Sinds oktober 2021 verschijnt maandelijks de Terug in de tijd en op deze oudjaarsdag wilden we er een speciale editie aan toevoegen: de Terug in het jaar. Om te bepalen welke artikelen langs mochten komen in deze Terug in het jaar, kijken we onder meer naar hoe vaak jullie een bericht hebben gelezen en hoeveel reacties er zijn geplaatst. Bij sommige maanden kijken we ook naar welke onderwerpen regelmatig terugkwamen en zo het nieuws die maand 'domineerden'.
Januari: Activision Blizzard-overname, Ziggo test een kleine coaxloze settopbox en CES-nieuws
Het populairste artikel van januari is geen grote verrassing: Microsofts geplande overname van Activision Blizzard. Het is nieuws over een techgigant die een van de grootste gamebedrijven overneemt, met extreem populaire AAA-games als Call of Duty en World of Warcraft, en mobiele games in het portfolio. Het gaat bovendien verreweg om de grootste overname in de game-industrie, met een prijs van in totaal 68,7 miljard euro.
Activision Blizzard was niet Microsofts eerste grote overname in de gamewereld, want in 2020 nam het Bethesda over. Dit ging om een kleinere overname, die bovendien veel sneller was afgerond. Bethesda was binnen een half jaar officieel van Microsoft, maar de overname van Activision Blizzard is nog steeds niet afgerond. Het grootste struikelpunt blijft Sony en Call of Duty. De grote Japanse consoleconcurrent vreest COD kwijt te raken en claimt dat de overname daardoor slecht is voor de concurrentie. Toezichthouders, waaronder de Europese Commissie, hebben daarom nog steeds geen groen licht gegeven, ondanks herhaalde handreikingen en toezeggingen.
De twee artikelen die daarna het best zijn gelezen, zijn twee Ziggo-artikelen. Ook dit is geen grote verrassing: veel tweakers zijn Ziggo-klanten en willen daarom graag weten waar hun provider mee bezig is. Het populairste Ziggo-artikel van januari ging over een nieuwe, kleine settopbox zonder coaxaansluiting. Toen had het beestje nog geen naam, maar die kwam een paar maanden later: de Next Mini. Deze kleinere settopbox heeft een wifi- of ethernetverbinding nodig om tv te kunnen tonen, heeft stembediening en werkt ook met apps als Netflix, Videoland en YouTube. Het tweede populairste Ziggo-artikel ging over de gratis toevoeging van sportzender ESPN 1.
In de top 10 van populairste artikelen zien we verder nog een opmerkelijke zet van Sony. Begin dit jaar was de PlayStation 5 al een ruim jaar te koop, al is 'te koop' hier wel een relatief begrip. Voorraden waren, en zijn, zeer beperkt, en zeker in het begin had je een mix nodig van pushberichten, Telegram-kanalen en vooral veel geluk, wilde je aan een console komen. Of je betaalde een flinke premie, dan was een PlayStation wel snel te bemachtigen.
Om dit koopproces te vergemakkelijken en eerlijker te maken, besloot Sony de consoles zelf maar te verkopen. In januari startte Sony dan ook een aanmeldproces waarbij klanten hun e-mail kunnen achterlaten. Sony mailt ze dan als ze aan de beurt zijn om een console tegen de adviesprijs te kopen. Tot op de dag van deze oudjaarsdag blijft het kopen van Sony's nieuwste console nog steeds lastig; de aanmeldwebshop is dan ook nog steeds online.
Het laatste januariartikel dat we in deze Terug in het jaar gaan behandelen, is ook meteen ons langste nieuwsbericht. Jaarlijks strijkt de Consumer Electronics Show neer in Las Vegas, beter bekend als de CES. En iedere keer worden er weer talloze producten aangekondigd, wat een bundeling van deze artikelen wel zo handig maakt. Daarom dat we op 8 januari Het belangrijkste CES 2022-nieuws op een rij publiceerden, met een overzicht van alle tv's, processors, gpu's en andere producten die op en rond de beurs werden aangekondigd.
Februari: Meta dreigt in Europa te stoppen, overheid bouwt salderen nog eventjes niet af en hardnekkige Stadia-geruchten
In februari was Meta onderwerp van het populairste artikel. Dit bedrijf waarschuwde namelijk dat het mogelijk zou moeten stoppen in de Europese Unie. Meta zegt data van Europese gebruikers op Amerikaanse servers op te moeten slaan, omdat dit 'cruciaal' zou zijn bij het aanbieden van zijn diensten en targeted advertenties. Om die gegevens uit te wisselen, gebruikt het bedrijf trans-Atlantische datatransferframeworks als Privacy Shield en modelovereenkomsten.
Beide methodes stonden begin dit jaar onder flinke druk. Het Europese Hof van Justitie trok een juridische streep door Privacy Shield en die modelovereenkomsten waren volgens de Ierse toezichthouder ook niet in lijn met de AVG. Meta bleef die modelovereenkomsten nog gebruiken in afwachting van een hoger beroep, maar mocht het bedrijf dat hoger beroep verliezen, dan dreigde het in Europa te moeten stoppen met een deel van de 'significantste producten en diensten', waaronder Facebook en Instagram.
Het is inmiddels december en Meta's diensten zijn nog steeds in Europa te gebruiken, tot vrede, en onvrede, van velen. Al zijn dergelijke EU-VS-datatransfers vaak onderwerpen die regelmatig terugkeren, waarbij er meerdere partijen zijn met tegengestelde meningen en visies. Het zou ons dan ook niks verbazen als dit onderwerp in 2023 nog steeds blijft terugkomen.
Het tweede populairste februariartikel laat een verschuiving zien binnen zowel de maatschappij als binnen Tweakers. Want op Tweakers gaat het lang niet meer alleen over de snelste pc-hardware, maar hebben we het op GoT en op de frontpage steeds vaker over duurzaamheid. De bekendmaking dat het Nederlandse kabinet de afbouw van de salderingsregeling voor zonne-energie nogmaals zou uitstellen, zorgde dan ook voor veel lezers én veel reacties.
Nu kunnen zonnepaneeleigenaren in Nederland hun opgewekte zonnevermogen volledig wegstrepen tegen het bij de energieleverancier afgenomen vermogen. Zo wordt het voordeliger om zonnepanelen te gebruiken en worden Nederlanders meer geprikkeld om zonnepanelen te kopen en in gebruik te nemen. De overheid wil alleen af van dit salderen, omdat de prijs van zonnepanelen is gedaald en deze subsidievorm daardoor niet meer nodig zou zijn, en omdat de overheid wil dat mensen die zelfopgewekte energie meer zelf gaan gebruiken.
Die salderingsregeling wordt dus als het aan de overheid ligt de komende jaren stapsgewijs afgebouwd. Begin dit jaar was het nog de bedoeling dat dat afbouwen op 1 januari 2023 zou beginnen, maar in februari maakte minister van Klimaat en Energie Rob Jetten bekend dat dit uitgesteld zou worden. In mei maakte Jetten bekend wanneer dat afbouwen dan wél zou beginnen: in 2025. Met meteen een flinke grote stap van 100 procent salderen nu, naar 64 procent salderen straks. Ook dat artikel werd zeer goed gelezen, zelfs beter dan de bekendmaking van het uitstel in februari.
2022
2023
2024
2025
2026
2027
2028
2029
2030
2031
Oorspronkelijke afbouw saldering (%)
100
91
82
73
64
55
46
37
28
0
Nieuwe afbouw saldering (%)
100
100
100
64
64
55
46
37
28
0
Het laatste februarinieuwsartikel dat we in deze Terug in het jaar behandelen, draait om Google. Dit bedrijf biedt sinds november 2019 gamestreamingdienst Stadia aan. Een dienst waarvan de techniek an sich goed was, maar waarvan we begin 2022 nog niet over een succes konden spreken. Dit was binnen het bedrijf ook al duidelijk, zeiden anonieme werknemers in februari tegen Business Insider. Google had de focus volgens deze bronnen dan ook eigenlijk al verlegd van een consumentengamestreamingdienst, naar een whitelabelgamestreamingdienst die door andere bedrijven gebruikt kon worden. Of, beter gezegd: Google levert de techniek en een ander bedrijf probeert er een succesvol consumentenproduct van te maken. Maar in september was de kogel door de kerk; het bedrijf zou er toch mee stoppen.
Maart: Rusland omzeilt techsancties en gpu-prijsdaling zet door
Bij Tweakers schrijven we al jaren over Rusland. Denk aan berichten over de betrokkenheid bij het ISS, of de al dan niet vermoedelijke betrokkenheid bij ransomwaregroepen en trollenfabrieken. Sinds dit voorjaar schrijven we helaas ook om een andere reden over Rusland: de invasie van Oekraïne. Die oorlog heeft ook een impact op de techwereld en internet, zowel binnen als buiten het land.
Een voorbeeld daarvan is het bestgelezen artikel van maart: Rusland creëert eigen tls-certificaatautoriteit om sancties te omzeilen. Sites moeten een geldig transportlayersecuritycertificaat hebben, anders krijgen browsergebruikers een waarschuwing in beeld. Tls-autoriteiten wilden die certificaten echter niet meer verlengen voor Russische sites, vanwege de sancties tegen het land. Om die sancties te omzeilen, creëerde Rusland een eigen certificaatautoriteit.
Een ander voorbeeld, en het tweede bestgelezen artikel van maart, gaat om software. Door die eerder genoemde sancties kunnen Russische bedrijven bijvoorbeeld geen Microsoft-software als Word meer aanschaffen en gebruiken. Daarom overwoog de Russische Federatie in maart softwarepiraterij te legaliseren, om zo het gebrek aan Westerse producten tegen te kunnen gaan. Alleen buitenlandse software die onder sancties viel, zou zo gedownload mogen worden. De wet zou dus niet van toepassing zijn op Russische software.
Van piraterij en tls-certificaten, gaan we over naar gpu's. De prijzen van videokaarten zijn de afgelopen jaren flink omhooggegaan, al was er begin dit jaar wel goed nieuws: de prijzen waren weer aan het dalen. In maart schreven we dat de prijzen in een maand tijd met gemiddeld 12 procent waren gedaald en dat er bovendien 'beduidend' meer uitvoeringen van Nvidia-kaarten verkrijgbaar waren.
Nvidia GeForce RTX 3060 Ti Founders Edition
De RTX 3060 was in een maand tijd het meest gedaald: deze kaart koste in maart 2022 499 euro, 150 euro minder dan in februari. In december vorig jaar kostte diezelfde kaart zelfs nog 899 euro. Toch kostte de kaart nog altijd flink meer dan de adviesprijs van 349 euro. Ook bij AMD-kaarten daalde de prijs, al ging het niet zo hard als bij Nvidia.
De prijsdalingen bleven niet beperkt tot maart; in de maanden daarna zagen we de prijzen steeds verder zakken. Die GeForce RTX 3060 kostte in december 2022 bijvoorbeeld 369 euro. De RTX 3090 was echter de hardste daler, met een daling van 60 procent in een jaar tijd. In december 2021 kostte die kaart nog 2949 euro, een jaar later was dit 'slechts' 1495 euro. Niet dat het alleen maar goed nieuws is; Nvidia-gpu's zijn over het algemeen namelijk nog steeds duurder dan de introductieprijs, waar ze bij AMD juist vaak onder de introductieprijs worden verkocht.
Lente
April: Ziggo verhoogt de internetsnelheden, NS-storing nekt treinverkeer en slimme meters die wel érg veel meten
We schreven bij het januarinieuws dat Ziggo een populair nieuwsonderwerp is onder tweakers en april onderschrijft dit weer. In de vierde maand van het jaar was 'Ziggo verhoogt in juli snelheden van bijna alle internetpakketten' namelijk het best gelezen artikel. Sinds juli hebben veel Ziggo-abonnementen een iets hogere down- en uploadsnelheid. Alleen het snelste Giga-abonnement werd niet sneller; hiervoor zou het bedrijf eerst over moeten stappen naar docsis 3.1.
Alleen klanten met goedkopere abonnementen zagen dus snelheidswinst, met een 10 tot 50Mbit/s hogere downloadsnelheid. De uploadsnelheid ging met maximaal 15Mbit/s omhoog. Vooral op het vlak van de uploadsnelheid kan Ziggo dus nog steeds niet concurreren met glasvezel, waar symmetrische up- en downloads mogelijk zijn. Ook na de verhoogde snelheden blijft 50Mbit/s bij Ziggo de max.
Van goed nieuws voor Ziggo-klanten, gaan we naar slecht nieuws voor NS-reizigers. Op zondag 3 april reden na het middaguur namelijk geen NS-treinen meer vanwege een storing in het planningssysteem. Pas 's nachts gingen de eerste treinen weer rijden. Later legde het bedrijf uit dat een belangrijke IT-component niet werkte, waarna het bedrijf over wilde gaan naar een back-upsysteem. Ook deze back-up werkte niet, met de flinke storing tot gevolg. De gevolgen van de storing waren waarschijnlijk beperkt doordat deze in het weekend plaatsvond, toch vonden genoeg tweakers het interessant genoeg dat het bijna net zo goed werd gelezen als eerdergenoemd Ziggo-nieuws.
Het laatste aprilnieuws draait om slimme meters. Gebruikers van twee Landis+Gyr-meters kwamen er namelijk achter dat ze een veel hoger gasgebruik hadden dan voor ze die slimme meters installeerden. Toen ze de hoofdgaskraan dichtdraaiden om te kijken wat de meters dan zouden doen, zagen ze hoe de meters alsnog gasverbruik registreerden.
Netbeheerder Stedin reageerde daarop dat het een bekend probleem is en dat er honderden bekende gevallen zijn van defecte meters. Er zou een defecte sensor in de meter zitten, waar het extra hoge energieverbruik door zou komen. Stedin zei daarop de defecte meters te herstellen. Bij het 28101-model zou de netbeheerder een seintje krijgen als deze defect is, maar bij het 28100-model gebeurde dit niet. Stedin ging daarom de 3600 exemplaren die al in Nederland geïnstalleerd waren, preventief vervangen.
Mei: Ruttes sms'jes, Chromecast met Google TV komt eindelijk naar de Benelux en Netflix gaat accountdelen aanpakken
Dit nieuws zorgde voor ophef binnen en buiten de Tweede Kamer, omdat bij het verwijderen van de sms-berichten niet duidelijk was of deze waren gearchiveerd. Ons artikel waarin we keken naar de technische kant van Ruttes telefoon, was een van de best gelezen artikelen van de maand. We keken onder meer naar de werking van de sms-app en of het inderdaad lastig is om sms'jes door te sturen, zoals de minister-president zei, en of het klopte dat de Nokia 301 traag werd als er veel berichten op stonden. Vijf maanden later keken we naar de archiefsoftware van de Rijksoverheid.
Het grootste verschil tussen de Chromecast met Google TV en de voorgaande Chromecast-apparaten, is natuurlijk de software. Want waar voorgaande Chromecast-dongles altijd met bijvoorbeeld een smartphone gekoppeld moesten worden, kwam de Chromecast met Google TV met ... nou ja, Google TV. Zo kunnen gebruikers apps installeren op de dongle, zoals streamingdiensten, en met de meegeleverde afstandsbediening besturen. Zo hoeft er geen telefoon in de buurt te zijn om het apparaat te gebruiken.
Er was meer streamingnieuws in mei. Nadat Netflix eerder dit jaar voor het eerst abonnees verloor, besloot het bedrijf het roer om te gooien. The New York Times schreef op basis van interne communicatie van Netflix dat het bedrijf een abonnement met reclame wil introduceren én accountdelen wil tegengaan. Later dat jaar bleken beidepunten waar te zijn. Wanneer beide maatregelen naar Nederland en België komen, is nog niet bekend. Maar dat het bij jullie speelt, moge duidelijk zijn: het gerucht van NYT was een van de populairste artikelen van de maand mei.
Juni: AI leert Minecraft spelen en wordt ook 'zelfbewust', en glasvezelkabels steken uit de grond
Kunstmatige intelligentie heeft in 2022 een flinke vlucht naar voren genomen. Met tools als Stable Diffusion, DALL-E en ChatGPT wordt het steeds makkelijker voor mensen om betere door AI-gemaakte beelden en teksten te genereren. Deze voorbeelden speelden zich vooral in de tweede helft van het jaar af, maar ook in de eerste helft was kunstmatige intelligentie al vol op in het nieuws.
Zo maakte OpenAI, maker van ChatGPT, in juni bekend kunstmatige intelligentie te hebben ontwikkeld die Minecraft kan spelen. Makkelijk was dit niet: zo moest de organisatie eerst zo'n 4500 uur aan gameplay verzamelen, waarbij ieder frame door freelancers was gelabeld. Met die gameplay kon OpenAI de kunstmatige intelligentie de simpelste Minecraft-handelingen leren.
Toen de Minecraft-AI de basics kende, werden de neurale netwerken gevoed met zo'n 70.000 uur aan gameplay. Zo leerde de kunstmatige intelligentie het spel steeds beter kennen en begrijpen, en kwam het einddoel in beeld: een diamanten pikhouweel. Uiteindelijk lukte dit, al was het slagingspercentage niet heel hoog. OpenAI voerde dit uit in sessies van tien minuten lang en in 2,5 procent van de gevallen kwam daar een diamanten pikhouweel uit. Overigens wilde OpenAI met de kunstmatige intelligentie niet per se een goeie Minecraft-'speler' maken, maar vooral leren hoe je een algemeen toepasbare AI kan maken met dit proces.
De ontwikkelaar, Blake Lemoine, kwam tot de conclusie dat LaMDA zelbewust was, na gesprekken met het taalmodel. In het gesprek zei LaMDA zichzelf als een AI te herkennen, maar 'dezelfde behoeftes en wensen' als mensen te hebben. Toen Lemoine het model vroeg of het zichzelf als een mens zag, zoals het Lemoine als een mens zag, was de reactie 'ja'. Google ontsloeg Lemoine later, omdat hij met zijn uitspraken intern beleid zou hebben geschonden.
Van kunstmatige intelligentie gaan we over naar glasvezel. Vorig jaar brachten we al dat de uitrol van glasvezel in de lift zit, waardoor er overal in Nederland steeds meer wordt gegraven. Daardoor zie je ook steeds vaker die kabels tussen de stoeptegels uitsteken. Het idee is dat kabelaanleggers zo de kabel makkelijker kunnen terugvinden zodra de klant een ftth-aansluiting wil. Soms kunnen die kabels echter wel erg lang blijven steken, waar bewoners van Den Haag in juni over klaagden.
De kabels zouden daar al twee jaar lang uit de grond steken, terwijl T-Mobile deze normaal binnen een jaar zou moeten wegwerken. Het bedrijf gaf aan dat dit inderdaad niet de bedoeling was en beloofde de kabels in Den Haag binnen twee weken netter weg te werken.
Zomer
Juli: rekeningrijdenplannen krijgen vorm, belasting op zelfscankassa's en Musk neemt Twitter wel/niet over
De laatste jaren schrijven we bij Tweakers steeds vaker over auto's, specifiek de software in auto's en EV's. Rekeningrijden zien we ook als een Tweakers-onderwerp. De Nederlandse overheid speelde namelijk met het idee om dit rekeningrijden op basis van camera's te doen, of met een los kastje in de auto die de kilometers registreert en naar de overheid communiceert.
Dit onderwerp speelt bij veel tweakers, zoveel moge duidelijk zijn. In juli maakte het kabinet zijn rekeningrijdenplannen bekend; dit artikel was het best gelezen artikel van de maand én kon ook op de meeste reacties rekenen. Het kabinet besloot rekeningrijden, of betalen naar gebruik, zoals de overheid het noemt, op een eenvoudigere manier in te willen voeren. Het plan is nu dat er alleen wordt gekeken naar hoeveel kilometers een auto jaarlijks rijdt, niet waar of wanneer deze worden gereden.
Systemen die meer inbreuk maken op privacy, zoals met camera's of black boxes in auto's, lijken hiermee voorlopig te zijn uitgesloten. Tegelijkertijd zijn de plannen nog niet uitgekristalliseerd en blijven er tot op de dag van vandaag nog vragen open. Hoe de Belastingdienst dan de hoeveelheid kilometers zou moeten weten, bijvoorbeeld? Dat is nog niet bekend. Die kilometerstand wordt bij veel auto's wel jaarlijks opgenomen voor de apk, maar het is niet duidelijk of dit genoeg informatie zou zijn om te kunnen bepalen hoeveel wegenbelasting iemand moet betalen.
Zelfscankassa Delhaize
Over belasting gesproken: een Belgische gemeente maakte in juli bekend belasting te gaan heffen op zelfscankassa's. In veel supermarkten binnen en buiten de Benelux zijn steeds vaker van die zelfscankassa's te vinden. De voordelen zijn onder meer dat ze kleiner zijn en er daardoor meer kassa's geplaatst kunnen worden, en dat de supermarkt minder werknemers nodig heeft. Dit laatste is wel weer slecht voor de werkgelegenheid, wat voor de Belgische gemeente Sint-Jans-Molenbeek, in de buurt van Brussel, reden was om de belasting in te voeren. Jaarlijks zijn supermarkten bijna zesduizend euro per kassa kwijt. Het is echter geen hele grote vetpot voor de gemeente; in juli waren daar maar twee zelfscankassa's.
We hebben het onderwerp tot nu toe kunnen vermijden, maar in juli was het toch een van de populairste nieuwsartikelen, dus noemen we het maar: Elons overname van Twitter. Een techonderwerp dat het afgelopen jaar het nieuws heeft gedomineerd, al was lang niet iedereen daar even blij mee. In april maakte Musk bekend Twitter te willen overnemen, iets waar hij in juli op terugkwam. Het sociale medium zou te veel bots hebben, volgens Musk meer dan het platform zei, en Twitter zou onterecht topmensen hebben weggestuurd. Dit had het bedrijf niet mogen doen, wat voor Musk reden was om de aankoop rechtmatig te kunnen stoppen. Bij zijn aantreden stuurde hij overigens de gehele Raad van Bestuur de laan uit.
Augustus: WhatsApp laat je berichten langer verwijderen, Google weigert z'n fouten toe te geven en politie geeft illegaal advies
Het is een van de meestgebruikte apps voor veel mensen, dus schrijven we er regelmatig over: WhatsApp. Opvallend veel gelezen was het artikel over het langer kunnen verwijderen van berichten. Met WhatsApp is het al jaren mogelijk om berichten te verwijderen. Kom je er bijvoorbeeld achter dat je iemands naam verkeerd schrijft, dan kun je zonder al te veel gezichtsverlies het bericht verwijderen en een nieuwe plaatsen. Hier had je echter niet veel tijd voor: veel langer dan een uur kreeg je niet.
Sinds augustus heb je hier echter 2,5 dag de tijd voor. Waarom het platform hier gebruikers ineens veel meer tijd voor gaf, is niet duidelijk geworden. Maar veel tweakers waren hier nieuwsgierig naar, want het was het meestgelezen artikel van augustus.
Een onderwerp waar we als Tweakers dit jaar meermaals aandacht aan hebben gegeven, heeft te maken met accounts die gebruikers hebben bij opslagdiensten van bijvoorbeeld Google en Microsoft. Die bedrijven scannen met algoritmes wat voor foto's je daar opslaat en of ze voldoen aan hun voorwaarden. Voldoen die foto's daar niet aan, dan kan je account opeens geblokkeerd worden en ben je alles kwijt. Niet alleen je foto's, maar ook veel meer.
Dat algoritmes niet foolproof zijn en dat context bij afbeeldingen ook belangrijk is, bewees de casus rondom een betalende, Amerikaanse Google-klant. Zijn kind had last van een infectie rondom het geslachtsdeel, waarop een arts hem verzocht foto's te maken van de progressie van die infectie. De Google-klant deed dit met zijn smartphone, die de foto's back-upte naar Google Cloud. Googles algoritme zag deze beelden echter aan voor kinderporno, waarna het account werd geblokkeerd.
Google gaf de zaak tevens aan bij de politie, die na onderzoek concludeerde dat de Amerikaan niks crimineels had gedaan. Wellicht denk je dat Google het account dan ook weer vrijgeeft, maar het tegendeel is waar. Het bedrijf vond dat de man wél schuldig was en dat het account niet vrijgegeven hoefde te worden. Een horrorscenario voor wie veel leunt op een account en die ook laat zien hoeveel macht grote techbedrijven en algoritmes kunnen hebben.
Legale afbeeldingen geven ons een mooi bruggetje naar de politie, die in augustus eveneens onderwerp was van een populair artikel. De Nederlandse politie raadde vakantiegangers namelijk aan om een slimme deurbel op te hangen. Het is een goedbedoeld en begrijpelijk advies, maar niet per se handig vanuit de politie. Camera's mogen namelijk volgens de Autoriteit Persoonsgegevens in principe niet op de openbare weg worden gericht, wat deurbelcamera's vaak zijn.
Het is extra opmerkelijk dat de politie daarbij niet waarschuwt voor de privacyrisico's of het gevaar van juridische consequenties. Een grote verrassing is het echter niet; de politie heeft een databank, Camera In Beeld, waarbij eigenaren van deurbelcamera's kunnen aangeven waar de camera's staan en wat zij zien. Niet om die deurbelcamera-eigenaren boetes te kunnen geven, maar juist om hun beelden eventueel te kunnen opvragen als daar mogelijk beelden van daders op staan.
September: Apple kondigt nieuwe iPhones aan, GTA VI lekt uit en Stadia killed by Google
Traditioneel kondigt Apple in deze negende maand van het jaar zijn nieuwste iPhones aan. Ook in 2022 gebeurde dit, met de iPhone 14-line-up. Dit zijn telefoons waar veel tweakers op zitten te wachten, of in ieder geval in geïnteresseerd zijn, want ons artikel hierover was het tweede populairste nieuwsbericht van de maand.
Een van de opvallendste wijzigingen, naast de flink verhoogde adviesprijzen, zien we bij de iPhone 14 Pro. Dit toestel heeft dat pilvormig cameragat waar al heel het jaar geruchten over waren. Waar dat cameragat bij sommige telefoons simpelweg een gat in het scherm is, omarmt iOS het ontwerp en gebruikt dit om notificaties en andere informatie te tonen. Apple noemt dit het Dynamic Island, dynamisch omdat de balk breder en smaller kan worden, afhankelijk van de getoonde informatie.
De smartphones hebben verder snellere socs en betere camera's, en ondersteunen noodberichten via satellietcommunicatie. Dit werkt nog niet in de Benelux en is ook niet zo soepel als 'normale' sms'jes; je moet je telefoon 15 tot 60 seconden richten naar een satelliet om een bericht te kunnen verzenden. Maar het is wel een functie die de potentie heeft om levens te redden, wat natuurlijk altijd mooi is. De functie is de eerste twee jaar gratis, daarna kost deze een nog onbekend bedrag.
De maand september stond ook in het teken van GTA. Ontwikkelaar Rockstar Games werkt al een tijdje aan GTA VI, maar had hier officieel nog geen beelden van laten zien of überhaupt verdere informatie over gegeven. Toch kregen we die eerder dit jaar, nadat een hacker toegang kreeg tot ruim vijftig minuten gameplay en deze beelden online slingerde. Sindsdien weten we meer over het spel, zoals dat er een speelbaar vrouwelijk personage komt en het spel zich waarschijnlijk in Vice City zal afspelen.
Rockstar was uiteraard niet blij met de hack en het lekken van de beelden. Gelukkig voor fans van de serie, maakte het bedrijf ook bekend dat de situatie geen impact zou hebben op de ontwikkeling van het spel. De gamemaker zei in september 'binnenkort' met updates te komen, al hebben we tot nu toe niks gehoord.
In september was er ook ander gamenieuws waar veel over werd geschreven: Stadia. Op de 29ste kondigde Google aan definitief met Stadia te stoppen en alle hardware- en softwareaankopen terug te betalen. Alleen abonnementsgelden krijgen spelers niet terug, maar bijvoorbeeld gekochte games wel. De dienst is nog tot en met 18 januari te gebruiken. Google gooit de techniek achter Stadia niet in de prullenbak, maar zegt deze nog in te willen zetten voor andere doeleinden.
Hoewel Googles aankondiging niet voor iedereen een verrassing was, was de timing toch nog wat opvallend. Het bedrijf bracht die dag bijvoorbeeld nog een nieuwe desktopinterface uit voor Stadia, waardoor het lijkt alsof Stadia-ontwikkelaars pas relatief laat zijn ingeseind over het naderende einde. Ook ontwikkelaars die aan Stadia-games werkten, waren verrast door het nieuws: sommige gaven aan niet door Google te zijn ingelicht, maar het via nieuwsmedia en sociale media te hebben geleerd.
Een ander lastig aspect aan het stoppen met Stadia, heeft te maken met de progressie die spelers hadden behaald in games. Je savegames, maar ook je achievements en multiplayerprofielen zijn gebonden aan je Stadia-account. En die accounts zijn lang niet altijd overdraagbaar naar andere platformen, zoals de pc of consoles. Onder meer Ubisoft gaf aan hier aan te willen werken; andere gamemakers hebben hier meer moeite mee. Stadia-exclusivegames als Outcasters worden door het besluit van Google zelfs definitief onspeelbaar. Alleen via diensten als Twitch en YouTube is straks nog te zien wat ooit te spelen was.
Herfst
Oktober: kwetsbare onderzeese kabels, Gigabyte is niet blij met webshops en EU zet stap naar emissievrije auto's
Honderden onderzeese internetkabels zorgen ervoor dat het internet daadwerkelijk wereldwijd is en computers en datacenters met elkaar kunnen verbinden. Die onderzeese kabels spelen dan ook een cruciale rol bij het wereldwijde web; beschadigingen daaraan kunnen een grote impact hebben. Dat bewezen twee losse incidenten in oktober, waarbij er in de buurt van Frankrijk en in de Noordzee twee kabels kapot gingen.
Bij het eerste incident, ten noorden van Marseille, werd een internetkabel doorgeknipt. Drie onderzeese verbindingen werden verstoord die Marseille met Lyon, Milaan en Barcelona verbonden. Zscaler zag door het 'vandalisme'-incident wereldwijd packet loss en vertragingen. Het internetverkeer kon worden omgeleid wat de impact verzachtte, toch sprak Zscaler over een 'ramp'.
Een halve dag later gebeurde er iets soortgelijks, maar dan ten noorden van Schotland. Daar zorgde een vissersboot ervoor dat de internetverbinding naar de Shetlandeilanden verstoord raakte. Internetverkeer naar het vasteland werd verstoord en nooddiensten waren tijdelijk moeilijk te bereiken. Het was niet de eerste keer dat een boot hier de kabel beschadigde.
De twee incidenten geven aan hoe kwetsbaar én belangrijk de onderzeese internetkabels zijn die ons met elkaar verbinden, wat kan uitleggen waarom het artikel een van de best gelezen artikelen was van oktober. Vlak voor dit incident werd echter de Nord Stream-pijpleiding gesaboteerd, wat ook kan verklaren waarom dit artikel zo goed werd gelezen.
Een ander artikel dat het in oktober goed deed, was naar aanleiding van een Instagram-bericht van Gigabyte. Deze gpu-fabrikant klaagde over de prijsstijgingen van de RTX 4090-kaart. Op de introductiekaart was deze toen nieuwe GeForce voor net onder de 2000 euro te koop, maar een week later 'explodeerde' dit naar minimaal 2349 euro. Sommige kaarten stonden zelfs voor 3000 euro te koop.
Gigabyte claimde dat het webshops van voldoende voorraad voorzag en dat ze al een 'gezonde marge' konden behalen op de kaarten. Webshops verhoogden de prijzen dus alleen maar om zichzelf meer winst te gunnen, aldus Gigabyte. De gpu-maker gaf aan in de toekomst beter te willen samenwerken met distributeurs en resellers om zulke prijsstijgingen te voorkomen. Overigens is de RTX 4090 inmiddels weer tegen de introductieprijs aan te schaffen.
Met het plan mogen dealers en andere autoverkopers vanaf 2035 geen nieuwe auto's meer verkopen als deze CO2 uitstoten. Waarschijnlijk zullen dan dus alleen nog accuelektrische en waterstofelektrische auto's te koop zijn. Het zal dan nog tientallen jaren duren voor de uitlaat echt compleet verdwenen is uit het wagenpark, maar voor de Unie is het wel een stap richting klimaatneutraliteit.
November: begin van het einde voor FTX, Budget Energie gaat weer jaarlijks salderen en smartphones worden twee euro goedkoper
Een van de grootste verhalen van november draaide om cryptovalutabeurs FTX. Deze beurs leek jarenlang een van de stabielste en betrouwbaarste cryptobeurzen te zijn, maar in november kwam hier plotseling verandering in. FTX bleek minder liquide middelen te hebben dan gedacht, waarna Changpeng Zhao, ceo van de concurrerende beurs Binance, zijn FTX-munten verkocht. Daardoor ontstond er een bankrun op munten op de FTX-beurs, waardoor de beurs en de munten ineens bijna alle waarde verloren.
In de tussentijd is een deel van het geld van klanten verdwenen. Met een herstructurering hoopt de beurs te onderzoeken hoe belanghebbenden zoveel mogelijk geld terug kunnen krijgen. Oh, en wie in het verhaal van een jonge crypto-ondernemer met een miljardenbedrijf en een penthouse op de Bahama's die een oplichter blijkt te zijn iets ziet voor een tv-script, heeft helaas pech: Amazon was je al voor.
Eerder in deze Terug in het jaar hadden we het al over zonnepaneelbezitters die binnenkort minder mogen salderen. Budget Energie-klanten waren eerder dit jaar echter ineens slechter uit als het om salderen gaat. Van 1 juli tot begin november deed de Nederlandse energiemaatschappij namelijk aan maandelijks salderen voor flexibele contracten, wat voor eigenaren van zonnepanelen slechter uitpakt. In de zomer, wanneer ze de meeste energie opwekken met hun zonnepanelen, is de prijs van een kilowattuur namelijk lager dan in de winter, wanneer ze juist meer verbruiken van het energienet.
Budget Energie-directeur Caroline Princen (links) en Radar-presentator Antoinette Hertsenberg
Het pakte voor klanten niet alleen slecht uit, volgens velen was het zelfs tegen de wet. Tweaker Rienzilla stapte daarom naar de rechter en eiste daarbij dat Budget Energie weer zou overgaan op jaarlijks salderen, zoals het bedrijf eerder deed. In november, voor de rechter eraan te pas kwam, maakte Budget Energie echter bekend te stoppen met maandelijks salderen en gedupeerden bovendien compensatie te geven. Het bedrijf vindt nog steeds dat de overheid op andere manieren duurzaamheid moet aanmoedigen en dat de salderingsregeling achterhaald is, maar zegt ook dat 'dit niet het juiste moment is' om die discussie te voeren.
Van salderen gaan we over naar de thuiskopieheffing. In een jaar waarin vrijwel alles duurder is geworden, besloot de Stichting Onderhandelingen Thuiskopievergoedingen de thuiskopieheffing juist te verlagen. Het zal geen verrassing zijn dat dergelijk goed nieuws een goed gelezen nieuwsbericht op de frontpage was. De heffingen dalen omdat een rechtbank eerder bepaalde dat offline downloads van diensten als Netflix en Spotify niet als thuiskopie gelden en dus niet onder het bepalen van de heffingen meegenomen mogen worden. De tarieven dalen daarom met tien cent tot twee euro. Alleen de heffingen op tablets gaan omhoog, met 40 cent. De nieuwe tarieven gaan vanaf 1 januari 2023 in.
De thuiskopieheffing op settopboxen van 3,80 euro zal vanaf volgend jaar juist helemaal wegvallen. Branchevereniging NLconnect gaf namelijk aan dat dergelijke apparaten nauwelijks meer worden gebruikt voor lokale opslag, omdat tv-opnames steeds vaker op centrale servers worden opgeslagen en naar gebruikers worden gestreamd. De Stichting Onderhandelingen Thuiskopievergoeding, ofwel SONT, ging hierin mee. Overigens zijn NLconnect en andere brancheverenigingen het nog steeds niet eens met de thuiskopieheffingen, omdat ze niet genoeg zijn gedaald. Door streamingdiensten is de geleden schade voor rechthebbenden nog steeds aan het dalen, iets wat niet is terug te zien in de heffingen, stellen deze verenigingen.
December: ABN AMRO stopt met passieve wearables, Windows 10-gebruikers krijgen blue screen of death en 8k-tv's worden wellicht geblokkeerd
We beginnen december met een van de kortste artikelen van deze hele Terug in het jaar, die tegelijkertijd een van de best gelezen is. Op de eerste dag van de maand kondigde ABN AMRO aan te stoppen met contactloos betalen via passieve wearables. Dat zijn sleutelhangers, ringen, horloges of armbanden met nfc-chips die zo gebruikers betalingen laten doen.
Volgens de bank is het gebruik van deze wearables de laatste jaren 'sterk' afgenomen, omdat klanten liever Google of Apple Pay gebruiken. Daarom staakt ABN AMRO vanaf 1 april 2023 de ondersteuning. Het is sinds december al onmogelijk geworden om een passieve wearable te koppelen aan een digitale betaalpas en zo contactloos te betalen. Klanten die minder dan twee jaar lang hun passieve wearable konden gebruiken voor contactloos betalen, kunnen een vergoeding krijgen van de bank.
De ABN AMRO-klanten krijgen in ieder geval een paar maanden de tijd om over te stappen naar andere betaalmethodes. Sommige Windows 10-gebruikers hadden rond 20 december minder tijd om een Plan B te bedenken. Na de Patch Tuesday-update kreeg een deel van de gebruikers namelijk een blue screen of death in beeld, met foutcode 0xc000021a. Er zou geen signaturevalidatie gedaan kunnen worden tussen de hidparse.sys-parsinglibrary en drivers in de system32-map, wat de crash veroorzaakte.
Via de Recovery-modus kunnen getroffen gebruikers wel hidparse.sys in de system32-map plaatsen en zo het besturingssysteem booten, al zullen er ook genoeg gebruikers zijn die dit niet kunnen. Het is dan ook maar te hopen dat Microsoft leert van deze bsod en komende updates beter test, om dergelijke fouten er in de toekomst uit te kunnen halen.
Bij die energielabels hebben 8k-tv's nu nog een uitzonderingspositie, waardoor ze geen maximaal vermogen hebben. De EU wil dit echter per 1 maart 2023 veranderen en het maximale vermogen gelijkstellen aan 4k-tv's. Door de verhoogde pixeldichtheid moet de backlight van een 8k-tv echter harder werken om dezelfde helderheid te kunnen halen als bij een 4k-tv.
Fabrikanten en lobbyorganisaties waarschuwden dan ook dat het door de strengere regels vrijwel onmogelijk zou worden om nog 8k-tv's in de EU te kunnen verkopen. Ze hoopten daarom dat de Europese Commissie hun plannen zou bijstellen en 8k-tv's een hoger limiet zou geven. Begin december gaf de Commissie duidelijkheid: 8k-tv's krijgen geen uitzondering en gaan dus onder de strengere energielabels vallen. In de komende jaren zal duidelijk moeten worden of dit inderdaad de doodsteek wordt voor 8k-tv's, of dat het in de praktijk meevalt.
Nou, de kabels (sprietjes) van t-mobile steken nog steeds boven de grond uit hier in de straat. Terwijl de 14 dagen (of zijn het maanden?) nu wel voorbij zijn.
(Persoonlijk erger ik me er niet aan, KPN gaat toch in 2023 de straat weer openbreken voor hun netwerk)
[Reactie gewijzigd door jongetje op 23 juli 2024 23:54]
:strip_exif()/i/2004078998.png?f=imagemedium)
:strip_exif()/i/2005120460.jpeg?f=imagemedium)
Ook in mei waren twee Ziggo-nieuwsberichten zeer populair: eentje over :fill(white):strip_exif()/i/2005439618.webp?f=imagemedium)
Het grootste verschil tussen de Chromecast met Google TV en de voorgaande Chromecast-apparaten, is natuurlijk de software. Want waar voorgaande Chromecast-dongles altijd met bijvoorbeeld een smartphone gekoppeld moesten worden, kwam de Chromecast met Google TV met ... nou ja, Google TV. Zo kunnen gebruikers apps installeren op de dongle, zoals streamingdiensten, en met de meegeleverde afstandsbediening besturen. Zo hoeft er geen telefoon in de buurt te zijn om het apparaat te gebruiken./i/2005184676.png?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2004440776.jpeg?f=imagenormal)
Hoewel Googles aankondiging niet voor iedereen een verrassing was, was de timing toch nog wat opvallend. Het bedrijf /i/2005413956.png?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2005491166.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2004653068.jpeg?f=imagenormal)
:fill(white):strip_exif()/i/2005333472.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2003895290.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005532126.jpeg?f=fpa_thumb)
/i/2004795296.png?f=fpa)
:strip_exif()/u/619009/crop6079e91386202.gif?f=community)
:fill(white):strip_exif()/i/2005333556.jpeg?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2005333580.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2003782956.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/1399461133.png?f=thumbmedium)
:fill(white):strip_exif()/i/2000642759.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2005439618.webp?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2006335902.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005568452.jpeg?f=fpa)
/i/2004628230.png?f=fpa)
/i/2004753068.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005545080.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005535502.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005442112.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005163020.jpeg?f=fpa)
/i/2005334210.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004924536.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004864846.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004830846.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004777542.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/1283857734.gif?f=fpa)
:strip_icc():strip_exif()/u/52072/crop5de51ebf91960_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/195118/crop63a2f29cc0544.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/207277/avatar2080_3.jpg?f=community){kind=avatar}