Dell heeft tijdens een persbijeenkomst op de ces de 'Adamo' onthuld. De fabrikant weigerde echter specificaties te noemen van de dunne notebook. Ook introduceerde het bedrijf de Inspiron Mini 10: een netbook met tv-tuner en 3G-connectiviteit.

Dell liet de komst van Adamo eind december doorschemeren en toen werd al gespeculeerd dat het om een dunne Macbook Air-concurrent zou gaan. Die verwachting is uitgekomen, maar hoe dun het model precies is, wat deze weegt en wat de overige specificaties zijn, weigerde Dell te onthullen. Wel is duidelijk dat Adamo een luxueuze notebook-lijn van de fabrikant gaat worden en dat het eerste model in die lijn in de eerste helft van 2009 moet verschijnen.

Dell gaf tevens informatie vrij over een nieuwe Inspiron Mini: een model met een 10"-scherm. Dit model beschikt over een zogenaamd 'edge-to-edge'-720p-scherm en -toetsenbord, wat waarschijnlijk betekent dat er weinig ruimte overblijft aan weerszijden. Ook is 3G-connectiviteit, gps-ondersteuning, een tv-tuner en een multitouch-trackpad aanwezig, terwijl de Atom Z530 voor de rekenkracht moet zorgen. De prijs van de Inspiron Mini 10 werd nog onder de pet gehouden.

Acer heeft op de CES de Aspire Easystore Home Server aangekondigd. De thuisserver heeft onder andere een Atom 230 aan boord en het systeem kan vier sata-schijven huisvesten.

Acer combineert de Atom met 1GB geheugen en 640GB hdd-opslagcapaciteit. De fabrikant maakt het onder andere mogelijk om content met een druk op een knop van een externe usb-schijf naar de thuisserver te kunnen kopiëren. De Easystore zal in maart in het Verenigd Koninkrijk en enkele Aziatische landen op de markt komen voor een nog onbekende prijs. Later volgen meer landen.

Waar de Windows Home Server vorig jaar tijdens de CES met veel tamtam door Microsoft werd aangekondigd, zijn de thuisservers dit jaar dun gezaaid. HP toont nog wel zijn nieuwe generatie Mediasmart-lijn, terwijl Shuttle twee modellen voor de Amerikaanse markt introduceert, schrijft de Windows Home Server-blog.

Verder is de NSD-8000 van VIA het vermelden waard: dit model kan acht harde schijven huisvesten. Tranquilpc demonstreerde verder de SQA-5H. Dit is een stille thuisserver met vijf bays, die via de SQA Storage Extender met nog eens vijf sleuven uitgebreid kan worden.

Samsung heeft een computerbeeldscherm aangekondigd dat zijn beelden via een netwerkkabel krijgt. De 19"-monitor werkt met een insteekkaart op de pc, die het videosignaal voor het netwerk codeert.

De pc over ip-techniek werd door het bedrijf Teradici ontwikkeld. Samsung levert de benodigde displays in de vorm van een 19"-beeldscherm met een resolutie van 1280x1024 pixels. Het apparaat is voorzien van de speciale netwerkpoort, maar heeft ook vier usb-aansluitingen, een audio-aansluiting en een dvi-poort, waarop een tweede beeldscherm kan worden aangesloten. Het beeldscherm heeft volgens Samsung een contrastratio van 1000:1 en een responstijd van 5ms. Alle communicatie met de pc verloopt via het netwerk, waarbij Teradici's pcoip-protocol en rdp worden ondersteund.

Samsungs 930ND-beeldscherm ondersteunt zowel Windows Vista als Windows XP. Een pc dient wel van een insteekkaart te worden voorzien om gegevens te coderen en te decoderen alvorens ze via het netwerk te versturen. Ook een blade-server is in het pakket inbegrepen; die is nodig om als host voor het pc-over ip-systeem te dienen. Desktops met de pcoip-techniek worden aan de blade-server gekoppeld, die onder meer voor beveiliging van het netwerkverkeer zorgt. Met de infrastructuur die zo gevormd wordt, kunnen pc's op afstand via het netwerk gebruikt worden, waarbij niet alleen het beeld, maar ook het geluid en usb-signalen voor randapparatuur ondersteund worden.

AMD heeft op de CES zijn mobiele HD 4000-serie voorgesteld. De hardwarefabrikant introduceert voor elk segment nieuwe mobiele videokaarten, die alle een sterk verbeterde prestatie-per-wattverhouding hebben.

De 4000-familie, die Nvidia's G1x0-serie moet gaan beconcurreren, valt uiteen in vier series, die alle op de RV700-architectuur zijn gebaseerd: de ATI Mobility Radeon HD 4300, -4500, -4600 en -4800. De onderstaande tabel geeft het onderscheid weer.

De Mobility Radeon HD 4800-serie vertoont grote overeenkomsten met de HD 4870 voor de desktop. Met de ATI Mobility Radeon HD 4870 heeft de chipfabrikant de eerste mobiele videokaart in handen die van gddr5-geheugen gebruikmaakt. De kaart heeft 800 streamprocessors aan boord en loopt op een snelheid van 680Mhz, waarbij het geheugen meetikt op 700Mhz. Volgens AMD kunnen laptop-fabrikanten zelf de kloksnelheden bepalen, maar in alle gevallen verstoken de mobiele HD 4800-kaarten naar verwachting maximaal 75W. De HD 4870 zou in sommige gevallen bijna twee keer zo snel zijn dan AMD's vorige mobiele high-end gpu, de HD 3870. Zijn kleinere broertje, de HD 4850 mobility, heeft ook 800 streamprocessors, wordt naar alle waarschijnlijkheid met gddr3-geheugen uitgerust en zal een lagere kloksnelheid krijgen. Beide videokaarten zijn niet alleen sneller, ze springen ook efficiënter met stroom om: bij dezelfde vermogensopname leveren ze tot zestig procent meer prestaties dan de HD 3870.

Voor de iets kleinere beurs introduceert AMD de mobiele HD 4670 en HD 4650, die op de HD4600-serie voor de desktop gebaseerd zijn. Eerder werd al bekend dat de HD 4670 mobility als eerste zou worden toegepast in MSI's nieuwe laptop, de EX625. De mobiele HD 4670 krijgt een kloksnelheid van 680Mhz en beschikt over 512MB gddr3-geheugen, dat op 800Mhz geklokt wordt. De mobiele HD 4650 is grotendeels identiek aan de HD 4670, maar moet het met 256MB geheugen doen. De mobiele HD 4650 zou tot drie keer zuiniger met zijn energie omgaan dan zijn voorganger, de HD 3470 mobility.

Ten slotte komt AMD met de mobiele HD 4500- en HD 4300-serie, die niet zozeer op gamen gericht zijn, maar wel prima met multimedia-toepassingen uit de voeten kunnen. Alle 4000-serie videokaarten hebben de zogeheten Switchable Graphics Technologies aan boord, waarmee een laptop met een igp de videokaart kan uitschakelen om energie te sparen. Naast MSI gaat ook Asus de nieuwe videoplankjes gebruiken in zijn laptops, zoals de N81V en de N51Tp, die omstreeks maart of april te koop zullen zijn.

Dell heeft op de Consumer Electronics Show de Dell XPS 625 geïntroduceerd. Het nieuwe gamesysteem bestaat uitsluitend uit hardware van AMD, zodat er ook gebruik gemaakt kan worden van AMD's Fusion-software.

De nieuwe Dell XPS 625 is gebaseerd op AMD's nieuwe Dragon-platform, dat eigenlijk niets meer is dan een AMD-moederbord met een AMD-processor en een AMD-videokaart. De goedkoopste uitvoering van de Dell XPS 625 kost 999 dollar en is voorzien van een Athlon X2 5600+ Black Edition, een Radeon HD 4670, 2GB geheugen en een 500GB-hdd. Dell biedt ook een configuratie die voor een game-systeem wellicht wat realistischer is, met een Phenom II X4 940 Black Edition, 4GB geheugen, twee Radeon HD 4850's in Crossfire-opstelling en een 500GB-schijf; deze machine heeft een adviesprijs van 1749 dollar. Overigens zitten er voor dat geld nog geen speakers en beeldscherm bij, en wordt het systeem met een doorsnee toetsenbord en muis geleverd. De Dell XPS 625 wordt standaard met Windows Vista 64bit geleverd. De kast is alleen verkrijgbaar in het zwart, maar kan wel met rode details geleverd worden.

AMD's Fusion-software is alleen te gebruiken als de videokaart, processor en de chipset van AMD zijn. Dell springt hierop in door alleen van AMD-onderdelen gebruik te maken. Met de software is het mogelijk de prestaties van de pc te verhogen wanneer dat nodig is, bijvoorbeeld tijdens het gamen.

AMD heeft aangekondigd aan een supercomputer te werken die als cloud computer ingezet zou moeten worden. De benodigde rekenkracht voor toepassingen als gaming zouden door de gecentraliseerde rekencluster moeten worden geleverd.

AMD heeft zijn voornemen een supercomputer te bouwen tijdens de Consumer Electronics Show kenbaar gemaakt. De chipontwerper wil met zijn eigen processors een hpc bouwen die de petaflops-grens overschrijdt en een plaats in de top-tien van supercomputers verovert. AMD noemt het project Fusion Render Cloud en wil zijn supercomputer inzetten om rekenwerk voor eindgebruikers te verrichten. Daarbij zou van het cloud computing-principe gebruikgemaakt moeten worden.

De hardware bestaat uit Phenom II-processors die worden bijgestaan door Radeon HD-videokaarten. De software, afkomstig van het bedrijf Otoy, is in staat de gerenderde beelden voldoende te comprimeren om deze snel genoeg via een internetverbinding te kunnen versturen. AMD demonstreerde dit principe en toonde een spel dat in een browser gespeeld kon worden, zonder extra software te installeren. De servers die Otoy zal beheren zullen uit ten minste duizend gpu's bestaan en in de tweede helft van 2009 geactiveerd worden.

Om het project te doen slagen, zouden ontwikkelaars van pc- en telefoonspelletjes hun games van geïntegreerde cloud computing-mogelijkheden moeten voorzien. Ook de ontwikkelaars van animaties zouden met het 'server-side cloud rendering'-platform van AMD rekening moeten houden. Het enige probleem, zeker wanneer de techniek voor mobiel gebruik wordt ingezet, is de communicatie: het door AMD's supercomputer gerenderde materiaal zou draadloos naar een mobieltje gestreamed moeten worden. Ook zouden de gerenderde beelden gebruikt kunnen worden in virtuele werelden, zoals World of Warcraft.

Asmi heeft aangekondigd zijn resterende faciliteiten voor de fabricage van wafer-productiemachines versneld naar zijn fabriek in Singapore te zullen overhevelen. De verhuizing kost 200 werknemers in Almere hun baan.

De versnelde uitvoering van de plannen moet in 2009 een besparing opleveren van zeven miljoen euro, terwijl de 25 tot 30 miljoen euro die de reorganisatie gaat kosten, voor het grootste deel dit jaar in de boeken zal worden verwerkt. Na de banenreductie zullen de ongeveer 350 overgebleven werknemers in Almere zich richten op productontwikkeling, verkoop en ondersteuning van alle zogeheten 'front-end'-producten, oftewel machines voor het bewerken van wafers. De overheveling zal twaalf maanden in beslag nemen.

Volgens Asmi hebben een aantal factoren aan de versnelde reorganisatie bijgedragen. "De lagere bezettingsgraad van de Fems-faciliteit in Singapore, en de verslechterde economische omstandigheden en marktontwikkelingen hebben ons in staat gesteld om meerdere stappen van ons in april 2008 aangekondigde reoganisatieplan gelijktijdig uit te voeren", aldus Chuck del Prado, topman van Asmi. De Fems-fabriek is vijf jaar geleden door Asmi opgericht om te dienen als goedkope fabricagefaciliteit voor de productie van front-end-apparatuur.

Tot nu toe waren blu-ray-spelers flinke apparaten, maar Panasonic gaat daar verandering in brengen. Het bedrijf komt met een draagbare blu-ray-speler met 8,9"-scherm.

Volgens Panasonic heeft de DMP-B15 alle functionaliteit die de grotere varianten, de DMP-BD60 en DMP-BD80, ook bieden. De portable speler kan dus overweg met BD Profile 2.0 voor interactieve hd-content en biedt deze bitstream-output voor Dolby Truehd en dts-audio. Het 8,9"-lcd kan 1024x600 pixels weergeven, waarmee de blu-ray-ondersteuning nogal overkill lijkt, maar er is een hdmi-interface aanwezig, zodat het beeld ook op een extern scherm kan worden weergegeven.

Zoals bij alle blu-ray-spelers van Panasonic is ook bij dit draagbare model een sleuf voor sd-kaarten aanwezig, zodat foto's of video's af te spelen zijn vanaf een geheugenkaart. Met de oplaadbare accu houdt de speler het maximaal drie uur vol. Later dit jaar krijgt het blu-ray-apparaat ondersteuning voor de Viera Cast-functionaliteit, zodat onder andere de webdiensten Amazon Video-on-demand, Youtube en Google Picasa Webalbum te benaderen zijn.

De Chinese overheid heeft haar definitie van 'vulgair' opgerekt, waardoor veertien extra websites, waaronder MSN, nu ongewenste content aanbieden. Deze websites zullen in China alleen nog in gecensureerde vorm bekeken kunnen worden.

Volgens een woordvoerder van de Chinese overheid bevatten de film- en de social-messagingsecties van de MSN-website een aantal ongepaste afbeeldingen, zo valt op te maken uit informatie op de website van het China Internet Illegal Information Reporting Center. Microsoft was niet bereikbaar voor commentaar, schrijft Reuters.

Andere sites die gevraagd zijn om hun content op te schonen zijn Google en Baidu, omdat zij via hun afbeeldingszoeksites de 'publieke moraliteit' zouden ondermijnen. Beide bedrijven hebben bij Peking aangegeven dat hun sites opgeschoond gaan worden. De voortgang die ze daarmee maken wordt overigens vooralsnog door de Chinese overheid onvoldoende geacht.

China kent inmiddels 300 miljoen geregistreerde internetgebruikers; een deel daarvan maakt gebruik van weblogs en websites die toegang bieden tot informatie en beelden die de Chinese overheid liever buiten de deur houdt. Om dat laatste voor elkaar te krijgen heeft de overheid een uitgebreide firewall opgezet, die eenvoudig complete websites of delen van sites kan blokkeren. Daarnaast poogt de Chinese overheid bedrijven via zelfcensuur zover te krijgen bepaalde content niet meer te publiceren.

Samsung heeft op de CES 2009 de naar eigen zeggen platste blu-ray-speler ter wereld geïntroduceerd. Daarnaast heeft het bedrijf een aantal kleinere lcd-televisies met led-backlights aan het publiek voorgesteld.

Samsung kondigde op de CES twee blu-ray-spelers aan. De BD-P4600 is met een dikte van slechts 3,8cm het topmodel, dat bovendien ontworpen is om bij de hdtv's van het Koreaanse bedrijf te passen. De BD-P4600 kan eenvoudig aan de muur bevestigd worden, maar met de geïntegreerde standaard kan de speler ook onder een hoek van 25 graden op een oppervlak geplaatst worden. De BD-P3600 heeft een conventioneler ontwerp en is 5,1cm dik. Beide blu-ray-spelers ondersteunen profiel 2.0 van bd-live en 'bonus view'. Ze kunnen via de hdmi 1.3-connector 1080p-blu-ray-films weergeven, maar ze kunnen ook dvd-content upscalen. Een meegeleverde 802.11b/g/n-wifi-dongle kan in een van de twee usb 2.0-poorten worden gestoken, terwijl ook via een ethernet-connector verbinding met internet kan worden gelegd.

De twee filmkastjes bieden ondersteuning voor Dolgy Digital Plus, Dolby Truehd en dts-hd, terwijl de BD-P3600 het geluid via analoge 7.1-uitgangen of als digitaal pcm-signaal naar buiten kan leiden. Netflix-abonnees kunnen de apparaten gebruiken om films en tv-series binnen te hengelen, maar dat is in Europa minder zinvol omdat Netflix hier nog niet actief is. Het bedrijf presenteerde op de beurs overigens ook nog een dvd-speler en een blu-ray-entertainmentsysteem.

Ook op televisie-gebied kwam Samsung met nieuws: de elektronicagigant kondigde nieuwe plasma-tv's en lcd-monitoren aan. Het meest in het oog sprong echter een nieuwe serie lcd-tv's met led-backlights. Volgens Samsung springen deze tot veertig procent zuiniger met energie om dan soortgelijke lcd's met ccfl-backlights. De serie bestaat uit drie productlijnen, te weten de 8000-, de 7000- en de 6000-serie, met beelddiagonalen van 32" tot en met 55". De eerste serie krijgt een refreshrate van 240Hz, terwijl de overige twee het beeld verversen met 120Hz. De 8000- en de 7000-serie kunnen bovendien via een widget-interface content van onder meer Flickr en Youtube weergeven. De technologie hierachter is afkomstig van Yahoo. Het is niet bekend wat er met de huidige 9-serie led-lcd's gaat gebeuren. "Hier wordt nog door Samsung over gesteggeld", aldus Natascha Derogee van het pr-bureau van Samsung.

Na een teaser-campagne heeft Creative eindelijk ontsluierd wat zijn Zii-platform behelst: het bedrijf heeft een op multimedia gerichte system-on-chip ontwikkeld voor gebruik in onder meer mobieltjes en hpc's.

Creative lanceerde eind 2008 een mysterieuze website om een nog onbekend product, de Zii genaamd, onder de aandacht te brengen. De tekst 'Stemcell computing' bood weinig aanknopingspunten, maar inmiddels heeft Creative uit de doeken gedaan wat het product inhoudt. Zii is een afkorting voor Zen II, de tweede generatie van de Zen-soc. Dit platform bestaat uit de ZMS-05, die is opgebouwd uit twee ARM-926-cores. De ARM-processors beschikken gezamenlijk over 48 programmeerbare processor-elementen, die afhankelijk van de applicatie in realtime geherprogrammeerd kunnen worden. Daarmee biedt Creative met Zii een zeer flexibel platform voor een breed spectrum aan toepassingen.

Het Zii-platform werd ontwikkeld met de kennis die Creative verwierf met de overname van 3dlabs in 2002. Creative stak naar eigen zeggen een miljard dollar in de ontwikkeling van de Zii en zal de soc via het dochterbedrijf Zii Labs exploiteren. De Zii zou onder meer in mobiele telefoons kunnen worden toegepast, maar ook mobiele apparaten als mediaspelers zouden van de flexibele rekenkracht kunnen profiteren. Zo zou de Zii probleemloos hd-video af kunnen spelen en 3d-games weer kunnen geven. Een compleet ontwikkelbord is beschikbaar en de som meet 79 x 54mm, terwijl het complete i/o-pcb 220 x 175mm groot is.

De bijnaam Stemcell computing zou de schaalbaarheid en multi-inzetbaarheid van de Zii aanduiden. Volgens Creative kunnen de soc's eenvoudig samenwerken, waardoor de Zii kan worden gebruikt om computers met hoge prestaties en een geringe energiebehoefte te gecreëerd. Zo zou een teraflops aan rekenkracht in een computer ter grootte van een A4-vel ondergebracht kunnen worden, terwijl de Zii-socs tot op petaflops-niveau aan elkaar zijn te knopen. Creative heeft een aantal zogenoemde launch partners bekend gemaakt, waaronder hardwarefabrikant MSI.

Nvidia introduceert zijn Geforce GTX285- en GTX295-kaarten, die van respectievelijk één en twee op 55nm gebakken GT200b-gpu's zijn voorzien. Volgens de fabrikant zijn het de snelste kaarten van dit moment.

Nvidia heeft de Geforce GTX285 dan wel reeds op de CES in Las Vegas gepresenteerd, de 55nm-opvolger van de GTX280 zal pas op 15 januari verschijnen. Op de reviews is het dan ook nog even wachten. Duidelijk is al wel dat de tdp van de kaart een stuk lager ligt dan die van de GTX280: 183W in plaats van 236W. Ook de kloksnelheden zijn wat verhoogd: de gpu-snelheid gaat van 600MHz naar 648MHz en de geheugensnelheid is van 1100MHz naar 1242MHz opgekrikt. De kaart krijgt een adviesprijs van 400 dollar, omgerekend 293 euro, maar de eerste Europese webshops bieden de kaart aan voor een prijs van ongeveer 390 euro.

De GTX295 is wel per direct beschikbaar. Deze kaart is gebouwd rond twee 55nm-gpu's met dezelfde specificaties als de enkele gpu van de GTX260. Zo bedraagt de kloksnelheid van de cores 576MHz, ligt de snelheid van de shaders op 1242MHz en is de snelheid van het gddr3-geheugen, waarvan er 1792MB aanwezig is, 2000MHz. Elke core communiceert via een 448bit-bus met het geheugen. Elk van beide gpu's heeft 240 processors en 80 texture filtering-eenheden aan boord. Volgens Nvidia heeft deze dual-gpu-kaart een tdp van 289W. Nvidia heeft de adviesprijs van de GTX295 op 500 dollar gesteld, en hoewel dat omgerekend 366 euro is, zijn de eerste kaarten voor 460 euro in de Pricewatch verschenen.

De reviewers zijn het erover eens dat de GTX295 de snelste kaart van het moment is en dat het voor AMD lastig wordt de prestatiekroon terug te pakken. De nieuwe dual-gpu-kaart verslaat zijn AMD-concurrent, de HD 4870 X2, op het gebied van prestaties, warmte-ontwikkeling en efficiëntie, en Nvidia plakt de juiste prijs op de kaart, zo luidt de algehele conclusie. AMD reageert echter op de introductie door de adviesprijs van de 4870 X2 met 50 dollar te verlagen, om deze kaart weer tot een aantrekkelijk alternatief te maken. Bovendien maakt Nvidia met de 55nm-GTX-kaarten misschien wel zijn comeback in het hogere segment, maar is het op de mainstreammarkt nog altijd wachten op een afdoende antwoord op de Radeon HD 4000-serie.

Reviews:

• TweakTown
• Guru3D
• Hardwarezone
• PC Perspective
• [H]Enthusiast

Op verzoek van het Nederlandse ministerie van Vrom gaat de Europese Commissie zich buigen over een verkoopverbod voor consumentenelektronica zonder verwijderbare accu, zoals de iPhone, mp3-spelers en elektrische tandenborstels.

Het ministerie van Vrom weet niet hoe het een Europese milieurichtlijn moet interpreteren, zo zegt woordvoerder Jan-Jaap Eikelboom van het ministerie tegenover Tweakers.net. "Je kan de richtlijn strikt interpreteren en dan zou dit soort elektronica verboden moeten worden. Of je interpreteert het losser, en dan mag iedereen deze elektronica gewoon verkopen." Een Europese richtlijn is een bindende aanwijzing voor EU-lidstaten om de nationale wetgeving aan bepaalde eisen te laten voldoen.

Het probleem ligt in de interpretatie van de term 'readily removed'. "De accu moet gemakkelijk verwijderbaar zijn, maar door wie?" In de q&a van de richtlijn staat iets anders dan in de tekst van de richtlijn zelf, zegt Eikelboom. "Daarom hebben we een brief geschreven aan de Europese Commissie met de vraag om meer duidelijkheid te geven of we een verkoopverbod moeten instellen voor bepaalde elektronica." Het gaat dan om elektronica zonder verwijderbare accu, zoals elektrische tandenborstels, mp3-spelers, de iPhone 3G en de recent gepresenteerde 17" Macbook Pro.

Het ministerie heeft om duidelijkheid gevraagd om ervoor te zorgen dat het Nederlandse beleid niet uit de pas gaat lopen met dat van andere EU-lidstaten. "Apple verkoopt zijn producten in heel Europa. Het zou bizar zijn als dat alleen in Nederland niet meer zou mogen", aldus Eikelboom. Eerder zei het ministerie al in gesprek te zijn met Apple over de richtlijn, die de basis was voor Nederlandse wetgeving die in september inging. Het is onduidelijk op welke termijn de Europese Commissie duidelijk maakt in hoeverre de richtlijn tot een verkoopverbod voor bepaalde elektronica zou verplichten. "Ik heb geen idee hoe lang dat kan duren", zegt Eikelboom.

Lian Li heeft een nieuwe low-profile-kast onthuld die onder andere voor htpc-gebruik is bedoeld. De minitower biedt plaats aan moederborden van itx- en mini-atx-formaat en is voorzien van een 90mm- en een 120mm-fan, die beide blauw oplichten.

De PC-A03 zal minder ophef veroorzaken dan de PC-888, die ook op de CES is geïntroduceerd - maar daar zal de Taiwanese fabrikant met de PC-A03 ook niet op uit zijn geweest. De kast is niet al te groot met een breedte van 188mm, een hoogte van 368mm en een diepte van 447mm. De PC-A03 is van aluminium gemaakt en weegt daardoor niet meer dan 3,94kg. Er past maximaal een moederbord in van mini-atx-formaat, maar er is wel plek voor een videokaart met een lengte van 390mm.

Typerend voor pc-behuizingen van Lian Li is dat het moederbord ondersteboven geplaatst moet worden; dat zou voor een betere koeling van de processor en de gpu zorgen. Aan de voorkant zuigt een 120mm-fan koude lucht aan, de 90mm-fan en de voeding blazen de warme lucht vervolgens weer de behuizing uit. Om de kast stil te houden heeft Lian-li anti-vibratie-clips in het chassis verwerkt en worden er rubberen schroeven meegeleverd, waarmee er drie harde schijven geïnstalleerd kunnen worden. Verder is er nog plek voor twee 5¼"-drives en een 3½"-drive. De PC-A03 is per direct leverbaar en gaat voor 99 dollar over de toonbank.

Enkele Nijmeegse onderzoekers hebben een wereldrecord gevestigd met de ontwikkeling van een zonnecel die 25,8 procent van de lichtenergie kan omzetten in elektriciteit. Het vorige record stond op 24,5 procent.

De metingen voor het wereldrecord waren vorig jaar zomer reeds uitgevoerd en op dat moment had de Radboud Universiteit ook al bekendgemaakt dat de zonnecellen, op basis van galliumarsenide, door een van haar onderzoeksinstituten ontwikkeld waren. Zonnecellen op basis van GaAs zetten gemiddeld 25,8 procent van de lichtenergie om in elektriciteit, terwijl zonnecellen op basis van silicium tot 15 procent komen.

Pas begin 2009 kreeg de Nijmeegse universiteit de bevestiging binnen dat de recordefficiëntie van 25,8 procent is ingeschreven in de zogeheten Solar Cell Efficiency Tables, het 'Guinness Book of Records van zonnecelmakers'. De metingen hiervoor zijn uitgevoerd door het Duitse Fraunhofer Institut.

De onderzoekers van het Nijmeegse Institute for Molecules and Materials maakten twee varianten van de zonnecellen op basis van galliumarsenide: een klassieke van een dikke laag kristal en een andere met een dunne film van het materiaal. Deze laatste is goedkoper: GaAs is een erg duur materiaal.

Door galliumarsenide met andere materialen te combineren kan het rendement van de zonnecellen verder verhoogd worden, aldus het hoofd van de onderzoeksgroep, John Schermer. Een andere mogelijkheid om het rendement te verbeteren is het concentreren van het opvallende zonlicht.

Palm heeft op de CES zijn nieuwe OS voor smartphones onthuld. Het nieuwe webOS, gebaseerd op Linux, is vooral gericht op synchroniseren via internet. De eerste smartphone waar het systeem op draait is de Palm Pre.

Palm noemt het OS 'web-centrisch'. Alle applicaties kunnen, ook op de achtergrond, constant synchroniseren via internet. Via Synergy, een synctool, worden wijzigingen in contacten en kalenders vanuit onder andere Outlook, Google-diensten en Facebook automatisch op de telefoon doorgevoerd.

Het nieuwe OS heeft lang op zich laten wachten. De eerste geruchten over wat toen nog Palm OS II heette, doken eind 2006 op. Het nieuwe OS met een nieuwe lijn smartphones moeten Palm uit het slop trekken. Het gaat sinds een paar jaar bergafwaarts met de voormalige marktleider. Het bedrijf kreeg vorige maand nog een kapitaalinjectie van de investeringsmaatschappij van U2-zanger Bono om de nieuwe lijn smartphones in de markt te kunnen zetten.

De eerste smartphone met het nieuwe besturingssysteem is de Palm Pre, die al voor de zomer in de Verenigde Staten te koop zal zijn. Daarna volgt een wereldwijde release. De Pre heeft een 3,1"-touchscreen en een zwartgelakt uiterlijk met afgeronde hoeken. Hij is 100x60x17mm groot en weegt 135 gram. Het toestel is een slider en als het scherm naar boven wordt geschoven, komt een qwerty-toetsenbord tevoorschijn.

Het scherm ondersteunt een resolutie van 320x480 pixels. Daarnaast beschikt de nieuwe smartphone over een 'gesture area', waarmee de telefoon bediend kan worden door middel van gebaren. De Pre heeft alle moderne verbindingstechnieken aan boord: gsm, umts, bluetooth, gps en wifi. De interne opslagcapaciteit is 8GB. Muziek kan worden afgespeeld op een eigen headset via de 3,5mm-connector. De smartphone kan aan de computer worden gelegd met een mini-usb-aansluiting. Palm heeft niets bekendgemaakt over bedrade synchroniseringsmogelijkheden.

Het is nog onduidelijk of de talrijke applicaties die voor het Palm OS gemaakt waren, ook gebruikt kunnen worden met webOS. De twee systemen zijn niet compatibel. Volgens een Palm-topman gaat de smartphonemaker ervan uit dat daar een oplossing voor wordt gevonden.

Uitgever Electronic Arts heeft een uitbreiding van de pc-versie van Command & Conquer: Red Alert 3 aangekondigd. De stand-alone-uitbreiding, die de titel Uprising heeft gekregen, is vanaf maart te downloaden en kost dan twintig euro.

Command & Conquer Red Alert 3: Uprising schotelt spelers nieuwe singleplayer-campagnes voor, die zich afspelen na de gebeurtenissen in Red Alert 3. De Soviets proberen weer overeind te komen na hun nederlaag, de Empire of the Rising Sun vecht om zijn eer terug te krijgen, terwijl de tot nu toe overwinnende Allies te maken krijgen met corruptie en bedrog binnen de eigen fractie. Elke partij heeft in Uprising een eigen mini-campagne, terwijl een vierde campagne zich afspeelt rond de afkomst van Yuriko, de commandant van de Empire of the Rising Sun, zo maakte Electronic Arts donderdag via de officiële site van Red Alert bekend. De campagnes zullen opnieuw ondersteund worden door acteerprestaties van Gemma Atkinson en Ivana Milicevic, aangevuld door een aantal nieuwe acteurs, van wie nog geen namen bekend zijn gemaakt.

Behalve de vier nieuwe campagnes bevat de uitbreiding ook het geheel nieuwe Commanders Challenge, waarin de speler het opneemt tegen negen verschillende commanders, allemaal met een andere persoonlijkheid en afkomst. Dit negental zorgt voor de tegenstand in vijftig specifieke uitdagingen, elk met eigen regels en voorwaarden om te kunnen winnen. Uprising kan vanaf maart worden gedownload voor 19,99 euro. Het is niet nodig Red Alert 3 in bezit te hebben om de uitbreiding te kunnen spelen.

Nvidia heeft tijdens de Consumer Electronics Show drie mobiele videokaarten op basis van 55nm-gpu's aangekondigd. Volgens het bedrijf zullen de GeForce GT130M-, G110M- en G105M-gpu's voor het eerst verschijnen in de Lenovo Ideapad Y-serie.

Eerder werd al gespeculeerd over de naamgeving van de op 55nm gebakken Geforce 100M-serie, maar toen was nog onduidelijk welke specificaties de mobiele videokaarten zouden krijgen. Inmiddels is bekend dat Nvidia de mobiele G9x-gpu's naast een die-shrink naar het 55nm-procedé ook een naamsverandering heeft gegeven. De Geforce 9600M GT, de 9300M en de 9200M GE zullen plaatsmaken voor respectievelijk de Geforce GT130M, de Geforce G110M en de Geforce G105M.

De Geforce GT130M wordt voorzien van 32 shaderprocessors en een 128bits geheugenbus met 512mb gddr3-geheugen. De Geforce G110M beschikt over 16 shaderprocessors en de G105M moet het met 8 stuks doen; deze twee kaarten worden verder beide uitgerust met een 64bits geheugenbus en 256MB gddr3-geheugen. Volgens Nvidia tonen benchmarks aan dat de 55nm-producten significant beter presteren: de GT130M zou in 3dMark Vantage 17 procent beter presteren dan de Geforce 9600M GT, de G110M en de G105M zouden respectievelijk zelfs 35 procent en 56 procent beter presteren dan hun voorgangers.

De mobiele Geforce 100M-kaarten worden verder voorzien van features zoals Purevideo HD en Physx- en Cuda-ondersteuning. Nvidia heeft laten weten dat de GT130M voor het eerst in de Lenovo Ideapad Y650 zal verschijnen, terwijl de G110M in de Ideapad Y450 en Y550 zal worden gebruikt. Lenovo zal de Ideapad Y-serie in maart van dit jaar lanceren.

OX-2 overweegt bezwaar te maken tegen de boete die het van de Consumenten- autoriteit kreeg opgelegd vanwege misbruik van privé-gegevens. Klanten moesten MSN-adres en wachtwoord opgeven, waarna OX-2 uit hun naam spam stuurde.

Het gebruiken van de inlognaam en het wachtwoord van een klant is een legale manier om reclame te maken: de Reclame Code Commissie heeft haar goedkeuring aan deze werkwijze gegeven, zo zegt directeur Joost Verpoort van OX-2, dat geld verdient met de verkoop van ringtones. "Natuurlijk, als je een banner plaatst staat dat misschien netter, maar wij hebben nooit klanten willen misleiden of iets illegaal willen doen. De boete vinden wij daarom niet terecht."

Bovendien, zo zegt Verpoort, zou de boete het einde van zijn bedrijf kunnen betekenen. "De boete is hoog, 85.000 euro. Ik heb hier geen bakken met geld mee verdiend. Ik moet nog uitrekenen of ik het geld heb om in beroep te gaan." OX-2 exploiteert ongeveer 120 sites.

OX-2 verkocht zelf geen abonnementen voor ringtones, maar exploiteerde sites met advertenties en kreeg betaald voor elke abonnee die het wierf, aldus de Consumentenautoriteit. Op websites als Realtonekado.nl, Jijwint.nl, Winps3.nl, Ekpakket.nl en Iphonegame.nl adverteerde OX-2 met het aanbieden van een gratis ringtone in ruil voor het invoeren van een e-mailadres en wachtwoord. Vervolgens ging OX-2 de mensen uit de contactenlijst benaderen met, volgens de Consumentenautoriteit, 'dubieuze aanbiedingen' voor ringtone-abonnementen. Die berichten waren moeilijk als reclame te herkennen, omdat ze van bekenden kwamen.

De directeur van de Consumentenautoriteit, Marije Hulshof, noemt de handelspraktijken van OX-2 'zeer kwalijk'. "Je moet erop kunnen vertrouwen dat jouw adresgegevens en die van je MSN-contacten niet worden misbruikt. Daarom pakken wij dit aan." Overigens stond op de sites wel te lezen dat 'uw MSN-gegevens kunnen worden gebruikt voor een uitnodiging aan uw MSN-contactpersonen".

In navolging van Logitech komt ook Razer tijdens de Consumer Electronics Show in Las Vegas met nieuwe gamersproducten. Razer zal naast de Mamba-gamersmuis ook de Carcharias-headset presenteren.

Met de Mamba wil Razer voornamelijk hardcore gamers aanspreken. De draadloze muis is voorzien van de 3,5G-lasertechnologie, die voor een variabele nauwkeurigheid van maximaal 5600dpi zorgt. Daarmee is de Mamba in theorie aanzienlijk nauwkeuriger dan oudere Razer-gamersmuizen, bijvoorbeeld de Lachesis, die met zijn 3G-lasersensor een maximale resolutie van 4000dpi realiseert.

De Razer-muis gebruikt de Ultrapolling-technologie, die met een snelheid van 1000Hz en een responstijd van 1ms een oppervlak scant. Afhankelijk van het gebruikte oppervlak is een theoretische volgsnelheid van 500cm/s mogelijk. Het ergonomische ontwerp en de afmetingen van 128 x 70 x 42,5mm moeten de wendbaarheid van de Mamba ten goede komen. De batterij zou, afhankelijk van de duur van een gamesessie, tussen 14 en 72 uur mee moeten kunnen.

Naast de Mamba-muis presenteert Razer de Carcharias-gamersheadset. Deze headset, die volgens Razer comfortabel zou moeten zitten, heeft twee 40mm-speakers, die maximaal 102dB geluid produceren. De bijgeleverde microfoon, verwisselbare oorkussens en hoofdband, plus de volumeknop completeren de set. Razer verwacht zowel de Mamba-gamersmuis als de Carcharias-headset in het eerste kwartaal van dit jaar in de winkel te hebben liggen. De Mamba zal een prijs van 129,99 euro meekrijgen, terwijl de Carcharias-headset 79,99 euro moet gaan kosten.