Inleiding
Samengevat
De Asus GX700 is dankzij zijn externe waterkoeler een van de snelste en opvallendste gamelaptops die op dit moment te krijgen is. De hardware is dankzij die goede koeling ook nog eens overklokbaar en vrijwel alle games draaien soepel op het full hd-scherm dat voorzien is van Gsync-ondersteuning. Nadeel aan het scherm is de backlight bleeding en ook ligt het steeds variërende toerental van de ventilators vervelend in het gehoor. De kosten kunnen ook een obstakel vormen, want met een prijs van vijfduizend euro is de laptop voor weinigen weggelegd.
Eindoordeel
We hebben in de afgelopen tijd met enige regelmaat laptops gereviewd die je zou kunnen zien als de 'ultieme' gamelaptop. Gamelaptops met desktopprocessor of juist een desktopvideokaart, externe videokaarten en natuurlijk een gamelaptop met een overklokbare processor. De overtreffende trap komt van Asus, dat op de IFA afgelopen najaar een watergekoelde laptop toonde, die nu ook in de Nederlandse en Belgische winkels ligt.
De Asus GX700 wordt geleverd met een rolkoffer, waarin de waterkoeling, de laptop, adapters en een muis zitten. Met een i7-processor, 32GB werkgeheugen, twee ssd's in raid 0 en een GTX 980-videokaart uit de desktop is de GX700 al een van de snelste laptops van dit moment. De waterkoeling moet enerzijds voorkomen dat de hardware te warm wordt en anderzijds wat extra overklokruimte bieden. Of de GX700 echt zo snel is en of er nog ruimte tot overklokken is, lees je in deze review.
Uiterlijk: laptop en waterkoeling
Wie een GX700 aanschaft, loopt niet, zoals bij andere laptops, met een kartonnen doos de deur van de winkel uit. In plaats daarvan krijg je een heuse rolkoffer mee, met daarin de laptop, de waterkoeling, twee voedingen en een muis.
/i/2000963409.jpeg?f=imagenormal)
Laptop en waterkoeling zijn ingesnoerd met vier riemen, die met klittenband vast te zetten zijn. De koffer is van hard plastic gemaakt en heeft aan zowel de lange als de korte kant een handgreep. Een door de TSA goedgekeurd cijferslot biedt een wat halfslachtige beveiliging van de inhoud van de koffer.
/i/2000963411.jpeg?f=imagenormal)
Het uiterlijk van de GX700 is opvallend, zoals we gewend zijn van gamelaptops, maar Asus heeft het ontwerp niet van al te veel toeters en bellen voorzien. Bovendien valt de dikte van de laptop erg mee als je bedenkt dat de behuizing een quadcore i7-processor en een GTX 980-videokaart herbergt, al heeft dat alles te maken met de externe waterkoeling.
/i/2000963425.jpeg?f=imagenormal)
De achterkant van het scherm en de randen van de laptop zijn van geborsteld metaal gemaakt, terwijl de voorkant van het scherm omlijst is door een grijze plastic rand. Rondom het toetsenbord en de touchpad is gebruikgemaakt van een zwart, rubberachtig aanvoelend plastic, terwijl de onderkant weer van hard, grijs plastic gemaakt is.
Hoewel een hoop verschillende materialen zijn gebruikt, ziet de laptop er niet uitgesproken rommelig uit. Het plastic en metaal sluiten netjes op elkaar aan ook de stevigheid heeft niet onder de materiaalkeuze te lijden, doordat het metaal rondom als een soort geraamte voor de rest van de behuizing functioneert./i/2000963423.jpeg?f=imagenormal)
Alle aansluitingen zijn aan de zijkanten van de laptop geplaatst. Links bevinden zich twee usb-aansluitingen, een sd-kaartlezer en twee minijack-aansluitingen voor audio. Ook de luidsprekers zijn aan de zijkanten van de laptop geplaatst, waar ze geen al te hoog volume weten voort te brengen.
Aan de rechterkant van de laptop kun je beeldschermen aansluiten via hdmi, mini-displayport, maar bijvoorbeeld ook via usb-c of Thunderbolt 3. Natuurlijk zijn de usb-c-aansluitingen ook geschikt voor het aansluiten van andere randapparatuur en daarbij kan er gebruik gemaakt worden van de usb 3.1 gen2-snelheid van 10Gbit/s. Een vaste ethernetverbinding is uiteraard ook gewoon aanwezig.
Toetsenbord en touchpad
Het toetsenbord van de GX700 is, net als de rest van de laptop, toegespitst op gamers. De WASD-toetsen zijn rood omlijnd en de W is voorzien van een nokje, zodat je de toets blind kunt vinden. Niet dat je noodgedwongen in het donker hoeft te zitten, want er is ook rode achtergrondverlichting voor de toetsen aanwezig, die in drie standen is in te stellen. Op de plek waar je de numlocktoets zou verwachten zit het rog-logo, waarmee je de Gaming Center-software kunt starten, waarin je de laptop kunt overklokken. Daar kun je ook de Windows-toets, de touchpad en de rog-toets uitschakelen, zodat je die niet per ongeluk activeert tijdens het gamen. Boven aan het toetsenbord zit de webcamtoets, die het voorgeïnstalleerde XSplit Gamecaster start, en daarnaast bevinden zich vijf programmeerbare macrotoetsen.
/i/2000963427.jpeg?f=imagenormal)
Wat typcomfort betreft is het toetsenbord niet verkeerd. De aanslag is wat zwaar en de we zien liever gebogen toetsen dan de vlakke toetsen van de GX 700, maar verder leveren ze duidelijke feedback en is er redelijk wat travel aanwezig. Ook over de touchpad hebben we weinig klachten. Het oppervlak is groot en glad, waardoor je vinger er makkelijk overheen glijdt. De losse muisknoppen laten zich vrij diep indrukken, waardoor je een duidelijke klik kunt maken.
Het geïntegreerde toetsenbord en de geïntegreerde touchpad halen het echter niet bij losse randapparatuur, en we kunnen ons goed voorstellen dat gebruikers liever een mechanisch toetsenbord en losse muis aansluiten. Dat kon Asus blijkbaar ook, want het bedrijf levert de ROG Sica-muis met de GX700 mee.
Waterkoeling
Het belangrijkste onderdeel van de GX700 is natuurlijk de waterkoeling. Het gevaarte herbergt een pomp en twee radiateurs, en voorziet de laptop van stroom en water.
De laptop past maar op één manier op de waterkoeling en valt dan op de twee opstaande 'punten'. Door vervolgens de hevel boven op de waterkoeling omlaag te bewegen wordt de laptop door twee 'haakjes' vergrendeld. Dan komen ook de connector voor de stroomvoorziening en de fittingen voor de waterkoeling naar voren om vervolgens in de laptop vast te klikken.
/i/2000963421.jpeg?f=imagenormal)
Voor het aansluiten van de waterkoeling hoeft de laptop niet uitgeschakeld te zijn en als alles vervolgens goed aangesloten is, wordt dat door een pieptoon bevestigd.
De pomp en de ventilators maken als de laptop idle is een zacht brommend geluid, dat alleen opvalt als je je in een stille ruimte bevindt en dat hebben we dan ook niet als ergerlijk ervaren. Dat verandert echter als je gaat gamen, want dan blijken de ventilators hun toerental snel aan temperatuurveranderingen aan te passen. De steeds wisselende geluidsdrukniveaus zijn wel irritant en Asus had er goed aan gedaan om de ventilators minder snel van toerental te laten wisselen, zoals dat op de moederborden van de fabrikant al jaren gebruikelijk is.
/i/2000967625.jpeg?f=imagenormal)
Wat het op temperatuur houden van de hardware betreft doet de waterkoeling zijn werk goed, zoals ook uit benchmarks verderop in deze review blijkt. Er is echter een ding dat we niet hebben kunnen testen en dat is de levensduur van de waterkoeling. Iedere keer dat je de laptop van de waterkoeling loskoppelt, onderbreek je de lus van de waterkoeling en hoewel de ventielen hun werk goed lijken te doen, is de afsluiting nooit perfect en kan er iedere keer een klein beetje koelwater weglekken, dat als druppeltjes achterblijft op de aansluiting.
Als het vloeistofpeil te ver daalt, moet de laptop daar melding van geven. Het is dan niet de bedoeling dat je zelf het koelsysteem bijvult, maar dat je de laptop door Asus laat ophalen en het systeem vervolgens door de fabrikant laat vullen. Volgens Asus zou dat pas na twee jaar het geval zijn en het is daarom ook opvallend dat het bijvullen van het koelwater alleen de eerste twee jaar na aankoop kosteloos uitgevoerd wordt. Na twee jaar kan Asus dat nog steeds voor je doen, maar dan komen er kosten bij kijken. Wat ons betreft was het passender geweest voor een laptop van vijfduizend euro als Asus het bijvullen gedurende een langere termijn kosteloos zou uitvoeren.
Specificaties en kloksnelheden
Asus' ultieme gamelaptop is natuurlijk van vlotte hardware voorzien. Wat de processor betreft is de keuze gevallen op de Core i7-6820HK. Dat is niet Intels snelste mobiele i7-processor, maar wel de enige die een vrij instelbare multiplier heeft, wat eenvoudig overklokken mogelijk maakt. De cpu wordt bijgestaan door 32GB ddr4-geheugen en de videokaart is een GTX 980 van Nvidia, die je niet moet verwarren met de GTX 980M. De GTX 980 in de GX700 maakt gebruik van dezelfde chip als je in desktopvideokaarten aantreft en heeft dus 2048 Cuda-cores, terwijl de GTX 980M het moet doen met 1536 cores.
| |
Asus GX700VO-GC009T |
| Processor |
Intel Core i7-6820HK |
| Cores/threads |
4/8 |
| Klokfrequentie (turbo) |
2,7GHz (3,6GHz) |
| Gpu |
Nvidia GTX 980 |
| Werkgeheugen |
32GB ddr4-2800 (xmp) |
| Opslag |
2x Samsung MZVPV256HDGL (SM951) raid0 |
| WiFi |
Intel Dual Band Wireless-AC 7265 |
| Schermpaneel |
17,3", ips, 1920x1080 pixels, Gsync |
| Besturingssysteem |
Windows 10 Home |
Verder zijn er twee nvme-ssd's van Samsung in raid 0 gezet om software lekker vlot te starten. De GX700 die in Nederland en België wordt geleverd heeft een scherm met een diagonaal van 17,3" en een resolutie van 1920x1080 pixels. De maximale verversingssnelheid van het scherm is 75Hz en er is ondersteuning voor Gsync om haperingen en tears tijdens het gamen te voorkomen. Er zijn ook landen waar de GX700 met uhd-paneel wordt geleverd, maar gezien onze ervaringen met de desktop-GTX 980 op die resolutie lijkt het full-hd-paneel een betere keuze.
Waterkoeling en kloksnelheden
De GX700 is uniek doordat een waterkoeling wordt meegeleverd. Het externe dock huisvest twee radiateurs met een diagonaal van 120mm, waaronder twee even zo grote ventilators zijn geplaatst. We hadden de laptop graag opengemaakt om te zien hoe het koelsysteem precies werkt, maar Asus heeft ons nadrukkelijk verzocht de laptop dicht te houden. Gelukkig bleek Laptopmedia de laptop al eens opengemaakt te hebben.
/i/2000962561.jpeg?f=imagenormal)
/i/2000961779.png?f=imagenormal)
Asus heeft het zichzelf niet makkelijk gemaakt met het koelsysteem van de GX700. Als de waterkoeling niet aangesloten is, moet het systeem namelijk gewoon met lucht gekoeld kunnen worden. Cpu en gpu zijn daarom verbonden via twee heatpipes, die uitmonden in heatsinks aan de linker- en rechterachterkant van het systeem, die vervolgens door twee ventilators van frisse lucht worden voorzien.
De heatsink op de gpu kan behalve warmte geleiden ook met water gekoeld worden en doordat cpu en gpu met behulp van heatpipes verbonden zijn, voert het water ook de warmte van de cpu af. Als de laptop op de waterkoeling is aangesloten, blijven de ventilators in de laptop zelf overigens ook nog draaien. De waterkoeling neemt dus niet de volledige koeling op zich, maar wordt in combinatie met de luchtkoeling ingezet.
Die extra koeling zorgt ervoor dat de cpu en gpu hoger geklokt kunnen worden, zonder dat de temperatuur al te ver oploopt. Asus levert zijn Gaming Center-software met de GX700 mee, waarin onder andere kloksnelheden van chips, rotatiesnelheden van ventilators en de geheugensnelheid ingesteld kunnen worden. Gebruik je de laptop zonder waterkoeling, dan wordt het 'geoptimaliseerd'-profiel toegepast, waarbij de cpu op maximaal 3,6GHz wordt geklokt. Het 'extreem'-profiel wordt automatisch toegepast als de waterkoeling is aangesloten. De cpu wordt dan op maximaal 4,0GHz geklokt. Het geheugen tikt in alle gevallen op ddr4-2400-snelheid, maar kan als het schuifje 'xmp' wordt aangezet op ddr4-2800-snelheid draaien. De gpu-frequentie wordt in het Gaming Center ongemoeid gelaten, maar dat betekent niet dat de kloksnelheid niet varieert. Dankzij Nvidia's Gpu-boost wordt de gpu binnen bepaalde verbruiks- en temperatuur-limieten automatisch overgeklokt.
We hebben tien minuten Far Cry 4 gespeeld en de kloksnelheden van de gpu en de cpu bijgehouden bij luchtkoeling en bij waterkoeling. De cpu tikt onder lucht op 3,6GHz en met waterkoeling op 4,0GHz, zoals ingesteld in het Gaming Center. De kloksnelheid van de gpu varieert onder lucht van 1088 tot 1189MHz, terwijl onder water strak het maximum van 1227MHz wordt aangehouden.
Tijdens hetzelfde rondje Far Cry 4 hebben we ook de temperatuur van de cpu en gpu bijgehouden. Het verschil tussen luchtkoeling en waterkoeling blijkt bij de cpu gemiddeld een graad of tien te bedragen en bij de gpu is het verschil zelfs een graad of twintig. De waterkoeling levert dus een prima extra koeling op, die niet alleen voor lagere temperaturen, maar ook voor hogere kloksnelheden zorgt. De temperatuur van de gpu is bovendien zo laag dat er nog genoeg ruimte tot overklokken is.
Benchmarks: cpu en ssd
De i7-processor in de GX700 tikt standaard op maximaal 3,6GHz, maar wordt, wanneer de waterkoeler is aangesloten, automatisch overgeklokt naar 4,0GHz. We hebben onze benchmarks in beide situaties gedraaid, waarbij het geheugen op ddr4-2400-snelheid draait. De laptop is echter voorzien van ddr4-2800-geheugen, dat je op die snelheid kan laten draaien door het schuifje 'xmp' aan te zetten in het Gaming Center.
- CB15 Multi
- CB15 Single
- CB15 OpenGL
- Lightroom
- Photoshop
| Cinebench R15 - OpenGL |
| Systeemnaam |
Processor |
GPU |
framerate in fps, hoger is beter |
| BTO 17CL80 OC |
Core i7-6700K |
GTX 980 |
*******
132,8 |
| Asus GX700VO (W,XMP) |
Core i7-6820HK |
GTX 980 |
*******
128,0 |
| BTO 17CL80 |
Core i7-6700K |
GTX 980 |
*******
127,3 |
| Asus GX700VO (W) |
Core i7-6820HK |
GTX 980 |
******
116,9 |
| Asus GX700VO |
Core i7-6820HK |
GTX 980 |
*****
103,6 |
| MSI GS70 2QE |
Core i7-4710HQ |
GTX 970M |
*****
99,7 |
| Alienware 17 (naj. 2015, OC) |
Core i7-6820HK |
GTX 980M |
****
80,3 |
| Alienware 17 (naj. 2015) |
Core i7-6820HK |
GTX 980M |
***
59,8 |
| MSI GE62 2QC-600NL |
Core i7-5700HQ |
GTX 960M |
***
51,8 |
| Lightroom - Exporteren |
| Systeemnaam |
Processor |
in seconden, lager is beter |
| Asus GX700VO (W,XMP) |
Core i7-6820HK |
***
44,00 |
| BTO 17CL80 OC |
Core i7-6700K |
***
44,00 |
| BTO 17CL80 |
Core i7-6700K |
****
47,70 |
| Asus GX700VO |
Core i7-6820HK |
****
49,00 |
| Asus GX700VO (W) |
Core i7-6820HK |
****
50,00 |
| Alienware 17 (naj. 2015) |
Core i7-6820HK |
****
53,90 |
| MSI GS70 2QE |
Core i7-4710HQ |
*****
63,56 |
| MSI GE62 2QC-600NL |
Core i7-5700HQ |
*******
88,20 |
| Photoshop CC - Gpu accelerated |
| Systeemnaam |
Processor |
in seconden, lager is beter |
| BTO 17CL80 OC |
Core i7-6700K |
****
45,00 |
| Asus GX700VO (W) |
Core i7-6820HK |
*****
48,00 |
| Asus GX700VO (W,XMP) |
Core i7-6820HK |
*****
48,00 |
| BTO 17CL80 |
Core i7-6700K |
*****
49,00 |
| Asus GX700VO |
Core i7-6820HK |
*****
53,00 |
| Alienware 17 (naj. 2015) |
Core i7-6820HK |
******
57,80 |
| MSI GS70 2QE |
Core i7-4710HQ |
******
64,33 |
| MSI GE62 2QC-600NL |
Core i7-5700HQ |
*******
73,00 |
Het snellere werkgeheugen blijkt niet in alle gevallen tot een snelheidsverhoging te leiden. In Cinebench kwam de score met het snelle geheugen iets hoger uit, terwijl de 3DMark-scores juist iets lager kwamen te liggen. Het grootste verschil blijkt in Lightroom, dat tijdens een eerdere geheugentest al een flinke honger naar geheugenbandbreedte bleek te hebben.
Met de i7-6820HK-processor op 4,0GHz blijkt de GX 700 maar iets trager te zijn dan de desktop-i7 die we in de BTO 17CL80 testten. Ook onder luchtkoeling, op maximaal 3,6GHz, is de cpu niet bepaald langzaam, maar de 400MHz overklok, die automatisch wordt toegepast als je de laptop op de waterkoeler aansluit, is mooi meegenomen.
SSD-benchmarks
De GX700 is niet alleen van een vlotte cpu en gpu voorzien, maar ook de ssd's zijn van de snelste soort die op moment van schrijven te krijgen zijn. Asus heeft gebruikgemaakt van twee Samsung SM951-ssd's, die nvme ondersteunen en via een m.2-slot met vier pci-express-lanes verbinden. De snelheid van een enkele SM951-ssd is al niet misselijk, maar Asus heeft twee stuks in raid 0 gezet. BTO deed met de 17CL80 die we eerder reviewden hetzelfde met Samsung 950 Pro-ssd's, wat mooi vergelijkingsmateriaal vormt.
De prestaties van de ssd meten we met behulp van As-ssd, waarbij we zowel de sequentiële lees- en schrijfsnelheden, als de random snelheden meten. Met de komst van nvme-ssd's is de random-test met 64 threads relevanter geworden, dus die draaien we ook sinds kort. In de tabellen hebben we de testresultaten met de standaard Windows nvme-driver aangegeven met een (W) achter de GX700; de toevoeging (nwe. driver) geeft de testresultaten met Intels nieuwste rst-driver weer.
- Seq. read
- Seq. write
- 4k read
- 4k write
- 4k64 read
- 4k64 write
Uit de testresultaten bleken de sequentiële snelheden van de GX700 in eerste instantie tegen te vallen. We haalden 1500MB/s, waar we rekenden op ongeveer het dubbele, wat twee 950 Pro-ssd's in raid 0 ook halen. Het installeren van de recentste Intel rst-driver (14.8.0.1042) loste dat probleem op en daarmee blijken de twee SM951-ssd's vrijwel even snel te zijn als twee 950 Pro-ssd's. Alleen in de 4k64-schijftest ontstaat er een groot verschil. In de praktijk voelt de snelheid van de ssd's - ook met de standaard meegeleverde driver - bloedsnel aan.
Benchmarks: games
De belangrijkste benchmarks die we op de GX700 draaiden zijn uiteraard de gamebenchmarks. We hebben een aantal games getest met en zonder waterkoeling, om het effect van de extra koeling op de framerates te kunnen zien. Omdat de gpu-temperatuur onder waterkoeling laag genoeg bleef hebben we de gpu ook nog overgeklokt. Daarbij kwamen we zonder het verhogen van de spanning op 1443MHz uit, een ruime 200MHz meer dan de 1227MHz waarop de gpu standaard tikt. In de snelheid van het gddr5-geheugen bleek ook nog wat rek te zitten, dat we uiteindelijk op 1902MHz in plaats van de standaard 1750MHz konden laten draaien. We hadden de laptop maar kort in bezit en zijn niet verder gegaan met overklokken, maar met de eerder genoemde kloksnelheden kwam de gpu-temperatuur tijdens benchen rond de 65°C te liggen. Wat temperatuur en spanning betreft zit er waarschijnlijk dus nog wel wat rek in de gpu-snelheid.
Ondanks dat we niet het onderste uit de kan hebben gehaald zijn de benchmarkresultaten onder waterkoeling indrukwekkend. We hebben de GX700 vergeleken met de BTO 17CL80, die van dezelfde videokaart voorzien is, maar dan met lucht wordt gekoeld. Daarnaast vergelijken we ook met de resultaten van de GTX 980 en GTX 980 Ti die we in ons desktop-systeem hebben getest en om te zien hoe een GTX 980 zich tot een GTX 980M verhoudt hebben we de Alienware 17 ook in de vergelijking opgenomen.
- 3DMark Fire Strike
- Alien: Isolation
- Dragon Age: Inquisition
- Far Cry 4
| Alien: Isolation - 1920x1080 |
| Videokaart |
Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
| Nvidia GTX 980Ti |
*****
+
**
147,0 / 186,6 |
| GTX 980 OC (Asus GX700VO)(W) |
*****
+
*
135,0 / 169,6 |
| GTX 980 OC (BTO 17CL80) |
*****
+
*
124,5 / 156,6 |
| GTX 980 (Asus GX700VO)(W) |
****
+
*
120,0 / 150,7 |
| Nvidia GTX 980 |
****
+
*
114,0 / 146,8 |
| GTX 980 (BTO 17CL80) |
****
+
*
116,0 / 146,0 |
| GTX 980M (Alienware 17) |
***
+
*
83,0 / 107,5 |
| GTX 980 (Asus GX700VO) |
***
+
*
85,5 / 105,6 |
| Dragon Age: Inquisition - 1920x1080 - Ultra |
| Videokaart |
Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
| Nvidia GTX 980Ti |
******
+
*
61,1 / 73,0 |
| GTX 980 OC (Asus GX700VO)(W) |
*****
+
*
53,3 / 64,8 |
| GTX 980 OC (BTO 17CL80) |
*****
+
*
49,8 / 58,4 |
| GTX 980 (Asus GX700VO)(W) |
*****
+
*
48,1 / 57,3 |
| Nvidia GTX 980 |
****
+
*
47,1 / 56,2 |
| GTX 980 (BTO 17CL80) |
****
+
*
47,0 / 55,6 |
| GTX 980 (Asus GX700VO) |
***
+
*
36,4 / 43,5 |
| GTX 980M (Alienware 17) |
***
+
*
32,6 / 39,2 |
| Far Cry 4 - 1920x1080 - Ultra - 4xMSAA |
| Videokaart |
Minimum / Gemiddelde framerate in fps, hoger is beter |
| Nvidia GTX 980Ti |
******
+
*
60,0 / 68,2 |
| GTX 980 OC (Asus GX700VO)(W) |
*****
+
*
53,0 / 60,7 |
| GTX 980 OC (BTO 17CL80) |
*****
+
*
49,0 / 55,5 |
| GTX 980 (Asus GX700VO)(W) |
*****
+
*
47,0 / 53,2 |
| GTX 980 (BTO 17CL80) |
*****
+
*
45,5 / 51,7 |
| Nvidia GTX 980 |
*****
+
*
45,0 / 50,5 |
| GTX 980 (Asus GX700VO) |
****
+
*
37,0 / 42,1 |
| GTX 980M (Alienware 17) |
****
+
*
35,0 / 39,4 |
Wat opvalt aan de resultaten van de GX700 is het verschil tussen water- en luchtkoeling. Wordt de hardware alleen door lucht gekoeld, dan is het systeem langzamer dan een standaard geklokte desktop-GTX980. Sluit je de waterkoeling aan, dan kan de framerate met dertig tot veertig procent toenemen. Om zijn snelle hardware ten volle te gebruiken heeft de GX700 dus wel zijn waterkoeling nodig.
Je zou dus kunnen zeggen dat de luchtkoeling ondermaats is, maar dat is waarschijnlijk een bewuste ontwerpkeuze geweest. De GX700 is namelijk vrij compact als je naar de gebruikte hardware kijkt. De laptop is bijvoorbeeld een kilogram lichter en een stuk dunner dan de BTO 17CL80. Wil je je laptop dus 'even' meenemen, dan kan dat gewoon, in ruil voor wat minder goede prestaties. Heb je de mogelijkheid om de waterkoeler mee te nemen, dan kun je het onderste uit de kan halen en eventueel overklokken.
En over overklokken gesproken; onze overklok van cpu en geheugen levert een aardige snelheidswinst op, waarmee je zelfs anderhalf keer zo snel bent als wanneer de laptop enkel door lucht gekoeld wordt. Daarmee is de GX700 bovendien ruim sneller dan onze desktop-GTX 980.
/i/2000964089.jpeg?f=imagenormal)
Scherm en accuduur
/i/2000967621.jpeg?f=imagenormal)
Asus heeft bij de GX700 gekozen voor een ips-scherm met een diagonaal van 17,3", dat een matte afwerking heeft. Het scherm, dat afkomstig is van LG, heeft een maximale verversingssnelheid van 75Hz, al kan die verversingssnelheid in games met behup van Nvidia's Gsync variëren, wat tears moet elimineren en voor een iets lagere inputlag moet zorgen ten op zichte van Vsync.
Een prima scherm dus, dat helaas opviel door de vrij forse backlight bleeding in de rechteronderhoek. Dat hoeft natuurlijk niet bij iedere GX 700 zo te zijn, maar erg netjes is het niet.
Op de backlight bleeding na ziet het scherm er op het oog goed uit en de metingen bevestigen dat. Een contrast van iets meer dan 1000:1 is prima voor een ips-scherm, terwijl de maximale helderheid er samen met het matte scherm voor zorgt dat je prima kunt gamen als je niet in een verduisterde kamer zit.
De GX700 is weliswaar niet gericht op gebruikers die veel gebruik maken van beeldbewerkingssoftware, maar voor vijfduizend euro mag je verwachten dat het scherm netjes gekalibreerd is en dat blijkt inderdaad het geval. De tien grijstinten die we meten komen allemaal onder het groene lijntje uit, wat wil zeggen dat de afwijking met het blote oog niet zichtbaar zou moeten zijn. De meting van de primaire en secundaire kleuren laat wel zien dat groen te geel wordt weergegeven. De gemiddelde afwijking is niet enorm, maar bij beeldmateriaal met volledig verzadigd groen kan dat verschil wel opvallen.
Accuduur
Asus heeft de GX700 voorzien van een flinke accu met een capaciteit van 93Wh. Desondanks is de accuduur niet lang. Dat komt niet alleen door het grote scherm en de Core i7-processor, maar ook door het gebruik van de GTX 980-videokaart. In tegenstelling tot de expliciet mobiele chips van Nvidia ondersteunt de desktop-GTX 980 geen Optimus, en kan er dus niet geschakeld worden tussen de Nvidia-chip en de veel zuinigere Intel-gpu.
Het resultaat is dat ook voor het browsen van webpagina's en het bekijken van video gebruik gemaakt wordt van de GTX 980-gpu. De accuduur van drieënhalf uur is dus niet bijzonder lang, maar wel in lijn met die van de meeste andere gamelaptops.
Specificaties en fotogalerij
| CPU/SoC |
Intel Core i7-6820HK |
| CPU architectuur |
Intel Skylake |
| Klokfrequentie |
2,7GHz |
| Maximale turboklokfrequentie |
3,6GHz |
| Moederbordchipset |
Intel C236 |
| Geheugen |
|
| Geheugengrootte |
32GB |
| Geheugentype |
DDR4 |
| Opslag |
|
| Opslagtype |
Solid State Disk (M.2) |
| Opslagcapaciteit |
512GB |
| Totale opslagcapaciteit |
512GB |
| Aantal SSD |
2x |
| Scherm en videokaart |
|
| Schermdiagonaal |
17,3" |
| Resolutie |
1920x1080 |
| Beeldverhouding |
16:9 |
| Backlight |
Edge-lit |
| Beeldschermcoating |
Mat |
| LCD-paneel |
IPS |
| Videochip |
GeForce GTX 980 |
| Videochip tweede videokaart |
Intel HD Graphics |
| Interfaces |
|
| Video uit |
HDMI, Mini DisplayPort |
| Hoogste DisplayPort versie |
DisplayPort 1.2 |
| Verbinding (USB/FW) |
3x USB 3.0, USB 3.1 (Type-C, G2, 10Gb/s) |
| Verbinding (Ethernet) |
Ethernet 1Gbps |
| Verbinding (wlan) |
802.11a, 802.11ac, 802.11b, 802.11g, 802.11n |
| 5GHz-ondersteuning |
Ja |
| Verbinding (Bluetooth) |
Bluetooth 4.0 |
| Overige specificaties |
|
| Laptoptype |
Notebook |
| Multitouch-touchpad |
Ja |
| Numeriek toetsenblok |
Ja |
| Laptop extra's |
Cardreader, Incl. koffer, Met docking station, Met muis, Verlicht toetsenbord, Webcam |
| Besturingssysteem |
Windows 10 Home |
| Accucapaciteit (Wh) |
93Wh |
| Kleuren |
Aluminium |
| Toetsenbord |
|
| Toetsenbordindeling |
Qwerty |
| Taal |
US Internationaal |
| Afmetingen en gewicht |
|
| Hoogte |
33,5mm |
| Lengte |
309mm |
| Breedte |
429mm |
| Gewicht |
3,6kg |
| Bijzonderheden |
Watergekoeld |
Fotogalerij
Alternatieven
De GX700 is weliswaar de enige watergekoelde laptop op dit moment, maar de hardwarespecificaties zijn niet uniek. We zetten een aantal - luchtgekoelde - alternatieven onder elkaar.
De 17CL80 is al in deze review aangehaald als vergelijkingsmateriaal. De hardwareconfiguratie is zelf samen te stellen en een desktop-GTX 980 behoort tot de opties. De uitvoering die wij testten was bovendien van een desktop-i7 6700K-processor voorzien en is daarmee sneller dan de GX700. Dankzij de waterkoeling is de Asus GX 700 wel weer sneller in games. Een vergelijkbaar geconfigureerde 17CL80 is echter wel weer goedkoper.
4 van 5 sterren
(0 reviews)
BTO 17CL80 review: Menige desktop te snel af
De GT72S is voorzien van dezelfde cpu en gpu als de GX700, maar kost maar liefst 1700 euro minder. Je krijgt voor dat geld dan ook 'slechts' 16GB werkgeheugen en een daadwerkelijk krappe ssd van 128GB, maar daar staat een aanzienlijk prijsverschil tegenover.
(0 reviews)
Kan het nog sneller dan de GX700? Jawel, bijvoorbeeld als je twee GTX 980M-gpu's in SLI zet. De goedkoopste optie is deze MSI GT80, die nog voorzien is van een Haswell-processor, samen met 32GB geheugen en een 512GB ssd. Afhankelijk van de schaling van de game en de kloksnelheid zouden twee GTX 980M-gpu's tot anderhalf keer zo snel kunnen zijn als de enkele GTX 980 in de GX700.
5 van 5 sterren
(0 reviews)
De allersnelste gamelaptop die op dit moment te krijgen is, is de MSI GT80S, die twee GTX 980-gpu's combineert in een laptop. Daar komt een Core i7-6920HQ-processor, 32GB geheugen en een 512GB ssd bij en natuurlijk een prijs die nog eens vierhonderd euro boven de GX700 ligt. Maar, dan heb je voorlopig wel de allersnelste.
(0 reviews)
Conclusie
De GX700 is een indrukwekkende laptop waar Asus geen grote aantallen van zal verkopen, al zal dat waarschijnlijk ook niet de bedoeling zijn. Asus zal de GX700 waarschijnlijk eerder gebruiken om te laten zien waartoe het in staat is, en eerlijk is eerlijk, het is de fabrikant gelukt om de eerste in massa geproduceerde watergekoelde laptop op de markt te brengen.
Dat betekent dus dat je, als je vijfduizend euro hebt, de GX700 ook daadwerkelijk aan kunt schaffen. Voor dat geld krijg je, zolang je de waterkoeling aangesloten laat, een van de snelste laptops met een enkele videokaart, inclusief rolkoffer om het hele systeem mee te nemen. Laat je de koeler thuis, dan boet je in op snelheid, maar dat is waarschijnlijk een bewuste ontwerpkeuze geweest, want in vergelijking met andere gamelaptops is de GX700 relatief compact, licht, en alsnog niet langzaam te noemen.
Toch is de GX700 niet perfect; het toerental van de ventilators van de waterkoeler varieert irritant veel, en het scherm heeft behoorlijk last van backlight bleeding. Daarnaast is het jammer dat Asus een wat magere service biedt als het om het bijvullen van de waterkoeler gaat; met een beetje pech is je waterniveau precies te laag als je garantie net afgelopen is.
En hoewel de GX700 ontzettend snel is, zijn er laptops die twee videokaarten in SLI draaien en daarmee, op papier in ieder geval, nog sneller zijn. Wat de (water-)koeling betreft durven we de claim wel aan dat er op dit moment niets beters te krijgen is, en dat zorgt er dan ook weer voor dat je de gpu serieus kunt gaan overklokken, zoals je dat op een desktop gewend bent.
Je moet, zoals wel vaker bij dikke gamelaptops, veel geld neerleggen als je de GX700 wilt aanschaffen. Voor hetzelfde geld koop je twee desktops die sneller zijn dan deze laptop, maar zoals gezegd gaat het Asus waarschijnlijk niet om het verkoopsucces. Waar het wel om gaat is dat Asus aan het innoveren is op het gebied van gamelaptops en wellicht is de GX700 wel een eerste stap naar meer toekomstige laptops met kleinere en nog betere waterkoeling.
Eindoordeel
:fill(white):strip_exif()/i/2000957373.jpeg?f=thumblarge)
:fill(white)/i/2000963409.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000963411.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000963425.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000963423.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000963419.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000963417.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000963427.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000963415.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000963413.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000963421.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000967625.jpeg?f=imagegallery)
/i/2000962561.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000962423.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000962425.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000962421.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000962419.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000964089.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white)/i/2000967621.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000964089.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000963407.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000963409.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000963411.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000963421.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000963423.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000963425.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2000963427.jpeg?f=imagegallery)
/i/2000832107.png?f=thumbmedium)
/i/2000817029.png?f=thumbmedium)
:fill(white)/i/2000580789.jpeg?f=thumbmedium)
/i/2000855314.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2000957373.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2000730043.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/1392983645.png?f=fpa)
/i/1269100785.png?f=fpa)
/i/1239798739.png?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/713416/crop584712488d5b2_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/116283/crop5814e3224425d_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/484503/crop5b63068cc4416_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/3550/S2462.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/386815/296252.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/179419/Fa.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/436649/drx.jpg?f=community){kind=small}
/u/475916/Globalstripe%2520Avatar%252060x60.png?f=community){kind=avatar}
/u/427041/dog1.JPG?f=community){kind=small}
/u/355158/crop575b478b97ccb.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/207277/avatar2080_3.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/223185/crop56b333829cf30_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/67873/crop652ef71d3fd61_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/69397/crop5b20ed488c1d9_cropped.png?f=community){kind=small}
is overigens ook duur.
:strip_icc():strip_exif()/u/651249/crop5696a0d589fe2_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/538689/crop5df566c940a40_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/209583/crop58335a7e6f752_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/319489/crop5632770198b49_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/531/crop5bc26deb6d424_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/140070/kalief.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/21712/crop668d500bcc980_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/467108/avatar_60x60.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/560517/avatar60x60.jpg?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/370910/Ubuntu2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/45096/Jumpman.gif?f=community){kind=small}
/u/409859/crop56ec950f4d759_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/130340/crop561821a091f19_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/114619/crop5ddcf611cf8f9_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/23148/crop5aa38c3d4a408_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
