Netwerkbeheerder Enexis en de Groningse gemeente Stadskanaal beginnen aan een pilot om zowel gelijkspanning als snel dataverkeer via het openbare verlichtingsnet te laten lopen in het dorp Vledderveen. Dit zou internet met een snelheid van 60Mbit up en down mogelijk kunnen maken.

In tegenstelling tot wisselstroom, waar heel Nederland mee van elektriciteit wordt voorzien, bevindt zich aanzienlijk minder ruis op een leiding waar gelijkstroom doorheen gaat, meldt een vertegenwoordiger van de gemeente aan RTV Noord. De hoeveelheid ruis op zo'n leiding is zodanig klein dat tegelijkertijd het dataverkeer van het internet door het openbare verlichtingsnet zou kunnen lopen, samen met de gelijkstroom. Dit biedt een uitkomst in buitengebieden als het dorp Vledderveen, waar geen snel internet aanwezig is, terwijl daar wel vraag naar is. In die situatie is het te kostbaar om aparte internetleidingen aan te leggen, maar biedt een openbaar verlichtingsnet dat gelijkstroom voor lantaarnpalen en internet voor woningen vervoert juist een uitkomst.

Het is niet de bedoeling om het internetsignaal via een kabel aan de huishoudens aan te bieden. Een artikel op de site Energia spreekt van internet via wifihotspots in de straatlantaarns, al is dat deel van de proef niet in handen van de energieaanbieder Enexis. Het gaat in eerste instantie om 135 lichtmasten en acht kilometer kabel.

Onderzoek naar en voorbereiding op de pilot gaan de gemeente 37.500 euro kosten. Netwerkbeheerder Enexis zorgt ervoor dat het deel in kwestie van zijn openbare verlichtingsnet aangepast gaat worden om gelijkspanning te ondersteunen. Ergens halverwege volgend jaar moeten de voorbereidingen en onderzoeken afgerond zijn, en kunnen de eerste praktijktests van start gaan. Voor zover bekend is dit de eerste keer dat een dergelijke pilot wordt uitgevoerd.

De gemeente Stadskanaal op Google Maps

De Japanse uitgever en ontwikkelaar Konami ontkent eerdere berichten dat het bedrijf de ontwikkeling aan zijn grote pc- en console-franchises stopgezet zou hebben. Dat meldt een vertegenwoordiger van Konami aan een klant.

De vertegenwoordiger vertelt aan een klant dat hij "kan beloven dat we Metal Gear niet achterlaten of iets dergelijks. Ik weet dat een paar blogs dat beweren, maar ik weet niet zeker waar ze dat vandaan halen." De vertegenwoordiger doelt op een publicatie van Gameblog.fr die op 18 september schreef dat Konami, op de ontwikkeling van Metal Gear Online en Pro Evolution Soccer 2016 na, nergens meer aan werkte. Dat baseerde de blog op anonieme bronnen. "We zijn beslist nog bezig met franchises als Metal Gear, Silent Hill, Castlevania, PES en de rest," vervolgt de vertegenwoordiger van Konami.

Tegenover het Japanse Nikkei Trendy Net stelde de ceo van Konami in Mei wel dat het bedrijf in de toekomst mobile games als zijn hoofdplatform gaat gebruiken. Op basis van deze nieuwe uitspraken lijkt Konami dus van plan te zijn uit te breiden naar mobile zonder zijn bestaande platformen en franchises in de steek te laten.

In maart van dit jaar plaatste Konami nog vacatures om ontwikkelaars aan te trekken voor toekomstige Metal Gear-games. De bronnen van Gameblog.fr melden echter dat er niemand is aangenomen om die posities op te vullen. Konami is de laatste tijd met enige regelmaat negatief in het nieuws. Zo zijn er meerdere signalen die wijzen op het vertrek van Metal Gear-regisseur Hideo Kojima bij het bedrijf. Ook de nieuwe Silent Hill-game, waar de PS4-game P.T., of Playable Teaser op gebaseerd is, zal niet afgemaakt worden, bevestigde Konami in april.

Een game die sterk lijkt op P.T. is echter op 21 september geplaatst op Kickstarter. Net als P.T. en de geannuleerde Silent Hills speelt horrorgame Allison Road zich af in een verlaten huis en is de hoofdrolspeler een man die met geheugenverlies alleen wakker wordt in zijn eigen huis. Het is aan hem om uit te zoeken wat er met hem en zijn gezin gebeurd is terwijl hij tegelijkertijd 'Lily' en andere paranormale wezens moet ontlopen. De game is bedoeld voor Windows met ondersteuning voor Oculus VR, maar heeft stretch goals voor OS X, Linux, PlayStation 4 en Xbox One. Achter de game zit ontwikkelstudio Lilith Ltd, die in 2015 is opgericht.

Nvidia brengt naar eigen zeggen de GTX 980 naar laptops. De fabrikant maakt hiervoor de GM204-gpu met 2048 cores voor laptopfabrikanten beschikbaar. Die kunnen daarmee laptops met hogere prestaties voor games maken dan met de GTX 980M mogelijk is.

Veel details geeft Nvidia niet, maar duidelijk is dat Nvidia de volledige GM204-gpu met 2048 cores beschikbaar maakt voor gebruik in laptops. De huidige GTX 980M voor laptops is weliswaar ook op de GM204 gebaseerd maar bij die implementatie zijn slechts 1536 cores geactiveerd. Ten opzichte van de desktopkaart GTX 980 zijn bij de laptopversie de kloksnelheden waarschijnlijk verlaagd om het verbruik te verlagen maar wat die snelheden dan zijn meldt Nvidia niet. De tdp van de GTX 980 bedraagt 165W, te hoog voor laptops.

De GTX 980 komt als MXM naar de laptops. In ieder geval zes fabrikanten gaan die module als zodanig integreren in modellen, waaronder Asus, MSI en Clevo. Asus liet met zijn eerder aangekondigde GX700 al zien dat een flink koelsysteem nodig is om de gpu op temperatuur te houden: de fabrikant gebruikt waterkoeling. Volgens Nvidia zouden huidige fan-koelers echter ook voldoende moeten zijn en het bedrijf adviseert fabrikanten controle over de fans te geven zodat gebruikers hun high-end laptops nog kunnen overklokken ook. Ook raadt Nvidia gebruik van minstens vier- tot achtfasige energievoorzieningen aan. Bij de GTX 980M is dat een driefasige voorziening.

Google brengt twee jaar na Zopfli een nieuw compressiealgoritme uit met de naam Brotli. Waar Zopfli nog compatibel was met Deflate, is Brotli een volledig nieuw dataformaat. Het nieuwe formaat moet een 20 tot 26 procent hogere compressieverhouding kunnen halen over Zopfli.

Een eigen studie van de Google-ontwikkelaars liet zien dat Brotli ongeveer zo snel is als zlib's Deflate-implementatie, terwijl het gemiddeld iets kleinere files oplevert dan lzma en bzip2. De naam van het nieuwe opensource-compressiealgoritme is net als Zopfli weer afgeleid van een Zwitsers bakkerijproduct, Brötli, wat 'broodje' in Zwitsers Duits betekent.

Google ontwikkelde het nieuwe algoritme naar aanleiding van de ontwikkeling van Zopfli. Volgens de eigen onderzoekspaper werden na de brede acceptatie van Zopfli 'geluiden gehoord' dat het tijd zou worden om het Deflate-bestandsformaat te gaan verlaten en een nieuwe vorm te bedenken. Met Brotli doet de internetgigant een poging een lossless compressieformaat te maken dat fundamenteel anders is dan Deflate.

Voor Google en anderen helpen alle kleine beetjes omdat kleinere bestanden zorgen voor het sneller laden van pagina's. De hoop is dat het formaat in de toekomst wordt ondersteund door alle grote webbrowsers omdat het formaat voordeel zou opleveren voor gebruikers van mobiele verbindingen.

De Belgische spoorwegmaatschappij heeft zijn dienstregeling beschikbaar gemaakt voor derde partijen. Een van de eerste bedrijven die gebruikmaakt van de data is Google Maps, waardoor gebruikers treintijden in de plattegronddienst kunnen opvragen.

Google Maps bevatte al Belgische ov-informatie, maar daarbij ging het om regionale gegevens van bijvoorbeeld het Brusselse MIVB en de Vlaamse Vervoermaatschappij De Lijn. Nu is dan ook de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen overstag gegaan: de dienstregeling van de maatschappij is opgenomen in Google Maps.

Niet alleen Google maar iedere geïnteresseerde partij kan de data van de maatschappij zonder kosten opvragen, na hiervoor een overeenkomst met gebruiksvoorwaarden getekend te hebben. De organisatie maakt de gegevens op basis van de General Transit Feed Specification beschikbaar. Het heeft relatief lang geduurd voor de trein-informatie in België als publieke data vrijgegeven werd.

Volgens de NMBS komt dat omdat bij de NMBS-Groep aanvankelijk zowel Infrabel als NMBS eigenaar van de data waren. "Externe partijen sluiten liefst met maar één bedrijf een contract, wat in de oude structuur niet mogelijk was", aldus de organisatie. Na een reorganisatie is NMBS nu de enige partij die communiceert met de reizigers, waarna een technisch systeem ontwikkeld kon worden om de data vrij te geven. In het verleden trad de NMBS nog op tegen oneigenlijk gebruik van zijn data.

Microsoft heeft dinsdag Office 2016 voor Windows vrijgegeven. Het kantoorpakket bevat onder andere bijgewerkte versies van Word, Excel, PowerPoint, OneNote, Outlook, Project, Visio en Access. Office 2016 moet onder andere het samenwerken aan documenten makkelijker maken.

Een van nieuwe eigenschappen bij Word is volgens Microsoft de mogelijkheid tot 'tegelijkertijd werken', waarbij opmerkingen bij een document realtime in beeld komen bij teamleden. Die functie werkte tot nu toe alleen in webapps. Bij Outlook zou de zoekfunctie sneller werken en ook heeft Microsoft de toegang tot bijlagen in OneDrive voor alle ontvangers van mail verbeterd. In Excel is het nu standaard mogelijk te publiceren naar Microsofts business intelligence-programma Power BI en ook hebben de tabeltypes een opfrisbeurt gekregen.

Skype for Business is geïntegreerd en de ribbon bevat bij Office 2016 het Tell Me-venster, dat gebruikers na een zoekopdracht de juiste commando's moet voorschotelen, ter vervanging van een traditioneel help-menu. Veel van de mogelijkheden om samen aan documenten te werken zaten al in Office 2013 maar Microsoft heeft ze makkelijker vindbaar gemaakt; daarnaast zijn er nieuwe features als Office 365 Groups voor het maken van publieke of private teams. Elk team heeft zijn eigen inbox, agenda, OneNote-kladblok en webopslag.

Daarnaast komt er een preview van een Office 365 Planner-programma, voor het organiseren van werk in teams. Ook voor OneDrive for Business heeft Microsoft updates in de planning, waarin onder andere synchronisatemogelijkheden worden uitgebreid. In de preview voor Office 365 First Release-klanten is verder GigJam beschikbaar, voor het volgen en voltooien van bedrijfstaken.

Tenslotte claimt Microsoft de beveiliging te hebben opgeschroefd. Zo is er onder andere ondersteuning voor multifactor-authenticatie toegevoegd en liggen er tools in het verschiet die het veilig delen van content mogelijk moeten maken, voor zowel de mobiele als de desktop-apps.

Microsoft maakt Office 2016 beschikbaar in 47 talen. Het pakket vereist Windows 7 of latere Windows-versies. Office 365-abonnees kunnen het pakket direct downloaden als onderdeel van hun abonnement en volgende maand volgen automatische updates van de apps. Daarnaast komt Office 2016 verkrijgbaar als eenmalige update maar details hierover geeft Microsoft nog niet. De prijzen voor Office 365 blijven gelijk. Office 2016 for Mac verscheen in juli.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

GOG.com heeft vanaf dinsdag een Enhanced Edition van de klassieke action-rpg System Shock uit 1994 in huis. Deze editie van de game heeft ondersteuning voor breedbeeldresoluties, mouse look en aanpasbare toetsenbordinstellingen.

System Shock: Enhanced Edition ondersteunt 4:3-resoluties tot 1024 bij 768 pixels en in breedbeeld gaat de game tot 854 bij 480 beeldpunten. Door het gebruik van onder andere tweedimensionale graphics voor de vijanden, zou het positieve effect van bijvoorbeeld 1080p-resolutie minder groot zijn; de vijanden blijven low-res. Ook schrijft GOG dat er wat bugs uit het origineel zijn weggewerkt. De Enhanced Edition komt uit op de 21^e verjaardag van het origineel. De spirituele opvolger van de System Shock-franchise is de bekende BioShock-serie.

De ontwikkeling van de Enhanced Edition is afgehandeld door Night Dive Studios, dat ook verantwoordelijk is voor de re-release van System Shock 2. Daarnaast heeft Night Dive ook The 7th Guest gemoderniseerd en werken ze aan meerdere re-releases voor GOG.com. In de online winkel van GOG kost System Shock: Enhanced Edition op het moment van schrijven 7,19 euro. De game werkt op Windows 7, 8 en 10.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

De Chrome-browser op Android wist bepaalde websitegegevens niet na het toestaan van het gebruik van het volledige scherm in de incognito-modus. Het betreft de naam van de website en het geven van 'Volledig scherm'-rechten. Bij de komende versie lijkt het probleem opgelost.

Een Reddit-gebruiker ontdekte het probleem nadat deze tijdelijk Javascript uit wilde schakelen in het instellingen-menu bij 'Site-instellingen'. De gebruiker zag dat veel sites die hij alleen maar in incognito-modus bezoekt, toch in het 'Alle sites'-overzicht stonden. In het 'Alle sites'-instellingenmenu slaat Chrome de specifieke site-instellingen op, zoals de toestemming voor volledige schermmodus, het gebruik van camera of microfoon en dergelijke hardware-gerelateerde instellingen. Via de incognito-modus lijkt alleen de volledig scherm-toestemming te worden bewaard. Sporen van overige zaken, zoals gps en microfoontoestemming, zijn niet terug te vinden. De informatie verdwijnt niet als de browsergeschiedenis wordt gewist.

De browser slaat geen normale geschiedenis op van de sites die via de incognito-modus zijn bezocht, waardoor het lastig wordt de precieze pagina's terug te vinden. Toch lijkt het niet de bedoeling van de incognito-modus om instellingen als toestemming voor volledig scherm langer op te slaan. Uit een test met de Chrome-browser op een desktopcomputer blijkt dat deze de volledig-scherm-instelling van de incognito-modus ook vastlegt, maar deze keurig scheidt van de normale websites. De toestemming verdwijnt direct na het sluiten van het incognito-venster.

De opgeslagen informatie is te vinden onder het 'Instellingen'-menu, waarna onder 'Site-instellingen' via de optie 'Alle sites' de incognito-pagina's die fullscreentoestemming hebben gekregen, zijn terug te vinden. Hier zijn deze pagina's eventueel ook te verwijderen. De incognitoproblematiek lijkt al te zijn opgelost in de bètaversie van Chrome, of versie 46 en Chrome Dev met versienummer 47.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Xiaomi heeft op een eigen evenement de Mi4c gepresenteerd, een nieuwe goedkopere smartphone van de fabrikant. De Mi4c heeft een 5"-scherm met fullhd-resolutie en draait op een Qualcomm Snapdragon 808-soc.

De Mi4c heeft aan de onderkant een usb-type-c-poort met ondersteuning voor usb 2.0 en Qualcomm QuickCharge 2.0. Het is niet de eerste telefoon met usb-c-poort, maar eerdere modellen als de OnePlus 2 hebben veelal geen ondersteuning voor snelladen.

Het toestel beschikt over een Snapdragon 808-soc met Adreno 418-gpu, dezelfde soc als onder meer in de LG G4 zit en die vermoedelijk te vinden zal zijn in de aankomende Nexus 5x. Het werkgeheugen is van het lpddr3-type en is, afhankelijk van de variant, 2GB of 3GB groot.

De Mi4c heeft weliswaar ondersteuning voor 4g, maar dat werkt op lang niet alle banden die in de Benelux in gebruik zijn. Zo ontbreken bijvoorbeeld de 800MHz-band van KPN, Vodafone en Tele2 in Nederland, terwijl ook de 900MHz van T-Mobile er niet bij zit.

De camera heeft een maximale resolutie van dertien megapixels en beschikt over fasedetectie-autofocus. Het gaat om of een IMX258 van Sony of een Samsung Isocell S5K3M2. De frontcamera heeft een maximale resolutie van vijf megapixels, er is een infrarood-poort en de accu heeft een capaciteit van 3080mAh.

Xiaomi heeft bovendien een functie gemaakt, waarbij het tikken op de zijkant van de telefoon een functie kan activeren. Zo zorgt een tik op de zijkant binnen de Camera-app ervoor dat het toestel een foto maakt, terwijl een dubbele tik geldt als een knop om een scherm terug te gaan.

Die technologie werkt vermoedelijk met input van bijvoorbeeld de kantelsensor en de gyroscoop, waarvan door patronen in de output duidelijk kan zijn of de gebruiker op het toestel tikt of niet. Samsung gebruikte iets dergelijks enkele jaren geleden al, waarbij een dubbele tik aan de bovenkant aangaf dat de gebruiker helemaal naar de bovenkant van bijvoorbeeld een webpagina wil scrollen.

De Mi4c komt in eerste instantie in China uit, voor een prijs van omgerekend rond 180 euro, de variant met 3GB ram en 32GB opslag moet in China omgerekend rond 210 euro kosten. Wie ze naar Nederland wil halen, is steevast door tussenhandelaren en eventuele douanekosten een stuk meer kwijt.

Apple gaat stoppen met de verkoop van iMacs zonder Retina-schermen. Dat zegt een anonieme bron tegen Tweakers. Apple zou het 21,5"-model met fullhd-resolutie, die vorig jaar verscheen, niet meer uitleveren aan retailers.

Met het stoppen van de leveringen zal Apple de voorraden die het nog heeft opmaken en daarna de verkoop van het huidige 21,5"-model staken, zo zegt de bron. In 2012 droogden de voorraden van de toen courante iMacs op ten gunste van de dunnere modellen. De nieuwe informatie ligt in lijn met eerdere geruchten over een iMac met 4k-scherm die dit najaar zou moeten uitkomen. Begin deze maand verschenen er eveneens geruchten, op 9to5mac, dat er een 21,5"-iMac met resolutie van 4096x2304 pixels op komst was. Het systeem zou ook een snellere processor krijgen en in november zou de verkoop starten.

Apple lijkt daarnaast te stoppen met de verkoop van de 27,5"-iMac met QHD-scherm, die momenteel rond 200 euro minder kost dan de 5k-variant met Retina-scherm. Zo zouden alle iMacs vanaf dit najaar een zogenoemd Retina-scherm hebben, net als inmiddels alle iPhones en iPads dat hebben.

De laatste keer dat Apple zijn iMacs een update gaf, was in oktober vorig jaar. OS X El Capitan, die de nieuwe iMacs moeten gaan draaien, komt volgende week uit.

Een beginnend bedrijf is de verkoop van de 21 Bitcoin Computer gestart. Dit kleine systeem bevat een mining-asic en een centraal component is het bitcoinprotocol. Doel is dat ontwikkelaars er programma's en diensten mee maken die microbetalingen via bitcoin ondersteunen.

Het bedrijf achter de bitcoincomputer, 21 Inc., zegt een volledige infrastructuur voor bitcoin te willen verzorgen om de cryptovaluta tot gemeengoed te maken. Met de 21 Bitcoin Computer richt het bedrijf zich echter nog op ontwikkelaars. De computer is bij Amazon te bestellen voor 400 dollar, omgerekend en met btw is dat 432 euro. De levering start 15 november.

Centraal onderdeel van de bitcoincomputer is een asic die 21 Inc. zelf ontwikkeld heeft en die geoptimaliseerd is voor het minen van bitcoins. Al eerder onthulde 21 Inc. de strategie om deze chip in zoveel mogelijk apparaten te embedden om het minen op de achtergrond als een soort protocol te laten dienen voor microbetalingen, authenticatie en machine-to-machine-betalingen. De asic zou een efficiëntie van 0,16 joule per Gigahash hebben en 50 tot 125 Gigahash per seconde kunnen minen.

De bitcoincomputer met de chip kan zelfstandig als Linux-systeem draaien maar ook via usb met een Windows-, Linux- of Mac-computer verbonden worden. Het systeem is opgetrokken rond een Raspberry Pi 2, bevat een wifi-adapter en wordt inclusief 128GB-geheugenkaart geleverd. Op de kaart staat de blockchain en de computer zal met het netwerk synchroniseren na inpluggen, waarna deze als volledige node kan draaien.

"De 21 Bitcoin Chip is een asic die speciaal ontworpen is om een constante stroom bitcoins aan je computer te leveren als een system resource", heet het in de woorden van 21 Inc.. De stroom bitcoins dient gebruikt te worden voor handel en niet voor de directe verkoop van de bitcoins na het minen. De bedoeling is dat gebruikers kleine bitcoin-bedragen gaan vragen en uitgeven voor diensten en software, waarbij de stroom door de bitcoincomputer geleverde coins als basis voor iedereen dient. Het bedrijf noemt opslag als vergelijkbare resource: "Als je een laptop koopt is het niet lucratief om de opslag als product te verkopen. Als je die opslag gebruikt om een filmscript of businessplan te maken, kun je veel geld verdienen." 21 Inc. noemt het verkopen van een api of verhuur van een 3d-printer als voorbeelden.

Update, 10.40: Laatste alinea verduidelijkt.

De partijen achter Shenmue 3 hebben een tweede inzamelingscampagne gestart buiten Kickstarter om, maar de Windows-versie wordt hierbij niet genoemd. Dat zou om 'administratieve redenen' zijn en het zou 'een kwestie van tijd' zijn voordat deze versie ook verschijnt.

Waar de Windows-versie op de Kickstarterpagina gewoon aanwezig was, is die nergens te bekennen bij de beloningen op de nieuwe pagina. Voor 100 dollar krijgen gebruikers wel een digitaal exemplaar van de trialversie van de Windows-versie. In de faq valt te lezen dat de Windows-versie op dit moment 'besproken wordt met de betrokken partijen', maar ook dat 'ontwikkeling gepland is voor Windows en de PS4'. Tegenover PC Gamer stelt Cedric Biscay van uitgever Shibuya Productions dat het 'een kwestie van tijd is' en dat hij er veel vertrouwen in heeft dat de Windows-versie 'in de nabije toekomst' gewoon op de inzamelingspagina te vinden zal zijn.

Shenmue 3 haalde op Kickstarter meer dan 6,3 miljoen dollar op nadat de inzamelingsronde aangekondigd werd tijdens de E3-persconferentie van Sony eerder dit jaar. Nu hebben ontwikkelaar Ys.net en uitgever Shibuya Productions een vervolgcampagne opgezet, buiten Kickstarter om. Het doel van Shenmue 3 ligt namelijk op 10 miljoen dollar. Dat is het bedrag dat volgens hoofdontwikkelaar Yu Suzuki nodig is om 'een echte open wereld' te creëren. Bovendien kunnen gebruikers hier hun financiële steun betuigen via PayPal, wat bij Kickstarter niet kan. Daar kunnen alleen creditcards gebruikt worden.

De open world-rpg Shenmue 3 moet het nieuwste deel uit de franchise worden. Shenmue 1 en 2 stammen uit het Sega Dreamcast-tijdperk. De ontwikkelaars verwachten in december 2017 de game af te kunnen leveren.

Helaas!
De video die je probeert te bekijken is niet langer beschikbaar op Tweakers.net.

Oyster Books, een boekabonnementsdienst voor e-books die startte in 2012, gaat sluiten. Dat kondigt de dienst aan in een blogpost. Een bron bij Google meldt dat 'een deel' van het team aan de slag gaat bij Google Play Books.

Volgens Recode zouden de drie oprichters van Oyster in ieder geval bij de mensen zijn die de overstap naar Google maken. Oyster zelf kondigt vooralsnog alleen een sluiting van de dienst aan op zijn blog, maar meldt niets over een overname. Het bedrijf gelooft dat de telefoon het belangrijkste apparaat zal zijn om boeken te lezen in de komende tien jaar. Ondanks dat zal het bedrijf 'stappen gaan zetten om de bestaande Oyster-service te beëindigen in de komende maanden'. In de komende weken zullen meer details bekend worden. Het enige tipje van de sluier is dat het team 'opgewonden is over wat er komen gaat'.

Ondanks dat er officieel niets bekend is, liet een medewerker van Google weten aan Recode dat het een deel van het personeel heeft overgenomen om Play Books te versterken. Bronnen zeggen ook dat Google de initiële investeerders, die 17 miljoen dollar in de startup staken, zal compenseren voor het recht een deel van het personeel in te huren. Als Google inderdaad binnenkort een boekverhuurservice start, dan gaat het daarmee de directe concurrentie aan met Amazon, die juli vorig jaar een 10-dollar-per-maand-e-bookservice startte. In Nederland begon Bruna in mei dit jaar met een 'onbeperkt-lezen-app'.

Samsung heeft aangekondigd begin 2016 met nieuwe solid state drives met grotere capaciteiten te komen. Het bedrijf zal zijn recent aangekondigde nand-chips inzetten om onder meer de 850 Evo-ssd's naar 4TB uit te breiden.

In augustus tijdens de Flash Memory Summit kondigde Samsung zijn derde generatie 3d V-nand-technologie aan. Met die chips, die uit 48 lagen geheugen bestaan, kunnen chips van 256Gb gebouwd worden. De huidige, tweede generatie 3d V-nand heeft capaciteiten van 128Gb met 32 lagen. De hogere capaciteit per nand-chip van de nieuwe generatie maakt grotere opslagcapaciteiten voor ssd's mogelijk. Samsung kondigde op zijn SSD Global Summit aan dat het begin 2016 zijn ssd's met de derde generatie V-nand zal uitbrengen.

De 2,5"-formfactors van de 850 Pro- en de 850 Evo-ssd's zullen dan in capaciteiten tot 4TB beschikbaar komen. Nu is de maximale capaciteit nog 2TB. De compactere m2-uitvoering van de 850 Evo zal eveneens een capaciteitsverdubbeling krijgen van 512GB naar 1TB. Ook andere drives, zoals de PM863 en SM863 zullen met de derde generatie V-nand worden uitgerust. Tegelijk zal Samsung de naamgeving vereenvoudigen: waar nu nog van 3d V-nand wordt gesproken, wil het Koreaanse bedrijf V-nand gaan gebruiken. Dat moet een duidelijker onderscheid tussen regulier en 3d-nand communiceren.

Samsung heeft tijdens zijn jaarlijkse SSD Summit in Seoul nieuwe solid state drives geïntroduceerd. De 950 Pro-serie wordt geleverd in m2-formaat en wordt via het nvme-protocol in plaats van sata aangestuurd. Daarmee zouden de ssd's flink sneller zijn dan eerdere generaties met sata-interface.

De Samsung 950 Pro-serie bestaat uit twee drives: een 256GB-versie en een uitvoering met 512GB aan opslagcapaciteit. Beide uitvoeringen worden geleverd in de m2-form factor, waarmee ze geschikt zijn voor laptops en nieuwere generaties moederborden. De m2-drives hebben een pcie 3.0 x4-interface en ondersteunen de nvme-interface. De snelheid van de 512GB-uitvoering bedraagt maximaal 2500MB/s voor sequentieel lezen en 1500MB/s voor sequentiële schrijfacties. Het aantal iops bedraagt voor lezen 300.000iops en voor schrijven is dat 110.000iops.

De drives worden opgebouwd uit nand-chips die geproduceerd zijn met Samsungs tweede generatie V-nand-technologie: die chips hebben 32 lagen V-nand en hebben een capaciteit van 128Gb. De controller is een nieuwe UBX-controller, die onder meer aes256-encryptie ondersteunt. De drives zullen vanaf begin oktober beschikbaar zijn. De kleinere drive krijgt een adviesprijs van 200 dollar en de 512GB-versie moet 350 dollar kosten. Daarmee zijn de prijzen iets hoger dan sata-drives met ahci-protocol. Het nvme-protocol is echter speciaal ontwikkeld voor ssd en biedt hogere prestaties en betere schaalbaarheid. Eerder bracht het bedrijf de SM951-ssd uit, met naar keuze ahci- en nvme-interface. Samsung belooft 5 jaar garantie te bieden op de drives, en de opgegeven tbw's voor de 256 en 512GB-versies zijn respectievelijk 200 en 400 terabyte.

Twentse onderzoekers hebben een schakeling ontworpen die als zestien verschillende logische schakelingen geconfigureerd kan worden. De schakeling bestaat uit een ordeloos netwerk van gouden nanodeeltjes en kan evolueren om Booleaanse functies uit te voeren.

Het artikel over de schakeling is maandag in het tijdschrift Nature Nanotechnology gepubliceerd. Wilfred van der Wiel, natuurkundige en professor in de nanotechnologie aan de Universiteit Twente legt uit waar het idee vandaan kwam om een dergelijke schakeling te maken. "Nu maken we logische schakelingen van heel veel transistoren en die chips maken we volgens de Von Neumann-architectuur met blauwdrukken voor bepaalde functies. Er zijn al een aantal mensen geweest die hebben gezegd: dat werkt heel goed, maar gooien we in dat proces van ontwerp niet heel veel potentiële rekenkracht weg? Dat is de prijs die je betaalt door in die vaste blokken te denken. Mooi voorspelbaar, minder krachtig."

Dat laatste is volgens Van der Wiel jammer. "Waarom doen we geen inspiratie op bij het brein? Het zit anders in elkaar, niet lineair, maar werkt heel snel omdat er zo veel operaties parallel lopen, iets wat bij een conventionele processor niet gebeurt. Daar gaat het altijd sequentieel, via een klok. De individuele componenten van het brein zijn wel traag, maar door de parallelle werking is het brein wel heel krachtig."

Daaruit kwam de vraag voort of het niet mogelijk zou zijn om iets met 'dode materie' te maken waarmee dat niet-lineaire proces na te bootsen is. Dat deden de onderzoekers in dit geval met gouden nanobolletjes. Bij een temperatuur onder de 5 kelvin of -268°C gedragen die zich als zogenaamde enkele-elektrontransistors. Door een enkele-elektrontransistor kan maar één elektron tegelijk bewegen, mits de juiste spanning erop staat.

Dat laatste is van belang, zegt Van der Wiel: "Als je een extra elektron op een stukje metaal wil zetten, van in dit geval maar 20 nanometer, dan zitten die elektronen als het ware op elkaars lip en merk je heel veel van elkaars afstoting. De meeste tijd laat dit systeem daarom geen stroom door, een fenomeen dat Coulomb-blokkade wordt genoemd. Deze blokkade kan opgeheven worden door een heel klein beetje spanning op het nanobolletje te zetten, waardoor er wel stroom doorheen kan. Dan staat dat basale transistortje in de aan-stand."

"Als je dan uitzoomt", vervolgt Van der Wiel, "dan zie je een heel sterke, niet-lineaire elektrische component. Als je al die deeltjes bij elkaar brengt in een wanordelijk netwerk, dan hou je nog steeds afzonderlijke eilandjes door een moleculaire schil van slechts één nanometer dik rondom de gouden bolletjes. Elektronen kunnen echter nog steeds van de een naar de ander hoppen. We maken zo een netwerk van al die niet-lineaire schakelaartjes. Toen dachten we: als we dat doen, hebben we dan een voldoende complex systeem om functionele schakelingen te bouwen?" En inderdaad, dat bleek te kunnen.

Het netwerk van gouden nanoballetjes is ongeveer 200 nanometer groot en de balletjes afzonderlijk hebben een diameter van 20nm. Die zijn allemaal capacitief aan elkaar gekoppeld, waardoor veel cross talk optreedt. Dat laatste wordt normaal gesproken zo veel mogelijk geëlimineerd, maar de Twentse onderzoekers hoefden zich daar bij dit ontwerp geen zorgen over te maken omdat er gebruik gemaakt wordt van een 'genetisch algoritme'.

Van der Wiel: "Omdat we een genetisch zoekalgoritme gebruiken, kunnen we alle soorten fysica die er zijn, gebruiken. Zo gooien we niks overboord. Dat betekent dat we zonder ontwerp ook geen ontwerpfout maken, dus zijn we tot op zekere hoogte ook ongevoelig voor defecten. Zijn er twee balletjes die kortsluiting maken, dan evolueer je daaromheen. Als je maar genoeg knoppen hebt om aan te draaien kunnen we die logische schakeling wel vinden."

Hier moet uiteindelijk een werkende schakeling uit voortkomen. Dat werkt als volgt: het netwerk is verbonden met negen elektrodes. Twee zijn inputs en er is een output. De overige elektrodes worden gebruikt als configuratie-elektrodes. "Op de inputs zetten we simpele pulstreintjes, nul of een, en dan kijken we wat er bij de output uitkomt. De inputs liggen vast. Wordt er dan bij de output niet het gewenste gedrag gemeten, dan ga je aan de knoppen van de zes configuratiespanningen draaien, waarna je kijkt of de output er al meer op lijkt", zegt Van der Wiel. Met het aanpassen van de spanning via de zes elektrodes, verandert het potentiaallandschap van het netwerk van nanodeeltjes. "Welk deeltje wat doet, weten we niet precies. Omdat er zo veel mogelijkheden zijn, gebruiken we een genetisch algoritme. De beste sets van configuratiespanningen ga je laten cross breeden en dergelijke. Alle trukendozen van natuurlijke evolutie kun je toepassen in deze genetische evolutie."

De gewenste uitkomst bij de paper van de onderzoekers van de Twentse Mesa+- en CTIT-instituten was een netwerk dat zich gedroeg als een logische functie, zoals een AND, NAND, OR, NOR, XOR of XNOR. Om hier te komen werd dus gebruik gemaakt van kunstmatige evolutie, iets waarbij zelfs mutaties voorkomen of, zoals Van der Wiel besluit, "soms heb je een lucky shot waarbij je uitkomt bij een veel geschiktere oplossing, je blijft niet in een lokaal optimum hangen."

Artist impression van de lay-out van de schakeling. De gouden bolletjes zijn ongeveer 20nm groot. Verder zorgen twee van de elektrodes voor de input van spanning en is er output-stroom. De overige zes elektrodes zorgen voor de controle van de schakeling. Mocht je een elektrode missen: er zit nog een aan de onderzijde.

Amerikanen hebben in het eerste half jaar voor het eerst meer uitgegeven aan streaming muziek dan aan cd's en lp's. Dat blijkt uit cijfers van platenorganisatie Riaa. De markt voor digitale downloads is in de Verenigde Staten nog altijd iets groter.

Het verschil is direct best wel groot. Amerikanen gaven aan streamingdiensten ongeveer een miljard dollar uit, terwijl de uitgaven aan het kopen van fysieke muziekdragers als cd's en lp's daalden naar onder 800 miljoen dollar, blijkt uit cijfers die persbureau Bloomberg publiceert. Wel geven Amerikanen nog steeds meer uit aan losse downloads van muzieknummers en -albums, wat de grootste bijdrage levert aan de omzet van de platenindustrie.

Het is onbekend hoe de verhoudingen in Nederland precies liggen, maar internationaal waren de 'digitale verkopen', de gecombineerde verkoop van losse downloads in programma's als iTunes en abonnementen op streamingdiensten, eerder dit jaar voor het eerst hoger dan de fysieke verkoop.

Een benchmark die een gebruiker heeft gepost op Twitter wijst erop dat de iPhone 6s een werkgeheugen ter grootte van 2GB heeft. De A9-processor lijkt bovendien een dualcore met een maximale kloksnelheid van 1,8GHz.

De iPhone 6 heeft een dualcore-soc op 1,4GHz, waarmee Apple voor de iPhone 6s dus vasthoudt aan een soc met twee processorkernen, maar die processorkernen dus hoger geklokt zijn. Of Apple zijn Cyclone-ontwerp voor de kernen ook een update heeft gegeven, is onbekend. Als de score lineair zou zijn, zal dat wel het geval zijn, omdat de singlecore-score van de A9 anderhalf keer zo hoog ligt als die van de A8, rond ongeveer 2400 punten. Dat is ongeveer even hoog als de score voor de 12" MacBook van eerder dit jaar met Intel Core M-processor.

Het werkgeheugen heeft een grootte van 2GB, dubbel zoveel als de 1GB die afgelopen jaren in iPhones heeft gezeten. Het is voor het eerst dat een iPhone een groter werkgeheugen meekrijgt dan 1GB. De iPad Pro heeft een werkgeheugen ter grootte van 4GB.

De gegevens komen uit GeekBench-screenshots van een gebruiker uit de Amerikaanse stad San Diego die een roségouden iPhone 6s te vroeg heeft gekregen, zoals 9to5 Mac opmerkte. De gegevens komen overeen met de specs die de Chinese keuringsinstantie Tenaa postte. Via Tenaa lekken vaak gegevens over nieuwe smartphones uit.

Apple presenteerde de iPhone 6s samen met de 6s Plus bijna twee weken geleden. De smartphone komt vrijdag uit in een select aantal landen, en wordt dan ook bezorgd bij mensen die hem hebben besteld. Het toestel komt volgens een eerder gerucht in Nederland over anderhalve week uit, waarbij het toestel vanaf vrijdag bij Nederlandse winkels te bestellen zou moeten zijn.