Tip de redactie

SpaceX koopt voor 17 miljard dollar aan cellulaire frequenties van EchoStar

Door Yannick Spinner, 9 september 2025 20:5263 reacties, submitter: 16K

SpaceX koopt voor 17 miljard dollar meerdere communicatiefrequenties van EchoStar. De frequenties zijn waarschijnlijk bedoeld voor het cellulaire netwerk van Starlink. EchoStar verkocht eerder al frequentiebanden aan AT&T. De deals moeten nog goedgekeurd worden.

De deal betreft de spectrums AWS-4 en PCS-H, frequenties die zich rond het 2GHz-bereik voor draadloze verbindingen bevinden. Daarnaast koopt het bedrijf van Elon Musk licenties voor het cellulaire spectrum Mobile Satellite Service.

EchoStar krijgt 8,5 miljard dollar in contanten en nog eens 8,5 miljard dollar aan SpaceX-aandelen voor de overdracht van de licenties. Het ruimtevaartbedrijf is overigens geen beursgenoteerd bedrijf. SpaceX investeert in de frequentiebanden om zijn Starlink Direct to Cell-dienst uit te kunnen breiden. Vooralsnog gebruikt het bedrijf daar het T‑Mobile‑netwerk voor.

Het is de tweede miljardendeal van EchoStar in enkele weken tijd. Het bedrijf, dat telecommunicatie- en satellietnetwerken biedt, verkocht eind augustus nog voor 23 miljard dollar aan andere licenties voor frequentiespectrums aan de provider AT&T. Dit doet het bedrijf deels onder druk van de Amerikaanse Federal Communications Commission. Dat overheidsorgaan startte een onderzoek naar het bedrijf, omdat onder meer SpaceX beweerde dat dochterondernemingen van EchoStar niet genoeg gebruik zouden maken van de banden waarvoor zij de licenties in bezit hadden. De verkoop van die licenties maakt het mogelijk voor andere bedrijven om hun diensten uit te breiden.

Reacties (63)


Apple kondigt iPhone 17-serie aan met minimaal 256GB opslag

Door Tijs Hofmans, 9 september 2025 20:22267 reacties

Apple heeft de nieuwe iPhone 17-serie aangekondigd. Tijdens het Awe Dropping-evenement in Californië toont het bedrijf de iPhone 17, de 17 Pro en de 17 Pro Max. Alle modellen krijgen standaard 256GB opslagruimte in plaats van 128GB.

De iPhone 17 heeft een 6,3"-oledscherm met een resolutie van 2622x1206 pixels en een verversingssnelheid van 120Hz, wat via Apples eigen ProMotion-techniek gebeurt. Het display heeft een piekhelderheid van 3000cd/m².

De telefoon wordt aangedreven door de A19-soc in combinatie met 8GB of 12GB werkgeheugen. De soc heeft zes cores, waarvan twee performancecores en vier efficiencycores. Verder zit er een nieuwe gpu met vijf kernen in die MetalFX-upscaling ondersteunt; volgens Apple is de gpu twintig procent sneller dan die in de iPhone 16.

De toestellen hebben op de achterkant een hoofdcamera en voor het eerst een ultrabreedbeeldlens met een 48-megapixelsensor en een diafragma van f/2.2, wat groter is dan dat in de iPhone 16. De camera aan de voorkant heeft een 18-megapixelresolutie.

Het basismodel van de iPhone krijgt voor het eerst 256GB opslagruimte. Dat was tot nu toe altijd maximaal 128GB. De instap-iPhone kost 969 euro.

iPhone 17 iPhone 17 iPhone 17 iPhone 17
iPhone 17 iPhone 17 iPhone 17

Apple iPhone 17 Pro en Pro Max

De iPhone 17 Pro en Pro Max hebben een behuizing van aluminium en een camera-eiland dat de volledige breedte van de toestellen beslaat. Het apparaat heeft ook een nieuw ontworpen koeling met een ingebouwde vaporchamber, waardoor het apparaat koeler blijft, zegt Apple.

Waar het basismodel van de iPhone op een A19-cpu draait, hebben de iPhone 17 Pro en Pro Max een A19 Pro-cpu, die ook in de aangekondigde iPhone 17 Air zit. Ook die heeft zes kernen waarvan twee performancecores. Ook de gpu is met zes cores een stuk krachtiger. Apple zegt verder dat het model een grotere cache en meer geheugen heeft, maar noemt daar geen cijfers bij.

Op het Pro-model zit een frontcamera met een 18-megapixelsensor die Apples Center Stage-techniek ondersteunt, wat eerder al in iPads zat en waarbij een gebruiker altijd in het midden te zien is. De toestellen krijgen drie 48-megapixelcamera's achterop. De telecamerasensor is 56 procent groter en bevat een nieuwe 4x-zoomlens. Door een in-sensorcrop toe te passen, kan de telefoon 12MP-foto's maken met acht keer vergroting ten opzichte van de primaire sensor.

iPhone 17 ProiPhone 17 ProiPhone 17 ProiPhone 17 ProiPhone 17 ProiPhone 17 ProiPhone 17 ProiPhone 17 Pro

Net als de iPhone 17 krijgen ook de Pro en Pro Max minimaal 256GB opslaggeheugen, het dubbele van eerdere modellen. Van de Pro Max komt er ook een 2TB-model.

Apple zegt dat de iPhone 17 Pro en Pro Max een grotere accu hebben, onder andere doordat het de simsleuf heeft weggelaten. In Europese modellen lijkt nog wel zo'n simslot te blijven zitten. Bij de net aangekondigde iPhone 17 Air is de simsleuf wereldwijd weggehaald. Door de grotere accu zou de iPhone 17 Pro in ieder geval 39 uur aan videoafspeeltijd kunnen halen, zegt Apple, maar het bedrijf zegt niet specifiek hoe groot die is.

De iPhone 17 Pro kost 1329 euro, de iPhone 17 Pro Max is 150 euro duurder en kost 1479 euro.

Update, 20.30 uur – Europrijzen toegevoegd, en informatie over esimbeschikbaarheid is aangepast.

Update, 12-09 – In de tabel hieronder zijn verschillende specificaties aangepast van de iPhone 16-serie (specifiek het geheugen) en van de iPhone 17 (zoals de maximale dikte). In de tekst is aangepast dat de telefoon een frontcamera heeft van maximaal 18 megapixel.

Model iPhone 16 iPhone 17 iPhone 16 Pro iPhone 17 Pro
Scherm 6,06"-oled, 2556x1179px
19,5:9, 60Hz
6,3"-oled, 2622x1206px
19,5:9, 120Hz
6,27"-oled, 2622x1206px
19,5:9, 120Hz
6,3"-oled, 2622x1206px
19,5:9, 120Hz
Afmetingen 147,6x71,6x7,8mm 149,6x71,5x7,95mm 149,6x71,5x8,25mm 149,6x71,5x8,25mm
Gewicht 170 gram 170 gram 199 gram 206 gram
Soc A18 A19 A18 Pro A19 Pro
RAM 8GB 8GB of 12GB 12GB 12GB
Camera

1. Primair, 48MP, f/1.6
2. Ultragroothoek, 12MP, f2.2

1. Primair, 48MP, f/1.6
2. Ultragroothoek, 48MP, f2.2

1. Primair, 48MP, f/1.78, 24mm
2. Ultragroothoek, 48MP, f/2.2
3. Telelens, 12MP, f/2.8

1. Primair, 48MP, f/1.6
2. Ultragroothoek, 48MP, f/2.2
3. Telelens, 48MP, f/2.8
4. Tof-sensor

Prijzen 256GB: 1099 euro
512GB: 1349 euro
256GB: 969 euro
512GB: 1219 euro
128GB: 1229 euro
256GB: 1359 euro
512GB: 1609 euro
1TB: 1859 euro
256GB: 1329 euro
512GB: 1579 euro
1TB: 1829 euro
iPhone 16 Pro Max 17 Pro Max
Scherm 6,86"-oled, 2868x1320px
19,5:9, 120Hz
6,9"-oled, 2868x1320px
19,5:9, 120Hz
Afmetingen 163x77,6x8,25mm 163x77,6x8,25mm
Gewicht 227 gram 227 gram
Soc A18 Pro A19 Pro
RAM 8GB 12GB
Camera

1. Primair, 48MP, f/1.78, 24mm
2. Ultragroothoek, 48MP, f2.2, AF, 13mm
3. 5x Telelens, 12MP, f/2.8, 120mm
4. Tof-sensor

1. Primair, 48MP, f/1.6
2. Ultragroothoek, 48MP, f2.2
3. Telelens, 48MP, f/2.8
4. Tof-sensor

Opslag en Prijs 256GB: 1479 euro
512GB: 1729 euro
1TB: 1979 euro
256GB: 1479 euro
512GB: 1729 euro
1TB: 1979 euro
2TB: 2479 euro

Reacties (267)


Dunnere iPhone Air is 5,6 mm dik en heeft geen simkaartsleuf

Door Imre Himmelbauer, 9 september 2025 20:08192 reacties

Apple heeft de dunne iPhone Air getoond. Het toestel is slechts 5,6mm dik op zijn dunste punt. Daarmee is de Air volgens Apple de dunste iPhone aller tijden. Eerder was dat de iPhone 6 met een dikte van 6,9mm. De iPhone Air heeft geen fysieke simkaartsleuf.

De iPhone Air heeft een 6,5"-oledscherm met een verversingssnelheid van 120Hz en ProMotion-ondersteuning. De maximale helderheid is 3000cd/m². Aan de achterkant heeft de telefoon één 48-megapixelcamera, die bovendien ook als 12-megapixeltelelens ingezet kan worden door een in-sensorcrop toe te passen. De selfiecamera schiet 18-megapixelfoto's en gebruikt nu een vierkante sensor, die twee keer zo groot is als die van vorige iPhones. Door het vierkante formaat zou je makkelijker moeten kunnen kiezen tussen horizontale en verticale selfies.

iPhone Air

De Air maakt ook gebruik van een door Apple ontworpen N1-chip voor bluetooth, wifi en de smarthomestandaard Thread. De C1X-modem is de opvolger van de C1-modem de Apple gebruikte in de iPhone 16e. Het is niet duidelijk of de C1X mmWave-5G ondersteunt; de C1 bood daar geen ondersteuning voor.

De smartphone maakt gebruik van de A19 Pro-soc, die Apple ook heeft ingebouwd in de iPhone 17 Pro en Pro Max. De gpu van deze soc heeft echter vijf kernen, waar die van de Pro-modellen zes kernen heeft. Volgens Apple houdt de accu het ondanks de dunheid van het toestel een dag uit. De iPhone Air met 256GB opslagruimte is verkrijgbaar voor 1229 euro. Er komen ook versies met 512GB en 1TB opslagruimte uit. De nieuwe iPhone-variant is net als de reguliere iPhone 17-serie vanaf 19 september verkrijgbaar in de Benelux.

Update, 21.00 uur - De europrijs en beschikbaarheid zijn aan het artikel toegevoegd.

iPhone AiriPhone AiriPhone AiriPhone Air

Reacties (192)


Apple toont nieuwe Apple Watch Series 11 met 5G - update

Door Imre Himmelbauer, 9 september 2025 19:36103 reacties

Apple heeft drie nieuwe Apple Watch-modellen getoond. De Apple Watch Series 11 heeft onder meer een nieuwe soc en ondersteuning voor 5G. Daarnaast heeft Apple ook de Apple Watch Ultra 3 en een nieuwe generatie Apple Watch SE onthuld.

De Apple Watch Series 11 heeft een behuizing van aluminium of titanium en gebruikt de S10-chipset die ook in de Watch Series 10 en Watch Ultra 2 zitten. Daarnaast is de Watch Series 11 de eerste Apple Watch die de bloeddruk van gebruikers kan meten. Dat is echter beperkter dan een echte bloeddrukmeter: in plaats van boven- en onderdruk te meten, stuurt de Apple Watch alleen een melding als de bloeddruk langere tijd te hoog is. Daarnaast geeft de Series 11 op basis van de slaapdata van gebruikers een score op een schaal van 1 tot 100.

Het apparaat ondersteunt ook een 'energiezuinige' vorm van 5G, zegt Apple. Het gaat hier waarschijnlijk om 5G RedCap. Deze 'light'-variant van 5G is minder snel dan 'normaal' 5G, maar ook energiezuiniger. De accu gaat tot 24 uur mee, zegt het bedrijf. De Watch Series 11 is verkrijgbaar vanaf 399 dollar voor de 42mm-versie met aluminium behuizing en zonder mobiele data.

Apple Watch Series 11

Apple Watch Ultra 3 en Apple Watch SE

De Apple Watch Ultra 3 krijgt volgens Apple een groter ltpo-display dan zijn voorganger. Volgens geruchten zou het beeldscherm 50mm groot zijn , waar de Ultra 2 een 49mm-scherm heeft. De Ultra 3 biedt de mogelijkheid om sms-diensten en Find My via satelliet te gebruiken. Daardoor is het ook mogelijk om sms-berichten te sturen zonder wifi of mobiel bereik. Net als de Apple Watch Series 11 is de Watch Ultra 3 uitgerust met de S10-chip, een 5G RedCap-modem en een bloeddrukmeter. De accu gaat volgens Apple 42 uur mee. In Amerika kost de Watch Ultra 3 799 dollar.

De nieuwe Apple Watch SE heeft een aluminium behuizing en is verkrijgbaar in een 41mm- en 45mm-versie. Ten opzichte van de duurdere modellen heeft de Watch SE onder meer minder gezondheidsfuncties. De Watch SE kan onder andere slaapdata meten en ondersteunt ook de nieuwe slaapscore. De smartwatch ondersteunt echter niet de nieuwe bloeddrukmeetfunctie van de Series 11 en Ultra 3 en kan geen ecg-data en bloedzuurstofgehalte meten. De accu gaat tot 18 uur mee. Apple verkoopt het apparaat in de Verenigde Staten voor 249 dollar. Het is nog niet duidelijk wat de Apple Watches in Europa gaan kosten en wanneer ze beschikbaar komen.

Update, 22.49 uur - Eerder stond in het artikel dat de Apple Watch Series 11 en Apple Watch Ultra 3 de S11-chip gebruiken. Dat is onjuist: alle aangekondigde Apple Watch-modellen zijn uitgerust met de S10-chip. Het artikel is hierop aangepast.

Update, woensdag 13.05 uur - Eerder stond in het artikel dat de Apple Watch SE 3 ecg-data en bloedzuurstofgehalte kan meten. Dat is onjuist. Het artikel is hierop aangepast.

Apple Watch Series 11Apple Watch Series 11Apple Watch Series 11Apple Watch Series 11

Reacties (103)


Airpods Pro 3 krijgen livevertalingen en accuduur van 8 uur in ruisonderdrukking

Door Tijs Hofmans, 9 september 2025 19:24178 reacties

Apple heeft de AirPods Pro 3 gepresenteerd. Die kunnen gesprekken live vertalen via Apple Intelligence, maar het is niet duidelijk of dat ook voor het Nederlands geldt. De nieuwe AirPods hebben ook actieve ruisonderdrukking, die volgens Apple twee keer zo goed is als die van het eerdere model.

Apple presenteerde de AirPods Pro 3 tijdens een presentatie waar het ook de nieuwe iPhone 17 aankondigde. Het apparaat komt nu niet met drie, maar vijf opzetstukjes voor in het oor. De nieuwe oortjes hebben ondersteuning voor livevertalingen. Ze kunnen binnenkomende gesprekken in een andere taal direct vertalen. Apple zegt dat dat gebeurt met behulp van Apple Intelligence op de gekoppelde iPhone. Dat is weliswaar in Nederland en België beschikbaar, maar het is niet duidelijk of de livevertalingen ook Nederlands ondersteunen.

De AirPods Pro 3 hebben verder actieve ruisonderdrukking, net als de voorgaande AirPods Pro 2. Volgens Apple is die zeker twee keer zo goed als die in het vorige model, al noemt het bedrijf daar geen details bij. Over de audiohardware zegt Apple weinig, maar het bedrijf zegt dat de AirPods Pro 3 spatial audio ondersteunen en dat ze een nieuw ontwerp hebben, waardoor instrumenten en stemmen beter naar voren kunnen komen.

De accuduur van de AirPods gaat omhoog, zowel in transparante modus als wanneer de ruisonderdrukking aanstaat. In dat laatste geval stijgt de accuduur van zes naar acht uur. In de transparante modus gaat dat naar tien uur.

De AirPods krijgen een ingebouwde hartslagmeter. Gebruikers kunnen tijdens een sportsessie hun hartslag meten, die in de sport-app op de iPhone wordt weergegeven. Ook kunnen gebruikers data krijgen over bijvoorbeeld hoeveel calorieën ze tijdens een work-out verbranden.

De nieuwe oortjes hebben voor het eerst een IP57-rating voor water- en stofbestendigheid. De AirPods kosten 249 dollar, omgerekend en inclusief btw zo'n 250 euro. De AirPods Pro 3 zijn vanaf 19 september te koop.

Airpods Pro 3

Reacties (178)


Nederlandse leverancier AI-compute Nebius sluit miljardendeal met Microsoft

Door Yannick Spinner, 9 september 2025 19:0027 reacties, submitter: drafek

Het Nederlandse Nebius heeft een deal ter waarde van ruim 17 miljard dollar gesloten met Microsoft. Het bedrijf levert gpu-compute voor AI-toepassingen en gaat rekenkracht aan Microsoft leveren vanuit een datacenter in New Jersey, de Verenigde Staten.

Voor de deal levert Nebius de komende vijf jaar servercapaciteit en AI-infrastructuur aan Microsoft. Mogelijk wil de Windows-maker nog extra capaciteit afnemen, waardoor de totale waarde van de deal kan oplopen tot ongeveer 19,3 miljard dollar, omgerekend ruim 16,5 miljard euro, zo schrijft Reuters.

Nebius had in 2024 een jaaromzet van net geen 100 miljoen euro en draaide een verlies van bijna 370 miljoen euro. Het bedrijf is voortgekomen uit een afsplitsing van de Russische Google-tegenhanger Yandex. Het hoofdkwartier van Nebius is in Amsterdam gevestigd. Daarnaast heeft het bedrijf kantoren in de Verenigde Staten en Israël. Onder meer Nvidia heeft een klein belang in de computeleverancier.

Reacties (27)


Vodafone introduceert Batterij Garantie voor gratis vervangen versleten accu

Door Yannick Spinner, 9 september 2025 17:32121 reacties

Vodafone introduceert Batterij Garantie, een garantie op de accucapaciteit van smartphones die klanten bij de provider kopen. De garantie geldt tot drie jaar na aankoop van een toestel en is van toepassing op iedereen die na 8 september 2022 een smartphone bij het bedrijf heeft gekocht.

Vodafone Batterij Garantie
Bron: Vodafone

Klanten komen onder de nieuwe Batterij Garantie-voorwaarden in aanmerking voor een gratis vervanging van de smartphoneaccu wanneer de accucapaciteit binnen drie jaar tot onder de tachtig procent daalt. Klanten kunnen hun toestel bij een Vodafone- of Ziggo-winkel laten inspecteren en eventueel achterlaten voor een gratis accuvervanging. De garantie geldt standaard voor alle klanten en werkt met terugwerkende kracht.

Batterij Garantie is alleen van toepassing op nieuwe smartphones die via de provider of in een officiële Vodafone- of Ziggo-winkel zijn aangeschaft. Refurbished smartphones komen hier niet voor in aanmerking. Daarnaast gelden er enkele voorwaarden als het betreffende toestel andere schade heeft. Een klant heeft alleen recht op een nieuwe accu als ook de overige schade wordt gerepareerd.

Vodafone raadt klanten aan om eerst zelf te controleren of ze in aanmerking komen voor een accuvervanging. Op iPhones kan dat via de Instellingen onder de optie Batterij. Daar is de Batterijconditie te controleren. Android-gebruikers moeten volgens de provider, vanwege het verschil tussen toestellen, zelf in de instellingen naar deze optie zoeken of de app AccuBattery installeren. Ook raadt Vodafone klanten aan om een back-up van hun gegevens te maken.

De provider benadrukt dat smartphones sinds kort aan bepaalde hardware-eisen moeten voldoen. Vodafone verwijst hiermee naar de Europese regels over duurzaamheid van techproducten. Deze nieuwe regels gelden sinds deze zomer. Zo moeten smartphone een energielabel krijgen. Ook gelden er hardware-eisen, waaronder een minimale accucapaciteit van 80 procent na 800 oplaadcycli.

Update, 20.15 uur: Er is informatie toegevoegd over de EU-wetgeving. Met dank aan slaay.

Reacties (121)


ACM start DSA-onderzoek Snapchat vanwege illegale handel in vapes via platform

Door Yannick Spinner, 9 september 2025 17:0887 reacties

De Autoriteit Consument & Markt start een onderzoek naar Snapchat vanwege de vermeende illegale handel in vapes. Het platform zou minderjarigen niet voldoende beschermen tegen deze praktijk, wat mogelijk in strijd is met de Digital Services Act.

De ACM doet het onderzoek naar aanleiding van een handhavingsverzoek van Stichting Rookpreventie Jeugd. De informatie die de stichting aanleverde zou genoeg aanleiding bevatten om een officieel onderzoek naar Snapchat te starten. De ACM kan op basis van het onderzoek beslissen of er bijvoorbeeld een bindend besluit of een dwangsom aan Snapchat wordt opgelegd.

Mogelijk doet het sociale medium niet voldoende om jongeren te beschermen tegen criminelen die via het platform vapes proberen te verkopen. In Nederland is de minimumleeftijd voor het kopen van vapes achttien jaar. Kinderen en jongeren onder de achttien jaar kunnen mogelijk via onder meer Snapchat toch in aanraking komen met illegale webshops en dealers. Hoewel zoekresultaten voor termen als 'vape' wel gefilterd worden, zouden jongeren straattaal en andere codewoorden gebruiken om met dealers in contact te komen, zo schreef de NOS onlangs. Mogelijk doet Snapchat niet voldoende aan deze praktijk.

Snapchat is onder de Europese DSA een 'zeer groot online platform'. Deze platforms moeten aan bepaalde regels voldoen. Snapchat is vooral onder jongeren en kinderen populair, en het bedrijf moet volgens de DSA gepaste maatregelen nemen om zijn gebruikers te beschermen, bijvoorbeeld tegen gepersonaliseerde advertenties en illegale of schadelijke content.

Reacties (87)


Belfius stuurt door technische fout brieven naar verkeerde klanten

Door Yannick Spinner, 9 september 2025 16:4541 reacties, submitter: C.QL

De Belgische bank Belfius heeft deze zomer brieven voor grofweg 4000 klanten naar een verkeerd adres gestuurd. Dat zou het gevolg zijn van een 'technisch incident', waarbij de verkeerde huisnummers op brieven werden afgedrukt. Het probleem is inmiddels verholpen.

Volgens onder meer VRT gaat het om een datalek waarbij zowel algemene brieven van de bank als rekeninguittreksels naar verkeerde ontvangers werden verstuurd. Veel brieven zijn volgens de bank toch niet door de verkeerde ontvangers gezien, bijvoorbeeld omdat mensen een brief ongeopend terugstuurden of omdat een postbode de brief alsnog bij de juiste ontvanger in de brievenbus stopte. Het incident vond plaats tussen 16 juni en 30 juli. Het is niet duidelijk wat de precieze oorzaak van het technische probleem was. De Belgische Gegevensbeschermingsautoriteit is op de hoogte gebracht.

Reacties (41)


Rechter houdt recordschikking van Anthropic in zaak auteursrecht voorlopig tegen

Door Yannick Spinner, 9 september 2025 15:5440 reacties, submitter: tszcheetah

Een Amerikaanse rechter houdt Anthropics schikkingsvoorstel van 1,5 miljard dollar voorlopig tegen. Volgens de rechter is er nog te veel onduidelijk over de potentiële recordschikking in de zaak over auteursrechtenschending van boeken, wat nadelig zou zijn voor de getroffen auteurs.

Anthropic rechtszaak
Bron: Anthropic

Volgens de rechtbank mist nog belangrijke informatie in het schikkingsvoorstel van het bedrijf achter de chatbot Claude, zo detailleert Bloomberg Law. Zo zouden de advocaten van de AI-dienst niet volledig duidelijk hebben gemaakt voor welke boeken de schikking zou gelden. Anthropic stelde onlangs voor om 3000 dollar per boek te betalen waarvoor auteursrechtenschending is gepleegd. Het zou om 500.000 boeken gaan, ofwel 1,5 miljard dollar.

In eerste instantie weigerde de rechter in kwestie het schikkingsvoorstel volledig. Kort daarna werd deze beslissing echter aangepast en werd de goedkeuring voor het indienen van het voorstel voorlopig uitgesteld. De aangeklaagden hebben tot 15 september om een complete lijst van boeken aan te leveren.

De rechtszaak tegen Anthropic is belangrijk omdat de uitspraak mogelijk jurisprudentie creëert voor toekomstige vergelijkbare zaken. Zo zou het bedrag van 3000 dollar per illegaal verkregen boek, voor bijvoorbeeld het trainen van een AI-model, de norm kunnen worden.

Anthropic wordt door auteurs van boeken aangeklaagd, omdat het bedrijf zogenoemde shadow library's zou hebben gebruikt. Dit zijn databases met grote hoeveelheden illegaal verspreide boeken, die bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden om AI te trainen. Eerder oordeelde een rechter overigens dat het trainen van AI met auteursrechtelijk beschermd materiaal is toegestaan onder Amerikaans auteursrecht. Het verkrijgen van dit materiaal is niet toegestaan en hiervoor is Anthropic nu aangeklaagd.

De AI-dienst is niet de enige die auteursrechteninbreuk zou maken. Zo werden bijvoorbeeld OpenAI en Meta voor vergelijkbare vergrijpen aangeklaagd. Ook beeldgenerator Midjourney wordt door meerdere filmstudio's aangeklaagd vanwege auteursrechtenschending.

Reacties (40)


Voormalige interim-ceo Intel verlaat het bedrijf

Door Jasper Bakker, 9 september 2025 15:238 reacties

Topvrouw Michelle Johnston Holthaus verlaat Intel na daar meer dan dertig jaar in dienst te zijn geweest. Zij vervulde eerder onder meer tijdelijk de rol van co-ceo voordat de huidige ceo Lip-Bu Tan aantrad. Intel voert daarnaast een reorganisatie door van het leiderschap.

Michelle Johnston Holthaus werd interim co-ceo van Intel na het plotselinge vertrek van ceo Pat Gelsinger. Ze werd toen aangesteld als tijdelijke vervanging, samen met financieel directeur David Zinsner. De gedeelde ceo-rol van deze twee topmanagers duurde tot het aantreden van Lip-Bu Tan. Die ervaren chiptopman is recent bekritiseerd door de Amerikaanse president Donald Trump, met wie hij daarna een omstreden deal heeft gesloten. Verder was Johnston Holthaus daarvoor onder meer executive vice president en general manager van de Client Computing Group. Ook was ze ceo van de divisie Intel Product.

Intel verklaart dat de verdere herstructurering van de leiderschapslaag van het bedrijf innovatie moet versnellen en de uitvoering van de bedrijfsstrategie moet versterken. Johnston Holthaus blijft de komende maanden als 'strategisch adviseur' bij Intel werken om de overgang naar de vernieuwde organisatie te begeleiden.

Intel staat de afgelopen tijd sterk onder druk. De Amerikaanse regering heeft daarom een belang van tien procent in Intel genomen voor een bedrag van 9,3 miljard dollar. Eerder beloofde subsidie vanuit de Chips Act is daarbij omgezet in aandelen voor de regering-Trump. Financieel directeur Zinsner heeft later verklaard dat deze deal bedoeld was om een verkoop van Intels chipproductietak, Intel Foundry, te blokkeren.

Reacties (8)


Premier Nepal stapt op na grootschalig protest tegen socialemediaverbod

Door Yannick Spinner, 9 september 2025 15:0057 reacties

De Nepalese premier Khadga Prasad Sharma Oli stapt op na hevige protesten in het land. De protesten braken uit nadat op maandag 8 september nieuwe regels voor sociale media gingen gelden, waardoor veel grote platforms verboden werden. Die wet is weer teruggedraaid.

De protesten ontstonden maandag als reactie op wetgeving waardoor uiteenlopende sociale platforms verbannen zouden worden. Onder meer Facebook, YouTube, X en WhatsApp zouden onder het verbod vallen, omdat de bedrijven zich niet binnen zeven dagen bij de Nepalese overheid zouden hebben geregistreerd. TikTok werd eerder al in het land verboden, maar zou onder de nieuwe wet juist wel beschikbaar blijven omdat ByteDance zich bij de Nepalese overheid had aangemeld.

Het verbod werd echter op de dag van introductie teruggedraaid na massale protesten in de hoofdstad Kathmandu. Bij het optreden tegen de protesten vielen volgens The Guardian negentien doden, waarna de onrust in het land escaleerde. Volgens de Britse krant was het socialmediaverbod de aanleiding van de protesten, maar zijn ook bredere frustraties onder het volk aan de orde.

Reacties (57)


Phison: ssd-problemen op Windows 11 kwamen door previewfirmware en -bios

Door Jasper Bakker, 9 september 2025 14:4451 reacties, submitter: TheProst

De meldingen van ssd-storingen op Windows 11 worden niet veroorzaakt door Windows-updates of controllerchips in ssd's, maar door vroege firmware- en biosversies. Dat stelt Phison. Dat zijn volgens de chipmaker eigenlijk previews die niet zijn bedoeld voor algemeen gebruik.

Phison, een fabrikant van geheugencontrollerchips in ssd's, stelt tegen The Verge dat de meldingen van ssd-storingen op Windows 11 zijn te wijten aan onjuist gebruik van firmware en bios. Veel van de meldingen van gebruikers en testresultaten van reviewers komen voort uit het draaien van vroege firmwareversies voor ssd's en biosversies voor moederborden.

Een Japanse gebruiker meldde vorige maand als eerst dat ssd's in Windows 11 kunnen uitvallen tijdens het wegschrijven van een grote hoeveelheid data. Na deze initiële melding volgden er meer, waarbij er soms ook sprake was van dataverlies. Het verdwijnen van ssd's in Windows 11 was vaak te verhelpen met een reboot, maar soms bleek een ssd geheel niet meer toegankelijk. De oorzaak leek de augustusupdate voor Windows 11 te zijn, maar ook de in juli uitgebrachte preview voor die verplichte update leek een rol te spelen.

Tweakers heeft navraag gedaan bij Microsoft en bij chipfabrikant Phison. In eerste instantie leek het er namelijk op dat de problemen enkel voorkwamen bij ssd's met een controller van die fabrikant. Die twee bedrijven wisten de gemelde problemen niet te reproduceren. Vervolgens heeft Tweakers zelf een uitgebreide test gedaan, in een poging om de aard en oorzaak van de ssd-storing te achterhalen. De gewraakte update voor Windows 11 bleek geen factor te zijn, maar het probleem leek te maken te hebben met een gebrek aan adequate ssd-koeling.

Nu komt Phison met de uitleg dat uitgevallen ssd's bij gebruikers het gevolg waren van verouderde firmware. Dit zou dan gaan om previewreleases die niet bedoeld zijn voor algemeen gebruik in ssd's voor gewone consumenten. Het is niet duidelijk hoe deze zogeheten engineering previews in handen zijn gekomen van gebruikers en testers. Ook is het niet duidelijk waar Phison zijn verklaring over vroege biosversies voor moederborden op baseert. Tweakers heeft vragen hierover uitgezet bij de chipfabrikant.

Reacties (51)


Tesla brengt MultiPass voor laden bij derden eerst alleen in Nederland uit

Door Yannick Spinner, 9 september 2025 14:0488 reacties, submitter: slijkie

Tesla introduceert de MultiPass in Nederland. Het betaalsysteem is bedoeld voor Tesla-eigenaren die hun EV willen laden bij een laadpaal van een derde partij. Het is voor het eerst dat Tesla een dergelijke dienst beschikbaar maakt.

Het doel van de Tesla MultiPass is om het gebruik van laadpalen van derden gemakkelijker te maken, aldus het bedrijf. Veel laadpalen vereisen een aparte laadpas of app om deze te activeren. Tesla bouwt ondersteuning voor bepaalde laadpalen in zijn systemen. Gebruikers kunnen via de Tesla-app de MultiPass activeren. Vervolgens kan de app of een Key Card worden gebruikt om een laadsessie te starten. De betaling verloopt via Tesla. De dienst is vooralsnog alleen voor Nederlandse Tesla-gebruikers beschikbaar. Later moet het betaalsysteem ook in andere landen beschikbaar komen.

Het is niet duidelijk welke laadnetwerken onder de Tesla MultiPass ondersteund worden. Het bedrijf heeft het over 'duizend oplaadnetwerken en duizenden oplaadstations in heel Europa'. De ondersteunde oplaadpunten worden in de Tesla-app en op het scherm in de auto getoond. Dit moet handmatig ingeschakeld worden door de optie Opladen via derden weergeven te activeren.

Het bedrijf laat verder niet weten wat de extra oplaadkosten zijn wanneer klanten van laadpunten van derden gebruikmaken. Vaak rekenen EV-laadnetwerkbedrijven extra voor het opladen via een andere partij.

Tesla is niet het eerste EV-bedrijf dat laadpalen en laadpassen interoperabel maakt. In april kondigden Atlante, Electra, Fastned en Ionity een samenwerking aan waarbij de apps van de vier bedrijven onderling te gebruiken zijn.

Reacties (88)


AMD brengt FSR 4-upscaling naar 85 games die FSR 3.1 ondersteunen

Door Jasper Bakker, 9 september 2025 13:3429 reacties, submitter: Xtuv

AMD brengt met nieuwe gpu-drivers zijn upscalingtechnologie FidelityFX Super Resolution 4 naar games die FSR 3.1 en DirectX 12 ondersteunen. Het gaat om 'ruim 85 games', waaronder F1 2025, Mafia: The Old Country, Hell Is Us, Call of Duty: Warzone, Final Fantasy XVI en The Alters.

AMD heeft nieuwe drivers voor de gpu's in zijn Radeon RX 9000-serie uitgebracht, waarmee het bedrijf de upscalingtechnologie FidelityFX Super Resolution 4 beschikbaar maakt voor bestaande games. Die games moeten ondersteuning voor de voorgaande versie 3.1 ingebouwd hebben en Microsofts grafische technologie DirectX 12 gebruiken. Games die bijvoorbeeld de Vulkan-api gebruiken, vallen hier niet onder.

Een andere softwarevereiste voor de nu uitgebrachte ondersteuning voor FSR 4 is dat gameontwikkelaars een digitaal ondertekende dynamic link library voor FSR 3.1 hebben geïntegreerd in hun games. Die integratie moet zijn gedaan volgens de richtlijnen die AMD hiervoor geeft in zijn documentatie voor developers. Momenteel zijn er minstens 85 games die voldoen aan deze vereisten voor FSR 4, meldt AMD in een blogpost.

AMD biedt een volledige lijst van de ondersteunde games die met versie 25.9.1 van de Adrenalin-drivers nu upscaling met FSR 4 aankunnen. In de promotievideo toont de gpu-maker grote titels als F1 2025, Mafia: The Old Country, Hell Is Us, Call of Duty: Warzone, Final Fantasy XVI, Marvel Rivals, de remaster van The Elder Scrolls IV: Oblivion, The Alters en Lies of P. Gamers moeten voor de upscaling van de grafische kwaliteit wel een videokaart hebben met een AMD-gpu uit de Radeon RX 9000-serie.

Reacties (29)


Mercedes laat EV's vanaf 2026 terugleveren aan huis of net, nog niet in Benelux

Door Hayte Hugo, 9 september 2025 12:50175 reacties

Mercedes-Benz-auto's ondersteunen vanaf 2026 vehicle-to-grid. Het gaat in eerste instantie alleen om de volledig elektrische GLC. De dienst komt vooralsnog ook alleen naar Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk. Het is niet bekend wanneer de dienst naar de Benelux komt.

Mercedes-Benz noemt het concept MB.Charge en zegt dat het een compatibele EV en laadpaal vereist, die door Mercedes met partner The Mobility House worden verzorgd. Laatstgenoemde levert de bidirectionele wallbox en koppeling met de energiemarkt. Daarbij krijgen klanten een 'speciaal groene-stroomtarief inclusief terugleververgoeding'.

De volledig elektrische GLC die Mercedes deze maand aankondigde wordt de eerste Mercedes-auto die MB.Charge ondersteunt. De CLA die eerder dit jaar werd aangekondigd 'volgt in een later stadium', evenals andere modellen. Mercedes zegt v2g stapsgewijs in andere landen beschikbaar te stellen, zonder details te geven. Het is ook niet duidelijk hoeveel MB.Charge kost en of de v2g ook werkt als klanten andere laadpalen of andere energieleveranciers willen gebruiken.

Met bidirectioneel laden is het mogelijk om opgeslagen energie in de accu van de EV terug te leveren aan het huis of het energienet. Zo kan bijvoorbeeld overtollige zonne-energie opgeslagen worden om later te gebruiken, als er minder groene energie beschikbaar is dan er vraag naar is en de stroomprijs dus hoger is. MB.Charge wordt bediend via een smartphoneapp 'die alle processen op de achtergrond automatisch regelt en gebruikers volledig ontzorgt van technische complexiteit'.

Ook Renault werkt aan een v2g-dienst. Deze moet begin volgend jaar in Nederland beschikbaar komen. Vermoedelijk gaat deze een wallbox van We Drive Solar gebruiken. Tweakers schreef recent een achtergrondartikel over een v2g-project in Utrecht met Renault, We Drive Solar en MyWheels.

Mercedes GLC
De recent aangekondigde Mercedes-Benz GLC die bidirectioneel laden ondersteunt

Reacties (175)


Atlassian trekt stekker uit zelfgehoste tools en kiest volledig voor cloud

Door Jasper Bakker, 9 september 2025 11:17237 reacties, submitter: RoL0

Atlassian kiest voor de cloud en geeft klanten die zijn software on-premises gebruiken drie jaar de tijd om daarmee te stoppen. De maker van samenwerkingstools voor softwareontwikkeling en projectbeheer schrapt zijn producten die onder de naam Data Center vallen.

Softwareleverancier Atlassian gaat geheel voor de cloud en schrapt zijn zogeheten on-premisesproducten, die klanten zelf op eigen servers draaien. Deze Data Center-producten (DC) zijn gebouwd voor grootzakelijk gebruik, maar de leverancier stelt dat die software niet meer goed kan meekomen. Atlassian verklaart dat zijn DC-aanbod in de toekomst niet langer kan zorgen voor het bevorderen van teamwork, het concurrerend houden van organisaties en het versnellen van innovatie. Dat alles zou wel goed kunnen op het cloudplatform dat Atlassian biedt.

Gebruikers van Atlassians on-premisessoftware krijgen tot 28 maart 2029 de tijd om van die producten af te stappen. Op die datum treedt de zogeheten end-of-life in werking. In de aanloop daarnaartoe zet de leverancier twee tussenstappen. Eerst wordt op 30 maart volgend jaar de verkoop van DC-producten aan nieuwe klanten stopgezet, inclusief de verkoop van apps uit de Atlassian Marketplace. Daarna wordt op 30 maart 2028 de verkoop aan bestaande klanten stopgezet. Dat laatste omvat ook uitbreidingen voor bestaande DC-licenties en de verkoop van Marketplace-apps.

Atlassian stelt dat momenteel 99 procent van zijn klanten al in de cloud zit of op weg is naar de cloud. Voor grootzakelijke klanten en organisaties in sterk gereguleerde industrieën ligt dat percentage op 75 procent, aldus de softwareaanbieder. Door die cijfers en de toenemende vraag van klanten naar innovatie verlegt Atlassian zijn aandacht volledig naar de cloud. Dit moet gebruikers sneller waarde opleveren, tegen lagere kosten. Ook spiegelt Atlassian voordelen voor van AI-gesteund teamwork, waardoor werk viermaal sneller zou kunnen worden verricht.

Het bedrijf belicht de forse investeringen die het heeft gedaan in zijn cloudaanbod. Daarbij heeft het gewerkt aan zijn datafundament, maar ook aan de beveiliging daarvan, de schaalbaarheid en voorzieningen om te voldoen aan wet- en regelgeving. De leverancier claimt dat Atlassian Cloud kan blijven voldoen aan de behoeften van alle organisaties, 'inclusief grote, complexe en sterk gereguleerde ondernemingen'.

Reacties (237)


ASML steekt 1,3 miljard euro in Mistral AI voor snellere chipmachineontwikkeling

Door Jasper Bakker, 9 september 2025 10:0265 reacties

ASML start een strategische samenwerking met Mistral AI. Daarbij investeert de Nederlandse chipmachinefabrikant 1,3 miljard euro in de Franse firma. Berichten over een grote investering door ASML in Mistral AI gingen al rond.

ASML maakt in een persbericht bekend dat het een strategische samenwerking sluit met Mistral AI. Deze overeenkomst tussen de twee bedrijven is gericht op de lange termijn. De Nederlandse maker van chipproductiemachines en de Franse maker van AI-modellen gaan de inzet van kunstmatige intelligentie verkennen voor toepassing in het hele productportfolio van ASML. Daarnaast gaan de twee samenwerken aan AI-onderzoek, -ontwikkeling en -gebruik in de praktijk.

Volgens ASML moet de toepassing van AI ervoor zorgen dat zijn apparatuur voor het produceren van complexe chips sneller op de markt kan komen. Ook moet de inzet van AI het prestatieniveau verhogen van de geavanceerde litografiesystemen van ASML. De samenwerking met Mistral AI 'gaat verder dan een traditionele leverancier-klantrelatie', stelt ASML-topman Christophe Fouquet in het persbericht. De financieel directeur van ASML krijgt een positie in de strategische bestuursraad van Mistral AI.

Gisteren gingen al geruchten rond dat ASML meer dan een miljard euro zou investeren in Mistral AI. ASML zou daarmee de grootste aandeelhouder van Mistral AI worden. Dat Franse bedrijf, de bekendste maker van AI-modellen in Europa, zou met deze investering een marktwaarde van ten minste 10 miljard euro krijgen.

Reacties (65)


Plex waarschuwt gebruikers na diefstal versleutelde wachtwoorden

Door Jasper Bakker, 9 september 2025 09:24126 reacties, submitter: White_Collar

Plex meldt in een forumpost en in e-mails aan gebruikers dat het bedrijf is gehackt. De aanvallers hebben gebruikersgegevens gestolen, waaronder versleutelde wachtwoorden. Het advies aan gebruikers is om hun wachtwoorden onmiddellijk te resetten.

Plex heeft onlangs een hackaanval meegemaakt en waarschuwt gebruikers daar nu voor in een forumpost en in e-mails aan gebruikers, waaronder diverse tweakers die dit bij de redactie meldden. Hoewel de maker van mediastreamingsoftware stelt dat de impact beperkt is, moeten gebruikers wel actie ondernemen. Bij de hackaanval zijn klantgegevens buitgemaakt, waaronder e-mailadressen, gebruikersnamen en versleutelde wachtwoorden.

De wachtwoorden voor Plex-accounts die zijn gestolen, zijn volgens de softwaremaker veilig versleuteld. Toch raadt Plex gebruikers aan hun wachtwoorden onmiddellijk te resetten. Daarvoor moeten zij naar https://plex.tv/reset gaan. Gedetailleerde instructies voor het resetten van wachtwoorden staan op een aparte supportpagina van Plex.

Belangrijk is dat gebruikers bij het resetten van hun wachtwoord ook een vinkje zetten bij de optie om verbonden apparaten uit te loggen na het veranderen van het wachtwoord. "We begrijpen dat dit wat extra werk voor jullie betekent, maar dit biedt aanvullende beveiliging voor je account", aldus Plex. Ook het inschakelen van tweefactorauthenticatie raadt het bedrijf aan.

Het bedrijf verzekert dat het geen creditcardgegevens opslaat op zijn servers, 'dus die informatie was niet gecompromitteerd in dit incident'. De hackaanval is volgens het bedrijf snel ingeperkt, maar niet voordat de aanvallers toegang kregen tot gebruikersinformatie.

Plex heeft de gebruikte manier om binnen te komen aangepakt, maar geeft vooralsnog geen details. Verder voert Plex aanvullend onderzoek uit, 'om er zeker van te zijn dat de beveiliging van al onze systemen verder is verstevigd om toekomstige aanvallen te voorkomen'. Tweakers heeft vragen uitgezet bij Plex.

Reacties (126)


Bluesky krijgt nu veelgevraagde functie voor bookmarks

Door Jasper Bakker, 9 september 2025 07:3071 reacties, submitter: Webgnome

Bluesky geeft gebruikers nu een functie waar al langer vraag naar is: de mogelijkheid om berichten op het sociale netwerk te bookmarken. De nieuwe versie van de app waarin dit kan, wordt nu uitgerold.

Twitter-alternatief Bluesky krijgt nu de functionaliteit om berichten met een bookmark te markeren: Saved Posts. Dit is een functie die al langere tijd door gebruikers wordt gevraagd. Het bookmarken van een bericht kan door op het icoontje van een boekenlegger te klikken, dat naast het icoontje van een hartje komt te staan.

Het markeren van een bericht op Bluesky met deze nieuwe functie is alleen zichtbaar voor de gebruiker die er een Saved Post van maakt. Dit is in tegenstelling tot het 'liken' van een bericht door het een hartje te geven. Die markering is voor alle gebruikers zichtbaar en de originele plaatser van een bericht kan daar melding van krijgen.

Gebruikers kunnen door hen gemarkeerde posts terugzien in de nieuwe Saved-locatie in de Bluesky-app, meldt TechCrunch. Bluesky kondigt deze veelgevraagde functie aan met de opmerking dat dit is 'voor al die posts waar je echt van plan bent om nog eens op terug te komen'. Na het updaten van de app moet Saved Posts beschikbaar zijn.

Reacties (71)