Het Computer Security Incident Response Team Italia waarschuwt voor aanhoudende ddos-aanvallen op nationale bedrijven en instanties. Het overheidsorgaan zou een aanhoudende dreiging van Russische hackersgroeperingen detecteren.

Vooral Italiaanse 'openbare diensten en particuliere entiteiten met een dienst van openbaar nut' zouden het doelwit worden van gerichte ddos-aanvallen, zo waarschuwt het CSIRT. De partijen die onder deze categorieën vallen worden aangeraden om zich voor te bereiden op eventuele cyberaanvallen door kwetsbaarheden te verhelpen en 'IT-systemen 24 uur per dag zorgvuldig te controleren'.

Hoewel de daadwerkelijke aanvallers niet bij naam genoemd worden, komt de dreiging volgens Bleeping Computer specifiek van een pro-Russische hackersgroepering Killnet. Nadat deze groepering verschillende cyberaanvallen uitvoerde als vergelding op de steun van Oekraïne in het conflict met Rusland, zou Anonymous Italy doelgericht doxxing hebben toegepast op leden van Killnet. In een antwoord op Anonymous Italy heeft de groepering ondertussen 'Operation Panopticon' aangekondigd, een massale ddos-aanval op Italiaanse publieke diensten.

Chinese fabrikant GPD kondigt met een Indiegogo-campagne de geüpgradede XP Plus Android-gaminghandheld aan. De modulaire console krijgt onder meer een betere soc en Wi-Fi 6-ondersteuning. De Plus-variant komt naar verwachting in augustus uit.

De Plus-variant van de GPD XP wordt aangedreven door een MediaTek Dimensity 1200, een soc met een Arm Mali-G77-gpu, vier energiezuinige Arm Cortex-A55-kernen, drie Cortex-A78-cores met een kloksnelheid van 2,6GHz en één A78-kern van 3GHz. Uit de Indiegogo-pagina van de fabrikant blijkt daarnaast dat de console Wi-Fi 6 ondersteunt en met een vermogen van 30 watt opgeladen kan worden. Een andere noemenswaardige verbetering is de vernieuwde USB-C-poort, die voortaan video-output in 4k met een 60Hz-verversingssnelheid ondersteunt.

Verdere specificaties en het ontwerp komen exact overeen met de voorganger. Dat wil zeggen dat de gaminghandheld hetzelfde 6,81"-scherm met een resolutie van 1080p behoudt, dezelfde 7000mAh-accu gebruikt en blijft berusten op 6GB ram.

Ook het modulaire concept blijft hetzelfde met de XP Plus; aan de linkerkant van het scherm zit een geïntegreerde controller met een joystick, pijltjestoetsen en enkele extra knoppen. De rechterkant van de handheldconsole is modulair, waarbij gebruikers bijvoorbeeld een tweede joystick en 'abxy'-knoppen kunnen aansluiten of een configuratie kunnen maken met extra nummerknoppen voor moba's.

Er komen twee variant van de GPD XP Plus uit, namelijk met 128GB en 256GB UFS 3.1-opslag. De uitvoeringen kosten tijdens de crowdfundingcampagne, dus met korting, omgerekend respectievelijk 314 en 347 euro. De oorspronkelijke console kostte na de release grofweg 316 euro exclusief btw en verzendkosten. Het crowdfundingdoel is ondertussen al behaald.

Smartphonemaker Honor heeft zijn Honor 70, 70 Pro en 70 Pro+ aangekondigd in China. De Pro en Pro+ zijn gelijk in camera's en scherm, maar verschillen vooral in keuze van de soc en de prijs. De Honor 70 is een goedkoper model.

Alle drie de telefoons hebben hetzelfde ontwerp en een primaire camera met een nieuwe sensor, de Sony IMX800. Dat is een 54-megapixelcamera met pixels van 1 micron groot. Het optisch formaat van de sensor is 1/1,49", goed voor een oppervlakte van rond de 54 vierkante millimeter. De camera met ultragroothoeklens heeft een 50-megapixelsensor. De Pro en Pro+ hebben een camera met telelens; de Honor 70 heeft die niet.

Er zit ook verschil in de frontcamera's. Die van de Honor 70 heeft een 32-megapixelsensor, bij de Pro en Pro+ gaat het om een 50-megapixelcamera met ultragroothoeklens met een beeldhoek van 100 graden. Honor heeft daar een vlog-functie voor gemaakt die werkt als de 'Center Stage'-functie op iPads. De software zoomt in en houdt de persoon en eventueel een object binnen beeld bij beweging.

De Pro en Pro+ zijn de grotere telefoons met een 6,78"-oledscherm met een verversingssnelheid van 120Hz en een oppervlakte van rond de 111 vierkante centimeter. De Honor 70 heeft een iets kleiner scherm met een iets lagere resolutie.

De Honor 70 heeft een Snapdragon 778G-soc van Qualcomm; bij de Pro en Pro+ gaat het om socs van MediaTek. Honor was lang onderdeel van Huawei, maar is sinds 2020 in handen van een consortium onder leiding van de overheid van Shenzhen.

Nederlandse overheidsinstanties kunnen Google Workspace blijven gebruiken in overeenstemming met de AVG. De Rijksoverheid heeft een deal gesloten met Google Cloud waarin is vastgelegd dat privacymaatregelen worden verbeterd.

"De contractueel vastgelegde maatregelen voor Google Workspace zijn in lijn met de maatregelen voor Google Workspace for Education", schrijft minister Yeşilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid in een Kamerbrief. Exacte details over de aanpassingen zijn niet bekendgemaakt. In de brief staat ook dat de overheid blijft toezien op het 'naleven van de gemaakte afspraken' en dat in samenwerking met Google Cloud 'de AVG-compliancy continu op peil wordt gehouden'.

Vorig jaar bereikte Google al een akkoord met Nederlandse onderwijsinstellingen over het maken van aanpassingen aan Google Workspace for Education om 'privacyrisico's te verkleinen'. Dat gebeurde nadat er door de Rijksoverheid een data protection impact assessment werd uitgevoerd, waarna bleek dat er vraagtekens waren over de verwerking van persoonsgegevens van leerlingen. Die dpia werd uitgevoerd door The Privacy Company. Die voerde gelijktijdig een dpia uit voor het gebruik van Google-software bij de overheid, met dezelfde conclusies als bij de dpia over Workspace. Op basis van de kritiekpunten werd de software aangepast voor het onderwijs en nu ook voor de overheid. The Privacy Company constateerde toen onder andere een gebrek aan doelbinding en een gebrek aan transparantie. Tweakers schreef daar toen een achtergrondartikel over.

De overeenkomst tussen de overheid en Google Cloud is eind maart gesloten. Overheidsorganisaties kunnen daardoor gebruik blijven maken van Google Workspace, met diensten zoals Docs, Meets, Sheets en Chat.

De Belgische Gegevensbeschermingsautoriteit ontving vorig jaar 1529 datalekmeldingen. Dat is een groei van bijna 300. De toezichthouder wijt de stijging onder andere aan het thuiswerken in coronatijd. Het aantal meldingen is een stuk lager dan in Nederland.

Woordvoerder Aurélie Waeterlinckx zegt tegen krant De Zondag dat de toezichthouder 'in de afgelopen twaalf maanden' 1529 meldingen ontving van een datalek. Dat zegt Waeterlinckx naar aanleiding van de vierde verjaardag van de AVG die vorige week plaatsvond. Het gaat dus niet om 2021 maar om de periode tussen mei 2021 en mei 2022. De GBA heeft het jaarverslag van 2021 nog niet gepubliceerd. Het aantal datalekken steeg relatief sterk: in het jaar ervoor kreeg de Gegevensbeschermingsautoriteit er nog 1232.

Het gaat alleen om het aantal meldingen van datalekken. Dat kan bijvoorbeeld het geval zijn als een bedrijf door ransomware wordt getroffen, maar ook als iemand ontvangers van een e-mail per ongeluk in de cc in plaats van de bcc zet. Waeterlinckx noemt tegen De Zondag geen onderscheid tussen die verschillende soorten meldingen. Ook noemt de woordvoerder niet hoeveel privacytips of -klachten zijn binnengekomen.

De toezichthouder wijt de stijging van klachten aan het thuiswerken door de coronapandemie. "Dat het aantal meldingen van datalekken de voorbije twee jaar gestegen is, heeft te maken met de versnelling van de digitalisering in onze maatschappij tijdens de coronapandemie. Deze digitalisering leidt tot meer risico's ten aanzien van persoonsgegevens en de persoonlijke levenssfeer. Mensen werken vaker van thuis uit, waardoor een veilige verbinding met het bedrijfsnetwerk noodzakelijk is." Waeterlinckx zegt ook dat die digitalisering voor een toename in cybercrime zorgt.

Hoewel het aantal meldingen bij de GBA stijgt, vallen de cijfers in het niet bij die uit Nederland. De Autoriteit Persoonsgegevens ontving in 2021 24.866 datalekmeldingen. Daarvan waren er 2210 afkomstig van cyberaanvallen. Onlangs zei de AP nauwelijks onderzoek te kunnen doen naar datalekmeldingen vanwege een te kleine capaciteit.

Apple lijkt de naam realityOS wereldwijd te willen vastleggen. De informatie die nu naar buiten is gekomen, wijst erop dat Apple het nieuwe besturingssysteem voor VR-headsets volgende week voor het eerst wil laten zien.

De aanvraag voor het vastleggen van de naam in de VS dateert van 8 december vorig jaar, waarbij 8 juni de deadline is voor het overleggen van documenten voor het gebruik van de naam. Apple heeft zijn jaarlijkse keynote op zijn ontwikkelaarsconferentie WWDC gepland voor volgende week maandag, 6 juni.

De aanvraag is ingediend door Realityo Systems LLC, een bedrijf dat op hetzelfde adres is ingeschreven als Yosemite Research LLC, een bedrijf dat door Apple wordt gebruikt voor het vastleggen van namen van macOS-versies, meldt 9to5Mac. Bovendien zit op dat adres ook een bedrijf dat door Apple in de arm wordt genomen voor het vastleggen van merknamen.

De naam realityOS verscheen al in onder meer uploadlogs van de App Store, merkte een Nederlandse ontwikkelaar in januari op. Al die informatie lijkt erop te duiden dat de fabrikant zijn besturingssysteem volgende week wil presenteren. Een eerder gerucht van Robert Scoble wees erop dat Apple eerst de software wil laten zien en pas volgend jaar de hardware wil presenteren. De geruchten over Apples vermeende mixedrealityheadset gaan al jaren rond. Het eerste gerucht daarover dateert van 2016.

De Frontier-supercomputer van het Amerikaanse Oak Ridge National Laboratory met AMD EPYC-cpu's en Instinct-accelerators heeft de eerste plek in de Top500- en Green500-lijsten van supercomputers overgenomen. Japan had de afgelopen twee jaar die koppositie.

Het Frontier-systeem haalt in de High-Performance Linpack-benchmark een score van ruim 1,1 exaflops. Dat is ruim twee keer zoveel als de Japanse Fugaku-supercomputer met Arm-cores, die sinds 2020 bovenaan de Top500-lijst van supercomputers stond. Iedere zes maanden komt er een update van die lijst uit.

In 2019 werd de Frontier-supercomputer aangekondigd. Het systeem op basis van het HPE Cray EX235a-platform is nu volledig operationeel. De supercomputer is opgebouwd uit AMD EPYC-processors van de derde generatie, met 64 cores per cpu op een snelheid van 2GHz. Het systeem bevat daarnaast AMD Instinct MI250X-accelerators, op basis van gpu's met een multi-chipontwerp.

In totaal heeft het systeem volgens de Top500-lijst 8.730.112 cores. Dat is de combinatie van cpu- en gpu-cores. Volgens HPE zitten 9408 AMD EPYC-processors en 37.632 Instinct-gpu's in het systeem. De componenten zijn verdeeld over 74 watergekoelde HPE Cray EX-kasten, die verbonden zijn met de HPE Slingshot-interconnect. De supercomputer heeft 700 petabyte aan opslag, met een piekschrijfsnelheid van meer dan 35 terabyte per seconde, aldus de fabrikant.

De Amerikaanse supercomputer heeft niet alleen wat pure rekenkracht betreft de koppositie. Frontier staat ook op de eerste plek van de Green500-lijst, waarbij het om efficiëntie gaat. Het systeem verbruikt 21.100kW en komt daarmee uit op een verhouding van ongeveer 52 gigaflops per watt. Daarmee is de supercomputer veel efficiënter dan het Fugaku-systeem, dat een kleine 15 gigaflops per watt haalt.

Op de derde plek in de Top500 staat nu de Europese LUMI-supercomputer, die in Finland wordt gebouwd. Dit systeem is gebaseerd op hetzelfde HPE Cray EX235a-platform als de Frontier-exascalecomputer, maar met zo'n 1,1 miljoen cores een stuk kleiner. LUMI haalt in de HPL-benchmark een score van ongeveer 152 petaflops en is vrijwel net zo efficiënt als Frontier.

Frontier staat in een wetenschapslaboratorium en is gefinancierd door het Amerikaanse ministerie van Energie. Datzelfde ministerie is de opdrachtgever voor de Aurora-supercomputer op basis van Intel-hardware. Die is meermaals uitgesteld, maar krijgt ook een hogere rekenkracht dan aanvankelijk werd verwacht. Aurora zou met zijn Xeon-processors van de Sapphire Rapids-generatie en Ponte Vecchio-datacenter-gpu's goed zijn voor twee exaflops aan rekenkracht.

Google heeft een tablet laten keuren voor gebruik met Universal Stylus Initiative, een organisatie die een standaard probeert te maken voor stylussen. Daardoor moet de tablet werken met gecertificeerde stylussen in plaats van alleen de stylus van een fabrikant zelf.

De Google-tablet die is gekeurd heet Tangor, meldt Nugiz. Er is niets bekend over deze tablet, dus het is ook onduidelijk of het gaat om de Pixel Tablet die Google op zijn ontwikkelaarsconferentie IO een paar weken geleden liet zien.

Het is al langer duidelijk dat Google werkt met de Universal Stylus Initiative. Google is lid van de organisatie en de goedgekeurde apparaten tot nu toe waren Chromebooks. Met een USI-certificering weten kopers dat bepaalde stylussen zeker zullen werken met bepaalde apparaten. Tot nu toe is het vaak zo dat een tablet of laptop alleen werkt met de actieve stylus van een fabrikant zelf, waardoor consumenten geen keuze hebben.

Het initiatief bestaat al enkele jaren en is de standaard op apparaten met Chrome OS. Onder meer Lenovo en Samsung behoren tot de leden van de organisatie, waardoor er in theorie snel veel compatibele apparaten op de markt kunnen komen.

De vermoedelijke specificaties van de vouwbare smartphone Samsung Galaxy Z Fold4 zijn naar buiten gekomen. Die tonen nauwelijks wijzigingen ten opzichte van de Fold3. Wel zouden de schermen iets minder smal zijn.

De schermdiagonalen zijn ongewijzigd, vermeldt Yogesh Brar van 91Mobiles. Het scherm aan de binnenkant zou een diagonaal hebben van 7,6", dat aan de buitenkant van 6,2". Beide oledschermen worden ververst met 120Hz. Wel vermeldde eerdere informatie dat de schermen minder smal zouden zijn. Het scherm aan de buitenkant zou van 24,5:9 naar 23:9 gaan, terwijl dat aan de binnenkant van 5:4 naar 6:5 zou veranderen. Als die informatie klopt, is het scherm aan de buitenkant ongeveer 0,3cm breder en aan de binnenkant een volle centimeter.

De primaire camera krijgt een sensor met hogere resolutie. Die gaat van 12 naar 50 megapixel volgens de informatie. Ook komen er een 12-megapixelcamera met ultragroothoeklens en een 12-megapixelcamera met 3x zoom ten opzichte van de primaire camera. De frontcamera aan de buitenkant blijft op 10 megapixel, terwijl die aan de binnenkant van 4 naar 16 megapixel gaat. De soc wordt een Snapdragon 8 Plus Gen 1 van Qualcomm. De accucapaciteit blijft gelijk met 4400mAh en laden gaat met 25W op hetzelfde tempo als bij de Fold3.

Samsung kondigde zijn vorige twee Fold-modellen in augustus aan, met een release vlak erna. Er is nog niets bekend over een eventuele prijs van de vouwbare smartphone. De Fold was in de afgelopen jaren het duurste model in de line-up van de fabrikant. De Fold3 kwam uit voor 1799 euro.

Wie draadloze oordopjes wil kopen, heeft een ontzettend ruime keuze. Veel van de merken op het gebied van draadloze audio maken óók smartphones. Hun positie op de smartphonemarkt lijkt uit te maken hoe hun draadloze oordopjes omgaan met telefoons van andere merken.

Toen de markt voor bluetoothoordopjes enkele jaren geleden tot bloei kwam, was Apple er weer als de kippen bij om sommige AirPods-functies alleen beschikbaar te maken op Apple-producten, en zo is het nog steeds. De vraag was toen of andere fabrikanten dat ook zouden doen en zouden proberen om bij hun telefoons eigen oordopjes te verkopen door ze exclusieve functies te geven, om zo een lock-ineffect te veroorzaken.

Inmiddels is het antwoord op die vraag bekend: ja. Hoewel bluetooth een open standaard is die elk bedrijf kan gebruiken en hoewel fabrikanten van Android-telefoons op het oog een groot belang hebben om hun oordopjes optimaal te laten werken met alle telefoons, is de markt voor oordopjes er een geworden met een lock-ineffect. In dit verhaal kijken we naar de diverse oordopjes en in hoeverre fabrikanten proberen om hiermee een lock-ineffect te creëren.

Afgesloten functies van oordopjes

Als je als stelling neemt dat fabrikanten functies gebruiken om klanten binnen te houden in hun ecosysteem, wat zou je dan denken dat de grootte van het marktaandeel op de smartphonemarkt doet met hun wil om functies alleen op eigen telefoons te laten werken?

Je zou denken dat grotere fabrikanten meer functies exclusief houden, om zo hun vele klanten die smartphones kopen ervan te overtuigen om ook oordopjes af te nemen. Dat kan ook met onder meer gerichte marketingacties met bij aankopen verzamelde mailadressen en promoacties bij aankoop van telefoons.

Daarbij heeft Apple, marktleider op het gebied van draadloze oordopjes met de AirPods, een ander voordeel: het heeft een eigen besturingssysteem, waar mensen ook zonder oordopjes al heel trouw aan zijn. Gebruikers van een iPhone overwegen vaak bij aanschaf van een nieuwe telefoon alleen nieuwe iPhones.

Andere fabrikanten duiden hun software graag aan als 'operating system', getuige namen als ColorOS van OPPO en OxygenOS van OnePlus, maar het zijn natuurlijk allemaal variaties op Android. Dat zorgt ervoor dat er op papier minder merktrouw is op Android-gebied.

Om te kijken hoe het zit, hebben we alle specs en functies opgesnord van in totaal zeven makers van draadloze oordopjes die ook actief zijn in de smartphonemarkt. Daarbij hebben we de grootste gepakt, maar ook een aantal kleinere voor het vergelijkingsmateriaal.

De veronderstelling blijkt te kloppen: Samsung en Apple bieden de meeste functies die alleen werken op eigen telefoons. Bij Apple gaat dat het verst. Op Android maken AirPods geen gebruik van de H1- of W1-chip in de oordopjes om het bereik en de stabiliteit van de verbinding te verbeteren, waardoor de gebruikservaring slechter is. Het bedienen van de oordopjes kan op Android, maar alleen nadat je het hebt ingesteld op een iPhone en daarna verbinding maakt met een Android-telefoon. AirPods veronderstellen altijd een Apple-apparaat.

Samsung heeft ook veel exclusieve functies. De belangrijkste is misschien wel Automatisch Omschakelen, waarmee de oordopjes multi-device-ondersteuning hebben. Dat kan alleen op apparaten met OneUI 3.1 en hoger en vereist bovendien inloggen op een Samsung-account. Ook SmartThings Find, waarmee je verloren oordopjes kan vinden, vereist een Galaxy-telefoon.

Bij Xiaomi, goed voor 13 procent van de smartphonemarkt, is het aantal exclusieve functies al kleiner. Alleen de functie 'Pop Up' voor snel pairen, en instellingen voor bediening en ruisonderdrukking zitten alleen op MIUI-telefoons. Er is ook geen app voor andere telefoons van Xiaomi, al zijn die er wel van onafhankelijke ontwikkelaars.

De BBK-merken OPPO en OnePlus hebben allebei een paar dingen alleen voor eigen telefoons gehouden. Bij OnePlus gaat het om Dolby Atmos-ondersteuning, iets dat een meerwaarde kan geven, maar de dagelijkse gebruikservaring niet in de weg zit. Bij OPPO-oortjes zijn het alleen Quick Connection en wat instellingen. Oordopjes van beide merken gebruiken dezelfde HeyMelody-app.

De kleinste merken uit dit rijtje, Google, Sony en Fairphone, hebben er alle drie voor gekozen geen enkele functie alleen voor eigen telefoons te maken. Ze hopen vermoedelijk zo hun publiek te vergroten. Google gebruikt de instellingen van Android voor instellingen van de oordopjes, zodat elke Android-telefoon met Google-diensten die kan gebruiken. Fairphone heeft de instellingen niet aanpasbaar gemaakt, waardoor er geen app is voor de eigen telefoon óf voor andere telefoons.

Er staat niet bij waarom fabrikanten sommige functies alleen op eigen telefoons laten werken. Grote fabrikanten willen oordopjes duidelijk onderdeel maken van het eigen ecosysteem. De functies die alleen op de eigen modellen zitten, zijn vaak gericht op het ecosysteem, zoals functioneren op meerdere apparaten met hetzelfde ingelogde account.

Dat is natuurlijk ook logisch: daarmee bieden de fabrikanten ook voor gebruikers van andere smartphones reguliere oordopjes aan, terwijl er voor mensen in het eigen ecosysteem voordelen aan zitten.

Tot slot

Van de oordopjes van smartphonemakers is Apple degene met het grootste lock-ineffect. Het is mogelijk om AirPods te gebruiken op Android of elders buiten het Apple-ecosysteem, maar je levert in op de gebruikservaring. Zo is het niet mogelijk de firmware te updaten, de bediening aan te passen en is het bereik minder met andere apparaten.

Samsung, marktleider bij smartphones, is de op een na grootste boosdoener. De belangrijkste functies, zoals het aanpassen van de bediening en het updaten van de firmware, verloopt via de voor andere telefoons beschikbare app Galaxy Wearable. De oortjes zijn dus prima bruikbaar met andere apparaten, maar voor sommige specialistische functies is een Galaxy vereist.

De BBK-merken hebben enig lock-ineffect met hun oordopjes, terwijl de kleinste fabrikanten helemaal geen functies alleen laten werken op eigen telefoons. Er is niets wat beter werkt op een Pixel-telefoon met Pixel Buds bijvoorbeeld en ook Sony doet niks met eigen telefoons.

Daarmee lijkt het inderdaad zo te zijn dat hoe groter de smartphonemaker, hoe groter de kans is op functies die alleen werken op eigen telefoons. Het is te hopen voor concurrentie op de markt van bluetoothoordopjes dat het beperkt blijft. Als je alleen oordopjes kan kiezen van het merk waar je een smartphone van hebt, is de keuze beperkt en krijgt concurrentie een knauw, en dat zal misschien tot gevolg hebben dat oordopjes duurder worden en minder vernieuwende functies krijgen.

Aya Neo heeft alle details bekendgemaakt van zijn komende Air-handhelds. Ze krijgen een 5,5"-oledscherm en Ryzen-apu's met Zen 3-cores en een Vega-gpu. De Windows-gaminghandheld is veel kleiner dan de Steam Deck en iets kleiner dan de Nintendo Switch.

Alle uitvoeringen van de Aya Neo Air krijgen een 5,5"-oledscherm met een 16:9-verhouding en een resolutie van 1920x1080 pixels. Het goedkoopste model van 549 dollar heeft een Ryzen 5 5560U-apu, 8GB ram en een 128GB-ssd. Er komen ook duurdere Pro-uitvoeringen met maximaal de Ryzen 7 5825U-apu, meer geheugen en opslag, en een grotere accu.

De goedkoopste uitvoeringen hebben een 28Wh-accu. Bij het spelen van games als The Witcher 3 en Forza Horizon 5 is de accu volgens de fabrikant na ongeveer een uur leeg. Bij eenvoudige games, zoals Dead Cells, gaat de accu tot 2,5 uur mee, aldus Aya Neo. De Pro-uitvoeringen hebben een 38Wh-accu. Daarmee loopt de speelduur op tot zo'n anderhalf uur en ruim drie uur bij dezelfde games.

Met hun relatief oude Vega-gpu hebben de Aya Neo-handhelds minder grafische rekenkracht dan de Steam Deck, die van een RDNA2-gpu is voorzien. De Aya Neo Air is echter een stuk kleiner en lichter dan de handheld van Valve. Ook hebben de Air-handhelds meer cpu-rekenkracht, dankzij de nieuwere Zen 3-cores.

De Aya Neo Air-handhelds zijn in China vooruit te bestellen en de fabrikant zegt ze vanaf augustus te leveren. Het bedrijf wil ook een goedkoper model uitbrengen met een Mendocino-apu. Die Aya Neo Air Plus zou een 6"-1080p-scherm krijgen en 289 dollar kosten. De desbetreffende apu heeft een RDNA2-gpu, maar naar verluidt met slechts twee compute-units. De apu in de Steam Deck heeft acht van dergelijke cu's.

Aya Neo werkt ook aan gaminghandhelds met Ryzen 6000-apu's, die voorzien zijn van RDNA2-gpu's met 6 tot 12 compute-units. Wanneer deze duurdere high-end modellen uitkomen en wat ze gaan kosten, is nog niet bekend.

Apple zal moeten reageren op een aanklacht van de maker van Cydia, een alternatieve downloadwinkel voor gejailbreakte iPhones en iPads. Dat moet binnen drie weken gebeuren, zegt een Amerikaanse rechter.

De Amerikaanse rechter gaf SaurikIT, het bedrijf van jailbreak-ontwikkelaar Saurik, deels gelijk en daardoor gaat de zaak nu lopen. Het antwoord van Apple moet binnen drie weken binnen zijn en dus moet het bedrijf medio juni een reactie hebben gegeven.

Het is een aangepaste versie van de eerste aanklacht van Saurik tegen Apple. De aanklacht richtte zich eerst op beslissingen van Apple die het bedrijf rond 2008 en 2009 heeft genomen, maar dat mocht niet van de rechter. Amerikaanse antitrustregels schrijven voor dat het moet gaan over acties in de afgelopen vier jaar. In de aangepaste aanklacht heeft Saurik het over acties van Apple sinds 2018.

De ontwikkelaar van Cydia betoogt dat het bedrijf economische schade heeft geleden door Apples monopolie op softwaredistributie voor iOS. Doordat Cydia alleen na een jailbreak beschikbaar is, is het publiek beperkt. Als Cydia vanaf het begin was toegestaan zonder jailbreak, was er concurrentie geweest voor de App Store. Bovendien claimt het bedrijf dat Apple een monopolie heeft op betalingssystemen voor apps. Apple heeft geen commentaar gegeven op het oordeel van de rechter, meldt Reuters.

De geïntegreerde gpu van AMD's Mendocino-apu zou twee compute-units bevatten. Daarmee is de chip veel minder krachtig dan de apu in de Steam Deck, die een gpu met acht compute-units heeft. Ook de igpu van de Ryzen 7000-processors zou voorzien zijn van twee cu's.

Bij de aankondiging van de Mendocino-apu vorige week, maakte AMD niet duidelijk wat de configuratie van de geïntegreerde RDNA2-gpu is. Angstronomics claimt dat het een variant met één work group processor is. Zo'n wgp is bij de RDNA2-architectuur goed voor twee compute-units. Volgens de site heeft de gpu van de Mendocino-apu de codenaam Teal Grouper.

Angstronomics is een onlangs opgerichte techsite. Het is niet bekend op welke bron de site zich baseert. De site analyseerde ook de foto van de Mendocino-apu die getoond werd tijdens AMD's Computex-evenement en concludeert dat de diesize van de 6nm-chip zo'n 100mm² is. De Van Gogh-apu in de Steam Deck is op 7nm gemaakt en heeft een oppervlakte van 163mm².

Volgens Angstronomics is de Mendocino-apu een chip voor de FT6-socket, die afmetingen van 24,5x24,5mm heeft. De chip zou een opvolger zijn van de AMD-apu's met de codenaam Pollock. Dat zijn varianten voor de FT5-socket met twee Zen 1-cores en een igpu met drie compute-units op basis van de Vega-architectuur. In die serie bracht AMD onder andere de 3015e uit.

Ook de geïntegreerde gpu van de Ryzen 7000-desktopprocessors zou één wgp bevatten, ofwel twee compute-units. De gpu heeft het ID GFX1036 en de codenaam Coral Bandfish. AMD benadrukte eerder al dat de igpu van de Ryzen 7000-processors enkel bedoeld is om beeld te kunnen weergeven en niet geschikt is voor gaming.

De Mendocino-apu komt in het vierde kwartaal uit en is bedoeld voor budgetlaptops en Chromebooks van 400 tot 700 dollar. De chip heeft maximaal vier Zen 2-cores en een igpu op basis van de RDNA2-architectuur. Diezelfde combinatie werd eerder alleen in de speciaal gemaakte apu voor de Steam Deck gebruikt.

* onbevestigd

De overname van VMware door Broadcom kwam binnen twee weken tot stand, meldt zakenkrant Financial Times. Beide bedrijven hebben de geplande miljardenovername vorige week bekendgemaakt.

De deal kwam tot stand in gesprekken tussen Hock Tan van Broadcom en Michael Dell, die met zijn bedrijf 40 procent van de aandelen in VMware heeft, claimt FT op basis van eigen bronnen. De gesprekken begonnen twee weken voordat de bedrijven de geplande overname bekendmaakten. Enkele dagen na het begin van de gesprekken kwamen er bankiers bij om de details uit te werken.

Doordat er vorige week een gerucht naar buiten kwam over de overnamegesprekken, kwamen er nog wat nieuwe details in het contract. Zo kreeg VMware de 'go-shop'-mogelijkheid om een hoger bod van een andere partij te accepteren. Ook zette dat druk op de onderhandelingen.

Broadcom betaalt volgens planning rond 53 miljard euro voor VMware. De helft van het bedrag is in cash, de andere helft in aandelen. De overname is nog niet rond; aandeelhouders moeten nog akkoord gaan, terwijl ook relevante autoriteiten de geplande overname moeten goedkeuren. Broadcom hoopt dat de overname binnen anderhalf jaar klaar is.

Controllerfabrikant Phison heeft een PCIe 5.0-controller gedemonstreerd in combinatie met een X670-moederbord van ASUS. Met een prototype-ssd worden lees- en schrijfsnelheden van zo'n 12,5 en 10GB/s gehaald. PCIe 5.0-ssd's voor consumenten verschijnen in de herfst.

Het prototype dat Phison demonstreert is gebaseerd op de PS5026-E26-controller, die de fabrikant maakt voor PCIe 5.0 x4-ssd's. Deze biedt een maximale doorvoersnelheid van 15,8GB/s, dubbel zoveel als wat ssd's met een PCIe 4.0 x4-controller maximaal halen.

Voor de praktijktest gebruikt Phison 'de nieuwste' 3d-tlc-geheugenchips van Micron en een ASUS-moederbord met de AMD X670-chipset. Dat moederbord is ook een prototype, want X670-moederborden komen pas in het najaar uit.

In CrystalDiskMark haalt de opstelling sequentiële lees- en schrijfsnelheden van ongeveer 12,5 en 10GB/s. Eind dit jaar worden de eerste consumenten-ssd's verwacht die daadwerkelijk dergelijke snelheden halen. Het AMD X670-platform krijgt 24 PCIe 5.0-lanes. Dat maakt het mogelijk om twee PCIe 5.0 x4-ssd's te gebruiken in combinatie met een videokaart die zestien lanes gebruikt.

Ook Intels komende Raptor Lake-platform zal zowel ssd's als videokaarten met de PCIe 5.0-interface ondersteunen. Hoeveel lanes het Intel-platform krijgt, is nog niet bekend. Het huidige Alder Lake-platform ondersteunt ook PCIe 5.0, maar is beperkt tot 16 lanes.

Apacer en Zotac liet vorige week weten met dergelijke ssd's te komen en begin dit jaar toonde Team Group al een PCIe 5.0-ssd. Adata liet prototypen zien van PCIe 5.0-ssd's die snelheden tot 14GB/s zouden halen. Bij de aankondigingen tot nu toe zijn nog geen details bekendgemaakt over de gebruikte controller en het geheugen.

De Belgische fiscus lijkt met een nieuw wetsvoorstel de mogelijkheid te krijgen om telefoongegevens op te vragen zonder rechterlijk bevel, zeggen juristen. Daaronder is metadata over telefoontjes en berichten. Dat komt doordat het wetsvoorstel te vaag is opgeschreven.

Juristen stellen in Het Nieuwsblad dat het niet de bedoeling lijkt dat de belastingdienst toegang krijgt tot telecomgegevens. Volgens de krant is dat tegen de geest van uitspraken van het Grondwettelijk Hof, die in het verleden wetsteksten die dit mogelijk maakten heeft verworpen. De wetgeving rond dataretentie geeft de mogelijkheid aan bepaalde overheidsdiensten om zonder rechterlijk bevel metadata van telefoons op te vragen. Daarbij gaat het om 'autoriteiten die bevoegd zijn voor het opsporen en onderzoeken van inbreuken die kunnen worden gesanctioneerd met een administratieve sanctie met strafrechtelijke aard'. Daar valt de fiscus ook onder.

Eerder was al aandacht voor het wetsvoorstel in het Tijdschrift voor Fiscaal Recht. "We gaan er vanuit dat de wetgever dit soort incoherentie niet wenst en rechtstreekse toegang tot telecomgegevens door de fiscus nooit de bedoeling is geweest. Vanuit het oogpunt van de rechtszekerheid is het dan wel aangewezen de formulering van de autoriteiten die wel toegang hebben tot telecomgegevens te verduidelijken en de fiscale administratie uitdrukkelijk uit te sluiten", stelden de juristen die dat artikel schreven.

De federale regering merkt op dat het niet de bedoeling is dat diensten van FOD Financiën zonder tussenkomst van een rechter toegang krijgen tot telecomgegevens. Het is onbekend of de tekst van het wetsvoorstel daarom anders wordt.

Google heeft ervoor gekozen om Enhanced Read-Only File System, erofs, toch niet te verplichten voor nieuwe telefoons met Android 13. Het gebruik van ext4 en f2fs blijft mogelijk, zo blijkt uit een nieuwe commit.

Google heeft de vereisten voor het gebruikte bestandssysteem versoepeld, zo zegt het zelf. Het is onduidelijk waarom Google dat gedaan heeft. Degene die de commit heeft gevonden, Mishaal Rahman van Esper, zegt ook niet te weten waarom het bedrijf na maanden van voorbereidingen de vereisten ineens heeft gewijzigd.

De vereiste kwam vorige week naar buiten. Door erofs te gebruiken kunnen fabrikanten ruimte besparen op read-only partities van de firmware van telefoons. Bij sommige toestellen scheelt dat tot 800MB. Het zou bovendien de software sneller laten werken. Het is onbekend welke nadelen er zijn aan gebruik van erofs. Er is een kans dat het gebruik van erofs de processor meer belast en daardoor ook iets meer zou vragen van de accu, maar daar zijn geen cijfers over.

Google heeft niet op de kwestie gereageerd. De vereisten voor Android 13 wijzigen nog, omdat het besturingssysteem in bèta is. De bedoeling was dat erofs verplicht zou zijn voor telefoons die uitkomen met Android 13. Huawei ontwikkelde erofs enkele jaren geleden. Ook OPPO en Xiaomi hebben het al gebruikt op telefoons.

Apple geeft iOS 16 wallpapers met functies als die van widgets op het lockscreen, zo zegt Bloomberg-auteur Mark Gurman. Hij zegt er niet bij hoe die nieuwe manier van werken met het lockscreen eruit gaat zien.

De wijzigingen aan het lockscreen horen bij de meest significante in iOS 16, meldt Gurman. In het verleden hebben telefoons ook lockscreens of homescreens gehad met functies in de wallpaper, zoals het aanpassen van de afbeelding op het weer, zodat gebruikers bij het openen van het lockscreen een beeld krijgen van hoe het er buiten uitziet.

Daarnaast komt er ondersteuning voor een lockscreen dat altijd aan kan blijven door de verversingssnelheid van het scherm terug te schroeven. Apple had die functie vorig jaar willen uitbrengen, maar dat is niet gelukt. Het zou bedoeld zijn als exclusieve functie in de iPhone 14 Pro en Pro Max.

Ook komen er wat andere wijzigingen, zegt Gurman. Zo wordt het mogelijk om vanaf tvOS voor Apple TV smarthome-apparaten te bedienen. Andere wijzigingen zitten onder meer in de Instellingen-app voor macOS en de Berichten-app.

Apple houdt volgende week maandag zijn keynote aan het begin van ontwikkelaarsconferentie WWDC. Het bedrijf grijpt die gelegenheid al jaren aan om nieuwe versies van zijn besturingssystemen te laten zien.