Beveiligingsbedrijf Positive Technologies meldt dat het een Citrix-kwetsbaarheid heeft ontdekt. Het draait om een kwetsbaarheid in de voorheen geheten Netscaler ADC en Netscaler Gateway. Dit zou in potentie een risico betekenen voor de netwerken van 80.000 bedrijven in 158 landen.

Mikhail Klyuchnikov van Positive Technologies ontdekte de kwetsbaarheid, waarvoor een cve is aangevraagd en het nummer CVE-2019-19781 is toegekend. Het draait om de Citrix Application Delivery Controller en de Citrix Gateway, die voorheen bekend stonden als respectievelijk NetScaler ADC en NetScaler Gateway. De kwetsbaarheid heeft nog geen officiële cvss-score gekregen, maar Positive Technologies stelt dat het om het hoogste niveau gaat: 10.

Als de 'kritieke kwetsbaarheid wordt uitgebuit, kunnen aanvallers zich via het internet direct toegang verschaffen tot het lokale netwerk van een bedrijf en daarvoor zijn geen accounts of authenticatie nodig, aldus Positive Technologies. Het uitbuiten van de kwetsbaarheid maakt het voor een aanvaller mogelijk om willekeurige code uit te laten voeren.

Positive Technologies zegt dat Citrix-applicaties wijdverspreid zijn in bedrijfsnetwerken. Ze worden onder meer ingezet om medewerkers via het internet toegang te geven tot de interne bedrijfsapplicaties. De kwetsbaarheid maakt het voor een onbevoegde niet alleen mogelijk om toegang te krijgen tot gepubliceerde applicaties, maar ook andere bronnen van het interne bedrijfsnetwerk zijn kwetsbaar via de Citrix-server.

Volgens het bedrijf kan dit in potentie 80.000 bedrijven in 158 landen raken. De top vijf van landen met dergelijke organisaties wordt aangevoerd door de Verenigde Staten, maar ook het Verenigd Koninkrijk, Duitsland, Nederland en Australië staan in dat rijtje.

Citrix heeft een aantal oplossingen uitgebracht om de kwetsbaarheid het hoofd te bieden. Bedrijven dienen alle kwetsbare softwareversies zo snel mogelijk te updaten. De kwetsbaarheid bestaat geruime tijd: de eerste softwareversie met de kwetsbaarheid werd al in 2014 uitgebracht.

De term cve is een afkorting voor 'common vulnerabilities and exposures'. Dit is een database waarin kwetsbaarheden in systemen en netwerken worden bijgehouden en een bepaald nummer toegewezen krijgen.

The Witcher 3: Wild Hunt, de veelgeprezen, vierenhalf jaar oude rpg van de Poolse ontwikkelaar CD Projekt Red, heeft in het afgelopen weekend aanzienlijk meer spelers getrokken op Steam. Waarschijnlijk hangt dit samen met de release van de Netflix-serie The Witcher.

De website Steamdb houdt het op een piek van 49.466 spelers op Steam in de afgelopen 24 uur, terwijl de vergelijkbare site SteamCharts uitkomt op 49.278. Deze aantallen zijn fors hoger dan het gemiddelde van de afgelopen dertig dagen, dat volgens SteamCharts op ongeveer 15.700 spelers uitkomt.

Volgens de gegevens van deze site was er in zomermaand juli nog een lichte stijging naar gemiddeld 18.400 spelers, maar kwam het maandgemiddelde in de maanden voor en na juli doorgaans niet boven de 13.000. Het Steam-record ligt overigens op 92.268 spelers, wat gehaald werd in het jaar van de release: 2015. SteamCharts analyseert het aantal spelers dat gelijktijdig via Steam een spel speelt; bij de aantallen zijn andere bronnen zoals GoG niet meegenomen.

De forse stijging is opvallend, mede omdat het spel bijna vijf jaar oud is en multiplayer ontbreekt. De huidige piek van bijna 50.000 spelers is vergelijkbaar met de piek die de pc-versie van Red Dead Redemption 2 zondag op Steam haalde. De werkelijke piek van dit spel van Rockstar lag waarschijnlijk nog een stukje hoger, omdat het spel op de pc ook via de Epic Games Store en de Rockstar Games Launcher is te spelen en die aantallen zijn niet meegenomen.

Waarschijnlijk hangt de stijging van het aantal Steam-spelers van The Witcher 3: Wild Hunt samen met de recente release van de Netflix-serie The Witcher. Deze tv-serie is niet zozeer gebaseerd op de games en gaat uit van de boekenreeks van auteur Andrzej Sapkowski, al zijn er daardoor genoeg elementen die herkenbaar zullen zijn voor spelers van The Witcher 3: Wild Hunt.

Ontwikkelaar CD Projekt liet onlangs nog weten dat het een nieuwe overeenkomst met de schrijver heeft gesloten. Wellicht bestendigt dat de komst van een nieuwe The Witcher-titel, maar het zal Sapkowski vooral ook meer geld opleveren. Hij legde vorig jaar nog een claim van omgerekend bijna 15 miljoen euro neer bij CD Projekt, maar met de nieuwe overeenkomst is die kou waarschijnlijk definitief uit de lucht.

Google Foto's krijgt wellicht een functie waarmee gebruikers in de app in kunnen zoomen tijdens het bekijken van een video. Dat zou gaan op dezelfde manier als het geval is bij inzoomen op geopende foto's.

De website XDA-Developers meldt dat het data in versie 4.33 van Google Foto's heeft gevonden die erop duidt dat Google werkt aan deze zoomfunctie tijdens het bekijken van video's. Een medewerker van de website is erin geslaagd de functie werkend te krijgen. Volgens hem werkt het hetzelfde als bij de zoomfunctie van foto's, in de vorm van pinch-to-zoom.

Google heeft nog geen officiële informatie gegeven over deze nieuwe functie van de foto-app voor Android-toestellen. Ook een releasedatum is nog onbekend. XDA-Developers stelt dat de komst van deze videozoomfunctie voor alle gebruikers niet lang meer op zich zal laten wachten, omdat Google de optie momenteel aan het testen is met de recentste versie van Google Foto's.

Senua's Saga: Hellblade II komt niet alleen uit voor Microsofts nieuwe console, de Xbox Series X. Het spel wordt ook gemaakt voor de pc. Dat heeft een Microsoft-manager laten weten op in een antwoord op een vraag op Twitter.

Aaron Greenberg, een manager van Xbox Games Marketing, heeft in antwoord op een vraag van een Twitter-gebruiker gezegd dat Senua's Saga: Hellblade II exclusief voor de Xbox en de pc wordt gemaakt. Tijdens de onlangs gehouden Game Awards werd niet alleen informatie over de Xbox Series X gedeeld, maar werd ook duidelijk dat ontwikkelaar Ninja Theory Senua's Saga: Hellblade II voor deze console maakt. Toen werd er nog niets over de pc gezegd, maar de komst van een pc-versie heeft Greenberg nu bevestigd.

Senua's Saga: Hellblade II wordt de opvolger van Hellblade: Senua's Sacrifice. Het originele spel kwam vorig jaar april uit voor de Xbox One en het jaar daarvoor kwam de game al uit voor de pc en de PS4. Ontwikkelaar Ninja Theory is inmiddels echter onderdeel van Microsoft, wat de komst naar Xbox en de pc verklaart.

Veel informatie over de tweede titel en een releasedatum ontbreken nog, maar tijdens The Game Awards werd wel alvast een enigszins choquerende, donkere trailer van Senua's Saga: Hellblade II gepubliceerd. In het originele Hellblade draait het om een strijder die last heeft van psychoses en het moet opnemen tegen kwade krachten. Het spel is geïnspireerd op de noordse mythologie en de Keltische cultuur en op basis van de trailer bouwt de opvolger verder op de setting en de elementen uit het eerste spel.

Het Belgische vliegveld Brussels Airport gaat samen met Nokia en Citymesh zijn eigen mobiele netwerk opzetten dat gebruikmaakt van de 3,5GHz-frequentieband. Het vliegveld gaat het netwerk onder andere voor track & trace en beveiligingssystemen inzetten.

Volgens Brussels Airport is zo'n eigen netwerk efficiënter, betrouwbaarder en sneller dan wifi of publieke 4g. Naast track & trace en mobiele beveiligingssystemen moet het netwerk gebruikt worden voor geautomatiseerde voertuigen en internet-of-things-toepassingen.

Brussels Airport spreekt van een 5g-ready-netwerk, maar in feite gaat het in eerste instantie nog om 4g-technologie. Dankzij de samenwerking met Citymesh kan het 3,5GHz-frequentieblok daarvoor ingezet worden. Citymesh beschikt in Brussel en Vlaanderen sinds 2015 over 2x20Mhz-spectrum in dat blok.

Die frequentieruimte is door Europa wel aangeduid als het primaire spectrum om 5g op aan te bieden. In Nederland vindt de veiling van de 3,5GHz-frequenties in 2022 plaats.

Voor Europese opsporingsdiensten zijn opgevraagde gegevens over dataverkeer, zoals ip-adressen en connectielogs, het belangrijkst bij onderzoeken. Bij juridische autoriteiten is dat nipt informatie over gebruikers, zoals e-mailadressen.

Bij data-opvragingen bij buitenlandse online service providers, zoals Facebook, Google en Microsoft, beschouwden Europese opsporingsdiensten verkeersdata het belangrijkste bij het gros van de onderzoeken in de afgelopen achttien maanden. Het gaat dan om onder andere logs van connecties, ip-adressen en aantallen berichten. Basic subscriber information, zoals naam, e-mailadres en telefoonnummer, vonden ze iets minder belangrijk, terwijl de inhoud van communicatie, zoals foto's en berichten, door slechts 15,25 procent van de opsporingsdiensten het belangrijkst wordt genoemd.

De cijfers blijken uit Europols European Union Digital Evidence Situation Report 2019, waar Security.nl naar verwijst. Het onderzoeksrapport gaat over data-opvragingen door Europese lidstaten bij techbedrijven. Daarbij werden naast die bedrijven en opsporingsdiensten ook juridische autoriteiten ondervraagd. Die hechten net iets meer belang aan basic subscriber information dan aan verkeersdata, maar ook hier werd 'inhoud' door een minderheid als belangrijkste beschouwd.

Links de antwoorden van opsporingsdiensten, rechts die van juridische autoriteiten.

In het rapport staat ook een analyse van de opvragingen op basis van de transparantierapporten van verschillende techbedrijven. Daaruit blijkt dat in 2018 de meeste opvragingen door Europese opsporingsdiensten bij Facebook gedaan zijn, gevolgd door Google, Apple en, in iets minder mate, Microsoft. De meeste opvragingen kwamen uit Duitsland, gevolgd door Frankrijk en het VK. België staat op plek acht en Nederland op positie negen.

De ontwikkelaars van SuperTuxKart hebben release candidate 1 voor versie 1.1 van het spel uitgebracht. Deze versie bevat met name verbeteringen voor de online multiplayerfunctionaliteit van het spel. Ook komt het spel naar iOS.

SuperTuxKart 1.1 rc1 bevat veel verbeteringen, maar de compatibiliteit met versie 1.0, die in april verscheen, is behouden. Daardoor verliezen spelers hun progressie en instellingen niet, beschrijven de ontwikkelaars. Wat de online multiplayer betreft is ipv6-ondersteuning voor servers en clients toegevoegd.

Daarnaast is de synchronisatie verbeterd en is de ai-ondersteuning uitgebreid. Verder zijn er instellingen toegevoegd om systemen als servers in te zetten, evenals nieuwe add-on-mogelijkheden en tal van kleinere fixes. Daarnaast is de interface onder handen genomen, waarbij de problemen met het schalen naar 1440p en 4k verholpen zouden moeten zijn.

Ten slotte komt het spel naar iOS. Gebruikers kunnen die versie testen. Rc1 van SuperTuxKart 1.1 is verder beschikbaar voor Linux, Windows, Android en macOS.

De Ondernemingskamer in Amsterdam heeft de eisen van de ondernemingsraad van Xs4all in het geschil met KPN afgewezen. De Ondernemingskamer ziet geen redenen om aan een juist beleid en een juiste gang van zaken te twijfelen.

KPN toont zich verheugd met de uitspraak. Joost Farwerck, topman van KPN: "Het is goed dat er nu duidelijkheid is. Voor mij is het nu belangrijk om eerst in overleg te gaan met de medewerkers van Xs4all. Ik wil in het begin van het nieuwe jaar onderzoeken hoe we hier samen een succes van kunnen maken." Actiecomite Xs4all Moet Blijven is teleurgesteld: "Samengevat komt het er op neer dat elk bedrijf het recht heeft slechte besluiten te nemen. KPN mag helaas doorgaan met de integratie van Xs4all."

De ondernemingsraad van Xs4all stelde tegenover de Ondernemingskamer onder andere dat aan het besluit van KPN om te stoppen met Xs4all geen zorgvuldige afweging van het concernbelang van KPN voorafging en er ook geen deugdelijke business case was. Daarnaast zou KPN onvoldoende rekening gehouden hebben met reële alternatieven en ook niet voldoende inzicht in de personele gevolgen bieden. Verder stelde de OR dat de informatie aan de ondernemingsraad ontoereikend en niet-tijdig is geweest.

De Ondernemingskamer stelt dat de bestuurder van Xs4all en de ondernemingsraad van mening verschillen over de voor- en nadelen van het besluit tot integratie en het door de ondernemingsraad voorgestane alternatief. Hierbij geldt 'dat het niet aan de Ondernemingskamer is om te bepalen wie hier gelijk heeft'. Omdat het besluit tot integratie van 19 september 2019 is genomen door Xs4all en niet mede door KPN verklaart de kamer dat de ondernemingsraad niet ontvankelijk is in zijn WOR-verzoek.

Ook een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken van KPN, zoals de ondernemersraad van Xs4all wilde, acht de kamer niet nodig: "er is niet gebleken van gegronde redenen om aan een juist beleid en een juiste gang van zaken te twijfelen." Dat een belangrijk deel van het managementteam van Xs4all uit personen bestaat die in dienst zijn of waren van KPN is, acht de Ondernemerskamer niet onwenselijk. In het vonnis wordt er op gewezen dat de ondernemingsraad van Xs4all op 1 februari 2019 zelf positief heeft geadviseerd over de benoeming van de algemeen directeur van Xs4all. "Het gaat erom of het management van Xs4all zich laat leiden door het belang van Xs4all en haar onderneming. De Ondernemingskamer heeft geen reden daaraan te twijfelen."

Met de uitspraak ligt de weg vrij voor KPN om verder te gaan met de beoogde integratie van Xs4all in KPN en het stoppen met de merknaam Xs4all. Critici van dit plan hebben het voornemen opgevat een eigen provider à la Xs4all op te richten: Freedom Internet.

De recente November 2019 Update voor Windows 10 bevat nog steeds de bug die contextuele uitklapmenu’s soms achter de taakbalk laat belanden. Het probleem werd voor het eerst gerapporteerd na de April 2018 Update, maar blijkt mogelijk al te dateren van het XP-tijdperk.

De desbetreffende bug treedt op wanneer de gebruiker het contextuele uitklapmenu van een applicatie in het systeemvak wil openen. Een deel van het uitklapmenu belandt daarbij soms achter de taakbalk, waardoor met name de onderste opties niet geselecteerd kunnen worden. Het probleem doet zich onregelmatig voor en treft verschillende apps. Bij sommige programma’s lijkt de bug wel vaker op te treden. Als voorbeeld noemt Softpedia de instant messenger Pidgin.

De Windows 10 November 2019 Update versie 1909 brengt hier volgens Softpedia geen verandering in. En dat terwijl de bug al gerapporteerd werd kort na het verschijnen van de April 2018 Update 1803. Softpedia sluit niet uit dat Microsoft het probleem ergens tussen april 2018 en november 2019 heeft opgelost, maar dat de bug op een bepaald moment is teruggekeerd.

Meerdere gebruikers laten via de fora van Softpedia inmiddels weten dat de desbetreffende bug eigenlijk al dateert van het Windows XP-tijdperk. Een gebruiker met de naam Avant schrijft dat het probleem veroorzaakt wordt door het feit dat de taakbalk zich te allen tijde op de voorgrond wil bevinden, ‘en dit al minstens sinds de introductie van Windows XP’.

De foutieve weergave van het uitklapmenu kan niet actief worden voorkomen. Wanneer de bug optreedt, kan het probleem worden omzeild door naast het uitklapmenu te klikken, en vervolgens met de rechter muisknop opnieuw op de app in het systeemvak te klikken.

Samsung brengt de Note 10 Lite in januari volgend jaar uit voor een adviesprijs van 609 euro, bericht Winfuture, dat alle specificaties van het toestel in handen claimt te hebben. De Note 10 Lite zou tegelijk met de S10 Lite verschijnen.

Volgens de Duitse techsite Winfuture verschijnt de Galaxy Note 10 Lite rond 10 januari in West-Europa op de markt en Samsung zou dan tegelijkertijd de S10 Lite uitbrengen. Uit specificaties die de site publiceert, blijkt dat het om een smartphone met 6,7"-oledscherm met resolutie van 2400x1080 pixels gaat. Samsung levert de S Pen-stylus mee, die 4096 drukniveaus ondersteunt. De vingerafdrukscanner zit onder het scherm en voor de frontcamera is een gat in het scherm gemaakt, net als bij de Note 10.

De primaire camera's betreffen drie varianten van elk 12 megapixel: een model met diafragma van f/1,7 en Dual Pixel-autofocus, een ultragroothoekcamera en een met telelens met 2x 'optische zoom'. Het toestel krijgt 6GB ram en 128GB opslag, dat uitgebreid kan worden met micro-sd-kaarten. Er is volgens de specificaties een 3,5mm-audioaansluiting voor headsets aanwezig.

De processor zou de Exynos 9810 van Samsung zelf zijn. Dit is een soc die vorig jaar al in de Galaxy S9 zat. Opvallend is verder dat de accucapaciteit 4500mAh zou bedragen; dat is meer dan de 4300mAh van de Note 10+. Geruchten over de komst van het toestel doen al langer de ronde.

Vorige week publiceerde Winfuture specificaties van de Galaxy S10 Lite. Dit toestel zou ook een 6,7"-amoledscherm met resolutie van 2400x1080 pixels krijgen en ook de accucapaciteit van de S10 Lite zou 4500mAh zijn. Maar deze smartphone krijgt een Qualcomm 855 en combineert een 48-megapixelcamera met een ultragroothoekcamera en een macrocamera. De S10 Lite krijgt volgens de uitgelekte specificaties een adviesprijs van 680 euro. Die prijs zou hoger zijn dan die van de Note 10 Lite vanwege de krachtigere soc.

Door een inbraak op de site van een politieschool in het Belgische Oost-Vlaanderen, zijn privégegevens van mogelijk honderden politieagenten en magistraten op straat beland. Het gaat om adressen, telefoonnummers en bankgegevens. De hack vond al plaats in het voorjaar.

Het openbaar ministerie is een onderzoek gestart naar de inbraak bij politieopleiding Paulo in het Oost-Vlaamse Mendonk. Die vond al in het begin van het jaar plaats, maar werd volgens de krant De Standaard pas veel later ontdekt omdat de criminelen geen sporen hadden achtergelaten.

De website van de politieschool wordt gerund door een extern bedrijf. Paul Schelleman, verantwoordelijk voor het privacybeleid van de provincie Oost-Vlaanderen, vermoedt dat de hackers daar hebben toegeslagen, mogelijk vanuit het buitenland.

De omvang van het lek is nog niet geheel duidelijk. Sommige cijfers spreken van meer dan honderd adressen, telefoonnummers en bankrekeningnummers. Maar volgens een van de gedupeerden die De Standaard sprak, is de schade aanzienlijk groter en zouden gevoelige gegevens te grabbel zijn gegooid van ongeveer 300 politieagenten, 150 agenten in opleiding en 50 magistraten. Nicholas Paelinck, voorzitter van de Vaste Commissie van de Lokale Politie, hoopt snel op meer uitleg, ‘zodat we een zicht krijgen op de omvang van de aangerichte schade’.

Extra pijnlijk is dat er ook gegevens zijn gelekt van leden van de speciale eenheden: agenten die juist alle moeite doen om hun identiteit geheim te houden.

Volgens Schelleman was het de hackers blijkbaar vooral om geld te doen. Zo’n 50 slachtoffers ontvingen intussen een phishing-sms, waarbij de afzender zich voordeed als een medewerker van de banken ING of AXA. Even was er de vrees dat de feiten door een buitenlandse veiligheidsdienst waren gepleegd, om meer vat te krijgen op het Belgische veiligheidsapparaat. Dat lijkt echter niet aan de orde.

Versie 5.6 van de Linux-kernel introduceert onder andere ondersteuning voor usb 4. De nieuwe usb-standaard is gebaseerd op Thunderbolt 3 en heeft een bandbreedte tot 40Gbit/s. Daarnaast krijgt de kernel ondersteuning voor Wireguard. Linux 5.6 wordt begin 2020 verwacht.

Hoewel er nog geen stabiele versie van de Linux 5.5-kernel is, zijn de eerste details over Linux 5.6 al wel bekend, schrijft Phoronix. Zo voegt de update onder andere ondersteuning voor het Wireguard-protocol toe aan de kernel. Wireguard moet onder andere betere prestaties en een simpelere gebruikservaring bieden vergeleken met OpenVPN. Ook Intel Shared Virtual Memory wordt toegevoegd in Linux 5.6. SVM zal gebruikt worden in de aankomende Xe-gpu's van Intel.

De specificaties van usb 4 werden begin september officieel bekendgemaakt door USB-IF, de organisatie achter de aansluiting. Usb 4 is gebaseerd op Intel's Thunderbolt-standaard. Intel maakte die standaard eerder dit jaar royalty free, waardoor iedereen op de Thunderbolt-technologie mag voortborduren, wat USB-IF dus ook doet. Usb 4 biedt een maximale bandbreedte van 40Gbit/s als usb4 gen 3x2. Een variant met 20Gbit/s aan bandbreedte komt ook beschikbaar onder de noemer usb4 gen 2x2. De huidige usb-generatie, usb 3.2 gen 2, biedt ook een bandbreedte van 20Gbit/s, hoewel usb 4 enkele andere voordelen biedt, waaronder dynamische bandbreedteverdeling. De eerste usb 4-apparaten zullen naar verwachting in 2020 uitkomen.

Versie 5.5 van de kernel, die onder andere hdcp-ondersteuning voor AMD-gpu's toevoegt, is momenteel beschikbaar als experimentele build. Eind januari moet hiervan een stabiele versie uitkomen. Naar verwachting zal een stabiele build van versie 5.6 eind maart of begin april uitkomen, schrijft Phoronix.

Universiteiten en hogescholen worden steeds afhankelijker van commerciële techplatformen die geld verdienen via het vergaren van gebruikersdata. Daarvoor waarschuwen Nederlandse rectores magnifici.

De rectoren publiceren hun bezwaren tegen de trend in een opiniestuk in de Volkskrant. Ze constateren dat de universiteiten en hogescholen weinig tot geen invloed hebben op de manier waarop data wordt verzameld en gepersonaliseerd door enkele, veelal buitenlandse techgiganten. Ze pleiten voor samenwerking en gemeenschappelijk beleid op landelijk en Europees niveau.

De afhankelijkheid doet volgens hen afbreuk aan de onafhankelijkheid van onderwijs en wetenschap, omdat de techbedrijven de platformen naar eigen inzicht aan kunnen passen. Ook verliest het hoger onderwijs de controle over data van studenten, docenten en onderzoekers. Daarnaast worden die gegevens gebruikt voor winstgevende diensten 'en niet zozeer diensten die een evenwichtig curriculum ondersteunen'.

De oplossing ligt volgens de rectoren bij het opstellen van een kader om de rechten en vrijheden van studenten en medewerkers, zoals privacy en non-discriminatie, te waarborgen. Ook willen ze samen met de overheid en Surf zelf platformen opzetten, het liefst in Europees verband. Tenslotte willen ze gezamenlijk voorwaarden opstellen voor commerciële diensten die voor alle aanbieders gelden.

De rectoren noemen naast het gebruik van diensten van Google en Microsoft onder andere het gebruik van Canvas en Blackboard voor het delen van informatie en plagiaatdetectie via Turnitin, Coursera of EdX voor open online courses. Ook maken wetenschappers gebruik van ResearchGate, Academia.edu, Google Scholar, SciVal, Slack en YouTube.

Lenovo brengt de Motorola razr later op de markt dan het aanvankelijk had gepland. De fabrikant stelt dat de vraag hoger is dan verwacht. Lenovo gaat de extra tijd gebruiken om de productie op te voeren.

Lenovo heeft het uitstel gemeld aan Amerikaanse media zoals The Verge. In een toelichting zegt het bedrijf dat zowel het startmoment van de presale als de winkelverkoop is aangepast om aan de consumentenvraag te kunnen voldoen. De voorverkoop had donderdag moeten beginnen en de winkelverkoop zou in januari van start gaan.

De maker verwacht geen 'significante verschuiving' maar noemt geen nieuwe data waarop het toestel beschikbaar moet zijn. 'De vraag is hoog, en als gevolg daarvan heeft deze de leveringsverwachting snel overtroffen', noemt de fabrikant als reden. Niet bekend is hoeveel razr-modellen Lenovo van plan was te maken.

De Motorola razr-klaptelefoon heeft een vouwbaar 6,2"-oledscherm met een resolutie van 2142x876 pixels. Aan de buitenkant zit nog een 2,7"-oledschermpje met een resolutie van 800x600 pixels. Uitgeklapt heeft de razr afmetingen van 172x72x6,9mm. Dichtgeklapt is dat 94x72x14mm. De processor is een Snapdragon 710-soc. Het toestel kost in de VS 1500 dollar

Een chatapp die met name populair is in het Midden-Oosten maar ook in de VS en Europa gebruikers heeft, blijkt een spionagetool te zijn van de Verenigde Arabische Emiraten die daarmee gebruikers kan monitoren.

Wie de app ToTok op zijn smartphone installeert, geeft volgens de New York Times daarmee de overheid van de Verenigde Arabische Emiraten toegang tot conversaties, locaties, afspraken, geluid en beeld op het toestel. De app heeft miljoenen downloads uit de appwinkels van Apple en Google, met name in de VAE zelf, maar ook in Europa, Afrika en Noord-Amerika. De NYT verwijst naar statistieken van onderzoeksbureau App Annie, waaruit zou blijken dat ToTok vorige week een van de populairste sociale apps van de VS was.

De krant baseert zich op technische analyses en interviews met beveiligingsdeskundigen voor de claim dat de maker van ToTok, Breej Holding, waarschijnlijk gelieerd is aan DarkMatter en Pax AI. DarkMatter zou een bedrijf voor cyberintelligence zijn dat onderzocht wordt door de FBI wegens criminele activiteiten, en Pax AI is een bedrijf voor datamining met banden met DarkMatter. Pax AI is in hetzelfde pand in Abu Dhabi gesitueerd als de inlichtingendienst van de VAE en DarkMatter zat tot voor kort op dezelfde locatie. Amerikaanse inlichtingendiensten zouden tot de conclusie zijn gekomen dat de app een spionagetool van de VAE is.

De app zelf lijkt een kopie van de Chinese voip-app YeeCall te zijn, aangepast voor de Engelstalige en Arabische markt. In de Verenigde Arabische Emiraten zou de aantrekkingskracht liggen bij het feit dat functionaliteit van deze app niet geblokkeerd wordt, zoals bij WhatsApp en Skype wel het geval is. Apple en Google hebben de app inmiddels uit hun winkels verwijderd.

Het Nederlandse kabinet heeft een wetsvoorstel ingediend dat verkopers vanaf 2021 verplicht om updates te blijven leveren voor apparaten voor de duur waarop dat redelijkerwijs verwacht mag worden. Het gaat om een implementatie van Europese regels.

Verkopers moeten ervoor zorgen dat apparaten 'minimaal blijven functioneren op hetzelfde niveau als ten tijde van de aankoop', staat volgens het AD in het wetsvoorstel. Dat betekent onder andere dat ze beveiligingsupdates moeten blijven leveren. Die updateplicht geldt voor een periode 'die de consument redelijkerwijs kan verwachten'. Dit zal per apparaat verschillen en moet in de praktijk nog nader ingevuld worden. Dit zal door het Europese Hof van Justitie moeten gebeuren.

Het voorstel stelt de verkoper en niet de fabrikant of het softwarebedrijf verantwoordelijk en de verplichting geldt volgens het AD voor alle apparaten en digitale diensten die binnen Europa worden verkocht. De updateplicht gaat per 2021 gelden en komt voort uit Europese regelgeving die op initiatief van Nederland tot stand is gekomen.

"Consumenten moeten weten wat zij van deze apparaten mogen verwachten’’, zegt staatssecretaris Mona Keijzer van Economische Zaken. Achterliggende reden voor de regelgeving is de groei van het aantal op internet aangesloten apparaten en de gevolgen voor de veiligheid en functionaliteit daarvan.

Update, 09.30: De tekst van het voorstel en de memorie van toelichting is te lezen bij de consultatie voor het Implementatiewetsvoorstel richtlijnen verkoop goederen en levering digitale inhoud. Er staat: "Wanneer een handelaar niet voorziet in bepaalde updates, of gebrekkige of onvolledige updates verstrekt, dan wordt dit beschouwd als wanprestatie." Verkopers worden niet verplicht om upgrades naar bijvoorbeeld een nieuwe versie van een besturingssysteem te geven, tenzij dit onderdeel was van de koopovereenkomst. Als een consument de update niet, of niet goed uitvoert, is de verkoper niet aansprakelijk voor de gevolgen. "Voor de consument ontstaat hiermee impliciet een plicht om de software op zijn apparaten te updaten, wil hij de handelaar aan kunnen spreken op de conformiteit in relatie tot het product."

In het voorstel staat dat de verkoper afspraken met fabrikanten en softwareleveranciers zal moeten maken over de levering van de updates. Als een verkoper een consument bij de aankoop van een product expliciet meldt dat hij geen updates mag verwachten en de consument hiermee uitdrukkelijk instemt, dan kan de verkoper naderhand niet aansprakelijk worden gesteld.