De Belgische provider Proximus voert begint volgend jaar een prijsverhoging door bij abonnementen die meerdere diensten combineren. Het gaat veelal om prijsverhogingen van 1 tot 2 euro per maand. Bij sommige oude abonnement is dat meer.

Proximus noemt de komende prijsverhoging in een voetnoot op de pagina van bijvoorbeeld het Familus-abonnement. Daarin verwijst de provider naar de pagina met prijslijsten, waarop een document staat met de oude en nieuwe prijzen van de pakketten die veranderen.

Een Pack met internet en tv kost nu 59 euro per maand, dat wordt 60 euro. Datzelfde geldt voor het Minimus-abonnement zonder tv-extra's en mobiele abonnementen. Het maandbedrag van de Familus- en Tuttimus-abonnementen gaat omhoog van 69 euro naar 70,50 euro.

Proximus verhoogt ook de prijzen van abonnementen die tussen 2012 en 2016 zijn verkocht. Het maandbedrag van Internet Start + TV gaat van 52 euro omhoog naar 54 euro. Bij de combinatie van Internet Start met een telefoonaansluiting gaat de prijs van 52 euro naar 55 euro. De provider wijzigt de prijzen van zijn mobiele abonnementen niet.

Pine64 gaat vanaf halverwege november de PinePhone Brave Heart Edition verkopen. Het gaat om een vroege versie van de Linux-smartphone, bedoeld voor early adopters. De telefoon zal in december of januari geleverd worden. In maart begint de massaproductie.

Volgens Pine64 is de Brave Heart Edition vrijwel gelijk aan de definitieve PinePhone, maar worden er nog kleine optimalisaties gedaan, zoals het tweaken van de 2g-antennes. De behuizing, pcb, lcd, koeling en andere componenten liggen al vast. Pine64 zegt wel dat er mogelijk meer aanpassingen komen als er voortijdig problemen ontdekt worden met de hardware. Daarom is de speciale uitvoering alleen bedoeld voor early adopters.

Vanaf 15 november is de PinePhone Brave Heart Edition te bestellen. De prijs is nog niet bekendgemaakt. Pine64 zegt dat de exemplaren in december of januari geleverd zullen worden. Er zijn ook al prototypes van de smartphone uitgebracht voor ontwikkelaars, die worden momenteel verzonden en alle exemplaren moeten voor 15 november de deur uit zijn volgens het bedrijf. De prototypes arriveren dan binnen twee weken bij de ontwikkelaars.

Het is de bedoeling dat begin maart 2020 de massaproductie van de PinePhone van start gaat. De definitieve versie van de smartphone moet kort daarna voor iedereen te bestellen zijn. Pine64 werkt al lange tijd aan de smartphone en had te maken met vertragingen en problemen met de digitizer. Die problemen zijn opgelost.

De PinePhone is voorzien van een Allwinner A64-soc met vier cores en is uitgerust met 2GB ram en 16GB emmc-flashopslag. Het 5,95"-lcd heeft een resolutie van 1440x720 pixels. Het toestel draait op de mainline kernel van Linux en is het relatief eenvoudig om Linux-distributies voor het toestel te maken. Bovendien zijn veel onderdelen van het toestel makkelijk te vervangen of te repareren. Begin vorige maand demonstreerde tweaker Martijn Braam een prototype van de PinePhone.

Streamingdienst Apple TV+ biedt 4k-video's aan met een hogere bitrate dan concurrenten. Dat concludeert FlatpanelsHD na eigen tests. Apples eigen serie See heeft een bitrate van gemiddeld 29Mbit/s met een piek van 41Mbit/s.

Rasmus Larsen, de oprichter van FlatpanelsHD, heeft de tests uitgevoerd en concludeert dat de bitrate bij See het hoogst is. Bij de documentaire The Elephant Queen is de bitrate gemiddeld 26Mbit/s en bij de serie Dickinsons is dat gemiddeld 17,9Mbit/s. In alle gevallen gaat het om 4k-video's met een framerate van 24fps.

Netflix biedt zijn 4k-streams aan met een bitrate van maximaal 16Mbit/s en ook bij Amazon Prime Video is dat vergelijkbaar volgens ervaringen van gebruikers. De bitrate die Apple gebruikt is volgens Larsen anderhalf tot twee keer zo hoog dan wat gangbaar is voor blu-rays, maar ongeveer de helft van de bitrate van een uhd-blu-ray.

Apple TV+ is sinds begin deze maand beschikbaar. De streamingdienst kost vijf euro per maand en er is een gratis proefperiode van zeven dagen. Kopers van een nieuwe iPhone, iPad, Apple TV, iPod touch of Mac krijgen een jaar gratis toegang.

Microsoft gaat zijn Edge-browser op basis van Chromium ook uitbrengen voor Linux. Wanneer die versie uitkomt is nog niet duidelijk. De definitieve versie voor Windows en macOS verschijnt op 15 januari.

Microsoft heeft de ontwikkeling van een Linux-versie bevestigd tijdens een sessie over Edge op zijn Ignite-evenement. Dat de browser ook voor Linux uitkomt is niet heel verrassend. Microsoft heeft al versies voor macOS, Android en iOS, naast de varianten voor Windows. Ook werden er in eerdere testversies al verwijzingen gevonden naar Linux. Microsoft heeft zich tot nu toe echter niet uitgelaten over een release voor Linux.

Het is nog onduidelijk wanneer de Linux-versie uitkomt. Bij de presentatie liet Microsoft enkel zien dat de Edge-browser op basis van Chromium 'in de toekomst' naar het besturingssysteem komt. Maandag maakte Microsoft bekend dat de nieuwe Edge-browser op 15 januari officieel uitkomt voor Windows en macOS. De release candidate is al te downloaden.

Škoda heeft de prijs van zijn elektrisch aangedreven Citigo-e iV bekendgemaakt. De compacte vijfdeurs stadsauto is er vanaf 23.290 euro. Er zit een 36,8kWh-accu in die goed is voor een actieradius van 260km volgens de wltp-norm.

Vanaf begin volgend jaar komt de Citigo-e iV naar Nederland, meldt Škoda. De elektrische auto is vanaf nu te bestellen en het basismodel kost 23.290 euro. Er is ook een duurdere Style-uitvoering voor 24.540 euro. Škoda gaat de Citigo-e iV ook via een private lease-regeling aanbieden vanaf 199 euro per maand. Dat bedrag geldt voor een periode van 60 maanden, 10.000km per jaar en 500 euro eigen risico.

Wat specificaties betreft zijn de twee gelijk; beide uitvoeringen hebben een 36,8kWh-accu en voorwielaandrijving met een elektromotor die 83pk levert. De sprint naar 100km/u duurt 12,5 seconden en de topsnelheid is 130km/u. Opladen kan met maximaal 40kW en volgens Škoda is de accu in een uur dan tot 80 procent geladen. Met een 7,2kW-lader duurt dat ruim vier uur.

De Škoda Citigo-e iV is iets goedkoper dan de nieuwe Volkswagen e-up!, die op hetzelfde platform is gebouwd en over vergelijkbare specificaties beschikt. De goedkoopste elektrische Volkswagen kost 23.476 euro.

Eizo brengt zijn Foris Nova-monitor met 21,6"-oledpaneel halverwege januari uit in Europa. Vorige maand kondigde de fabrikant het scherm al aan en in Japan is de monitor al te koop. Eerder bracht Asus al een monitor uit met hetzelfde paneel.

In een persbericht meldt Eizo dat er maar vijfhonderd exemplaren van de monitor op de markt komen 'voor de marktintroductie'. Daarmee lijkt de fabrikant aan te geven dat er later meer exemplaren uitkomen. Het is niet duidelijk wanneer dat is.

Eizo kondigde de Foris Nova-oledmonitor begin oktober aan en begon in november met de verkoop in Japan. Het scherm gebruikt hetzelfde 21,6"-oledpaneel van Joled, dat ook in de Asus ProArt PQ22UC zit. Die oledmonitor is al een tijdje te koop en kost ook ongeveer vijfduizend euro.

De monitor heeft een resolutie van 3840x2160 pixels, een verversingssnelheid van 60Hz en 10bit-kleurweergave. Het scherm kan 80 procent van de rec2020-kleurruimte weergeven en er is hdr10- en hlg-ondersteuning.

Joled, een samenwerkingsverband dat bestaat uit onder meer de voormalige oleddivisies van Sony en Panasonic, werkt al een aantal jaren aan oledpanelen op basis van een rgb-printtechniek die de productie goedkoper zou moeten maken. Tot nu toe is de prijs van monitoren met Joled-panelen echter erg hoog. Mogelijk dalen de prijzen volgend jaar, Joled begint dan met de massaproductie van oledpanelen van 10" tot 32".

​

De Italiaanse motorfabrikant Energica heeft tijdens de Milan Motorcycle Show nieuwe elektrische motoren geïntroduceerd die in 2020 op de markt komen. Volgens de fabrikant hebben de motoren een maximale actieradius van 400 kilometer.

De nieuwe lithium-polymer-accu's die door Energica ontwikkeld zijn, bieden 21,5kWh aan energie, waar dat voorheen 13,4 kWh betrof. Dat is een toename van ongeveer 60 procent. Daarbij zijn de nieuwe motoren vijf procent lichter in vergelijking met voorgaande modellen, schrijft Electrek. Hiermee is het bereik van de modellen verbeterd. De nieuwe Eva Ribelle, Eva Ego+ en Eva EsseEsse9+ moeten bij gebruik 'in steden' een actieradius van maximaal 400 kilometer bieden. Op de snelweg is dit bereik 180 kilometer, terwijl de accu het tijdens een 'mixed' rit gemiddeld 230 kilometer moet uithouden. De fabrikant verduidelijkt niet op basis van welke methode de claims tot stand zijn gekomen.

Het nieuwe model, de Eva Ribelle, heeft een topsnelheid van ongeveer 200 kilometer per uur en een vermogen van 107kW, wat neerkomt op ongeveer 143pk. De Eva Ego+ heeft een topsnelheid van 240 kilometer per uur, en biedt eveneens een vermogen van 107kW en 215Nm aan koppel. De topsnelheid van de Eva EsseEsse9+ ligt op 200 kilometer per uur. Dit model biedt 200Nm aan torque, en een vermogen van 80kW, ofwel 107pk.

Alle drie de modellen ondersteunen level 3-snelladers, waarmee een lege accu in 42 minuten naar 80 procent opgeladen kan worden. Een accu volledig laden moet ongeveer een uur duren. Alle drie de motoren worden geleverd met tft-touchscreens, cruise- en traction control, en parkeerassistentie. Keyless ignition is beschikbaar als een optionele toevoeging.

Huidige elektrische motoren hebben doorgaans als nadeel dat de actieradius relatief beperkt is. De Zero SR heeft een maximale actieradius van 360 kilometer, en is daarmee een uitschieter op het gebied van bereik. De Evoke Urban uit 2016 had een maximaal bereik van 160 kilometer. Tweakers publiceerde onlangs een uitgebreid achtergrondartikel over elektrische motoren.

De Energica Eva Ribelle

Firefox heeft een kwetsbaarheid waardoor malafide websites gebruikers kunnen bestoken met een niet-aflatende stroom authenticatiepop-ups. Sites maken hier misbruik van door gebruikers ertoe over te halen om te bellen met een helpdesk waarachter oplichters schuilgaan.

De kwetsbaarheid is oorsponkelijk drie maanden geleden gemeld bij Mozilla en tegen Ars Technica kon Mozilla ook niet direct zeggen wanneer een fix voor het probleem te verwachten is. Ars heeft ook een link naar een site die de kwetsbaarheid uitbuit. Volgens de onderzoeker die de kwetsbaarheid onder de aandacht van Ars bracht, heeft Firefox nog een soortgelijke kwetsbaarheid die twee jaar na de eerste melding nog niet weggewerkt is. Die lijkt echter momenteel niet actief uitgebuit te worden.

Behalve met authenticatiepop-ups worden gebruikers ook belaagd met downloaddialoogvensters en text-to-speech-output met de melding dat de computer gehackt is. Gebruikers worden gemaand om de 'helpdesk' te bellen. Wie het nummer belt, wordt hoogstwaarschijnlijk gevraagd om bankgegevens af te staan. Deze methode lijkt weinig kans van slagen te hebben bij technisch onderlegde gebruikers; niet bekend is op welke schaal de kwetsbaarheid misbruikt wordt.

De Mi Watch van Xiaomi is deze week officieel aangekondigd. De smartwatch heeft een always-on-display en een geclaimde accuduur van 36 uur. Het horloge is vanaf 11 november beschikbaar in China. Het is nog onbekend of de Mi Watch in Europa uitkomt.

De Mi Watch heeft een amoledscherm van 1,78" met een resolutie van, volgens de productpagina, 448x368 pixels. Het display heeft gebogen schermranden, maar deze zijn niet aanrakingsgevoelig. Het scherm is gehuisvest in een rechthoekige case van 44 millimeter, met een 'kroon' aan de rechter bovenzijde. De smartwatch van Xiaomi toont veel gelijkenissen met de Apple Watch, die eveneens een rechthoekige behuizing met kroon heeft. Xiaomi komt met twee varianten. Het standaardmodel heeft een behuizing van aluminium en Gorilla Glass 3 van Corning. De duurdere Premium-variant heeft een case van roestvrij staal en een scherm van saffierglas.

De Mi Watch bevat een Snapdragon Wear 3100 4G-soc met vier Cortex A7-cores die geklokt zijn op 1,2GHz. De smartwatch heeft 1GB ram en 8GB aan opslagcapaciteit. Het horloge heeft een accu met capaciteit van 570mAh, waarmee een accuduur van 36 uur volgens Xiaomi haalbaar moet zijn, zelfs bij gebruik van het always-on-display. Het horloge ondersteunt e-sim, waardoor de Mi Watch ook zonder gekoppelde smartphone bruikbaar is. De smartwatch ondersteunt ook 4g-connectiviteit, gps, wifi, bluetooth en nfc voor betalingen.

De Mi Watch draait op 'Miui for Watch', een door Xiaomi aangepaste versie van Googles Wear OS. Hiermee lijkt Xiaomi de eerste fabrikant te zijn die een eigen skin voor Wear OS heeft ontwikkeld. Het besturingssysteem heeft een aparte app-winkel voor ontwikkelaars. Momenteel zijn er 'meer dan 40' apps beschikbaar voor de Mi Watch, waaronder TikTok, Nio en QQ Messenger. Het horloge heeft ook fitnesstracking-functionaliteit, met onder andere een hartslagmeter. Ook kan het horloge de hoeveelheid zuurstof in het bloed van een gebruiker meten.

De Mi Watch is vanaf 11 november beschikbaar in China. Er is momenteel nog niets bekend over een eventuele Europese release, maar voorlopig lijkt het horloge vooral gericht op de Chinese markt. De standaard Mi Watch met aluminium behuizing gaat 1299 yuan kosten, wat omgerekend neerkomt op 167 euro. De duurdere variant van roestvrij staal kost 1999 yuan, ofwel 257 euro.

Het Amsterdamse Guerrilla Games heeft een vacature online gezet waarin staat dat het zoekt naar een technical vegetation artist om te werken aan de omgevingen van Horizon. De laatste inhoud voor Horizon Zero Dawn kwam in 2017 uit, dus het gaat hier mogelijk om een vervolg.

Verdere informatie over de game waar deze technical vegetation artist aan zou werken, wordt niet gegeven. Het is onduidelijk waar Guerrilla Games sinds het dlc-pakket Horizon Zero Dawn: The Frozen Wilds aan werkt. De game was exclusief voor de PlayStation 4 en volgend jaar met de feestdagen komt de opvolger van de Japanse console op de markt. Wellicht dat een nieuwe Horizon-game tegelijk met de nieuwe generatie van deze spelcomputer uitkomt en dat er meer van de game onthuld wordt bij aankondigingen voor de PS5.

Eerder dit jaar tweette Darren Randall, principal animator bij Guerrilla, dat hij bij een motion capture-studio in Stockholm was voor zijn werk. De tweet is inmiddels verwijderd, wat er wellicht op duidt dat hij iets te veel had prijsgegeven. Het zou kunnen dat de studio werkt aan een aankondigingstrailer voor het spel. Ook stemactrice Janina Gavankar praatte haar mond voorbij over het bestaan van een script voor HZD2. De vacature is echter het eerste concrete teken vanuit de gamestudio zelf over verder werk aan Horizon Zero Dawn.

Het Amsterdamse Guerrilla Games is vooral bekend van zijn Killzone-spellen, maar kwam in 2017 voor het eerst sinds 2004 met een non-Killzone-titel: Horizon Zero Dawn. Tweakers heeft van de openwereld-action/adventure-rpg destijds een review gepubliceerd.

De Tesla Model 3 Standard Range+ krijgt een verhoogd laadvermogen via een software-update. Het laadvermogen wordt verhoogd naar 170kW. Voorheen kon de auto opladen met een vermogen van maximaal 100 tot 120kW.

Tesla laat aan Tweakers weten dat de update momenteel nog niet in Nederland beschikbaar is. Het is nog onbekend wanneer de distributie van de software-update in de Benelux begint.

In de releasenotes van de update staat: "Je Model 3 kan nu opladen met een verhoogd piekvermogen tot 170kW." Voor het opladen met dit vermogen moet wel gebruik worden gemaakt van het Tesla V3 Supercharger-netwerk. Dit netwerk heeft onder ideale omstandigheden een maximaal vermogen van 250kW, wat bereikt kan worden in combinatie met duurdere modellen, waaronder de Model 3 Dual Motor of het Performance-model van de Model 3. Auto's met een kleinere accu, zoals de Tesla Model 3 SR+, konden voorheen enkel opladen met een lager vermogen, meestal tussen de 100 tot 120kW.

Dergelijke V3-laadpalen zijn nog niet beschikbaar in Nederland en België. Tesla laat aan Tweakers weten dat het hogere piekvermogen 'gerealiseerd wordt met V3'. Volgens het bedrijf begint het uitrollen V3-supercharging in het vierde kwartaal van 2019, maar het is nog niet bekend wanneer we deze laadpalen in Nederland en België mogen verwachten.

Een Reddit-gebruiker, die de update ontdekte, meldt dat de accu voorheen met maximaal 740 kilometer per uur opgeladen kon worden. Dit was met een vermogen van ongeveer 100kW. De Model 3 SR+ heeft overigens een actieradius van 410 kilometer. Na de update zouden gebruikers dus een laadsnelheid van 1247 kilometer per uur kunnen verwachten bij 170kW.

Update, 14:45: Tesla heeft laten weten dat het 'de hogere laadsnelheden met V3[-laadpalen] gaat realiseren'. Het artikel is hierop aangepast.

Dutch Filmworks heeft de zaak tegen Ziggo in hoger beroep verloren: de provider hoeft gegevens van klanten die illegaal zouden downloaden niet te verstrekken. Het gerechtshof laat de privacybelangen van de Ziggo-klanten zwaarder wegen dan de belangen van de filmdistributeur.

Het gerechtshof van Arnhem-Leeuwarden stelt in zijn arrest dat klanten van Ziggo zelf verantwoordelijk zijn voor de gevolgen van onbevoegd gebruik van de internetaansluiting en dat Dutch Filmworks geen bijzondere persoonsgegevens maar enkel naw-gegevens vordert. Het hof zet daar echter tegenover dat de gevolgen van de verstrekking groot kunnen zijn, zoals de mogelijkheid om geconfronteerd te worden met een dagvaarding.

Het hof is het met Ziggo eens dat Dutch Filmworks onduidelijk is over de acties die het gaat uitvoeren na ontvangst van de klantdata. Dat was ook al de conclusie van de voorzieningenrechter begin dit jaar. De filmdistributeur heeft wel een protocol opgesteld, maar daarin staat alleen dat het bedrijf per geval zal beoordelen welke acties of vervolgstappen worden ondernomen. "Door niet transparant te zijn over de criteria die zij aanlegt bij de inzet van de door haar voorgenomen acties, worden de belangen van de betrokken Ziggo-klant aangetast", stelt het hof.

Ook heeft Dutch Filmworks nog altijd niet duidelijk kunnen maken welke bedragen het gaat vorderen en hoe deze tot stand komen. Het bedrijf noemde een schikkingsvoorstel van 150 euro, maar zei ook dat de schadeclaims kunnen oplopen tot vele honderden euro’s. Het hof beslist dat door alle onduidelijkheid de belangen van de Ziggo-klanten na afgifte van de persoonsgegevens door Dutch FilmWorks nog onvoldoende worden gewaarborgd.

Filmdistributeur Dutch FilmWorks strijdt al jaren tegen illegaal downloaden. Sinds 2014 geldt in Nederland een downloadverbod maar volgens Dutch FilmWorks ontbrak het aan handhaving. Het bedrijf was een van de drijvende krachten achter het plan van de Nederlandse filmbranche in 2014 om waarschuwingsberichten te sturen naar illegale downloaders. Daarvoor zocht de branche de samenwerking met providers.

In 2015 maakte Willem Pruijssers, eigenaar van Dutch FilmWorks, bekend dat zijn bedrijf in samenwerking met 'forensische specialisten' ip-adressen van internetpiraten wilde verzamelen en dat de volgende fase in gang gezet zou worden: personen die na de waarschuwingsmails door zouden gaan met illegaal downloaden, zouden een schikkingsvoorstel ontvangen. Het bedrag hiervan bedroeg 150 euro.

Daarna bleef het een tijd stil rond de jacht van de distributeur, maar in 2017 bleek dat het bedrijf achter de schermen door bleef gaan om zijn plannen vorm te geven. Het nam het Duitse bedrijf Tecxipio in de arm om bij een test zes weken lang de ip-adressen te verzamelen van huishoudens die illegaal films en series downloadden waarvan Dutch FilmWorks de rechten bezit.

Om die gegevens te verwerken en te bewaren was toestemming nodig van de Autoriteit Persoonsgegevens. Eind 2017 kreeg de filmdistributeur hier groen licht voor. Daarmee bleef een laatste horde over: het bij providers vorderen van de naw-gegevens die bij de ip-adressen horen. Omdat Dutch FilmWorks er al van uitging dat de internetaanbieders deze niet zomaar zouden verstrekken, hanteerde het bedrijf een bewaringstermijn van vijf jaar voor de ip-adressen.

Tecxipio had in de periode 21 december 2017 tot en met 2 februari 2018 duizenden ip-adressen verzameld van huishoudens die de film The Hitman’s Bodyguard hadden gedownload via torrentnetwerken. Dutch FilmWorks lichtte daar 377 ip-adressen van uit die toebehoorden aan Ziggo, met het verzoek aan de provider de bijbehorende naw-gegevens van de klanten te verstrekken. De provider weigerde, waarna een stap naar de rechter volgde. Dutch FilmWorks ging daarop in beroep.

Begin 2019 besliste de voorzieningenrechter dat Dutch FilmWorks een gerechtvaardigd belang heeft bij het verkrijgen van de klantgegevens, dat het recht heeft op een schadevergoeding bij inbreuk en dat het voor het vorderen niet uitmaakt dat de houder van een internetaansluiting niet de inbreukmaker zelf hoeft te zijn. Desondanks viel het vonnis in het voordeel van Ziggo uit: de provider hoefde de klantdata niet te verstrekken. Dat kwam met name vanwege de onduidelijkheid omtrent het aanschrijven van de illegale downloaders door Dutch FilmWorks en het tot stand komen van het schikkingsbedrag van 150 euro. De rechter bleek onder andere vatbaar voor Ziggo's argument dat zijn klanten waarschijnlijk uit angst gaan betalen, omdat hen niet duidelijk was welke rechten en plichten ze hebben.

Het plan van actiecomité Xs4all Moet Blijven om een eigen provider op te richten als alternatief voor Xs4all, heeft zijn doel om 1,25 miljoen euro op te halen dinsdag behaald. De crowdfundingactie begon maandag.

Dinsdagochtend stond de teller voor 'plan B', zoals het actiecomité het noemt, al op een miljoen euro en enkele uren later werd het doel van 1,25 miljoen euro overschreden. Daarmee heeft Xs4all Moet Blijven genoeg geld toegezegd gekregen om een eigen provider op te zetten. Die moet volgens de groepering draaien om veiligheid, privacy, een open internet en dienstverlening, en moet de 'monopoliepositie van de grote providers doorbreken'.

Het geld zal onder andere gebruikt worden om apparatuur te kopen, kantoorruimte te huren, serverruimtes in te richten, contracten af te sluiten en ontwikkelaars, helpdeskmedewerkers en systeembeheerders aan te nemen. Deels is de financiering al op andere wijze geregeld, onder andere voor de logistiek voor het aanbieden van de internetverbinding; volgens de initiatiefnemers zijn er ook al diverse contracten gesloten. Het is de bedoeling dat de nieuwe provider in het eerste kwartaal van 2020 van start gaat en dan internet via dsl en glasvezel kan aanbieden, evenals televisie en voip.

De crowdfundingactie van het comité is zo ingericht dat mensen die het project met een lening steunen, een rendement van drie procent ontvangen. Op Gathering of Tweakers werd maandagavond gemeld dat in het contract voor meedoen met de crowdfundingactie de naam Freedom Internet staat, wat wellicht de naam voor de op te zetten provider zal zijn.

Er is nog een kans dat het actiecomité zijn plannen niet doorzet. Hiervoor dient KPN 'de zelfstandigheid van Xs4all blijvend te garanderen op het gebied van mensen, techniek, service, beleid en ideologische waarden'. In dat geval belooft de groepering de lening vervroegd af te lossen met de tot dan toe opgebouwde rente. "Er bestaat dan wel een kans dat door reeds gemaakte investeringen en kosten er niet volledig afgelost kan worden. Als er geen garanties komen, gaan we gewoon door."

Dell heeft een nieuwe monitor aangekondigd met een ingebouwde colorimeter. De UP2720Q heeft een resolutie van 3840x2160 pixels en een schermgrootte van 27". Het scherm kan honderd procent van het Adobe rgb-kleurenspectrum weergeven en ondersteunt Thunderbolt 3.

Een colorimeter wordt gebruikt door professionals om kleuren zeer precies te kalibreren, waardoor die realistischer in beeld worden gebracht. Dit is bijvoorbeeld belangrijk voor designers en fotografen, die tijdens hun werk vaak met zeer accurate kleuren moeten werken. De UP2720Q is dan ook vooral gericht op grafische ontwerpers, fotografen, videobewerkers en andere design-professionals.

Dell is niet de eerste fabrikant die een colorimeter heeft geïntegreerd in een monitor. HP en Eizo deden ditzelfde eerder al. Een aantal studio-displays van HP bevatten al een ingebouwde colorimeter, evenals enkele schermen van Eizo. Wel is de UP2720Q de eerste monitor met geïntegreerde kalibratiehardware van Dell.

De UP2720Q bevat een ips-paneel met edgelighting en ondersteuning voor 10-bit kleuren. Het paneel kan 100 procent van de Adobe RGB-kleurruimte weergeven. De monitor ondersteunt daarnaast 98 procent van het DCI-P3-kleurenspectrum en 80 procent van het bt.2020-gamut. Het scherm heeft een maximale helderheid van 250 cd/m² en ondersteunt geen hdr. Het display wordt geleverd met een monitorkap die glare moet voorkomen. De UP2720Q ondersteunt verder Thunderbolt 3 voor het ontvangen van beeldsignalen. Via deze aansluiting kan tegelijkertijd een laptop worden opgeladen met een vermogen van maximaal 90W.

De monitor heeft vier usb 3.2 gen 2-poorten van het type A, een tweetal hdmi 2.0a-aansluitingen en een enkele displayport 1.4-connector. Het scherm heeft een vesa 100mm-bevestiging voor aparte monitorarmen. Het paneel weegt 5,55 kilogram, zonder de meegeleverde monitorstandaard mee te rekenen. De pixelresponstijd is 8ms in normale modus, maar kan verlaagd worden naar 6ms in een apart, 'snelle modus'. Het scherm komt op 15 januari 2020 uit, en draagt een adviesprijs van 1999 dollar. Omgerekend en inclusief btw komt dit neer op ongeveer 2173 euro. Het is onbekend of het scherm op 15 januari ook in Europa uitkomt.

Xiaomi heeft zijn Mi CC9 Pro-smartphone met vijf camera's aangekondigd. Het toestel bevat onder andere een 108-megapixelsensor van Samsung en een camera met telelens. De telefoon komt op 11 november uit in China met een vanafprijs van omgerekend 360 euro.

De primaire camera in de cameraset-up van de Xiaomi Mi CC9 Pro heeft een resolutie van 108 megapixel, schrijft GSMArena. Deze wordt aangedreven door de Isocell Bright HMX-sensor van Samsung, die in samenwerking met de Chinese fabrikant is ontwikkeld. De primaire camera bevat standaard een lens met zeven elementen en een diafragma van f/1.7. Xiaomi verkoopt ook een duurdere Premium-variant met 8P-lens, die 'foto's met meer detail' moet opleveren. Het diafragma blijft met f/1.7 onveranderd.

De Xiaomi Mi CC9 Pro. Afbeeldingen via GSMArena

De telefoon bevat een camera met telezoomlens en een resolutie van 8 megapixel. Deze camera kan tot 5x optisch 'inzoomen', maar alleen wanneer de resolutie wordt verlaagd naar 5 megapixel. Met digitale zoom wordt dit opgehoogd naar 50x. De Mi CC9 Pro bevat verder een macrocamera voor 2 tot 10 centimeter. Deze werkt samen met de ultragroothoekcamera van 20 megapixel om een minimale focuslengte van 1,5 centimeter te bereiken. De vijfde camera bevat een telefotolens met 2x zoom en een resolutie van 12 megapixel. Deze camera is vooral bedoeld voor het maken van portretfoto's.

Het toestel heeft een amoledscherm van 6,47" met een full-hd+-resolutie en een schermratio van 19,5:9. De frontcamera is in een druppelvormige inkeping verwerkt en heeft een resolutie van 32 megapixel. Het toestel bevat een Snapdragon 730G-soc van Qualcomm met acht Kryo 470-cores met een maximale snelheid van 2,2GHz. Deze chip is gemaakt op een 8nm-procedé en is voorzien van een Adreno 618-gpu. De Mi CC9 Pro bevat daarnaast 6 of 8GB ram, afhankelijk van het model. De telefoon wordt geleverd met 128 of 256GB opslagcapaciteit. De accucapaciteit omvat 5260mAh en een snellaadtechniek met een vermogen van 30W wordt ondersteund. Volgens Xiaomi moet de accu hiermee in een half uur tot 58 procent opgeladen kunnen worden.

De Xiaomi CC9 Pro gaat op 11 november officieel in de verkoop, maar is vanaf vandaag vooruit te bestellen op sites als Aliexpress. De smartphone is beschikbaar in drie varianten; het model met 6GB ram en 128GB opslag kost 2799 yuan, wat omgerekend neerkomt op ongeveer 360 euro. De variant met 8GB ram en 256GB is verkrijgbaar voor 3099 yuan, omgerekend zo'n 398 euro. De CC9 Pro Premium met 8P-lens heeft eveneens 8GB ram en 256GB opslag, maar kost 3499 yuan. Dat is ongeveer 450 euro. Chinese prijzen wijken wel vaak af van de uiteindelijke europrijzen.

Update, woensdag, 15:26: Xiaomi heeft inmiddels de Europese variant van deze smartphone aangekondigd. Meer info vind je hier.

Wetenschappers van het MIT en Ford hebben een navigatiemethode voor bezorgrobots ontwikkeld die niet is gebaseerd op het vooraf in kaart brengen van het gebied met alle huizen. De methode gaat uit van aanwijzingen als 'garage' of 'voordeur' om het juiste adres te vinden.

Volgens de onderzoekers kan deze techniek ertoe leiden dat de robots een veel kortere tijd nodig hebben om een terrein te verkennen en de uiteindelijke bestemming te vinden. Bovendien zijn hierbij geen afbeeldingen van specifieke huizen nodig. Onderzoeker Michael Everett van het MIT zegt dat de techniek het mogelijk maakt om de robot in feite aan het einde van iemands oprit neer te zetten, waarna hij eigenhandig de deur vindt.

Aan de basis van deze methode ligt de introductie van natuurlijke, semantische taal voor robotsystemen, zodat de robots aan de hand hiervan worden getraind. In de praktijk betekent dit dat ze bij het zien van een deur dit object ook als een deur verwerken en niet simpelweg als een rechthoekig obstakel. Het gaat er dus om dat robots een 'idee' krijgen van wat de dingen in hun directe omgeving precies zijn.

De onderzoekers gebruiken dit soort semantische technieken als een soort springplank voor hun nieuwe navigatiemethode, waarbij bestaande algoritmen worden ingezet. Deze algoritmen halen eigenschappen uit visuele data om een nieuwe kaart van dezelfde omgeving te maken, waarbij de context en de semantische aanwijzingen worden weergegeven.

Volgens de onderzoekers waren robots met deze algoritmen al in staat om objecten te herkennen en in hun directe omgeving in kaart te brengen. Ze waren echter tot nu toe niet in staat om direct beslissingen te nemen tijdens het navigeren in een nieuwe omgeving, bijvoorbeeld over de efficiëntste route naar een semantische bestemming, zoals een voordeur. Voorheen kwam de robot er wel, maar duurde het relatief lang, aldus de onderzoekers.

De verbetering werd mogelijk door de semantische kaart te vertalen in een tweede kaart, waarin met verschillende grijstinten wordt aangegeven hoe dicht bepaalde objecten op de kaart bij de eindbestemming zijn. Donkere regio's betekenen verder weg van het doel en lichtere delen betekenen dat de robot in de buurt is. De stoep zal bijvoorbeeld donkerder zijn dan de lichtere oprit. Het nieuwe, hiervoor benodigde algoritme werd getraind op basis van satellietbeelden van Bing Maps, met daarop 77 huizen van drie voorstedelijke buurten. Het systeem vertaalde een semantische kaart door naar de kaart met de grijstinten, zodat de robot de lichtere delen naar zijn einddoel kan volgen.

Tijdens een test bij een volledig nieuw huis, waarbij de opgebouwde dataset niet is gebruikt, bleek dat de de robot de voordeur 189 procent sneller wist te vinden dan met de inzet van klassieke navigatiealgoritmen. Volgens de onderzoekers is dat verschil te verklaren doordat bij de klassieke methode geen context of betekenisleer wordt gebruikt. De robots slagen er volgens de wetenschappers ook in om het einddoel te vinden in gebieden die nog niet in kaart zijn gebracht; waarschijnlijk dankzij aanwijzingen die overeenkomen met eerdere gebieden.

Het onderzoek wordt deze week gepresenteerd op de International Conference on Intelligent Robots and Systems en is deels gefinancierd door de Ford Motor Company.

Edward Snowden denkt dat de AVG tot nu toe nog weinig effect heeft gehad in Europa. De NSA-klokkenluider zei op een conferentie dat de Europese privacyverordening vooral 'een papieren tijger' is zolang internetbedrijven geen grote boetes krijgen opgelegd.

Snowden sprak via een videoverbinding tijdens de Web Summit-conferentie in Lissabon. Daar zei hij nog niet onder de indruk te zijn van de AVG, de grote Europese privacyverordening die sinds 25 mei vorig jaar van kracht is. Hij denkt dat het niet de juiste oplossing is voor het probleem van dataverzameling. Volgens Snowden zit het probleem met de verordening al in de naam. "Het heet de General Data Protection Regulation, maar dat is een verplaatsing van het probleem. Het probleem is niet databescherming, maar dataverzameling." De klokkenluider zegt dat het beschermen van data impliceert dat het verzamelen van de data in de eerste plaats rechtmatig is. "De AVG zegt dat het prima is om data te verzamelen, dat het geen gevaar oplevert en dat het normaal is om iedereen te bespioneren, zolang die data maar niet uitlekt en je er zelf de controle over hebt."

Snowden zegt verder dat de beleidsmakers veel aandacht aan de verordening hebben gegeven en dat dat een goede eerste stap is. Hij denkt ook dat de boetes die onder de AVG mogen worden uitgedeeld, tot nu toe een wassen neus zijn. Onder de privacywet kunnen bedrijven een boete van vier procent van hun jaaromzet krijgen als zij nalatig zijn in het beschermen van gebruikersdata. Er is wel al een aantal boetes uitgedeeld, maar volgens Snowden maken die de belofte niet waar. "Totdat die boetes ieder jaar aan de internetgiganten worden opgelegd, is het een papieren tijger die ons een vals gevoel van veiligheid geeft. De bedrijven moeten hun gedrag erdoor veranderen, niet alleen door te voldoen aan de letter van de wet, maar ook aan de geest ervan."

Klanten van de Rabobank kunnen vanaf dinsdag gebruikmaken van Apple Pay. Daarmee kunnen zij afrekenen met hun iPhone of Apple Watch. Het is de derde grote Nederlandse bank die Apple Pay aanbiedt.

De bank heeft zijn website daarop aangepast. Aanvankelijk stond er dat Apple Pay 'binnenkort' te gebruiken zou zijn, maar een exacte datum was niet bekend. De Rabobank is de laatste grote Nederlandse bank die de dienst aanbiedt. Eerder maakten ABN Amro en ING de dienst ook al beschikbaar. Ook bij bunq was Apple Pay al langer te gebruiken. Nederland is een van de laatste Europese landen waar Apple Pay beschikbaar komt.

Klanten van de bank moeten de functie nog wel zelf activeren. Dat kan in de via het 'Zelf Regelen'-menu in de Rabobank-app. Daar kunnen zij een bankpas koppelen aan hun Wallet en de voorwaarden accepteren. Naast het betalen in winkels kunnen gebruikers ook bij bepaalde webshops afrekenen met Apple Pay. Het gebruik van de dienst is gratis bij de bank. Met de dienst kunnen klanten contactloos betalen. Transacties moeten worden bevestigd met FaceID of TouchID.

Update: in het stuk is verduidelijkt dat het instellen via de Rabobank-app gaat.

Dropbox rolt zijn bestandsoverdrachtdienst Transfer uit naar alle gebruikers. Met de dienst kunnen gebruikers honderd megabyte aan bestanden versturen die meteen in Dropbox te zetten zijn. Dropbox Professional-gebruikers kunnen tot honderd gigabyte versturen.

Gebruikers die bestanden versturen via de dienst doen dat via een link die ze kunnen delen met anderen. Ontvangers kunnen de bestanden downloaden, maar ook direct in hun eigen Dropbox-account zetten. Gebruikers met een gratis Dropbox-account kunnen slechts 100MB aan bestanden versturen, al laat Dropbox dat overigens pas weten op het moment dat een gebruiker méér dan dat wil uploaden. Wie een Dropbox Professional-account heeft kan 100GB versturen. Ook is het dan mogelijk een wachtwoord en een vervaldatum in te stellen voor een link.

Dropbox had Transfer sinds eerder dit jaar al in bèta. Nu wordt die naar alle gebruikers uitgerold. Met die uitrol krijgt de dienst ook een aantal nieuwe features. Zo is het voortaan ook mogelijk Transfer te gebruiken vanuit de apps voor de desktop en iOS-app, in plaats van alleen de web-app. Ook kunnen gebruikers de achtergrond van een overdracht veranderen.

Yubico brengt een YubiKey uit met daarop een vingerafdrukscanner. Gebruikers van de YubiKey Bio kunnen via de fysieke knop op de sleutel alleen ergens inloggen nadat ze eerst hun vinger scannen. De sleutel werkt met usb-a en ondersteunt FIDO2 en WebAuthn.

Yubico presenteerde de nieuwe sleutel tijdens Microsoft Ignite. De YubiKey Bio werkt onder andere met Windows 10 en Azure Active Directory, zegt het bedrijf. Veel technische details over de YubiKey Bio geven de makers niet. Op productafbeeldingen is te zien hoe de sleutel in plaats van de standaardknop in het midden een vingerafdrukscanner bevat. Yubico zegt dat de biometrische data in het beveiligde gedeelte van de sleutel wordt opgeslagen.

De sleutel zou net als de meeste andere YubiKeys ondersteuning hebben voor webstandaarden FIDO2 en WebAuthn. Of er ook nfc in de sleutel zit, is niet bekend. In ieder geval heeft de Bio alleen een standaard-usb-aansluiting, en geen usb-c- of Lightning-aansluiting voor gebruik met smartphones. Over de prijs of een releasedatum is nog niets bekend.

De Finse smartphonemaker HMD Global zal een update uitbrengen die de bootloader van de Nokia 7.2 niet langer ontgrendelbaar maakt. De bootloader is ontgrendelbaar, maar volgens de fabrikant gaat dat om een 'onopzettelijk foutje'.

Bij een komende update zal HMD de optie om de bootloader te ontgrendelen weer onbruikbaar maken, meldt NokiaMob. De Finse fabrikant staat gebruikers net als Huawei niet toe om de bootloader te ontgrendelen. Dat gebruikers via een fastboot-commando de bootloader kunnen ontgrendelen, was volgens HMD niet de bedoeling.

Het ontgrendelen van de bootloader is mogelijk door die optie aan te tikken in de Ontwikkelaarsopties, waarna een fastboot-commando 'fastboot flashing unlock' de bootloader ontgrendelt. Het ontgrendelen van de bootloader maakt het flashen van een alternatieve recovery en custom rom mogelijk. Sommige custom roms hebben een langere ondersteuning dan de software van de fabrikant, waardoor het voor sommige gebruikers van oudere toestellen op een gegeven moment de enige manier is om de laatste beveiligingsupdates te kunnen krijgen.

HMD bracht de 7.2 samen met de 6.2 dit najaar uit. Ze vallen beide in het Android One-programma. Daarin is een ontgrendelbare bootloader geen vereiste, hoewel andere toestellen met Android One veelal wel een ontgrendelbare bootloader hebben.