Black Friday = Pricewatch Bekijk onze selectie van de beste Black Friday-deals en voorkom een miskoop.
Tip de redactie

T-Mobile vraagt Den Haag aanleg KPN-glasvezelnetwerk stop te zetten

Door Olaf van Miltenburg, 8 oktober 2020 21:50284 reacties

T-Mobile wil dat KPN stopt met de aanleg van zijn glasvezelnetwerk in het Regentessekwartier in Den Haag omdat het onderhoud van zijn eigen glasvezelnetwerk hierdoor bemoeilijkt zou worden. T-Mobile vraagt de gemeente Den Haag om de aanleg stop te zetten.

T-Mobile beschuldigt KPN van strategic overbuild door zijn eigen glasvezelnetwerk in het Haagse Regentessekwartier aan te leggen, terwijl T-Mobile en investeringsbedrijf Primevest daar al een glasvezelnetwerk hebben aangelegd. Volgens T-Mobile is de aanleg van een tweede netwerk onnodig en veroorzaakt deze veel overlast. De gemeente Den Haag zou daarom het instemmingsbesluit voor de aanleg moeten intrekken, aldus de provider.

De werkzaamheden van KPN maken dat de kabels van T-Mobile 'letterlijk begraven’ worden door de kabels van KPN, is de klacht van T-Mobile. Dit zou onderhoud en het aansluiten van nieuwe woningen bemoeilijken. Daarnaast rept T-Mobile van nadelen als de aantasting van de veiligheid, de bereikbaarheid van gronden of gebouwen, de ondergrondse ordening en overlast voor de ondernemers en bewoners van het Regentessekwartier omdat de stoep voor een tweede keer in korte tijd open moet.

Een tweede netwerk zou onnodig zijn omdat T-Mobile zijn netwerk openstelt voor derde partijen. Het bedrijf zou KPN al meerdere keren uitgenodigd hebben om gebruik te maken van zijn glasvezelnetwerk in Segbroek in het Regentessekwartier. Op T-Mobile's netwerk kunnen daar 33.000 huishoudens worden aangesloten.

KPN begon vorig jaar met de aanleg van glasvezel in het Regentessekwartier, nadat eerder al Benoordenhout en Ypenburg werden voorzien van glasvezel. Tot eind 2021 wil KPN minstens 80.000 huishoudens in Den Haag aan kunnen sluiten op glasvezel. Ook KPN spreekt van een open netwerk, waarop derde partijen diensten kunnen aanbieden.

T-Mobile glasvezel

Reacties (284)


Criminelen krijgen via gemeente-accounts Bergen op Zoom toegang tot bsn's

Door Olaf van Miltenburg, 8 oktober 2020 21:0276 reacties

Criminelen hebben begin dit jaar via phishing toegang gekregen tot de mailaccounts van negen medewerkers van de gemeente Bergen op Zoom. Langs die route lukt het ook toegang te krijgen tot burgerservicenummers, zo blijkt nu.

De inbraak bij de negen mailboxen vond in februari plaats, maar nu pas blijkt uit onderzoek dat de criminelen toegang hebben gekregen tot bestanden met persoonsgegevens van inwoners van Bergen op Zoom, waaronder naam, adres en bsn's.

De burgemeester van de gemeente, Frank Petter, meldt de inbraak in een brief aan de gemeenteraad te betreuren: "Mensen moeten er op kunnen vertrouwen dat persoonsgegevens bij de gemeente veilig zijn." De gemeente waarschuwt inwoners dat hun gegevens misbruikt kunnen worden voor identiteitsfraude. Dat schrijft BN de Stem.

Niet duidelijk is van hoeveel mensen het bsn is ingezien. Via de binnengedrongen mailaccounts waren persoonsgegevens van vierhonderd inwoners inzichtelijk, onder andere via cv's van sollicitanten. Die zijn inmiddels op de hoogte gesteld en ook heeft de gemeente een melding gedaan bij de Autoriteit Persoonsgegevens. In 2017 was de gemeente Bergen op Zoom ook al onderwerp van een datalek. Na het nieuwe incident wil de gemeente tweetrapsauthenticatie in gebruik nemen.

Reacties (76)


AMD toont teaser van prestaties Radeon RX 6000

Door Olaf van Miltenburg, 8 oktober 2020 20:33212 reacties

AMD heeft donderdag aan het einde van zijn Zen 3- en Ryzen 5000X-aankondiging een glimp getoond van de Radeon RX 6000-kaart en zijn prestaties. Het bedrijf toonde onder andere enkele basale benchmarkresultaten.

AMD-ceo Lisa Su had aan het eind van de aankondiging van Zen 3 en Ryzen 5000X nog een kleine one more thing met een preview van de Radeon RX 6000. AMD toonde eerder al een render van de kaart met drie ventilatoren, maar Su had nu een daadwerkelijke 'big navi'-kaart in handen.

Lisa Su Radeon RX 6000

Daarnaast toonde het bedrijf hoe Borderlands 3 in 4k met de instellingen op badass op 60fps draaide op een systeem met een Ryzen 5950X en Radeon RX 6000. Ook toonde het bedrijf statistieken hoe Call of Duty: Modern Warfare in Ultra op 4k met gemiddeld 88fps zou draaien, en Gears of Wars 5 op Ultra met 73fps.

AMD Radeon RX 6000

Verdere details over de benchmarks en het gebruikte systeem gaf AMD niet, waardoor het moeilijk is om te vergelijken met bijvoorbeeld RTX 3080-resultaten bij het draaien van die games. Planet 3DNow! doet toch een vlugge poging en gebruikt daarvoor testresultaten van Eurogamer en Hexus, met betrekking tot Borderlands 3 en Gears of War 5. De Radeon RX 6000 lijkt het op basis van de testen van beide sites Gears of War 5 wat af te moeten leggen tegenover de RTX 3080, maar zoals gezegd is een directe vergelijking nog moeilijk te maken. Op 28 oktober volgt meer informatie, want dan houdt AMD een evenement rond de RDNA2-architectuur en de RX 6000.

Update, 20.45: Planet 3DNow! heeft gecorrigeerde cijfers gepubliceerd. Onderstaande afbeelding is daar op aangepast.

Planet 3Dnow Radeon RX 6000 gecorrigeerd

Reacties (212)


AMD introduceert Zen 3 met 19 procent hogere ipc en Ryzen 5000-processors

Door Olaf van Miltenburg, 8 oktober 2020 19:06316 reacties

AMD heeft donderdag zijn Zen 3-chiparchitectuur aangekondigd. De generatie brengt een toename van 19 procent wat betreft de instructions per cycle. Op 5 november komen de eerste vier Ryzen 5000X-processors op basis van Zen 3 beschikbaar.

Zen 3 is de derde generatie van AMD's Zen-chiparchitectuur waarmee het in 2017 begon. Net als het vorig jaar aangekondigde Zen 2 laat AMD Zen 3 bij TSMC op 7nm maken. AMD bevestigde nog eens dat ook de opvolger Zen 4 in 2022 verschijnt en dan op een 5nm-procede geproduceerd wordt. AMD-cto Mark Papermaster lichtte donderdag de verbeteringen van Zen 3 toe. De generatie biedt een 19 procent hogere ipc of instructions per clockcycle, waar Zen 2 al een 15 procent hogere ipc dan de voorgaande generatie bood. AMD heeft wijzigingen bij onder andere cache prefetching, de execution engine en de micro-op cache doorgevoerd om tot de ipc-verbetering te komen.

AMD Zen 3

De Zen 3-chips bieden verder een unified 8-core complex; Zen 2 is nog opgebouwd uit twee core complexes van vier cores. Het voordeel is dat de acht cores bij Zen 3 allemaal directe toegang tot 32MB L3-cache hebben, waar de twee componenten met vier cores bij Zen 2 het beide met 16MB L3-cache moesten doen. De performance-per-watt-verbetering van Zen 3 tegenover Zen 2 bedraagt 24 procent, terwijl beide generaties dus op een 7nm-node geproduceerd zijn.

AMD-ceo Lisa Su kondigde meteen de eerste vier Ryzen-desktopprocessors op basis van Zen 3 aan, de Ryzen 9 5950X, de Ryzen 9 5900X, de Ryzen 7 5800X en de Ryzen 5 5600X. Het bedrijf maakt dus zoals verwacht gebruik van de Ryzen 5000-naam voor de chips en behoudt de Ryzen 4000-naam voor laptopchips en de Ryzen 4000G-serie van apu's

AMD Zen 3 core complex

De vier processors komen op 5 november beschikbaar. De Ryzen 9 5950X is een processor met zestien cores die 32 threads kan afhandelen en een maximale boostfrequentie van 4,9GHz biedt. Met de Ryzen 9 5900X met twaalf cores kunnen gamers een prestatiewinst van gemiddeld 26 procent tegemoet zien tegenover een identiek systeem met een Ryzen 9 3900XT, luidt de claim van AMD. Moederborden uit de AMD 500-serie kunnen na een BIOS-update overweg met de Ryzen 5000-desktopprocessors. De adviesprijzen in dollars liggen 50 dollar hoger dan de prijzen van de vorig jaar aangekondigde Ryzen 3000-desktopchips.

Ryzen 5000X op basis van Zen 3

Model Cores/
Threads
Tdp Boost/Base freq. (GHz) Total cache Koeler Prijs (usd) Beschikbaarheid
AMD Ryzen 9 5950X 16C/32T 105W Up to 4.9 / 3.4 72 MB N/A $799 Nov 5, 2020
AMD Ryzen 9 5900X 12C/24T 105W Up to 4.8 / 3.7 70 MB N/A $549 Nov 5, 2020
AMD Ryzen 7 5800X 8C/16T 105W Up to 4.7 / 3.8 36 MB N/A $449 Nov 5, 2020
AMD Ryzen 5 5600X 6C/12T 65W Up to 4.6 / 3.7 35 MB Wraith Stealth $299 Nov 5, 2020

Ryzen 3000X op basis van Zen 2

Processor Cores/threads Tdp Kloksnelheid Max. turbo Totale cache Prijs (bij aankondiging)
Ryzen 9 3950X 16/32 105W 3,5GHz 4,7GHz 72MB $749
Ryzen 9 3900X 12/24 105W 3,8GHz 4,6GHz 70MB $499
Ryzen 7 3800X 8/16 105W 3,9GHz 4.5GHz 36MB $399
Ryzen 7 3700X 8/16 65W 3,6GHz 4,4GHz 36MB $329
Ryzen 5 3600X 6/12 95W 3,8GHz 4,4GHz 35MB $249
Ryzen 5 3600 6/12 65W 3,6GHz 4,2GHz 35MB $199

Reacties (316)


Arm's 'big' cores ondersteunen vanaf 2022 alleen nog 64-bit

Door Olaf van Miltenburg, 8 oktober 2020 18:0147 reacties

De zogenaamde 'big' cores van Arm's Cortex-A-generatie van soc's ondersteunen vanaf 2022 alleen nog 64-bit en geen 32-bit meer. In 2022 verschijnen Arm's Makalu-chips, die dertig procent hogere prestaties dan de huidige Cortex-A78-cores moeten bieden.

De overstap naar exclusief 64-bit voor de krachtige cores van toekomstige Cortex A-generatie in 2022, maakt dat in 2023 de eerste mobiele apparaten verschijnen die alleen met 64-bit-code overweg kunnen en niet meer met 32-bit-code. Volgens Arm maakt de 64-bits instructieset hogere hardwareprestaties mogelijk, waar apps en rekentaken rond kunstmatige intelligentie en AR en VR van kunnen profiteren. Bovendien zouden ontwikkelaars er voordeel van hebben, vanwege de prestatiewinst bij het compileren in 64-bit en de focus op een enkele set binaries.

Arm maakt voor zijn soc-ontwerpen gebruik van een configuratie van kleine, zuinige cores en grote, krachtige varianten. Het bedrijf noemde deze ontwerpen aanvankelijk big.Little en sinds 2017 DynamIQ. Uit de bewoordingen van Arm valt op te maken dat de zuinige cores in ieder geval aanvankelijk nog 32-bit ondersteunen, en zo waarschijnlijk bestaande 32-bit-apps kunnen blijven draaien.

De Arm-architectuur ondersteunt al sinds 2011 64-bit-verwerking, bij de komst van ARMv8-A. Het gaat hierbij om de AArch64- of ARM64-extensie, die naast de AArch32- of 32-bit-instructieset aanwezig is. Socs kunnen daarmee zowel 64-bit- als 32-bit-apps draaien. Het laten vallen van AArch32 biedt Arm mogelijkheden om de grote Cortex-A-cores te verbeteren. Softwareleveranciers zijn al langer bezig met de overgang naar 64-bit. Apple ondersteunt vanaf iOS11 al geen 32-bit-apps meer en Google eist sinds februari 2019 dat van Android-apps ook 64-bitversies verschijnen.

Arm publiceerde verder een roadmap waar de Matterhorn-generatie van Cortex-A voor 2021 en Makalu voor 2022 op staan. Een enkele Makalu-core zou tot aan 30 procent beter moeten presteren dan een Cortex-A78-core, aldus een schatting van Arm op basis van SPECint_base2006-resultaten. Details over deze komende generaties gaf Arm verder niet.

Arm Matterhorn Makalu 2020 roadmap

Reacties (47)


Adobe brengt 2021-versies van Photoshop Elements en Premiere Elements uit

Door Arnoud Wokke, 8 oktober 2020 16:1459 reacties

Adobe heeft Photoshop Elements 2021 en Premiere Elements 2021 uitgebracht. De fotosoftware heeft nu onder meer een tool om een gezicht te draaien, terwijl de videosoftware beschikt over betere prestaties met gpu-versnelling.

Beide programma's zijn per direct beschikbaar, zegt Adobe. De Face Tilt-functie zorgt ervoor dat Photoshop Elements-gebruikers de stand van een gezicht kunnen corrigeren met een enkele druk op de knop, zodat een persoon bijvoorbeeld recht in de camera kijkt. Een andere nieuw functie is om gifjes te maken van stilstaande beelden met hulp van Adobe's Sensei AI-engine.

Premiere Elements krijgt naast gpu-acceleratie ook objectherkenning die gedurende de hele video intact blijft. Daardoor wordt het mogelijk om een object te selecteren en daar een bewerking op te doen, waarbij die bewerking op het object dus in de hele video actief blijft. Alle wijzigingen aan de software staan op een aparte pagina.

De nieuwe versies van de eenvoudigere varianten van Photoshop en Premiere Pro zijn onmiddellijk beschikbaar. Adobe vraagt ongeveer 100 euro voor elk van de programma's, terwijl de combinatie van beide te koop is voor rond 151 euro.

Adobe Photoshop Elements 2021Adobe Photoshop Elements 2021Adobe Premiere Elements 2021

Reacties (59)


GGD werkt aan snellere manier om contactgegevens te delen bij coronabesmetting

Door Arnoud Wokke, 8 oktober 2020 15:20188 reacties

De GGD en het Nederlandse ministerie van Volksgezondheid werken aan een snellere manier voor met corona besmette mensen om gegevens van contactpersonen te delen. De bewoording lijkt erop te duiden dat het gaat om een app.

De dienst of app moet ervoor zorgen dat de GGD sneller contactgegevens heeft, schrijft minister Hugo de Jonge aan de Tweede Kamer. "Net als bij CoronaMelder doe ik daarbij geen concessies ten aanzien van privacy, informatieveiligheid, grondrechten, nationale veiligheid en toegankelijkheid en vrijwillig gebruik", aldus de minister. "Hiermee beoog ik het noodzakelijke draagvlak en vertrouwen te creëren en te komen tot een solide implementatie op basis van geldende wet- en regelgeving."

Met de dienst, die als werktitel Oplossing 2 heeft, kunnen gebruikers zich aanmelden, contactgegevens van relevante contactpersonen verzamelen en die delen met de GGD. Dat gebeurt zonder automatische koppeling met de systemen van de GGD, volgens de minister. Misschien komt er in de dienst ook functionaliteit voor klachten registreren of ondersteuning vragen.

Nu moeten positief geteste mensen bij bron- en contactonderzoek telefonisch contactgegevens doorgeven van anderen met wie zij in contact zijn geweest. Dat duurt langer en geeft kans op fouten bij het overtypen van de gegevens, zegt De Jonge.

De GGD heeft specificaties voor deze dienst vastgesteld. De eerste versie moet snel komen; het gaat om een andere dienst of app dan CoronaMelder. GGD's in het hele land zullen die app vanaf zaterdag ondersteunen, na goedkeuring van de Eerste Kamer eerder deze week. CoronaMelder kan telefoons waar het apparaat van de positief geteste persoon gedurende een kwartier dichtbij is geweest, anoniem op de hoogte stellen van de besmetting.

Reacties (188)


Voormalig App Store-baas: Apple dwarsboomt concurrenten met regels

Door Arnoud Wokke, 8 oktober 2020 15:09239 reacties

Phillip Shoemaker, die de baas was van het beoordelingsproces voor apps in de iOS App Store, zegt dat Apple concurrenten dwarsboomt met zijn regels voor apps. Bovendien bevoordeelt Apple volgens hem eigen diensten ten koste van die van concurrenten.

Shoemaker, die van maart 2009 tot april 2016 functioneerde als topman van de App Store en die de regels zegt te hebben bedacht, heeft in gesprek met een commissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden gezegd dat Apple absolute controle heeft over de apparaten van klanten. "De beslissingen die Apple neemt in relatie tot apps van derden, moeten onberispelijk zijn en dat zijn ze niet", aldus Shoemaker op pagina 371 van het adviesrapport van de commissie.

Zo weerspreekt Shoemaker Apples claim dat het elke ontwikkelaar hetzelfde behandelt en zegt de bedenker van de regels dat die regels op sommige vlakken 'discutabel en willekeurig' zijn. Zo zou Apples eigen gamedienst Arcade duidelijk in strijd met de regels zijn, maar verscheen die toch in de App Store. Andere diensten met een catalogus aan games, zoals Google Stadia en Microsoft xCloud, mogen dan weer niet in de App Store. Apple heeft 'geworsteld met het inzetten van de App Store als wapen tegen concurrenten', aldus Shoemaker.

In een reactie op het rapport spreekt Apple de getuigenis van Shoemaker tegen. In die reactie claimt het bedrijf geen dominante positie te hebben op welke markt dan ook waarin het actief is. Inhoudelijk gaat het statement niet in op de statements van de eigen voormalige topman.

De getuigenis komt uit het rapport dat woensdag naar buiten kwam. De vier grote techbedrijven zijn uitgegroeid tot het soort monopolies uit de tijd van de oliebaronnen en spoortycoons, staat in het rapport van de mededingingscommissie. De techbedrijven hebben hun positie misbruikt om prijzen op te leggen en de regels te bepalen op de markt voor e-commerce, zoeken, advertenties, sociale netwerken en uitgeverij.

Reacties (239)


Microsoft test aanpassen set-up Windows 10 aan gebruiksdoel

Door Arnoud Wokke, 8 oktober 2020 13:23224 reacties

Microsoft is bezig met het testen van een functie om de set-up van Windows 10 aan te passen aan het doel dat gebruikers met een apparaat hebben. De functie zit in een Insiders-build van een nieuwe versie van het besturingssysteem.

Voor de nieuwe functie vraagt Microsoft waarvoor gebruikers een apparaat willen gebruiken, met opties als 'gaming', 'schoolwerk' en 'zakelijk', schrijft Microsoft. Vervolgens stemt de set-up de getoonde opties af op die keuze, maar er staat daarna niets anders ingesteld dan normaal, aldus het bedrijf. Wat er precies anders is, vermeldt Microsoft niet.

Microsoft begint met de ontwikkeling van de functie en die is dus nog niet klaar. Een deel van de testers krijgt de functie te zien bij het resetten van het apparaat, aldus Microsoft. Het gaat om build 20231 in het Dev Channel van het Insiders-programma.

Het bedrijf test functies in de afgelopen jaren vaak en vroeg via zijn Insiders-programma. Veel van die functies komen in een later stadium in de stabiele versie van Windows 10, waarvoor jaarlijks twee grote updates verschijnen.

Aanpassen set-up op gebruiksdoel in Windows 10, oktober 2020

Reacties (224)


Diverse ziekenhuizen hebben ict-storing door onbekende oorzaak - update

Door Arnoud Wokke, 8 oktober 2020 13:04144 reacties

Diverse Nederlandse ziekenhuizen hebben te maken met een ict-storing door een nog onbekende oorzaak. Door de storing zijn dossiers niet in te zien en werken aanmeldzuilen in de ziekenhuizen niet.

Het gaat om het Isala-ziekenhuis in Zwolle, de ZorgSaam Zorggroep in Zeeuws-Vlaanderen en Noordwest Ziekenhuisgroep in onder meer Alkmaar die met de storing te maken hebben, meldt de NOS. Patiëntenportalen van het Diakonessenhuis in Utrecht, Sint Jans Gasthuis in Weert en het Dijklander Ziekenhuis in onder meer Purmerend hebben ook last van een storing.

Noordwest zegt dat de storing ligt bij dienstverlener ICTZ, maar die ontkent dat de storing bij dat bedrijf vandaan komt. Daardoor is het onduidelijk waardoor de storing komt en bij wie het probleem precies ligt. Er is ook geen prognose over wanneer alles weer online zal zijn.

Update 13:56: Chipsoft, leverancier van de EPD-software, zegt in een reactie dat de oorzaak niet bij hen ligt. "Het is extern en we hebben ook geen zicht op wanneer er een oplossing is." ICTZ heeft nog geen gehoor gegeven aan een verzoek om terug te bellen, maar zegt tegen NHNieuws dat het ligt aan de provider van het datacenter. Wat daarmee gebeurd is, is nog niet bekend.

Reacties (144)


Gerucht: Samsung presenteert volgend jaar smartphone met oprolbaar scherm

Door Arnoud Wokke, 8 oktober 2020 12:0359 reacties

Samsung zou volgend jaar een smartphone met oprolbaar scherm willen presenteren, suggereert de Korea Herald. LG zou werken aan eenzelfde soort concept. Samsung heeft nu alleen nog smartphones met vouwbare schermen.

Het is nog onbekend hoe het scherm uitgerold zou worden, meldt Korea Herald. Het kan gaan om een scherm dat een langere schermverhouding krijgt bij het uittrekken of om een concept waarbij het scherm juist breder wordt. Samsung zou de telefoon volgend jaar willen uitbrengen, maar wanneer is niet bekend.

LG werkt aan een vergelijkbaar concept en toonde vorige maand al een teaser daarvoor. Naast de Zuid-Koreaanse fabrikanten is ook het Chinese TCL bezig met een smartphone met oprolbaar scherm. De fabrikant toonde eerder dit jaar een concept.

Samsung en LG hebben niet gereageerd op het gerucht. LG zou zijn telefoon met oprolbaar scherm willen presenteren op telecombeurs Mobile World Congress volgend jaar. Die vindt eind juni plaats.

TCL-prototype 3: smartphone met oprolbaar scherm Bron: Android CentralTCL-prototype 3: smartphone met oprolbaar scherm Bron: Android Central

TCL-concept. Bron: Android Central

Reacties (59)


Consultatie voor gebruik WPA2 Enterprise bij publieke overheidsnetwerken begint

Door Tijs Hofmans, 8 oktober 2020 10:2891 reacties, submitter: dwizzy

De overheid start donderdag een internetconsultatie over het verplichten van de WPA2 Enterprise-standaard op openbare overheidsnetwerken. Het Forum Standaardisatie raadde dat aan in een advies.

Het gaat om publieke wifinetwerken die bij overheidsinstellingen worden aangeboden, zoals gastnetwerken bij Rijksoverheidsinstellingen, provincies, gemeenten en waterschappen, en netwerken bij publieke instellingen.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken begint donderdag een internetconsultatie waarin het input vraagt over het verplicht stellen van WPA2 Enterprise als standaardbeveiliging voor dergelijke netwerken. Daar moet een 'pas-toe-of-leg-uit'-beleid voor gaan gelden. Het Forum Standaardisatie raadt dat aan in een rapport.

Op dit moment wordt WPA2 Enterprise al toegepast bij de overheid als de standaard netwerkbeveiliging, maar er geldt een uitzonderingspositie voor 'openbare netwerken voor gastgebruik'. In het expertadvies zegt het Forum Standaardisatie dat een pas-toe-of-leg-uitbeleid 'veilig gebruik van digitale dienstverlening bevordert, een veilige samenwerking met niet-overheidsmedewerkers stimuleert en de faciliteiten die de overheid biedt, beter beveiligt'.

Het Forum benadrukt dat de nieuwe regels niet bedoeld zijn om het aanbieden van een gastnetwerk te verplichten. "Wanneer een wifinetwerk echter wordt aangeboden, moet deze standaard toegepast worden", schrijft de instantie. Betrokken partijen en geïnteresseerden hebben tot 4 november om te reageren op de consultatie.

Eerder dit jaar zei het commerciële Publicroam al dat een groot deel van de Nederlandse gemeenten onveilige wifigastnetwerken aanbood. Dat deed het nadat het Forum Standaardisatie in gesprek was gegaan met Publicroam voor een onderzoek naar het gebruik van WPA2 Enterprise bij de overheid.

Reacties (91)


AMD lost bug in Radeon-driver die bsod kan veroorzaken begin volgend jaar op

Door Julian Huijbregts, 8 oktober 2020 09:5497 reacties

Beveiligingsbedrijf Cisco Talos heeft een bug in AMD's gpu-driver ontdekt die het mogelijk maakt om systemen te laten crashen. AMD stelt dat dit geen gevolgen heeft voor de veiligheid en zegt het probleem in het eerste kwartaal van 2021 op te lossen.

De onderzoekers ontdekten dat het mogelijk is om een out-of-bounds read and denial of service, ofwel een blue screen of death, te forceren op systemen met de desbetreffende gpu-driver. Dat werkt door een specifiek verzoek naar de D3DkmtcreateAllocation-api te sturen. Daarvoor moet een aanvaller toegang hebben tot het systeem, maar admin-rechten zijn niet noodzakelijk.

Het probleem zit in het Atikmdag.sys-bestand van de Radeon Graphics-driver. Talos heeft geconstateerd dat de bug in ieder geval vanaf versie 26.20.15029.27017 aanwezig is. Dat is de aanduiding voor de Radeon Software Adrenalin 2020 Edition 20.4.2, die in april uitkwam.

Cisco Talos heeft AMD in juli ingelicht. AMD bevestigt het probleem en heeft er de code CVE-2020-12911 aan toegekend. Volgens AMD gaat het om een potentiële kwetsbaarheid, maar de fabrikant stelt dat vertrouwelijke informatie en de veiligheid van systemen niet in het geding zijn. De crashes die via de bug te forceren zijn, zijn op te lossen met een herstart. AMD gaat het probleem oplossen in gpu-drivers die in het eerste kwartaal van 2021 uitkomen.

Update, 13:49: De potentiële kwetsbaarheid staat los van bsod-problemen die op kunnen treden tijdens gamen. Voor consumenten heeft de bug vermoedelijk geen grote gevolgen. Kwaadwillenden kunnen alleen een bsod forceren als ze al toegang hebben tot de computer.

Eind september publiceerde Cisco Talos informatie over een remode code execution-kwestbaarheid in een gpu-driver van Nvidia. Door een speciaal geprepareerde shader te tonen kon een aanvaller rechten verhogen op een systeem. De onderzoekers ontdekten de kwetsbaarheid in maart, Nvidia heeft die inmiddels opgelost, waarna publicatie volgde.

AMD Radeon RX 5700XT en RX 5700

Reacties (97)


NZXT brengt Z490-moederbord met minimalistisch ontwerp uit voor 230 euro

Door Julian Huijbregts, 8 oktober 2020 09:06135 reacties

NZXT brengt een moederbord met Intels Z490-chipset uit. Het N7 Z490-moederbord heeft een minimalistisch ontwerp en is gemaakt in de fabrieken van ASRock. NZXT brengt een zwarte en een witte variant uit. Het bord kost 230 euro.

Het NZXT N7 Z490-moederbord is zwart uitgevoerd, maar de fabrikant levert twee versies, met witte of zwarte afdekplaten van plastic en metaal. Het bord is gebaseerd op de Z490-chipset en heeft een lga1200-socket voor Intel-processors uit de Comet Lake-serie.

Volgens AnandTech is het bord gemaakt door ASRock. NZXT bracht twee jaar geleden zijn eerste moederbord uit. Dat was een Z390-bord en dat kwam uit de fabrieken van ECS. NZXT is zelf met name bekend van zijn behuizingen.

Het N7 Z490-moederbord is voorzien van Wi-Fi 6, een 2,5Gbit/s-ethernetaansluiting en twee M.2-slots met PCIe 3.0 x4-ondersteuning. Het bord zelf is niet kleurrijk uitgevoerd, maar NZXT voorziet wel in rgb-headers voor verlichtingssystemen van alle bekende fabrikanten.

NZXT N7 Z490NZXT N7 Z490NZXT N7 Z490NZXT N7 Z490NZXT N7 Z490NZXT N7 Z490NZXT N7 Z490NZXT N7 Z490NZXT N7 Z490

Reacties (135)


'Orange Belgium komt dit jaar nog met los abonnement voor breedbandinternet'

Door Julian Huijbregts, 8 oktober 2020 08:35148 reacties, submitter: olivierjacobs

Orange Belgium komt volgens de nieuwe topman van het bedrijf met een los abonnement voor breedbandinternet. Het abonnement zou goedkoper worden dan de vergelijkbare abonnementen van Proximus en Telenet.

Xavier Pichon, de nieuwe topman van het bedrijf, zegt in een vraaggesprek met De Tijd dat het losse breedbandabonnement vermoedelijk dit jaar nog af te nemen zal zijn. "Er is vraag naar, dus moeten we ervoor gaan", aldus Pichon. Orange Belgium heeft momenteel een marktaandeel van 10 procent en wil dat vergroten naar 25 procent. De provider wil dat onder meer doen met een los abonnement voor breedbandinternet.

Concurrenten Proximus en Telenet bieden al abonnementen aan met alleen breedbandinternet. Bij die providers kost dat respectievelijk 27,50 en 28,31 euro per maand. Orange zou flink onder dat bedrag willen gaan zitten, maar wat het losse breedbandabonnement gaat kosten, is nog niet duidelijk.

Momenteel biedt Orange alleen vast internet aan in combinatie met mobiele abonnementen. Die abonnementen kosten 70 en 55 euro per maand. Orange biedt ook Flybox aan voor 20 euro per maand. Dat is een los internetabonnement, maar het gebruikt een 4G-verbinding.

Orange-aanbod
Het huidige aanbod van Orange Belgium

Reacties (148)


Epic maakt Unreal Engine geschikt voor interfaces van auto's

Door Julian Huijbregts, 8 oktober 2020 08:0481 reacties

Epic Games gaat zich met zijn Unreal Engine ook richten op human-machine interfaces in auto's. General Motors is de eerste fabrikant die de software gaat gebruiken voor het maken van een digitale cockpit. Dat zal gebeuren bij de Hummer EV.

Volgens Epic is de Unreal Engine geschikt voor het maken van 'zeer boeiende' infotainmentsystemen, zowel in 2d als 3d. Het bedrijf heeft daarom het Unreal Engine HMI Initiative opgericht. Autofabrikanten kunnen zich daarbij aansluiten. Vooralsnog is alleen bekendgemaakt dat General Motors dat doet en dat de GMC Hummer EV, die op 20 oktober wordt onthuld, gebruik zal maken van de Unreal Engine. Of andere autofabrikanten de engine ook gaan gebruiken, is nog niet bekend.

Epic positioneert Unreal Engine als een tool waarmee ontwerpers relatief eenvoudig designs kunnen maken, die snel geïtereerd kunnen worden. De designs zijn volgens Epic met een enkele klik te exporteren naar iOS- en Android-apparaten en daardoor meteen in actie te zien in een auto.

Unreal Engine krijgt specifieke HMI-features. Zo wil Epic onder andere zorgen voor een snelle opstarttijd. Volgens het bedrijf duurt het laden van interfaces bij sommige auto's nu tien seconden of meer. Interfaces gemaakt met de Unreal Engine zouden 'zeer snel' booten, omdat inhoud die niet direct nodig is, later opgestart kan worden. Epic stelt ook integratie met Mapbox in het vooruitzicht. Dat is een leverancier van kaarten.

Momenteel kan Unreal Engine gebruikt worden in auto's waarvan het softwareplatform is gebaseerd op Linux of Android. Epic gaat zijn engine ook compatibel maken met BlackBerry QNX. Dat voormalige besturingssysteem voor BlackBerry-smartphones wordt gebruikt als basis voor infotainmentsystemen en digitale interfaces van auto's van tal van fabrikanten, zoals Audi, BMW, Ford, Honda, KIA, Mercedes-Benz, Toyota en Volkswagen.

Unreal Engine HMI

Reacties (81)


AMD bevestigt Ryzen 5000-naamgeving voor Zen 3-processors

Door Julian Huijbregts, 8 oktober 2020 07:33206 reacties

De komende desktopprocessors van AMD vallen onder de Ryzen 5000-serie. Dat bevestigt de fabrikant in een aankondiging van een livestream, die donderdagavond om 18:00 uur Nederlandse tijd zal plaatsvinden. Daarin presenteert AMD zijn eerste Zen 3-cpu's.

De Ryzen 5000-processors omvatten de vierde generatie van Ryzen-processors voor desktops en volgen de huidige Ryzen 3000-modellen op. AMD slaat de 4000-serie vermoedelijk over omdat die ook al voor laptops bestaan en omdat dit nummer ook al wordt gebruikt in de Ryzen 4000G-serie van apu's.

Dat AMD de Ryzen 5000-naamgeving zou gebruiken voor zijn nieuwe processors werd al langer gesuggereerd in geruchten, maar het is voor het eerst dat AMD daar nu zelf duidelijkheid over geeft. De processors die AMD donderdagavond gaat aankondigen, zijn gebaseerd op de Zen 3-architectuur en worden net als de cpu's op basis van Zen 2 op 7nm gemaakt.

Ryzen 5000AMD noemt de presentatie van donderdagavond Where Gaming Begins. Dat wijst erop dat AMD de prestaties van de Zen 3-processors in games zal benadrukken. AMD-ceo Lisa Su zal de processors aankondigen. De presentatie is live te volgen via YouTube.

Update, 12:54: AMD heeft de naam van de video op YouTube gewijzigd. Er staat geen 5000 meer in de titel. De verwijzing naar de 5000-serie is nog wel te zien als de link gedeeld wordt op bijvoorbeeld Twitter. Het is onbekend waarom de naam is aangepast.

Reacties (206)

Lees meer