Ongeveer zestig organisaties, waaronder veel privacyorganisaties zoals het Nederlandse Bits of Freedom, hebben in een open brief de EU opgeroepen op te treden tegen lidstaten die nog steeds een wettelijke bewaarplicht hebben, ondanks dat het EU-Hof deze ongeldig heeft verklaard.
In een open brief claimen de organisaties dat nog zeventien EU-lidstaten wetgeving hebben die providers verplicht om verkeersgegevens van al hun klanten op te slaan. Daardoor zouden die landen, waaronder België, Frankrijk en Duitsland, geldende wetgeving overtreden. De organisaties dienen daarom in elf lidstaten klachten in, waarmee ze de EU willen oproepen actie te ondernemen tegen de lidstaten. Zo zou de Europese Commissie een onderzoek moeten uitvoeren en de lidstaten uiteindelijk via de rechter zo ver moeten krijgen om maatregelen te nemen.
In de brief vermelden de ondertekenaars dat zogenaamde blanket data retention, oftewel brede dataretentie, is gebaseerd op een richtlijn uit 2006. In 2014 oordeelde de Europese rechter dat deze richtlijn ongeldig was, omdat deze zou neerkomen op een grote inbreuk op het recht op privacy en verder zou gaan dan alleen het 'strikt noodzakelijke'. De Nederlandse rechter stelde vervolgens de lokale variant van de Europese richtlijn buiten werking, maar pas nadat daar een rechtszaak aan te pas was gekomen. Het Europese Hof van Justitie herhaalde in een latere zaak van eind 2016 zijn conclusie dat een algemene bewaarplicht waarbij massaal gegevens worden opgeslagen niet mag.
De organisaties baseren hun bevindingen over de in overtreding zijnde lidstaten op een rapport van Privacy International uit 2017. Daarin staat onder meer dat België in 2015 zijn eigen bewaarplicht via de rechter ongeldig verklaarde. In 2016 kwam de overheid met een nieuwe wet, waarover het rapport echter geen conclusie bevat. In Nederland is er in 2016 een nieuw voorstel naar de Tweede Kamer gestuurd, dat zich daar nog steeds bevindt. Minister Grapperhaus zei in maart dat het voorstel aan de eisen uit de meest recente uitspraak van het EU-Hof wordt aangepast.