KPN heeft de recente problemen met internetsnelheden via de Sneller Internet Buitengebied-service naar eigen zeggen verholpen. Een 'aanpassingen op een server' zou de problemen met het vaste internet via 4G hebben gefixt.

De afgelopen dagen hadden KPN-klanten vooral in de avonduren last van lage uploadsnelheden en een hoge ping, zo schreef Tweakers vannochtend. In een reactie op het forum laat de provider maandagavond weten dat de recente update naar verwachting de snelheidsproblemen moet verhelpen. KPN houdt diezelfde avond de beschreven problemen naar eigen zeggen extra in de gaten. Twee uur na de uitrol van de update zijn er geen klachten meer bijgekomen op het forum.

Het probleem zou in totaal zo'n vier dagen hebben geduurd en trof specifiek klanten die gebruikmaken van de dienst Sneller Internet Buitengebied; alleen 's avonds traden de problemen op terwijl er overdag niets aan de hand leek te zijn. Er werden uploadsnelheden van tussen de 0,1Mbit/s en 0,5Mbit/s gemeld, naast pings van 1000 of zelfs 2000ms.

Sneller Internet Buitengebied is bedoeld voor gebruikers in buitengebieden die via DSL slechts een vrij lage internetsnelheid kunnen verwachten. Door middel van een dergelijke verbinding en aanvullend een 4G-modem kan een betere internetverbinding aangeboden worden. Dat zou normaliter respectievelijk voor een gemiddelde down- en uploadsnelheid van zo'n 50 en 10Mbit/s zorgen met een ping van zo'n 20ms, aldus gebruiker Ernst Jan Oud.

Het salarisverwerkingssysteem van JobMotion van de Universiteit Leiden is getroffen door een ransomwareaanval. Daarbij zijn mogelijk 'gevoelige gegevens' buitgemaakt. De universiteit heeft het incident gemeld bij de Autoriteit Persoonsgegevens.

Iedereen die via JobMotion bij de Universiteit Leiden in dienst is kan slachtoffer zijn geworden van de aanval, aldus de onderwijsinstelling. Het is niet bekend hoeveel mensen er getroffen zijn en wat voor gegevens er precies buitgemaakt zijn; een 'gespecialiseerd cybercrimebedrijf' doet momenteel nog onderzoek naar het incident. Slachtoffers worden na het afronden van dit onderzoek ingelicht middels een e-mail. Wel laat het instituut weten dat er op basis van de voorlopige onderzoeksresultaten aanleiding is voor 'voorzichtig optimisme'.

Volgens de universiteit zijn er bij JobMotion zeer gevoelige gegevens bekend van alle werknemers. Onder meer bsn's en financiële gegevens zijn via het salarisverwerkingssysteem beschikbaar. Ook namen, woonplaatsen, telefoonnummers en factuurgegevens zijn mogelijk buitgemaakt bij de aanval. Het is niet duidelijk of er ook daadwerkelijk gegevens zijn buitgemaakt en of het bedrijf of de onderwijsinstelling losgeld heeft betaald aan de cybercriminelen.

JobMotion is het interne detacheringbureau van de betreffende universiteit. Tijdelijke arbeidskrachten werken voor dit aparte bedrijf en worden vervolgens gedetacheerd aan de Universiteit Leiden. Voor zover bekend is het daadwerkelijke betalingsverkeer niet door de cyberaanval gehinderd.

De Europese Commissie beschuldigt Meta van het schenden van Europese antitrustwetten met de Facebook Marketplace. Concurrentie zou belemmerd worden door het handelsplatform aan Facebook te koppelen en gebruikersvoorwaarden te hanteren die concurrentie tegenwerken.

Hiermee zou Meta specifiek Artikel 102 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie schenden, zo luidt de voorlopige conclusie van de Europese Commissie. Daar kan een boete van maximaal 10 procent van de jaarlijkse wereldwijde omzet voor gegeven worden, wat in het geval van Meta kan uitmonden in een boete van ruim 11 miljard euro. Het bedrijf noemt de aantijgingen ongegrond en beweert juist gunstige omstandigheden te creëren voor zowel consumenten als concurrenten.

De Europese Commissie beweert dat Meta de betreffende wet op twee punten schendt. Enerzijds zou Meta misbruik maken van de populariteit van Facebook om de losstaande service Marketplace ongevraagd aan alle Facebook-gebruikers aan te bieden. Dit zou oneerlijk zijn voor concurrerende online marktplaatsen en andere 'online advertentieservices'.

Daarnaast stelt het uitvoerende orgaan van de EU dat andere advertentieplatformen die adverteren via bijvoorbeeld Marketplace, Facebook of Instagram benadeeld worden door de gebruikersvoorwaarden van Meta. In deze voorwaarden staat kort door de bocht dat Meta advertentiegerelateerde informatie van concurrenten mag gebruiken voor eigen gewin via de Marketplace. De Commissie schrijft: "[De gebruikersvoorwaarden] zijn onrechtmatig, buitensporig en niet noodzakelijk voor het uitbaten van online advertentieservices via Meta's platformen. Dergelijke voorwaarden zijn een belemmering van concurrenten en zijn alleen gunstig voor Facebook Marketplace."

Vooralsnog gaat het om een voorlopige conclusie van de Europese Commissie, waarbij er naar eigen zeggen 'geen juridische deadline is voor het afronden van een antitrustonderzoek'. Daarom is het niet duidelijk hoelang Meta eventueel heeft om zijn praktijken aan te passen om te voldoen aan de eisen van de Europese Unie.

Epic Games betaalt een schikking ter hoogte van 491 miljoen euro aan de Amerikaanse marktwaakhond FTC. Het bedrijf zou het onder andere te makkelijk hebben gemaakt voor minderjarigen om ingameaankopen te doen in Fortnite.

De FTC stelt dat Epic Games zogenaamde dark patterns heeft ingezet om minderjarige spelers zo ver te krijgen dat ze in de game geld uitgeven aan microtransacties. Die tactieken zouden bestaan uit 'contra-intuïtieve, inconsistente en verwarrende knoppenconfiguraties' die 'spelers ertoe leiden ongewilde kosten te maken'. "Spelers werd bijvoorbeeld geld in rekening gebracht terwijl ze het spel uit de slaapstand probeerden te halen, tijdens een laadscherm of door een naburige knop in te drukken terwijl ze alleen een item wilden previewen." Deze tactieken zouden hebben geleid tot 'honderden miljoenen dollars aan ongewilde transacties', aldus de FTC.

Daarnaast rekent de FTC het Epic aan dat er tot 2018 geen verificatie was waarmee bijvoorbeeld de creditcardhouder per transactie toestemming moest geven. Ook zou Epic agressief zijn met het blokkeren van accounts op het moment dat een onbedoelde transactie teruggetrokken wordt.

De andere klacht die de FTC over Fortnite heeft, gaat over het standaard inschakelen van voicechat. Dit zou ervoor gezorgd hebben dat minderjarige spelers via de spraakfunctie tijdens het spelen geconfronteerd werden met 'pestgedrag, bedreigingen, intimidatie, inclusief van een seksuele aard'. Werknemers zouden intern al in 2017 aan de bel hebben getrokken over waar minderjarigen vanwege de standaardinstellingen aan blootgesteld worden, maar Epic zou pas later een knop toevoegen die voicechat uitschakelt en die zou nog moeilijk te vinden zijn ook. Epic moet de standaardinstellingen aanpassen.

Het bedrag is in twee delen verdeeld. Epic moet een boete van 275 miljoen dollar betalen en 245 miljoen dollar aan restituties aan consumenten die getroffen zijn door de dark patterns in de game.

Ubisoft is ermee begonnen om games die spelers op Stadia hebben gekocht, toe te voegen aan hun Ubisoft-accounts, omdat de Stadia-dienst op 18 januari sluit. Het lijkt erop dat het overzetten automatisch gebeurt bij spelers die hun Ubisoft-account aan Stadia hebben gekoppeld.

Dat melden gebruikers op onder andere Reddit en Twitter. Het proces zou stapsgewijs gaan; users melden dat een deel van hun games is verschenen en een deel nog niet. Het proces is schijnbaar op vrijdag begonnen en op het moment van schrijven lijkt het nog niet afgerond. Spelers kunnen de games zien verschijnen in Ubisofts eigen pc-launcher Ubisoft Connect.

Google kondigde eind september aan dat het de stekker uit gamestreamingdienst Stadia trekt. Het geld dat spelers in de hardware en games van het platform hebben gestopt, krijgen ze van de internetgigant terug. Toch geeft Ubisoft de games cadeau op zijn eigen platform. Volgens de gebruikers in de gelinkte Redditpost kunnen echter niet voor iedere game de saves gemigreerd worden.

Het verschilt per uitgever en ontwikkelaar hoe er omgegaan wordt met het afsluiten van Stadia. Hitman-ontwikkelaar IO Interactive biedt bijvoorbeeld aan om de progressie over te zetten naar een platform naar keuze, maar geeft de games verder niet gratis weg. Andere studio's zeggen helemaal geen plannen te hebben.

My former #Stadia Ubisoft purchases are showing up in #GeForceNow! pic.twitter.com/yGmrYCroGX

— Kode-Z (@Musical1250) 16 december 2022

Devopsplatform GitLab heeft de nieuwe versie van zijn web-based ide vrijgegeven als bèta. De nieuwe omgeving heeft functies gekregen als een aan te passen interface, contextuele acties, find & replace en meer.

GitLab had al een web-based integrated development environment, gebaseerd op de Monaco-editor, maar het wilde toch liever overstappen op het populaire VS Code. De kern daarvan is ook open source. Dat kondigde GitLab in mei van dit jaar aan en nu is het zover; de bèta is beschikbaar voor iedereen en staat standaard ingeschakeld op GitLab.com. Het doel van GitLab was om de ide beter geschikt te maken voor meer dan alleen kleine aanpassingen.

Volgens de blogpost van GitLab biedt de nieuwe ontwikkelomgeving een 'flexibele en aan te passen interface met in te klappen panelen en custom thema's'. Daarnaast is er een contextmenu met extra acties en is er ondersteuning voor drag & drop in het bestandenpaneel. Ook is find & replace mogelijk, onder meer in alle open bestanden tegelijk. Verder moet deze ide 80 procent minder geheugen benutten dan de vorige versie en worden touchscreens beter ondersteund, hoewel dat beter zal werken op tablets en grote telefoons dan op kleine telefoons. Naast de nieuwe ide is er een terminal die verbinding kan maken met een remote development environment. GitLab zegt van plan te zijn om meer functies in de categorie remote development te gaan introduceren.

Wie de oude, op Monaco gebaseerde versie van de ide nog wil gebruiken, kan daar alsnog handmatig naar teruggaan. Dit kan totdat de nieuwe ide uit de bètafase is, wat naar verwachting in mei volgend jaar het geval zal zijn.

Update, 19.15 uur: De titel is verduidelijkt.

Videodienst YouTube heeft het officiële kanaal van pornosite Pornhub offline gehaald. De site had het kanaal acht jaar lang en telde ongeveer 900.000 abonnees op het platform. Het Pornhub-kanaal zou diverse regels hebben overtreden.

Zo zou het kanaal hebben gelinkt naar sites waarvan de content op YouTube zelf niet is toegestaan en dat is tegen de regels, zegt het Google-dochterbedrijf tegen Variety. "We handhaven ons beleid op gelijke manier voor iedereen", zegt een woordvoerder namens YouTube. "Kanalen die herhaaldelijk de regels overtreden of die gewijd zijn aan gewelddadige content, worden verwijderd."

Pornhub-moederbedrijf MindGeek ontkent dat het kanaal linkte naar sites met content die verboden is op YouTube. "Wij besteden er aandacht aan om de regels van YouTube niet te overtreden op ons kanaal", aldus het bedrijf." MindGeek claimt dat het verbannen van het kanaal te maken heeft met discriminatie tegen de seksindustrie. "YouTubes willekeurige handhaving van zijn beleid tegen Pornhub en de mensen in de seksindustrie is gevaarlijk en doet schade. Wij vragen dat socialemediabedrijven ons hetzelfde behandelen als ze met anderen doen."

Het kanaal van Pornhub had op het moment van het offline halen ongeveer 900.000 abonnees en bevatte onder meer video's over mode, muziek en de awards die Pornhub uitreikt. Het was vooral in gebruik als promotiekanaal voor de site. Eerder dit jaar raakte Pornhub al zijn Instagram-account kwijt.

Foto's van de software van de Google Pixel Tablet zijn online verschenen nadat iemand de tablet en de bijbehorende dock online te koop heeft aangeboden. De foto's tonen onder meer dat er een balk onder in beeld is om van apps te wisselen.

Het is onbekend of de listing nog online staat. ShrimpApplePro heeft geen link gedeeld naar de advertentie. Hij heeft wel de foto's gepost en daaruit blijkt dat de software, zoals je zou verwachten, het instellingenmenu in tweeën verdeelt. Het gaat om een 256GB-variant van de tablet, waarbij het systeem 22GB nodig heeft voor eigen bestanden. Ook is te zien dat de accu met 70 procent nog een kleine zestien uur moet meegaan.

Verder zijn er weinig concrete details uit de foto's op te maken. Google toonde de Pixel Tablet in mei voor het eerst en zei in oktober dat er een Speaker Dock voor komt. De dock combineert een aparte modus voor smarthometoepassing met een speaker. De tablet moet ergens volgend jaar uitkomen, maar Google heeft nog niet gezegd wanneer. Ook is onbekend wat hij moet kosten.

Google werkt aan een techniek om het handschrift van artsen op recepten te herkennen en de correcte diagnosen en medicijnen eruit te halen. De zoekgigant heeft al jaren technologie voor handschriftherkenning, maar deze techniek moet specifiek werken op recepten.

De techniek is nog in ontwikkeling, zei een topman van Google op de Google for India-keynote. De zoekgigant toonde een demonstratie van de techniek die uit een recept de namen van de drie genoemde medicijnen haalde.

Google legde niet uit hoe de techniek werkt, maar vermoedelijk probeert de software vooral te zoeken op patronen die matchen met medicijnen en diagnosen, wat een kleine fractie is van het totale aantal woorden in een taal. Vervolgens zal de software sneller bij een bepaald patroon een gevonden woord als medicijn of diagnose herkennen, terwijl het daar in de nu gebruikte software in Lens niet zeker van is.

De techniek is nog niet klaar, zei de topman tijdens de presentatie. Het is onbekend wanneer dat wel zo is en op welke manier en voor wie ze dan beschikbaar komt. Handschriftherkenning gebeurt nu via Lens, maar in de demonstratie leek Google een aparte app te gebruiken.

Google geeft Gmail voor scholen en het duurdere abonnement voor bedrijven de optie om aan de kant van de client mails te versleutelen. Daardoor kunnen de servers van Google niet langer zien wat er in de mails staat.

Gebruikers kunnen zich in de komende maand opgeven voor de bèta, zegt Google. De functie heet CSE, Client Side Encryption. Het is voor het eerst dat er een optie komt om mails te versleutelen in Gmail, een dienst die inmiddels meer dan achttien jaar bestaat. Calender, Meet en Drive hadden al wel opties voor versleuteling aan de zijde van de client.

De bèta gaat functioneren op Workspace Enterprise Plus, Education Plus en Education Standard. Voor Enterprise-gebruikers komt de functie er voorlopig dus niet, evenmin als voor particuliere gebruikers van Workspace. Ook reguliere gebruikers van de gratis maildienst krijgen de optie voorlopig niet.

Het valt te bezien of die ooit zal komen, want relevante advertenties tonen op basis van de inhoud van mails is een verdienmodel van Google voor Gmail. Bij abonnementen komt het geld binnen via de abonnees en in die versie van de dienst zitten geen advertenties. Google zegt dat versleuteling voor andere Google-diensten er ook aan komt.

Nvidia gaat de GameStream-functionaliteit in de Nvidia Games-app op de Shield-mediaspeler stoppen. Wellicht stopt GameStream hiermee voorgoed en volledig, ook met custom clients; de app is namelijk de laatste officiële GameStream-client.

Nvidia laat in een e-mail en op hun site weten dat de Nvidia Games-app een update krijgt, half februari. Die haalt de functie weg, maar gebruikers kunnen de update afslaan. Dan blijft GameStream langer werken, maar 'het wordt niet meer ondersteund en zal uiteindelijk stoppen met werken'. GeForce Now, dat onderdeel is van de Nvidia Games-app op de Shield, zal ook stoppen met werken als de update afgeslagen wordt. Nvidia wijst als alternatief naar de Steam Link-app, met min of meer dezelfde functionaliteit, en zijn betaalde gamestreamingdienst GeForce Now.

Laatste officiële client wordt afgesloten; wat gebeurt er met de serversoftware?

Wat opvallend is, is dat Nvidia alleen spreekt van een update voor de Nvidia Games-app, dus de client, en niet voor het servergedeelte in GeForce Experience. In de documentatie van GameStream valt echter te lezen dat de vereiste hardware voor GameStream een Shield TV of een Shield Tablet zijn. Op de Shield TV werkt GameStream straks niet meer en Nvidia's tablets kregen voor het laatst een update in 2017, dus die kunnen beschouwd worden als end of life.

Nvidia zet hiermee dus een punt achter de laatste nog levende, officiële GameStream-client. In het verlengde daarvan lijkt het dan logisch dat het servergedeelte van dit systeem, in GeForce Experience, ook niet meer onderhouden zal worden en op termijn ook verdwijnt. Ondanks de logica daarvan heeft Nvidia daarover niets gezegd in zijn bekendmaking; het gaat alleen over de client. Tweakers heeft contact gezocht met het bedrijf en hier vragen over gesteld.

Het verdwijnen van de GameStream-server in GeForce Experience zou betekenen dat clients van derden, zoals Moonlight, niet meer kunnen werken. Alternatieven als de thirdpartystreaminghostsoftware Sunshine en Steam Link bestaan ook, maar reageerders op Reddit tekenen aan dat de officiële GameStream-serversoftware voor betere beeldkwaliteit en lagere latency zorgt dan de oplossingen van Sunshine en Steam Link.

Wat is GameStream precies?

De GameStream-functionaliteit is er sinds 2013 en bestaat uit een systeem van een server en een client. Een computer met GeForce-videokaart en de GeForce Experience-software dient als server. Bepaalde games worden standaard gedecteerd en beschikbaar gemaakt voor streaming, maar .exe-bestanden kunnen handmatig toegevoegd worden aan de software. De Nvidia Games-app op de Shield dient als client. Wie in die app een game start, zal zien dat deze start op de pc en dat het beeld en geluid via streaming doorgestuurd wordt. Het is als Google Stadia, maar dan zelf gehost en lokaal, hoewel de technologie over het internet gebruiken ook kan.

Introductievideo voor Gamestream, d.d. 2016

Er is een slide online verschenen met prijsinformatie over de Ryzen 7 7900, 7700 en 7600. Dat zijn goedkopere versies van de huidige Ryzen 7000-processors met een lagere tdp en lagere maximale kloksnelheid. De processors moeten volgend jaar uitkomen.

De Ryzen 7900 moet 429 dollar kosten, tegen 549 dollar van de 7900X, claimt Videocardz. De 7700 en 7600 kosten 329 en 229 dollar, blijkt uit de slide die uit een presentatie van AMD lijkt te komen. De prijzen liggen daarmee een stuk lager dan de adviesprijzen van de X-versies bij release, maar wel dicht bij de huidige prijzen van de X-varianten. Op dit moment rekent AMD zelf 474, 349 en 249 dollar voor respectievelijk de 7900X, 7700X en 7600X, wat lager is dan de initiële adviesprijzen.

De 7900, 7700 en 7600 hebben behalve een lagere prijs ook lagere tdp's. In plaats van op 170 of 105W ligt de tdp van alle drie de modellen op 65W. De maximale kloksnelheden liggen ook lager. De kloksnelheid ligt op 3,7 of 3,8GHz, tegenover rond 4,5GHz bij de X-versies. De boostkloksnelheden ontlopen elkaar niet veel. De processors moeten volgens een eerder gerucht op 10 januari uitkomen.

De gevolgen van de hack op de ict-systemen van de stad Antwerpen duren al met al tot eind januari. Dat zegt burgemeester Bart De Wever. In de komende dagen brengt Antwerpen eerst de belangrijkste systemen weer online.

De systemen die ervoor zorgen dat mensen 'echt nadeel ondervinden', komen als eerste terug, zegt De Wever tegen HLN. Dat moet in de komende dagen gebeuren. "We hebben ervoor gekozen om dat in een 100 procent veilige omgeving te doen. We zouden veel sneller alles kunnen starten, maar dan ben je niet zeker dat je niet opnieuw in problemen komt." Wat die '100 procent veilige omgeving' precies betekent, is niet duidelijk. De laatste systemen moeten eind januari weer online zijn.

Het is nog altijd niet duidelijk welke gegevens de hackersgroep heeft buitgemaakt. "We zullen daarover zo gauw we kunnen zo transparant mogelijk zijn, maar dat is met bepaalde onzekerheidsgraden. Dat maakt mij nerveus." Mogelijk komt maandag meer informatie naar buiten van de stad.

Hackersgroep Play zou gegevens van Antwerpenaren maandag online zetten. In het afgelopen weekeinde verdween Antwerpen ineens van de site van Play, waarop het bijhoudt welke hacks actueel zijn. Dat wijst erop dat de stad mogelijk heeft betaald of in elk geval onderhandeld. Volgens De Wever klopt dat niet, maar onduidelijk is waarom Antwerpen dan van de site is verdwenen.

Begin december werden de ict-systemen van de stad Antwerpen getroffen door een cyberaanval met ransomware van hackersgroep Play. Die groepering heeft 557 gigabyte data gestolen. Tussen de data zouden veel privégegevens van Antwerpenaren zitten. Play hackt voortdurend sites en diensten van overheden over de hele wereld. De groep verdient geld door losgeld te eisen om privégegevens niet te publiceren.

De site van Vodafone heeft pagina's voor de Google Pixel 7 en 7 Pro online staan. De pagina's lijken nu verder nog weinig details te bevatten. De Google-telefoons zijn momenteel in Nederland alleen bij T-Mobile en bij Google zelf verkrijgbaar.

De pagina's wijzen erop dat Vodafone de Pixel 7-telefoons ook in het assortiment gaat opnemen. Er zijn pagina's voor de Pixel 7 en Pixel 7 Pro in diverse kleurvarianten, zo ontdekte een tweaker. Die komen overeen met de nu verkrijgbare varianten van de telefoon. Klanten van Vodafone konden bij externe retailers de telefoons al wel krijgen in combinatie met een Vodafone-abonnement, maar de provider zelf verkocht hem nog niet.

De Pixel 7-toestellen kwamen eerder dit najaar uit bij T-Mobile in Nederland. Ook de Pixel 6a kwam toen uit, maar die lijkt op de site van Vodafone vooralsnog niet te vinden. Het gebeurt vaker dat exclusiviteit van een telefoon bij een enkele provider tijdelijk is. Het gaat om de eerste Pixel-telefoons die in Nederland zijn uitgekomen. Voorgaande modellen waren alleen via grijze import te krijgen.

Update, 12:52: De pagina's zijn offline.

Terugkijken: Google Pixel 7-preview

Apple zou de duurste variant van zijn aankomende Mac Pro-desktop hebben geschrapt. De duurste Mac Pro zou twee 'M2 Ultra'-socs aan elkaar hebben, maar de prijs voor de desktop zou dan mogelijk uitkomen rond tienduizend dollar.

De Mac Pro stond in eerste instantie op de rol voor een release met een variant op de M1-soc, maar Apple heeft dat plan geschrapt, claimt Bloomberg-auteur Mark Gurman. Momenteel is er alleen nog een M2 en geen 'M2 Pro', 'M2 Max' en 'M2 Ultra'. Die M2 zit onder meer in diverse modellen MacBooks en in de nieuwste iPad Pro.

Van de M1 zijn er wel Pro-, Max- en Ultra-varianten. Die zitten onder meer in de MacBook Pro-modellen met 14" en 16"-schermen, terwijl de M1 Ultra te vinden is als variant in de Mac Studio-desktop. De M1 Ultra is twee M1 Max-socs aan elkaar. De soc in de duurste Mac Pro's zou vier M2 Max-socs aan elkaar zijn. Dat is duur en complex om te produceren, terwijl weinig klanten het geld zouden over hebben voor een computer die in de basisconfiguratie richting 10.000 dollar gaat.

De Mac Pro had dit jaar moeten uitkomen. Apple had gezegd dat alle Macs binnen twee jaar op M-socs zouden moeten lopen. Bovendien hintte het bedrijf in maart naar een snelle release van de Mac Pro bij de aankondiging van de Mac Studio. De nieuwe Mac Pro zou net als de voorgaande versie uitbreidbaar geheugen en uitbreidbare opslag hebben. Dat hebben andere Mac-producten niet.

De productie zou bovendien buiten China plaatsvinden. Ook dat is een reden voor het uitstel. De productie van de onderdelen van de Mac Pro vindt plaats in China, waarna het in elkaar schroeven voor de Amerikaanse markt gebeurt in Texas. Dat zal niet langer het geval zijn. In welk Aziatisch land de productie dan zal plaatsvinden, is onbekend.

KPN-klanten in het buitengebied in Nederland die gebruikmaken van vast internet deels of helemaal via 4G hebben al avonden achter elkaar te maken met lage uploadsnelheden en hoge pings. KPN erkent het probleem, maar weet nog niet waar het aan ligt.

Update, 21.00 uur: Ondertussen meldt KPN dat het probleem verholpen is met een update. Het originele bericht volgt hieronder.

Klanten met de dienst Snel Internet Buitengebied en een 4G-modem voor vast internet rapporteren 's avonds uploadsnelheden van 0,1Mbit/s tot 0,5Mbit/s, terwijl de ping oploopt tot meer dan 1000ms en in sommige gevallen nog hoger. De internetverbinding is daardoor onbruikbaar voor veel toepassingen, zeggen klanten.

De problemen doen zich voor bij klanten die afhankelijk zijn van de verbinding die loopt via een combinatie van DSL en 4G. Door die combinatie moeten zij ondanks dat ze voor DSL ver van de wijkcentrale zitten en dus lage snelheden halen toch snel kunnen internetten. Het is onduidelijk wat er mis is waardoor het nu al avonden lang in de avond niet werkt. In de nacht en overdag speelt het probleem niet of minder.

Het probleem begon vier dagen geleden en houdt nog steeds aan. In een reactie op het forum van de eigen site zegt een moderator van KPN dat de provider de meldingen heeft gezien. "We hebben de verzamelde voorbeelden doorgezet naar de juiste partij. Die onderzoekt wat er aan de hand is en lost het op zodra duidelijk is wat er stuk is." Daarmee is er nog geen oplossing in zicht. "Wel nemen we de storing serieus en laten we het hier weten zodra er meer informatie is. "

Twitter besloot zondag om de promotie van andere sociale media te verbieden met het ingaan van een nieuw beleid. De tweets daarover zijn verdwenen en de hulppagina is ook niet langer online. Het is onduidelijk of het beleid nog geldt.

Twitter zei dat het 'gratis promotie van bepaalde andere sociale media' op Twitter zou gaan verbieden. Dat beleid kwam ook terug op een hulppagina op de site van het bedrijf. Crossposten bleef wel toegestaan onder dat beleid. Wat er zou gebeuren met het linken naar andere sociale media als bron is onduidelijk: het beleid zei dat het niet mocht, maar ceo Elon Musk zei dat het wel mocht.

Twitter verbood niet alle socialemediaplatforms en de redenen om bepaalde platforms te kiezen is onduidelijk. Twitter noemde Facebook, Instagram, Mastodon, Truth Social, Tribel, Post en Nostr, maar noemde onder meer niet YouTube, WhatsApp, Telegram, Weibo en TikTok.

Met het verdwijnen van de tweets en de hulppagina is het onbekend of het beleid nog steeds in stand is. Een poll van Twitter Safety loopt nu met de vraag of het beleid moet blijven. Een Eurocommissaris zei vrijdag al dat het willekeurig blokkeren van journalisten in strijd is met Europese wetgeving. Het is onbekend of dat ook geldt voor het beleid om sommige sociale media te blokkeren. Het posten van links naar Mastodon is nog altijd niet mogelijk.

Intussen heeft Elon Musk een poll geplaatst met de vraag of hij ceo moet blijven en met de mededeling dat hij de uitkomst van de poll zal respecteren. In de poll, die nog enkele uren loopt, staat het antwoord dat hij zou moeten stoppen op moment van schrijven met 56,4 procent bovenaan.

Het lijkt een probleem uit de jaren 90 van de vorige eeuw; niet alle telefoons kunnen bellen op mobiele netwerken en daardoor kun je zonder 2G en 3G mogelijk 112 niet bereiken. Een oplossing voor dit probleem lijkt eindelijk in zicht.

Voor zover wij kunnen nagaan, was een artikel over bellen via 4G, VoLTE, op Tweakers wereldwijd een van de eerste keren dat dit probleem in de publiciteit kwam. "Voor de VoLTE-versie van een noodoproep zijn aparte software en instellingen in de telefoon nodig", schreven we toen. "Als 2G en 3G uit de lucht zijn in een land, en een telefoon en provider ondersteunen nog geen VoLTE-noodoproepen, dan geeft de telefoon geen gehoor. Ook moet er nog nagedacht worden wat er gebeurt als een telefoon geen normale verbinding kan maken met het netwerk, bijvoorbeeld omdat het beltegoed op is of er geen simkaart in het toestel zit."

Wacht, wat? Ja, je leest het goed. Circuitgeschakeld bellen kan niet via 4G, dus 112 bellen kan lastig zijn als 2G en 3G uit de lucht zijn. Dat is nu al in sommige landen het geval en in de komende jaren wordt het ook in Nederland zo. Alle providers hebben al één netwerk uitgeschakeld en willen over een jaar of drie helemaal over op 4G en 5G. Dan zijn 2G en 3G verdwenen.

Het probleem zit hem in de instellingen die nodig zijn voor het bellen van 112 ook als er geen simkaart in de telefoon zit en ook als het beltegoed op is. Als je een mainstreamtelefoon hebt, een vrij recente iPhone of Galaxy S, komt dat vast wel goed. Maar wat nu als je een exotischere telefoon hebt of je hebt familie op bezoek uit een ander werelddeel met telefoons van merken die hier schaars zijn? Werkt het dan?

Waarom er nu aandacht voor kwam

Het is een makkelijk uit te leggen probleem: als 2G en 3G uitgaan, kan niet iedereen meer 112 bellen en dat kan levens kosten. "Daarom ging ik er hard in en ging ik ervoor pleiten dat 2G en 3G niet uit mogen zolang dit niet opgelost is", zegt Rudolf van der Berg, op Tweakers beter bekend als Raindeer. Door zijn werk bij Stratix aan onder meer de implementatie van 5G en voorheen bij de internationale samenwerkingsorganisatie OESO kende hij veel mensen in de politiek en bij providers. Hij legde bij de EENA het probleem ook uit in een workshop.

Zijn oproep leidde tot Kamervragen en die hebben weer geleid tot een duidelijke reactie van verantwoordelijk minister Micky Adriaansens van Economische Zaken; het uitzetten van 2G en 3G mag niet leiden tot problemen met de bereikbaarheid van 112. De minister beloofde ook met de sector in gesprek te gaan over oplossingen. Dat is nu gebeurd.

Nieuwe ontwikkelingen

Dat leidde vorige week tot een nieuwe Kamerbrief. "Mijn ministerie zet zich ervoor in op Europees niveau te onderzoeken of het mogelijk is om alle toestellen die de EU-markt op komen en 4G ondersteunen, te verplichten om via VoLTE te kunnen bellen naar 112", zegt Adriaansens. "Ik zal de discussie hierover in de relevante comités met de Europese Commissie, andere lidstaten en andere actoren in de komende maanden voortzetten." De minister komt in februari weer samen met providers en smartphonemakers om dit probleem opnieuw te bespreken.

Het zijn echter niet de enige ontwikkelingen, want wetgeving is goed als stok achter de deur, maar het beste is het als er een manier komt waarop alle telefoons gegarandeerd hulpdiensten kunnen bereiken. De Radio Spectrum Poilcy Group van de Europese Unie spreekt daarover in een rapport van vorige maand. "Er is een verkenning om het protocol voor standaarden voor noodoproepen verplicht te maken voor bellen via 4G en wifi."

De RSPG van de EU is niet de enige die spreekt over dat protocol voor noodoproepen. De minister heeft van een niet nader genoemde fabrikant van smartphones gehoord dat zo'n protocol eraan komt. "De fabrikant van smartphones heeft aangegeven dat diens hoofdkantoor bij de GSMA gaat pleiten en actief bijdragen aan de ontwikkeling van een emergency call-implementatieprofiel dat door iedereen moet worden ondersteund. Alle deelnemers aan de bijeenkomsten waren blij met dit voornemen en steunden het."

Dat implementatieprofiel kan op alle recente telefoons komen, zegt de fabrikant, want het is via een update te pushen naar huidige modellen. Mensen moeten die updates nog wel zelf installeren om altijd 112 te kunnen bellen.

De GSMA, de koepelorganisatie van providers, is er ook al mee bezig om noodoproepen via 4G te standaardiseren. Dat werk is nog niet heel vergevorderd en is bovendien nog lang niet genoeg, maar de standaard voor noodoproepen via VoLTE komt er wel, zegt de GSMA tegen Tweakers. "We werken eraan om te bepalen welke wijzigingen nodig zijn aan de technische specificaties. Als we het daarover eens zijn, zullen we er met onze leden aan werken om deze wijzigingen door te voeren."

Tot slot

Sinds het verhaal van oktober vorig jaar is er veel gebeurd. Het is duidelijk dat de politiek per se niet wil dat 112 verminderd bereikbaar zal zijn, terwijl de telecomindustrie per se wil dat 2G en 3G uitgeschakeld kunnen worden. "Het was gek dat hier niet meer aandacht voor was en ik ben blij dat die er is gekomen", zegt Van der Berg. "Het is gewoon tof dat als je een probleem signaleert, er echt iets mee gebeurt."

Hoe de oplossing technisch precies zal werken, is nog niet helemaal duidelijk. Ook wanneer dat in telefoons zal zitten, is nog onbekend. Dat zal een proces zijn dat niet binnen enkele weken klaar is; het zal vermoedelijk een paar jaar duren. Wat wel duidelijk is: providers kunnen pas over op alleen 4G en 5G zodra dit gefikst is.