'ASML investeert meer dan miljard euro in AI-chatbotmaker Mistral'

De Nederlandse chipmachinefabrikant ASML investeert naar verluidt meer dan 1 miljard euro in het Franse Mistral, de bekendste maker van AI-modellen in Europa. De investering waardeert Mistral op minstens 10 miljard euro.

ASML wordt de grootste aandeelhouder van Mistral, meldt Reuters. Het gaat om de derde grote investeringsronde in de Franse start-up. Het persbureau merkt op dat op deze manier twee van de belangrijkste en bekendste techbedrijven in de Europese Unie met elkaar verstrengeld raken. Mistral maakt onder meer Le Chat, een concurrent voor diensten als ChatGPT van OpenAI, Claude van Anthropic en Gemini van Google.

Door de investering krijgt ASML een plek in de raad van bestuur van het bedrijf. Mistral zou door de investering meer geld tot zijn beschikking krijgen om Europa los te maken van de dominantie van AI-modellen uit de Verenigde Staten en China. ASML en Mistral willen niet reageren op het gerucht.

Reacties (92)

[Digitalnerd1]

Niet om minachtend te doen, maar ik schrik er af en toe van hoe weinig gebruikers het grotere, strategische plaatje zien van deze overname. Deze overname is puur voor politiek gewin en een versmelting met Europese politiek.

ASML wil zich gaan positioneren als top AI speler die een groot deel van de AI keten op zich wil nemen. Van het fabriceren van halfgeleiderapparatuur tot het ontwikkelen van AI taalmodellen. Dit doen ze door andere niet Nederlandse bedrijven over te nemen. Nu ASML een positie heeft in een relatief groot Frans AI bedrijf wordt het voor de Franse politiek noodzaak om ervoor te zorgen dat wetgeving en subsidie naar ASML en subbedrijven wordt gestuurd. Immers, gaat het slecht met ASML dan zal dat ook gevolgen hebben voor gelieerde bedrijven. Daarnaast zal Frankrijk meer geneigd zijn om Europese wetgeving dat een negatief effect heeft op ASML en co, weg te stemmen. ASML heeft al een flink hand in de pap bij de Duiters en nu zij Franse op EU niveau, een waardevolle toevoeging. Het zou mij dan ook niet verbazen als ASML op termijn overnames of investeringen in andere strategisch Europese partners, om zo haar invloed uit te breiden.

[Pasteis]

Europees een tech grootmacht hebben is volgens mij niet slecht. Het liefst eentje die op een serieus niveau kan meekomen. Ik heb liever dat Nederlands bedrijf andere Europese bedrijven opkoopt dan alweer overgenomen worden door een Amerikaanse of Chinese partij! ASML en SAP zijn onze hoop, eveneens als Mistral groot kan worden!

Europese industrie moet zichzelf beschermen!

[CAPSLOCK2000]

Europees een tech grootmacht hebben is volgens mij niet slecht.

Eigenlijk vind ik alle grootmachten slecht. Ik snap de wens om iets tegenover het buitenlandse geweld te kunnen plaatsen, maar ik heb liever een betere oplossing dan zelf meedoen aan de verregaande monopolie- en kartelvorming van de Westerse markten (en ASML heeft al een redelijk bijzondere positie).
Hoewel ik ASML succes wens vind ik eigenlijk dat het als bedrijf wel groot genoeg is. Ik heb liever een aantal kleine(re) spelers dan één of twéé reuzen.

De Europese industrie heeft inderdaad bescherming nodig, maar laten we niet dezelfde fouten maken als de VS en de markt optimaliseren om de aandeelprijzen te laten stijgen (in plaats van de economische productiviteit te vergroten). Hoge aandelenprijzen klinken leuk maar als land heb je er niet veel aan, de meeste winst gaat naar een klein aantal rijke investeerders die er weinig belasting over betalen.

[Pasteis]

Ik snap het en ben het met je eens, dat ik liever vooral een sterke en grote basis van techbedrijven in Europa wilt hebben, maar helaas is de kans aannemelijk dat een Amerikaanse of Chinese partij je opkoopt zodra je aan het groeien bent.

Enerzijds zou dit voorkomen moeten worden door een interessant ondernemersklimaat te organiseren, anderzijds liever dan Europese bedrijven groter worden, dan Amerikaanse. Want hoe dichter het bedrijf bij ons is gevestigd, hoe makkelijker je met regulering kan komen zonder direct andere sancties te krijgen.

[AndrewF]

Ik snap het niet zo goed. Wat verwacht ASML, die chipmachines maakt, van de investering in Mistral, die AI modellen traint 🤔

ASML kan Mistral niet van goedkope chips voorzien, want daar moet nog een TSMC en Nvidia tussen. En Mistral’s AI modellen zijn op dit moment niet de sterkste, dus als ASML iets van AI wilt gebruiken voor “productiviteit”, dan nemen ze dat beter elders af.

[Ras]

ASML is vaak speelbal van geopolitieke spelletjes door de impact die ze hebben op technische vooruitgang. Daarmee is er een risico dat ze op enig moment de toegang tot een krachtig model ontzegd worden, tenzij ze x of y beloven. Ik denk dus dat dit een manier is om chantage te voorkomen, door binnen de EU een goed alternatief te hebben op gebied van AI.

[FreezeXJ]

Dezelfde redenatie kun je voor elk groot bedrijf gebruiken, en dubbel voor overheden. Ik vraag me dan vooral af of ASML niet beter GloFo of spelers in hun leveringsketen kan aankopen, want dit is een vrij random keuze.

Misschien rekenen ze op bakken winst in de toekomst (AI moet miljarden op gaan leveren, en dat wordt nu al ruim voor de aandelen betaald) maar het zou zomaar een miljard down the drain kunnen zijn als Mistral het toch niet haalt in de grote race tegen de Amerikanen.

[MIB75]

Ik vind het altijd wel bijzonder dat individuen op een site als Tweakers uitspraken kunnen doen doen als "dit is een vrij random keuze" als er gesproken wordt over een bedrijf met de grootte en reputatie van ASML.

Natuurlijk, je mag je mening hebben en het een verkeerde keuze vinden. Maar doe nou niet alsof de top van ASML maar wat doet, want zo komt zo'n uitspraak over.

edit:
typo

[Reactie gewijzigd door MIB75 op 8 september 2025 08:51]

[gebruikernaam__]

Andersom denk ik dat jij een impliciete 'volgens mij' weglaat in dat soort berichten. FreezeXJ beticht de top niet van onkunde of dat ze weg gestuurd moeten worden ofzo. Het is gewoon een vrij aparte keuze in een bedrijf dat het relatief 'slecht' doet in relatief gezien de top van een bubbel.

ASML heeft redelijk wat centjes maar als je kijkt naar relevantie voor het semicon veld of ROI dan zouden er wel betere kandidaten beschikbaar zijn verwacht ik.

[zonglew00]

Ik ben met je eens, mensen bij ASML hebben veel meer kennis en kunde dan een gemiddelde tweaker (die is over de afgelopen 10 jaar keihard gezakt). Ik heb ook mijn bedenkingen erbij maar goed zo was ASML ook begonnen, netals NXP. Guess what ze zijn unieke Nederlandse parels op deze aardkloot.

Het is eerder, laten we afwachten met onze oordeel (of guillotine) en kijken waar dit naar toe gaat.

[Ashayazu]

De tweakers met kennis en kunde houden zich liever still dan in een nutteloze discussie terecht komen ;p

[FireDrunk]

Wie zegt dat ze dat niet geprobeerd hebben? Ik wil niet suggereren dat dat zo is, maar we weten het niet.
Ik ga er wel een klein beetje vanuit dat dit niet een vrijdagmiddag idee is van een stagair, maar dat als het om 1 Miljard euro gaat, er ergens wel over nagedacht wordt.


Voor zover ik de berichtgeving van ASML gevolgd heb (wat niet veel is), willen ze volgens mij wel redelijk (politiek) onafhankelijk blijven van niet-europese bedrijven. Uiteraard mogen het gewoon klanten blijven.

Als ik zie dat OpenAI zelf chips aan het ontwikkelen is, misschien wil ASML Mistral wel helpen om hun ontwerp af te stemmen op daadwerkelijke lithografie technieken, who knows?

[foobar79]

Ik vraag me dan vooral af of ASML niet beter GloFo

Ik denk dat je aardig schuine ogen creeerd bij je klanten als je activiteiten gaat doen in de markt waarin zij zitten. Je wordt dan directe concurrent van je eigen klanten dat zal de verhoudingen niet goed doen...

[N1ckk]

Ze hebben ook een aandeel in Zeiss en clubs als Berliner Glass, wat eigenlijk "ouderwetse" verticale integratie betreft. Dat zijn directe leveranciers voor de machines. Het idee dat een bedrijf als ASML wat "hobby's" naast haar core ontwikkeld is niet zo heel gek (sorry voor de populaire woordkeuze). Het bedrijf is inmiddels flink gegroeid, heeft stabiel leiderschap and is goed winstgevend. Daarnaast vind ik de opmerking van @Ras wel scherp; je zou het ook als maatschappelijke investering voor de concurrentiekracht van de EU op AI kunnen zien.

Als ASML haar core competency een omgeving neerzetten is waar technologische doorbreken kunnen worden bereikt, dan zie ik ze graag een robotica speler kopen (Boston Dynamics?) en misschien wat belang in de fotonica.

Van Philips naar ASML en van ASML naar een soort Philips hoor ik u denken. Er zijn voorbeelden van beide die succesvol zijn (de brede bedrijven en de gefocuste).

[xxs]

OT en FYI:

De Berliner glas Groep bestaat niet meer en is volledig ASML (ASML Berlin) geworden.

[Spykie]

Die lijn doortrekkend begrijp je waar dit naartoe gaat

[xxs]

Niet per se, wat wel zou kunnen is dat de door ASML getrainde/gebruikte modellen ook populair worden bij b.v. klanten van ASML en dat kan booming worden voor Mistral. Immers zijn nagenoeg alle chips boeren klant bij ASML.

[rob12424]

Klopt en AI train je met data. Nu blijft deze als goed is in de EU. And rs gaat die data naar China of VS.

[theduke1989]

moet toch niet gekker worden dan dewnk ik zo?

En wat moet ASML dan terug verwachten van Mistral? een degelijke AI chatbot die dat nog lange na niet is...
belachelijk waar geld naar toe gaat, beter al dat geld gewoon investeren in jouw goedlopende product, je bent notabene een van de sterkste in jouw gebied!!!

[Aristo]

En Mistral’s AI modellen zijn op dit moment niet de sterkste, dus als ASML iets van AI wilt gebruiken voor “productiviteit”, dan nemen ze dat beter elders af.

Met zo'n mindset komen we in EU niet verder natuurlijk. Dan blijven we Amerikaanse diensten afnemen 'omdat die op dit moment beter zijn'. Het idee is juist om EU alternatieven te verbeteren door er meer geld in te pompen.

[bantoo]

Financieel is dit natuurlijk compleet onlogisch. Normaal Investeer je in iets omdat je potentie ziet, niet omdat je een hekel hebt aan een concurrent. Gelukkig is nu ASML geld aan het verbranden in plaats van de EU.

[Thekilldevilhil]

Of ze zien dus potentie. Beetje bizar dat je er per definitie van uit gaat dat ASML fout zit, en niet jijzelf. ASML heeft een ongeloof goed trackrecord, dus wacht maar eerst maar eens af waarom ze zelf zeggen dit te hebben gedaan.

[Sissors]

Dat ze een goed track record hebben op gebied van lithografie machines maken lijkt mij dan weer weinig te maken hebben met het investeren in LLM bedrijven. Persoonlijk lijkt mij een investering in een achterhoede* partij als Mistral ook riskant, maar goed, politiek gezien kunnen die misschien een boost krijgen.

* Oke dat is misschien overdreven, maar het is nou niet bepaald één van de goede modellen die de gemiddelde gebruiker zelfs op een Tweakers gebruikt.

[Reactie gewijzigd door Sissors op 8 september 2025 08:42]

[spokje]

Het heeft onlangs nogal wat stappen in de goede richting gemaakt. Nieuwste model al geprobeerd?

[R_Zwart]

Hoe kun je uberhaupt van achterhoede spreken in een industrie die nog in de kinderschoenen staat. Volgens die redenatie was het dom om destijds in Facebook te investeren want myspace en hyves waren al zo groot.

[demianmonteverd]

Ze hebben goed ingezet in verleden op Zeiss en andere verticale integraties upstream, laten we dat niet vergeten.

[Amdk6II]

To be fair, ik heb Mistral nog nooit gebruikt. Wellicht investeert ASML niet in de top van de AI-modellen, maar het is niet alleen kosten en baten. Ik denk dat een bedrijf als ASML heel erg bezig is met de vraag in wat voor soort Nederland en zeker Europa zij willen en kunnen concurreren met andere partijen.
Dit soort bedrijven kijken vele jaren vooruit en maken inschattingen hoe de wereld er dan bij staat.

Als wij in de toekomst veel meer afhankelijk worden van AI en de tendens is dat wij binnen Europa onafhankelijker willen zijn van het buitenland (wellicht ook wel moeten worden via verordeningen) kan dit ook ASML raken. In kleine zin, omdat de spelregels omtrent procurement fors veranderen. In grotere zin, omdat ASML op teveel vlakken afhankelijk is van producten en diensten uit landen die niet een koers varen die noodzakelijkerwijs goed is voor ASML met hoge kosten of verlies aan concurrentiekracht.

Het zou overigens wel fijn zijn als er meer analyse gedaan zou worden in het artikel waarom ASML juist in AI stapt (dat dit dan een Europees model is, kan ik vanuit risico oogpunt begrijpen). Mistral is nu nog niet top; maar er moet tenminste wel enige potentie zijn om er toch 1+ miljard tegen aan te gooien.

[mbbs1024]

Ik heb onlangs met behulp van ai, wat dingetjes in Home Assistant gemaakt, en voor mijn toepassing was Mistral toch duidelijk beter dan Chatgpt.
Na meer dan 15 iteraties en een hoop tijdverlies, waarbij Chatgpt telkens niet werkende of outdated dingen produceerde, was het bij Mistral onmiddellijk ok.
Het ging bij beiden over de gratis versie, geen idee hoe de betalende modellen het doen.

Bovendien is het ook wel interessant om meer onafhankelijk te worden van de VS, die hun tech sector meer een meer als wapen inzetten om andere landen mee te chanteren en uit te persen.

[Reactie gewijzigd door mbbs1024 op 8 september 2025 20:46]

[Thekilldevilhil]

Welk model van Mistral gebruik je hiervoor? Ik zit op het moment met een chatgpt5 abo en wil eigenlijk iets anders. Ik programmeer voornamelijk in python en maak daar analyze tools voor nieuwe technieken en ik moet zeggen dat chatgpt er echt geen reet van bakt. Het is dat ik python goed beheers en niet aan vibe coding doe, want anders wat het helemaal fout gegaan. Zelfs suggesties voor optimalisaties (puur algoritmisch) gaat erg matig. Plus, wat je zegt, minder USA is meer beter.

[mbbs1024]

Gewoon het gratis model dat voor iedereen toegankelijk is, https://chat.mistral.ai

[PMvE]

De machines zijn enorm complex hier komen bakken met data uit. Wat zijn nu de beste "instellingen"? mischien kan ai hierbij helpen.

[moimeme]

Ik denk ook dat asml wenst invloed in de ontwikkeling van mistral voor eigen gebruikt.

[Finraziel]

Ik denk niet dat een hekel hebben aan een concurrent hier een rol in speelt. Maar als Europa steeds zwakker wordt op alle vlakken en de andere economische grootmachten in de wereld steeds vuilere spelletjes spelen dan gaat het uiteraard ook financieel impact hebben op bedrijven in Europa. Puur alleen naar nu kijken en niet nadenken over een mogelijke toekomst waar het continent waar je op zit economisch er steeds slechter voor staat is juist erg kortzichtig. Zo gek vind ik het dus niet dat als zij denken in de toekomst een sterke AI partner nodig te hebben dat ze dan investeren in een partij die potentieel zo'n partner op eigen grond kan zijn.

[R_Zwart]

Plus dat ASML 1 van de weinige partijen in Europa is die dit soort investeringen kunnen doen.

[RoyD]

We worden zwak doordat energie door slecht beleid verschrikkelijk duur wordt t.o.v. andere landen. Ieder land dat welvarend is geworden had toegang tot goedkope energie. Industrie trekt hier weg en vervolgens ook ontwikkeling en slimme werknemers. Wat achterblijft is een economische woestenij. Goedkope groene energie is een sprookje als je ook bedenkt dat het door de overheid "gratis" aansluiten van de zeewindmolens al 90 miljard Euro kost. En dan heb je nog steeds wiebelstroom.

[hiostu]

Investeringen kunnen ook prima gedaan worden om afhankelijkheid van een onzekere partij te verlagen. Natuurlijk investeer je dan in het alternatief wat in jouw ogen het beste product heeft binnen de kaders die je stelt. Bedrijfsvoering is ook grotendeels risico's beperken en voor de EU en de bedrijven binnen de EU zijn de Amerikaanse diensten sinds afgelopen jaar gewoon een risico geworden. Ik werk zelf in de consultancy en ik kan je vertellen dat bijna alle grote bedrijven op dit moment heel hard nadenken over wat ze gaan doen met de afhankelijkheid van de Amerikaanse IT bedrijven. En er wordt steeds meer geld vrijgemaakt om deze risico's aan te gaan pakken.

[n4m3l355]

Ik vermoed dat ik net zo ingelezen ben als je zelf bent echter.. als 1 miljard een valuatie heeft van 10 miljard bij Mistral en bij OpenAI heeft diezelfde 1 miljard misschien een valuatie van slechts 3 miljard dan is dit niet zonder reden. En zo zal ASML nog wel een tal van redenen hebben om specifiek in Mistral te investeren.

[Han_Solo]

Klopt en Mistral houdt zich aan Europese privacy wetten en steelt geen data, zoals bijv. Meta uit ana's archive, pornweb en nieuws sites.

[timeraider]

Vind het niet erg als iets duurder is in de EU of als iets niet even goed presteerd.
Maar slechtere prestaties voor 5 keer de prijs blijft pijnlijk om voor te kiezen :D

[SkyStreaker]

Blokkeert dit eventueel kansen op overname van Apple? Of werkt dit anders?

[FreezeXJ]

Nope, ze geven alleen een lening aan Mistral, en krijgen in ruil voor goede voorwaarden wellicht 1 zeteltje in het bestuur, dus verre van een meerderheid.

Als ik dit overigens zie dan is Mistral nog ernstig verlieslijdend, en pompen ze nu weer bijna 2 miljard aan leningen het bedrijf in. Misschien is dat nu de norm in IT-land (of uberhaupt de moderne wereld, iets als FastNed doet het ook) maar het wordt zo wel een casino.

[Pendora]

Je bent niet de enige die zo denkt:

https://mtsprout.nl/groei/investeerders-ai-200-miljard

Maar het is wel redelijk gebruikelijk en lijkt steeds extremer te worden.

[Vuurvlieg]

Het is geen lening. Ze kopen aandelen en worden de grootste aandeelhouder.

Het ontwikkelen van LLMs is zeer kostbaar en bij alle grote spelers nog ver van winstgevend. Google en Microsoft financieren dit via hun overige activiteiten. Startups als OpenAI en Anthropic via leningen en aandelen. Het is dus vrij normaal om te doen.

[R4gnax]

Aangezien ASML zich hiermee in de raad van bestuur inkoopt, kan die invloed in principe aangewend worden om een overnamebod te pogen te weigeren - ja.

[jeroen3]

Claude is ontzettend goed in Copilot in Visual Studio, veel beter dan gpt-4.1.

Het is enorm waardevol als developer. Dus dat ze dit willen borgen snap ik wel.

(Ik heb niet goed gelezen, Claude is niet van mistral)

[Reactie gewijzigd door jeroen3 op 8 september 2025 11:49]

[verkeerslicht]

Hoe bedoel je dit precies? Claude is van Antrophic, niet van Mistral.
Ik vind Mistral trouwens best goed in programmeren al heb ik geen ervaring met integratie met visual studio etc.

[jeroen3]

Ah dat heb ik niet goed gelezen dan. My bad

[verkeerslicht]

no problem ;)

[Caelorum]

Claude is van Anthropic, niet Mistral.

[Sissors]

Ik vraag me af of het niet gewoon is dat ASML meer geld heeft dan ze weten wat ze ermee moeten doen. Dan kunnen ze of een hoop dividend uitkeren, of geen investeren in andere bedrijven.

[yevgeny]

Mistral is frans, de huidige ASML CEO is een fransman.

In het verleden heeft de nederlandse regering ASML gedwongen de failliete boedel van Mapper op te kopen.

Wanneer de overheid je dringend vraagt iets voor hen te doen, zijn er consequenties als je het verzoek naast je neerlegt.

[Reactie gewijzigd door yevgeny op 8 september 2025 09:22]

[keuringsdienst]

Frankrijk zelf is al zo ongeveer failliet wanneer ik het financiële nieuws mag geloven. De Franse ASML topman en zo'n enorme startup investering in Frankrijk geeft idd te denken. Hopelijk verdwijnt dat miljard niet in de beruchte bodemloze Franse put. Bij je core-business blijven is belangrijker dan Franse avonturen.

[M14]

Asml maakt geen ic's en kan daarmee niks leveren. Ze doen 'slechts' de lithografie stap in het proces.

Er moet dan nog 'even' een concurrent voor een Nvidia ic worden ontworpen want dat ontwerp is niet open source. En dan moet je nog even een fabriek bouwen om alle andere stappen in het proces te kunnen zetten.


Nee, Asml wil niks meer dan een bepaalde technologie veilig stellen door het aan te kopen.

[peke]

Veel groeibedrijven vertrekken naar de VS omdat daar eenvoudiger kapitaal is op te halen. Zelfs voor een beursgang verkiezen veel bedrijven New York boven de Europese beurs omdat elk Europees land zijn eigen financieel beleid voert, er is hier geen ééngemaakte markt met Engels als de voertaal. De zwakte van Europa is het gebrek aan eenheid. Het is een goede zaak dat er Europees geld binnen Europa geïnvesteerd want er is hier al een ernstig tekort aan ademruimte voor groeibedrijven. Vaak worden Europese techbedrijven opgekocht door een Amerikaans bedrijf. De dividenden vloeien dan ook naar de VS of het bedrijf wordt om zeep geholpen, denk bvb aan Nokia. Het Belgische bedrijf Showpad bvb, wordt overgenomen door het Amerikaanse durfkapitaalfonds Vector Capital: Showpad | Vlaamse techpionier verkocht aan Amerikanen | De Tijd

Die situatie zorgt er ook voor dat er voor ons minder tech jobs beschikbaar zijn en dat wij sneller verarmen op die manier. Europa moet dus meer gaan investeren in hun eigen continent, een ééngemaakte markt zoals in de VS zou ideaal zijn. De investering van ASML in Mistral is dus een goede zaak. Waarschijnlijk zou ASML meer rendement kunnen behalen door te investeren in China of de VS, maar als iedere Europeaan zo gaat denken stelt Europa binnen 20 jaar niets meer voor. De Amerikanen kunnen dan meteen ook ASML overkopen en een nieuwe fabriek in de states bouwen, waar het geld zit daar trekken immers ook de beste profielen naartoe.

[XElD]

Mij staat bij dat bij ASML niet alleen de hardware die ontwikkeld wordt maar net zo goed de software waarmee de chipproductiemachines aangestuurd worden een zeer belangrijke rol speelt en data data vanuit de productieprocessen continu gebruikt wordt om die software weer verder te verbeteren. Iets wat een van de redenen schijnt te zijn dat ASML een de facto niet in te halen voorsprong met EUV heeft, een beetje vergelijkbaar met hoe Nvidia CUDA heeft als het ware.

Nu wordt daar tegenwoordig ongetwijfeld AI bij ingezet. Maar wil je daarbij afhankelijk zijn van een derde partij? ASML staat er om bekend dat ze zich inkoopt bij haar toeleveranciers omdat het over zeer kritische productieketens gaat, en en specifieke gevallen als er problemen optreden leveranciers zelfs geheel overneemt.

[Lieftalig]

Ja of we weten niet alles, waardoor we het niet snappen.

[cyble]

ASML wil AI gebruiken. Maar ze kunnen het niet gebruiken vanwege hun gevoelige informatie en bedrijfsgeheimen.

Ze hebben zoals je terecht al concludeerde niet de ambitie om zelf iets op te zetten en draaiende te houden. Dus doen ze hetzelfde als microsoft deed: investeren en zorgen dat je de touwtjes in handen krijgt van een groot bedrijf waar het hun core business is.

En met een plekje aan tafel kun je ervoor zorgen dat alles veilig blijft en in europese handen.

[jzn21]

Mistral timmert goed aan de weg, maar hun modellen lopen flink achter op de concurrentie. Ik ben heel erg voor het gebruikmaken en afnemen van diensten in Europa, maar een Mistral modellen lopen dusdanig achter dat ik mezelf hiermee in de vingers zou snijden. Met name het Nederlands is bijzonder slecht, ik heb dat nooit begrepen voor een Europees initiatief. Hopelijk gaat een Nederlandse investering het tij doen keren.

[R_Zwart]

ASML is een internationaal bedrijf. Nederlands is niet belangrijk voor hun. Dus ik denk niet dat dat de reden van de investering is.

[Caelorum]

Wat is achterlopen? Als je kijkt naar performance en prijs dan doen ze het behoorlijk goed. Ze zitten alleen niet aan de top qua 'denk' prestaties.

[bdraw]

Het valt te bezien hoelang ze blijven achterlopen. Mogelijks zal er minder en minder extra te verbeteren zijn aan die LLM's en zal die achterstand verkleinen.

[Danferno]

Blijkbaar wel zeer populair als intern model, bvb bij banken

[starfight]

Als ze 1 miljard investeren gaan ze niet ook nog goedkope chips aanleveren, dan zouden ze hun investering nog trager terugverdienen. Volgens mij is het vooral het geloof in het bedrijf (aangezien het de enige grote europese speler is) Ze hebben ook een strategische samenwerking met IMEC, en dat maakt het wel weer interessanter om ooit custom chips aan te kunnne bieden.
Van hun pressrelease:

Focus areas for R&D will also include silicon photonics, memory and advanced packaging, offering full stack innovation for future semiconductor-based AI applications in diverse markets. 

[Reactie gewijzigd door starfight op 8 september 2025 08:20]

[MIB75]

ASML maakt ook geen chips, dus hoe zouden ze die kunnen leveren?

[Indy81]

Goede vraag.

Wellicht heeft mistral een bepaald type chip nodig dat nog niet bestaat, maar waar ASML wel een machine voor kan bouwen. Een machine die Mistral niet kan veroorloven, maar met deze investering wel.

In dat geval betalen ze die investering terug door een machine af te nemen. En als de chip goed werkt, zal de vraag naar die machines toenemen, en is ASML daar bij gebaat.

Ik heb geen idee of dat ook zo is, dit lijkt mij een mogelijk scenario.

[MIB75]

ASML ontwerpt ook geen chips.

[starfight]

Nee, maar IMEC hebben wel zeker de kennis om ze te ontwerpen, en samen met ASML kunnen ze kijken voor optimalisaties in het productieproces om ze vervolgens te laten bouwen door X

[R_Zwart]

Ik denk eerlijk gezegd dat dat veel te ver gezocht is. Het is voor de hand liggender dat ze mistral verder willen ontwikkelen omdat ze de AI mogelijkheden in hun bedrijfsvoering willen gaan gebruiken.

[xxs]

Het gaat er maar lastig in bij mensen dat ASML GEEN chips produceert maar een machine maakt die noodzakelijk is in het hele fabrikage proces om tot een chip te komen.

Als ik een aardappelsnijmachine maak om frieten mee te snijden ben ik nog geen friettent.

[R_Zwart]

Dat de gemiddelde persoon dat denkt kan ik nog begrijpen gezien het Jip en Janneke gehalte van berichtgeving over ASML in de reguliere media. Maar op een tech forum zou je toch wat meer kennis verwachten,

[Xorbit17]

Ik ben geïnteresseerd in modellen die zowel uitstekend Nederlands en Engels kunnen interpreteren. Iemand ervaring met Mistral modellen? Ik weet dat er ook kleine modellen bestaan die ik lokaal zou kunnen draaien maar die zijn enkel nuttig voor spellings- en grammatica controle denk ik. Ik wil graag die modellen gebruiken voor taal analyse van geschreven Nederlands.

[Reactie gewijzigd door Xorbit17 op 8 september 2025 09:17]

[Caelorum]

Mistral is zo ongeveer het enige model dat echt goed is in de verschillende EU talen. Ik doe eigenlijk vrijwel alles met Mistral.

[demianmonteverd]

Ik gebruik voor mijn werk enkel Mistral. Het werkt, kan altijd beter natuurlijk. Vooral de werking in aider zou beter moeten worden, maar als je openhands kunt installeren werkt dat ook. Mensen vergelijken altijd de laatste modellen en dan lopen ze soms achter, maar met zo'n investering komt dat misschien wel goed. De ondersteuning in niet Engelse talen is altijd sterk, ook toen NL nog niet officieel ondersteund werd werkte het best aardig.

[brogel]

Het verrast mij altijd dat tweakers (de mensen die posten, niet de website) niet iets verder kunnen denken in topics zoals dit.
Nee ASML gaat geen chips maken of ontwikkelen voor Mistral
Nee ASML is niet op zoek naar een LLM voor zijn werknemers ( hebben al copilot).
Nee ASML is niet stiekem geld aan het doorsluizen naar frankrijk.
Nee ze hebben geen geld ' te veel', en gaan u waarschijnlijk geen plezier doen met meer dividend :)

Ik vind het een goede stap, dit laat duidelijk zien dat ASML serieus bezig is met de toepassing van AI toepassingen in de machine.

Een klein voorbeeld voor mensen die zich geen use-case kunnen voorstellen:
ASML machines 'kopieren' een patroon van reticle naar wafer. Dit gaat heel snel en de patronen zijn heel klein. Wat er dan gebeurd is dat wat er op de wafer wordt 'gebrand' niet een exacte kopie is van de reticle.
Het verschil tussen deze 2 is vaak moeilijk te verklaren/voorspellen. Nu wordt er dus bijvoorbeeld AI gebruikt om de vorm op de reticle aan te passen (te misvormen als het ware) zodat de uiteindelijke vorm op de wafer wel exact is wat ze willen hebben.

disclaimer: dit is openbare informatie.

[demianmonteverd]

Je hoeft geen LLM te integreren in je machine wellicht? De sprong naar waarom deze investering voor fabricage van chips noodzakelijk is ligt m.i. niet direct voor de hand. Maar goed, ik heb geen due-dilligence mogen doen bij Mistral natuurlijk, dus wie weet wat ze hebben ontwikkeld daar.

[Reactie gewijzigd door demianmonteverd op 8 september 2025 15:23]

[brogel]

Spreken hier natuurlijk niet over een LLM zoals wij dat kennen van 'le chat'.

Stel u eens voor wat een kennis in dat model zit. Als je dat voorspellingen kunt laten doen van heel ingewikkelde processen.

En natuurlijk de algemene AI kennis die ASML hier mee inkoopt, dit is niet Mistral een duwtje in de rug willen geven maar ook AI knowhow aan boord krijgen.

[angushansen]

ik zou het heel leuk vinden hoor, een AI van europese bodem die ook echt goed is, en misschien was mistral dat ook zo (had het uitgeprobeerd toen het uitkwam) maar ik merk dat tegenwoordig loopt de output qua kwaliteit ver achter op de amerikanen en chinezen. dan gebruik ik liever gemini of qwen

https://artificialanalysis.ai/trends

[joho]

Ik zou zeggen; ASML word beperkt in groei door beschikbaar aantal werknemers. Waarschijnlijk kan AI helpen productiviteit te verhogen. Gebruik van Amerikaanse (AI) tech heeft duidelijke nadelen, afhankelijkheid. Plus wellicht wat (Europese) overheidsdruk. Maakt Mistral een goede keuze. En met wat sturing is er vast nog meer uit te halen.

[Tri Force]

Klinkt goed en ik had deze week met de nieuwe supercomputer Jupiter zo iets van kan de EU niet haar eigen soort van Silicon Valley beginnen ? vanuit NL is er ASML en vanuit Duitsland het Jupiter project en vanuit Frankrijk Mistral.

Er zijn nog veel meer tech bedrijven die gezamenlijk onderzoek kunnen doen en elkaar kunnen stimuleren met informatie en opdrachten en ook onkosten besparen en niet alleen tech bedrijven maar ziekenhuizen doen onderzoek naar medicijnen en worden telkens meer high tech met operaties en behandelingen waar zowel hardware als software voor gebruikt wordt.

Ik zal wel weer te enthousiast zijn maar misschien heeft de EU dat wel nodig iets meer dromen en iets meer durven te ondernemen om gezamenlijk iets door en voor Europa te maken in plaats van dat wij buiten de EU investeren en daar afhankelijk van zijn en niet alleen binnen de EU maar Zwitserland is ook met interessante dingen bezig ^^

[Pasteis]

Ik zal wel weer te enthousiast zijn maar misschien heeft de EU dat wel nodig iets meer dromen en iets meer durven te ondernemen om gezamenlijk iets door en voor Europa te maken in plaats van dat wij buiten de EU investeren en daar afhankelijk van zijn en niet alleen binnen de EU maar Zwitserland is ook met interessante dingen bezig ^^

Het probleem is dat de EU heel erg goed is in praten, bedenken van nieuwe wetten en reguleringen. En alhoewel ik het op aantal vlakken positief vindt, mis ik de daadkracht soms.

EU-landen zijn rijk, maar de begrotingen van landen staan onder druk. Om hieruit te kunnen komen denk ik dat er ook belangrijke, soms gedurfde, keuzes gemaakt moeten worden qua investering. Nu zie ik vooral begrotingstekorten oplopen, maar te weinig uitwegen worden gecreeerd. Denk aan de autoindustrie die terugloopt of de concurrentiestrijd van AI en andere ontwikkelingen omtrent tech.

We hebben hele slimme ondernemers en we hebben steeds meer dingen goed voor elkaar op Europees gebied, alleen China (staatsteun en steeds meer economische macht) en de VS (economische macht) gaan er veel aggressiever in (zie ook de staatschuld). Regelmatig maken ze een flater, maar ze gaan wel door... waar wij vaak toch in cirkels blijven dansen.

[Tri Force]

Inderdaad er is ook teveel praat in de EU maar er blijkt toch wel veel in gang worden gezet en zelfs in een hogere versnelling met name Duitsland en Frankrijk die moeten meer diverse zijn voor export dan hun vliegtuig en auto industrie en ook NL moet diverser zijn dan agricultuur en landbouwmachines enz.

In de EU zijn er wel veel tech bedrijven maar hun werken teveel afzonderlijk en er zijn ook teveel verschillende regels en wetten binnen de EU en natuurlijk moeten bedrijven met elkaar blijven concurreren en moet een bedrijf hun eigen bedrijfsvoering hebben.

Maar het zou toch veel beter zijn als hun samenwerken onder meer universele EU regels en wetten en ook elkaar opdrachten geven en informatie delen dat bespaart tijd en geld wat weer ruimte creëert voor projecten of juist schulden aflossen of sparen zodat een bedrijf gezonder is.

Ik ben geen voorstander van teveel consolidatie binnen de EU tussen bedrijven en regeringen omdat het ook een tegenovergesteld effect kan hebben op ontwikkeling maar daar zit wel daadkracht in zoals je met sommige landen als Amerika en China en Rusland ziet.

Zowel de Russen als Chinezen als de Amerikanen hebben de focus op technologie en energie en defensie en daar moeten wij in de EU ook mee bezig maar dat moet een onderdeel zijn en niet de focus want een gezond land en een gezond EU moet diverse zijn en wel onafhankelijk zijn maar ook interessant zijn als partner.

Zowel de Amerikanen als de Russen als de Chinezen willen dat wij afhankelijk blijven van hun energie en hun technologie en hun oorlog machine daarom is Oekraïne ook zo belangrijk voor Putin en Trump en Xi hun willen beiden niet dat Oekraïne onafhankelijk wordt en zich bij een onafhankelijke EU voegt.

Niet alleen wij maar ook landen in Azië en Afrika en Zuid Amerika zijn er wel klaar mee dat hun afhankelijk blijven van het genoemde Trio en ik zou graag zien dat de EU meer zaken doen en meer projecten doen in Azië en in Afrika en ook Zuid Amerika.

De Europese markt moet breder en veiliger en efficiënter en diverser gemaakt worden en ik denk wel dat het haalbaar is vooral nu gezien de omstandigheden met die heffingen dat als wij andere landen ook als partners behandelen er allemaal deuren open gaan en ja dat betekent ook meer concurrentie voor onze markt maar goed daarom is het ook een internationale markt.

[Pasteis]

Europa, of beter gezegd de EU kan niet op elk front winnen van de VS en China. Ze moeten een aantal kerncompetenties die in lijn zijn met hoe de EU wilt acteren zo goed mogelijk willen.

Volgens mij wilt de EU vooral aandacht naar privacy, veiligheid en duurzaamheid nastreven. Dit zou je dus kunnen doen door bijv.:

- Data in eigen beheer -> Focus op eigen cloudtechnologie, protocollen en samenwerkingen van interoperabiliteit;
- Duurzaamheid -> Efficient energieverbruik & streven naar een circulaire economie

We kunnen wel netzoals de VS grofweg nieuwe datacenters neerzetten en alleen maar focus op expansie, maar dan gaan we het niet winnen of op zijn minst bijbenen. Onderzoek zou bijv. wel kunnen ingezet worden op hoe kunnen we zo efficient en effectief met AI omgaan? Denk aan dataverbruik.

Ik denk dat social media ook zo'n voorbeeld is waar we eigenlijk als Europa gewoon een stapje terug in moeten doen. Het verziekt teveel de laatste jaren, in plaats van dat het echt mensen samenbrengt. We kunnen best zonder social media leven.

[Tri Force]

De EU zal waarschijnlijk deze eeuw Amerika en China niet meer inhalen als het om AI gaat en ook met ontwerp en productie van chips wordt het lastig om hun in te halen daarom zijn gelijkwaardige partners zo belangrijk om het samen te doen en ook dat hun ook betrouwbaar zijn voor lange termijn.

Landen zoals Noorwegen, Zwitserland, Mexico, Canada, Taiwan, Zuid Korea, Japan enz. daar heb ik wel vertrouwen in om mee samen te werken voor de toekomst en er is ook potentie in Afrika maar het is daar soms onstabiel in de politiek en dat komt ook door bedrijven die de corruptie mogelijk maken.

Afrika is heel belangrijk als hun economie groeit en hun onafhankelijk zijn dat bespaart miljarden aan fondsen en dan kunnen wij meer exporteren naar hun en ook in milieu is Afrika belangrijk door groene projecten wordt de lucht gezuiverd en de aarde afgekoeld en er is veel zonne energie te winnen.

Ik ben zelf niet gelovig maar als alles wel waar is dan zal het paradijs ergens in Afrika zijn geweest en nog steeds zijn daar prachtige plekken te bewonderen en de grond is vruchtbaar voor bossen en akkers en er valt genoeg regen alleen dat wordt niet opgevangen en aangestuurd zoals in NL.

In de EU is er veel mogelijk om energie op te wekken met water en wind maar ik denk dat warme en zonnige gebieden in Zuid Amerika en Africa veel beter geschikt zijn voor energie en daar is ook veel meer ruimte om data centrales op te bouwen en de onkosten zijn ook minder en de bevolking heeft meer werk en de EU kan zelf de data beheren.

Landen zoals NL zouden daar weer kunnen helpen met watermanagement en Duitsland andere infrastructuur zoals wegen en Frankrijk de spoorwegen enz. er moet meer efficiëntie komen om productiviteit te verhogen en kosten te besparen en als de EU meer partners heeft dan zijn er meer opties om efficiënter te zijn.

Natuurlijk moeten wij wel meer bezig om onze eigen technologie te verbeteren zoals AI en satellieten en telecom en chips en services en die informatie dan ook zoveel mogelijk binnen de EU maar wij hoeven helemaal geen Amerika of China of Rusland te worden om de concurrentie met hun aan te gaan.

De EU heeft al 27 landen en 450 miljoen mensen en er zijn tientallen landen buiten de EU waar wij goede relaties mee hebben en als dat verder uitgebreid wordt dan is dat gezamenlijk veel meer aan economie en technologie en energie wat die Trio aan capaciteit hebben.

Dus als wij onafhankelijk willen worden van Amerika en China en Rusland en onze eigen economie en veiligheid en technologie willen verbeteren dan moet er niet alleen in de EU geïnvesteerd worden maar ook in het buitenland zodat hun zelf ook meer onafhankelijk zijn maar uit eigen belang voor handel met de EU kiezen.

Social media daar ben ik nooit fan van geweest en zal het ook nooit worden als de maatschappij zo met zichzelf bezig is maar goed misschien kan er eens iets positiefs mee gedaan worden om mensen bewust te maken en dat hun een stem hebben voor verandering want isolement daar haal je minder mee dan met een collectief.

[threebees]

Dat krijg je er nu van als je de top van je Nedrelandse bedrijf vult met franssen, die proberen zoveel van je geld richting Frankrijk te sturen.

[SBTweaker]

Dit, ze besteden ook steeds meer uit aan Franse partijen (danwel gevestigd in Nederland) kwestie van tijd tot ze aankondigen in Frankrijk uit te gaan breiden.

[Timmy]

Onder Wennink en Van den Brink heeft ASML al kenbaar gemaakt dat uitbreiding in het buitenland een optie is en daarbij werd Frankrijk nadrukkelijk als optie genoemd.

Kijk eens hoeveel weerstand de uitbreidingen van ASML (en partners) bij de omgeving oproepen. Door die weerstand en traagheid bij de overheid kost het vele jaren om de plannen van ASML uit te voeren. Uitbreiden naar Frankrijk, waar die procedures beduidend korter zijn, zou een prima optie zijn om je doelen te verwezenlijken.

[SeenD]

Ja precies. En Frankrijk investeert veel in die richting, best slim om mee te doen.