De Nederlandse premier Mark Rutte heeft jarenlang dagelijks sms-berichten gewist, schrijft de Volkskrant. Hij zou de berichten hebben gewist vanwege de beperkte opslagruimte op zijn telefoon en de berichten die hij zelf relevant achtte, hebben laten archiveren door zijn ambtenaren.
Dat de premier regelmatig sms'jes van zijn telefoon verwijderde, kwam aan het licht in een rechtszaak die de Volkskrant heeft aangespannen. De krant had in 2020 op basis van de Wet openbaarheid van bestuur gevraagd naar sms-berichten over het coronabeleid die de premier had verzonden en ontvangen. De stukken die uiteindelijk beschikbaar werden gesteld door het ministerie van Algemene Zaken, bevatten echter alleen berichten die Rutte naar zijn eigen ambtenaren had verzonden voor archivering. In sommige gevallen ging het om doorgestuurde berichten van mensen die contact hadden gezocht met de premier.
De Volkskrant vond de correspondentie 'beperkt' en 'ongeloofwaardig', vooral omdat later bleek dat er nooit naar sms-berichten is gezocht in Ruttes telefoon. Daarnaast mag volgens de Archiefwet functiegerelateerde correspondentie niet zomaar vernietigd worden. Sms-berichten kunnen ook onder die wet vallen.
Een nieuwe zoekpoging in de telefoon is zinloos, volgens de Landsadvocaat. Het toestel zou slechts ruimte hebben voor twintig berichten. Hierdoor moest de premier de inbox dagelijks legen. Rutte had een telefoon met meer opslag, maar die gebruikte hij alleen om het nieuws te volgen, zegt de Landsadvocaat. De premier heeft donderdag een nieuw toestel ontvangen van de Rijksvoorlichtingsdienst, omdat ‘de vorige telefoon niet in alle landen in voldoende mate werd ondersteund’. Sindsdien zou Rutte niet meer dagelijks zijn berichten wissen.
De Landsadvocaat zegt dat er 'geen reden is om te veronderstellen dat Ruttes realtime archivering ondeugdelijk is verlopen'. De Volkskrant wijst er echter op dat de Wob-stukken geen sms bevatten van de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema, die op 1 juni 2020 om 20.30 uur een bericht zou hebben gestuurd naar de premier tijdens problemen bij een coronademonstratie. Daarvoor bleek al dat een sms’je van Unilever-topman Paul Polman rond de afschaffing van de dividendbelasting was verdwenen.
Verschillende politici reageren geschokt op het artikel. "Dit is gedrag van een premier die krampachtig alle openheid probeert te voorkomen. Mogelijk in strijd met de wet", zegt GroenLinks-leider Jesse Klaver. PvDA-fractievoorzitter Attje Kuiken zegt dat 'Rutte zichzelf oncontroleerbaar heeft gemaakt, door jarenlang correspondentie te vernietigingen'. Premier Rutte reageert tegenover onder meer de NOS op het bericht van de Volkskrant. Hij ontkent dat hij sms'jes heeft gewist om te voorkomen dat ze later in de openbaarheid via Wob-documenten. "Ik denk dat ik heb gehandeld conform de afspraken. Dat meen ik oprecht."
Update, 15.02 uur: Reacties van premier Rutte en andere politici toegevoegd aan het artikel.