Het Delftse e-beam-lithografiebedrijf Mapper is failliet. De rechtbank in Den Haag heeft donderdag het faillissement van het Nederlandse bedrijf uitgesproken. Mapper verkeerde al langer in financiële problemen en vroeg vorige week uitstel van betaling aan.

Er staan verder geen details bij de melding op Rechtspraak.nl, maar NRC meldt dat meerdere bedrijven zich hebben gemeld om de technologie van Mapper over te nemen. Welke dat zijn, is onbekend. De kans bestaat dat het eveneens Nederlandse ASML daar ook tussen zit: de directeur van het bedrijf zei vorige week dat het belangrijk is dat de technologie voor Nederland behouden blijft.

Het is onbekend wat er met Mapper gaat gebeuren, maar het ligt voor de hand dat de curator met de geïnteresseerde bedrijven gaat praten om te kijken hoeveel geld ze over hebben om de technologie over te nemen en wat de voorwaarden zijn. Mapper had tweehonderd mensen in dienst.

Mapper is in 2000 opgericht en ontwikkelt een alternatief voor immersielithografie voor de productie van chips. Dat alternatief, electron-beam lithography, gebruikt een grote hoeveelheid parallelle elektronenbundels om patronen op een fotogevoelige laag aan te brengen. Het grote voordeel van die methode is dat geen duur masker nodig is, zoals bij immersielithografie. De machines zijn dan ook een stuk goedkoper te maken dan die van ASML. Het nadeel is dat het lastig is gebleken de techniek voor massaproductie in te zetten. De machines kunnen enkele wafers per uur verwerken, terwijl ASML een minimumgrens van 125 wafers per uur aanhoudt voor massaproductie.

Er zijn renders online verschenen van een GeForce RTX 2060-videokaart van Zotac. De videokaart is een stuk korter dan de RTX 2070- en 2080-versies en is geschikt voor itx-behuizingen, zo blijkt uit de afbeeldingen van een Spaanse site.

Zotacs uitvoering van de RTX 2060 lijkt op de Zotac RTX 2070 Mini, een kleine variant van de hoger gepositioneerde videokaart die het eerder uitbracht. De renders van de Zotac RTX 2060-videokaart werden ontdekt door de Spaanse website hd-tecnologia en lijken afkomstig te zijn van de officiële Zotac-website.

De uitvoering van Zotac heeft twee fans een een achtpinsaansluiting. Verdere details maken de foto's niet bekend. Eerder deze week bleek uit registraties van Gigabyte dat er waarschijnlijk RTX 2060-versies met 3GB, 4GB en 6GB komen. Ook komen er varianten met gddr6 en gddr5 of gddr5x.

Volgens geruchten krijgt de RTX 2060 een gpu met 1920 cudacores. De RTX 2070, 2080 en 2080 Ti hebben respectievelijk 2304, 2944 en 4352 cudacores. De RTX 2060 is het laagst gepositioneerde model met raytracingcores. Hoeveel RT-cores het model krijgt is echter nog niet duidelijk.

Nvidia heeft de RTX 2060 nog niet officieel aangekondigd, maar gaat dat waarschijnlijk doen tijdens zijn persconferentie op de CES-elektronicabeurs. Nvidia's presentatie is volgende week zondag. Naar verwachting toont het bedrijf dan ook RTX-videokaarten voor laptops.

LG brengt zijn vouwbare smartphone mogelijk deze zomer uit. Dat claimt het Zuid-Koreaanse ETNews op basis van eigen bronnen. De smartphonemaker zou volgende week of die week erna al zijn eerste smartphone van het nieuwe jaar willen laten zien.

De eerste smartphone zou de naam Q9 meekrijgen, meldt ETNews. Die zou beschikken over een Qualcomm Snapdragon 660-soc, gekoppeld aan een werkgeheugen van 4GB. Het scherm heeft volgens de site een diagonaal van 6,1", maar verder is er weinig bekend over de details van de telefoon. Het meest logische moment voor de presentatie is voorafgaand aan elektronicabeurs CES of op die beurs. CES begint over anderhalve week in Las Vegas.

Vervolgens komt LG in maart met de G8, de opvolger van de G7 ThinQ. Die krijgt een scherm met een inkeping in de vorm van een waterdruppel, meldt ETNews. Hij krijgt bovendien een dieptesensor, net als andere smartphones in 2019. Het is onbekend welke toepassingen LG daarvoor heeft bedacht. De G8 staat los van LG's eerste 5g-telefoon, die een andere naam krijgt. Die komt in het voorjaar uit.

In de zomer volgt het eerste vouwbare model van LG. De specs en functies daarvan weet ETNews niet. De vier telefoons zouden de belangrijkste modellen van de fabrikant tot aan volgend najaar zijn. ETNews heeft vaak juiste informatie gepubliceerd over Zuid-Koreaanse techbedrijven, al heeft de site er ook wel eens naast gezeten. LG heeft niet gereageerd op het artikel.

Blizzard gaat nieuwe chatmoderatiesoftware testen op het Twitch-kanaal van de semi-professionele e-sportsdivisie van de Overwatch League. Daardoor moeten toeschouwers hun Battle.net-account aan hun Twitch-account koppelen om deel te kunnen nemen aan de chat.

Blizzard meldt dat de test voor het eerst wordt uitgevoerd tijdens de kwartfinales van het derde seizoen van Overwatch Contenders. Deze duren van 28 december tot en met 12 januari. Na afloop evalueert het Path to Pro-team, waar de e-sportsdivisie onder valt, de effectiviteit van de software.

De uitgever verklaart dat het 'een nieuwe manier wil uittesten om het Path to Pro-ecosysteem te verbeteren' en dat het 'een positieve kijkervaring wil creëren'. Toeschouwers die proberen deel te nemen aan de chat zonder de accountintegratie, krijgen een automatisch bericht dat hen verzoekt om de Twitch- en Battle.net-accounts alsnog aan elkaar te linken.

Variety claimt dat de moderatiesoftware kan dienen als een maatregel om spam en het plaatsen van beledigende leuzen in de Twitch-chat tegen te gaan. Daarnaast is Blizzard begonnen met een hardere aanpak van overtredende e-sporters. Vorige week publiceerde de uitgever een openbare lijst van Overwatch League-spelers met meerdere overtredingen op hun naam. De betrokken spelers hebben geen contract bij Blizzard, maar kunnen een boete krijgen of geweerd worden van toernooien.

Er zijn renders verschenen van de opvolger van de Motorola One en dat wordt de eerste smartphone van Lenovo met een gat in het scherm. Eerder presenteerden Samsung, Huawei en Huaweis dochtermerk Honor al telefoons met een gat in het display.

De site 91Mobiles publiceert de renders van OnLeaks en noemt de telefoon P40, maar het toestel op de renders toont een Android One-logo. Lenovo bracht afgelopen jaar de Motorola One uit naast de P30, al zijn het twee varianten op hetzelfde ontwerp. Deze renders lijken de opvolger van de Motorola One te laten zien. Lenovo kondigde die smartphone enkele maanden geleden aan.

Het toestel is volgens de site 160,1x71,2x8,7mm groot en dat is langer dan de huidige Motorola One, die 150mm lang is. Het gaat om een 6,2"-scherm met onbekende resolutie en beeldverhouding. Er zit een vingerafdrukscanner op de achterkant, met een Motorola-logo erop. Het toestel heeft een usb-c-poort en 3,5mm-jack.

De Android-smartphone heeft volgens de site een 48-megapixelcamera aan de achterkant, net als onder meer de onlangs gepresenteerde Huawei Nova 4. Die heeft net als deze Moto-smartphone een gat in het scherm. Samsung presenteerde enkele weken geleden met de A8s de eerste telefoon met gat in het scherm.

Het gat in het display is een doorontwikkeling van het freeform-concept dat ook de inkeping in het scherm mogelijk maakt. De truc om schermen in elke vorm mogelijk te maken, bestaat eruit de gate drivers in verticale strepen achter het scherm te verstoppen. De transistors die nodig zijn voor de werking van het circuit, zitten vervolgens bij elke subpixel. Daardoor is elke vorm mogelijk; de aansturing gebeurt immers niet vanuit de bezel van het scherm, maar van onder de pixels. Het is nog onbekend wanneer Lenovo de opvolger van de Motorola One zou willen presenteren.

Het Japanse NEC is van plan om het Deense it-bedrijf KMD te kopen. NEC heeft daar acht miljard Deense kronen voor over, omgerekend momenteel ongeveer 1,07 miljard euro. KMD verleent it-diensten aan vooral overheden in Denemarken en andere Scandinavische landen.

NEC wil met de overname meer kennis in huis halen over it-beveiliging en overheden. Het verwacht daar komende drie jaar in te kunnen groeien. KMD verleent diensten aan veel lokale overheden in Denemarken en in mindere mate Zweden en Noorwegen. Daarbij gaat het ook om vitale infrastructuur. KMD is nu in handen van een Amerikaanse investeerder.

KMD zegt dat het met zijn 3200 medewerkers onafhankelijk zal opereren als dochterbedrijf van NEC. Voor klanten van het bedrijf verandert er vermoedelijk niet veel, in elk geval niet op korte termijn. Beide bedrijven zijn akkoord met de overname, maar de transactie is nog niet rond. De bedrijven wachten op toestemming, waardoor de daadwerkelijke overname vermoedelijk over een paar maanden zal plaatsvinden.

Zweedse onderzoekers van de Universiteit van Stockholm hebben een methode ontwikkeld die het mogelijk maakt om de levensduur van nikkel-metaalhydride-accu's aanzienlijk te verlengen. Dit lukt door zuurstof toe te voegen.

De wetenschappers melden dat ze het verouderingsproces van de NiMH-accu's kunnen tegengaan door zuurstof toe te voegen. Bij dit verouderingsproces droogt de accu uit doordat de metaallegering corrodeert, waarbij het op water gebaseerde elektrolyt wordt 'geconsumeerd'. Daarnaast tast de corrosie de interne balans tussen de elektroden aan. De toevoeging van zuurstof blijkt de balans tussen de elektroden te herstellen en elektrolyt als het ware te vervangen.

Volgens de onderzoekers is dit proces van het toevoegen van zuurstof eenvoudig toe te passen in een bestaande NiMH-accuconstructie van het Zweedse bedrijf Nilar, dat al jarenlang NiMH-accu's produceert. De voor het onderzoek gebruikte accuconstructie van dit bedrijf heeft cellen die allemaal hetzelfde volume hebben, wat de toepassing van de zuurstofmethode vereenvoudigt. De wetenschappers stellen dat het met de juiste balans van zuurstof en waterstof mogelijk is om de levensduur van alle bestaande reguliere accutypes te overtreffen.

NiMH-accu's hebben als kenmerk dat ze vochtige elektrolyten gebruiken, die veilig en niet schadelijk voor het milieu zijn. In deze accu's is het waterstof gebonden aan de metaallegering. NiMH-accu's komen voort uit NiH₂-accu's; deze nikkel-waterstofaccu's hebben een relatief lange levensduur, daarom zijn ze bijvoorbeeld in ruimtesondes en in de Hubble-telescoop ingezet. Het nadeel van deze nikkel-waterstofaccu's is echter dat het benodigde waterstof in speciale gastanks moet worden opgeslagen, wat niet praktisch is voor toepassingen in kleinere technologie. NiMH-accu's zijn veel compacter, omdat het waterstof in de metaallegering zit verwerkt, waarbij de waterstofdichtheid vergelijkbaar is met die van vloeibaar waterstof. In vergelijking met NiH₂-accu's beperkt dit echter wel de levensduur en dat probleem wordt nu bestreden door zuurstof toe te voegen.

Volgens de onderzoekers kunnen de accu's door hun vondst een groot aantal extra laadcycli doorlopen, zonder dat er capaciteit verloren gaat. Als ze eenmaal versleten zijn, zou de nieuwe methode het ook mogelijk maken om de accu's eenvoudig te herstellen, zodat ze niet hoeven te worden omgesmolten voor recycling. De vondst zou niet alleen van betekenis kunnen zijn voor de energiesector, als opslag voor zonne- en windenergie, maar ook voor de auto-industrie. Toyota maakt bijvoorbeeld in zijn hybride Prius-auto's gebruik van NiMH-accu's. Het onderzoek is gepubliceerd onder de titel Development of metal hydride surface structures for high power NiMH batteries.

Sony begint volgend jaar met de massaproductie van dieptesensors voor smartphones. Die kunnen smartphonefabrikanten inzetten voor bijvoorbeeld gebarenbesturing in een game of augmented reality, om zo virtueel kleren te kunnen passen.

De massaproductie start aan het einde van de zomer, schrijft Bloomberg Quint op basis van een interview met Sony. De Japanse elektronicagigant heeft diverse grote klanten voor de dieptesensors, maar weigert te zeggen welke dat zijn. Een daarvan is vermoedelijk Apple. In elk geval Huawei gebruikt de sensors komend jaar op smartphones, zo schrijft de site.

Afgelopen jaren verschenen al diverse smartphones met dieptesensors aan de voorkant, zoals de Apple iPhone X, Xiaomi Mi 8, Pocophone F1 en Huawei Mate 20 Pro. Die projecteren punten met infraroodlicht om diepte in te schatten. Een time-of-flightsensor zoals Sony die gaat produceren zit ook in de Asus Zenfone AR van vorig jaar en de Oppo RX17 Pro van dit jaar.

De Sony-sensor kan op grotere afstand diepte inschatten dan de 3d-gezichtscanners van iPhones en Mate 20 Pro. Enkele toepassingen zijn gebarenbesturing in games en augmented reality; zo maken de sensors het mogelijk om 3d-avatars te maken door hoofden te scannen, virtueel kleding te passen en objecten op het beeld achter bijvoorbeeld een tafelpoot langs te laten gaan.

Het is afwachten hoeveel mensen zitten te wachten op dieptesensors in smartphone. Sony zegt dat het belangrijkste is om mensen enthousiast te maken voor de technologie. De Japanse fabrikant is begonnen met het verspreiden van een gesloten sdk, waarmee ontwikkelaars toepassingen kunnen maken. Sony kreeg technologie om 3d-sensors te maken in handen met de overname van het Belgische SoftKinetic drie jaar geleden. Het is onbekend of Sony de Belgische technologie zal gebruiken in de nieuwe sensors.

Google zou de Pixel 3 Lite-modellen volgend voorjaar willen uitbrengen. Dat meldt Android Police. De Amerikaanse provider Verizon Wireless zou in eerste instantie de telefoons gaan verkopen, zo meldt de site. Een exacte datum en prijs zijn nog niet bekend.

Android Police baseert zich op een enkele bron die kennis zegt te hebben van Googles smartphoneplannen. De site bleek afgelopen jaren vaak goed op de hoogte te zijn van onaangekondigde producten en diensten van de Amerikaanse zoekgigant.

Het is onbekend of Google de telefoons alleen in de VS uitbrengt of ze ook in andere landen in de winkels wil leggen. De Lite-versies lijken een lagere adviesprijs mee te krijgen dan de Pixel 3 en 3 XL die dit najaar uitkwamen en Android Police gokt het erop dat de prijs rond 500 dollar komt te liggen. De Pixel 3 kost 799 dollar in de VS, de Pixel 3 XL 899 dollar.

Er gaan al maanden geruchten over de Lite-modellen van Google. Zo verschenen er enkele weken geleden renders. Een Russische site plaatste al foto's. De telefoons zouden een Snapdragon 670 en 710 meekrijgen. De Lite-telefoons zouden bovendien een 3,5mm-jack hebben, waar Google die weg heeft gelaten op de Pixel 3-modellen.

Het zou voor het eerst zijn dat Google midrange-telefoons maakt in zijn Pixel-serie. Sommige Nexus-modellen hadden wel een lagere adviesprijs bij release. Zo kostte de Nexus 4, Nexus 5 en 5X onder 500 euro.

De controversiële in-game reclame in Street Fighter V is weggehaald. Sinds deze week is de optionele reclame niet meer te zien in het spel. Het is niet duidelijk of de verandering blijvend is of dat de reclame wordt vervangen.

Volgens Polygon geldt dit voor alle reclame in de game; de advertenties zijn verdwenen op de twee standaardskins van de personages, bij de laadschermen en de stages. Bij de standaardskins zijn de Capcom Pro Tour-emblemen echter nog niet vervangen door de originele afbeeldingen. Zo mist Guile nog zijn iconische tatoeages van de Amerikaanse vlag en ontbreekt het karakter op Akuma's rug. Polygon merkt verder op dat spelers de alternatieve skins, nummers drie tot en met tien, tijdelijk niet kunnen kiezen. Capcom heeft nog geen verklaring gegeven over het verwijderen van de reclame.

Op 11 december introduceerde Capcom de in-game reclame. Dit werd slecht ontvangen door de spelers. Het uiterlijk en de plaatsing van de emblemen van Capcoms e-sportstoernooi was het voornaamste punt van kritiek. Hoewel de reclame optioneel was, beklaagden spelers zich dat zij extra in-game geld misliepen als ze de weergave van de advertenties hadden uitgeschakeld. Fight Money kan alleen gekocht worden met echt geld of in geringe hoeveelheden verdiend worden door het spel te spelen. Als de reclame was uitgeschakeld ontvingen spelers geen extra Fight Money.

Een paar dagen na de introductie van de reclame, reageerde de uitvoerend producent van Street Fighter V op de kritiek. In zijn reactie meldde hij dat Capcom de kritiek had gehoord, deze in behandeling ging nemen en ging onderzoeken hoe het de reclame kan verbeteren. Dat zou kunnen betekenen dat de advertenties in de toekomst in een andere vorm weer terugkomen.

De Belgische provider Telenet heeft vanaf maandag het kabelnetwerk in de gemeente Etterbeek in eigendom. De kabelaar biedt sinds 1997 diensten aan over coax in de gemeente, maar huurde de infrastructuur van de gemeente.

Telenet verzorgde als huurder al het onderhoud van het kabelnetwerk, maar het bedrijf denkt na de overname meer controle te kunnen hebben over de ontwikkeling ervan. Het is nog onbekend hoe dat tot uiting zal komen in de komende jaren. Daarover zegt de kabelaar niets.

Het gemeentebestuur van Etterbeek, dat grenst aan onder meer de hoofdstad Brussel, stemde in oktober in met de verkoop van het kabelnetwerk aan de provider. De transactie is donderdag afgerond en vanaf maandag zal het eigendom van het netwerk overgaan op Telenet.

Voor klanten verandert er vooralsnog niets, zo zegt de provider. Telenet heeft meer kabelnetwerken in de omgeving in eigendom, waaronder in Ganshoren, Koekelberg, Jette, Schaarbeek, Sint-Agatha-Berchem en Vorst.

Instagram heeft een test gedaan met het horizontaal scrollen in de feed, in plaats van verticaal. De interface kwam bij meer gebruikers terecht dan in eerste instantie de bedoeling was, zegt een topman van de Facebook-dochter.

De interface hield in dat posts in de interface naast elkaar staan, terwijl gebruikers voor reacties verticaal kunnen scrollen, zo blijkt uit beelden die Cheddar-journalist Alex Heath online zette. De test kwam bij meer gebruikers terecht dan Instagram wilde, zegt Instagram-topman Adam Mosseri. Dat meer mensen de testinterface kregen, zou een bug zijn geweest.

Instagram test al langer met een horizontale interface voor posts, zoals in Stories al langer gebruikelijk is. Dat gebeurde enkele maanden geleden in eerste instantie in het Ontdekken-tabblad, maar de test van deze week richt zich op de feed van gebruikers.

De Facebook-dochter laat zich er niet over uit of het de interface komende tijd zal wijzigen naar de horizontale versie. Ook is het mogelijk dat de nieuwe interface een optie zal worden. De test is inmiddels afgelopen en alle gebruikers hebben weer de verticale feed.

Huawei heeft de P Smart 2019 gepresenteerd, een opvolger voor de P Smart+ die vorig jaar uitkwam. De smartphone heeft een 6,21"-scherm met een inkeping met dezelfde vorm als die van de Essential Phone, met alleen ruimte voor de frontcamera.

Het 6,21"-lcd van de P Smart 2019 heeft een resolutie van 2340x1080 pixels en een beeldverhouding van 19,5:9. De vorm van de inkeping in het scherm komt overeen met die van de Essential Phone uit 2017, de eerste smartphone met zo'n 'notch'. Die laat alleen ruimte voor de frontcamera. Dat wijkt af van de 'waterdruppelvorm' van bijvoorbeeld de OnePlus 6T, die aan de zijkant van de inkeping niet recht loopt.

Huawei voorziet de smartphone van de Kirin 710-soc, die TSMC maakt op 12nm. De soc heeft vier Cortex A73-kernen op maximaal 2,2GHz en vier A53-kernen op 1,7GHz voor het lichtere werk. De gpu is een Mali G51MP4. Ten opzichte van de P Smart+ heeft de 2019-versie ondersteuning voor wifi op 5GHz, maar heeft Huawei er minder werkgeheugen in gezet. Het lpddr3-geheugen is 3GB, tegenover 4GB voor de oudere P Smart+. De opslag is hetzelfde, 64GB aan emmc.

De P Smart 2019 heeft een 13-megapixelcamera aan de achterkant met f/1.8-lens ervoor. Dankzij de secundaire sensor aan de achterkant is er een portretmodus met blurren van de achtergrond. Ook de diafragma-modus van eerdere Huawei-telefoons is in de software terug te vinden. Daarmee is het mogelijk om de blur achteraf aan te passen. Die functie zit sinds drie jaar in diverse modellen van de fabrikant. De frontcamera heeft een resolutie van acht megapixels en ondersteunt het maken van een foto door de handpalm aan de camera te laten zien, iets dat Huawei aanduidt als gebarenbesturing. Ook zit er scèneherkenning in de frontcamera voor het aanpassen van instellingen aan herkende omstandigheden.

De smartphone komt 11 januari in de verkoop in zwart en blauw en krijgt een adviesprijs mee van 249 euro. Tweakers heeft vrijdag een preview gepubliceerd van de telefoon.