Early adopter-versie Linux-smartphone PinePhone komt rond jaarwisseling uit

Pine64 gaat vanaf halverwege november de PinePhone Brave Heart Edition verkopen. Het gaat om een vroege versie van de Linux-smartphone, bedoeld voor early adopters. De telefoon zal in december of januari geleverd worden. In maart begint de massaproductie.

Volgens Pine64 is de Brave Heart Edition vrijwel gelijk aan de definitieve PinePhone, maar worden er nog kleine optimalisaties gedaan, zoals het tweaken van de 2g-antennes. De behuizing, pcb, lcd, koeling en andere componenten liggen al vast. Pine64 zegt wel dat er mogelijk meer aanpassingen komen als er voortijdig problemen ontdekt worden met de hardware. Daarom is de speciale uitvoering alleen bedoeld voor early adopters.

Vanaf 15 november is de PinePhone Brave Heart Edition te bestellen. De prijs is nog niet bekendgemaakt. Pine64 zegt dat de exemplaren in december of januari geleverd zullen worden. Er zijn ook al prototypes van de smartphone uitgebracht voor ontwikkelaars, die worden momenteel verzonden en alle exemplaren moeten voor 15 november de deur uit zijn volgens het bedrijf. De prototypes arriveren dan binnen twee weken bij de ontwikkelaars.

Het is de bedoeling dat begin maart 2020 de massaproductie van de PinePhone van start gaat. De definitieve versie van de smartphone moet kort daarna voor iedereen te bestellen zijn. Pine64 werkt al lange tijd aan de smartphone en had te maken met vertragingen en problemen met de digitizer. Die problemen zijn opgelost.

De PinePhone is voorzien van een Allwinner A64-soc met vier cores en is uitgerust met 2GB ram en 16GB emmc-flashopslag. Het 5,95"-lcd heeft een resolutie van 1440x720 pixels. Het toestel draait op de mainline kernel van Linux en is het relatief eenvoudig om Linux-distributies voor het toestel te maken. Bovendien zijn veel onderdelen van het toestel makkelijk te vervangen of te repareren. Begin vorige maand demonstreerde tweaker Martijn Braam een prototype van de PinePhone.

Reacties (68)

[Auredium]

Voor de mensen die wat meer willen vernemen; Er is afgelopen week in Destination Linux gepraat met Lukasz Erecinski een developer van Pine64:

https://destinationlinux.org/episode-145/

Zelf kijk ik uit naar dit soort smartphones. Linux is altijd wat trager met adoptie maar het is altijd een vrij stabiele weg omhoog als die trein eenmaal rijd.

[Reactie gewijzigd door Auredium op 25 juli 2024 17:59]

[j1b2c3]

Mooi initiatief, maar waarom zelf een telefoon ontwikkelen en het wiel uitvinden. Ipv wat sailfish doet, gewoon naar een firma als sony gaan en een deal sluiten over hardware. Hierdoor heb je zelf veel meer tijd om je op de software te richten. Ik zelf ben geen fan van alwinner of rockchips. In het verleden zijn er zo veel van die pie clone bordjes geweest die allemaal stuk voor stuk faalde door slechte documentatie en support.

[mrmartijn]

Pine64 focussed just alleen op de hardware, software word geregeld door de partner projecten zoals Ubuntu Touch, postmarketOS, Maemo Leste en Sailfish.

Door zelf de hardware te maken is het eindelijk een apparaat waar fatsoenlijk gesupporte mainline linux op kan draaien. Dat lukt je niet als je een telefoon door een telefoonfabrikant laat maken.

[govie]

Ik ben geinteresseerd maar hoeveel gaan ze vragen voor een smartphone met 4core/2GB/16gbflash ? Dat is echt wel budgetspecs niet en daarom vind ik het juist interessant mits onder 100 euro.

[mrmartijn]

word 150 euro. Los van die specs heeft het hele handige features die aan het verdwijnen zijn. Zoals koptelefoon aansluiting, losse achterkant en verwisselbare batterij. SD kaart slot (waarvan je kan booten).

Als je het bekijkt uit het perspectief van een budget android telefoon is het een duur toestel voor 150 euro. Als je het bekijkt als hardware specifiek gemaakt voor Linux support is dit ontzettend goedkoop, vooral als je kijkt naar bijvoorbeeld de Purism hardware.

[govie]

Dank je voor je antwoord maar de argumentatie voor het prijspeil snijdt voor mijn gevoel helaas nog geen hout. Het is wel een early adopter I know, dat spreekt dan wel in het voordeel van jouw betoog. Wel jammer dat het prijspeil het concept necrotisch aantast aangezien je zelf alles nog aan moet doen en een nokia 2.2 die net uit is rond de 90 euro kost ofzoiets. Dat is voor mijn gevoel de concurrent.
Ik ben nog steeds een linuxpositivo (sinds linuxmint), maar dit is een half produkt leveren voor een hele prijs is toch apart, zelfs als het voor early adopters is. Wel is het idee van de pinephone helemaal prima en ik weet zeker dat als er meerdere linuxdistro's iets gaan doen, de funding wel beter voor de bakker komt en eea gewoon af kan worden geleverd in de toekomst. Ik wil nog niet zelf gaan knutselen gewoon puur garantietechnisch vind ik dat niet lekker, daar krijg je altijd gezeik mee in zo'n constructie.
Ik snak ook wel een beetje naar wat simplisticer telefoontje. Zolang ik een agenda, browser, maps, goede camera heb en eventueel wat apps die de belangrijkste androidfuncties en apps invullen, dan zijn we er. Ik heb zelfs ook niet veel op met whatsapp, dus die ga ik niet missen. Altijd maar bereikbaar zijn ervaar ik als een digitale gezwel.

[Reactie gewijzigd door govie op 25 juli 2024 17:59]

[PvdVen777]

Eerlijk gezegd denk ik dat deze telefoon simpelweg niet voor jou is. De gegeven argumenten zoals specifieke niet elders te krijgen features en beperkte doelgroep/oplage verklaren al ruimschoots de prijsverschillen.

Niet bedoeld als hatelijke reactie overigens.

Niemand zou mij bijvoorbeeld een BMW kunnen verkopen ongeacht het verkooppraatje en eventuele technisch overtuigende feiten, het is gewoon een merk wat mij niet ligt op een heleboel andere 'zachte' punten.
Dat heet 'eigen mening'

[teek2]

Precies, het is geen BMW, meer een Lada Niva 4x4, niet snel, niet mooi maar een bepaalde charme en je kunt alles zelf fixen en je hebt veel meer vrijheid want de PinePhone gaat je op plekken brengen waar je BMW niet kan komen (in OS land).

[j1b2c3]

Probleem alleen er is dat er al een groot merk is wat redelijk open-source is en BMWs verkoopt met 4x4 snapdragon monster motoren en alle moderne features die je kunt willen. Waar Linux en Android op werkt . Sony. Ik heb een xz3. Dus vraag ik mij af wat deze Lada zo bijzonder maakt. Als ik het als een ontwikkel board moet zien prima. Maar dan zou ik ook graag een keyboard muis en monitor willen kunnen aansluiten. Zo dat ik gewoon als dev bezig kan zijn zonder dat ik elke keer een nieuwe rom moet bakken. Dat is een feature die ik mis bij mijn Sony

[mrmartijn]

Er is nog een behoorlijk verschil tussen sony "open source" en de 2 nieuwe opensource linux telefoons. Sony helpt wat met de kernel en noemt het opensource, maar hun toestellen draaien gewoon een volledig propriatary rom en niet hun mainline kernel. net als je jolla waar ik eerst veel hoop voor had maar ook gewoon een BSP kernel draait. De officiele ubuntu touch toestellen was ook BSP kernel met hybris.

Dit zijn toestellen die een kernel draait waarvan de code door het linux review proces is geweest, dus niet 2 warnings per regel code heeft tijdens het compilen.

[johnkeates]

Dit is te kleinschalig om goedkoper te fabriceren. Dingen maken kost gewoon geld.

[mrmartijn]

De PinePhone word al voor kostprijs verkocht, plus een 10 euro winstmarge.

Bij het kopen van de telefoon kan je kiezen naar welk project de 10 euro gaat, kan als een donatie aan een van de Linux distributies die voor de telefoon ontwikkeld worden of als donatie aan de PINE64 community.

[Verwijderd]

Als het voor de kostprijs wordt verkocht, welk percentage is er gereserveerd voor garantie en service?

Leuke onderneming en product!

[mrmartijn]

Daar weet ik zo de details niet van. De reden dat het duurder dan een android budget phone is dat veel dingen die bij goedkope telefoons geintegreerd zijn in de SoC hier losse componenten zijn zodat de killswitches werken. Ook zijn de onderdelen specifiek uitgezocht op support in mainline Linux.

Hier is trouwens het artikel over de prijzen bij pine64: https://www.pine64.org/20...ime-to-start-giving-back/

[arjandijk162]

Je klinkt niet echt als een klant voor deze telefoon. Wel als een voor de Nokia. Lekker kant en klaar en af.

[boe2]

Dat klinkt wel interessant eigenlijk. Waar vind ik meer informatie over sailfish support?

[mrmartijn]

Er is niet echt een webpagina voor, er zijn ontwikkelaars van sailfish in het pinephone IRC kanaal en deze github organisatie: https://github.com/sailfish-on-dontbeevil

dontbeevil is de codenaam van het prototype voor het model in dit artikel.

[Blubkens]

Maar voor Sailfish lijkt het alsof je perse een Sony telefoon moet hebben om gebruik te maken van alle features.
Ook moet je nog eens geld betalen om Sailfish te krijgen.
Volgens mij kan je op de PinePhone je eigen Linux versie draaien die compatible zijn en hoef je daar niks extra's voor te betalen.

[mrmartijn]

Klopt, je kan gewoon Sailfish of Aurora OS (russische sailfish fork) installeren op de PinePhone. Bij het kopen van de consumentenversies van de telefoon kun je gewoon kiezen welk OS je voorgeinstalleerd wil hebben.

Natuurlijk kun je die ook wisselen na de aanschaf door een nieuwe "rom" te flashen naar het interne geheugen of een ander OS te booten direct vanaf een SD kaart.

[vickypollard]

Dit is dan ook gedoemd te mislukken in deze markt (net als alles wat geen iOS of Android is, overigens...). Leuk hobbyproject wel, voor de liefhebbers.

[Reactie gewijzigd door vickypollard op 25 juli 2024 17:59]

[Gaming247]

"Het is gedoemd te mislukken", dat ligt natuurlijk aan de doelstelling. Ik denk dat er wel mensen blij worden van dit toestel. Als het bedrijf er van kan leven, en er worden genoeg mensen blij van... Dan hoeft het geen Android of iOS killer te worden. Of beurswaarde te creëren voor de beleggers.

Ik hoop dat die mensen lekker genieten van hun telefoon. Als ze ooit nog eens een update uitbrengen met een veel beter scherm en camera, ga ik er ook 1 kopen.

[govie]

Android is in principe al linux toch? Of geldt dat niet meer.

[mrmartijn]

Android is technisch gezien Linux, maar niet in dezelfde categorie als wat normaal "linux" word genoemd, wat meer inhoud dat het de Linux kernel + normaal package management + de gebruikelijke tools/daemons is.

[michielRB]

Met android is eigenlijk ook helemaal niets mis mee. Wat Android zoals mainstream aangeboden wordt genoemd is vooral het gedeelte waar je naar mijn mening ver weg van zou moeten blijven: Google APPS.
AOSP (Android Open Source Project) is wat ik zelf heb draaien op mijn telefoon in de vorm van LineageOS. Ik heb in ieder geval een nieuwe, up-to-date OS op mijn 3 jaar oude Xiaomi Mi5 telefoon.
En de google meuk missen? Helemaal niet!

[vickypollard]

Als er geen ambitie is om dit breder in de markt te zetten zou het nog wel eens kunnen ja. Maar ik verwacht alsnog dat men er na een tijd zat van is en terug wil naar een apparaat dat "gewoon werkt". Vandaar dat ik ook spreek over een hobbyproject.

[Reactie gewijzigd door vickypollard op 25 juli 2024 17:59]

[Ludwig005]

dat werd ook veroorzaakt door de falende software-ontwikkeling.

[j1b2c3]

Ehm waar op slaat dit sailfish of de clone boardjes of software support van de socks?

[Ludwig005]

software van de clone boardjes

[ajolla]

Zo 'gewoon' ging dat anders ook niet hoor. Bijna failliet gegaan, ternauwernood een investeerder gevonden. En als de Sony phones niet op de rand van mislukken stonden (of staan) was die deal met Sony er ook niet gekomen.
Mij is het trouwens nog niet gelukt om van m'n Xperia XA2 de bootloader te unlocken om er Jolla's SailfishX op te kunnen zetten.

[gitaarwerk]

Enige gemis met Linux phones is gemis van WhatsApp. Ik vind het niets, maar helaas rest van mijn contacten wel. Ik had in beginsel de Meizu Ubuntu phone. Mooie telefoon ook, maar onbruikbaar als dagelijks middel door gemis van WhatsApp. Telegram werkte perfect overigens.

Weet niet of WhatsApp nu overigens al wel erop kan.

[simthadim]

Je kan via een omweg gewoon gebruik maken van whatsapp.
Gebruik hiervoor het Matrix protocol (https://matrix.org/) , en een van de GUI apps https://matrix.org/docs/projects/try-matrix-now/.
Vervolgens kan je whatsapp, signal, telegram of wat dan ook 'bridgen' (https://matrix.org/bridges/). Je hebt dan een eigen server/raspi/... nodig waar je een bot opzet die whatsapp web doorstuurt naar matrix, en andersom jouw berichten ook doorstuurd naar whatsapp.

Het is wat omslachtig, maar als de developpers van whatsapp het niet doen is dit wel een leuke manier. Zelf getest op een server, android studio om whatsapp op te draaien, en een eigen bot in python met selenium: werkt prima.

[Reactie gewijzigd door simthadim op 25 juli 2024 17:59]

[borbit]

Kun je in plaats van een server/raspi ook gewoon een afgedankt telefoontje gebruiken?

Wil binnenkort wel over naar aosp zonder play services. Met enkel open source apps. Maar moet whatsapp van werk kunnen blijven ontvangen.

[Reactie gewijzigd door borbit op 25 juli 2024 17:59]

[j1b2c3]

Je kunt ook domweg gebruik maken van wat elke telefoon op de hele wereld doet ondersteunen namelijk SMS...
Bij mijn abo is het gratis dus ik gebruik dat gewoon... Tja geen filmpjes of foto's maar met een link kom ik er ook.

[Verwijderd]

De hele wereld voor niks? Lijkt me sterk! Leuk als je hele sociale kring binnen dezelfde landsgrenzen verblijft maar die vlieger gaat voor mij helaas niet op. Driekwart van de berichten gaat de grens over. Daar komt bij dat SMS allang niet meer een echt alternatief is vanwege privacy/security. SMS is voor mij dus allang een gepasseerd station.

[skatebiker]

En Whatsapp dan ?
Dat is GEEN end-to-end encryption, maar met een man-in-the-middle. En laat dat nou net 's werelds grootste privacyschender zijn, nl. Facebook, die is eigenaar van WA.
Het geld om WA 'gratis' te maken moet toch ergens vandaan komen ?

[Verwijderd]

Ik gebruik Signal voor de grootste hap van mijn berichten. En mondjesmaat komen er steeds meer mensen bij in mijn Signal contactenlijst dus op termijn gaat Whatsapp er bij mij af. Facebook heb ik pakweg 6 jaar geleden al de deur uit gedaan.

[mrmartijn]

Precies, op een of andere manier krijgen mensen het in hun hoofd dat ik niet meer bereikbaar ben omdat ik geen whatsapp heb. Scheelt gelukkig een hoop techsupport vragen van familie

Als je toch echt whatsapp contacten nodig hebt kun je whatsapp in een android VM op een server laten draaien en het scrapen met een matrix client. kun je een normaal programma gebruiken als client.

[iew]

Je kan je "contacten" er gewoon ff ouderwets mee bellen hoor...

[Nystran]

Is 2 gig geheugen niet een beetje weining voor een telefoon / computer tegenwoordig?

[dec0de]

Tja, ik heb 8 gb ram, een quad core op 4 ghz. Als ik daar windows op draai is 25 % van mijn geheugen in gebruik. Als ik daar void linux met dwm op draai is het 200 MB. Dat is 2,5%

Dus, voor een linux telefoon is dat meer dan voldoende

[mrmartijn]

een deel van die 200 MB is ook relatief aan je totale geheugengrootte. Helemaal als je er browsers in gaat draaien, terwijl iedereen commentaar heeft over het geheugengebruik van Chrome draait ik het op de N900 met 256MB ram. Ram wat niet in gebruik is is weggegooid geld.

[dec0de]

Als er wat groote projecten parralel worden gecompileerd, en ik wil ook nog wat doen (ewn webbrowser) dan is 8 gb in mijn geval wel handig (en 10 tabs helpt ook).

Ik heb 2 gb ingebruik op mijn mi 9 met syberiaOS (6gb ram, sd 855). Dan staat firefox en suunto movescount + termux open

[mrmartijn]

Ja de PinePhone is niet echt het optimale platform om software te compilen (maar het werkt prima, gebruik het wel voor testten van wat tools zonder ze te packagen)

[GeroldM]

Ben het op zich wel eens met je stelling betreft ongebruikte RAM.

Waar ik echter problemen mee heb, is dat een heleboel applicaties tegenwoordig zodanig veel consumeren en dat ik, als eindgebruiker, de beschikbare RAM niet meer zodanig vol kan proppen met de dingen die ik nuttig en/of leuk vind.

Zolang dat niet het geval is heb je in mijn optiek gelijk, maar dus ook ongelijk.

[mrmartijn]

2GB is prima opsich voor het meeste gebruik, veel dingen op telefoons is niet super gefocussed op multitasking. Ik draai nog steeds prima op een N900 met 256MB aan ram, het geheim is niet android gebruiken.

[Tr1pke]

ik gebruik dagelijks Linux voor het werk maar van deze telefoon blijf ik toch weg. 2gb /16gb ... dit was goed geweest in 2011
Plus wie gaat de moeite doen om hier apps voor te ontwikkelen. Denk maar aan applicaties zoals mobile banking , home , thermostaten , Facebook WhatsApp Instagram, men thuis alarm, al die streaming apps, GoPro, Authenticator voor privé en het werk ...

[PureTryOut]

Jij bent dan ook niet de doelgroep van deze telefoon. Dit is voor enthousiasten Linux fanaten die wel kunnen voldoen met de weinige apps. Daarbij kan ik mobile banking gewoon via de browser (Rabobank heeft een top web interface), gebruik ik WhatsApp via Matrix en heb ik dus alleen een Matrix client nodig, en kan ik ook prima Youtube kijken via de browser. Nee voor mij voldoet dit prima.

[TheVivaldi]

Als je 2 GB RAM te weinig vindt, dan is Samsung ook verdoemd wegens ouderdom want de A10 heeft ook maar 2 GB geheugen voor nagenoeg dezelfde prijs: https://www.belsimpel.nl/samsung-galaxy-a10

En met apps heb je redelijk een punt, maar er zijn al tig apps voor Linux om slimme gadgets (met name verlichting) te bedienen, dus die hoeven alleen maar even een mobiele skin te krijgen. Verder werken Facebook en Instagram prima in de browser. Mobiel bankieren ook, alleen moet je dan wel je digipas (of hoe dat ook bij jouw bank heet) meenemen. Klein ongemakje, maar geen ramp. Spotify en YouTube Music hebben oop prima webapps, Netflix en YouTube ook, dus ook streamingdiensten geen probleem.

[Reactie gewijzigd door TheVivaldi op 25 juli 2024 17:59]

[Cranberry]

Ik denk dat je hier een cruciaal punt blootlegt m.b.t. mobiel bankieren apps: 'klein ongemakje, maar geen ramp'. Voor 99,9% van de mensen is dit juist wel een ramp, omdat zij vooral gemak willen. Eén apparaat en dan zonder inloggen met wachtwoorden of response codes van een ander device kunnen bankieren bijv.
Dit maakt dit product tot een erg kleine niche-markt voor mensen die het gewoon leuk vinden om zelf low-level dingen met hun Linux telefoon te doen.
Ik vind het interessant, maar voor mij totaal ongeschikt.

[TheVivaldi]

Ik denk dat je hier een cruciaal punt blootlegt m.b.t. mobiel bankieren apps: 'klein ongemakje, maar geen ramp'. Voor 99,9% van de mensen is dit juist wel een ramp, omdat zij vooral gemak willen.

Daarom heb ik ook niet gezegd dat deze telefoon geschikt is voor mainstream. Ik heb alleen gezegd dat het alternatief voor die apps op zich niet moeilijk is, dus voor de doelgroep van deze telefoon is het geen probleem.

Eén apparaat en dan zonder inloggen met wachtwoorden of response codes van een ander device kunnen bankieren bijv.

Daarom ook dat banken nu gaan stoppen met die web clients, want niemand gebruikt nog bankieren in de browser op bijv. een laptop.

[Tr1pke]

WhatsApp in je browser...
Probeer eens WhatsApp in een browser op je eigen telefoon te runnen? (Dus de telefoon waar de simkaart in steekt)

[Reactie gewijzigd door Tr1pke op 25 juli 2024 17:59]

[TheVivaldi]

Je hebt gelijk, ik bedoelde Instagram. Geen idee waarom ik WhatsApp typte Bedankt, heb het bij deze verbeterd

[Reactie gewijzigd door TheVivaldi op 25 juli 2024 17:59]

[Tr1pke]

99% van men contacten gebruiken whatsapp voor text bellen en foto’s ...
Net zoals + 80% van België
Dit is een telefoon die je niet veel gaat zien ;-)
Jammer maar niets aan te doen hoe fanaat je ook mag zijn. Verandering + mensen is zoals vuur en water. Succes om dat ooit te veranderen.

[woutervh]

Kun je op dit ding ook gewoon Android installeren?

[PureTryOut]

Er wordt een port gemaakt voor Replicant dus ja, maar het gaat nogal tegen het idee achter deze telefoon in.

[woutervh]

Hoezo gaat dit tegen het idee van deze telefoon in? Niet iedereen heeft nood aan een early-adaptor linux telefoon. Een dual boot met een "beter gekend" os kan leuk zijn. Of een fallback naar Android, of ...

[PureTryOut]

Ok, misschien is dat iets te overdreven. Maar de meeste mensen zijn enthousiast voor deze telefoon omdat ze reguliere Linux distributies kunnen draaien, en juist geen Android meer hoeven. Als je Android wilt kun je net zo goed elke andere Android telefoon op de markt op dit moment kopen.

[woutervh]

Nee, toch niet, want op zo goed als elke andere android telefoon kun je niet zomaar linux installeren als je eens wat wil "spelen" ;-)

[PureTryOut]

Ha, maar dat is niet (meer) waar! Kijk eens naar https://postmarketos.org

[Just3]

Wat ook een groot voordeel kan zijn, ook voor Android op een toestel als dit, is dat software updates veel langer door kunnen gaan omdat je niet afhankelijk bent van de fabrikant doordat er mainline Linux ondersteuning is.

[Jeroen hofman]

IDD 2 Gb is niet veel geheugen tegenwoordig,, maar wie weet TZT Maar er komt wel een Linux-smartphone. Specs ? Accu, camera ?
Even afwachten hoe het zich verder ontwikkeld

[Reactie gewijzigd door Jeroen hofman op 25 juli 2024 17:59]

[PureTryOut]

Specs ? Accu, camera ?

Staan mooi op hun site. Nee specs zijn niet geweldig, maar het gaat er om dat het op de mainline Linux kernel draait en je elke willekeurige ARM distro kunt installeren. Ik kijk wel uit naar een telefoon die Plasma Mobile kan draaien!

[govie]

Wat is plasma mobile en waarom vind je dat zo speciaal?

[PureTryOut]

Plasma Mobile is de mobiele variant van KDE Plasma, wat ik al op mijn PC's draai. Het geweldige eraan vind ik dat ik dan dezelfde stack op telefoon als mijn desktop en laptop draai.

[amx]

Denk dat er wordt bedoeld KDE Plasma, een window manager in Linux. En inderdaad, recente reviews van versie 5 zijn erg positief. Maar vermoedelijk daar de mobiele versie van.

[PureTryOut]

KDE Plasma is een desktop environment, KWin is de window manager (of compositor op Wayland). Plasma Mobile is inderdaad de mobiele variant ervan, check https://plasma-mobile.org.

[beerse]

Linux is volgens mij slechts de kernel. Die wordt zowel in de gnu-linux distributies op pc-s gebruikt als binnen android-linux in de diverse telefoons. Misschien is gnu-linux niet zo handig op een toestel dat vooral en voornamelijk met aanraak-scherm gebruikt wordt.

Welke programma's worden gebruikt voor de gsm-telefoon diensten zoals spraak en sms verkeer? Of is daar binnen gnu-linux ook al een assortiment aan implementaties voor?

[mrmartijn]

ja klopt, Linux is de kernel. Maar dit gaat er juist om dat dit meer een "Desktop Linux" ervaring is in tegenstelling tot Android op een Linux kernel. Er zijn al een aantal linux omgevingen die zijn geoptimaliseerd voor touchscreens zoals Ubuntu Touch en KDE Plasma Mobile.

voor de modem features word ofono gebruikt, voor data word het modem gezien als een normale netwerkadapter.