE-2021-1870 en CVE-2021-1871 zijn logic issues die waren uit te buiten door een geïnfecteerde website te bezoeken. Daardoor kon code worden uitgevoerd op het apparaat. Apple geeft geen nadere details over de kwetsbaarheden of de aanvallen waarin die gebruikt zouden worden. Gezien de aard van de lekken is het mogelijk dat die in combinatie met elkaar worden uitgevoerd.

Het risico bestaat dat burgers worden gediscrimineerd als de overheid algoritmes gebruikt. Toch zijn er op dit moment geen 'black box'-algoritmes in gebruik, concludeert de Algemene Rekenkamer in een rapport.

De Algemene Rekenkamer deed onderzoek naar de inzet van algoritmes bij de overheid. In het onderzoek concludeert de instantie dat de overheid veel algoritmes gebruikt, maar dat die voornamelijk simpel zijn en voor simpele doelen worden ingezet. Nergens is er een zogenaamde 'black box' waarbij de werking van het algoritme onduidelijk is; de Rekenkamer kon van alle algoritmes achterhalen hoe die werken. Daar moet de overheid ook in de toekomst wel op blijven letten, waarschuwt de instantie. De transparantie moet altijd in de ontwikkeling naar voren komen, zeker bij het inkopen van algoritmes van private partijen.

De overheid gebruikt geen zelflerende algoritmes, zegt de Rekenkamer. Het gaat alleen om lerende algoritmes. In de meeste gevallen worden die gebruikt om zaken te automatiseren. De Rekenkamer noemt als voorbeeld een algoritme dat op basis van een als-dan-beslisboom bepaalt of een huiseigenaar recht heeft op subsidie voor een Rijksmonument. Er zijn bovendien nergens algoritmes in gebruik die aan geautomatiseerde besluitvorming doen. Er komt altijd nog een ambtenaar aan te pas die de uitslag controleert en bevestigt, ook bij algoritmes die aan 'risicovoorspelling' doen. Toch liggen er daar wel risico's, waarschuwt de Rekenkamer. Bij dergelijke algoritmes is het bijvoorbeeld mogelijk dat die in strijd zijn met de wet en discrimineren. "Ook bestaat de kans dat het advies van het algoritme de uiteindelijke beslissing van de medewerker beïnvloedt", staat in het rapport.

In die laatste categorie liggen de meeste risico's. De burger 'staat daarbij niet centraal'. Het is voor hen onduidelijk waar ze terecht kunnen als ze vragen hebben over algoritmes waarin hun data voorkomt, of daar bezwaar tegen willen maken. "Wij bevelen het kabinet aan om burgers op een logische plek inzicht te geven in welke data worden gebruikt in welke algoritmes, hoe die algoritmes op hoofdlijnen functioneren en welke impact de uitkomsten daarvan hebben", schrijft de Rekenkamer. De overheid zet de algoritmes in voor zichzelf. Daarbij is wel aandacht voor privacy, maar te weinig voor ethische kwesties.

De Rekenkamer tekent bij het onderzoek wel aan dat dat beeld mogelijk niet volledig is. Het overzicht is afkomstig van beschrijvingen die het bij ministeries zelf had opgevraagd.

De Rekenkamer zegt ook dat er op dit moment geen manier is voor overheden om toezicht te houden op welke algoritmes wel en niet kunnen worden ingezet. Daarom heeft de Rekenkamer zelf een toetsingskader opgesteld. Daarin staan onder andere ethische vraagstukken of vragen over privacy van burgers.

Algoritmes bij de overheid liggen al jaren onder een vergrootglas, met name het Systeem Risico Indicatie of SyRI. Ook gebruikte de Belastingdienst algoritmes om risicoprofielen op te stellen van mogelijke kinderopvangtoeslagfraudeurs, maar dat leidde tot etnische profilering en vervolgens de toeslagenaffaire. In de aankomende verkiezingen zijn algoritmes een belangrijk punt. De meeste politieke partijen pleiten voor meer openheid van algoritmes bij de overheid, en veel partijen willen daar een aparte toezichthouder voor hebben.