Amazon, Apple, Facebook en Google hebben een monopolie en misbruikten hun dominante positie, concludeert een commissie van het Huis van Afgevaardigden van de Verenigde Staten na onderzoek. Een van de aanbevelingen is om de bedrijven op te breken.
De vier techbedrijven zijn uitgegroeid tot het soort monopolies uit de tijd van de oliebaronnen en spoortycoons, staat in het rapport van de mededingingscommissie. De techbedrijven hebben hun positie misbruikt om prijzen op te leggen en de regels te bepalen op de markt voor e-commerce, zoeken, advertenties, sociale netwerken en uitgeverij. Onder andere The New York Times en CNBC publiceren over de bevindingen, waarbij laatstgenoemde het rapport van 449 pagina's publiceert.
De Democraten in de commissie adviseren om afsplitsen van bedrijfsonderdelen te kunnen opleggen en ongewenste uitbreiding van dominante platforms te kunnen voorkomen. Ook willen ze de bewijslast bij overnames omdraaien, zodat bedrijven zelf moeten duidelijk maken dat de overname de concurrentie niet schaadt, in plaats van dat een mededingingsautoriteit dat moet doen. Dit moet zogenoemde killer acquisitions voorkomen, waarbij een opkomend bedrijf wordt overgenomen om te voorkomen dat dit te succesvol wordt en een bedreiging gaat vormen voor een dominant platform.
De beschuldigingen tegen Facebook, Apple, Google en Amazon
Bij het onschadelijk maken van de concurrentie door overnames verwijst de commissie naar Facebook en Instagram. Een interne memo zou erop wijzen dat Instagram ook als dochterbedrijf niet mocht concurreren met Facebook, na de overname. Facebook heeft volgens het onderzoek een monopoliepositie bij online adverteren en sociale netwerken. Amazon wordt in het document beschuldigd van misbruik van marktmacht bij leveranciers en derde partijen die via zijn platform verkopen. Amazon noemt deze verkopers partners, maar zou ze intern als concurrenten beschouwen. Amazon zou inmiddels 40 tot 50 procent van de online verkopen in de VS voor zijn rekening nemen.
Wat Apple betreft noemt het document de marktpositie met de App Store en zijn besturingssystemen. Apple zou deze gebruiken om barrières op te werpen tegen concurrentie, rivalen te weren, hoge prijzen op te leggen aan app-ontwikkelaars en zijn eigen aanbod voorrang te geven. Google heeft volgens de conclusies een monopolie bij online zoeken en de markt voor advertenties rond zoeken. Door de gebruikersdata van meerdere diensten met elkaar te combineren, weet Google zijn dominante positie te versterken en ook het afdwingen van de installatie van Google-apps op Android schaadt de concurrentie, aldus het rapport.
Republikeinen in de commissie gaan niet of deels mee in de aanbevelingen. Zo gaat het advies voor opsplitsingen de meesten van hen te ver, maar enkelen scharen zich achter het advies om de positie van mededingingsautoriteiten te verstevigen.
Weerwoord van de techbedrijven
De techbedrijven spreken zich uit tegen de bevindingen. Google wijst erop dat zijn diensten miljoenen Amerikaanse gebruikers helpen en dat er miljarden dollars gestoken zijn in de verbetering van de diensten. Amazon schrijft dat de voorgestelde regels kleine bedrijven en consumenten schaadt. Volgens Amazon is er juist veel concurrentie op de retailmarkt en is de omzet van Walmart het dubbele van zijn eigen omzet.
Apple wijst de conclusies krachtig van de hand en meldt dat de App Store juist nieuwe markten, diensten en producten mogelijk maakt, waar ontwikkelaars de vruchten van plukken. Facebook claimt te concurreren met diensten die miljarden gebruikers hebben en het bedrijf noemt overnames onderdeel van elke sector en slechts een van de manieren om 'te innoveren en meer waarde naar mensen te brengen'.