Chiptekorten houden aan

De oorzaken en gevolgen

Aanhoudende chiptekorten - De oorzaken en gevolgen

Iedereen die onlangs een actuele videokaart, PlayStation 5, Xbox Series X of AMD-processor wilde aanschaffen, kreeg ermee te maken; de voorraden zijn beperkt en onduidelijk is wanneer hier verbetering in komt. Dat speelt al sinds de tweede helft van vorig jaar en je zou kunnen denken dat er onderhand verbetering zou optreden.

Maar nee, de chiptekorten duren voort en hoewel zelfs de nabije toekomst op dit gebied moeilijk is te voorspellen, lijkt het erop dat het nog maanden duurt voordat het beter gaat en er is zelfs kans dat de tekorten tot in 2022 voortduren. We nemen kort de belangrijkste oorzaken onder de loep en kijken tot slot naar de gevolgen.

De invloed van corona

De voornaamste achterliggende oorzaken van de chiptekorten zijn bijna allemaal te herleiden naar een ding: de coronapandemie. De crisis door de uitbraak van het coronavirus had en heeft invloed op de leveringsketen van chips, de vraag van consumenten en fabrikanten, roadmaps en verwachtingen van bedrijven. Dat heeft geleid tot productielijnen die tijdelijk stil kwamen te liggen en onzekerheid in markten. Daardoor is er een verstoring van de balans tussen vraag en aanbod van chips. Volgens J.P. Morgan-analist Harlan Sur leveren halfgeleiderfabrikanten momenteel 10 tot 30 procent onder de vraag. Die vraag nam flink toe en dat kwam onder andere doordat mensen wereldwijd meer thuis moeten blijven en erachter kwamen dat de apparaten waarmee ze moesten werken en zich moesten vermaken, wel een upgrade konden gebruiken.

Door de toename van thuiswerken steeg de vraag naar computers en randapparatuur vorig jaar. We zagen in de Pricewatch al snel dat webcams, docking stations en monitoren bij de eerste lockdown in korte tijd flink populairder werden, maar hoe groot was de toename van de pc-verkoop? Als we de schattingen van pc-leveringen per kwartaal van IDC op een rij zetten, kunnen we ons een beeld vormen. Nadat in het eerste kwartaal van 2020 nog een daling optrad, stegen de leveringen om in het derde en vierde kwartaal op hoeveelheden uit te komen die in geen jaren meer voor zijn gekomen.

Consoles en videokaarten: een perfect storm

Daar kwam bij dat in de tweede helft van 2020 een aantal grote releases op de planning stonden. Sony introduceerde immers zijn PlayStation 5 en Microsoft de Xbox Series X en S, die al snel slecht verkrijgbaar bleken. Sony verkocht 4,5 miljoen PlayStation 5-consoles in het laatste kwartaal van 2020 en verwacht eind maart 7,6 miljoen exemplaren te hebben geleverd. Die aantallen zijn vergelijkbaar met die van de PlayStation 4 toen die uitkwam, maar Sony had er veel meer kunnen leveren als het bedrijf er meer had kunnen maken.

Gaming was al ongekend populair, maar dit werd versterkt door het verplicht thuisblijven vanwege corona. Dat blijkt ook wel uit de release van de RTX 30x-kaarten van Nvidia en de videokaarten in de RX 6000-serie van AMD in de tweede helft van 2020, die ook nauwelijks leverbaar bleken. Nvidia verklaarde de vraag onderschat te hebben, maar de vraag is of het bedrijf zoveel meer videokaarten had kunnen maken. De chips voor videokaarten van Nvidia komen deels bij TSMC en wat de RTX 30-kaarten betreft bij Samsung vandaan. Volgens geruchten wil Nvidia voor een upgrade van de Ampere-gpu overstappen van Samsungs 8nm naar TSMC's 7nm. De chips voor de consoles en videokaarten van AMD komen van TSMC.

AMD-soc in PlayStation 5. Bron: Sony

Autofabrikanten visten achter het net

Vele autofabrikanten moesten afgelopen weken hun productie bijstellen vanwege chiptekorten, waaronder Audi, GM, Volkswagen, Nissan, Honda, Renault en Daimler. Porsche-topman Oliver Blume zei deze week tegen CBNC dat de tekorten de hele autosector treffen en dat deze nog maanden van invloed zijn op de productie. Dit probleem hebben de autofabrikanten deels aan zichzelf te danken, blijkt uit uitlatingen van NXP-Chief Corporate Counsel Jean Schreurs tegen Bits & Chips. NXP is samen met Infineon en Renesas de belangrijkste chipfabrikant voor de automarkt. Autofabrikanten waren eind 2019 en begin vorig jaar vooral bezig hun bestaande voorraden weg te werken maar plaatsten daarna weinig nieuwe bestellingen voor chips, uit onzekerheid over de gevolgen van de coronapandemie voor de autoproductie en -verkopen.

Ondertussen steeg de vraag naar pc's, smartphones, servercapaciteit, internet-of-thingstoepassingen en andere producten, en daarmee de bestellingen van chips voor die producten bij TSMC en Samsung. In de tweede helft van 2020 nam de vraag naar auto’s echter weer sterk toe. Schreurs: “Omdat er nog maar weinig voorraden waren, zorgde dit voor een flinke boost in de vraag naar onze halfgeleiders, maar de chipfoundries waren toen al grotendeels volgeboekt. Het eerste kwartaal van 2021 was ook al compleet uitverkocht.” NXP heeft zelf chipfabrieken, maar besteedt een groot deel ook uit aan TSMC, bijvoorbeeld voor 5nm-chips. NXP maakte in december al bekend aan klanten dat het zijn prijzen zou verhogen vanwege tekorten.

De omzet uit automotive nam in 2020 af bij TSMC. Bron: TSMC

De problemen waar de auto-industrie nu tegenaan lopen beloven nog wat. Want de verwachting is dat de vraag naar chips voor auto’s de komende jaren flink toeneemt door elektrisch rijden, autonoom rijdende voertuigen, infotainment in auto’s en communicatie tussen auto’s onderling en met de weginfrastructuur. Niet alleen het aantal chips per auto stijgt, maar ook zijn er steeds krachtiger en dus duurdere chips vereist. Volgens NXP vertegenwoordigen de tientallen chips die nodig zijn voor alleen al volledig autonoom rijden in de nabije toekomst een waarde van zo’n 900 tot 1200 dollar per auto.

Netwerkcapaciteit en aantal chips in auto's nemen toe. Bron: NXP

De handelsoorlog tussen de VS en China

Een andere belangrijke oorzaak ligt namelijk bij de handelsoorlog tussen de VS en China en dan met name bij de beperkingen die de VS oplegde aan de levering van chips aan Chinese bedrijven waarbij Amerikaanse software of technologie gebruikt is. Die maatregelen richten zich op Huawei en dochterbedrijf HiSilicon, chipfabrikant SMIC en tal van andere Chinese techbedrijven zoals ZTE, DJI en Hikvision. Indirect is vooral de Taiwanese chipgrootmacht TSMC daardoor getroffen. Huawei was TSMC’s op een na grootste klant, na Apple. Nu de Chinese klanten wegvallen, opent dat in principe ruimte voor andere bedrijven om bestellingen bij TSMC te plaatsen, en Qualcomms ceo Cristiano Amon zegt tegen Bloomberg dan ook dat dit op termijn verlichting op de chipmarkt gaat brengen. Maar hier gaat tijd overheen omdat bedrijven zich voor moeten bereiden op verschuivingen en bijvoorbeeld chipontwerpen moeten aanpassen.

Op termijn brengt het wegvallen van de Chinese bedrijven als TSMC-klant dus wellicht lucht op de chipmarkt, maar vorig jaar wierpen de handelsbelemmeringen hun schaduw vooruit wat juist tot tekorten leidde. Huawei heeft voorafgaand aan de handelsblokkade volgens Bloomberg flinke chipvoorraden aangelegd voor zijn netwerkapparaten en smartphones. China zou voor 300 miljard dollar aan chips geïmporteerd hebben uit onder andere Taiwan, Zuid-Korea en Japan, een toename van 14 procent in verhouding tot het jaar ervoor. Ook zou China voor 32 miljard dollar aan machines voor chipproductie ingekocht hebben, een stijging van 20 procent ten opzichte van 2019. Volgens een rapport van SEMI was China in 2020 de grootste importeur van halfgeleiderproductiemachines. Dit veilig stellen door China maakte dat er minder capaciteit overbleef voor overige partijen.

TSMC trapte op de rem

Dit had niet zo'n probleem hoeven zijn, als de grootste chipfabrikant TSMC goed zou anticiperen. Halverwege vorig jaar zei TSMC volgens Reuters nog geruststellend dat het bedrijf het gat dat Huawei zou achterlaten makkelijk kon invullen met bestellingen van andere bedrijven, maar een maand later, bij de bekendmaking van de kwartaalcijfers, voorzag het bedrijf een onzekere tijd waarin leveranciers mogelijk bestaande chipvoorraden zouden gaan wegwerken. Waar dat toe leidde, vertelde ASML-ceo Peter Wennink in februari. Hij sprak over ‘klanten die verwezen naar gewijzigde roadmaps en geopolitieke veranderingen’ waarmee hij duidelijk op TSMC doelde. “Halverwege vorig jaar zag je een reductie van de capaciteit die ze zeiden nodig te hebben in 2021. Achteraf hadden ze dat niet moeten doen. Dat maakte dat wij ook onze planning in onze leveringsketen aanpasten.” Met andere woorden: TSMC bestelde minder euv-chipmachines. Wennink: “De tijd tussen het daadwerkelijk plaatsen van een euv-machine bij de klant en onze eerste bestellingen van de basismaterialen om die machines te maken, bedraagt achttien tot twintig maanden.” Daarmee wil hij zeggen dat het nog tot zeker 2022 duurt voordat er daadwerkelijk meer chips van de lopende band kunnen rollen, nu de halfgeleiderfabrikanten bezig zijn om de vertraging in te lopen met nieuwe bestellingen.

In een 12nm-fab van TSMC. Bron: TSMC

De productie van high-end chips is sterk afhankelijk van twee fabrikanten

ASML’s uitlatingen vestigen de aandacht op een ander probleem: de hele halfgeleiderindustrie is voor chips op kleine productieprocessen, zoals 7nm, afhankelijk van met name Samsung en TSMC. Het zijn juist deze zuinige en krachtige chips waar nu grote vraag naar is, niet alleen voor smartphones en andere consumentenelektronica, maar ook voor 5G, kunstmatige intelligentie, internet-of-things en auto's. Intel maakt alleen voor zichzelf chips en er zijn wel de nodige andere chipfabrikanten, zoals UMC, GlobalFoundries en SMIC, maar die hebben de afgelopen jaren volgens CounterPoint Research te maken met lage omzetten en marges en in verhouding hoge schuldlasten. De chipfabrikanten presteren niet goed genoeg om zich de bouw van nieuwe fabs te kunnen veroorloven, laat staan de bouw van fabs voor high-end chips. GlobalFoundries is bijvoorbeeld in 2018 nadrukkelijk afgehaakt bij deze race. Het kost miljarden euro’s en jaren om een moderne fabrication facility op te zetten.

De waferleveringen namen in 2020 wel toe tegenover 2019, maar kwamen alsnog lager uit dan in 2018. Bron: SEMI

Productiecapaciteit verhogen kost tijd

Bij het verhogen van de productiecapaciteit komt meer kijken dan alleen het bouwen of uitbreiden van gebouwen. In die faciliteiten moeten fotolithografiemachines, apparaten voor nat- en droogetsen, spin coat-apparatuur, spoelbakken en andere apparaten voor depositie en doteren komen. Al die apparaten komen van derde partijen die ook weer afhankelijk zijn van leveranciers. Het gaat dan al snel om honderden toeleveranciers in het chipecosysteem en problemen bij zo’n leverancier kunnen flinke gevolgen hebben. Om een voorbeeld te geven: ASML is sterk afhankelijk van de levering van spiegels door Carl Zeiss SMT voor zijn euv-machines. Die zijn ontzettend moeilijk te maken. Om de levering veilig te stellen heeft ASML in 2016 een belang van 25 procent in Carl Zeiss SMT genomen, maar volgens het ED blijven de spiegels een bottleneck die het opvoeren van de productie kunnen belemmeren. Naast machines van ASML of andere fabrikanten moeten er genoeg wafers aangeleverd worden. Die waferleveringen namen in 2020 wel toe, maar in verhouding niet genoeg. Als een chipfaciliteit en de toeleveringsketen van onder andere wafers op orde is, is het alsnog wachten tot de chips klaar zijn. De doorlooptijd van een wafer in de fab bedraagt namelijk al snel twee tot drie maanden. Overigens hebben we het hier over voornamelijk high-end chips, maar de gehele elektronicaketen had begin vorig jaar te maken met productievertragingen door de coronapandemie: van condensators en weerstandjes tot spanningsregulators, kortom, alles wat op een pcb zit.

Samsung Austin Semiconductor in Texas, VS

Herstel chipproductie belemmerd door stroomstoringen en watertekort

En dan zijn er nog onvoorziene omstandigheden die maken dat de productie kan tegenvallen en het herstel minder snel optreedt dan gehoopt. Zo leidde de stroomstoring in Texas van vorige week tot een volledige productiestop van Samsungs chipfabriek in Austin die in ieder geval tot dinsdag duurde. Het duurt dagen voor die productie weer op gang is en kan Samsung miljoenen dollars kosten. Samsung is de grootste energieverbruiker van Austins elektriciteitsnetwerk; het bedrijf maakt er chips op 14nm tot en met 40nm, onder andere voor ssd-controllers.

Ook NXP en Infineon zagen zich genoodzaakt hun chipfabrieken in Austin stil te leggen door stroomstoringen na de winterstorm. Chipmaker Renesas, net als NXP een belangrijke leverancier voor de automarkt, moest zijn productie halverwege februari in het Japanse Fukushima stilleggen vanwege een aardbeving. Renesas maakt er microcontrollers voor auto’s op 40nm. De productie is weer hervat, maar het duurde volgens Reuters een week voordat deze weer op peil was.

In Taiwan zijn er weer andere problemen: het eiland heeft te maken met droogte en heeft water op rantsoen gezet voor bedrijven. Er viel de afgelopen maanden weinig regen waardoor waterreservoirs nog maar 20 procent van hun normale voorraad bevatten. TSMC en UMC zijn grootverbruikers van water voor de chipproductie. Volgens de laatste cijfers van TSMC is dit tegenwoordig ongeveer 3500 liter water per 300mm-wafer, waarbij het overigens niet om drinkwater maar extreem gezuiverd water gaat. De Taiwanese chipbedrijven hebben volgens Reuters uit voorzorg trucks met water ingeslagen voor als de situatie nijpend wordt.

De gevolgen

De eerste gevolgen van de chiptekorten waren en zijn duidelijk: langer dan gebruikelijk wachten op producten. Volgens Sony-topman Jim Ryan verbetert de beschikbaarheid van de PS5 elke maand, maar duurt het nog wel tot de tweede helft van het jaar voordat er 'redelijke aantallen' beschikbaar zijn, zo zei hij tegen de FT. Volgens Mike Spencer van Microsoft blijft de Xbox Series X zeker tot juni slecht leverbaar. AMD's Lisa Su verwacht verbetering in de tweede helft van het jaar en Nvidia meldt dat er voorlopig nog geen einde zal komen aan de tekorten van de RTX30-kaarten. Intel lijkt in een voordelige positie tegenover AMD te staan: het bedrijf heeft al in 2018 flink ingezet op verhogen van de productie van zijn beproefde 14nm-procedé die het nog steeds inzet voor zijn processors en ook was het bedrijf al bezig zijn geplaagde 10nm-productie te verbeteren. Waar AMD op het drukke TSMC moet vertrouwen, kan Intel op eigen houtje zijn productie verder op peil brengen.

Analisten van J.P. Morgan schatten hoe dan ook dat het nog wel drie tot vier kwartalen gaat duren voordat het chipaanbod de achterstand op de vraag heeft ingelopen, waarna het nog een tot twee kwartalen duurt voor voorraden zijn aangevuld tot normale niveaus. Hoge vraag en laag aanbod betekent normaal gesproken prijsstijgingen maar de mate van de stijgingen zullen verschillen, afhankelijk van de sector. In hoeverre deze doorberekend worden naar consumenten is ook nog de vraag.

Misschien wel het belangrijkste gevolg is dat Europa en de VS zich nog meer bewust zijn geworden van de afhankelijkheid van Azië voor chipleveringen en de risico's in de leveringsketen. In de Verenigde Staten is president Biden een onderzoek gestart naar de leveringsproblemen van chips. Hij wil 37 miljard dollar investeren om die levering veilig te stellen en de halfgeleiderindustrie op Amerikaans grondgebied te stimuleren.

In Europa benadrukten Eurocommissaris Thierry Breton voor de Interne Markt en de Franse minister voor Buitenlandse Zaken Bruno Le Maire het belang van het hebben van een eigen halfgeleiderindustrie, los van de VS en Azië. De EU is verantwoordelijk voor minder dan 10 procent van de wereldwijde chipproductie en er zijn al langer plannen om dit te verbeteren. Nu de wel omvangrijke auto-industrie in Europa geraakt wordt, lijkt dit in een stroomversnelling te komen. Le Maire: "Het is onacceptabel en het maakt ons kwetsbaar. We willen een onafhankelijk continent wat betreft technologie worden."

Reacties (67)

[kidde]

Wat hier qua GPU-tekorten in het Tweakers artikel mist (verder uitstekend artikel trouwens!), is het grote tekort aan Ajinomoto-buildup film (ABF); dit nekt vooral AMD en in mindere mate NVidia. ABF wordt gebruikt als flexibele isolator tussen lagen in een chip.

Er is 3x brand geweest in een fabriek dat die films maakt:

1) https://www.digitimes.com/news/a20200722PD202.html
2 ) https://www.gizmochina.co...r-unimicron-factory-fire/
3) https://www.digitimes.com/news/a20210205PD203.html

De fabriek van nummer 3 is pas weer "gerepareerd" in de 2e helft van 2022.

Intel laat vervolgens Unimicron een compleet nieuwe ABF fabriek bouwen; NVidia biedt heel veel geld voor de ABF; maar AMD vist achter het net.

De wachttijd voor ABF-bestelligen is opgelopen tot 4 maanden; en de leveranciers kunnen de komende 3 kwartalen geen extra capaciteit leveren.

En wat ook blijkt, met de lage marges die chip-leveranciers hebben, zijn de investeringen in nieuwe apparatuur jaren lang (2015-2019) zeer laag geweest; te laag blijkt nu. Zie afbeelding "Exhibit1":

https://www.counterpointr...c-semiconductor-industry/

Dus iedereen klopt nu tegelijk aan bij de leveranciers van chipproductie-apparaten; maar die kunnen niet aan alles en iedereen tegelijk leveren.

[Reactie gewijzigd door kidde op 23 juli 2024 15:27]

[Sissors]

Interessant, daar had ik nog nooit van gehoord. Overigens voor de volledigheid, ABF wordt niet gebruikt in de daadwerkelijke chips zelf, maar in het substraat waar een gedeelte van de chips (afhankelijk van het package) op wordt geplaatst. Alsnog kan het dus een beperkende factor zijn, maar het wordt niet in de daadwerkelijke chips zelf gebruikt.

[basdej]

Ik denk dat het dus een opgestapelde oorzaak is uit:

• Totaal verkeerde inschatting effect corona (productie verlagen, minder bestellingen)
• Verhoogde vraag vanwege cryptomining
• Verhoogde vraag vanwege thuiswerken
• Verhoogde vraag vanwege meer gamen en entertainment door lockdowns
• Opschalen productie vrijwel onmogelijk door mega investeringen

Al met al een wereldwijd probleem en wellicht opent dit de ogen om minder afhankelijk te worden van het handjevol bedrijven wat deze chips kan produceren.

[TD-er]

Opschalen productie vrijwel onmogelijk door mega investeringen

Vergeet niet dat je ook niet makkelijk kunt opschalen vanwege de corona-maatregelen.
Zelfs al zou geld geen rol spelen, dan nog zit je met vertragingen in de hele chain en suboptimale bezetting vanwege Covid besmettingen.

[Alxndr]

Ik denk dat je een belangrijke, overkoepelende, reden mist: door corona is het besteedbare inkomen enorm gestegen. Miljoenen mensen kunnen hun geld nu niet uitgeven in het theater, bioscoop, festival, restaurant, cafe, vakantie en ga zo maar door.

Vraag en aanbod is één ding, maar budget een andere. Hoe groot zou "normaal gesproken" de markt voor videokaarten van € 1500+ (RTX 3090) zijn? Zelfs nu winkels, niet eens scalpers, ze voor de dubbele prijs aanbieden blijft de vraag zo groot dat ze niet verkrijgbaar zijn - als mensen het budget niet zouden hebben, had de een boel gescheeld.

[Twanne]

De verkeerde inschatting klopt niet helemaal.
Je mag niet vergeten dat veel van de fabrieken in de gebieden lagen die hard getroffen zijn door corona en die dus MOESTEN sluiten. Bijkomend was dat ook in de periode rond het Chinese Nieuwjaar van 2020, waarbij veel werknemers familie gingen bezoeken en vervolgens niet terug konden doordat de overheid een reisverbod had afgekondigd voor verschillende regio's.

Door bovenstaande waren er tekorten, waardoor de levertijden begonnen oplopen.
Dat heeft uitdijende gevolgen op de rest van de supply chain, want als er langere levertijden zijn, dan gaan (zeker de grote afnemers) grotere orders plaatsen. Ze groeperen namelijk noden voor langere tijd.
Dat kwam bovenop de extra vraag door thuiswerk, wat nog nooit wereldwijd op deze schaal heeft plaats gevonden.

[sebastienbo]

Wat in je lijst ook ontbreekt is toevallige massa introducties van nieuwe technologieën: Denk aan de PlayStation 5 bijvoorbeeld of nieuwe NVidia graphische kaarten,nieuwe Iphone reeks, etc..

[maxximum]

Andere logistieke problemen; minder vakantievluchten = minder transport voor bv laptops in het ruim, gebrek aan containers = langere levertijden.
Veel fabrieken kunnen niet optimaal producten, door gebrek aan onderdelen, dus lagere productie tijdens grotere vraag.
Door grotere vraag naar TV’s en laptops, groot tekort aan LCD panels.
Groot tekort aan IC’s, oplopend tekort SSD, en memory.
Ook tekorten bij headsets, muizen, keyboards, webcams…..en fietsen.

[atthias]

en dan komt mining ook nog eens bovenop deze massieve waslijst aan problemen

echt geweldig

goed artikel oveigens toppie tweakers

[Reactie gewijzigd door atthias op 23 juli 2024 15:27]

[WouterL]

Ik denk dat in het artikel grof wordt overschat wat het aandeel is van de gamers met betrekking tot de tekorten. Ik denk namelijk dat miners een veel grotere inkoper zijn dan de genoemde gamers.

[Amanoo]

Ik heb ergens een percentage van 10% aandeel voor mining gezien. Dat is hooguit een grote minderheid. Het is niet de gekte van de GTX1000 serie. Al zou ik zeggen dat het erger is. Maar bij de GTX1000 was het puur mining, en hier lijkt dat toch niet zo sterk als toen.

[WouterL]

Volgens mij was dat een door Nvidia gestelde claim, met de disclaimer dat het slecht te controleren valt.

[Tomas Hochstenbach]

Dat is inderdaad een claim die Nvidia deed bij de bespreking van zijn kwartaalcijfers:

Analyst estimate suggest that cryptomining contributed 100 million to 300 million to our Q4 revenue

De totale Q4 omzet van Nvidia bedroeg 5 miljard dollar, dus dan zou mining verantwoordelijk zijn voor 2 tot 6 procent daarvan.

Nu houdt Nvidia ook een stevige slag om de arm, maar ik denk dat ze er vrij zeker van zijn dat het daadwerkelijke aandeel van mining-omzet ergens in of rond die marge zit. Wat er in zo'n earnings call voor investeerders wordt gezegd, kan immers tegen je worden gebruikt als het niet waar blijkt te zijn, met grote (financiële) gevolgen.

Wat ik nog wel interessant vond is de reactie van Jensen zelf toen hij naar de impact van mining werd gevraagd:

We saw the hash rates starting to grow in the latter part of last year. Most of that was result of the installed miners reactivating their equipment. It wasn't until earlier this year that we started to see a demand in our own GPUs. (...) We expect that to be a small part of our business as we go forward.

Nu zijn de RTX 30-videokaarten al sinds de release in september amper voorradig, terwijl Nvidia dus zegt dat het (massaal) opkopen van die videokaarten voor mining pas iets van de laatste maanden is. Ik denk dat je daaruit wel kunt concluderen dat mining, hoewel het zeker niet helpt, niet de primaire oorzaak van de tekorten is.

[FlowSnake]

Mwah, consoles + corona crisis? Hangt natuurlijk af van de definitie van gamer.

Maar goed, desalniettemin zijn de miners zeker een verstorende factor.

[Laurens-R]

+ Scalpers

[TD-er]

+ Scalpers

Tsja dat is net zoiets als spam.
Zolang er mensen blijven kopen voor veel hogere bedragen, dan blijft het winstgevend om voorraden op te kopen en zodoende schaarste te creeeren of versterken en dus de prijs op te drijven.

[sitmark]

goh, de winkels gedragen zich ook als scalpers hoor?
probeer maar eens een 30** te kopen aan rrp
wie gaat er met die koek lopen? niet jan en piet die een pre order hebben geplaatst en daarna een mooie cent verdienen denk ik?

[TD-er]

Je snapt best wel wat ik bedoelde (en waar de gebruiker op doelde waar ik op reageerde)
Dat een winkel een marge pakt is prima, anders blijft die winkel ook niet lang bestaan.

Maar wat je zag gebeuren is dat kaarten tegen 50% - 100% marge online werden aangeboden.
Dat is toch net even een ander verhaal.

[sitmark]

ja hoo

Je snapt best wel wat ik bedoelde (en waar de gebruiker op doelde waar ik op reageerde)
Dat een winkel een marge pakt is prima, anders blijft die winkel ook niet lang bestaan.

Maar wat je zag gebeuren is dat kaarten tegen 50% - 100% marge online werden aangeboden.
Dat is toch net even een ander verhaal.

ja hoor, ik ben zelf een videokaart aan het zoeken, kan zelfs geen valheim spelen op mijn nood-gt710
en ik verschiet enorm van de prijzen, ik wist dat het allemaal wat langer duurde. de rrp van de 360is €330 en als ik hem al vind, is het voor 700euro.. Nu goed vraag en aanbod en er wordt mooi belastingen betaald op het product...
Het is alsof de mediamarkt ineens 1500 euro zou vragen voor een playstation 5.
doet me er aan denken hoe het komt dat de playstation 5 niet, net als videokaarten, voor hoger dan de rrp word verkocht.

[FlowSnake]

Niet mee eens. Uiteindelijk wordt die partij wel verkocht, ware het niet via een tussenpersoon.

Of, iemand creëert extra schaarste en krijgt het voor elkaar alle partijen internationaal te scalpen, maar dat is wel erg moeilijk te realiseren (en kostbaar).

[ShellGhost]

Dit soort tweets van leveranciers helpen niet nee.
https://nl.hardware.info/...len-als-klaar-om-te-minen

[Immanent Ike]

De toename aan PC verkopen laat een ander beeld zien, dus waar baseer jij jouw bewering op? Of is het natte vinger werk?

[Zer0]

De toename aan PC verkopen

... heeft geen echte relatie met gamers... niet elke verkochte pc wordt voor "gaming" gebruikt, waarschijnlijk is dit maar een kleine groep.

[WouterL]

Ja, dat is nattevinger werk. Vandaar “ik denk”. De realiteit is namelijk dat het totaal onverifieerbaar is welke kaart of pc nu gekocht wordt voor gaming of mining. Prebuilds worden zelfs opgekocht voor de kaarten die erin zitten. Noteer je dat dan als een “game” sale of een mining sale?
Dat is lastig, want zoals gezegd spelen er vele factoren mee, zoals de corona crises. Een 1 op 1 vergelijk mrt andere Nvidia launches en de op dat moment geldende crypto koers gaat dus niet helemaal op. Het is wel een sterke aanwijzing dat de crypto koers van dit moment in ieder geval een groot aandeel heeft, maar echt verifieerbaar is dit simpelweg niet.

[The Reeferman]

"Sinds wanneer wordt een notebook voor mining gebruikt?"
https://static.coindesk.c...-710x458.jpeg?format=webp

[kassius81]

Mooi om te lezen over de Samsung fabriek in Texas. Bedrijf kiest voor staat met de minste regelgevingen, moet worden stil gelegd omdat de staat niet genoeg regelgeving op het elektriciteitsnet heeft.

[Sissors]

Ik weet niet in hoeverre dat te maken heeft gehad met regelgeving. Oh goede kans dat er nog wat belastingvoordeeltjes zijn uitgedeeld hoor, maar Austin is simpelweg één van de grootste (halfgeleider) tech hubs in Amerika. Niet zo bekend als Silicon Valley, maar bijvoorbeeld hoofdkwartier van Freescale zat daar voor ze door NXP werden overgenomen. En itt Silicon Valley ben je daar niet alleen al een miljard aan grond kwijt als je een fabriek wil neerzetten.

[itContinues]

Dat had het zeker! Het Texaanse net ligt los van de rest van de VS en werkt met minimale marge. Het net was letterlijk niet berekend op de kou, terwijl de technologie en kennis voor het oprapen ligt. Ze willen in Texas zo min mogelijk met federale regels te maken hebben (hun goed recht) en het aan de hand van maximale marktwerking werken.

Het laatste betekent, zo min mogelijk back-up systemen en robuustheid want dat kost geld dat je niet zomaar terugverdient.

[Frag_majeuR]

Off topic: alles inzetten op winstmaximalisatie. Leuk, die marktwerking. Een elektriciteitsrekening van 5.000 dollar of meer.
https://joop.bnnvara.nl/n...-000-dollar-in-koud-texas

[itContinues]

Ik ben ook erg blij dat ik niet in de VS woon, en helemaal in Texas.

[harakiri576]

sorry, maar is echt een vraag van het regels lezen. variabel tarief, hoge gebruik, je kon het wel uitrekenen hoeveel het gaat kosten.

[aSomeone]

1 keer in de 100 jaar.. Dit is in 2011 ook gebeurd. En wat kwam er uit het rapport na dat jaar? Dat het in de toekomst vaker en vaker gaat gebeuren dus dat het beter zou zijn om er op voor te bereiden. En Siberische maatstaven? Wij hebben toch ook wel is last van -10, maar het is nou ook niet alsof dat elk jaar gebeurd en toch hebben we hier nergens last van gehad. En dan nog gaan we geen smoezen gebruiken en windmolens de schuld geven, waar de fuck slaat dat op. Denk is ECHT even zelf na over dingen voordat je zo'n pannenkoek als Ben Shapiro woord voor woord gelooft. Mensen als jij die over hersenspoeling door de MSM praten zouden is even moeten nadenken over hun eigen hersenspoeling. Misschien dat je er ooit uitkomt, succes.

[Reactie gewijzigd door aSomeone op 23 juli 2024 15:27]

[kassius81]

Ik zou eens een krant openslaan

[Dutchnoob017]

Ik zal je vast niet overtuigen, maar Ben Shapiro valt allerminst onder de noemer objectief nieuws. Genoeg mensen uit de industrie hebben zich uitgesproken over de problemen die zich nu voorgedaan hebben als gevolg van deregulering en winstmaximalisatie op het energienet. Wil niet zeggen dat in California alles top is, heel de Amerikaanse infra is hoog toe aan een stevige opfrisbeurt. Maar wijzen naar een ander (Cali) praat je eigen fouten (Texas) niet goed. En nieuws van zo'n polariserend figuur als Ben Shapiro geeft niet echt een evenwichtig beeld van de huidige stand van zaken in de VS. Zoals je niet alles van de mainstream media zomaar voor ultieme waarheid moet nemen, moet je dat zeker niet doen bij een mediafiguur als Ben Shapiro. Meer dan de MSM vormt Shapiro zijn content om een bepaalde doelgroep aan te spreken, en daarbij gaat alle nuance de deur uit. Daarnaast doet hij niet aan journalistieke basisstappen als "hoor en wederhoor", wat normale nieuwsbronnen meestal wel doen. Ik zou je dus adviseren je Amerikaanse nieuwsbronnen wat te diversifiseren.

[Dutchnoob017]

Ik zeg niet dat de MSM de waarheid in pacht hebben, ik zeg vooral dat meerdere bronnen vanuit verschillende oogpunten gebruiken een completer plaatje van het geheel geven. Zeker in de VS laten nieuwsbronnen nieuws dat niet in hun straatje valt ondersneeuwen of helemaal weg. Diezelfde garantie heb je ook bij Ben Shapiro. Daarnaast, ongeacht het soort nieuws, kan je het best zoeken naar experts die zich mengen in het gesprek, want die hebben vaak meer kennis van zaken dan conservatieven en progressieven. Datzelfde geldt voor klimaat, waarover breed wetenschappelijk consensus bestaat, en ook over het Texaanse power grid, waar bekend is dat er eens in de zoveel jaar zo'n kou langs kan komen. Politiek is bedoeld om de burgers te dienen, daarom zijn dit soort cruciale diensten vaak in meer of mindere maten gereguleerd door de overheid. Dat voorkomt dat de markt voor winstmaximalisatie gaat, en dat je de burgers in tijd van nood niet (letterlijk) in de kou laat staan. In dit specifieke geval hebben de republikeinen in Texas daarin hun plicht aan de burgers verzuimd m.i., door teveel ruimte aan marktwerking te geven. Maar Ben Shapiro vind vast wel weer een manier om de progressieven hiervan de schuld te geven. Vastgevroren windmolens toch?

[BJBoes]

gek genoeg zat ik vorige week al met het idee een post op het forum te plaatsen maar had geen tijd!

Ik had daarbij ook nog willen aanhalen dat de prijzen van producten daardoor explosief gegroeid zijn. waar eerder de Ps5 en de nieuwe Xdoos al een probleem waren om te verkrijgen zijn nu ook de last GEN Ps4 en Xdoos bijna niet te verkrijgen of voor woeker prijzen!

Ik voorzie maar zo eens dat alles met een chip in de eerst volgende maanden prijzen tot in de hemel kunnen krijgen!

Het is toch ook te gek dat alles af hangt van maar 2 producenten in de wereld! over machts positie gesproken!

[Wozmro]

Wij hebben iets van een 2 jaar geleden een ps4 pro 1TB gekocht voor +/-400€.

Net eens gekeken op pricewatch en inderdaad die staat nu op iets van een 470-495€.

Zoiets heb ik nog niet veel gezien bij een stuk electronica!

[1Joshua5]

Dus tegem de tijd dat we toe zijn aan nVidia's 40x0 videokaarten kunnen we de 30x0 serie kopen.

[bArAbAtsbB]

daar lijkt t wel op, en dan nog moeten er genoeg chips zijn!

Hopelijk zakken de cryptokoersen een dezer dagen volledig in, dat zou de beste oplossing zijn voor het tekort aan GPU's

[bwerg]

Vraag en aanbod gaat doorgaans via een golfbeweging, in tijden van tekorten wordt de productie opgeschroefd waardoor de tekorten weer verminderen, en als de vraag eenmaal is verzadigd kunnen fabrikanten met een overschot in productie blijven zitten, waardoor de prijs instort. Het enige wat roet in het eten kan gooien is angst om uit te breiden vanwege corona, maar in de chipindustrie zal die angst misschien niet zo heftig zijn als in andere sectoren.

Voor alle productcategorieën (geheugen, HDD-opslag, flash-opslag, CPU's, GPU's) hebben we de afgelopen decennia zulke golven langs zien komen om de zoveel jaar. Dus voor de echte optimist: in 2022 voorspelt de kristallen bol dumpprijzen. En de pessimist, en misschien helaas ook de realist, ziet de tekorten slechts langzaam en gedempt verminderen, en niet doorschieten.

[Reactie gewijzigd door bwerg op 23 juli 2024 15:27]

[CLyde_F]

Goed artikel. Erg informatief. Was nog wel benieuwd geweest wat de invloed van mining is op de schaarste. Volgens mij is dat ook zeker een oorzaak.

[Grrrrrene]

Ik hoorde een projectleider vandaag ook al klagen dat ze toestemming moest geven voor de aanschaf van een paar duizend elektronica componenten die we pas eind van het jaar nodig hebben, maar als we niet voor 9:30 besteld hadden, zouden we tot februari 2022 sowieso niks geleverd krijgen. WTF?

En nu gaat iedereen maar grote voorraden opbouwen, ben benieuwd wat er met die fabrikanten gebeurt als alles weer wat bedaart en men die grote voorraden gaat opmaken. Krijgen die dan weer een dip te verduren?

[Mindfucker]

Mooi artikel!

Als iemand die werkzaam is in de electronica en veel Automotive onderdelen gebruikt: "De wereld staat echt in brand"

Elk onderdeel, voornamelijk microcontrollers, wordt onder de loep genomen om te kijken of alternatieven mogelijk zijn. Daarnaast zijn wij ook voorraden aan het in slaan, anders staan we over een half jaar stil.