Inleiding
Net als vorig jaar presenteren we een extra dikke back-to-school-editie van de Laptop Best Buy Guide. In deze LBBG kiezen we niet in drie, maar maar liefst zes categorieën onze aanraders. Of je nu op zoek bent naar een betaalbare Chromebook voor de basis- of middelbare school, een krachtpatser voor je gamedesign-opleiding of een lichte, dunne notebook om ook onderweg mee te werken, in deze koopgids vind je ons advies op basis van tests van vele tientallen laptops.
De beste laptop voor school
Wie op zoek is naar een laptop voor school of studie, hoeft natuurlijk geen vaste volger van de notebookmarkt te zijn. In het segment waar de grootste volumes worden gedraaid - Windows-laptops van tussen de ruwweg 400 en 1000 euro - is de laptopmarkt uiterst dynamisch. Het is eerder regel dan uitzondering dat een specifiek model slechts enkele maanden of zelfs weken wordt verkocht. Onder andere om niet tegenover elkaar te staan in prijsvergelijkers is het bovendien gebruikelijk dat grote ketens unieke configuraties krijgen die uitsluitend bij hen te koop zijn. Dat maakt vergelijken extra lastig, maar wij hebben ons best gedaan om tot een goed advies te komen voor een budgetlaptop van 500 euro, een basislaptop van 700 euro en een thin&light voor ongeveer 1000 euro.
In andere segmenten is de doorlooptijd wat langer. Gaminglaptops worden doorgaans alleen ververst als er nieuwe cpu's of gpu's op de markt komen, terwijl ook Chromebooks vaak een half jaar of langer te koop blijven. MacBooks vormen een categorie op zich, niet alleen door het afwijkende OS, maar ook doordat ze veel langer courant blijven en vaak nog enige tijd te koop zijn na het verschijnen van een opvolger.
De nieuwste hardware
De afgelopen maanden stonden met name in het teken van het daadwerkelijk beschikbaar komen van de eerder dit jaar aangekondigde hardware. Zo liggen de eerste laptops met de Radeon RX 6000M-gpu's nu in de winkel en zijn steeds meer Intel-gebaseerde notebooks voorzien van een chip uit de elfde generatie. In het laagste segment zijn er ook nieuwe Intel-chips, namelijk de Celerons en Pentiums van de Jasper Lake-generatie, die we in deze LBBG vooral bij de goedkope Chromebooks tegenkomen.
Chromebook
Chromebooks hebben vooral in het basis- en middelbare onderwijs snel aan populariteit gewonnen. Deze laptops zijn doorgaans lekker goedkoop - de meeste modellen kosten tussen de 200 en 500 euro - en draaien het relatief lichte Chrome OS, waardoor zelfs goedkope hardware al snel vlot aanvoelt.
Een Chromebook heeft niet alleen minder processorkracht en werkgeheugen nodig dan een Windows-laptop om prettig in gebruik te zijn, maar kan ook toe met minder opslagruimte omdat Chrome OS bestanden opslaat in de cloudopslag van Google Drive. Internettoegang is daarmee praktisch een vereiste. Als je geen wifi hebt, kun je de internetverbinding van je Android-smartphone naadloos delen met je Chromebook. Ook kun je naar wens de vingerafdrukscanner van je telefoon gebruiken om in te loggen. Daarmee is de mate van integratie tussen Chrome OS en Android vergelijkbaar met wat Apple biedt als je zowel een iPhone als een Mac hebt.
Het kloppend hart van Chrome OS is vanzelfsprekend Googles Chrome-browser. Alles dat je op een Windows-machine in de browser kunt doen, werkt ook op een Chromebook. In aanvulling daarop kun je browserextensies en simpele apps downloaden uit de Chrome Web Store. Bovendien is het mogelijk om Android-apps te draaien, al verschilt het van app tot app hoe de gebruikservaring is. Voor krachtige lokale software, zoals de programma's van Adobe, of lokaal gamen is Chrome OS echter niet bedacht.
Onze aanrader is niet geheel toevallig de opvolger van het model dat we in de vorige laptop-BBG naar voren schoven. Sindsdien is Intel gestart met het uitleveren van zijn Jasper Lake-processors met modelnamen in de Celeron- en Pentium-reeksen. Deze zuinige cpu's bevatten maximaal vier van de nieuwste generatie Tremont-cores, die door Intel worden geproduceerd op 10nm en mede daardoor fors sneller moeten zijn. In de HP is die processor passief gekoeld, dus zul je nooit last hebben van ventilatorgeruis.
:strip_exif()/i/2004510132.jpeg?f=imagenormal)
Naast de nieuwe processor heeft HP weinig veranderd aan zijn Chromebook x360 14b. Onder het motto 'never change a winning team' kunnen we daar eigenlijk alleen maar blij mee zijn. De door ons gekozen 14b-cb0135nd - ook verkrijgbaar in een lichte kleurstelling, onder de naam 14b-cb0130nd - heeft 8GB ram en 128GB opslagruimte, waar veel andere Chromebooks het in beide gevallen met de helft moeten doen. Dit maakt de Chromebook x360 14b beter op de toekomst voorbereid en geeft je net wat meer ademruimte als je de laptop serieus aan het werk zet. Over de toekomst gesproken: juist doordat het een gloednieuw model is ben je tot juni 2029 verzekerd van Chrome OS-updates. Dat is op z'n minst een fijn idee.
Behuizing, scherm en toetsenbord
De relatief snelle processor is bij de HP Chromebook x360 14b verpakt in een voor dit bedrag best luxe behuizing. De basis is aan de bovenkant en zijkanten gemaakt van donkerblauw metaal met een fijne, lichtruwe textuur. Dat maakt dat het apparaat fijn aanvoelt. Bij Windows-laptops in deze prijsklasse is de behuizing vaak deels of geheel van plastic. Alleen de onderklep van dit apparaat is gemaakt van plastic en doet wat minder hoogwaardig aan, maar gelukkig zie je die kant ook het minst. Met een 14"-schermdiagonaal is de laptop niet erg groot en de dikte van 1,8cm valt ook mee, maar met een gewicht van ruim 2,0kg is hij helaas wel bovengemiddeld zwaar. Dat maakt gebruik als tablet, wat dankzij het 360-graden draaibare scherm tot de mogelijkheden behoort, niet erg fijn.
:strip_exif()/i/2004510142.jpeg?f=imagenormal)
De webcam zit in de bovenste schermrand en biedt 720p-beeldkwaliteit. De kijkhoek ervan is opvallend breed, waardoor je ook als je dichtbij zit goed in beeld bent, maar de lichtgevoeligheid is niet beter dan gemiddeld - en het gemiddelde niveau ligt bij laptops helaas niet hoog.
Qua aansluitingen word je met tweemaal USB-C en één USB-A-poort vrij goed bedeeld, in ieder geval voor dit segment. Bovendien heeft de Chromebook x360 14b een microSD-slot en een audiojack. De oplader sluit je aan op een van de USB-C-poorten en is bijzonder compact van formaat. Hij hoeft dan ook maar 45W te kunnen leveren.
:strip_exif()/i/2004510140.jpeg?f=imagenormal)
Zoals alle andere Chromebooks heeft de Chromebook x360 14b een afwijkende toetsenbordindeling, met erg brede linker-Control- en -Alt-toetsen, ontbrekende Functie- en Delete-toetsen, en een zoekknop in plaats van de Capslock-toets. Dat zal even wennen zijn als je vanaf een Windows-laptop komt. De keycaps zijn vrij groot en vlak, en bieden lekker veel travel, maar de feedback had wat minder slap gemogen. Ondanks de betaalbare prijs is er witte toetsverlichting aanwezig. De touchpad voelt wat stroef aan in vergelijking met duurdere laptops, maar de registratie verloopt evengoed prima en het geheel is goed bevestigd op de onderliggende muisknoppen die een fijn gedempt klikje geven.
Benchmarks
In de grafieken herken je de aanrader aan een rood balkje en de onderaan deze pagina genoemde alternatieven aan paarse balkjes. De grijze balkjes zijn overige geteste en nog verkrijgbare Chromebooks.
Omdat Chrome OS voor een belangrijk deel om de browser draait, is het aantal benchmarks dat we op dit type apparaten kunnen draaien beperkt ten opzichte van wat je gewend bent bij Windows-laptops. Naast Geekbench 5 draaien we Jetstream en WebXPRT, twee tests die zich volledig in de browser afspelen.
- Geekbench 5 - Single
- Geekbench 5 - Multi
- Jetstream 2
- WebXPRT 3
Vooral in de single-score van Geekbench 5 is de Chromebook x360 14b-cb0135nd met zijn Pentium N6000 duidelijk sneller dan laptops met een processor van de vorige generatie. Hij scoort ruim 600 punten, waarmee hij sneller is dan de ASUS Chromebook Flip met zijn Ryzen 3. In de multi-threadedtest is het verschil minder uitgesproken en moet je echt een volwaardige Core-processor hebben om significant betere prestaties te halen. De browserbenchmarks Jetstream 2 en WebXPRT 3 geven wel weer aan dat de Pentium N6000 in de HP een grote stap vooruit is; zelfs de achtste generatie Core i5-cpu uit de Acer Chromebook Spin 13 wordt hier verslagen.
- Helderheid wit
- Contrast
- Kleurtemperatuur
- Gemiddelde grijswaardenfout
- Gemiddelde kleurfout
- sRGB dekking
Het 14"-scherm van de Chromebook x360 14b maakt gebruik van een ips-paneel met een resolutie van 1920 bij 1080 pixels. Doordat het beeldscherm touch ondersteunt, is de afwerking ervan glanzend, maar gelukkig valt de mate van reflectie enigszins mee. De maximale helderheid houdt met 227cd/m² niet over, terwijl de nog geen 60 procent dekking van de sRGB-kleurruimte het scherm diskwalificeert voor enig kleurkritisch werk. Daarvoor neigt het witpunt bovendien te veel naar blauw.
Om de accuduur te bepalen, voeren we de browsetest uit die we ook op Windows-laptops draaien, waarbij we de laptop met het scherm op een vaste helderheid geautomatiseerd door een reeks websites laten bladeren, net zolang tot de accu leeg is. Voor een Chromebook is het resultaat met 8 uur en 22 minuten aan de magere kant, wat we vermoedelijk grotendeels aan de snellere processor toe moeten schrijven. In vergelijking met Windows-laptops uit dit segment is een dergelijke accuwerktijd echter nog altijd erg goed.
Alternatieven
De Acer Chromebook Flip CM5500FDA is het bekijken waard als je een wat grotere Chromebook zoekt. Dit convertible model heeft een 15,6"-touchscreen en lijkt met de felgekleurde WASD-toetsen te hinten op de mogelijkheid om te gamen in de cloud. Van de verouderde Ryzen-apu hoef je geen topprestaties te verwachten, maar deze stevige laptop met metalen klep houdt het met tien uur wel lekker lang vol op zijn accu.
(0 reviews)
Er zijn ook Chromebooks zonder touchscreen, die vaak wat goedkoper zijn. Onder andere Acer en HP zijn erg actief in het segment rond de 300 euro. Je komt dan bijvoorbeeld uit bij de Acer Chromebook 314, al adviseren we je wel om minstens een versie met een ips-paneel te nemen, zoals deze CB314-1H-C57A. In dit prijssegment is 4GB ram en 64GB opslagruimte de standaard, al wordt met wisselende modellen weleens gestunt. Als een van deze Chromebooks met 8GB ram op het moment dat je kijkt richting de 300 euro gaat, is dat al snel de beste voordelige keuze.
(0 reviews)
Uiteraard kun je ook wat meer uitgeven aan een Chromebook. Dan krijg je niet alleen een snellere processor, maar ook een luxer aanvoelende en lichtere behuizing. De Lenovo IdeaPad Flex 5 CB 13IML05 is hier een goed voorbeeld van: met 1,34kg is hij veel lichter dan de HP Chromebook x360. Daarnaast krijg je bij dit model ook een snellere ssd en ondersteuning voor WiFi-6. De door ons gekozen uitvoering heeft een Core i5-quadcore; voor 50 euro minder is er ook een i3-variant met twee cores minder.
(0 reviews)
Budgetlaptop tot 500 euro
Wie de Laptop Best Buy Guide vaker leest, weet dat de categorie tot vijfhonderd euro een lastige is. We vinden namelijk dat een laptop op zijn minst een ips-scherm met full hd-resolutie moet hebben, voorzien moet zijn van een Core i3- of recente Ryzen 3-processor en liefst ook een stevige behuizing heeft. Al die eigenschappen combineren lukt niet binnen dit budget en daarom hebben we in deze categorie twee interessante laptops geselecteerd. Bij de eerste, de HP 14s-dq2500nd, ligt de nadruk op de hardware, dankzij de Intel-processor van de laatste generatie, 8GB geheugen en een 256GB grote ssd. Nummer twee is de Acer Swift 3 SF314-57-309E. Deze laptop onderscheidt zich door de stevige, gedeeltelijk metalen behuizing en prima accuduur.
HP 14s (links) en Acer Swift 3
|
Acer Swift 3 SF314-57-309E |
HP 14s-dq2500nd |
Cpu |
Intel Core i3-1005G1 |
Intel Core i3-1115G4 |
Werkgeheugen |
4GB |
8GB |
Ssd |
512GB |
256GB |
Draadlozenetwerkkaart |
Intel(R) Wi-Fi 6 AX201 160MHz |
Realtek 8821CE Wireless Lan 802.11ac |
Scherm |
14", 1920x1080, ips |
14", 1920x1080, ips |
Prijs |
Onbekend |
Onbekend |
De Acer Swift 3 voelt zoals gezegd het stevigst aan van de twee. De behuizing is grotendeels van metaal gemaakt, alleen de onderkant en de rand om het scherm zijn kunststof. De schermranden zijn wat smaller dan bij de HP en de behuizing oogt wat dunner. De Acer heeft ook een vingerafdrukscanner aan boord en die ontbreekt bij de HP. De Acer weegt daarnaast iets minder, namelijk 1190 gram, terwijl de HP de weegschaal naar 1380 gram laat uitslaan. Als je de Swift 3 vasthoudt, voelt het aan alsof je met een ultrabook van pakweg 800 euro in handen staat en niet met een goedkopere laptop van 500 euro.
Dat gevoel geeft de HP je wel. De behuizing van deze laptop is volledig van kunststof gemaakt en dat materiaal geeft geen 'premium' indruk. Je kunt de behuizing tussen touchpad en spatiebalk bijvoorbeeld makkelijk een stukje indrukken en ook als de laptop is dichtgeklapt, kun je de achterkant van het scherm onder druk in laten veren. Dat is allemaal geen ramp en als je netjes met de je laptop omgaat zal hij ongetwijfeld net zo lang mee gaan als de Acer, maar wat mist bij de HP is het 'gevoel' van een luxere laptop.
Als je nu zegt dat je met dat luxe 'gevoel' niks opschiet, is dat gevoel makkelijk concreet te krijgen op het moment dat je daadwerkelijk op de laptops gaat werken. Het toetsenbord van de Acer is bijvoorbeeld voorzien van achtergrondverlichting - uitzonderlijk in deze prijsklasse - terwijl dat van de HP dat niet heeft. Bovendien hebben de toetsjes van de HP een slappe aanslag, terwijl je bij de Acer de toetsen duidelijker over hun weerstand heen duwt om een aanslag te maken. Nog zoiets: de touchpad van de HP voelt goedkoop aan doordat hij niet helemaal stevig in de behuizing ligt. Als je erop drukt, voel je het oppervlak eerst een stukje door het luchtledige gaan en daarna voel je pas de weerstand van de knop die zich onder de touchpad bevindt. Dat is bij de Swift 3 niet het geval; op het moment dat je op de touchpad drukt, druk je de knop eronder ook in, zoals je mag verwachten.
Iets anders waaruit je kunt opmaken dat de Acer de luxere laptop van de twee is, zie je bij de aansluitingen. Beide laptops zijn van twee USB-A-aansluitingen voorzien en ook van HDMI 2.0, maar de Acer heeft ook een USB-C-aansluiting met Thunderbolt-ondersteuning, waarmee je de laptop ook kunt opladen. De HP 14s heeft ook USB-C, maar daar kun je alleen USB-apparaten op aansluiten, dus geen beeldschermen, en je kunt de laptop ook niet opladen via die poort.
Benchmarks
De Acer Swift 3 zit dus het beste in elkaar, terwijl de HP wat goedkoper aanvoelt. Die laatstgenoemde laptop heeft echter wel de beste hardware aan boord. Hij is voorzien van een Core i3-processor van de Tiger Lake-generatie. Verder is er 8GB ram aanwezig en dat zou je eventueel nog kunnen uitbreiden, want er is een leeg SO-DIMM-slot. De Acer heeft ook een i3-processor aan boord, maar dat is er een van de vorige generatie. Het werkgeheugen bedraagt slechts 4GB en is niet uit te breiden. Die 4GB is genoeg voor gebruikers die geen al te hoge eisen stellen, maar voor wat zwaarder gebruik zul je al snel tegen de grenzen aan lopen.
- Cinebench 20 - Multi
- Cinebench 20 - Single
- 3DMark Night Raid
- 3DMark Night Raid - Graphics
- 3DMark Night Raid - CPU
Behalve minder werkgeheugen heeft de Acer dus ook de langzamere processor van de twee en dat verschil komt tot uiting in Cinebench. Daarin scoort de nieuwe processor in de HP vooral goed op de single-test waarbij een core wordt belast. Ook op grafisch gebied is de Intel Xe-gpu sneller dan de UHD-graphics-gpu die in de Acer steekt. De vlotste processors in de prijscategorie tot vijfhonderd euro zijn overigens afkomstig van AMD. Dat komt doordat de Ryzen 3500U en 5300U van vier cores zijn voorzien, in tegenstelling tot de twee cores waar de de Intels over beschikken. Bij het samenstellen van deze BBG waren er echter geen laptops met AMD-processor te krijgen die binnen het budget vallen en aan onze eisen voldoen. De HP 15s in bovenstaande grafiek heeft bijvoorbeeld een nieuwe AMD-processor, maar een teleurstellend slecht scherm en is daarom geen aanrader. Vandaar dat we op deze twee Intel-laptops uitkwamen, waarvan de HP duidelijk de vlotste is.
Beeldscherm en accuduur
De Acer en HP hebben allebei een 14"-scherm, wat een slagje kleiner is dan het standaard 15"-paneel. De resolutie bedraagt 1920x1080 pixels en in beide gevallen gaat het om een ips-paneel, dat betere kijkhoeken biedt dan TN. Beide laptops zijn voorzien van een mat paneel en dat heeft wat ons betreft de voorkeur boven een glanzend scherm dat voor scherpe reflecties zorgt.
- Accutest Browsen
- PCMark 8 creative conv.
- PCMark 8 (score)
- Helderheid wit
- Contrast
We hebben op beide schermen onze metingen verricht en naar het resultaat konden we op voorhand raden; dat is niet fantastisch. Beide panelen geven ongeveer zestig procent van de volledig sRGB-gamut weer en kunnen de meest verzadigde kleuren dus niet laten zien. De helderheid is met ongeveer 270cd/m² niet slecht voor een laptop uit deze prijsklasse, maar het kan beter. Dat klinkt allemaal niet zo rooskleurig, maar het is het beste dat je kunt krijgen binnen dit budget. Laptops met TN-panelen, zoals de HP 15s-eq2545nd, hebben over het algemeen een nog wat lagere helderheid en vooral een lager contrast.
Wat beeldkwaliteit betreft ontlopen de laptops elkaar dus niet zoveel, maar dat geldt niet voor de accuduur. Daarbij wint de Swift 3, dankzij zijn grotere accu van 50Wh. De HP moet het met 41Wh doen en dat levert in onze browsetest een niet onverdienstelijke accuduur van ongeveer achtenhalf uur op. De Acer gaat daar echter ruimschoots overheen en laat tien uur noteren. Dat gebeurt ook wanneer we de belasting opvoeren met behulp van PCMark 8, want ook in die accutest trekt de Acer aan het langste eind. We vinden die lange accuduur in deze prijsklasse geen vereiste - het is meer wat voor de thin&light-categorie - maar het is natuurlijk wel mooi meegenomen.
Conclusie
Koop je een laptop van vijfhonderd euro, dan zul je compromissen moeten sluiten. Een snelle processor, goed scherm en stevige behuizing is geen combinatie die voor dit bedrag makkelijk is te vinden en daarom komen we in deze Best Buy Guide op twee aanraders uit.
Om te beginnen is dat de Acer Swift 3, die eruitziet als een laptop die eigenlijk meer dan vijfhonderd euro kost en ook de bijbehorende uitrusting heeft. Toetsenbordverlichting, een vingerafdrukscanner en Thunderbolt-aansluiting komen we in deze prijsklasse niet vaak tegen. De ssd van 512GB is royaal bemeten en dat maakt het de Acer een aantrekkelijk koop, mits je geen hoge eisen aan de processor en het werkgeheugen stelt. De i3-processor van de vorige generatie is niet de snelste en het werkgeheugen van 4GB is krap en helaas niet uit te breiden. Dit is dus een relatief luxe laptop voor tekstverwerken, browsen en het kijken van video's - maar niet te veel tegelijk.
De hardware is juist het aspect dat de HP 14s interessant maakt. De i3-processor van de laatste generatie is vlotter dan zijn voorganger die in de Acer zetelt en bovendien heeft de HP twee keer zoveel werkgeheugen. Dat kan ook nog eens eenvoudig worden uitgebreid en dat maakt de laptop toekomstbestendiger. Aan de andere kant heb je bij de HP wel te maken met een goedkoper aanvoelend chassis en je mist functionaliteit zoals toetsenbordverlichting en een vingerafdrukscanner. Als je 500 euro hebt te besteden, is het op dit moment dus nog een kwestie van kiezen.
Alternatieven
De HP 15s-eq2720nd heeft een groot nadeel, laten we daar maar mee beginnen, en dat is het scherm. De laptop is voorzien van een TN-paneel met slechte kijkhoeken en een matig contrast. De rest van de hardware is wel aantrekkelijk voor een laptop van 500 euro. Er zit een AMD-processor met zes cores in, een Ryzen 5 5500U, 8GB ram en een ssd van 256GB. Dat maakt de laptop vooral interessant voor gebruikers die geen eisen stellen aan de beeldkwaliteit, maar wel snelle hardware voor hun geld wensen. De genoemde uitvoering is slechts bij een enkele webshop te krijgen, maar HP verkoopt meer 15s-eq-modellen die allemaal op de AMD Ryzen 5000-chips zijn gebaseerd.
4.5 van 5 sterren
(1 reviews)
HP 15s-eq (Pricewatch)
Deze IdeaPad 3 van Lenovo hebben we niet getest, maar is sinds kort verkrijgbaar en biedt een Ryzen 3-processor met vier cores, een 5300U, 4GB ram en een ssd van 128GB. Het werkgeheugen en de ssd zijn krap bemeten, maar kunnen worden uitgebreid. Bovendien is de laptop voorzien van een full hd ips-scherm. Er is bezuinigd op de wifi-chip, die maximaal 802.11ac ondersteunt, en op de HDMI-aansluiting die geen 4k60 kan weergeven. Onze ervaring is dat de IdeaPad 3-behuizingen ook niet het stevigst aanvoelen, maar aan de andere kant biedt deze laptop wel veel hardware voor je geld.
(0 reviews)
Basislaptop tot 700 euro
Voor 500 euro kun je op dit moment een goede laptop kopen, maar om in sommige wensen te voorzien, zul je toch echt meer geld moeten uitgeven. Wil je bijvoorbeeld een beeldscherm dat de volledige sRGB-kleurruimte weergeeft, of een laptop die meer dan vier processorcores heeft, dan zul je er een financieel schepje bovenop moeten doen. Met een euro of 700 zit je goed en voor dat geld kun je wat ons betreft het beste een Lenovo Yoga Slim 7 aanschaffen. Dat is weliswaar een model van vorig jaar, maar deze laptop biedt nog altijd veel waar voor je geld.
:strip_exif()/i/2003766704.jpeg?f=imagenormal)
Het is niet de eerste keer dat we aandacht besteden aan de Yoga Slim 7. De laptop zijn we al meerdere keren in de Laptop Best Buy Guide tegengekomen en met een goede reden; het is namelijk een uitstekende laptop. In de tijd dat Tweakers in reviews nog rapportcijfers toekende, beloonden we de Slim 7 met een 9. In die review keken we naar de snelste uitvoering, voorzien van een Ryzen 7 4800U-processor. Die uitvoering kun je op het moment van schrijven niet voor 700 euro krijgen, maar drie versies met een 4500U-processor vallen, op het moment van schrijven, wel binnen het budget.
|
82A2007NMH |
82A200A9MH |
82A20080MH |
Cpu |
Ryzen 5 4500U |
Ryzen 5 4500U |
Ryzen 5 4500U |
Geheugen |
8GB |
8GB |
8GB |
Ssd |
256GB |
512GB |
256GB |
Scherm |
14", 1920x1080, ips |
14", 1920x1080, ips |
14", 1920x1080, ips |
Kleur |
Paars |
Grijs |
Grijs |
Prijs |
Onbekend |
Onbekend |
Onbekend |
De modellen in de eerste en laatste kolom zijn qua specificaties gelijk, maar de eerste heeft een paarskleurige behuizing terwijl de laatste een grijze behuizing heeft. De meest aantrekkelijke optie wat specificaties betreft, is te vinden in de middelste kolom, want dat model is voorzien van een 512GB grote ssd. Het betreft een model dat slechts door een enkele webshop wordt verkocht, dus op is op.
Lenovo Yoga Slim 7
Wat mag je dan voor 700 euro verwachten van een laptop? Wat ons betreft moet het apparaat van buiten en van binnen een upgrade zijn ten opzichte van laptops in de 500 euro-categorie. Met de binnenkant zit het wel goed, getuige de specificaties, en van buiten zit de Slim 7 ook goed in elkaar. De behuizing is van metaal gemaakt en voelt stevig aan. De speakers zijn aan weerskanten van het toetsenbord gepositioneerd en omhoog gericht, waardoor het geluid direct richting je oren wordt gestuurd. Bij veel laptops zitten de speakers aan de onderkant van de behuizing en moet het geluid weerkaatsen op het oppervlak waar de laptop op staat.
Omdat de Slim 7 een vrij dunne laptop is, heeft het toetsenbord niet al te veel travel en Lenovo heeft er ook niet voor gekozen om de toetsen van een kuiltje te voorzien, iets waaraan wij de voorkeur geven. Die voorkeur wordt overigens niet vaak ingewilligd, want kuiltjes leveren extra hoogte op en fabrikanten maken hun laptops graag zo dun mogelijk. Het toetsenbord is uiteraard voorzien van achtergrondverlichting. Onder het toetsenbord zit de touchpad, die een glazen oppervlak heeft en prettig werkt.
Qua aansluitingen vind je twee gewone USB-A-aansluitingen aan de rechterkant en twee USB-C-aansluitingen links. Een kaartlezer is ook van de partij en die slikt enkel microSD-kaarten. Ook een HDMI 2.0-poort is aanwezig, waarop 4k-schermen op 60Hz kunnen worden aangesloten. De leukste toevoeging aan de Slim 7 zit in het scherm, naast de webcam, en het gaat om iets dat we niet vaak op laptops tegenkomen. Er zit namelijk een time of flight-sensor die weinig energie gebruikt en continu kan scannen of een object zich voor de laptop bevindt. Als je even wegloopt van je vergrendelde laptop en het scherm staat uit, dan detecteert het apparaat je bij terugkomst en worden het scherm en de gezichtsscanner geactiveerd. Zo ben je snel weer ingelogd.
Benchmarks
Zoals gezegd, hebben we de Slim 7 eerder getest, in verschillende uitvoeringen. Weliswaar ging het daarbij niet om modellen met de 4500U-processor die we hier aanraden, maar om versies met de 4600U. Beide processors hebben zes cores en het verschil tussen zit hem in de toevoeging van smt bij de 4600U, waardoor die processor aan twaalf threads kan werken, terwijl het bij de 4500U bij zes threads ophoudt. De maximale kloksnelheid is gelijk en hoewel de 4600U in de meeste situaties sneller zal zijn, is het verschil niet gigantisch. Die 4500U en 4600U zijn processors van AMD's vorige generatie, maar ze kunnen wat ons betreft nog prima meekomen. Sterker, AMD vindt zelf ook dat ze prima mee kunnen, want de nieuwe 5500U is eigenlijk een 4600U met een nieuw stickertje erop en een 100MHz hogere kloksnelheid.
- Cinebench 20 - Multi
- Cinebench 20 - Single
- 3DMark Night Raid
- 3DMark Night Raid - Graphics
- 3DMark Night Raid - CPU
We kunnen de verschillen tussen de 4500U en 4600U wel uitvergroten, maar het is relevanter om te kijken wat het neerleggen van 700 euro je oplevert ten opzichte van een laptop die in de budgetcategorie van 500 euro valt. We hebben daarom de best buys uit die categorie toegevoegd en dan wordt meteen duidelijk wat voor verschil de Ryzen-processors met zes cores maken. Vooral in Cinebench Multi zie je dat verschil uitslaan in het voordeel van de Ryzens. Wordt maar een enkele core belast, dan doen de Intel Tiger Lake-chips het beter. Over het algemeen verwachten we echter dat de Ryzen-chip bij alledaags gebruik sneller zal zijn dan de chip van Intel.
- Helderheid wit
- Contrast
- sRGB dekking
Een andere reden om in deze prijsklasse voor de Yoga Slim 7 te kiezen, is het scherm. Dit is een 14"-scherm met een resolutie van 1920x1080 pixels en een ips-paneel. Tot zover zijn dit specificaties die je ook in een laptop van 500 euro aan kunt treffen. Wat de Slim 7 onderscheidt, is de kwaliteit van het paneel, want het kan de volledige sRGB-kleurruimte weergeven. Dat hoef je bij laptops van 500 euro niet te verwachten en bij de meeste laptops van 700 euro ook nog niet. De Slim 7 kan dit dus wel. Bovendien zit het met de helderheid ook snor en is het contrast indrukwekkend hoog. Wat de kalibratie van het scherm betreft lijkt het erop dat je geluk moet hebben. We hebben zoals gezegd meerdere uitvoeringen van de Slim 7 getest en de resultaten liepen wat uiteen. De eerste laptop die we testten had een tegenvallende kalibratie, maar de daaropvolgende modellen hadden een goed gekalibreerd scherm.
- Accutest browsen 2013 (180cd/m²)
- PCMark 8 creative conv.
- PCMark 8 Creative conventional (accu)
Het scherm is dus goed, maar ook in de accutest weet de Slim 7 indruk te maken. De accuduur tijdens browsen komt op zeventien uur uit en daarmee mag de laptop zich tot de besten in deze test rekenen. Ook onder belasting halen we een goed resultaat van vijfenhalf uur, hoewel de nieuwe Lenovo IdeaPad 5 het op dat vlak beter doet.
Conclusie
De Slim 7 draait al een tijdje mee en dat zie je aan de processor die van AMD's 4000-generatie is, terwijl de 5000-serie al beschikbaar is. Is dat een probleem? Wat ons betreft niet, want de zes cores van de 4500U staan hun mannetje nog steeds. Daarnaast biedt de laptop een beeldkwaliteit en accuduur die we normaal gesproken op laptops van een euro of 900 verwachten, en dat dus voor een bedrag van rond de 700 euro. Een klein minpuntje zit misschien bij het werkgeheugen, dat bedraagt bij de genoemde uitvoeringen 8GB en het is niet mogelijk om dit uit te breiden. Bij aanschaf zul je dus moeten bedenken of je niet toch voor het 16GB-model wilt kiezen. De meerprijs is niet zo heel gek, namelijk 50 euro, en voor dat geld krijg je ook een grotere ssd van 512GB.
Alternatieven
Het paarse balkje in de testresultaten hierboven is van deze IdeaPad 5-laptop. Hij is eveneens van Lenovo, maar met 15" een slagje groter dan de Slim 7. Deze laptop heeft een iets snellere 5500U-cpu aan boord en is verder vrijwel gelijk aan de IdeaPad 5 die we vorig jaar reviewden. Op het moment van schrijven is dit specifieke model met 8GB geheugen en een 512GB grote ssd uitverkocht, maar hieronder linken we een uitvoering met een ssd van 256GB, een 1TB grote hdd en 16GB ram, en die is wel verkrijgbaar.
(0 reviews)
Lenovo IdeaPad 5 Review
Lenovo IdeaPad 5 15ALC05 (82LN008QMH) (Pricewatch)
Net als de Slim 7 is deze Swift 3 eerder voorbijgekomen in Best Buy Guides en de laptop is zelfs iets in prijs gedaald. Hij is ook voorzien van een 4500U-processor, samen met 8GB geheugen en een 512GB grote ssd. Het gewicht is met 1,2 kilogram lekker laag. Het scherm is van mindere kwaliteit dan dat van de Slim 7.
4.5 van 5 sterren
(2 reviews)
Laptop Best Buy GUide februari 2021 - Basislaptop
Thin&light
Thin&lights zijn ideaal voor studenten en andere gebruikers die hun laptop regelmatig ergens mee naartoe nemen. Deze categorie definiëren we als laptops met een schermdiagonaal tot 14" en een laag gewicht van niet meer dan anderhalve kilogram. De lichtste laptops in deze categorie wegen zelfs minder dan een kilogram. De meeste aanraders in deze categorie kosten, net als in de gewone Laptop Best Buy Guide, ongeveer duizend euro, maar we hebben ook een aantal duurdere modellen meegenomen, mocht je een ruimer budget en wat hogere eisen hebben.
De afgelopen tijd hebben er aardig wat ontwikkelingen plaatsgevonden in deze categorie, om te beginnen op het vlak van de processors. AMD kondigde zijn Ryzen 5000-chips in januari 2021 aan, maar de daadwerkelijke beschikbaarheid van de Ryzen 5000U-processors, die we in thin&lights tegenkomen, kwam pas in juli op gang.
Daarnaast zien in 2021 steeds meer verschillende schermen bij thin&lights. De standaard 13,3" grote lcd met resolutie van 1920x1080 pixels wordt steeds vaker vervangen door een scherm met een hogere resolutie met 2560 pixels in de breedte, en ook door 'hoge' schermen met een beeldverhouding van 16:10 of 3:2. Verder worden accutechnieken al jarenlang verbeterd, waardoor de capaciteit van accu's beetje bij beetje toeneemt. Samen met steeds snellere en efficiëntere chips levert dat een steeds langere accuduur op.
Accuduur, snelheid en beeldkwaliteit zijn belangrijke eigenschappen voor thin&lights, maar ze worden niet allemaal verenigd in een specifieke laptop. De lichtste laptop is niet de snelste en het mooiste scherm zit niet in de laptop met de beste accuduur. We gaan de aanraders - per eigenschap - af.
Laagste gewicht en langste accuduur - LG Gram
LG is in Nederland en België een nieuw laptopmerk, maar het Koreaanse bedrijf is bij ons natuurlijk geen onbekende. Ook de Gram-laptops die LG maakt zijn niet echt nieuw, maar ze werden niet eerder bij ons verkocht. Sinds dit jaar zijn ze wel verkrijgbaar en eerder dit jaar reviewden we al de 14"-, 16"- en 17"-uitvoering.
De Gram 14 is het lichtste model en met een gewicht van minder dan een kilogram is het de lichtste laptop die we dit jaar in handen hebben gehad. Dat is ideaal als je je laptop vaak mee wilt nemen.
- Accutest browsen 2013 (180cd/m²)
- PCMark 8 creative conv.
- PCMark 8 Creative conventional (accu)
Ondanks dat lage gewicht heeft LG toch een accu met een flinke capaciteit in de Gram 14 weten te proppen. Met een capaciteit van 72Wh is het in ieder geval de grootste accu in een 14"-laptop die we dit jaar voorbij zagen komen. Die hoge capaciteit is overigens geen garantie voor een lange accuduur, want als er erg inefficiënte laptoponderdelen worden gebruikt, kan de accu alsnog snel leeglopen. Dat is bij de LG niet het geval en als je het rustig aandoet, kun je bijna achttien uur webbrowsen op een acculading. Uiteraard wordt die accuduur korter als je het scherm feller zet dan de 180cd/m² waarop we alle laptops testen, of als je de hardware zwaarder belast. Dat laatste simuleren we met behulp van PCMark 8, waarin de Gram een prima accuduur van vijfenhalf uur haalt en bovendien de hoogste score van de genoemde laptops neerzet.
De Gram 14 is een laptop die met een gewicht van minder dan een kilogram bijzonder licht is. Daarnaast is de accuduur uitstekend, dankzij de grote accu. Het kloppend hart van de Gram 14 is in deze uitvoering een Intel Core i5-processor met vier kernen. Dat is niet de snelste processor en bovendien krijg je bij langdurige zware belasting last van throttling. Het scherm biedt met een resolutie van 1920x1200 net wat meer verticale ruimte dan een standaard full hd-scherm en bovendien kan nagenoeg het volledige DCI P3-spectrum aan kleuren worden weergegeven. Dat is meer dan de standaard sRGB-kleurruimte en daar is helaas ook geen instelling voor. Dit model heeft 8GB werkgeheugen en een ssd van 512GB. Dat is ook de versie die wij zouden kiezen. Er is ook een uitvoering met een i7-processor en 16GB geheugen, maar die heeft een meerprijs van 500 euro en dat vinden we wel heel straf.
(0 reviews)
LG Gram 14, 16 en 17 Review
LG Gram 14 i7, 16GB
De snelste processor - Lenovo Slim 7 Pro en IdeaPad 5 Pro
We schreven het al in de inleiding: AMD's Ryzen 5000-processors komen we inmiddels ook in thin&lights tegen en ondertussen verwachten we eigenlijk wel dat bekend is hoe aantrekkelijk die AMD-chips voor laptops zijn. Dat komt doordat AMD processors met maximaal acht cores levert, waar Intel op vier cores blijft steken. Daarbij zijn de snelste AMD-U-modellen te herkennen aan het even getal op de tweede plaats in de naamgeving; die chips zijn namelijk gestoeld op AMD's nog wat efficiëntere Zen3-architectuur. In de grafiek hieronder is de IdeaPad 5 Pro dus wel Zen3, terwijl de Zenbook 13 Zen2 is. Bij grafische taken is de Intel-processor sneller dankzij de Xe-gpu, maar als je grafische kracht echt belangrijk vindt zouden we uitwijken naar een laptop met een aparte Nvidia- of AMD-gpu.
- Cinebench 23 - Multi
- Cinebench 23 - Single
- 3DMark Night Raid
- 3DMark Night Raid - CPU
- 3DMark Night Raid - Graphics
Ben je op zoek naar een thin&light met een snelle processor, dan zouden we voor een model met een 5600U- of 5800U-processor gaan, zoals de IdeaPad 5 Pro van Lenovo, die het uitstekend doet in de cpu-benchmarks die we erop hebben gedraaid. De Intel-processors doen het op grafisch vlak beter, zoals is te zien in 3DMark Night Raid - Graphics. Die IdeaPad 5 Pro die we testten was voorzien van de zes cores tellende 5600U-processor, maar er zullen ook uitvoeringen beschikbaar komen die zijn voorzien van een nog snellere Ryzen 7 5800U-processor met acht cores.
Een alternatief is de Yoga Slim 7 Pro, die is voorzien van een 5600H-processor. 'H'-processors mogen meer verbruiken dan 'U'-processors en zolang de koeling in orde is, zijn ze ook sneller. Bij de Yoga Slim 7 Pro zie je in bovenstaande duurtest dat hij aanvankelijk ongeveer even snel is als een IdeaPad 5 Pro, maar dat na een wat langere periode de IdeaPad gas terug moet nemen terwijl de Slim 7 Pro met dezelfde snelheid door kan blijven stomen. Net als van de IdeaPad 5 Pro zal ook van de Slim 7 Pro nog een uitvoering verschijnen met een octocore-processor.
De IdeaPad 5 Pro biedt indrukwekkende specificaties voor zijn geld, met een snelle zescore-processor, 16GB geheugen en een ssd van 512GB. De hectacore-processor is snel en de laptop heeft een scherm met een hoge resolutie van 2880x1800 pixels, dat ook nog eens voor een iets soepelere ervaring zorgt dankzij de verversingssnelheid van 90Hz. Het scherm had wel wat beter gekalibreerd mogen zijn en het is jammer dat de HDMI-poort geen 4k-schermen op 60Hz kan aansturen.
4 van 5 sterren
(4 reviews)
Lenovo IdeaPad 5 Pro Review
Deze 14" Slim 7 Pro heeft een 5600H-processor aan boord en dat is een cpu die je normaal gesproken in de loggere 15,6"-laptops aantreft. Toch weegt deze laptop slechts 1,33 kilogram. Het scherm is netjes gekalibreerd op de sRGB-gamut en heeft een 16:10-verhouding. Met 2240x1400 pixels heeft het een wat hogere resolutie dan gebruikelijk. Ondanks de snelle processor haalt de laptop een prima accuduur van ruim tien uur tijdens browsen. Alleen bij zwaardere belasting halen we door de onzuinige processor een relatief laag resultaat. De dunne laptop is alleen van USB-A- en USB-C-poorten voorzien. Schaf je deze laptop aan, dan is een USB-c-dockje geen overbodige luxe.
4.5 van 5 sterren
(0 reviews)
Het 'mooiste' beeld - ASUS Oled
Welke laptop heeft het beste beeldscherm? Dat is een lastige vraag, want wat maakt een beeldscherm goed? Een hoge helderheid, goede kalibratie of een heel hoge resolutie? Het zijn stuk voor stuk componenten die belangrijk zijn als je naar een laptopscherm kijkt en ze blijken niet allemaal verenigbaar in een laptop.
Het zal ook van gebruiker tot gebruiker verschillen wat het beste beeld is. Wil je vooral scherp beeld hebben, dan is de eerder aangehaalde IdeaPad 5 Pro een prima keuze, want die biedt en resolutie van 2880x1800 pixels op een 14"-scherm, wat goed is voor een pixeldichtheid van 242 ppi. Dat levert nog iets scherper beeld op dan de Acer Spin 3, die voorzien is van een 2560x1600-resolutie op 13,3". Dat je dat verschil in scherpte daadwerkelijk zult zien, kunnen we ons overigens niet voorstellen.
- Helderheid wit
- Contrast
- Gemiddelde grijswaardenfout
- DCI-P3 dekking
Het scherm van de IdeaPad is dus lekker scherp, maar biedt niet de beste kleurweergave. Die grijswaardenfout wordt in ΔE weergegeven en hoe lager dat getal, hoe beter. Zit het onder de 3, dan zou de afwijking met het blote oog niet zichtbaar moeten zijn. In het bovenstaande lijstje doet de Zenbook het op dit aspect het beste, met op plek twee de Acer Spin 3. Dat is niet het hele verhaal, want alle bovenstaande laptops kunnen de volledige sRGB-kleurruimte weergeven - dat mag je ook verwachten voor dit geld - maar de LG Gram en ASUS Zenbook doen er nog een schepje bovenop en kunnen ook de bredere P3-kleurruimte afdekken. Bij beide modellen ontbreekt helaas de optie in de software om terug te schakelen naar sRGB.
Als enige laptop in dit vergelijk heeft de ASUS een oledscherm. Daarbij worden de subpixels uitgeschakeld als je zwart weergeeft, met als resultaat een onmeetbaar hoog contrast. Oled ziet er wat ons betreft beter uit dan lcd, maar in het geval van de ASUS is de resolutie wel een stukje lager dan bij de andere laptops, zodat deze laptop niet het scherpste beeld levert.
In de Laptop Best Buy Guide van juni was dit de Best Buy in de thin&light-categorie, vanwege de AMD-processor met zes cores en het oledscherm. Op het moment van schrijven is de AMD-versie niet leverbaar, maar er is wel een Intel-variant. Die beschikt over een verouderde Intel Ice Lake-processor, maar als cpu-snelheid geen belangrijk punt voor je is, scoor je voor 800 euro de goedkoopste laptop met oledscherm. Wanneer de AMD-uitvoering weer beschikbaar komt, zouden we daarvoor kiezen, want die is een pak sneller dan de Intel-versie.
4.5 van 5 sterren
(3 reviews)
ASUS Zenbook 13 Oled (Intel)
LBBG Juni 2021: Thin&light
Convertible - Acer Spin
Alle bovenstaande laptops zijn 'gewone' laptops en dus geen convertibles. Wie goed heeft opgelet, zag de Acer Spin 3 al in de grafiekjes eerder op deze pagina staan en dat is dan ook een aanrader als je op zoek bent naar een convertible. De Spin 3 heeft niet de snelste processor, namelijk een Intel Tiger Lake-cpu, maar wel een scherm dat hem interessant maakt. Om te beginnen is de resolutie lekker hoog, namelijk 2560x1600 pixels. De beeldverhouding komt daarmee uit op 16:10 en dat geeft wat meer verticale ruimte dan een standaard 16:9-scherm. Het scherm is daarnaast voorzien van een digitizer van Wacom, waardoor er ondersteuning is voor het gebruik van een stylus. Die stylus zit verstopt in de behuizing van de laptop en wordt daarin ook automatisch opgeladen.
De Spin 3 combineert een scherm met een hoge resolutie met een digitizer voor de bijgeleverde stylus. De convertible is te krijgen met Intel-processors, waarbij de goedkoopste variant een Core i3 heeft. Wij zouden in ieder geval voor deze 150 euro duurdere Core i5-uitvoering gaan waarvan de processor twee cores meer heeft en die voorzien is van 16GB in plaats van 8GB werkgeheugen.
3.5 van 5 sterren
(0 reviews)
Werkpaard voor gaming en contentcreatie
Hoewel de prestaties van de 15W-processors in dunne, lichte laptops steeds verder verbeteren, wil je voor het zwaardere werk nog altijd een cpu met een hoger tdp en vaak ook een losse videokaart. De krachtige laptops in deze categorie zijn doorgaans toegespitst op gaming of contentcreatie, twee voorbeelden van computerwerk waarbij je wel wat rekenkracht kunt gebruiken. Tegelijk is er geen reden waarom je een 'gaminglaptop' niet voor regulier rekenwerk kunt gebruiken, en vice versa.
Voor deze categorie van de LBBG zijn we op zoek gegaan naar een laptop met een AMD Ryzen 5000- of Intel 11th Gen-processor. Beide processorreeksen zijn fors sneller dan hun voorgangers. Ook een videokaart met voldoende tdp-ruimte om goed te presteren staat hoog op onze wensenlijst. De ene RTX-videokaart is immers de andere niet, zelfs als het typenummer identiek is, zo bleek uit een eerder artikel.
De beste gaminglaptop: Lenovo Legion 5 Pro
Onze belangrijkste aanrader is de Lenovo Legion 5 Pro. De door ons geteste variant kost op het moment 1599 euro en is bijzonder breed verkrijgbaar - dat is ook weleens fijn om op te kunnen schrijven. Net als de andere varianten van de 16ACH6H is hij voorzien van een AMD Ryzen 7 5800H-processor en een ssd van 1TB. De door ons geteste uitvoering combineert 16GB ram met een RTX 3060.
:strip_exif()/i/2004319524.jpeg?f=imagenormal)
Op het moment van schrijven zijn er drie uitvoeringen leverbaar van de Lenovo Legion 5 Pro 16ACH6H. Naast de geselecteerde versie met 16GB ram en een RTX 3060, kun je voor 150 à 200 euro meer kiezen voor ofwel twee keer zoveel werkgeheugen, ofwel een RTX 3070-videokaart. De eerstgenoemde upgrade ligt voor de hand als je flink wil gaan multitasken of zware bewerkings- of renderprogramma's gaat draaien; de snellere videokaart zal vooral in games pas van komen. Van dat laatste krijg je in de grafieken een indruk met een eerder geteste - maar niet langer verkrijgbare - configuratie eindigend op 'LMH', die ook van een RTX 3070 was voorzien.
|
Lenovo Legion 5 Pro 16ACH6H (82JQ007HMH) |
Lenovo Legion 5 Pro 16ACH6H (82JQ007KMH) |
Lenovo Legion 5 Pro 16ACH6H (82JQ007JMH) |
Processor |
AMD Ryzen 7 5800H |
AMD Ryzen 7 5800H |
AMD Ryzen 7 5800H |
Geheugen |
16GB ddr4-3200 (dualchannel) |
32GB ddr4-3200 (dualchannel) |
16GB ddr4-3200 (dualchannel) |
Ssd |
1TB |
1TB |
1TB |
Videokaart |
RTX 3060 (130W) |
RTX 3060 (130W) |
RTX 3070 (140W) |
Scherm |
16", ips, 16:10, 2560x1600, 165Hz |
16", ips, 16:10, 2560x1600, 165Hz |
16", ips, 16:10, 2560x1600, 165Hz |
Prijs bij publicatie |
1599 euro |
1749 euro |
1799 euro |
Actuele prijs |
Onbekend |
Onbekend |
Onbekend |
Behuizing, scherm en toetsenbord
De Legion 5 Pro heeft een behuizing die vrijwel volledig uit metaal is opgetrokken, op de ventilatieroosters na. Het betreft echter niet de meest luxe voelende metaalsoort die we ooit bij een laptopbehuizing zijn tegengekomen. Ook de uitrusting is relatief basaal: een manier voor biometrische authenticatie (vingerafdruk of webcam) en een kaartlezer ontbreken. Je zou kunnen stellen dat het geld met name is besteed aan de hardware die aan de binnenkant zit. Gelukkig maakt Lenovo het ontbreken van dergelijke features voor een deel goed door veel aansluitingen te bieden: vier keer USB-A en nog eens twee keer USB-C, waarmee bovendien monitoren kunnen worden aangestuurd via DisplayPort. Ook ethernet en hdmi zijn aanwezig. De laptop weegt iets meer dan 2,5 kilogram en dat is wel iets om rekening mee te houden als je hem dagelijks mee wilt nemen. Aan de andere kant zijn laptops met snelle hardware zoals in deze Legion 5 Pro zit altijd zwaar, als is het maar vanwege de substantiële koeling die erin zit.
:strip_exif()/i/2004319528.jpeg?f=imagenormal)
Het scherm hoort wat ons betreft net als de cpu en gpu tot de 'basics' van een laptop, en ook dit onderdeel heeft Lenovo goed voor elkaar. De Chinese fabrikant heeft een 16"-ips-paneel gemonteerd met een resolutie van 2560x1600 en een daaruit volgende beeldverhouding van 16:10. Het display is dus iets hoger dan normaal en dat geeft je net wat meer verticale werkruimte. De refreshrate is maximaal 165Hz en bovendien variabel via Gsync en Freesync, zodat de gameplay altijd soepel blijft ogen. Een laatste pluspunt van het scherm is de matte coating die hinderlijke reflecties vrijwel volledig voorkomt.
:strip_exif()/i/2004319526.jpeg?f=imagenormal)
Ook het toetsenbord vinden we prettig. De indeling is redelijk vergelijkbaar met wat je van een los toetsenbord gewend bent, met vier losstaande, even grote pijltjestoetsen en een volwaardig numpad. Verder mogen de kenmerkende Lenovo-keycaps met een afgeronde onderkant en een klein kuiltje niet ontbreken. De toetsen zijn relatief ver in te drukken en geven duidelijke feedback; de aanslag is hooguit wat licht te noemen. Uiteraard heeft de laptop ook een webcam, die een vrij gemiddeld plaatje aflevert.
Benchmarks
In de grafieken hieronder zie je in rood onze aanrader en in paars de onderaan deze pagina genoemde alternatieven. De grijze balkjes zijn andere geteste laptops in dit segment.
- PCMark 10 Essentials
- PCMark 10 Productivity
- PCMark 10 Digital Content Creation
- PCMark 10 Gaming
De verschillende deeltests van PCMark 10 geven een goede algemene indruk van de prestaties van een laptop. In Essentials nemen de laptops met een Ryzen 5000-processor duidelijk een voorsprong op de Intel-gebaseerde laptops. Ook in de Digital Content Creation-score is dat het geval. Vooral in de Gaming-test begint ook de gebruikte gpu te tellen en daarbij is dan ook zichtbaar dat de prestaties van de twee geteste varianten van de Lenovo Legion 5 Pro - de HMH met RTX 3060 en de LMH met RTX 3070 - flink uiteen lopen.
- Cinebench 20 - Single
- Cinebench 20 - Multi
- 3DMark Time Spy - Graphics
Met Cinebench en 3DMark zoomen we in op de prestaties van respectievelijk de processor en de videokaart. De Ryzen 7 5800H-processor in de Lenovo Legion 5 Pro levert prima prestaties af; de ASUS-laptop met een 11th Gen Intel-processor is alleen in de singlethreaded-score duidelijk vlotter. Doordat de RTX 3060-gpu in de Lenovo relatief veel stroom mag gebruiken, komt hij aardig dicht in de buurt van sommige laptops met een RTX 3070. De uitvoering met een RTX 3070 is van de geteste 3070-laptops op zijn beurt de allersnelste, al kent hij natuurlijk ook wel een forse meerprijs tegenover de 3060-versie.
- Blender duurtest run #1
- Blender duurtest run #25
Om te achterhalen of laptops veel last hebben van throttling bij een langdurige workload, meten we de prestaties in vijfentwintig opeenvolgende Blender-runs. Over de eerste run doet de Legion 5 Pro net geen 23 seconden, de vijfentwintigste run duurt bijna 2 seconden langer. De prestaties zakken dus wel iets in over tijd, maar niet in grote mate. De Intel-laptops blijven in elk geval op afstand.
- Shadow of the Tomb Raider - 2560x1440
- Far Cry: New Dawn - 2560x1440
- Metro Exodus - 2560x1440
- F1 2020 - 2560x1440
- GTA V - 4k
Dankzij de combinatie van een krachtige processor en videokaart lenen de laptops in deze categorie zich uitstekend voor gaming, en vaak worden ze dan ook als zodanig aangeprezen door hun fabrikant. Op wqhd-resolutie en met ultra-settings weet de Lenovo Legion 5 Pro met een RTX 3060 in drie van de vier geteste games (ruim) boven de 60fps te scoren. Alleen in Metro Exodus lukt dat niet, maar in die game is hij met gemiddeld 55fps wel dichtbij. Opvallend is dat menig laptop met een 'krachtigere' RTX 3070 wordt ingehaald. Dat komt doordat de gpu in die laptops aanzienlijk minder stroom mag gebruiken.
- Helderheid wit
- Contrast
- Kleurtemperatuur
- Gemiddelde grijswaardenfout
- Gemiddelde kleurfout
- sRGB dekking
- Reactietijd 0-100%
- Reactietijd 100-0%
- Reactietijd 20-80%
- Reactietijd 80-20%
Zoals gezegd bedraagt de resolutie van het 16"-scherm 2560x1600 pixels en is het voorzien van een matte coating. Er is ondersteuning voor Gsync en FreeSync en de verversingssnelheid is 165Hz. Als we de colorimeter op het scherm leggen, komen we bovendien op een goede maximale helderheid van 449cd/m² uit. Het contrast komt net boven de 1000:1 uit en dat is voor een ips-paneel niet heel indrukwekkend. Daar staat tegenover dat de kleurafstelling erg goed is en de responstijden snel genoeg zijn om 165Hz-gameplay daadwerkelijk weer te geven.
- Accutest browsen (180cd/m²)
- Accuduur PCMark 8 Creative
De accuduur is doorgaans geen sterk punt van gaminglaptops, maar de 4,5 uur die je in de standaardmodus kunt browsen, viel ons in eerste instantie wel erg tegen. Dat komt omdat de laptop uit de doos uitsluitend gebruikmaakt van de losse Nvidia-gpu. In de bios kun je schakelen naar de 'hybrid graphics'-modus, die de laptop laat terugschakelen naar de igpu van de AMD-processor als je niet aan het gamen bent. Dat levert bijna drie uur extra accuwerktijd op, terwijl de prestaties in 3DMark Time Spy nog geen 2 procent lager uitvallen.
Alternatieven
De Acer Nitro 5 is een relatief voordelige keuze als je hardware-eisen wat hoger zijn: deze laptop bevat 32GB ram en een RTX 3070-gpu. Standaard heeft die helaas een beperkt tgp van 85W, maar er zijn bios-updates beschikbaar om dat met 15W op te voeren. De Nitro 5 heeft net als de Lenovo Legion een qhd-beeldscherm, maar de goeddeels plastic behuizing voelt wat minder luxe aan.
(0 reviews)
Bij de Nederlandse laptopfabrikant BTO kun je zelf je laptop naar wens samenstellen. Deze X•Book 15X1187-AMD heeft als basis een Ryzen 7 5800H-processor en een RTX 3060-gpu, waar je zelf geheugen en een of twee ssd's bij mag kiezen.
4 van 5 sterren
(0 reviews)
BTO X•Book 15X1187-AMD
De Aero 15 OLED is Gigabytes 15"-gaminglaptop en onderscheidt zich vooral met zijn 4k-oled-scherm. De refreshrate daarvan is met 60Hz beperkt, maar de beeldkwaliteit waar oled om bekendstaat is uitstekend. Helaas kon de fabrikant ons nog geen laptop met een nieuwe 11th Gen-cpu aanleveren. Bij het door ons geteste sample mocht de RTX 3060 105W gebruiken. Dat is best aardig, maar niet zoveel als bij de Lenovo-laptop.
(0 reviews)
Pricewatch: Core i7 10870H - RTX 3060 - 16GB - 512GB
Pricewatch: Core i7 11700H - RTX 3070 - 32GB - 1TB
De ROG Strix G15 Advantage Edition van ASUS is de eerste laptop met een Radeon RX 6800M-gpu, die in veel games beter presteert dan de RTX 3070. Ook de gebruikte Ryzen 9-cpu is bloedsnel. Gezien de prestaties vonden we de prijs in onze review in verhouding staan tot het gebodene, maar in dit rijtje met alternatieven is deze laptop wel duidelijk de duurste.
4 van 5 sterren
(0 reviews)
Review - ASUS ROG Strix G15 Advantage
Apple MacBook
Stel, je wil graag een laptop hebben die macOS draait of volgt een opleiding die dat verplicht, dan kom je uit bij een laptop van Apple. Er is de afgelopen tijd behoorlijk veel veranderd bij Apple, wat alles te maken heeft met het feit dat de fabrikant zijn eigen processors is gaan maken. Apple verkoopt echter ook nog laptops met Intel-processors. Welke cpu kun je het beste kopen? Kun je beter voor een MacBook Air of een MacBook Pro gaan, of beter nog even wachten?
Intel of Apple
Apple introduceerde eind 2020 zijn eerste eigen 'laptop-processor', de Apple M1, na jarenlang processors bij Intel te hebben ingekocht. 'Laptop-processor' staat tussen aanhalingstekens, want inmiddels zit de chip, die debuteerde in de Mac Mini, MacBook Air en MacBook Pro 13, ook in de iMac en de iPad. Het is dus een veelzijdige processor, die in tablets, laptops en desktops wordt toegepast. Hij is bovendien snel; de acht cores zetten indrukwekkende prestaties neer in onze review van eind 2020, zeker als je bedenkt dat de chip niet actief gekoeld wordt in de MacBook Air en de ventilator van de MacBook Pro ook nauwelijks aanspringt. De cpu is dus ook nog eens zuinig. Dat zie je terug in de accuduur van de MacBook Pro, die tijdens webbrowsen uitkomt op een uur of zeventien.
Apple MacBook Pro
Apple verkoopt echter ook nog steeds een MacBook Pro met Intel-processor. Moet je dat model altijd links laten liggen? Eigenlijk wel; de M1-processor is gebouwd op de arm-architectuur, terwijl Intel-processors op de x86-architectuur zijn gestoeld. Apple ontwikkelt zijn besturingssysteem voor de nieuwe chips en dat bleek al toen we een eerste blik op macOS Monterey wierpen. Het besturingssysteem zal dit najaar uitkomen en een gratis update zijn voor de meeste recente macs. Het besturingssysteem zal echter al een aantal dingen bevatten die niet op Intel-macs draaien. Dat zijn nu nog kleine dingen als het vervagen van de achtergrond bij FaceTime-gesprekken, maar vermoedelijk zul je in de toekomst meer dingen gaan missen als Intel-gebruiker. Uiteindelijk wordt die architectuur helemaal niet meer ondersteund.
De enige redenen om nog een Intel-mac aan te schaffen, zijn wat ons betreft dat je specifieke x86-software wilt kunnen draaien die de M1-macs niet kunnen emuleren, of dat je Windows naast MacOS wil draaien. Op de M1-systemen is dat native namelijk niet mogelijk. Tot slot kan het zo zijn dat je niet genoeg hebt aan de schermgrootte, de maximale hoeveelheid werkgeheugen of de ssd-capaciteit van de M1-macs en zul je daarom moeten uitwijken naar de 16" MacBook Pro. Die krijgt overigens volgens de geruchten binnenkort een opvolger, dus als de nood niet te hoog is, kun je daar het beste nog even mee wachten.
M1: Pro en Air
|
MacBook Air |
MacBook Pro |
Cpu |
M1, 8 cores, passieve koeling |
M1, 8 cores, actieve koeling |
Gpu |
7 of 8 gpu-cores |
8 gpu-cores |
Accu |
49,9Wh |
58,2Wh |
Scherm |
13,3", 2560x1600, max 400cd/m² |
13,3", 2560x1600, max 500cd/m² |
Prijs |
€ 1130,- |
€ 1450,- |
Als je voor een Apple-laptop met M1-processor kiest, kun je nog kiezen uit de MacBook Pro en de MacBook Air. De modellen lijken vooral van binnen op elkaar, maar er zijn ook verschillen. De MacBook Air is de dunste van de twee en daardoor zit er ook een wat kleinere accu in. De Air heeft geen Touch Bar; dat is de aanraakgevoelige oled-strip die de functietoetsen boven het toetsenbord vervangt. Daar zouden we de Air niet voor laten liggen; de Touch Bar kan handige sneltoetsen in bepaalde software toevoegen, maar we vinden 'm niet onmisbaar.
Een ander verschil is dat de M1-processor van de MacBook Air passief gekoeld is, terwijl de Pro actieve koeling heeft. In onze benchmarks bleek die passieve koeling voldoende te zijn en zagen we niet dat de Air langzamer werd omdat hij zijn hitte niet kwijt kon. Er zijn natuurlijk situaties te bedenken, zoals bij urenlange renders, waarbij een ventilator verschil maakt, en dan kun je beter voor de MacBook Pro kiezen.
Apple MacBook Air
Scherm en accuduur
Apple voorziet de MacBook-laptops over het algemeen van goede beeldschermen met een hoge resolutie en een goede kalibratie. MacBook-schermen hebben altijd een glanzende coating, een matte optie is al een jaar of tien niet meer te krijgen. Bovendien hebben de MacBook-schermen een breed kleurbereik; ze kunnen de P3-gamut weergeven, die breder is dan de gewone sRGB-gamut.
- Helderheid wit
- Contrast
- Accuduur browsen
De voorsprong met hoge resoluties en dito helderheid is Apple ondertussen kwijtgeraakt, want steeds meer fabrikanten brengen laptops met hogere resoluties dan 1920x1080 uit. Kijk bijvoorbeeld maar bij de thin&lights in deze Best Buy Guide. Dat betekent overigens niet dat de MacBook-schermen slecht zijn; ze zijn nog steeds van prima kwaliteit. Daarbij heeft Apple wel een onderscheid gemaakt tussen de goede en de beste panelen. De helderheid van het MacBook Air-paneel is met 400cd/m² niets om je voor te schamen, maar de MacBook Pro doet er met ongeveer 500cd/m² nog een schepje bovenop. Het contrast van het MacBook Air-scherm valt wel tegen, 1000:1 is het minimale dat we van een ips-paneel verwachten en dat wordt net gehaald. Het contrast van de nieuwe MacBook Pro is veel beter.
Kijk je naar de accuduur, dan is ook op dat vlak de M1-chip een flinke verbetering. De MacBook Pro-accu is niet in capaciteit gegroeid, maar de M1-laptop gaat een stuk efficiënter met die energie om en haalt een accuduur die acht uur langer is dan die van zijn Intel-voorganger. De MacBook Air met M1-processor heeft een kleinere accu dan de MacBook Pro M1 en is in onze browsetest na ruim veertien uur leeg.
Welk configuratie?
Ben je op zoek naar een Apple-laptop, dan zouden we op dit moment kiezen voor een model met M1-processor. Die modellen zijn het kortst geleden uitgekomen en laptops met Apples eigen processor zullen waarschijnlijk langer updates ontvangen dan die met Intel-hardware. Bovendien zul je met een Intel-mac in de toekomst functionaliteit in het besturingssysteem missen die exclusief voor de Apple's eigen chips ontwikkeld is.
Wordt het dan een Pro of een Air? Zoals we eerder al schreven; ze hebben veel overeenkomstige hardware aan boord, maar de Pro heeft een net wat beter scherm en een langere accuduur. Je hoeft je niet te laten weerhouden door de passief gekoelde processor in de Air; die weet behoorlijk zijn mannetje te staan. We hebben er een paar uur op zitten gamen (Civilization VI) en intensief foto's op bewerkt met Lightroom en Photoshop. De laptop wordt wel warm, maar niet merkbaar langzamer. Wil je zeker weten dat de cpu koel blijft, dan kun je kiezen voor de MacBook Pro.
Vervolgens is de vraag welke configuratie je het beste aan kunt schaffen en dat zal van gebruiker tot gebruiker verschillen. Wil je de laptop aan het werk zetten met zware software, dan zouden we voor de versie met 16GB werkgeheugen gaan in plaats van de standaard 8GB. Het werkgeheugen is achteraf namelijk niet meer uit te breiden. Dat geldt overigens ook voor de ssd, maar daarbij valt het tekort aan ruimte nog op te vangen met behulp van een externe ssd.
De goedkoopste M1-MacBook zouden we aanraden voor gebruikers die graag een MacBook willen, maar geen al te hoge eisen aan de hardware stellen. De goedkoopste versie heeft 8GB geheugen en een ssd van 256GB. Deze uitvoering is flink in prijs gedaald ten opzichte van Apples adviesprijs van 1130 euro. Ook verkrijgbaar in zilver en goudkleurig.
5 van 5 sterren
(9 reviews)
Laptop Best Buy Guide juni 2021 - thin&light
Ook de MacBook Pro is flink in prijs gedaald ten opzichte van Apples adviesprijs, die voor dit model 1450 euro bedraagt. De voordelen van de Pro ten opzichte van de Air zijn de langere accuduur, het betere scherm en de actieve koeling. De genoemde uitvoering heeft 8GB werkgeheugen en een 256GB grote ssd. De versies met 16GB hebben we hieronder gelinkt. Omdat de 16GB-uitvoeringen door veel minder winkels worden gevoerd, is de concurrentie kleiner en de prijs veel minder gedaald.
4.5 van 5 sterren
(1 reviews)
Apple MacBook Pro M1 16GB - Pricewatch
Apple MacBook Pro M1 Review - Verhulde revolutie