De Europese Commissie is begonnen met de aangekondigde consultatieperiode voor een voorstel om grote techbedrijven te laten bijdragen aan de kosten van telecom- en internetnetwerken in lidstaten van de EU. Er is vanuit de techbedrijven het nodige verzet tegen de plannen.

De Commissie weegt momenteel een dergelijk voorstel en heeft daartoe een conceptdocument opgesteld dat Bloomberg heeft ingezien. Dit document is onderdeel van de consultatie waarvan vorig jaar bekend werd dat deze in het eerste kwartaal van 2023 zou beginnen. In het document wordt voorgesteld dat bedrijven kunnen bijdragen aan een fonds voor de kosten van 5g- en glasvezelnetwerken, naast een verplicht systeem van directe betalingen van de techgiganten aan telecomoperators.

Als onderdeel van deze raadgevingsperiode heeft de Commissie aan bedrijven gevraagd of er een bepaalde drempelwaarde moet komen op basis waarvan een bedrijf wel of niet kan worden gekwalificeerd als een bedrijf dat 'veel verkeer genereert'. Het idee is dat bedrijven die boven de eventuele drempelwaarde uitkomen mee moeten betalen, terwijl bedrijven die onder de drempelwaarde blijven niet met deze verplichting te maken krijgen. Deze drempelwaarde, als die er uiteindelijk komt, zal vermoedelijk gebaseerd worden op de wereldwijde omzet of de omzet in de EU van de grote bedrijven.

Vorig jaar gaf Eurocommissaris Thierry Breton aan dat de huidige consultatieperiode vijf tot zes maanden zal duren. Deze periode is bedoeld om feedback van belanghebbenden, lidstaten en het publiek te verzamelen en vormt de eerste opmaat naar een daadwerkelijk plan. Volgens Bloomberg blijft de consultatie nog twee tot drie maanden open.

Deze stap is bedoeld om te komen tot een voorstel om techgiganten een 'eerlijk aandeel' in de financiering van Europese telecom- en internetinfrastructuur te laten betalen. De Europese telecomsector stelde eerder dat de helft van al het Europese internetverkeer kan worden toegeschreven aan zes grote techbedrijven, te weten Google, Facebook, Netflix, Apple, Amazon en Microsoft.

Deze grote techbedrijven zijn niet blij met de plannen van de EU. Zo stellen ze dat het voorstel de netneutraliteitsregels kan ondermijnen. Ook wordt gesteld dat grote contentplatforms als Facebook en Netflix hun diensten via isp's buiten de EU gaan aanbieden om de verplichte betalingen te ontlopen, wat de kwaliteit en veiligheid niet ten goede zou komen. Verder wordt gesuggereerd dat de grote bedrijven wellicht de bedragen wel gaan betalen, maar die vervolgens gaan doorberekenen aan de Europese consumenten.

De RTX 4090 Ti, mits deze daadwerkelijk uitkomt, zal een total board power van 600W krijgen en 11 procent meer CUDA-cores bevatten dan de RTX 4090. Dit blijkt althans uit informatie van leaker kopite7kimi, die vaker juiste details over nog niet aangekondigde Nvidia-gpu's deelt.

Het mogelijke nieuwe RTX 40-vlaggenschip krijgt net als de RTX 4090 de AD102 als gpu, maar de Ti-kaart zal over 18.176 CUDA-cores beschikken, claimt kopite7kimi. Verder zal de videokaart 96MB aan L2-cache krijgen, 24GB GDDR6X-geheugen en een tbp van ongeveer 600W krijgen. Het is nog onbekend of en zo ja wanneer de nieuwe videokaart van Nvidia uitkomt en voor welke prijs.

Verder zou de RTX 4090 Ti snellere geheugenchips krijgen zodat een maximale bandbreedte van 1152GB/s mogelijk wordt; dat is 144GB/s sneller dan de RTX 4090. De RTX 4090 moet het doen met 16.384 cores, dezelfde hoeveelheid geheugen en heeft een total board power van 450W.

In de zomer van vorig jaar claimde kopite7kimi al dat er een nieuwe RTX 40-flagship aan zit te komen, waarbij hij onder meer de volgende specificaties noemde: een tbp van 800W, 48GB GDDR6X-geheugen en 18.176 CUDA-cores. Wellicht dat dit een komende Titan-videokaart wordt en dat de RTX 4090 Ti een apart model is.

Enkele dagen geleden verscheen er een foto van wat een RTX 4090 Ti of Titan zou kunnen zijn, inclusief een ontwerp met vier slots. Op een foto was het boardnummer PG137 te zien. Dat wijkt of van de modelnummers die kopite7kimi noemde voor de RTX 4090 Ti, wat suggereert dat deze foto mogelijk een vroege versie van de Titan-videokaart is.

De leveringen van miniledpanelen zijn in het afgelopen jaar enorm gestegen, stelt Display Supply Chain Consultants op basis van eigen data en onderzoek. Volgens het analistenbureau voor de beeldschermindustrie was er in 2022 sprake van een stijging van 121 procent.

DSCC meldt dat er in 2022 in totaal 21,6 miljoen miniledpanelen zijn geleverd, terwijl dat in 2021 nog bleef steken op 9,8 miljoen stuks. De analisten denken dat het aantal geleverde panelen verder doorgroeit en in 2023 op 24,5 miljoen exemplaren uitkomt en vervolgens in 2024 weer fors zal groeien naar een leveringsaantal van 30,2 miljoen miniledpanelen. Daarna zal er geen sprake meer zijn van substantiële groei.

Waar tablets, televisies en laptops in 2021 de drie belangrijkste productgroepen waren voor de leveringen van miniledpanelen, zijn laptops inmiddels met afstand de belangrijke productgroep voor de toename van de leveringen van miniledpanelen. DSCC verwacht dat vanaf 2026 monitoren en met name televisies een groter aandeel zullen hebben. Het gebruik van oledpanelen lijkt de belangrijkste oorzaak voor het wegvallen van miniledpanelen in tablets vanaf 2025.

Bij een miniledbacklight wordt net als bij een traditioneel full array local dimming-backlight gebruikgemaakt van ledjes die achter het scherm zijn verdeeld en in zones gedimd kunnen worden om zo het contrast te verbeteren. Bij miniledbacklights worden veel kleinere leds toegepast en ook veel meer leds, die daardoor in meer individuele zones gedimd kunnen worden. Daarnaast kan doorgaans een hogere piekhelderheid worden gehaald ten opzichte van reguliere backlights.

Electronic Arts werkt aan een patch voor de onlangs uitgebrachte remake van Dead Space om het geconstateerde issue rondom variable rate shading op de PlayStation 5 te verbeteren. Ook krijgen pc-spelers de optie om deze techniek uit te zetten.

Een communitymanager van EA zegt op Reddit dat de ontwikkelaars bezig zijn met een patch voor de pc en PS5, maar daar is momenteel nog geen releasedatum voor bekend. De medewerker bedankt spelers voor hun geduld en hun hulp om het issue te identificeren.

Onder meer John Linneman van Digital Foundry schreef op Twitter over de issues op de PlayStation 5. Middels enkele screenshots toont hij aan hoe vrs er toe leidt dat schaduwrijke delen van de getoonde wereld veel detail verliezen en ogenschijnlijk een veel lagere resolutie hebben dan de ingestelde gameresolutie.

Variable rate shading geeft ontwikkelaars de mogelijkheid om aan te geven naar welke delen van het beeld de meeste gpu-rekenkracht moet gaan. Het idee is dat er zodoende minder rekenkracht gaat naar delen van de gamewereld op de achtergrond of waar de speler niet rechtstreeks naar kijkt, waardoor het verlies aan detail en verfijning van die delen niet zo'n probleem is.

Daarnaast stelt Linneman dat de gammacurve niet helemaal goed is afgesteld, waardoor er een te harde overgang is van zichtbare details naar volledig donker. Volgens Linneman leidt dat tot de impressie van black crush. Bij dat fenomeen vallen er details weg in donkere of zwarte gedeeltes.

De remake van Dead Space verscheen vrijdag voor de pc, Xbox Series-consoles en de PlayStation 5. De survivalhorrorgame kwam oorspronkelijk uit in 2008 voor de PlayStation 3, Xbox 360 en de pc.

Fairphone brengt vanaf 1 februari voor de Fairphone 4 de Android 12-upgrade uit. Het gaat om een gefaseerde uitrol, al is het niet duidelijk hoe lang deze gaat duren. Het was eerder de bedoeling dat de upgrade voor de telefoon in december vorig jaar zou worden uitgebracht.

Het bedrijf zegt op zijn forum vanaf 1 februari de Android 12-upgrade uit te brengen, maar geeft verder geen details over de update en wat deze met zich meebrengt. De upgrade had aanvankelijk in december moeten verschijnen, maar vanwege 'een kritiek probleem met betrekking tot noodoproepen' werd dit uitgesteld.

Dit probleem blijkt inmiddels te zijn opgelost, al brengt Fairphone de update nog niet uit in Frankrijk en Zwitserland. Hier zouden er 'performance-problemen' zijn. Fairphone werkt nog aan de update voor deze regio's en wil deze snel uitbrengen. In de tussentijd brengt het bedrijf voor deze regio's een Android 11-beveiligingsupdate uit.

De Fairphone 4 is een smartphone die het bedrijf in 2021 uitbracht. Dit was volgens Fairphone de eerste 'afvalneutrale' telefoon waarbij voor elk verkocht exemplaar een smartphone wordt gerecycled. De telefoonfabrikant ondersteunt zijn telefoons normaliter jarenlang; de Fairphone 2 kreeg bijvoorbeeld zeven jaar na introductie nog een Android-update.

Nothing werkt aan een Phone (2), die later dit jaar moet verschijnen. Het bedrijf zegt dat deze nieuwe telefoon 'meer premium' moet worden dan de Phone (1), maar wil nog niet in details treden. Ceo Carl Pei zegt wel dat er meer focus komt op software.

"We ontwikkelen een smartphone die meer premium is dan de (1) en waarbij software een groot focusgebied voor ons is", zegt Pei tegen Inverse. Wat Pei bedoelt met 'meer premium', is niet direct duidelijk. Hij wil bijvoorbeeld niet zeggen of de (2) een betere soc krijgt dan de midrangesoc uit de (2).

Pei zegt wel dat de software en het besturingssysteem van de tweede telefoon sneller en soepeler moeten aanvoelen dan bij de (1) het geval is. In onze review schreven we dat er schoonheidsfoutjes waren in de interface van de (1), maar dat kwam volgens Pei doordat een groot deel van het softwareontwikkelwerk door externe bedrijven gedaan werd. Nothing was in die tijd kleiner dan nu, met vijf ontwikkelaars. Nu zijn er zo'n honderd softwareontwikkelaars. Hij zegt wel dat de verbetering stapje voor stapje zal gaan en dat zijn 'visie' niet meteen duidelijk zal zijn.

De (2) moet verder ook in de Verenigde Staten verschijnen, wat met de (1) niet is gelukt. Dit kon niet omdat er te weinig werknemers en middelen waren om de benodigde certificeringen te kunnen krijgen. Nu zou dit wel lukken, doordat het bedrijf meer werknemers heeft: vierhonderd tegenover tweehonderd in 2021, en ook groter is. De omzet is in een jaar tijd verachtvoudigd van 24 miljoen tot 200 miljoen dollar.

Nothing heeft tot heden een miljoen producten geleverd, stelt Pei in het interview. Naast de (1) verkoopt Nothing de ear (1) en de Ear (stick). Pei was eerder medeoprichter van OnePlus.

Medion heeft de Erazer Beast X40 aangekondigd, een gaminglaptop met GeForxe RTX 4090-gpu en een optionele waterkoeler die tot betere prestaties in games moet leiden. Daarnaast kondigt het merk een 16"-gaminglaptop met RTX 4070 aan.

De Medion Erazer Beast X40 wordt geleverd met een Intel Core i9-13900HX en een GeForce RTX 4090 met 16GB geheugen. Aan de achterzijde van de laptop kan de waterkoeler worden bevestigd. Volgens Medion moet die, afhankelijk van de game, 'tot tien procent' prestatieverhoging opleveren. Verder heeft de laptop 32GB-DDR5-geheugen en een 2TB-PCIe Gen 4-ssd.

Het 17"-scherm heeft een qhd+-resolutie en een 16:10-beeldverhouding. De verversingsfrequentie is 240Hz en het scherm ondersteunt honderd procent van het sRGB-kleurenspectrum. De laptop ondersteunt G-SYNC, heeft SteelSeries-luidsprekers en een mechanisch toetsenbord met Cherry MX Ultra Low Profile-switches.

De laptop wordt geleverd met Windows 11 Home, heeft twee USB 3.2 Gen 1- poorten en een USB 3.2 Gen 2-poort. Deze zijn alle drie Type A. Er zijn ook een Thunderbolt 4-Type C-poort, een HDMI 2.1-poort, een ethernetpoort en een 3,5mm-poort. Daarnaast zijn er een Kensington Lock en een SD-kaartslot. De laptop is 383x33x272mm groot en weegt 2862g.

Medions Erazer Beast X40 kost met RTX 4090 4499 euro en is vanaf 10 februari te koop. Er komt ook een goedkopere versie met RTX 4080, 1TB opslag en 16GB geheugen. Dit model kost 3499 euro. De Erazer Cooling Kit-waterkoeler kost 249 euro en komt eveneens op 10 februari uit.

Erazer Major X20-16"-gaminglaptop

Op 20 februari brengt Medion daarnaast de Erazer Major X20 uit. Dit is een 16"-laptop met Nvidia's GeForce RTX 4070-gpu. Deze grafische kaart heeft 8GB werkgeheugen. De cpu van deze laptop is net als bij de Beast X40 Intels Core i9-13900HX. Deze laptop heeft dezelfde toetsenbordswitches als de Beast X40, dezelfde 2TB-ssd en hetzelfde 32GB-geheugen als het Beast X40-topmodel. De resolutie en verversingssnelheid zijn eveneens gelijk aan die van de Beast en de laptop ondersteunt ook G-SYNC.

De Major X20 heeft ook dezelfde poorten als het Beast-model. De Major is met 357x30x269mm wel iets kleiner dan de Beast en weegt met 2236g ook minder dan de duurdere laptop. De Major X20 kost 2499 euro. Deze laptop komt ook beschikbaar met i7-13700HX en 16GB-geheugen; dit model kost 2299 euro.

'Enkele' Nederlandse ziekenhuizen zijn door de pro-Russische groep Killnet bestookt met ddos-aanvallen. De website van het UMCG in Groningen is daardoor onbereikbaar. Er zouden geen risico's voor de patiëntveiligheid zijn.

Zorgbeveiligingscentrum Z-CERT zegt dat 'enkele' ziekenhuizen getroffen zijn door ddos-aanvallen en dat Killnet hierachter zit. Hoeveel en welke ziekenhuizen zijn getroffen, is niet duidelijk. "Vooralsnog zijn er geen aanwijzingen dat er risico's voor de patiëntveiligheid zijn geweest", schrijft Z-CERT. Dit centrum zegt de aanvallen nog nader te onderzoeken.

In ieder geval de website van het universitaire ziekenhuis van Groningen is door de aanval onbereikbaar. Volgens RTV Noord is de website van het UMCG sinds zaterdag niet te bereiken. De website met medische dossiers van de patiënten is niet aangevallen, waardoor patiënten nog steeds operaties, medicijnen, afspraken en hun ziektegeschiedenis kunnen inzien. De aanval gaat volgens het UMCG in golven.

Killnet heeft het volgens RTL Nieuws daarnaast gemunt op ziekenhuizen in onder andere Duitsland, Spanje, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk. Het motief van de groep is de steun van deze landen aan Oekraïne in de oorlog tegen Rusland. Killnet is een cybercrimegroep die vaker ddos-aanvallen uitvoert. Vorige week waren er bijvoorbeeld aanvallen tegen Duitse luchthavens, overheidsorganen en financiële instellingen, meldt Security Week. In oktober waren er ddos-aanvallen tegen Amerikaanse vliegvelden.

Het is niet duidelijk of de aanvallers directe banden hebben met de Russische overheid. Cybercriminelen worden in Rusland vaak niet direct aangestuurd door het Kremlin, maar de overheid gedoogt de bendes wel zolang die geen Russische instellingen of burgers aanvallen.

Bijna veertig procent van 399 onderzochte webwinkels gebruikt dark patterns om klanten te manipuleren om aankopen te doen. Dat stellen de Europese Commissie en consumentenautoriteiten van 23 EU-landen. Zij willen dat toezichthouders actie ondernemen.

Met dark patterns bedoelt de Europese Commissie manipulatieve technieken waarmee consumenten worden verleid tot het maken van keuzes die wellicht niet in hun belang zijn. Voorbeelden van dark patterns zijn valse aftellende timers, het verleiden van klanten naar duurdere producten of abonnementen via taalgebruik of door het visuele ontwerp van een website, of het verstoppen van belangrijke informatie zoals bestelkosten, de samenstelling van producten of de beschikbaarheid van een goedkoper alternatief.

De Europese Commissie zegt dat 148 van de 399 onderzochte websites in ieder geval een van deze vormen van dark patterns gebruiken. Onder meer de Nederlandse Autoriteit Consument & Markt deed mee aan dit onderzoek. Het verhullen van belangrijke informatie werd hierbij het vaakst gebruikt: 70 keer. De Europese Commissie zegt daarnaast dat 23 websites informatie verhulden om klanten te verleiden om abonnementen af te sluiten. Bij het onderzoek keken de partners ook naar de apps van deze webwinkels; bij 27 van de 102 onderzochte apps werden dark patterns ingezet.

Nationale toezichthouders gaan nu volgens de Commissie contact opnemen met de bedrijven achter de webwinkels en apps vanwege de gevonden dark patterns en waar mogelijk actie ondernemen. De Commissie wil daarnaast sommige webwinkels aanschrijven en ze vragen te stoppen met het gebruik van de dark patterns. Tot slot vraagt de Commissie om feedback om te onderzoeken of drie Europese richtlijnen rondom consumentenbescherming nog voldoen voor webwinkels.

Facebook en Twitter hadden in januari 2023 beide bijna een half miljoen gebruikers minder dan in januari 2022. Dat blijkt uit een enquête van onderzoeksbureau Newcom. Instagram en TikTok hebben beide juist een miljoen gebruikers meer dan een jaar eerder.

Het populairste sociale platform in Nederland blijft WhatsApp, met 13,3 miljoen gebruikers. Dit is zeven procent meer dan vorig jaar. Dat blijkt uit de 2023-editie van het Nationale Social Media Onderzoek van Newcom. YouTube zag dezelfde stijging als WhatsApp en heeft met 9,9 miljoen gebruikers de tweede plaats overgenomen van Facebook. Dit Meta-platform verloor vijf procent van het aantal Nederlandse gebruikers en heeft nu eveneens 9,9 miljoen gebruikers.

Twitter is twee plaatsen gezakt op Newcoms ranglijst en staat nu op de negende positie van de toptien-sociale media met meeste Nederlandse gebruikers. Dit platform heeft nu 3,1 miljoen gebruikers, dertien procent minder dan vorig jaar.

Opvallend is dat BeReal niet in de top tien staat van meeste Nederlandse gebruikers, maar wel in de ranglijst voor sociale media met het meeste dagelijkse gebruik. Deze app vraagt gebruikers eenmaal per dag een foto te maken van hun omgeving en zichzelf. Gebruikers kunnen ook de BeReals van anderen bekijken. BeReal staat negende in de ranglijst voor de meeste dagelijks actieve gebruikers, met 0,8 miljoen. Telegram staat niet in deze ranglijst.

Facebook verliest volgens het onderzoek voornamelijk gebruikers in de leeftijd van 15 tot en met 29 jaar, maar kan wel meer 55+-ers naar zich trekken. Ook bij Twitter neemt het aantal gebruikers die 55 jaar of ouder zijn toe. Hier doet de afname zich vooral voor bij hoogopgeleide vrouwen van tussen de 20 en 39 jaar oud, stelt Newcom.

Newcom voert sinds 2010 jaarlijks onderzoek uit naar het gebruik van sociale media in Nederland. Voor de 2023-editie zijn 7021 mensen ondervraagd, waardoor volgens Newcom een representatieve afspiegeling ontstaat van de Nederlandse bevolking van 15 jaar en ouder.

Apple wil volgend jaar een vouwbare iPad uitbrengen. Dat zegt analist Ming-Chi Kuo. Die vouwbare iPad zou een kickstand van koolstofvezel krijgen. Het bedrijf zou daarnaast van plan zijn om begin volgend jaar een gerefreshte iPad mini in productie te nemen.

Kuo verwacht dat die vouwbare iPad in 2024 verschijnt en door het Chinese bedrijf Anjie Technology wordt gemaakt. De analist geeft niet veel details over het product, maar zegt wel op basis van enquêtes dat het een kickstand krijgt die gemaakt is van koolstofvezel. Daardoor zou die kickstand lichter zijn en langer mee kunnen gaan. Anjie Technology zou in ieder geval de kickstand maken. Kuo verwacht ook dat vouwbare apparaten steeds vaker met kickstands uitgerust zullen worden.

Er gaan al langer geruchten over een vouwbaar Apple-product. Zo zei Kuo in 2021 dat Apple dit jaar met een vouwbare 8"-iPhone zou komen, al zei Samsung onlangs dat Apple juist niet meer aan zo'n vouwbare smartphone werkt. Mark Gurman sprak eerder over een vouwbaar apparaat met een 20"-scherm dat een hybride zou zijn van een MacBook en een iPad. Mogelijk krijgt dit apparaat een kleuren-E Ink-paneel als tweede scherm.

Verder verwacht Kuo niet dat Apple in de komende negen tot twaalf maanden nog met nieuwe iPads komt. De analist denkt dat Apple daardoor dit jaar tien tot vijftien procent minder iPads zal verkopen dan in 2022. Mogelijk is een gerefreshte iPad mini Apples eerste nieuwe iPad; die zou in het eerste kwartaal van volgend jaar in massaproductie kunnen gaan.

(4/4)
Thus, I'm taking a cautious approach to iPad shipments for 2023, predicting a YoY decline of 10-15%. Nevertheless, I'm positive about the foldable iPad in 2024 and expect this new model will boost shipments and improve the product mix.

— 郭明錤 (Ming-Chi Kuo) (@mingchikuo) 30 januari 2023

De AP waarschuwt de Nederlandse regering tegen het centraal opslaan van paspoortgegevens. Door een wijziging van de Paspoortwet wordt straks alle informatie over paspoortaanvragen, waaronder vingerafdrukken, centraal bewaard. Dat brengt veel risico's met zich mee.

De Nederlandse privacytoezichthouder heeft een brief geschreven aan staatssecretaris Alexandra van Huffelen van Digitalisering. De brief gaat over een voorgenomen wijziging van de Paspoortwet met betrekking tot het centraal opslaan van de gegevens die burgers achterlaten bij het aanvragen van een identiteitsbewijs. Gemeenten slaan gegevens zoals pasfoto's, handtekeningen en vingerafdrukken nu zelf op. In de nieuwe Paspoortwet wil de overheid al die gegevens centraal op één plek opslaan. De vingerafdrukken worden direct verwijderd als het paspoort is uitgegeven, maar de andere gegevens blijven langer bewaard.

Volgens de overheid heeft dat verschillende voordelen, ook op het gebied van veiligheid. Zo kan fraude makkelijker worden gespot en worden aanvragen niet meer door gemeenten onderling uitgewisseld via e-mail. Dat gebeurt nu nog wel vaak, omdat er geen koppeling is tussen de verschillende systemen. Ook zou de vergelijking van pasfoto's betrouwbaarder worden.

De Autoriteit Persoonsgegevens waarschuwt nu echter voor het systeem, juist vanwege de veiligheid. Door de centrale opslag zou de impact van een datalek juist veel groter zijn. "Hoewel een centraal systeem misschien beter te beveiligen is, kunnen de gevolgen zeer ernstig zijn", waarschuwt de toezichthouder, die de centrale opslag 'een goudmijn voor cybercriminelen' noemt. "In plaats van in te moeten breken in de databases van ruim driehonderd gemeenten, zijn criminelen straks met één hack klaar", zegt AP-voorzitter Aleid Wolfsen. Vooral het feit dat het gaat om biometrische gegevens vindt de AP kwalijk.

Daarnaast is de noodzaak van de centrale opslag niet goed duidelijk gemaakt, zegt de AP. De voordelen worden wel genoemd, maar het kabinet zou de nadelen niet goed hebben afgewogen en zelfs maar voor ogen hebben. De AP zegt verder dat niet duidelijk is wie verantwoordelijk blijft voor de gegevens. Op 'sommige onderdelen' is namelijk niet helder of dat het ministerie van Binnenlandse Zaken is, of juist de gemeente. De AP raadt de overheid aan de volledige verantwoordelijkheid bij het ministerie te leggen.

De toezichthouder waarschuwt daarnaast voor een 'hellend vlak'. De AP vreest dat de overheid een dergelijke database in de toekomst voor 'andere doeleinden' kan gebruiken. Zo zou bijvoorbeeld de politie de vingerafdrukgegevens kunnen gaan gebruiken bij kleine vergrijpen.

Een waarschuwing van de AP heeft juridisch geen directe waarde. Het kabinet kan dat advies overnemen, maar ook naast zich neerleggen. In theorie kan de AP in dat geval een onderzoek beginnen en mogelijk de regering dwingen de wet te veranderen. Ook kan de AP een boete geven als de wet in strijd is met de AVG. Zo'n overtreding kan bestaan uit verschillende van de kritiekpunten die de AP nu noemt, waaronder een slechte risicoafweging.

Update 12.35: in het artikel is toegevoegd dat vingerafdrukken worden verwijderd op het moment dat een paspoort wordt uitgegeven.

De fusie tussen RTL Nederland en Talpa mag niet doorgaan. De Autoriteit Consument en Markt geeft daar geen vergunning voor, omdat de consument 'de rekening zou betalen' van de machtspositie. De weigering heeft mogelijk gevolgen voor streamingdienst Videoland.

De Autoriteit Consument en Markt schrijft in een persbericht dat de fusie tussen de twee mediabedrijven niet mag doorgaan en dat ze daar geen vergunning voor zal verlenen. Details volgen volgens de toezichthouder pas over enkele weken. De ACM had RTL en Talpa eerder al gewaarschuwd voor de fusie. De autoriteit was bang dat de bedrijven een te grote machtspositie zouden krijgen in het Nederlandse medialandschap. RTL en Talpa moesten daarom een plan schrijven over hoe ze dat wilden voorkomen. De ACM concludeert nu dat die plannen niet voldoende zijn geweest.

De ACM is bang dat er door de fusie een 'te machtige partij in het commerciële medialandschap' ontstaat. "Dat leidt tot prijsverhogingen voor adverteerders en voor telecomaanbieders die de zenders doorgeven", schrijft de toezichthouder. "Uiteindelijk betaalt de consument daarvan de rekening."

Een van de redenen dat RTL en Talpa wilden samengaan, was om streamingdienst Videoland te verstevigen. De bedrijven zeiden eerder door de fusie Videoland beter te kunnen laten concurreren met internationale streamingdiensten. Ook zouden de bedrijven samen een eigen advertentienetwerk willen opzetten. Dat zou vooral voor televisieadvertenties bedoeld zijn, maar er werd eerder ook al gesproken over een online advertentienetwerk.

Microsoft gaat de mogelijkheid blokkeren om add-ins vanaf internet in Excel te laden. Volgens het bedrijf wordt die mogelijkheid de laatste maanden steeds vaker misbruikt om malware te verspreiden.

Microsoft schrijft in een roadmap dat het vanaf maart add-ins in Excel vanaf internet blokkeert. Het gaat daarbij om XLL-bestanden waarmee extra functionaliteit kan worden toegevoegd aan de spreadsheetsoftware. Add-ins hoeven, in tegenstelling tot add-ons, niet te worden geïnstalleerd als een executable bestand. Ze kunnen direct tegelijk met Excel zelf worden geladen. Dat is zeker bij Microsoft 365-producten problematisch, omdat Excel daarin online kan worden gebruikt. Dat geldt alleen voor Excel; bij andere Office-applicaties, zoals Word, kunnen alleen admins add-ins laden.

Dat levert volgens Microsoft een beveiligingsrisico op. Een XLL-add-in kan bijvoorbeeld langs verschillende kanten in Excel worden geladen. Dat kan via phishingwebsites, maar ook via een e-mail. Bovendien kan een XLL zo worden geprogrammeerd dat hij code kan uitvoeren op een systeem en zo relatief veel schade kan veroorzaken.

Volgens Microsoft is er in de laatste maanden een stijging te zien in malware die via add-ins wordt verspreid, maar het bedrijf geeft daar weinig specifieke details over. "Vanwege de toenemende mate van malwareaanvallen in de laatste maanden stellen we maatregelen in om XLL-add-ins die van internet komen, te blokkeren", schrijft Microsoft. Vanaf dat moment is het alleen nog mogelijk om add-ins te laden vanaf het lokale systeem.

Nederlandse gemeenten krijgen pas later dit jaar duidelijkheid over het online volgen van burgers. Die regels zouden er eigenlijk al moeten zijn, maar de minister van Justitie zegt dat er meer tijd nodig is om rekening te houden met nieuwe wensen van gemeenten rondom monitoring.

Minister Dilan Yeşilgöz-Zegerius schrijft dat in een antwoord op Kamervragen, die overigens al in december van vorig jaar werden beantwoord maar nu pas online staan. D66 had vragen gesteld over het monitoren van Nederlandse burgers door gemeenten. Een groeiend aantal gemeenten neemt bijvoorbeeld 'online verbiedsgeboden' op in Algemene plaatselijke verordeningen. Daarover is veel onduidelijkheid, ook bij de minister, want het is soms niet helder wat gemeenten dan wel en niet online mogen verbieden en waar de rol van burgemeesters begint en eindigt. Gemeenten verzamelen ook steeds meer gegevens over burgers, bijvoorbeeld om de openbare orde in de gaten te houden.

Al in 2021 werden daar vragen over gesteld aan de toenmalige minister van Binnenlandse Zaken. Naast de Tweede Kamer hekelde ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten dat er geen duidelijke regels waren voor het online monitoren van burgers. Toenmalig minister Kajsa Ollongren zei toen dat er werd gewerkt aan die regels, waarmee gemeenten niet alleen meer duidelijk zouden krijgen, maar ook een juridische grondslag zouden krijgen voor online monitoring.

Die monitoring zou uiterlijk eind 2022 klaar zijn, maar die deadline is niet gehaald, schrijft minister Yeşilgöz nu. "Het streven was om voor het eind van vorig jaar het juridisch kader voor socialemediamonitoring door gemeenten te verhelderen en een handreiking hieromtrent op te stellen voor gemeenten in het kader van de openbare orde en veiligheid. Dat is helaas niet gelukt", schrijft ze.

Dat komt volgens de minister doordat er sindsdien meer behoefte aan monitoring is ontstaan bij gemeenten. "De onderzoekers hebben namelijk laten weten dat verbreding van de oorspronkelijke reikwijdte van de handreiking nodig is, zodat deze betere aansluiting zal vinden bij de behoefte in de gemeentelijke praktijk", schrijft de minister. Yeşilgöz verwacht ergens in het eerste kwartaal meer te kunnen melden aan de Tweede Kamer, maar het is niet duidelijk of dat meteen betekent dat er ook direct nieuwe regels worden opgesteld of dat dat mogelijk nog langer gaat duren.

Google heeft een machinelearningtool uitgebracht die zelf muziekstukken kan genereren op basis van een ingegeven tekst. MusicLM is nog niet te gebruiken door iedereen, maar Google heeft wel een onderzoekspaper en samples online gezet.

Google schrijft in een paper dat het MusicLM heeft gemaakt, een hiërarchisch sequence-to-sequencemachinelearningmodel. De tool kan op basis van een tekstprompt muziekstukken maken met een helderheid van 24kHz die enkele minuten duren. Naast tekst kan de prompt ook muziek maken op basis van fluiten of neuriën, of naar aanleiding van een foto of een schilderij. Google geeft een voorbeeld van een schilderij van Salvador Dali, waar MusicLM een eigen nummer van componeert.

De tool zelf is nog niet te gebruiken voor iedereen. Wel heeft Google op een aparte website samples online gezet met de bijbehorende prompts. Dat zijn beschrijvingen als: 'slow tempo, bass-and-drums-led reggae song. Sustained electric guitar. High-pitched bongos with ringing tones. Vocals are relaxed with a laid-back feel, very expressive'. MusicLM kan ook nummers van meerdere minuten maken in een zogenaamde verhalende modus waarbij de prompt doorgeeft wat er op verschillende momenten in het nummer gebeurt.

Google heeft de tool getraind op een dataset van 280.000 uur muziek. Google heeft naast de tool ook een dataset genaamd MusicCaps openbaar gemaakt voor onderzoekers. Die dataset bestaat uit 5500 muziekbeschrijvingen inclusief hun originele muziek. In de paper schrijft Google dat het de tool niet uitbrengt omdat het de best practices in machinelearningwetenschap wil volgen en er een kans is dat de tool auteursrechtelijk beschermd materiaal produceert. Dat zou gebeuren in ongeveer een procent van de gevallen.

Update 11.11: Aanvankelijk stond in het stuk dat Google niets schrijft over auteursrechtelijk beschermd materiaal, maar dat doet het bedrijf wel. Dat is aangepast.