Anderhalf jaar geleden kondigde Microsoft aan dat het Activision Blizzard wil overnemen. Met een overnamebedrag van bijna 69 miljard dollar zou het niet alleen Microsofts grootste overname zijn, maar ook met afstand de grootste deal die ooit heeft plaatsgevonden in de gamingsector. Na de overname zou Microsoft bovendien in een klap een aantal enorme franchises in handen krijgen, van Call of Duty en Crash Bandicoot tot Diablo en World of Warcraft.
De deal kon vrijwel direct op kritiek rekenen, zowel door concurrenten als Sony als toezichthouders. Ze waren bezorgd dat Microsoft te veel macht krijgt na de overname en die positie kan misbruiken om de concurrentie te belemmeren. De haalbaarheid van de deal was onzeker vanwege dat verzet: van de Amerikaanse FTC die alles op alles zette om de overname tegen te houden tot de Britse CMA die de overname zelfs volledig blokkeerde.
De afgelopen weken is de zaak in een stroomversnelling geraakt en inmiddels zijn Microsoft en Activision in rustiger vaarwater beland. De FTC verloor zijn federale rechtszaak en de CMA bleek vervolgens weer open te staan voor onderhandelingen. Microsoft en de CMA hebben hun beroepszaak inmiddels gepauzeerd om verder te praten over de deal. Daarmee wordt het steeds aannemelijker dat Microsofts miljardendeal in de komende weken en maanden wordt afgerond.
In dit artikel bespreken we de gebeurtenissen van de afgelopen weken. We gaan in op de zorgen die toezichthouders hadden, de rechtszaak tussen de FTC en Microsoft, de conclusies van de rechtbank en wat er de komende weken nog gaat gebeuren in afwachting van de Britse CMA.
Alle studio's die in handen zijn van Xbox, inclusief die van Activision Blizzard. Bron: @Klobrille
Achtergrond: de zorgen van toezichthouders
Zoals gebruikelijk bij grote overnames, werd de overname onder de loep genomen door toezichthouders van over de hele wereld. Onder meer de EU, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk startten ieder hun eigen onderzoek naar de deal en uitten zorgen over het mogelijk concurrentieverstorende effect van de overname.
Toezichthouders waren onder meer bang dat Microsoft populaire games van Activision Blizzard, vooral Call of Duty, zou uitsluiten van andere platforms om zijn Xbox-consoles populairder te maken. Diezelfde zorgen speelden ook rondom gameabonnementsdiensten en cloudgaming, waarbij Microsoft die games exclusief beschikbaar kan stellen via Xbox Game Pass en Xbox Cloud Gaming. Zo zou Microsoft de concurrentie kunnen belemmeren in drie verschillende markten. Gezien de omvang van Activision Blizzard, zou dat effect groter zijn dan bij bijvoorbeeld de Bethesda-overname die Microsoft in 2020 deed.
De Bethesda-overname die Microsoft in 2020 aankondigde. Bron: Xbox
Toezeggingen van Microsoft
In de maanden na de overnameaankondiging deed Microsoft op dit gebied verschillende toezeggingen naar de autoriteiten, in de hoop om de zorgen van toezichthouders weg te nemen. Het bedrijf sloot verschillende tienjarige deals om Call of Duty-games beschikbaar te houden op andere platforms. Zo sloot het bedrijf deals met Nintendo, naast cloudgamingpartijen als Nvidia GeForce NOW, Boosteroid, Ubitus en meer. Microsoft beweerde dat de overname de concurrentie hiermee juist zou helpen; Call of Duty is momenteel niet beschikbaar op de Nintendo Switch en de verschillende genoemde cloudgamingdiensten.
PlayStation-ceo Jim Ryan. Bron: Alex Wong / Getty Images
Achter gesloten deuren bood het bedrijf een tienjarige overeenkomst aan grote concurrent Sony om CoD uit te blijven brengen op PlayStation-consoles. De techgigant zou ook hebben aangeboden om Call of Duty beschikbaar te stellen via PlayStation Plus, de abonnementsdienst van Sony. Sony zou beide overeenkomsten toen geweigerd hebben. Dat Japanse gamebedrijf, tevens de huidige marktleider op de consolemarkt, stelde onder meer dat Microsofts voorwaarden om CoD aan PlayStation Plus toe te voegen niet rendabel waren en 'het businessmodel' van die dienst zouden 'verwoesten'.
Conclusies van toezichthouders en de FTC-rechtszaak
In bepaalde markten bleken de toezeggingen van Microsoft onvoldoende. De Europese Commissie gaf groen licht voor de overname, maar de Britse CMA besloot de deal te blokkeren. Dat deed die mededingingsautoriteit niet vanwege zorgen om de consolemarkt, maar omdat de overname de concurrentie op de cloudgamingmarkt zou verstoren. Tweakers publiceerde eerder een achtergrondartikel over de Britse blokkade van deze overname.
De Amerikaanse Federal Trade Commission besloot op zijn beurt een klacht in te dienen tegen de overname, in de hoop deze te blokkeren. De FTC is bang dat de overname de concurrentie schaadt op de consolemarkt, de markt voor multigameabonnementen als Game Pass en de cloudgamingsector. De FTC diende zijn klacht in bij haar interne bestuursrechter, waar een onafhankelijke FTC-rechter een oordeel zou vellen over de overname.
Microsoft mocht zijn overname in theorie alvast afronden, ook terwijl de FTC-zaak nog loopt. Als de FTC in zijn eigen zaak zou concluderen dat de overname illegaal is, dan konden de twee bedrijven later weer uit elkaar gehaald worden. Volgens de FTC zou een vroegtijdige overname zijn onderzoek echter in de weg zitten.
Daarom stapte de concurrentiewaakhond naar de federale rechtbank om een preliminary injunction aan te vragen. Als die gegeven zou worden, dan mag Microsoft de deal pas afronden nadat de FTC daar groen licht voor geeft. Die zaak werd onlangs uitgevochten in de United States District Court for the Northern District of California. Tweakers schreef eerder een achtergrondverhaal over deze rechtszaak.
FTC-advocaten nemen stapels bewijs en een PlayStation 5 mee naar hun rechtszaak tegen Microsoft. Bron: Philip Pacheco / Getty Images
Argumenten uit de FTC-rechtszaak
De zaak van de FTC mondde dus uit in een federale rechtszaak, die moest bepalen of Microsoft vroegtijdig zijn Activision-overname mocht afronden. Dat gebeurde tussen 22 en 29 juni in vijf verschillende hoorzittingen. Tijdens die zittingen werden mensen vanuit de hele gamingindustrie opgeroepen om hun zegje te doen over de overname en vragen te beantwoorden van de FTC, Microsoft en rechter Jacqueline Scott Corley. Het waren uiteenlopende hoorzittingen met een groot aantal argumenten, maar uiteindelijk draaide de zaak om een aantal kernargumenten.
Call of Duty kan marktaandeel Xbox en PlayStation volgens FTC beïnvloeden, maar de berekening daarvoor is onduidelijk
De FTC beweerde dat Microsoft marktaandeel op de consolemarkt kan winnen door Call of Duty een Xbox-exclusive te maken. Volgens de toezichthouder zou 20 procent van de PlayStation-eigenaren die Call of Duty spelen een Xbox aanschaffen als dat zou gebeuren. Dat zou volgens de FTC neerkomen op een marktaandeelwinst van 5,5 procentpunt als dat deze consolegeneratie zou gebeuren. Daarbij erkende Robin Lee, de FTC-econoom die deze berekening maakte, wel dat deze berekening alleen geldt als Microsoft Call of Duty volledig zou uitsluiten van de PlayStation. Met gedeeltelijke uitsluiting, zoals een vertraagde release op de PlayStation, werd geen rekening gehouden.
Call of Duty: Modern Warfare II
Deze berekening is belangrijk, omdat het tracht te berekenen wanneer het voor Microsoft rendabel is om Call of Duty uit te sluiten van andere platforms. Xbox zou immers veel omzet verliezen als het Call of Duty niet meer uitbrengt op de PlayStation, het grootste consoleplatform op de markt. Als veel gebruikers vervolgens een Xbox kopen om Call of Duty te kunnen spelen, dan kunnen dergelijke verliezen opgevangen worden met hardwareverkopen. Bij een laag aantal overstappers is dat niet het geval, en zou Microsoft dus niet of minder geprikkeld zijn om CoD een Xbox-exclusive te maken.
Rechter Jacqueline Corley vroeg de FTC waar dat overstappercentage van twintig procent op gebaseerd is, maar twee verschillende FTC-advocaten waren niet in staat om daar een duidelijk antwoord op te geven. Microsoft-advocaat Beth Wilkinson stelt dat de techgigant soortgelijke vragen stelde over de berekeningen van de FTC, maar 'geen antwoorden' heeft ontvangen. Microsoft stelt ook dat een lager overstappercentage van vijftien procent al niet meer rendabel zou zijn voor Xbox.
De Federal Trade Commission beweert echter dat de twintig procent 'niet is verzonnen'. De advocaten van de FTC wisten dat percentage echter niet te verdedigen. Robin Lee, de econoom achter de FTC-berekeningen, kwam niet aan het woord tijdens de slotargumenten waar deze vragen ter sprake kwamen.
Discussie over de Nintendo Switch en de consolemarkt
De Nintendo Switch was een ander terugkerend thema tijdens de rechtszaak. Ook deze discussie hield verband met het marktaandeel van Xbox. De FTC stelde dat de Switch in een ander marktsegment zit dan de Xbox Series-consoles en de PlayStation 5. Daarom nam de toezichthouder deze console niet mee in zijn marktaandeelberekeningen.
Microsoft is het daar niet mee eens. Dat bedrijf verwijst onder meer naar de adviesprijs van de Switch, 300 dollar, die identiek is aan de prijs van de Xbox Series S. De techgigant heeft er baat bij als Nintendo's console wordt meegenomen in de overwegingen van de rechtbank. Niet alleen zou het bedrijf dan de kleinste consolemaker op de markt zijn, maar Microsoft heeft ook een overeenkomst om Call of Duty tien jaar lang op Nintendo's platforms uit te brengen. Als de Switch wordt meegenomen in de concurrentieafweging, dan is dat gunstig voor de argumenten van Microsoft.
Deze discussie kwam tot in de slotargumenten voor tijdens de rechtszaak; zowel de FTC als Microsoft bleven beide hun kant van het verhaal beargumenteren. Steve Singer, een hooggeplaatste medewerker van Nintendo, kwam tijdens de zaak ook aan het woord en zal waarschijnlijk zijn mening hierover gedeeld hebben. Deze hoorzitting werd echter niet met het publiek gedeeld. Wat Nintendo zelf van deze kwestie vindt, is daarom niet bekend.
'Exclusieve games verstoren de concurrentie niet'
Ook de validiteit van exclusieve games kwam ter discussie te staan tijdens de rechtszaak. Microsoft zegt dat het bedrijf Call of Duty gewoon blijft uitbrengen op andere platforms, maar over andere Activision Blizzard-games is het bedrijf vager. Activision heeft, naast Call of Duty, ook verschillende andere legendarische franchises in handen, waaronder Blizzard-titels als Diablo, Overwatch en Warcraft.
Een van de verrassende conclusies uit de rechtszaak is dat exclusives op zichzelf de concurrentie niet verstoren. Microsoft geeft al langer aan dat Sony met zijn exclusives, naast exclusiviteitsdeals om bijvoorbeeld Final Fantasy XVI tijdelijk niet op de Xbox uit te brengen, de toon zet op de consolemarkt. Microsoft-ceo Satya Nadella stelde tijdens zijn kruisverhoor dat hij het liefst zou stoppen met exclusieve games op de Xbox, maar dat Sony 'de markt heeft gedefinieerd' met exclusives. Het bedrijf stelt daarom dat het niet concurrentiebelemmerend is om exclusives te hebben, omdat zijn grootste concurrent het ook doet.
Microsoft kreeg bijval uit onverwachte hoek. PlayStation-baas Jim Ryan verklaarde dat hij exclusieve games niet concurrentiebelemmerend vindt. Dat zei hij onder meer over Starfield, de komende grote game van Bethesda. Starfield zou aanvankelijk uitkomen op Xbox-consoles en de PlayStation, maar na Microsofts overname van ontwikkelaar Bethesda werd de game omgedoopt naar een Xbox-console-exclusive, hoewel de titel ook op de pc uitkomt. "Ik ben er niet blij mee, maar het is niet anti-competitive", zei Ryan daarover. Hij noemde de Activision-overname wel concurrentiebelemmerend.
Starfield, de komende ruimte-rpg van Bethesda, wordt een Xbox-exclusive. Bron: Bethesda Softworks
Game Pass kan (kleine) concurenten in de weg zitten, cloudgaming staat nog in de kinderschoenen
Een groot deel van de FTC-argumenten draaide om de consolemarkt, maar de zorgen van die toezichthouder gingen verder dan dat. De toezichthouder tekende ook bezwaar aan tegen de overname vanwege de markt rondom gameabonnementen en cloudgaming. Microsoft is in beide markten actief met Xbox Game Pass en Xbox Cloud Gaming. De FTC is bang dat Microsoft ook hier de concurrentie kan belemmeren door Activision-titels eerder of zelfs exclusief beschikbaar te stellen via die diensten.
E-mails van Microsoft bevestigen de Xbox-ambities. De techgigant wil niet alleen groeien in de consolemarkt, hoewel dat zeker ook het geval is, maar ook op de markten rondom gameabonnementen. Game Pass heeft wat dat betreft al een groot deel van de markt in handen, en de FTC is bang dat de concurrentie belemmerd kan worden als Call of Duty en andere Activision Blizzard-titels alleen op dat eigen abonnement verschijnen, en niet op die van concurrenten.
Opvallend was dat de FTC in deze markten niet zozeer waarschuwde voor een monopolie, maar eerder voor een duopolie van Microsoft en Sony. "De schade hier is dat we in een wereld terechtkomen waarin (...) alles op Game Pass en misschien PlayStation Plus staat. Die twee zuigen alle content op en dat is het dan." De FTC uitte hier dus vooral zorgen om het consolideren van de gamingmarkt waarbij enkel plaats is voor grote gamebedrijven en kleinere Game Pass- en Xbox Cloud Gaming-concurrenten worden buitengesloten.
Microsoft betwist deze zorgen. Het bedrijf sloot verschillende deals met cloudgamingdiensten, waaronder Nvidia GeForce NOW, Ubitus en Boosteroid. Het bedrijf zou Sony ook aangeboden hebben om CoD beschikbaar te stellen via PlayStation Plus, hoewel Sony zegt dat de voorwaarden daarvoor financieel onacceptabel zijn. De FTC noemt die deals bovendien zoethoudertjes die in sommige gevallen zijn afgesloten vlak voordat toezichthouders hun oordeel zouden vellen.
Meer lezen over de rechtszaak?
De federale rechtszaak tussen de FTC en Microsoft vond plaats tussen 22 en 29 juni, verdeeld over vijf dagen met hoorzittingen. Tweakers publiceerde in die periode meerdere artikelen.
We bespraken de rechtszaak zelf en de argumenten van beide partijen. Ook behandelden we meerdere onthullingen die werden gedaan in de bewijsstukken van de FTC en Microsoft, zoals overnamedoelwitten van Microsoft en mogelijke releasedata van toekomstige games. Hieronder staat een overzicht met de artikelen die Tweakers over de rechtszaak publiceerde:
Een kleine anderhalve week na de laatste hoorzitting, publiceerde rechter Jacqueline Scott Corley haar conclusie rondom de zaak. In een 53 pagina's tellende opinion oordeelt zij in het voordeel van Microsoft; het verzoek om een preliminary injunction is afgewezen. Daarmee ligt de weg in de VS voorlopig open.
"De rechtbank is van oordeel dat de FTC niet aannemelijk heeft gemaakt dat zij zal zegevieren in haar stelling dat deze specifieke verticale fusie in deze specifieke industrie de mededinging aanzienlijk kan beperken", stelde de rechter. "Integendeel, het bewijsmateriaal wijst op meer toegang van de consument tot Call of Duty en andere inhoud van Activision. Het verzoek om een voorlopig verbod wordt daarom afgewezen."
Xbox-concessies en Sony-argumenten
Corley stelt in haar conclusies onder meer dat de concessies die Microsoft deed voldoende zijn om concurrentiezorgen weg te nemen. Ze concludeert dat Microsoft onder ede heeft toegezegd dat het Call of Duty blijft uitbrengen op PlayStation-consoles en overeenkomsten heeft afgesloten met cloudgamingconcurrenten, mede door de scrutiny van toezichthouders als de FTC.
PlayStation-ceo Jim Ryan. Bron: Alex Wong / Getty Images
De FTC stelt dat de toezeggingen van Microsoft onvoldoende zijn, maar de rechtbank is het daar niet mee eens. Bij de argumenten rondom de consolemarkt baseert de FTC zich bijvoorbeeld 'uitsluitend op de getuigenis van PlayStation-ceo Jim Ryan', stelt de rechter. "Het grote leunen van de FTC op de getuigenis van de heer Ryan is niet overtuigend. Sony is tegen de overname; zijn oppositie is begrijpelijk."
De rechtbank haalt onder meer aan dat Sony momenteel exclusieve marketingovereenkomsten met Activision heeft rondom Call of Duty. Na de overname komt daar naar verwachting een einde aan. Ook komt Call of Duty na de overname naar meer platforms en cloudgamingdiensten, waaronder de Nintendo Switch. "Dat is wellicht slecht voor Sony, maar goed voor Call of Duty-spelers en toekomstige gamers."
Xbox-marktaandeel op de consolemarkt
In haar conclusies gaat rechter Corley ook in op de vermeende marktaandeelverschuiving als Call of Duty een Xbox-exclusive wordt. Ze noemt de twintig procent PS5-eigenaren die in dat geval een Xbox zouden kopen 'een aanname' van de FTC, die niet is gebaseerd op concreet bewijs. Daarmee haalt ze een van de kernargumenten van de toezichthouder onderuit. Corley trekt ook de verdediging die FTC-econoom Robin Lee aanhoudt in zijn berekeningen in twijfel.
De rechter gaat wel mee met het FTC-argument dat de Nintendo Switch niet relevant is in de consolemarkt waar Xbox en PlayStation in concurreren. Ze stelt wel dat de Xbox Series S en Nintendo Switch identiek geprijsd zijn. En hoewel de Switch een uniek product is, gezien zijn draagbare formaat, eigen scherm en lagere prestaties, is er tijdens de hoorzittingen niet goed aangetoond of consumenten daar rekening mee houden bij de aankoop van een console. Toch stemt ze in met de FTC.
"Als het Hof de eindbeslisser over deze zaak zou zijn, dan zou het waarschijnlijk oordelen dat de Nintendo Switch deel uitmaakt van de relevante markt. Maar dat is niet het geval." Bij een zaak om een preliminary injunction, dus een tijdelijke blokkade van de overname, ligt de bewijslast lager dan bij een zaak om een permanente blokkade. De FTC is erin geslaagd om aan die lagere lat te voldoen.
Game Pass en cloudgaming
De rechter is van oordeel dat Call of Duty hoogstwaarschijnlijk exclusief op Xbox Game Pass beschikbaar komt, en daarmee niet verschijnt op andere abonnementsdiensten. Tegelijkertijd stelt Corley dat er niet aannemelijk is aangetoond dat dit de concurrentie op het gebied van gameabonnementen verstoort. De rechter merkt op dat Call of Duty momenteel op geen enkel multigameabonnement beschikbaar is. Daarom zou CoD juist voor méér consumenten beschikbaar komen als die games naar Game Pass komen, ook als de franchise vervolgens wordt uitgesloten van andere abonnementen.
Corley merkt verder op dat de FTC geen analyses heeft over hoeveel nieuwe gebruikers een Game Pass-abonnement nemen als Call of Duty naar die dienst komt. De FTC heeft ook geen cijfers over de vermeende schade die Game Pass-concurrenten daardoor zouden leiden. Verder stelde de FTC dat Activision zijn Call of Duty-games gaat toevoegen aan gameabonnementen van derde partijen. "Het bewijsmateriaal toont het tegenovergestelde." Activision-ceo Bobby Kotick zei tijdens de rechtszaak dat hij geen fan is van dergelijke multigameabonnementen. Hij suggereerde hiermee dat CoD zonder overname niet beschikbaar komt op dergelijke diensten.
Verder heeft de FTC volgens Corley niet aangetoond dat de overname de concurrentie op de cloudgamingmarkt dwars kan zitten door Activision-titels te onthouden van andere platforms. Microsoft heeft vijf overeenkomsten met cloudgamingconcurrenten afgesloten om die titels minstens tien jaar lang beschikbaar te stellen op hun platforms. De FTC vond die toezeggingen onvoldoende, maar de rechter gaat daar niet in mee. "Na de fusie zullen verschillende van Microsofts concurrenten op het gebied van cloudstreaming voor het eerst toegang hebben tot deze content. De overname zal de concurrentie op de markt voor cloudstreaming vergroten, niet verkleinen."
Bethesda-games op Game Pass
Hoe gaat het nu verder: FTC-beroep en CMA-concessies
De Activision-overname door Microsoft stond lang onder druk, maar het wordt steeds aannemelijker dat de deal door kan gaan. De winst brengt Microsoft een stap dichter bij het voltooien van zijn Activision-overname. In de Verenigde Staten weerhoudt weinig Microsoft om de deal te voltrekken. Ook grote rivaal Sony, die zich in de afgelopen maanden verzette tegen de overname, ging overstag en sloot kort na de FTC-uitspraak een deal met Microsoft om Call of Duty tien jaar lang op PlayStation-consoles te houden.
De FTC is in beroep tegen de uitspraak gegaan bij de United States Court of Appeals for the Ninth Circuit, zo blijkt uit rechtbankdocumenten. Het tijdelijke verbod op de overname, die tijdens de federale rechtszaak van kracht was, verliep op zaterdag 15 juli. Daarmee zou Microsoft de overname kunnen voltooien, ook terwijl het hoger beroep bij de Court of Appeals for the Ninth Circuit nog in behandeling is. De FTC probeerde het tijdelijke verbod te verlengen, maar het hof van beroep ging daar niet mee akkoord. De weg voor Microsoft om de overname alvast te voltooien, ligt daarmee nagenoeg volledig open.
Inmiddels heeft de FTC zijn eigen zaak ook gepauzeerd, hoewel dat niet betekent dat deze volledig is geschrapt. De stap was voornamelijk procedureel. Microsoft vroeg de FTC om zijn zaak te laten vallen en de toezichthouder moest daar binnen 24 uur op reageren. Daarop trok de FTC zijn zaak terug, hoewel die ook weer opnieuw ingediend kan worden. De stap betekent wel dat de toezichthouder en Microsoft opnieuw om tafel kunnen om te onderhandelen, hoewel het niet bekend is of dat in de praktijk gaat gebeuren.
Het James R. Browning-gebouw in San Francisco, een historisch postkantoor en tegenwoordig de thuisbasis van de U.S. Court of Appeals for the Ninth Circuit. Bron: Sanfranman59 via Wikimedia. Licentie onder CC BY-SA 4.0
Alle ogen zijn gericht op het Verenigd Koninkrijk
Daarmee zijn alle ogen nu gericht op het Verenigd Koninkrijk. De Britse CMA blokkeerde de deal eind april vanwege concurrentiezorgen op het gebied van cloudgaming en het VK is daarmee de enige grote rechtsstaat die nog in de weg van de megadeal staat. Microsoft ging daar eerder tegen in beroep, hoewel een uitkomst in die zaak vermoedelijk nog enige tijd op zich zou laten wachten.
Na de uitspraak in de rechtszaak van de FTC verzachtte de CMA echter zijn toon. De toezichthouder bleek bereid om opnieuw met Microsoft om tafel te gaan en een 'herstructurering' van de overname in overweging te nemen. Het beroep bij de Britse Competition Appeal Tribunal werd vervolgens twee maanden lang op pauze gezet, iets waar die CAT deze week onder voorwaarden mee akkoord ging.
De CMA gaat de nieuwe voorstellen van Microsoft onderzoeken en zo nodig een nieuwe uitspraak doen. Hiermee stelt het VK zich open om de overname alsnog door te laten gaan, hoewel de CMA benadrukte dat de gesprekken met Microsoft zich nog in een vroeg stadium bevinden. De CMA verlengde zijn deadline voor een onherroepelijke conclusie vervolgens tot 29 augustus, maar hoopt voor die tijd een uitspraak te hebben gedaan over de nieuwe concessies van Microsoft.
Xbox Cloud Gaming
Wat de herstructurering van Microsofts deal inhoudt, is nog niet bekend. De zorgen van de CMA draaien alleen om de cloudgamingsector; de concessies zullen daarmee te maken hebben. Volgens geruchten zou Microsoft zijn cloudgamingrechten in het VK kunnen verkopen aan een Britse telecomprovider, maar die berichten zijn nog niet bevestigd.
Verdere details zijn nog niet naar buiten gebracht, ook niet tijdens een case management conference bij de CAT. Dat beroepshof had goedkeuring nodig voor het uitstellen van de beroepsprocedure tegen de CMA-uitspraak. Tijdens die zitting bleek dat Microsoft zijn definitieve voorstel nog niet helemaal af heeft, hoewel dat in de komende dagen moet veranderen. De CAT ging uiteindelijk toch akkoord met het uitstel, onder voorwaarde dat de CMA uiterlijk donderdagmiddag 20 juli bewijsstukken levert die aantonen dat de concessies van Microsoft een 'materiële verandering in de omstandigheden' of 'speciale reden' voor het uitstel vormen.
Dat is nodig om het uitstel te kunnen goedkeuren; normaliter mogen bedrijven geen nieuwe concessies doen nadat de CMA een uitspraak heeft gedaan. De CAT is dan de enige optie voor bedrijven als ze verliezen. Alleen als een overname wordt geherstructureerd en daarmee als een nieuwe deal gezien kan worden die de zorgen van de CMA wegneemt, dan mag de toezichthouder terugkomen op een besluit.
Microsoft en de CMA hadden er vertrouwen in dat dat het geval is en op vrijdag 21 juli werd het uitstel van de CAT-zaak goedgekeurd. De verschillende partijen deelden nog steeds geen details over de exacte invulling van Microsofts 'herstructurering' omdat deze 'zeer vertrouwelijk' zijn, maar het beroepshof ging akkoord met het voorstel om de zittingen uit te stellen.
Wat gaat er de komende tijd gebeuren?
We horen dus uiterlijk eind augustus of de CMA van zijn blokkade afziet na de nieuwe beloftes van Microsoft. Als dat gebeurt, dan hebben Microsoft en Activision Blizzard nagenoeg vrij baan om de overname af te ronden. De FTC kan in theorie zijn eigen interne rechtszaak doorzetten, waarna Microsoft uitspraken van de FTC tot aan de Supreme Court aanvecht. Dat zal echter maanden, zo niet jaren, duren. Meestal laat de FTC zijn aanklacht dan ook vallen na een nederlaag bij de federale rechtbank, hoewel dat in dit geval nog niet officieel is gebeurd.
De uitspraak komt hoe dan ook ná de oorspronkelijke overnamedeadline van 18 juli. De finishlijn is in zicht, en daarom besloten beide bedrijven de deadline met drie maanden op te schuiven naar 18 oktober. Dat is een zeer ruime periode; hoogstwaarschijnlijk wordt de deal eerder gesloten. De twee bedrijven kunnen met de nieuwe deadline het onderzoek van de CMA afwachten en de overname daarna zo snel mogelijk afronden.
Datzelfde wordt gesuggereerd in de voorwaarde van het deadline-uitstel. Als de overname na 29 augustus wordt voltrokken, dan wordt de termination fee die Microsoft aan Activision moet betalen opgehoogd naar 3,5 miljard dollar. Hoewel die boete alleen betaald hoeft te worden als de overname onverhoopt toch niet doorgaat, lijken de bedrijven de intentie te hebben om direct na de CMA-uitspraak samen te gaan.
En zo komt er langzaam maar zeker een einde aan een maandenlang steekspel tussen Microsoft en de politiek. Alles wijst erop dat Microsofts grootste overname ooit, welliswaar later dan gepland, vrijwel zeker doorgaat. Wanneer precies en wat dat exact in gaat houden voor Activision Blizzard-games, Xbox Game Pass en cloudgaming, wordt in de komende weken en maanden duidelijk.
Ik blijf het apart vinden dat het gigantisch grote en rijke Microsoft (en de achterban) de slachtofferrol aannemen en al aangeven dat ze de console oorlog hebben verloren. Hoe groot Sony en Nintendo wel niet zijn en omdat ze een "kleine" speler zijn, dan maar met zakken geld massaal game bedrijven mogen opkopen? In feite kan Microsoft keer op keer niet de console oorlog winnen en kiezen ze nu wederom voor de of you cant beat them, buy them strategie. Gamers kiezen niet alleen een console wegens de exclusives maar ook voor het gevoel en moeite die een bedrijf ervoor doet. Sony (en in nog bijzonder Nintendo) maken hun eigen games en of gaan in zee met kleine (opstartende) bedrijven om met eigen middelen exclusives van de grond af te ontwikkelen.
[Reactie gewijzigd door AlphaWierie op 23 juli 2024 05:48]
Zakken geld er tegenaan smijten is de tactiek van MS geweest sinds ze de eerste Xbox introduceerden. Het was al vrij snel duidelijk dat ze hoopten een plekje in de sector te bemachtigen op basis van gigantische buffers en de lange adem.
Nu breiden ze dat uit door alles op te kopen wat succesvol is of evt kan worden. Zo schakelen ze direct zoveel mogelijk concurrentie op het gebied van ontwikkelaars uit. Het is een tactiek die MS ook al decennialang toepast in de softwaresector. Hoewel ze daar wel flinke concurrentie hebben van de andere tech-reuzen.
Als Microsoft iets niet is, is het een slachtoffer.
Ze hebben onder ede verklaard dat deze hele strategie enkel is ingezet omdat Sony in onderhandeling was om de tijdelijke exclusiviteit van Starfield te kopen. Dit ligt ook in lijn met eerdere acties van Sony (de tijdelijke exclusiviteit van Deathloop en andere games). We hoeven niet te gaan doen alsof Microsoft zielig is, maar deze overnames zijn duidelijk een reactie op de strategie van Sony.
Ze hebben onder ede verklaard dat deze hele strategie enkel is ingezet omdat Sony in onderhandeling was om de tijdelijke exclusiviteit van Starfield te kopen.
MS kan toch ook gewoon een goed bod doen zonder de toko over te kopen? Ik zie liever 2 partijen tegen elkaar opbieden dan 1 partij die het permanent onmogelijk maakt op nog een bod te doen en permanent alle IP exlusief maakt.
[Reactie gewijzigd door Palindrome op 23 juli 2024 05:48]
Dat kan dus niet, of in ieder geval niet effectief, omdat ze een (veel) kleiner marktaandeel hebben. Sony moet een bod doen wat de Xbox verkopen compenseert (marktaandeel 37%) terwijl Microsoft de PlayStation verkopen zou moeten compenseren (63%). Microsoft zou dus al gauw ongeveer dubbel zo veel als Sony moeten bieden om te winnen, en kennelijk is dat niet financieel rendabel.
Dat is logisch, maar je pakt er vanzelf weer marktaandeel mee dus is dat nadeel maar van tijdelijk aard totdat je onderhandelingspositie verbeterd, aka een investering.
Het exclusief maken van starfield is ook een beperking van de potentiële verkoop in de hoop om meer marktaandeel in de toekomst.
En als je 70 miljard kan investeren dan kan je ook Sony op wat tactische titels overbieden voor groei in je marktaandeel.
[Reactie gewijzigd door Palindrome op 23 juli 2024 05:48]
Exclusief rechten kopen als kleine speler is lastig omdat je de "verloren" inkomsten natuurlijk wel moet vergoeden. En als Bethesda verwacht dat er op Xbox 1 miljoen kopies verkocht worden en op PS5 2 of zelfs 3 miljoen is een exclusieve deal voor MSFT veel duurder als voor Sony. En daar zit het probleem. En ja dat had MSFT kunnen doen maar dit vak voordeliger voor ze zijn. En Bethesda had de muntjes nodig. Net zoals ABK naar MSFT kwam voor een overname en niet MSFT naar ABK.
Dus driekwart van de game-industrie opkopen als reactie op een paar tijdelijke exclusiviteitsdeals? Klinkt een beetje als een "maar zij begonnen"-smoes.
Daarnaast is het al decennialang een strategie van Microsoft in alle sectoren waar ze actief zijn. Gigantische buffers om de concurrentie kapot te maken of op te kopen. Dit was geen noodgreep.
Dat maakt Sony overigens niet heilig. Die zullen hun positie als marktleider waarschijnlijk ook gebruiken voor eigen gewin.
Overigens denk ik dat Sony niet zo ver is gekomen door wat tijdelijke exclusives.
[Reactie gewijzigd door Framoes op 23 juli 2024 05:48]
Driekwart van de industrie? Zelfs samen met Activision zijn ze kleiner dan Playstation. Ze hebben zich inderdaad een sterkere marktpositie ingekocht, maar als daardoor de concurrentie beter word is dat geen probleem.
En als je ziet dat Bethesda gewoon al twee jaar extra krijgt voor Starfield investeren ze ook fors in die studios na overname. Blizzard mag ook wel even de bezem doorheen.
[Reactie gewijzigd door Wolfos op 23 juli 2024 05:48]
Sony heeft meerdere FPS IPs die nu stof lopen te happen, zoals MAG en SOCOM. Dus nieuwe IPs hoeven zij niet per se te maken, oude IPs weer nieuw leven inblazen is zeker een optie.
Nee, dat hebben ze niet. Wel dat het een reden was, maar niet enkel deze reden. Dat is een groot verschil voor het punt dat je wil maken, al ben ik het eens met je conclusie dat we in dit soort situaties geen medelijden hoeven te hebben met de grote bedrijven in deze wereld.
Zo schakelen ze direct zoveel mogelijk concurrentie op het gebied van ontwikkelaars uit. Het is een tactiek die MS ook al decennialang toepast in de softwaresector.
Mwah, WordPerfect hebben ze niet gekocht, maar gewoon verslagen. Novell hebben ze niet gekocht, maar gewoon verslagen. De manier waarop, daar mag je wat van vinden, maar dus niet door overnames.
Ik denk toch echt dat gamers consoles vooral kopen vanwege de games die ze willen spelen. Dat is toch de reden waarom ik in het verleden de consoles gekocht heb die hie rin huis staan. En niet zozeer vanwege het bedrijf achter de console.
Ik blijf het daarnaast apart vinden dat mensen een probleem maken van de overname door Microsoft, maar geen enkel probleem lijkten te hebben met de enorme hoeveelheid geld die Sony investeerd in het bekomen van exclusives, zij het door de rechten van een spel op te kopen, danwel gewoon de studio over te nemen. Hoeveel studios heeft Sony ondertussen niet opgekocht? En waarom zou het opkopen van meerdere, kleinere studios wel goed zijn, maar het opkopen van 1 groot bedrijf niet?
Ik denk dat het vooral angst is van mensen die op andere merken consoles spelen dat ze hun favoriete games kwijtraken.
Echter is dat verwacht ik niet wat er zal gebeuren, immers betaal je niet X miljard om die vervolgens af te schrijven door de verkopen lam te leggen. De aandeelhouders van Microsoft zullen dan gaan steigeren.
Daarnaast, kijk eens naar andere markten waar Microsoft actief is, hun verdienmodel is verkoop van cloud diensten. Dus zorgen ze dat Microsoft 365 overal werkt. In hun Azure omgeving dat je gewoon open source producten kan draaien op Linux servers. Ze verdienen het geld met de cloud abonnementen, en hebben daarvoor producten nodig.
En dat is ook wat deze overname doet, producten aankopen die via abonnementen geld in het laadje zullen brengen. En of dat geld via Sony, Nintendo, Steam of een andere route komt maakt minder uit.
Daarnaast zolang er genoeg vraag is naar eenmalige aankopen zullen die er ook blijven. Immers als iemand 80 Euro per game wil betalen, wordt er in een jaar tijd al meer verdiend als die persoon 2 games koopt dan wanneer er voor een tientje per maand een cloud gaming abonnement achter zit waar ook nog een hele infrastructuur achter zit die moet draaien en onderhouden worden.
Echter is dat verwacht ik niet wat er zal gebeuren, immers betaal je niet X miljard om die vervolgens af te schrijven door de verkopen lam te leggen. De aandeelhouders van Microsoft zullen dan gaan steigeren.
en toch is de mogelijk dikste release van het jaar, Starfield, een MS exclusive.
Je kunt hem nog steeds op de pc spelen. Dat is al meer open dan Sony ooit is geweest.
Wat mensen vaak vergeten is dat Microsoft niet perse een hardware-boer is. Hun doel is hun software op zoveel mogelijk apparaten. En tegenwoordig: hun abonnementen.
Met de mobiele devices zie je nu dat met Asus Rog Ally. Microsoft zou naast de Xbox prima een xboy kunnen maken om de competitie verder aan te gaan. Maar dat laten ze aan de markt over.
Met de consoles was dat moeilijk voor elke hardware-boer, dus probeert Microsoft de maker open te breken.
Dat ze daarmee een dominante positie met Azure gaan krijgen is alleen maar meegenomen.
Ik blijf het apart vinden dat Microsoft (en achterban) de slachtofferrol aannemen en al aangeven dat ze de console oorlog hebben verloren.
Maar dat is precies de huidige situatie. Sony heeft een veel groter marktaandeel en gebruikt die positie om (tijdelijke) exclusiviteit van games te kopen. Microsoft kan deze strategie door hun kleinere marktaandeel niet zelf uitvoeren en heeft er daardoor voor gekozen om twee grote publishers te kopen. Investeren in eigen games of kleine studios klinkt leuk, maar voordat je daar de vruchten van kan plukken ben je jaren verder en heb je een nog groter deel van de markt verloren aan Sony's gekochte exclusives.
In de praktijk kan Xbox als tak zelf niet 70 miljard aan exclusiviteit kopen (en zelfs als ze dat wel konden, dan nog kunnen ze ten onder gaan aan de slechte PR die dat teweeg brengt).
Verder is Bethesda noch ABK "gekaapt", beiden waren al aan het rondshoppen voor een nieuwe eigenaar (ABK in het bijzonder heeft naast Microsoft ook Apple, Google, Amazon en Tencent benaderd).
Dat is waar, maar door een overname te doen hoeft Microsoft de 70 miljard niet daadwerkelijk uit te geven. Ze gaan 70 miljard in cash omlaag en krijgen er 70 miljard aan Activision Blizzard voor terug. Als je goed bent voor 70 miljard zonder exorbitante rente te moeten betalen dan is de uitgever gek genoeg goedkoper dan een aantal contracten voor exclusives.
Volgens mij heeft Sony zich ook behoorlijk in de slachtoffer rol gestoken afgelopen maanden, en doen zij net zo hard mee met de praktijken die je over MS beschrijft. Beetje pot, ketel, zwart i.m.o.
Zal mij verder worst wezen wat hier uitkomt. Gaan het zien.
[Reactie gewijzigd door !GN!T!ON op 23 juli 2024 05:48]
Klopt en ze hebben bungie gekocht. Die hebben ze ook goed gekozen want Bungie heeft veel kennis in huis als het gaat om Live Service games. En mocht dat nu net de plek zijn waar ook voor Sony geld te vinden is. Zij kopen nixxes(koning van de pc poorten) en ta-da er komen PC poorten.
Wat ik heb gelezen is dat zij bij horizon de rotzooi hebben opgelost na launch die virtuous heeft achtergelaten. Net zoals ze geholpen hebben met TLOU maar die is gemaakt door naughty dog. Spiderman is volledig hun werk en wat ik heb gehoord is dat een prima port.
Sony maakt zijn eigen games? Zeker niet (althans niet significant), Sony heeft of studios opgekocht of betaalt voor exclusives. Wat jij beschrijft is exact wat Sony al vele jaren doet zo niet erger omdat ze betalen voor games om exclusief te zijn ipv dat ze alleen hun eigen first party games exclusief hebben.
Microsoft heeft daar een flinke achterstand in en koopt dus nu studios op om die strijd om exclusives weer gelijk te trekken of in ieder geval op te heffen door alles op beide platformen uit te brengen (+ PC). Sony is echt niet beter dan Microsoft zoals je nu doet laten blijken.
Nintendo en Sony zijn de twee die juist het hele concept van "console exclusives" hoog houden, en Microsoft wil dat juist op deze manier bewijzen. Dat de Japanse console bouwers alleen maar marktaandeel hebben omdat ze er strategisch en economisch voor kiezen om games niet uit te brengen op alle platformen en alle markten.
Klopt maar het is net zoals die overname van talpa en rtl4 die zouden ook te veel macht krijgen en te groot worden.En net zoals disney die veel de laatste tijd hebben overgenomen van derde partijen zoals star wars en marvel comics en films.Ze worden te groot krijgen teveel alleen recht over bepaalde producten en de deal word afgeketst en gaat zodoende niet door omdat betreffende partijen te groot worden.Tevens is het ook nog zo dat de kopende partij zelf de prijs gaan betalen en het hele systeem van concurentie wegvalt
en dat ter treuren van de consument.Want die moet alles betalen.Nee ik vind het aan de ene kant wel goed dat men zich daarmee gaan bemoeien zodat er geen allen bestaans recht over bepaalde producten bestaat.
Zodat men nog altijd gezonde concurentie heeft en dus bij ons niet te duur word bepaalde dingen te kopen.Begrijp me niet verkeerd ik gun microsoft dat wel, maar men is er altijd voorzichtig mee.
[Reactie gewijzigd door rjmno1 op 23 juli 2024 05:48]
Microsoft, ondanks al zijn macht heeft de console oorlog verloren. Sony is de grootste, de XBox heeft elke generatie minder dan de helft het aantal consoles verkocht tov Sony, gevolgd door Nintendo waar zelfs de handhelds bijna 2x meer verkocht worden dan de XBox.
Deels ook door een reeks domme fouten bij Microsoft maar ook deels omdat Windows de XBox cannibaliseert (beide rusten op DirectX zodat porten naar Steam/Windows gemakkelijker is)
[Reactie gewijzigd door Guru Evi op 23 juli 2024 05:48]
Omdat het niet zoveel uitmaakt of het nou een gigantisch groot bedrijf als Microsoft is of een "iets minder groot" bedrijf als Sony. Dat is irrelevant.
Het gaat erom of een overname binnen een bepaalde markt zorgt voor een slechtere positie van de consument. Daar gaat het om.
De rest is dus irrelevant en dat "tribal" gedoe van fans tussen team blauw en team groen is wat mij betreft echt te lachwekkend voor woorden. Het is allemaal gedraal van mensen zonder enige kennis van zaken, gebaseerd op onderbuikgevoelens.
De enige autoriteit die echt een probleem heeft met de deal is de FTC. Zelfs Sony zelf is ondertussen overstag. de CMA had enkel wat zorgen in het kader van cloud gaming in de toekomst en is nu in gesprek met MS om te kijken of daar een mouw aan te passen is.
Wat ze daar vooral mee bedoelen is dat dankzij het gemeengoed worden van backwards compatibility de drempel voor het wisselen van consolefabrikant bij een nieuwe generatie een stuk hoger ligt dan voorheen, want je kan je al bestaande library makkelijk meenemen naar de nieuwe generatie van dezelfde fabrikant. Tel daarbij op dat de PS4 de Xbox One ongeveer met 2:1 versloeg wat betreft verkochte units en die factoren samen zorgen er dan voor dat Xbox inderdaad die zogenaamde "console wars" heeft verloren naar hun zeggen. (Deze 2:1 verhouding in het voordeel van PS in consoleverkopen is ook ongeveer terug te zien in de laatst bekende verkoopcijfers van PS5 en Xbox Series, namelijk 38 miljoen verkochte PS5 consoles t.o.v. 21 miljoen exemplaren voor Xbox Series).
Tja, feitelijk gezien is Mircosoft ook maar een kleine speler op gaming gebied. Ik blijf het apart vinden dat marktleider Sony zichzelf juist wegzet als slachtoffer.
Ik blijf het apart vinden dat het gigantisch grote en rijke Microsoft (en de achterban) de slachtofferrol aannemen en al aangeven dat ze de console oorlog hebben verloren. Hoe groot Sony en Nintendo wel niet zijn en omdat ze een "kleine" speler zijn, dan maar met zakken geld massaal game bedrijven mogen opkopen? In feite kan Microsoft keer op keer niet de console oorlog winnen en kiezen ze nu wederom voor de of you cant beat them, buy them strategie.
Het is niet dat Sony nu heel veel anders doet. Die doet eigenlijk hetzelfde, maar koopt individuele (kleine) studios op, nog voordat ze al te groot geworden zijn. Daardoor kraait er geen haan naar, maar uiteindelijk gebeurd wel hetzelfde.
Daar bovenop komt nog dat de game vervolgens daadwerkelijk exclusive wordt, waar het anders wellicht nog een mogelijkheid had kunnen zijn; Na een overname door Sony weet je zeker dat de game nooit het daglicht zal zien bij de concurrentie. Op misschien een PC port na. Maar de PC is dan weer geen concurrent voor Sony.
Gamers kiezen niet alleen een console wegens de exclusives maar ook voor het gevoel en moeite die een bedrijf ervoor doet.
Microsoft wil juist het stramien van exclusive doorbreken, waar Sony juist krampachtig eraan wilt vasthouden, om zo de spelers in hun ecosysteem te houden.
Middels Gamepass wil Microsoft een "access as a service" aanbieden en het zal Microsoft niet meer boeien op welk platform je speelt. Games zijn dan nog wel exclusief Microsoft titels, maar de mate waarin je Microsoft nodig hebt is minder, een subscription op Gamepass is voldoende, als je bijvoorbeeld op meerdere platforms wilt kunnen spelen (wat nu al kan met GamePass Ultimate op Xbox en PC). Waar je voor Sony titels ook gebonden bent aan de PlayStation consoles. Terwijl de speler ook keuze behoudt, door de games ook los te blijven verkopen.
Sony (en in nog bijzonder Nintendo) maken hun eigen games en of gaan in zee met kleine (opstartende) bedrijven om met eigen middelen exclusives van de grond af te ontwikkelen
Iets wat Sony dus ook doet middels het opkopen van vele (vooral kleine) studios. In de tijd dat Microsoft aan het steggelen is om ActivisionBlizzardKing over te nemen, heeft Sony al meerdere (kleinere) studios overgenomen, maar daar is (ook in de media) beduidend minder van te zien dan deze grote overname. Vergeet trouwens ook de overname van Sony en Guerilla Games en/of Bungie niet, dus helemaal van de grond af aan franchises opbouwen, doet Sony ook niet altijd.
Laten we dus ook niet vooral doen alsof de concurrentie van Sony stilstaat en met deze overname een gebeten hond/slachtoffer is.
[Reactie gewijzigd door CH4OS op 23 juli 2024 05:48]
Populariteit kan je idd kopen. Onze hele samenleving is erop ingericht. We worden dagelijks constant bestookt met bedrijven die populariteit kopen (oa reclame) en het werkt aantoonbaar.
Ik weet nog dat ik toen de eerste X-Box uit kwam - je weet wel die met Halo en the Duke controller - een lijst maakte met een vriend met redenen om een Playstation 2 te kopen, en redenen om een X-Box te kopen.
Op de Playstation lijst stond een aardig aantal aan toffe spellen, op de lijst van X-Box iets minder. Bij Playstation stond ervaring, weten wat je in huis haalt, dat soort dingen.
Bij X-Box stond geld. Enorm veel geld. Wij dachten, als MS het echt wil en vol wil blijven houden, kunnen zij gewoon heel lang verlies draaien om een marktaandeel te krijgen.
Uiteindelijk was het dat argument, samen met Halo, dat ons over de streep trok om een X-Box te kopen.
Bij mij was dat altijd de toffe games. Heb zowel een PS5 als XSX, maar mn XSX vind ik nu bijna zonde van mn aankoop. MS heeft echt geen reet (op twee games na; forza en halo) gereleased deze generatie wat er echt toe doet. Hopelijk wordt dat nu beter.
Ik verwacht dat nu ook het VK snel z’n keutel intrekt en dat daarmee de weg vrij is voor Microsoft en Activision Blizzard om de overname door te zetten. Het VK blijft echt niet als enige overgebleven instantie dwars liggen; daar zijn ze veel te “klein” voor. Microsoft doet nu een concessie en over een paar jaar wordt die stilletjes (grotendeels) weer teniet gedaan.
Het lijkt me, na alle garanties die Microsoft inmiddels afgegeven heeft, ook terecht dat de overname nu door kan gaan. Ik kijk er naar uit.
Op de Wii U gespeeld. Ik vond het heerlijk wegspelen op de tablet controller waarbij je het laatste stukje richten makkelijk kon doen met een kleine beweging. Voelde heel soepel aan. Het koste me tijden om te wennen aan shooters op andere consoles.
Je zegt niet helemaal waar, maar je link laat niet zien dat cod wel degelijk op Nintendo switch staat, dus dan ontbreekt de game toch of zo game. Ze hebben splatoon en fortnite en apex maar cod of battlefield is er niet op Nintendo en goeie shooter met online en sp is er gewoon niet op Nintendo switch.
Voor mij persoonlijk maakt het niet veel uit. Ik speel geen COD, maar het bevalt me niets dat er gewoon een complete uitgever opgekocht kan worden. De tijd zal het leren waar dit uiteindelijk naar toe leid.
Ik heb een XBX maar moet eerlijk toegeven dat het toe nu toe magertjes is qua topgames. Forza, halo dat was het wel. Mij reden om voor XBX te gaan is Game Pass maar pareltjes als Last of us, Horizon Uncharted zie ie daar niet. Ik hou verhalende games en daar is XBX toch wel zwak of ik moet iets gemist hebben.
Ik exact hetzelfde. Ik kwam eigenlijk vanwege Hogwarts Legacy naar xbox. En de series S is gewoon erg goedkoop en niet zo schreeuwerig qua ontwerp. Maar qua games mis ik wel dat ik geen Uncharted of last of us kan spelen, die had ik zeker gekocht als dat zou kunnen ...
Wat ik niet snap is dat, gezien Microsoft en Activision beide Amerikaanse bedrijven zijn, het UK er ook wat over te zeggen heeft. Straks moet je van elk land in de wereld goedkeuring krijgen om een overname te kunnen doen... (Zal uiteraard wel iets mer afzetmarkten en/ of beursgenoteerdheid te maken hebben, maar blijf het raar vinden).
:strip_exif()/i/2005980034.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005981754.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005927940.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005980036.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004510172.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005981622.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2004960950.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005981624.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005931836.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2005981752.jpeg?f=imagegallery)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006991528.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006174930.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005910232.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2005749980.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004885260.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2006450032.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004885262.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004972224.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004788470.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004606170.jpeg?f=fpa)
/i/2004858348.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004677808.jpeg?f=fpa)
/i/2004605814.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005346522.jpeg?f=fpa)
/i/2004628230.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005181530.jpeg?f=fpa)
/i/2004908376.png?f=fpa)
/i/2004607452.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004607446.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005127516.jpeg?f=fpa)
/u/233220/crop58c922806f3c4_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/627287/crop5f8ef98351ddc_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/381607/have%2520a%2520nice%2520day%2520-%2520small.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/78725/train-icon3.jpg?f=community){kind=small}
/u/472627/crop5c83fe498b36e_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/476712/rackersmall.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/143607/naze60.jpg?f=community){kind=small}
/u/189748/1984-14997.png?f=community){kind=small}
/u/239221/crop5db17928dbd60_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/53522/crop583d477015a24.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/120394/talic.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/209552/Ravenb.jpg?f=community){kind=small}
/u/94596/crop643fb12fd4e6d.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/343956/crop599436f2ed7de_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/192289/t.net.jpg?f=community){kind=small}
.jpg#/media/File:U.S._Post_Office_&_Courthouse_(San_Francisco).jpg){kind=link}