Zotac-mini-pc met actieve AirJet-'koelchip' verschijnt eind september

Zotac brengt zijn ZBOX PI430AJ Pico eind september uit. Dat bevestigt het bedrijf tijdens de gamescom. Het wordt de eerste mini-pc die beschikt over een AirJet-chip van Frore Systems. Die dient als vervanger van reguliere ventilators.

Zotac kondigde de PI430AJ-mini-pc in mei al aan tijdens de Computex-beurs in Taiwan, maar deelde woensdag nieuwe details. De releaseversie van het systeem krijgt een andere behuizing dan de versie die eerder werd getoond. Deze is gemaakt van aluminium, wat moet helpen bij het afvoeren van de warmte. Dat maakt ook dat het systeem zelf warm wordt; de behuizing voelde op de beursvloer van de gamescom erg warm aan. De prijs van het systeem is nog niet definitief. Het bedrijf noemt een voorlopige prijs van 400 tot 500 euro.

De PI430AJ wordt de eerste mini-pc met een AirJet-chip. Deze chip wordt boven op de processor geplaatst en dient als koeler. Het product werkt door membranen die op ultrasone frequenties trillen. Aan de hand van sensors die de temperatuur meten, kan de frequentie worden aangepast. Deze trillende membranen zorgen voor de aanzuiging van lucht aan de bovenkant. De pulserende luchtstroompjes halen vervolgens warmte uit de kleine heatspreaders aan de onderkant.

De verdere specificaties van de ZBOX PI430AJ Pico zijn ongewijzigd sinds de Computex. Het systeem krijgt een Intel Core i3-N300-processor met acht E-cores en 8GB Lpddr5-geheugen. Het apparaat krijgt daarnaast een M.2-slot voor een PCIe 4.0-ssd. De mini-pc heeft verder een RJ45-poort voor gigabitethernet en ondersteuning voor Wi-Fi 6 en Bluetooth 5.2.

De Zotac ZBOX PI430AJ Pico. Beeld: Tweakers

Reacties (20)

[Henkdepotvis]

Ik was nog een beetje sceptisch over Frore omdat het er zo futuristisch uitzag maar zo te zien is het een spannende nieuwe techniek die ook echt gebruikt kan worden.

[nzall]

Ik denk wel dat het iets is dat vooral bedoeld is voor low power toepassingen. ik vermoed dat je met deze techniek waarschijnlijk geen 13900KS kunt koelen...

[jaxxil]

Volgens de website van Frore zelf koelt een Airjet Pro 10,5W aan hitte, dus dat is lang geen 13900KS nee.

[PuzzleSolver]

Als ik het zo probeer uit te rekenen dan komt dat uit op 10-30CFM aan flow rate, wat weer overeenkomt met een fans van 50x50 tot 80x80x25. Uiteraard spelen er veel meer factoren mee, maar het geeft wel een indicatie van de fan die je nodig zou hebben om hetzelfde te koelen.

Ik zag in de datasheet ook dat het device zelf 1.75W aan stroom verbruikt, ik hoop niet dat daar veel van in warmte omgezet wordt. Ze noemen het een solidstate cooling solution maar dat is ook een beetje misleidend want er zitten dus wel bewegende onderdelen in, alleen heel klein.

Ben benieuw of dit goed werkt en ook kan schalen naar zwaardere koeling. En vraag me ook af hoelang zoiets meegaat voordat het vol stof deeltjes zit. Een fan maak je makkelijker schoon dan dit device lijkt me.

Hier nog een interresant LTT artikel
https://www.youtube.com/w...&ab_channel=LinusTechTips

Het stof probleem wordt ook gemeld, dankzij de hoge druk is het mogelijk om meer stoffilters te installeren, het appraat zou 5 jaar mee moeten gaan, ben bnieuwd.

[Reactie gewijzigd door PuzzleSolver op 22 juli 2024 20:53]

[svenk91]

Dat solid state heeft op zich niet met bewegende delen te maken. Volgens mij klopt de term natuurkundig/scheikundig niet omdat er nog steeds gas (de lucht) aan te pas komt. Maar bij electronica slaat de term er meer op dat je met een halfgeleider chip werkt, dit in tegenstelling tot werken met vacuum buizen of magnetische schijven o.a..

[PuzzleSolver]

Volgens de you.com chat engine vallen MEMS apparaten inderdaad nog steed in de Solid state category, maar het wordt wel steeds verder opgerekt.

Would MEMS Devices be Considered Solid State?

Yes, MEMS (Microelectromechanical Systems) devices can be considered solid-state devices.

MEMS devices are miniaturized mechanical and electrical devices that are built using semiconductor and microfabrication technologies. These devices typically consist of tiny mechanical structures, sensors, actuators, and electronics integrated on a single chip.

While MEMS devices do have moving parts, they are still considered solid-state because the primary functionality and operation of these devices are based on solid-state components. The mechanical components in MEMS devices are typically fabricated on or within a solid-state material, such as silicon, and are controlled and actuated by solid-state electronics.

The solid-state components in MEMS devices, such as transistors, capacitors, and resistors, are used for signal processing, control, and communication. These components are integrated with the mechanical structures, allowing MEMS devices to sense, measure, and manipulate physical phenomena, such as motion, pressure, temperature, and acceleration.

Overall, while MEMS devices have mechanical components, they are still considered solid-state devices due to their integration with solid-state electronics and their reliance on semiconductor materials for their operation.

[andru123]

10W kan op natuurlijke wijze dissiperen…

[PuzzleSolver]

Kan, maar de warmte zal wel ergens heen moeten, als je een 10W element onder in een hooiberg stopt krijg je wel brand.

Uiteindelijk gaat het erom hoeveel warmte je weg kan krijgen van de broeihaard, in dit geval de cpu. Je wilt thermal throttling voorkomen, wordt ook mooi benoemd en gedemonstreerd in de LTT video.

[Pompidompi]

als je een 10W element onder in een hooiberg stopt krijg je wel brand.

Dat lijkt me niet. Een mensenlichaam produceert, laten we zeggen, zo'n 120 W aan warmte, `in rust'. Maar als ik onder een hooiberg ga liggen, komt er echt geen brand. Zoals ik het geleerd heb, moet je voor brand aan drie voorwaarden voldoen:

• je hebt een brandstof nodig
• je hebt een geschikte oxidator nodig
• de temperatuur moet boven de ontbrandingstemperatuur liggen

Die ontbrandingstemperatuur wordt niet bereikt en dus geen brand. q.e.d.

[Aldy]

Afgezien dat je gokt dat je lichaam 120 W aan warmte produceert ga je aan één belangrijk feit voorbij: het oppervlak van je lichaam. 10 W met een oppervlakte van laten we zeggen 1 cm2 geeft aanzienlijk meer warmte dan een menselijk lichaam.

[Pompidompi]

[...] je gokt dat je lichaam 120 W aan warmte produceert

Ik zou het niet per se als gok qualificeren, meer een schatting: een volwassen man schijnt ongeveer 2500 kcal per dag aan energie doormiddel van zijn of haar voeding binnen te `moeten' krijgen. Als je de vereenvoudigende aanname doet, dat al die energie omgezet wordt in warmte, dan kom je ongeveer uit op die 120 W, i.e. (120 [J/s] * 3600 [s/uur] * 24 [uur/dag]) / 4184 [J/kcal] = 2478 [kcal/dag]

ga je aan één belangrijk feit voorbij: het oppervlak van je lichaam. 10 W met een oppervlakte van laten we zeggen 1 cm2 geeft aanzienlijk meer warmte dan een menselijk lichaam.

Die hooiberg blijft nog steeds even groot, dus die warmte raak je echt wel kwijt. En vergeet niet, dat de warmtestroom groter wordt bij een groter temperatuursverschil. Dus hoe hoger de temperatuur, hoe sneller de warmte verloren gaat en dus hoe minder snel de temperatuur verder stijgt, bij gelijkblijvend vermogen.

Het zou mogelijk pas echt een probleem worden, wanneer het oppervlak echt veel kleiner wordt, zoals bij een hoogenergie laserpuls bijvoorbeeld. Maar daar ging het in eerste instantie volgens mij niet over.

[Aldy]

Ik heb het niet over de hooiberg, maar over de menselijke huid, want die komt in contact met de hooiberg. De temperatuur van je huid als je niet ziek bent kun je toch maximaal op 37 graden houden, zelfs na een inspanning. Daar gaat een hooiberg niet van branden, maar wel als je 10 W door één vierkante cm laat gaan, dan kan dit wel een hooiberg in de fik zetten.
En wat betreft je berekening, die was niet nodig. Ik nam je op de hak, omdat mijn uitleg veel korter is.

[PuzzleSolver]

Je bent blijkbaar niet bekend met hooibroei.

https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Hooibroei

Als jij onderin die berg hooi ligt ga je dood omdat de warmte niet weg kan en omdat je geen lucht krijgt uiteraard. Maar zelfs met lucht ga je het waarschijnlijk niet overleven, maar dat hangt van de temperatuur lucht af die je inademt aangezien dat dan je koeling is. Je lichaam heeft meerdere mechanismes om oververhitting te voorkomen en een groot oppervlak, bloedvaten onder de huid die meer of minder bloed krijgen, zweten zodat verdamping energie ontrekt. Maar het is verder een zinloze en veel te gecompliceerde discussie.

Ja 10 watt kan je afvoeren met een passieve koeler, mits genoeg oppervlak en een koelere omgeving. Maar het gaat er om hoeveel koeler je de cpu wilt houden t.o.v. de omgeving en saar helpt deze oplossing dus aan mee.

[nzall]

Inderdaad, maar misschien dat er op termijn misschien wel een X3D style CPU mee gekoeld zou kunnen worden.

[sapphire]

Dat maakt ook dat het systeem zelf warm wordt; de behuizing voelde op de beursvloer van de gamescom erg warm aan

Hoe dan?

Een i3-N300 heeft een TDP van 7 watt dus als een simpele Alu behuizing maakt zou dat al voldoende moeten zijn omdat effectief af te voeren.
Ik heb een laptopje gehad met een Celeron N CPU met een vergelijkbaar TDP en die werd gekoeld door een plaatje alu ter dikte van een pinpas en 2x het oppervlakte van een pinpas. De fan zat er voor de sier op en als je die uitzetten maakte dat 0,0 verschil qua performance.
Dat kon je onder load met alles qua turbo, powerplan op high nog gewoon aanraken.

[Prince]

Ik heb recent zelf gekeken voor een low power mini pc die stil, maar snel was om te gebruiken als een Proxmox machine waarop dan weer al mijn services draaien. Ik denk dat dit een erg zinvolle use-case is voor dergelijke low power machines (naast kiosk toestanden, maar dan zijn er weer betere opties).

Ik was echter teleurgesteld over de performance en beperkte mogelijkheden van de N100/N200/N300/N305 tegenover zijn tegenhangers. Ik vind het dan ook vreemd dat Zotac dit op zo'n machine zet en dan nog voor die prijs...

<offtopic>
Ik ben uiteindelijk voor een de Ryzen 7 5800U machine gegaan met 64GB RAM en een 1TB NVME SSD voor 490€.
voor die 90€ extra krijg je dus: 8x de hoeveelheid RAM, 8 performante cores (16 threads), veel snellere grafische mogelijkheden en dit voor 3W meer (hij staat op de TDP down (10W) stand bij mij, als ik hem op TDP UP (25W) zet, is hij nog sneller natuurlijk.
Ik heb overigens voor die prijs een passief gekoelde unit in een volledige alu behuizing en 2x gigabit connectie met individuele controllers.
</offtopic>

[jmmk]

Die 5800u machine waar jij voor bent gegaan klinkt inderdaad interessanter. En nog passief gekoeld ook. Is het een standaard ding (en welke dan?) of eigen bouw?

[bob harley]

Linus heeft er een video over gemaakt, stel dat je dat nog niet wist.
(En ze zullen niet de enige zijn).

[PCG2020]

Als je dan meteen de link naar de video geeft, hoeven we niet te zoeken

En inderdaad, Linus Tech Tips is niet de enige die een video gemaakt heeft.

[Rem_NL]

Persoonlijk vind ik dit een van de meest interessante ontwikkelingen op pc hardware gebied. Je kan meerdere van deze koelers in tandum op een heatpipe zetten. Waarmee het lage profiel bewaard blijft.