De Xbox Series X is een heerlijk krachtige console die gamen in 4k met framerates van 120fps mogelijk maakt, met grafische effecten die tot nu toe enkel op pc mogelijk waren. Daarnaast heeft de Series X een zeer snelle NVMe-ssd en een bijbehorende api die de laadtijden enorm verkorten en ook tijdens het gamen interessante mogelijkheden bieden. Verder krijgt de Series X volgend jaar ondersteuning voor Dolby Vision, wat vooral vanwege de dynamische metadata interessant is. Het is een punt dat de Series X op grote concurrent PlayStation 5 voor heeft. Daar staat tegenover dat de controller van de Series X weliswaar is verbeterd, maar niet zo spectaculair als die van de PS5. Microsoft wint tot slot punten met het uitstekende ecosysteem van de Xbox, vooral vanwege de voordelen die de Game Pass biedt.
Op 10 november is het zover, dan is de komst van een nieuwe generatie consoles een feit. Microsoft bijt dit keer het spits af, met de introductie van de vierde editie van de Xbox. De nieuwe console verschijnt zelfs in twee smaken, de Series X en zijn kleinere broertje, de Series S. Die laatste bespreken we een andere keer, nu concentreren we ons op de vaandeldrager van Microsoft: de Xbox Series X die 500 euro gaat kosten. Eerder publiceerden we al een uitgebreide preview van de nieuwe console en we raden je aan dat artikel vooral nog even door te nemen om kennis te maken met de nieuwe console. Na nog drie weken ervaring met de Series X te hebben opgedaan is het nu tijd voor een afgewogen oordeel, al verklappen we meteen al dat we nog steeds geen écht volledig beeld van de mogelijkheden van de nieuwe console hebben. Voordat we onze ervaringen met de Series X delen, duiken we eerst nog even in de hardware. Want wat zit er in die zwarte koelkast?
De hardware van de Xbox Series X
Net als bij voorgaande generaties komt het hart van de Xbox Series X en Series S van Advanced Micro Devices. AMD is momenteel de enige fabrikant die in staat is om zowel x86-processors als gpu’s met hoge prestaties te leveren, en doet dat opnieuw in de vorm van een system-on-a-chip (soc).
Wat de lancering van de nieuwe generaties consoles extra interessant maakt, is dat niet enkel het gpu-gedeelte van de chip flinke verbeteringen toont ten opzichte van de vorige generatie, maar ook de cpu. Voor gaming wordt het gros van het rekenwerk door de gpu afgehandeld. Daar ligt dan ook het zwaartepunt als het gaat om de vraag hoe grafisch complex een game kan worden gemaakt en op welke resolutie hij wordt gerenderd. Ook in de Xbox Series X neemt de gpu maar liefst driekwart van het totale oppervlak van de soc in. Een snelle gpu komt in games echter niet goed tot zijn recht zonder cpu die ook voldoende snelheid heeft. De processor moet de gpu immers van instructies voorzien en zelf in-game logica afhandelen.
Bij de vorige twee generaties was precies dat een uitdaging: de gebruikte processor was aan de trage kant in vergelijking met de gpu. De chips voor de Xbox One en One X kwamen ook van AMD en destijds was het processoraanbod van de fabrikant lang niet zo concurrerend als vandaag de dag. De Jaguar-cores in de vorige generaties consoles waren oorspronkelijk ontworpen voor laptops maar bleken zelfs in die productcategorie geen potten te kunnen breken. Het gevolg was dat het haast de regel werd dat games op 30 fps draaiden; een hogere framerate was de uitzondering. De processor van deze generaties had met twee clusters weliswaar al acht cores, maar dat was vanwege de latencygevoelige aard van grotendeels seriële instructies geen volledige oplossing. Een groot aantal trage cpu-cores is bij gaming niet per definitie een substituut voor een kleiner aantal snelle cpu-cores.
Project Scarlett
De gebruikte Zen 2-processorcores en de RDNA 2-architectuur voor de gpu vormen samen onderdeel van de soc van de Series X, ook wel bekend onder de codenaam Project Scarlett. Deze onderdelen zijn beide concurrerend, in ieder geval op het moment van schrijven van deze review. De hardware van de nieuwe Xbox-generatie lijkt een stuk beter in balans dan bij de vorige generaties.
De balans vinden in het ontwerp van de chips voor de nieuwe consoles is sowieso van niet te onderschatten belang voor het eindproduct. Wie de specificaties van de nieuwe Xbox naast die van recente pc-hardware houdt, zal opvallen dat er videokaarten met veel meer compute units verkrijgbaar zijn. Er is onlangs ook een nieuwe generatie Zen-processors uitgekomen en de kloksnelheden van de nieuwe consoles blijven daarbij achter. Voor de keuze van hardware moet echter verder worden gekeken dan naar rauwe specificaties en nauwkeurig worden vastgesteld wat zinvol is, dus niet alleen wat mogelijk is. Bezien vanuit het totale kostenplaatje van een console moet één chip met daarop vrijwel alle onderdelen geïntegreerd geschikt zijn voor honderden hedendaagse en toekomstige games, een acceptabel energiegebruik en warmteproductie hebben, en rendabel zijn te produceren in massaproductie. Dit moet allemaal financieel haalbaar zijn op een duurder productieproces dan voorheen.
Console
Xbox Series X
Xbox Series S
Xbox One X
Xbox One
Codenaam
Project Scarlett
Project Lockhart
Project Scorpio
Durango
Die-size soc
360,4mm²
?
367mm²
375mm²
Aantal transistors
15,3 miljard
8 miljard
6,6 miljard
4,8 miljard
Processor
8 custom Zen 2-cores met smt
8 custom Zen 2-cores met smt
8 custom Jaguar-cores
8 custom Jaguar-cores
Cpu-snelheid
3,8GHz (3,66GHz met smt)
3,6GHz (3,4GHz met smt)
2,3GHz
1,75GHz
Opslag
1TB, 'custom NVMe-PCIe 4.0-ssd'
512GB, 'custom NVMe-PCIe 4.0-ssd'
500GB/1TB/2TB 2,5 inch sata-hdd
1TB 2,5 inch sata-hdd
Gpu
52compute units 1825MHz
20 compute units 1565MHz
40 compute units 1172MHz
12 compute units 853MHz
Gpu-architectuur
Custom RDNA 2
Custom RDNA 2
Custom GCN 4 (Polaris)
Custom GCN
Gpu-rekenkracht
12,15 Tflops
4 Tflops
6 Tflops
1,31 Tflops
Geheugen
16GB GDDR6
10GB GDDR6
12GB GDDR5
8GB DDR3 (32MB esram)
Geheugensnelheid
10GB @ 560GB/s 6GB @ 336GB/s
8GB @ 224Gbit/s 2GB @ 56GB/s
326GB/s
68GB/s (esram 204GB/s)
Aansluiting
HDMI 2.1
HDMI 2.1
HDMI 2.0
HDMI 1.4
Adviesprijs
€ 500,-
€ 300,-
€ 499,-
€ 499,-
Verschijningsdatum
10 november
10 november
7 november 2017
22 november 2013
Cpu, gpu en ssd
Aan de cpu-kant valt op dat Microsoft het heeft over custom Zen 2-cores met in totaal 8MB L3-cache, waarbij duidelijk is dat er geen grote hoeveelheden L3-cachegeheugen aanwezig zijn zoals op de Ryzen desktopprocessors. Dat heeft er alles mee te maken dat de soc van de Series X niet uit chiplets is opgebouwd maar uit één chip. Deze ene chip wordt in het geval van minder geslaagde of deels defecte exemplaren niet als lager gepositioneerd product gebruikt, zoals de binning die we bij videokaarten en processors vrijwel altijd zien. In plaats daarvan heeft Microsoft, net als bij de Xbox One X, gekozen voor overspecificatie: van de 56 gpu-compute units worden er 52 daadwerkelijk gebruikt in het eindproduct.
Een blik op de SoC van de Series X
De gebruikte Zen 2-processor is ook custom in de zin dat de geheugencontrollers ervan zijn gekoppeld aan het gedeelde GDDR6-geheugen, samen met de gpu. Net als op voorgaande generaties is dit dus een uniform geheugentype, met in totaal 16GB via een 320-bit geheugenbus. De kloksnelheden zijn bij gebruik van smt iets lager dan zonder. Microsoft verwacht dat ontwikkelaars in eerste instantie de hogere kloksnelheden zullen verkiezen boven de extra processorthreads. Dat zal alles te maken hebben met het feit dat de meeste games voorlopig zo zullen worden ontwikkeld dat ze ook op bestaande generaties consoles (Xbox One en One X) werken, en die zijn hardwarematig sowieso beperkt tot 8 threads.
De gpu van Project Scarlett is op basis van de RDNA 2-architectuur ontwikkeld, maar we weten we nog relatief weinig over hoe verschillende nieuwe features exact zijn geïmplementeerd. Er is hardwarematige ondersteuning voor raytracing aanwezig, net als variable rateshading, mesh-shaders en samplerfeedback. Deze features zitten in AMD’s videokaarten uit de RX 6000-serie en Microsoft heeft aangegeven dat de featureset van deze architectuur volledig beschikbaar is voor ontwikkelaars, zowel op de Series X- als de Series S-consoles.
Minstens zo vernieuwend als de krachtiger processor en gpu is de opslag van de Series X. Onder de naam Velocity Architecture heeft Microsoft in samenwerking met AMD snelle opslag in de vorm van een NVMe-ssd gekoppeld aan de soc. Alhoewel: we noemen het nu 'opslag' maar de ssd vervult in de praktijk gedeeltelijk de rol van werkgeheugen. Gecombineerd met de DirectStorage-api kan de hardware razendsnel gegevens tussen het GDDR6-geheugen en de ssd uitwisselen. Als gamer heb je daar in de praktijk vooral iets aan als je de quick resume-functie gebruikt: binnen enkele seconden wordt de exacte staat van je (gepauzeerde) game opgeslagen en die van een andere game ingeladen, waarna je precies vanaf het punt waar je was gebleven weer verder kunt gamen.
Prestaties
De specificaties van de Series X zijn indrukwekkend, maar de vraag is natuurlijk wat je daarvan merkt als je aan het gamen bent. Daar werd al veel van duidelijk toen we de preview schreven van de Series X, maar de tussenliggende tijd hebben we gebruikt om de nieuwe console wat uitgebreider te testen. Zo hebben we wat framerate-analyses uit kunnen voeren waarbij we de Series X naast de One X hebben gelegd, om zo te ontdekken waar de Series X het wint van zijn voorganger.
Dat verschil is in sommige games direct goed zichtbaar, maar niet overal. Dat komt vooral doordat we op dit moment enkel games kunnen vergelijken die zijn gemaakt met de Xbox One in het achterhoofd en op op het moment van testen - een week voor lancering van de nieuwe consoles - op zijn best (lichte) optimalisaties voor de hardware van de Series S en X hebben meegekregen. Games die enkel en alleen zijn gemaakt voor de Series X zijn er nog niet en het zal ook wel even duren voor het zover is. Al moet daarbij ook worden gezegd dat Microsoft hier wat onduidelijk over is. In juli stelde Head of Xbox Phil Spencer nog dat de games van de eigen Microsoft Games Studios de komende jaren op beide generaties speelbaar zullen zijn. Tijdens een showcase een paar dagen later ontstond daar alweer verwarring over.
Wel zullen we de komende tijd steeds meer games zien die op de nieuwe consoles meer gedetailleerde modellen, betere belichting en mogelijkheden als 120fps-weergave en zelfs raytracing bieden, waar die opties op de Xbox One X niet beschikbaar zullen zijn. De Xbox-familie leent hierbij het pc-model waarbij je met snellere hardware betere graphics krijgt terwijl de game onderliggend gelijk is.
Op dit moment zijn er nog niet veel games die al zijn geoptimaliseerd voor de Series S en X zodat er het optimale mee uit de nieuwe hardware kan worden gehaald. Toch zijn ook in bestaande games soms duidelijk prestatieverschillen waarneembaar. Dat wordt duidelijk bij een game als Hitman, waar de framerate op de One X varieert tussen 35 en 50fps, waardoor het beeld duidelijk niet vloeiend loopt. Precies dezelfde game draait op de Series X strak op 60fps, wat in een veel betere gamebeleving resulteert.
Ook in Gears 5 zijn prestatieverschillen zichtbaar. De game weet ook op de One X in de meeste gevallen 60fps te handhaven, maar heeft moeite met een scène waarbij voor je neus een flink deel van een gebouw instort. Dan dipt de framerate naar 53fps. De framerate zegt hier overigens niet alles. Gears 5 is een game die gebruikmaakt van dynamic resolution scaling, waarbij het beeld op een lagere resolutie wordt gerenderd wanneer dit nodig is om de gewenste framerate te behalen. In de praktijk zien we in Gears 5 dat de Xbox Series X niet alleen vrijwel altijd 60fps output weet te leveren, het beeld heeft daarbij vaak ook een hogere resolutie dan dat van de One X. De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat dynamic resolution scaling zó goed werkt dat je de beelden van beide consoles in veel gevallen vertraagd of zelfs als stills naast elkaar moet leggen om verschillen in beeldscherpte te zien.
Bij Gears 5 speelt nog veel meer, alleen kunnen we daar niet uit eigen ervaring over vertellen. Er komt speciaal voor de Series X een patch voor de game, die wij niet hebben kunnen testen, maar Digital Foundry wel. Die patch geeft een beeld van wat we van veel meer games mogen verwachten die geoptimaliseerd zijn voor de Series X. Zo had de game al dynamic resolution scaling, maar dit werkt door de patch een stuk effectiever, wat maakt dat veel vaker een 4k-resolutie, ofwel 2160p, wordt gehaald. De resolutie zakt nog steeds af en toe naar 1080p, maar beduidend minder vaak dan voorheen.
Verder wordt nu variable rate shading toegepast, waarmee de shading per situatie kan worden veranderd. Daarmee wordt de belasting van de gpu aangepast wanneer hij het zwaar heeft, wat zorgt voor een stabielere framerate. Minstens zo interessant is de toepassing van iets dat de naam dynamic latency input heeft gekregen en maakt dat de besturing veel vloeiender aanvoelt dan voorheen. Tot slot is niet alleen de resolutie opgevoerd, maar ook de framerate. In de campagne is dat vooral in de cutscenes merkbaar. Die werden eerst met 30fps getoond en nu met 60fps. Interessanter is dat de makers erin zijn geslaagd om de framerate in multiplayer op te voeren, tot 120fps. Deze framerate schijnt bovendien vrij stabiel te zijn. Het zijn mooie berichten. En dan schijnt ontwikkelaar The Coalition nog niet eens optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden van de DirectStorage-api die het lezen en schrijven van de NVMe-ssd regelt.
Een andere game die we testten is Doom Eternal. In het gros van de scenario's zien we hier geen verschil in prestaties tussen de One X en de Series X, maar op sommige momenten - zoals aan het begin van de clip de we hier tonen - heeft de Xbox One X moeite om 60fps vast te houden, met kleine maar merkbare stotteringen als gevolg. De Series X heeft daar wederom geen enkele moeite mee, waarbij waarschijnlijk niet alleen de snellere cpu en gpu van pas komen, maar ook de NVMe-ssd.
Vermogen
Het goede nieuws is dat het ons niet is gelukt om de Series X zo te belasten dat de framerate onder de 60fps wilde zakken. Het minder goede nieuws is dat dit weinig zegt over de toekomst, aangezien we enkel bestaande games op de console kunnen spelen, die in het beste geval bescheiden updates hebben gehad. Ditzelfde geldt bij meer metingen. Zo keken we naar het vermogen dat beide consoles verbruiken tijdens het gamen. In de preview vergeleken we daarbij het opgenomen vermogen tijdens het spelen van Red Dead Redemption 2, waarbij de One X met 180W duidelijk meer verbruikte dan de Series X, die maar 128W nodig had om hetzelfde beeld weer te geven. RDR2 bleek duidelijk niet het uiterste van de Series X te vragen. Inmiddels hebben we meer games kunnen testen en blijkt dat de Series X regelmatig meer nodig heeft dan die 128W. Bij een game als Ori and the Will of the Wisps verbruikt ook de Series X al zo'n 180W en in Gears 5, dat voor de Series X inmiddels een update heeft gekregen, kan het verbruik helemaal flink oplopen - tot pieken van meer dan 200W.
Dat lijkt een voorbode van wat nog komt. De rekenkracht van de Series X heeft een prijs. Bij de huidige games heeft de nieuwe console het makkelijk, maar nieuwe games zullen beduidend meer van de console vragen. Wat gaat er gebeuren als ontwikkelaars gebruik gaan maken van alle opties die de Series X biedt? Als er grotere levels moeten worden geladen en gerenderd, en als er volop raytracing wordt ingezet? Het is ongetwijfeld niet voor niets dat Microsoft de Series X van een beduidend krachtiger voeding heeft voorzien. De One X heeft een voeding van 245W, de voeding van de Series X kan 315W leveren.
Laadtijden
Tijdens de preview keken we al vrij uitgebreid naar het laden van games, dat op de Series X beduidend sneller verloopt dan op de One X, dankzij de ssd van de nieuwe console. Dat beeld blijft als we meer games uitproberen. De One X heeft doorgaans drie keer zo veel tijd nodig om een level te laden dan de Series X. We hebben dit keer echter ook gekeken naar het laden vanaf een externe ssd, waarvoor we een Seagate Storage Expansion Card tot onze beschikking hadden. Microsoft heeft de Series X voorzien van een poort op de achterkant, waarop een externe ssd kan worden aangesloten. Daarbij gaat het om een custom NVMe-ssd die communiceert via PCIe Gen4 en dat garandeert een flinke overdrachtssnelheid.
Nadeel is dat Microsoft een poort gebruikt met een nieuwe vormfactor en dat heeft invloed op de prijs. De kaart die wij konden uitproberen heeft een prijskaartje van 250 euro, al is dat niet veel duurder dan reguliere PCIe Gen4 ssd's van 1TB. De kans is echter groot dat de prijs van de reguliere ssd's sneller gaat zakken dan die van de custom ssd's die voor de Series X nodig zijn. Het goede nieuws is dat het geen enkel verschil maakt of je games installeert op de ingebouwde ssd of daarvoor een extern exemplaar gebruikt. We hebben een stuk of acht verschillende games geprobeerd en de conclusie is duidelijk: games laden precies even snel van de externe als van de interne opslag.
We hebben dit keer ook gekeken naar quick resume, de functie waarbij je snel kunt schakelen tussen twee games. Beide games blijven daarbij actief in het geheugen van de console, wat maakt dat ze niet meer helemaal hoeven te worden opgestart om verder te kunnen spelen. Hoe lang het duurt hangt uiteraard af van de twee games waartussen je wisselt. We hebben verschillende combinaties geprobeerd en gemiddeld duurt het zo'n zestien seconden voor je kunt verder spelen in de game waar je naartoe wisselt. Nu maakt het nog niet heel veel uit tussen welke games je wisselt. We zijn erg benieuwd hoe dat bij toekomstige titels is.
Geluid
Tot slot is er nog het geluid dat de console produceert. Tijdens de preview constateerden we al dat de Series X heerlijk stil is, zelfs nog stiller dan de toch al geluidsarme One X. Dat heeft niet alleen met snellere hardware te maken, maar ongetwijfeld ook met de slimme constructie van het apparaat. Dat beeld blijft als we meer games testen. Ook bij een game als Gears 5, waarbij de Series X het meeste vermogen verbruikt van alle games die we hebben getest, blijft het geluid dat de Series X produceert steken op 26dB. Dat beeld verandert echter als we de blu-raydrive uitproberen. Dan blijkt dat juist de speler van de Series X meer geluid produceert. We hebben zowel het geluid gemeten bij het afspelen van een blu-ray met 1080p-beelden als bij een schrijf met 4k-materiaal.
Geluid blu-raydrive
Xbox One X
Xbox Series X
1080p-beeld
30,6dB
32,4dB
4k-beeld
36,0dB
39,7dB
Behalve bij het geluid dat de blu-rayspeler produceert geldt voor alle metingen vooral dat het om indicatieve getallen gaat. Het zegt iets, maar lang niet alles over wat we van de Series X mogen verwachten. We mogen er namelijk vanuit gaan dat er nog flink wat rek in de nieuwe console zit, wat ervoor zal zorgen dat hij meer vermogen verbruikt als je Gears 6 speelt, dat het langer gaat duren voor GTA VI is geladen en dat het wisselen tussen games wellicht ook langer duurt.
Auto HDR
Na de preview van de Series X hebben we veel meters gemaakt achter de console, waarbij we vooral meer games hebben getest en uiteraard ook meer metingen hebben verricht. Dat laatste was lastig omdat de games die beschikbaar zijn voor de nieuwe console de afgelopen dagen regelmatig van updates werden voorzien. Updates die de games er mooier uit moeten laten zien dan op de Xbox One X mogelijk is. Dat zal ook het beeld zijn van de komende maanden. Microsoft zet stevig in op backwards compatibiliteit. Al je Xbox One-games zijn gewoon speelbaar op de Series X en zelfs veel games van de Xbox 360 en eerste Xbox kun je erop spelen. Met een update zullen dergelijke games er mooier uitzien dan je van de oorspronkelijke versie gewend bent en er zijn gelukkig genoeg ontwikkelaars die de moeite nemen om hun oude games aan te passen.
Toch is dat laatste niet perse nodig. Microsoft heeft de Series X namelijk voorzien van Auto HDR en dat is een interessante optie. Middels Auto HDR gebruikt Microsoft de toegenomen rekenkracht van de Series X om hdr te simuleren in games die van oorsprong geen ondersteuning hebben voor beelden in de high dynamic-range. Microsoft heeft een algoritme ontwikkeld dat kan berekenen hoe hdr-effecten aan het sdr-beeld kunnen worden toegevoegd. Dat geldt dus in principe voor alle games die backwards compatible zijn. De rekenkracht is er.
Batman: Arkham Knight
Algoritme
Microsoft geeft aan dat het algoritme dat gebruikt wordt voor Auto HDR nog volop in ontwikkeling is en dat het effect dat je ervan ziet in de komende maanden dus nog zal verbeteren. Toch zijn er nu al wat conclusies te trekken uit het effect dat Auto HDR heeft op oude games die van ontwikkelaars nog geen patch hebben ontvangen die hdr-ondersteuning toevoegt. Laten we vooropstellen dat Auto HDR werkt. Het algoritme is in staat om veel meer helderheidsvariatie toe te voegen aan games die dat niet hadden op de Xbox One of oudere consoles. Het effect is vooral goed te zien in games of passages die zich afspelen in een donkere omgeving, en daar zijn er gelukkig nogal wat van.
Een game als Batman: Arkham Knight bijvoorbeeld, dat zich volledig in een regenachtig en duister Gotham afspeelt, leent zich er perfect voor. Juist in de vele donkere delen van het beeld zie je duidelijk meer detail. Hetzelfde geldt ook voor situaties als een maan die door de wolken schijnt en waarbij meer variatie in het licht zichtbaar is, en ook voor explosies en vergelijkbare effecten waarbij een rijker kleurenpalet wordt weergegeven. Maar ook in games die juist heel licht van kleur zijn, is het effect goed zichtbaar. In een game als Mirror's Edge Catalyst, met zijn nagenoeg witte spelwereld, is duidelijk meer variatie in het wit en vooral grijs waarneembaar.
Mirror's Edge Catalyst
Beter bij minder kleuren
Het effect is zwakker in games met een minder uniform kleurenpalet. Games met een sterk variërende omgeving en games met een dag- en nachtcyclus bijvoorbeeld. Daarbij kan met name in de heldere delen een overdadige oververzadiging optreden die niet prettig is om naar te kijken. Wellicht kan daar met een beter afgesteld algoritme nog winst bij worden behaald. De komende maanden zullen het leren. Gelukkig kun je Auto HDR uitzetten. Het zou echter nog prettiger zijn als je zelf per game kon bepalen hoe sterk het effect van Auto HDR is. Wellicht een optie die Microsoft in de toekomst aan het menu van Series X kan toevoegen? Hoe dan ook is Auto HDR wel degelijk een mooie en indrukwekkende optie die de Series X een flinke meerwaarde geeft ten opzichte van zijn voorgangers. Om alvast op de conclusie vooruit te lopen: het maakt van de console een apparaat dat niet alleen zeer geschikt is voor het spelen van nieuwe games. Vooral door Auto HDR is het ook een machine die je terug doet grijpen naar je favoriete games van de afgelopen jaren. In een najaar waarin maar weinig grote nieuwe titels verschijnen, is dat mooi meegenomen.
HDR10 en Dolby Vision
Hdr is uiteraard niet alleen interessant bij oude games. Het is vooral een optie waarvan we veel verwachten bij nieuwe games en het gebruik ervan wordt door steeds meer ontwikkelaars omarmd. Er zijn dus steeds meer games waarin ontwikkelaars zelf ondersteuning voor hdr inbouwen en waarbij je niet hoeft te vertrouwen op het algoritme achter Auto HDR. Hdr maakt dat je meer contrast ziet in de beelden die de console op het scherm tovert, mits je uiteraard speelt op een scherm dat hdr ondersteunt. Zoals bekend zijn er voor hdr verschillende standaarden. De meest gangbare is de open standaard HDR10. Daarnaast roemt Microsoft zelf vooral Dolby Vision. De Series X is de eerste console die dit ondersteunt. Althans, waar het gaat om de toepassing in games, want voor video was de ondersteuning er al langer. Ook via de Xbox One X kon je al beelden van bijvoorbeeld Netflix in Dolby Vision bekijken.
De beeldinstellingen van de Xbox Series X, waarbij opties afhankelijk van de aangesloten tv wel of niet zijn te selecteren
Toch is het logisch dat Microsoft op ondersteuning van Dolby Vision hamert. Het is een van de weinige punten waarop de Series X zich onderscheidt van zijn grote concurrent, de PlayStation 5. Op die laatste kun je enkel games spelen die gebruikmaken van HDR10. Kennelijk wil Sony niet voor het gebruik van Dolby Vision betalen. Op papier is het verschil tussen beide standaarden groot. Dolby Vision heeft een kleurdiepte van 12bit, wat wil zeggen dat het bijna 70 miljard kleurvariaties weer kan geven. HDR10 heeft 10bit-kleurdiepte en kan als gevolg daarvan 'slechts' 1 miljard kleurvariaties weergeven.
Pas volgend jaar
Dat klinkt mooi, alleen is het nog niet zover. Microsoft heeft aangegeven dat ondersteuning voor Dolby Vision in games pas ergens in 2021 beschikbaar zal zijn. Tot die tijd moet je het doen met HDR10 en onderscheidt de Series X zich dus ook nog niet van de PS5. En zelfs als die ondersteuning er komt, zullen er maar weinig games verschijnen die er gebruik van maken, al was het maar omdat het gebruik van Dolby Vision niet gratis is. Misschien nog belangrijker is echter een praktische belemmering: er zijn nog geen panelen op de markt die 12bit-kleurdiepte kunnen weergeven.
Dolby Vision wordt nu al ondersteund voor 'films en tv kijken', maar nog niet voor games
Kleurdiepte is niet het hele verhaal. Een ander verschil tussen Dolby Vision en HDR10 is het gebruik van dynamische metadata. In de metadata van beide standaarden wordt per film of game een aantal eigenschappen beschreven, zoals het maximale en het gemiddelde helderheidsniveau. Bij statische metadata zoals HDR10 die gebruikt gaat het daarbij om een instelling die voor de hele film of game geldt. Bij dynamische metadata kunnen die instellingen echter per scène worden aangepast. Zo kan de helderheidscurve worden afgestemd op een heel donkere scene, waarna voor een daarop volgende lichte scene een andere curve kan worden gekozen. Onze ervaringen met Auto HDR maken duidelijk dat juist hierin veel winst is te behalen. In theorie kan het gebruik van dynamische metadata veel voordeel opleveren, maar pas in 2021 kunnen we beoordelen hoe groot dat voordeel is.
Low latency
Dat is nog steeds niet het hele verhaal. Microsoft heeft dus ondersteuning voor Dolby Vision ingebouwd, het gebruikt daarbij niet de meest gangbare variant van deze standaard. Microsoft maakt gebruik van Dolby Vision Low Latency. Bij de standaardversie van Dolby Vision verricht de hardware van de tv het meeste werk en kan het beeld afgestemd worden op de specifieke eigenschappen van het gebruikte paneel. Bij Dolby Vision Low Latency doet het bronapparaat, dus de Xbox, het zware werk en wordt er al veel gedecodeerd voordat het signaal naar de televisie wordt gestuurd.
Dat Microsoft voor de low latency-variant heeft gekozen is vrij logisch. Doordat het zware werk niet door de televisie hoeft te worden gedaan en de tonemapping al bij de bron is gedaan, zodat het resultaat min of meer kant en klaar via de HDMI-kabel naar de televisie wordt gestuurd, kan het zonder grote vertragingen worden weergegeven. Als gebruik zou worden gemaakt van de standaardvariant van Dolby Vision zou er sprake van meer latency kunnen zijn. Bij videobeeld is dat niet erg, maar juist bij games is dat een probleem. We gaan in dit artikel dieper in op de specifieke toepassing van Dolby Vision bij de Series X.
Een Xbox is uiteraard ook een mediaspeler. We stelden in onze preview al vast dat Dolby Vision ondersteund wordt bij streamingmedia als Netflix. Of een film of serie met Dolby Vision is te bekijken, wordt via een klein icoon keurig in het menu van Netflix weergegeven. Die optie is echter niet nieuw. De One X kan ook al video met Dolby Vision afspelen. Minstens zo interessant is de vraag of de Series X een uhd-blu-ray af kan spelen. Dat afspelen is geen probleem, maar vreemd genoeg kan daarbij helaas geen gebruik worden gemaakt van Dolby Vision. Als het beeld wel in Dolby Vision op de schijf staat, blijft de weergave beperkt tot HDR10.
Nieuwe audioprocessor
Toen Microsoft in augustus technische details over de processor van de Xbox Series X bekendmaakte werd daarbij specifiek gewezen op een deel van de chip dat ingezet kan worden voor audioberekeningen. Microsoft claimde daarbij dat alleen die audioprocessor krachtiger zou zijn dan de volledige octacore-cpu uit de Xbox One X, onder andere hardwarematige hrtf-ondersteuning moet bieden en ook veel beter kan berekenen hoe geluid in een virtuele ruimte moet klinken. Verdere details bleven echter uit en onduidelijk is vooralsnog wat we bij toekomstige games mogen verwachten van de audiorekenkracht van de nieuwe consoles.
Waar iedere koper van de Xbox Series X direct mee te maken krijgt, is dat de nieuwe console geen optische audio-uitgang meer heeft. Wil je meerkanaalsgeluid uitsturen, dan kan dat dus alleen via HDMI. Nu klinkt dat wellicht logisch in 2020, maar in sommige gevallen kan het ontbreken van de optische uitgang toch problemen opleveren. Bijvoorbeeld als je wél een 4k-televisie hebt, maar geen receiver of soundbar die 4k-HDMI-signalen kan verwerken. Je zult de console dan direct op de televisie aan moeten sluiten, waarbij je dus niet de mogelijkheid hebt om het geluid ook apart naar de receiver of soundbar te sturen. In sommige gevallen zal het overigens wél mogelijk zijn om alsnog digitale (multichannel-)audio vanuit je televisie naar een extern audioapparaat te sturen via de optische audio-uitgang van de televisie of via HDMI ARC. Het is niet gegarandeerd dat dit werkt.
Dolby Atmos via Dolby Access
Wij hebben uitgezocht wat de audiomogelijkheden van de Series X op dit moment zijn, waarbij we vooral geïnteresseerd zijn in de implementatie van Dolby Atmos. Wie hier (grote) veranderingen ten opzichte van de Xbox One X had verwacht, moeten we teleurstellen. Om Dolby Atmos via HDMI mogelijk te maken is het nog altijd noodzakelijk de Dolby Access-app te installeren, waarna je in het instellingenmenu de optie krijgt om audio als stereo, niet-gecomprimeerde 5.1 of 7.1 pcm-signalen uit te sturen, maar ook kunt kiezen om audio in Dolby Atmos-formaat naar een compatible tv, soundbar of receiver te transporteren. Zodra je deze optie activeert wordt alle audio die de console uitstuurt verpakt in een Atmos-bitstream. Zelfs de menugeluiden worden in Atmos-formaat verstuurd, waarbij je geluid duidelijk links, rechts, voor, achter én boven je hoort. Of dat laatste echt zo bedoeld is, vragen wij ons af. Het is hier feitelijk de Dolby Access-app die het systeemgeluid omzet naar een Atmos Stream en daarbij de vrijheid neemt om hoogte-informatie te extrapoleren uit signalen om zo een ruimtelijker effect te verkrijgen. Naast Dolby Atmos biedt de Xbox Series X ook de mogelijkheid om geluid uit te sturen als een DTS:X-stream. DTS:X is net als Dolby Atmos een (deels) objectgebaseerd audioformaat waarbij geluid ook via hoogtekanalen kan worden weergegeven. Helaas kregen wij dit tijdens onze testperiode niet aan de praat omdat de benodigde DTS-app nog niet kon worden gedownload.
Ook voor hoofdtelefoongebruikers is er de keuze uit Dolby Atmos en DTS:X, waarbij we die tweede optie ook nog niet konden uitproberen. Wil je Dolby Atmos for Headphones gebruiken, dan is hier een in-app aankoop van 18 euro voor nodig binnen de Dolby Access-app, terwijl het uitsturen van Atmos-signalen via HDMI geen aankoop vereist.
Bij Dolby Atmos-geluidsuitvoer worden zelfs de menugeluiden als Atmos-signaal uitgestuurd
Wij testten de Xbox Series X dus in Dolby Atmos-mode, in combinatie met een Denon AVR-X6300 aangesloten op een 7.2.4-systeem met zeven luidsprekers rondom, twee subwoofers en vier hoogte-luidsprekers. Het geluidsbeeld bij games is met deze opstelling inderdaad heel ruimtelijk, maar of de ruimtelijke effecten écht logisch zijn verschilt sterk per spel. Bij Dirt 5, een game die optimalisaties voor de Series X heeft gekregen, hoorden we bij crashes tegen de vangrail bijvoorbeeld steevast hetzelfde links-naar-rechts- of rechts-naar-links-effect via de surround-backluidsprekers, dat onafhankelijk van de omgeving of de impact steeds precies hetzelfde klonk. Ook de hoogtekanalen worden bij deze game spaarzaam voor ambiance gebruikt, waarbij echte realtime afstemming met wat er in de game gebeurt niet aanwezig lijkt te zien. Bij andere games hadden we vergelijkbare ervaringen: meerkanaals geluid klinkt ruimtelijk, maar niet anders dan op de Xbox One X wanneer die in Atmos-modus werkt. Om te horen wat de nieuwe audioprocessor van de Series X heeft te bieden, zullen we dus moeten wachten op games die daar écht voor zijn geoptimaliseerd.
Uiteraard hebben we ook getest of de Series X netjes Dolby- en DTS-geluid weet uit te sturen bij videoweergave. Zoals gezegd 'upsampled' de console alle audio naar een ruimtelijk Atmos-signaal wanneer we deze optie selecteren. Deze upscaling past de console ook toe op Dolby Digital-streams in bijvoorbeeld Netflix. Dolby 5.1-materiaal wordt dus ruimtelijker gemaakt door ambiancegeluiden naar de hoogteluidsprekers te sturen, wat in de praktijk doorgaans vrij overtuigend werkt. Opvallend is wel dat de upscaler onze surround-backkanalen bij 5.1-videostreams niet gebruikt: deze blijven stil bij weergave van Dolby Digital 5.1-bronnen. Starten we in Netflix een titel die écht Dolby Atmos ondersteunt, dan wordt dat signaal 1-op-1 doorgestuurd, zonder verdere aanpassing door de Dolby Access-app en mét gebruik van de surround-backluidsprekers. Ook Dolby TrueHD-, DTS-, DTS-HD Master Audio- en DTS:X-signalen van (UltraHD) blu-rayschijfjes worden keurig als bitstream naar onze receiver doorgezet.
Controller
Bij een nieuwe console wordt doorgaans ook een nieuwe controller geïntroduceerd. Dat is bij de Series X niet anders. Ten opzichte van de controller van de One-serie heeft Microsoft best veel veranderd, al zijn die veranderingen allemaal behoorlijk subtiel. Ten eerste is de vorm van de controller iets aangepast, waardoor hij anders in de hand ligt. Het verschil is klein en de kans bestaat dat het je niet eens opvalt als je de controller beetpakt. Het idee is dat de nieuwe controller iets beter te hanteren is voor mensen met kleine handen (lees: kinderen). De verschillen zijn echter zo klein dat we daar geen uitspraken over durven doen. Opvallender is dat de controller een iets andere afwerking heeft gekregen. Het materiaal waar de handgrepen mee zijn bekleed is ruwer dan bij de voorganger, wat erg prettig is. Ook de triggers hebben een dergelijk stroevere bekleding, en dat is al even prettig.
Verder is er een kleine knop toegevoegd die eigenlijk hetzelfde doet als de share-knop van de PlayStation-controller. Het grootste verschil met de oude controller is echter de d-pad. Waar de oude controller een d-pad had die uit vier losse delen bestaat - een zogenaamde vierpuntsdruktoets - heeft de nieuwe controller een ronde schijf zoals we die kennen van de Elite-controllers van Microsoft. Bij de Elite kun je echter kiezen of je vier losse knoppen wil of een ronde schijf. Hier zit je vast aan die ronde schijf. Wij zijn fan van het laatste omdat je daarmee makkelijker twee knoppen kunt combineren tot een schuine beweging. Het is echter een kwestie van smaak. Gelukkig zijn er niet zo heel veel games waarin de d-pad een cruciale rol speelt.
Overigens is het gewicht van de oude en nieuwe controller vrijwel gelijk. De One-controller weegt 278 gram, terwijl de nieuwe versie 284 gram weegt. Ter vergelijking: de Elite-controller weegt 341 gram. Over een andere punt kunnen we kort zijn: de controller van de Series X is uiteraard ook op een Windows-pc aan te sluiten, zowel bedraad als draadloos, en de functionaliteit is daarbij niet anders dan bij de controller van de One-serie.
Wat doet de concurrent?
We moeten hier de PlayStation 5 even noemen. De controller van de Series X heeft dus wat kleine, subtiele verbeteringen die hem wat ons betreft de beste Xbox-controller ooit maken. We vinden de Xbox-controller ook nog steeds beter in de hand liggen dan die van de PlayStation. Maar er speelt meer. Waar Microsoft vrij behoudend is, pakt Sony juist flink uit met de nieuwe Dual Sense, de controller die bij de PlayStation 5 wordt geleverd. In tegenstelling tot de Xbox-controller heeft die nog steeds een touchpad, lightbar en motion sensing. Daarnaast geeft de Dual Sense je nu haptische feedback die veel verder gaat dan je van de gebruikelijk rumble gewend bent.
Zonder te veel op de review van de PS5 vooruit te lopen: het verschil tussen rumble en de nieuwe haptische feedback is groot. De nieuwe controller geeft veel meer en vooral veel nauwkeuriger feedback, zodat je bijvoorbeeld duidelijk het verschil voelt tussen racen over asfalt of door de modder, en tussen lopen over de straat of op een ijsvloer. Daarnaast heeft de Dual Sense ook nog adaptive triggers die ook meer feedback geven. De weerstand die je voelt als je de triggers indrukt kan variëren. Tot volledig blokkeren aan toe, als bijvoorbeeld je geweer vastloopt. Tot slot heeft de Dual Sense een luidspreker en microfoon ingebouwd. Vooral die microfoon is prettig, in situaties waarbij je even snel iets tegen iemand wil zeggen die ook online is, maar je je headset niet bij de hand hebt. Hoe fijn we de controller van de Xbox Series X ook vinden, Sony lijkt met de Dual Sense een flinke slag te slaan.
Aanbod aan games
Hoewel de hardware in deze review centraal staat, is een console natuurlijk weinig waard zonder games. We hebben in de aanloop naar deze review een aantal games uit de launch-line-up kunnen uitproberen, maar zeker niet allemaal. Dat komt mede doordat veel van de patches pas kort voor de release van de Xbox Series X beschikbaar zullen zijn. Die patches veranderen diverse al voor de Xbox One verschenen games in games die geoptimaliseerd zijn voor de Xbox Series X, wat inhoudt dat ze gebruikmaken van de extra mogelijkheden die de nieuwe console biedt. In totaal zijn op de releasedag 31 games beschikbaar die op deze manier beschikbaar zijn voor de Series X. Het platform werkt daarbij met wat Microsoft ‘Smart Delivery’ noemt. Het systeem herkent welke console de gebruiker heeft en installeert automatisch de beste versie voor die machine. Bij de Xbox Series X is dat dus de versie van de game met extra’s als raytracing en/of ondersteuning voor 120Hz en de automatische toevoeging van hdr bij games die dat van origine niet hadden. Dat zal in veel gevallen betekenen dat de game meer ruimte inneemt op de ssd van de Series X dan op de hdd van een Xbox One.
In de line-up valt met name op dat de grootste titels, die het duidelijkst de grafische meerwaarde van de console kunnen laten zien, afkomstig zijn van andere uitgevers. Tenminste, als het gaat om nieuwe games. Microsoft heeft games als Gears 5 en Forza Horizon 4 ook van updates voorzien. Daarnaast profiteren alle games uiteraard van kortere laadtijden dankzij de ingebouwde ssd. Datzelfde geldt voor de prestaties van die games op de Series X, die we zichtbaar hebben gemaakt door de framerate van opgenomen beelden te analyseren. Die videofragmenten vind je elders in dit artikel.
Bekende UI en quick resume
We staan eerst even stil bij iets waar we in de preview ook al op wezen: de user interface. De Xbox Series X gebruikt dezelfde interface als de Xbox One-consoles. Dat betekent dat je, als je de console voor het eerst aanzet, geen gloednieuw menu voor ogen krijgt. Dat heeft als voordeel dat je de weg kent, maar als nadeel dat het gevoel ‘een gloednieuwe console te hebben gekocht’ iets minder sterk aanwezig is. Wel is duidelijk dat er behoorlijk wat winst is geboekt op het gebied van de prestaties. De menu’s laden sneller, het navigeren in de Xbox Store gaat sneller en waarschijnlijk is de grootste winst dat het wisselen tussen games sneller verloopt. Dan hebben we het natuurlijk over de al in de preview aangehaalde Quick Resume-functie. Hiermee kunnen games, op voorwaarde dat ze al eens eerder zijn opgestart, snel worden hervat vanaf het punt waar de speler was gebleven. Dat kost in de praktijk enkele tot enkele tientallen seconden, afhankelijk van welke games het zijn, maar duidelijk is wel dat het sneller gaat dan ooit eerder het geval was.
Assassin’s Creed: Valhalla
Kijken we naar de games zelf, dan valt dus op dat daar bij de launch vooral veel bekend materiaal bij zit. De grootste van de echt nieuwe titels is Assassin’s Creed: Valhalla, wat ook de eerste game is die we volledig op deze nieuwe generatie consoles gaan reviewen. Het reviewembargo op dat spel ligt echter later dan dat van de Series X zelf, waardoor we nu nog niet veel over Valhalla kunnen zeggen, buiten de al bekende basisinfo en indrukken die we hebben opgedaan tijdens het previewen van de game. Dit volgende deel in de langlopende serie van Ubisoft speelt zich af in Engeland, in de negende eeuw. De speler neemt de rol aan van Eivor (m/v) die met zijn/haar clan naar Engeland reist om daar een nieuw leven op te bouwen. In Engeland krijgen de Vikingen het aan de stok met diverse Engelse facties en met andere Vikingen die naar Engeland zijn getrokken om een oorlog te beginnen. De game beslaat niet heel Engeland, maar speelt zich desondanks af in een uitgestrekt gebied waarbinnen onder meer York, Londen en Winchester vallen. Behalve het verhaal rond Eivor zullen spelers ook weer stukken in het heden spelen met Layla Hassan, die ook in de moderne stukken van Assassin’s Creed Origins en Odyssey al het hoofdpersonage was. Op de Series X draait Valhalla als het goed is in native 4k én op 60 frames per seconde. Of dat klopt, zal moeten blijken als we de game volgende week uitgebreid bespreken in de review.
Uitgelicht: The Falconeer
Een andere nieuwe game waar we even op willen inzoomen, is The Falconeer, en niet alleen omdat het een game is van Tomas Sala, die op Tweakers actief is als Smaug19. Hoewel er uit de oude, dankzij Smart Delivery updated games een paar sterke titels zitten, is nieuwe content natuurlijk wel leuker. Net als Assassin’s Creed: Valhalla komt The Falconeer officieel uit op 10 november, de dag dat de Xbox Series X/S ook verschijnt. De game draait om fantasie-luchtgevechten tussen ‘oorlogsvogels’ die in feite dogfights met elkaar uitvechten. Als speler ben je een Falconeer: iemand die aan boord van zo’n roofvogel de piloot is en dus de strijd aan gaat met andere vechters. Dat doe je in het kader van een verhaal waarin je als speler vrij bent om te bepalen aan wiens kant je staat. Hoewel The Falconeer ook zeker prachtige beelden laat zien en indruk maakt met lichteffecten, is dat misschien wel het aspect waar wij het meest van onder de indruk zijn.
The Falconeer neemt gamers mee naar The Great Ursee, een groot zeegebied waarin vijf facties actief zijn: de Mancers, de Freebooters, het Imperium, de Civilians en de Rogue Pirates. De speler kan tijdens het spelen missies aannemen van die verschillende facties en zo dus min of meer bepalen aan wiens zijde hij of zij staat. Dat maakt het verloop van het conflict in de Great Ursee onvoorspelbaar en dynamisch. Dat is interessant, want elke factie heeft specifieke plus- en minpunten en doelen, en de inhoud van de missies en je taken zijn dus anders als je voor een andere factie vliegt. We hebben de game niet lang genoeg gespeeld om een inschatting te maken van hoe lang het vliegen voor al die verschillende facties je van de straat zal houden, maar het belooft een goede basis te zijn voor flink wat vlieguren.
Die vlieguren moet je ook wel maken, want The Falconeer is geen makkelijke game. Het zegt wel wat dat de makers kort voor release nog een patch hebben uitgebracht die de game iets vergeeflijker maakt dan hij in de previewfase was. Ondanks die patch is The Falconeer nog steeds best pittig. De luchtgevechten kunnen uitdagend zijn, al was het maar omdat het best even wennen is om te vliegen terwijl je af en toe op de knop drukt om de camera te richten op je volgende doelwit. Daarnaast ben je zeker niet onkwetsbaar, wat wij al in een van de eerste missies merkten toen we een gevecht meerdere keren opnieuw moesten uitvechten omdat we steeds werden neergeschoten. Daar kun je zelf trouwens invloed op uitoefenen door je keuze voor een bepaalde klasse, waarbij de ene wendbaarder en sneller is en de andere meer schade kan verdragen. Naarmate je verder komt kun je zelf ook veranderingen aanbrengen in je gear en de vogel waarmee je vliegt.
De gevechten zijn leuk en worden interessanter wanneer er verschillende typen vijanden op je af komen. Toch zijn de gevechten niet wat ons het meest bij zal blijven aan The Falconeer. Het spel laat spelers een onstuimige, mysterieuze wereld ontdekken die allerlei verschillende sferen en stijlen biedt. Althans, de hele game kent dezelfde shaded huisstijl, maar daarbinnen zul je verschillende omgevingen vinden die variëren in kleurgebruik. The Falconeer is wat eye-candy betreft niet per se een vaandeldrager voor de Series X, maar weet toch mooie dingen te tonen. Het is extra mooi meegenomen dat die mooie dingen in 120Hz aan je voorbij kunnen trekken, mocht je over een televisie beschikken die dat ondersteunt. We hebben ons goed vermaakt met The Falconeer en komen er, als de tijd dat toelaat, later wellicht nog wat uitgebreider op terug in een losse review. Dat verdient deze game wel.
Binnenkort meer games
Die 120Hz-modus hebben we al eens eerder besproken, destijds op basis van onze sessies met Dirt 5, wat vanzelfsprekend een van de 31 games is die bij de launch van de Xbox Series X meteen in geoptimaliseerde vorm speelbaar is. De volledige lijst is hier te vinden. Verder zullen de komende maanden nog diverse titels verschijnen of worden voorzien van upgrades. Zo heeft Electronic Arts al aangekondigd dat FIFA 21 en Madden 21 op 4 december beschikbaar zullen zijn voor de Xbox Series X/S en PlayStation 5, terwijl het ondertussen wel érg langverwachte Cyberpunk 2077 natuurlijk ook nog op de rol staat voor december.
Al met al kan de Xbox Series X dus rekenen op een heel robuuste line-up, met toch een ‘maar’. Hoe je het ook wendt of keert: 31 geoptimaliseerde titels is veel, terwijl er dankzij de backwards compatibility van veel andere games nog eens honderden extra games beschikbaar zijn. Dat is een prima start voor een nieuwe console; in het verleden moesten consoles het regelmatig stellen met slechts een handjevol launch-games, waarvan er maar een paar echt de moeite waard waren. En toch, ondanks die flinke lijst, knaagt het dat er geen echte ‘homerun’ bij zit. Natuurlijk, Halo: Infinite had eigenlijk dat zwaargewicht moeten zijn, maar die game werd uitgesteld tot in 2021. Met grote multiplatformgames en wat kleinere exclusives ligt er alsnog een mooie lijst, maar een echte klapper had het aanbod helemaal af kunnen maken.
Conclusie
We zijn onder de indruk van de Xbox Series X. We zijn gecharmeerd van het compacte ontwerp en de slimme constructie die ervoor zorgt dat de Series X heerlijk stil is tijdens het gamen. Knap, zeker als je dat afzet tegen de rekenkracht die hij aan boord heeft. Het is gelukkig ook een console waar we de ware gedaante nog lang niet van hebben gezien. De potentie van de Series X is groot.
De combinatie van gpu en cpu maakt dat je alles uit de HDMI 2.1-aansluiting van de console en je tv moet kunnen halen. Dat wil zeggen dat vloeiend gamen in 4k met 120Hz haalbaar is en zelfs een vloeiend 8k-beeld in 30fps-modus niet ondenkbaar is. De eerste voortekenen zijn er al. Games als Ori and the Will of the Wisps en The Touryst, die eerder dit jaar verschenen, zullen op de Series X draaien met een interne resolutie van 6k, dat via supersampling teruggeschroefd wordt naar 4k. Beide zijn grafisch niet de meest veeleisende games, maar het zijn ook geen games die voor de Series X zijn ontwikkeld.
Voeg daarbij de enorme voordelen van snellere laadtijden en mogelijkheden als hardwarematige raytracing voor zowel beeld als geluid. Opgeteld maakt dat een flink verschil ten opzichte van de Xbox One X. Zo bezien is de Series X zijn 500 euro zeker waard. Koop maar eens een game-pc met vergelijkbare specificaties. Als we alleen al naar de prestaties bij raytracing kijken, lijkt de Series X zich te kunnen meten met een RTX 2080 Super van 800 euro. En dan heb je alleen een grafische kaart.
Het punt is echter dat de Series X hierin weinig verschilt van de grote concurrent, de PlayStation 5. Gelukkig zijn er ook verschillen. Zo krijgt de Series X volgend jaar ondersteuning voor Dolby Vision, terwijl de PS5 het zonder moet stellen. Vooral de dynamische metadata van Dolby Vision kan daarbij voor zichtbare verschillen zorgen. Daar staat dan weer tegenover dat de Dual Sense-controller van de PS5 met zijn haptische feedback en Adaptive Triggers beter voor de dag komt.
Er is nog een externe factor die zomaar eens een rol kan spelen in het succes van de Xbox Series X. Net als Sony brengt Microsoft zijn nieuwe console uit in twee smaken. Naast de Series X is er een Series S, die we in een aparte review onder de loep zullen nemen. Het kleinere broertje van de X gaat voor 300 euro over de toonbank en daarmee is hij beduidend goedkoper dan de Digital Edition van de PlayStation 5. Die versie, die net als de Series S een blu-rayspeler ontbeert, kost 400 euro en is dus beduidend duurder. Met de goedkope Series S maakt Microsoft het dus een stuk makkelijker om in te stappen in de nieuwe generatie. Je levert flink wat rekenkracht in, maar kunt wel gewoon dezelfde games spelen als je vrienden die een Series X hebben. Dat maakt van de Xbox een aantrekkelijker platform. En dan heeft Microsoft ook nog het zeer aantrekkelijk Xbox Game Pass-programma. Op dat vlak wint het bedrijf het van Sony.
Dan is er nog het aanbod aan games. Opvallend genoeg is daar dit keer weinig verschil in. Waar met name Sony een zeer aantrekkelijk aanbod had bij de introductie van de PlayStation 4, valt nu vooral het gebrek aan grote nieuwe exclusives op. Aan beide kanten. Daarbij valt bovendien op dat Microsoft juist op dit vlak de laatste jaren flinke stappen heeft gezet. Het heeft flink wat studio's gekocht, met als klap op de vuurpijl de overname van Zenimax, het moederbedrijf van uitgever Bethesda. Dat belooft veel voor het Xbox-platform voor de komende jaren en dat is ook precies wat het platform nodig heeft. Het is waar Microsoft de strijd de laatste jaren heeft verloren.
Het maakt dat Microsoft met de Series X een uitstekende console neerzet waarmee het wat ons betreft de concurrentie met Sony aankan. Met zijn compacte vorm en krachtige specs, gecombineerd met een erg aantrekkelijk ecosysteem is de Xbox Series X een console waar je nog jaren plezier van kunt hebben. De console en het ecosysteem hebben alles in zich om je nog jaren te verrassen met steeds mooiere games. Hoe de Series X zich daarbij verhoudt tot de PlayStation 5? Dat lees je binnenkort.
Voor mij wint nog altijd de Playstion door de controller. Het asymmetrisch ontwerp van de Xbox controller heb ik nooit begrepen. Die houdt na langere tijd niet fijn vast. Ik ben benieuwd waarom ze ooit deze keuze gemaakt hebben.
Ik ben van de PS3 controller naar de Xbox One controller gegaan en het was voor mij een verademing. Zo zie je maar weer, smaken verschillen. Ik zou niet meer terug willen naar het ontwerp van PlayStation.
De ds4 is wel heel veel beter al dan de ds3 hoor. Ik heb zelf ooit mijn PS2 ingeruild voor een og Xbox omdat ik serieus kramp kreeg van de ds2. De PS3 heb ik daarom ook vermeden want die controller leek nog precies hetzelfde. Ik heb echter wel ook weer een PS4 naast mijn Xbox one x en de ds4 heb ik totaal geen problemen meer mee. De ds5 uiteraard nog niet in mijn handen gehad maar ik zou die niet meer vermijden vanwege ervaringen met ds3 en ouder.
Overigens vind ik de Xbox controller alsnog echt wel fijner hoor, is deel van de reden waarom ik toch primair Xbox gamer ben.
De strijd zal niet op hardware worden beslist. Het zal gaan om de software met name exclusives die het verschil maken. Op dat gebied hoef je bij MS de komende twee jaar weinig bijzonders te verwachten, daarna moeten we afwachten.
Nieuwe Forza Motorsport, Nieuwe Forza Horizon 5, Flight Simulator komt naar Xbox, om nog te zwijgen over Gamepass die de bibliotheek van EA Acces toevoegd aan Gamepass.
Koop jij gewoon een PS5 en dan is iedereen blij toch ? Leuk voor PS5 dat Dirt 5 is uitgekomen en zeker voor jullie, want iets van Forza Horizon 3 en 4 was er nog steeds niet op Playstation, al haalt Dirt 5 het Niet, vergeleken met FH4 mijn inziens, maar is wel een zeer vermakelijke arcade racer...
Playstation was voor mij Gand Tourismo maar daar heb ik nu Forza voor terug gekregen van Microsoft en echt een super stille Xbox one X in de kast. Dat kon ik van de PlayStation niet zeggen. Voor mij heel veel redenen om niet meer terug te willen naar een Playstation, maar top dat jij er wel blij mee bent en graag voor andere titels gaat die weer exclusief zijn op Playstation.
Zelf ben ik van de 360 naar PS4 gegaan en heb er geen moeite mee gehad.
Wel merk ik dan weer een flinke kwaliteitsverbetering als ik de 360 van toen met de One X van nu vergelijk.
De nieuwe generatie lijken de twee controllers kwa maatvoering zeer dicht bij elkaar te komen.
Ik kan juist niet met de PS controller overweg.
De controllers bij MS en Nintendo (joycon als pro controller) zijn asymmetrisch.
Op beide consoles kan ik zonder problemen gamen, maar ik heb nooit kunnen wennen aan de PS variant.
Xbox 360 vs PS controller
Game = Street Fighter 4
Heerlijk die Xbox controller..
PS kreeg ik na verloop van tijd hartstikke veel kramp.
En zo heb ik door de jaren heen met regelmaat op beide consoles gespeeld waarbij ik over t algemeen de Box controller veeeeell fijner vond.
Enige game waar ik enigzins moeite mee had was PES...dat is gewoon ps voor mij..
De dpad is nu net het zwakste punt van de 360 controller, apart.
Fighting games zijn nu net een van de weinige games waar voor mij de PS controller beter is.
De xbox controller is juist in mijn ogen veel beter. De linker stick (die je doorgaans meer gebruikt dan d-pad) zit op het punt waar je duim zich bevindt in rust. Dus hij zit op de meest natuurlijke positie. Bij de playstation controller moet je duim spieren altijd onder spanning staan om de linker stick aan te raken. Aan de rechterkant werkt het anders, doordat je precieser op de knoppen kunt drukken in rust dan met gespannen duim. Dus vanuit ergonimisch perspectief is de Xbox controller veel beter kwa indeling dan de playstation layout.
Omdat jouw gebruik van de controller erg afhangt van het type spel wat je speelt. Speel je een shooter dan zou je sneller de thumbsticks gebruiken, speel je een platformer dan gebruik je sneller één thumbstick en de facebuttons. Bij shooters is de Playstation controller symmetrisch voor je handen en bij een platformer is de Xbox controller dat juist weer.
Of een controller zelf symmetrisch is zegt eigenlijk niks over hoe jij hem vast hebt tijdens gebruik
-----------
Zelf merk ik dat mijn duimen het meeste in rust zijn als ik ze aan de bovenkant van de controller heb, de layout van de WiiU Pro controller vind ik bijvoorbeeld dan ook ideaal. Bij de Playstation controller zou ik dan mijn duimen op de d-pad en facebuttons moeten houden en bij Xbox op één thumbstick en de facebuttons.
Vergeet ook niet dat de thumbsticks op de Playstation controllers van oudsher daar zitten, niet vanwege ergonomie of symmetrie maar omdat ze in eerste instantie er "opgeplakt" (beetje oneerbiedig) zijn met de DS1, de originele Playstation controller had dezelfde layout maar dan zonder thumbsticks.
[Reactie gewijzigd door Caayn op 22 juli 2024 17:31]
Of een controller zelf symmetrisch is zegt eigenlijk niks over hoe jij hem vast hebt tijdens gebruik
Goede uitleg. Ik speel al heel m’n leven lang enkel racegames, shooters en GTA-achtigen. Altijd de twee sticks in de handen dus. Ik begreep echt geen snars van de ‘idiote keuze’ van xbox om de sticks assymetrisch onder te verdelen, tot iemand me wees op platformers...
Wellicht goed voor die spellen, maar ik zweer bij de fysiek symmetrische verdeling
Ik heb het enkel over de symmetrie en gebruik tijdens diverse spellen. In mijn laatste alinea geef ik juist aan dat de thumbsticks op PlayStation controllers die plek hebben niet vanwege ergonomie maar omdat ze daar geplaatst zijn toen het nog een optionele feature was op de PS1.
Mijn voorkeur gaat ook uit naar thumbsticks aan de bovenkant van een controller ipv de onderkant
[Reactie gewijzigd door Caayn op 22 juli 2024 17:31]
Tegenovergesteld voor mij. Ik heb dan ook een after-market controller met Xbox layout (Nacom) voor mijn PS4. Dus dat gezegd hebbende, lijkt mij dat controller juist een van de minst boeiende dingen is om een console voor te kiezen.
Ik vind xbox layout fijner, heb toch een ps4 (met een xbox layout controller).
Lijkt mij dat er eigenlijk maar 1 factor belangrijk is tussen de consoles en dat is game aanbod
[Reactie gewijzigd door Zoop op 22 juli 2024 17:31]
Voor mij is ook belangrijk:
- Geluidsproductie FAN's (huidige PS4 stijgt op af en toe namelijk)
- Bij de PS4 mis ik CD en MP3 ondersteuning (volgens mij wordt er nog meer niet ondersteund) . Ik wil zoveel mogelijk media af kunnen spelen met de nieuwe console.
- De PS4 exclusives speel ik doorgaans nooit, dus dat boeit me niet. Verder is game aanbod nagenoeg gelijk.
- Welke console hebben vriendjes van mijn kinderen (zodat ze samen kunnen spelen).
[Reactie gewijzigd door Centurion183 op 22 juli 2024 17:31]
Wat een onzin, die controller bepaald je keuze voor een console?
Als ik wilt racen ga ik ook zeker niet met een standaard controller aan de slag, dus daar heb je niets aan. Ben je serieus met racen ga je toch echt wel voor een stuur etc.. Is geen vergelijking.
Het is geen onzin om je console-keuze voor een belangrijk deel van de controller af te laten hangen. De controller heb je elk moment in je handen, dan is het wel fijn als die prettig werkt. In deze reacties zie je dat de voorkeuren legio zijn, de één gaat voor de XBX controller de ander voor PS allemaal met legitieme redenen. Maar dat een controller belangrijk is, lijkt me heel logisch. Die heb je nagenoeg full-time in je knuistjes tijdens het spelen.
Interessante vraag als je het weerspiegeld op de pc. Ik heb heel lang geen console gewild omdat ik zo houd van mijn keyboard en muis. Dat is naar mijn idee best een valide reden? Alles went, maar overstap..
pfew zit hier met zelfde dillema. Ik ga van pc naar console, na 25 jaar zelf PCs gebouwd te hebben om te gamen. TB en muis kan op de consoles blijkbaar? Maar dat ding is vooral om mee te gamen op de bank met mijn zoon, zal er dus aan moeten wennen denk ik :-) (en ga dus sowieso geen shooters doen, dat zal ik nooit meer leren met een controller ben ik bang).
Ik had al besloten voor de ps5 te gaan, nu twijfel ik toch weer.
Controllers zullen altijd een persoonlijk ding blijven. Ik vind persoonlijk een Xbox controller fijner aangezien de duimen niet bij elkaar zitten. De ander vindt de PS controller weer fijner. En ja het is leuk dat er vernieuwing is maar voor hoeft het niet. Want vernieuwing is niet altijd beter.
Vergeet ook niet dat een controller altijd nog aangepast kan worden. De controller bij release betekend niet dat het ineens weer 5 jaar lang de standaard controller wordt. Bij de Xbox one zag je ook dat er eerst geen Audiojack op zat en later toen de S series uitkwamen zat deze ineens wel ingebouwd. Zelfde met de Elite controller (wat ik bij far beste controller ooit vind persoonlijk) die kwam ook niet bij de release.
De controller die bij de Xbox One S zat, en daarna ook als de standaard controller te koop is, is inderdaad de v3, dus de 3e versie van de Xbox one controller.
Zoveel mensen, zoveel wensen. De Playstation controllers (tot aan de Dual Shock 4) zijn echt gemaakt voor kinderhanden, vind ze echt klein en niet prettig in gebruik.
Gelukkig is de Dual Sense wat groter van formaat, ben benieuwd hoe die straks bevalt.
Maar om OT te blijven, het is een mooie upgrade voor Xbox, laat maar doorkomen!
Ik vind de Xbox controller juist mijlen ver voorlopen op die van de PlayStation, ieder z'n ding I guess.
Edit: even andere reacties gecheckt, volgens mij ben ik niet de enige. Vond het al raar, dacht dat het algemeen bekend was dat de xbox een betere controller heeft.
[Reactie gewijzigd door Eclipse0527 op 22 juli 2024 17:31]
Voor mij wint de XBox het door de controller. Met de Elite controller kan ik gemakkelijk 12 uur achter elkaar gamen, met de DS4 controller niet. En dat is niet omdat er een veel te kleine batterij in de DS4 zit maar door R2 en L2 die veel te klein zijn voor mijn normale vingers. Ik schiet er elke keer vanaf en hopelijk is dat bij de DS5 verbeterd.
De Xbox heeft al twee decennia de betere controller. Nu heeft PlayStation een keer rumble en adaptive triggers toegevoegd en mogen de fanboys even blij zijn. Als dat foefje weer voorbij is merken we weer dat de betere joystick layout en de verminderde latency van Xbox eigenlijk belangrijker is. Ergonomisch wint de Xbox controller nog steeds.
ik vind de plaatsing van de linker thumbstick net ergonomischer voor langere speelsessies. Heb nu ook geen gigantische handen maar imho ligt de Xbox controller gewoon "vloeiender" in de hand, natuurlijker, terwijl je contactoppervlakte maximaliseert zonder te moeten gaan knijpen. Zal een kwestie van smaak zijn...
Het is mij echt om het even qua vorm/layout. De nieuwe haptics op de ds5 lijken me wel een mooie toevoeging.
Nadeel van de ds4 vond ik wel dat ze redelijk makkelijk stuk gingen. Ik heb een ps4 vanaf launch day. Ik ben inmiddels aan m'n vijfde controller bezig. Ze gingen allemaal stuk met verschillende issues -> stick die niet meer reageerden (na het afbrokkelen van de eerste edities), triggers die niet meer volledig registreren (waardoor geen volgas meer kunt geven in racers bv) etc.
Daarnaast heb ik ook nog twee wireless xbox 360 controllers. Die zijn 10+ jaar oud en doen het beide nog prima.
[Reactie gewijzigd door riotrick op 22 juli 2024 17:31]
Ik heb onlangs een ps4 aangeschaft om eens wat games nog te spelen (ze gaan momenteel toch weg voor een habbekrats).
Ik denk niet echt meer dat ze qua functionaliteit voor elkaar onder doen. Zelf vind ik voor bijvoorbeeld Call of Duty de xbox controller weer fijner. Voor platformers vind ik de Playstation weer net een hele kleine fractie beter, maar als ik ze met een Xbox controller moet spelen vind ik het ook geen probleem.
Wat ik persoonlijk jammer vind is dat ik had verwacht dat de elite controller ongeveer als blue print gebruikt zou worden. Helaas is het niet zo. De elite controller heeft zeker wel voordeel, maar de prijs vind ik gewoonweg absurd. €180,- is gewoon veel te veel.
Bizar dat Gamepass alleen eenmalig even wordt gedropt in de conclusie en introductie. Microsoft zet groot in op Gamepass deze generatie en laat dat in bijna alle communicatie omtrent de nieuwe consoles ook weten, maar dit wordt in de review vrijwel genegeerd. Gamepass is voor veel mensen dé reden om voor een Xbox te gaan deze generatie. Wil dat zeggen dat er nog een review gaat komen van Gamepass zelf? Zeker aangezien er als pluspunt wordt genoemd dat het ecosysteem goed is, maar dat voor de rest amper besproken wordt. Gamepass is een van de pilaren van dit ecosysteem, en het is moeilijk om het over het Xbox ecosysteem te hebben zonder Gamepass te bespreken.
Overigens valt EA Play nu ook onder Gamepass Ultimate, dus je hebt echt een belachelijke hoeveelheid games (meer dan 200).
[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 17:31]
Ik vind dat ze juist te eenzijdig positief praten over abo's. Dat het nu voordelig is melden ze wel, maar niet dat als er eenmaal genoeg gamers in de fuik zijn gezwommen de prijzen en voorwaarden weer veranderen. Ik ben nog niet vergeten hoe Microsoft dat bij de huidige console geprobeerd heeft de gamer tot het bot uit te benen. Dat is toen niet gelukt omdat Sony het spel niet meespeelde.
Betekent dit dat Microsoft dat niet meer wil? Dat lijkt mij niet, de XBox divisisie staat namelijk al jaren onder grote druk vanwege haar te lage winstgevendheid. Grote aandeelhouders zien liefst dat Microsoft het hele gebeuren opdoekt en zich op winstgevender zaken toelegt. Daarom zoeken ze nu een ander model om de gamer meer te laten dokken: het abo-model. Ik heb medelijden met iedere gamer die zich daar rijk aan rekent en niet verder kijkt dan de instap-aanbiedingen. En ja, je kan games nog los kopen maar net als bij Office zullen ze dat voor de gamers steeds onaantrekkelijker maken. Misschien wordt het volgende model wel abo-only.
Ik vind dat daar in de reviews wel wat meer aandacht aan mag worden besteed. Ik vind ze zich nu teveel als abonnementverkopers voor Microsoft laten gebruiken. Weet de redactie dan niet wat lokkertjes zijn? Weten ze dan niet wat de nadelen van abo's zijn? Ik hoop ook niet dat ze zich laten leiden door de vele MS shills die overal in de media (reviews, forums, youtube commentaren) de meningsvorming lopen manipuleren wat ook weer goed te zien is in deze draad. Die zijn echt niet representatief voor de gamer community.
Vooral MS shills hebben een vaste routine van gemaakt om reviewers steevast aan te vallen op elk stukje kritiek of vermeende onderwaardering van positieve aspecten. Zo hopen ze de reviewers tot positievere reviews te bewegen.
Ik vond de review verder wel evenwichtig. Alleen bij de abo's mogen ze ook wel een voorbehoud maken. Ja het is op korte termijn aantrekkelijk, maar of dat zo blijft ....? Iemand zal ten slotte de rekening van dit voordeel moeten betalen. Op korte termijn is dat MS om gebruikers en developers te laten instappen, maar op lange termijn worden de bordjes omgedraaid. Ook als MS de rekening vooral bij de ontwikkelaars gaat leggen, is de gamer de klos, want dan krijg je lagere kwaliteit games en steeds meer herhalingen. Want ook een developer heeft zijn budget nodig. Op termijn wordt je je er nooit beter van als de middleman de marge naar zich toetrekt. En MS staat bekend als een inhalig bedrijf. Daarom is het met de Microsoft Store ook nooit iets geworden. Veel te inhalig.
Verder leidt het all-you-can-eat abo-model ook tot binge-gebruik en dat is gezien de ernst van gameverslaving nu al ook niet echt bevorderlijk. Als ouder zou ik mijn kinderen liever niet op abo's zetten maar liever laten sparen voor games, en zo ook wat kosten-baten afweging aanleren.
Ik vind dat het Sony siert dat ze dit model niet pushen en het vooral in de kwaliteit van exclusives zoeken. Ik hoop dat ze daar net zo succesvol in blijven als Nintendo.
[Reactie gewijzigd door Elefant op 22 juli 2024 17:31]
En MS staat bekend als een inhalig bedrijf. Daarom is het met de Microsoft Store ook nooit iets geworden. Veel te inhalig.
Ik pak even één quote want andere reacties gaan al in op de rest van jou post. Ik respecteer je mening verder hoor maar vind wel dat je een aantal bold statements maakt waar je eigenlijk niet echt een onderbouwing voor geeft.
Onder Steve Ballmer leek het inderdaad even helemaal de verkeerde kant op te gaan met Microsoft (die wou echt digital only en always online pushen) maar dat is juist de laatste 6 jaren helemaal anders geworden onder Satya Nadella en Phil Spencer.
Backwards compatability is nog nooit zo goed geweest op een console als bij Microsoft, dit is bij concurrenten veel minder en vaak mag je de games opnieuw kopen (hoezo inhalig?). Daarnaast probeert Sony al jarenlang crossplay tegen te gaan (zowel PC als Console) terwijl microsoft juist bezig is om iedereen te kunnen laten game of je nu een console van hun hebt of niet (xcloud/gamepass ultimate).
Zelf speel ik veel op Nintendo consoles maar als ik zie wat ik daar voor games moet betalen (BotW die gewoon nog steeds 60 euro kost) en hoe weinig ik eigenlijk terug krijg voor hun online abo... Ik zeg niet dat ze inhalig zijn maar t.o.v. de hoeveelheid games die ik bij Xbox "gratis" heb gekregen met het online abo en de hoeveelheid moeite die ze er in stoppen om de community te binden denk ik dat "inhalig" wel zon beetje het laatste is hoe ik Microsoft wil omschrijven.
Je moet ook wel een goede BC hebben als je een console zonder exclusieve games laat launchen. Menig review beaamt dat het een mooi ding is, maar dat er nog niet echt games voor zijn die een reden zijn er een te kopen. Tweakers, maar bijv. ook een Jason van Bloomberg die toch niet echt biased genoemd kan worden imo.
En over je punt van crossplay: het was MS die dit niet wilde in 360 tijd, omdat ze toen een lead hadden. Tijdens de ps4 had Sony duidelijk het voordeel. Dus begrijpelijk dat ze dan niet meteen overstag gaan toch?
Maar Microsoft is dan opeens super "consumer friendly" en zo nu, en we vergeten de draconische voorwaarden die ze hadden willen pushen bij de Xbox one even.
Vergis je niet: Xbox kwam met betaald online, Xbox wilde geen crossplay, Xbox heeft een Tomb Raider eerst een jaar afgekocht omdat ze geen exclusives hadden, en Xbox wilde een game aan je account linken wat tweedehands gamen tegen zou gaan.
Maar das allemaal verder prima en mega consumer friendly natuurlijk, want gamepass...
Je moet ook wel een goede BC hebben als je een console zonder exclusieve games laat launchen. Menig review beaamt dat het een mooi ding is, maar dat er nog niet echt games voor zijn die een reden zijn er een te kopen. Tweakers, maar bijv. ook een Jason van Bloomberg die toch niet echt biased genoemd kan worden imo.
Mijn comment ging specifiek over dat MS inhalig genoemd werd en niet over wat de beste keuze was voor iemand om een console te kopen. Persoonlijk ben ik meer van Nintendo en de games op de switch maar dat is natuurlijk voor iedereen anders.
En over je punt van crossplay: het was MS die dit niet wilde in 360 tijd, omdat ze toen een lead hadden. Tijdens de ps4 had Sony duidelijk het voordeel. Dus begrijpelijk dat ze dan niet meteen overstag gaan toch?
Maar Microsoft is dan opeens super "consumer friendly" en zo nu, en we vergeten de draconische voorwaarden die ze hadden willen pushen bij de Xbox one even.
Vergis je niet: Xbox kwam met betaald online, Xbox wilde geen crossplay, Xbox heeft een Tomb Raider eerst een jaar afgekocht omdat ze geen exclusives hadden, en Xbox wilde een game aan je account linken wat tweedehands gamen tegen zou gaan.
Maar das allemaal verder prima en mega consumer friendly natuurlijk, want gamepass...
Zoals ik aangaf in mijn vorige reactie waren er toen compleet andere mensen die aan het roer stonden.
Om maar even Finraziel hieronder te quoten:
Microsoft, en vooral de Xbox divisie, is totaal niet meer te vergelijken met de Microsoft van 20 jaar geleden waar jij het continu over hebt. Alles wat je zegt valt of onder oude koeien uit de sloot halen of kun je toepassen op elk groot bedrijf als je graag zo'n negatief beeld wil hebben.
[Reactie gewijzigd door Annihilism op 22 juli 2024 17:31]
Ik neem aan dat jij ook geen Netflix of HBO hebt, en gewoon hun content op blu-ray koopt als het uitkomt? Het is immers maar een lokkertje die abonnementen, je rekent je snel rijk terwijl je alles beter gewoon kan kopen!
Overigens is heel je argument gebaseerd op het Microsoft dat bestond onder Balmer en Mattrick.
Jeetje de Microsoft haat zit je diep hè... Wat een hoop ongefundeerde claims maak je.
Maar los daarvan... Ik denk dat ik, als ik eenmaal 13 euro per maand uitgeef als mijn huidige voorraad gamepass ultimate op is, wel meer per jaar uitgeef dan ik voorheen deed (ik heb altijd gewacht op de beste sales), maar dan nog is het het dubbel en dwars waard. Een van de grootste voordelen van gamepass is namelijk dat je vrij alles uit kunt proberen waardoor ik veel games speel die ik anders nooit een kans had gegeven als ik daar direct geld voor uit had moeten geven. Ik speel daardoor veel gevarieerder.
Ook je punt over game verslaving klopt volgens mij niet. Ik heb er niet direct een bron voor (wel ervaringsdeskundige) maar ik weet vrijwel zeker dat bijna alle game verslaafden vooral één game hebben die ze heel veel spelen. Steeds wisselen van game haalt je namelijk juist steeds uit die virtuele wereld waar je in weg vlucht. En als je alleen maar wow of destiny of cod of weet ik wat speelt dan ga je juist niet zo'n abonnement afsluiten want het is veel voordeliger om alleen die ene game te kopen.
Microsoft, en vooral de Xbox divisie, is totaal niet meer te vergelijken met de Microsoft van 20 jaar geleden waar jij het continu over hebt. Alles wat je zegt valt of onder oude koeien uit de sloot halen of kun je toepassen op elk groot bedrijf als je graag zo'n negatief beeld wil hebben.
Er is een reden dat ook Netflix en Spotify ons nog niet volledig uit aan het knijpen zijn... Concurrentie. Als Microsoft ooit echt de boel te bont maakt dan stoppen we er gewoon weer mee. Op dit moment zijn ze gewoon heel goed bezig ook al past dat niet bij jouw antieke beeld van hun.
Twintig jaar geleden? Ben je zeker vergeten wat ze van plan waren met de huidige XBox. Niets mocht meer, voor alles moest betaald worden. Omdat Sony daar niet in mee ging en zo veel klanten wegtrok, moesten ze toen hun strategie aanpassen. Maar hun bedoelingen zijn daardoor niet veranderd.
Waarom zitten mensen een abo af te sluiten voor een office pakket? Volslagen belachelijk want er zijn genoeg gratis pakketten die hetzelfde kunnen. Het antwoord is lock-in. Ze zijn afhankelijk geworden van Microsoft. Alleen MS geeft 100% MS compatibiliteit. Dat is niet 20 jaar geleden dat is nu. Dit is het model dat Microsoft steeds gebruikt en ook op games wil uitrollen.
In de begin fase als er nog concurrentie is en klanten gemakkelijk kunnen switchen, blijven de prijzen laag en de voorwaarden redelijk. Maar dat is tijdelijk, dat blijft niet zo. Of een wordt marktleider en maakt iedereen afhankelijk, of ze gooien het op een akkoord en gaan elkaars gedrag kopiëren. Dat laatste zie je bijvoorbeeld bij KPN en Ziggo die verdurend de prijs verhogen.
Let op, het was Microsoft die aan Sony de uitnodiging deed om samen de gamers uit te melken. Als Sony daarin mee was gegaan dan waren de gamers nu de sjaak. Maar gelukkig deed Sony dat niet, en als je dat zo wil houden, dan moet je je niet door Microsoft laten inlijven.
Het verhaal van wij zijn nu anders. is gewoon niet waar. Het is meer: We konden jullie niet rechtsom een oor aannaaien, dus proberen we het nu linksom. Want MS is geen mens, zoals jij probeert te verkopen, het is een naar winst strevende Amerikaanse corporatie. Corporaties hebben geen geweten. Microsoft doet dit soort praktijken al haar hele bestaan lang. Het past bij de Amerikaanse cultuur. En die is ook niet veranderd. Hoe eerlijk en fatsoenlijk het er in de VS aan toegaat kan je nu zien bij de verkiezingen. Dat is nu eenmaal de Amerikaanse mentaliteit. Het gaat alleen maar om de winst. Dat is Microsofts referentiekader.
[Reactie gewijzigd door Elefant op 22 juli 2024 17:31]
Jij kiest er voor om die situatie toen heel erg negatief uit te leggen. Volgens mij was Microsoft juist heel vooruitstrevend met de Xbox one toen maar kregen ze niet goed uitgelegd wat de voordelen voor de spelers zouden zijn. Sony heeft daar toen meesterlijk gebruik van gemaakt. Was hele goede marketing van hun toen die blijkbaar nog steeds werkt aangezien jij nu nog steeds denkt dat zij de heiligen zijn die ons van het evil Microsoft gered hebben.
En nee ik heb geen zin om nu nog weer heel diep te gaan duiken in wat de plannen voor de Xbox one toen zouden zijn maar ik vond het toen jammer dat het niet doorging omdat het hele internet er van op zijn kop ging staan.
Ja ik ben geen MS shill, die MS loopt te verkopen. Ik bekijk het gewoon neutraal en nuchter.
Dat is het verschil met mensen die mensen een XBox-abo lopen aanpraten. Die zijn niet neutraal.
Als jij aankomt met opmerkingen als "MS staat bekend als inhalig bedrijf", maak je jezelf in één klap ongeloofwaardig, zeker gezien hun gedrag van de laatste paar jaar. Juist MS is zich netjes en open gaan gedragen en qua prijsstellingen, zeker voor consumenten, zijn ze beduidend netter dan de concurrentie. Dan ook nog het Amerikaanse woord 'shills' gebruiken is helemaal de grens van zieligheid opzoeken.
Ik zie hier veel mensen zich afvragen of de punten die als negatief genoemd worden, ook voor hun persoonlijk als negatief punt opgaan en terecht, je moet voor jezelf zo een keuze maken. Ik vind bijvoorbeeld de gimmicks op de PS4 controller niet zo spannend, wel de nieuwere Force Feedback interessant, maar als de PS4 controller mij iets heeft geleerd is dat de controller op de belangrijkste vlakken bij Sony ondermaats is. Hoeveel gimmicks ze er ook op plakken. Ik hoop dat ze die klachten ook aangepakt hebben, maar vrees het ergste. Maar dat is gewoon een mening en vergelijk die een ieder voor zich netjes kan maken. Jij gaat er als een wildebeest op af met een anti-MS betoog die zodanig ver van de realiteit afstaat dat ik mij afvraag wat je eigenlijk überhaupt wilt bereiken met je reactie. Dat is nergens voor nodig.
Er wordt volgens mij iets teveel in de haptic feedback marketing truuk getrapt. De huidige XBox controllers heeft dat al in de vorm van Impuls triggers en hoeft dus helemaal niet gemarket te worden als feature. Die was al briliant in de huidige controllers. Maar beperkt goed ondersteund door game ontwikkelaars, en hopelijk zal de PS5 ondersteuning daar verandering in gaan brengen. https://www.pcgamingwiki....Xbox_One_impulse_triggers
Maar zonder een echte vergelijking tussen de twee, is het vergeten van die xbox one controller feature niet een min punt ten opzichte van de PS5 op zich zelf. Ik zou graag zien dat er echt wordt vergelijken naar of die in de PS5 controller echt beter is dan die 'oude' feature van de XBox One.
"The Xbox One controller arrived with what Microsoft calls impulse triggers, which included adding four vibration motors to the pad. There's one behind each trigger, and one in each grip, which when combined creates a better sense of in-game directionality and depth, especially when it comes to gunshots, car crashes, and explosions.
At the time, Microsoft highlighted its benefits when playing a game like Forza Motorsport 5. It explained how developer Turn 10 Studios can use the impulse triggers "to provide players with precise feedback that enhances the racing experience. If your tires break traction from over-acceleration or if you drift on the gas pedal, the triggers emit very distinct vibrations. This is combined with the chassis rumble that conveys impacts, engine roar and driving over surface irregularities like cobblestone." https://www.gamesradar.com/haptic-feedback-explained/
Adaptive triggers used on the DualSense are more advanced than the technology that Microsoft uses with its impulse triggers. They allow for players to feel the tension in their actions, like drawing a bowstring. The different variations of tension working in tandem with haptic feedback create a level of immersion that was otherwise impossible.
Xbox's impulse triggers have rumble motors that can emit distinct vibrations depending on what you are doing in-game, even going so far as to give players a sense of directionality through the feedback. Combining this with the rumble motors in the chassis of the controller itself heightens the experience.
Without being able to get out hands on both controllers, it's impossible to say which is better at this point. Sony is offering up a lot of new features, but Microsoft finely tuned a formula that was near-perfect to begin with. Whatever the case, both seem like they'll feel right at home next-generation.
Het is geen review.
6 oktober waren er nog helemaal geen echte ervaringen met de DualSense gepubliceerd. Dit is een preview en staat vol met aannames. Er staat notabene: "Without being able to get out hands on both controllers..." Dus er kan geen vergelijking en/of review gemaakt worden.
Sorry mar ik roep juist op om onderzoek. En dan op basis van handson vergelijkingen voordat bij een XBox Series X review wordt gezegt dat de het jammer is dat hij niet de inovatie heeft van de PS5 controller. Nu is inderdaad dit allemaal op belofte van de marketing gebaseerd.
De verfijnde rumble moteren is precies wat MS toen ook over zijn rumble motoren zij. Er zitten er daar ook meer in die met precisie aan te sturen zijn. Alleen de weerstand in de trigger wordt bij de xbox controller via vibratie gedaan maar wel op verschillende kracht niveaus, de vraag die ik stel is, maakt dat echt veel uit in de ervaring.
Ik vind het vreemd dat zonder dat we beide features kunnen vergelijken er al zoveel over gesproken wordt als voordeel vs. Eerst zien dan geloven. Tot dan is het marketing praat.
Dus inderdaad, ik ben het denk ik met je eens.... laat maar eens zien dat het zoveel beter werkt en dan is het een plus, tot dan is het marketing en hoort het niet thuis in een review van de Xbox.
Tweakers heeft de PS5 momenteel in gebruik, dus ik neem aan dat ze die uitspraken hebben gedaan op basis van ervaringen, niet op basis van marketing.
Het is logisch dat je in een review een vergelijking maakt met de concurrent. Zo verwacht ik in de PS5 review dat er bijvoorbeeld gesproken wordt over dat de quick resume optie bij PS5 ontbreekt en dat is prima. Je moet nou eenmaal de plus en minpunten benoemen.
Nogmaals, bekijk de reviews van de PS5 controller of beter wacht totdat je het zelf kunt proberen. Ongefundeerde reacties met termen als "marketing praat/truuk" zijn niet erg chique.
jij bent je reactie op aannames aan het baseren. ik vroeg me hardop af of ze dit konden onderzoeken omdat het mij overkomt als marketing truuk. als je mijn twijfel niet chique vind, is daar op duiken alsof ik het fout heb dat zeker ook niet. ik wacht juist op die reviews en vind dat ze de plussen en minnen daarop moeten baseren, dat jij aanneemt dat ze dat doen is je goed recht, en als in een review die feature op ervaring gebaseerd echt veel beter vinden vind ik het prima. maar nu lijkt het gebaseerd op reclame.
laten we wachten op hands on reviews in meer dan demo situaties
Je hebt je dus nog steeds niet ingelezen wat het precies is. Dus je reageert ergens op waar je niet eens weet wat het inhoudt. Ik had van een tweaker toch wel iets meer verwacht.
Dit is een goed punt, maar ik denk dat Sony nog net een stapje verder gaat. Werd natuurlijk ook wel tijd, want Microsoft heeft sinds de originele Xbox controller S de beste controller van de twee gehad. Het is goed om te zien dat Sony deze generatie verder ook aandacht heeft besteed aan de ergonomie, want dat was echt dramatisch bij de vorige PS controllers.
Smaken verschillen ook, ik heb de xbox controller altijd onnodig groot gevonden en niet lekker in de hand liggend.. waar de ps controller mij erg bevalt... en ik heb nou ook weer geen vrouwenhandjes..
De playstation controller lijkt echter een soort van force feedback te krijgen, niet alleen heel specifiek tril/haptic feedback, maar daadwerkelijk zwaarder of lichter ingedrukt ingedrukt kunnen worden.
Dat is daadwerkelijk wel iets anders, en zou de ds5 toch wel een voorsprong qua features geven op de nieuwe xbox controller.
Ik zou de beleving daarvan wel eens echt vergeleken zien worden. Want nu is het erg op belofte gebaseerd. Ik denk dat het verschil niet zo merkbaar is. Maar nu wordt het erg sterk als verschil genoemd terwijl het maximaal een betere implementatie kan zijn.
Probleem is natuurlijk dat console exclusieve features zelden breed in games ondersteund. Dus goede test games vinden is lastig.
Ik heb de rumble al jaren uit staan, geeft me teveel afleiding
Vooralsnog vind ik het wel jammer dat Xbox geen motion control heeft, vind dat wel een waardige opvolger van de Wii besturing en zou voor mij de doorslag kunnen zijn toch een PS5 te halen.
ben heel benieuwd of zulke features de cross platform games gaan bereiken, daardoor moet het iets extras blijven want je kan de gameplay er niet op ontwerpen. maar het is leuk dat het erin zit.
Ja, net zoals men lyrisch was over HD rumble op de joycons. Een maand na release hoorde je er helemaal niemand meer over. Gimmicks zijn leuk voor de liefhebbers maar ontwikkelaars steken er na enige tijd nauwelijks tot geen moeite meer in omdat de meute er niet om maalt.
Implementatie van Sony lijkt dusdanig simpel, dat ik hier serieus nu al meer support zie dan welk ander controller feature in het verleden dan ook.
Er is volgens jou dus meer support voor adaptive triggers en haptic feedback dan voor oa de d-pad, shoulderbuttuns, rumble en thumbsticks. Allemaal controller features uit het verleden die vandaag de dag nog steeds geïmplementeerd worden. Wat een onzin kan jij verzinnen zeg...
[Reactie gewijzigd door Retrospect op 22 juli 2024 17:31]
Waar doe ik alsof 'de media' en 'devs' er niet enthousiast over zijn? Van dat enthousiasme heb je overigens nog geen enkel citaat of bron gegeven maar dat terzijde. Tevens maak je niet duidelijk welke games hier dan allemaal gebruik van gaan maken en ik welke mate. Kortom je verplaatst een hoop lucht maar komt met niets concreets waar mensen wat mee kunnen.
Vervolgens ga er van alles bij verzinnen. Wat is daar de toegevoegde waarde van? Buiten dat het niet klopt (zo ben ik bijvoorbeeld nog niet te spreken over Xcloud) blijft het op het niveau van Mega drive VS SNES hangen. Dat feestje heb ik op de middelbare school al meegemaakt en vond ik toen al niet interessant.
Type voor de lol eens DualSense op youtube en Google, en je komt er gauw genoeg. Of ga je net doen alsof je het niet hebt gevolgd? Dan vraag ik me ook af waarom je dan wel je mening vormt?
Ik hoef geen hele artikelen te schrijven voor je om aan te tonen welke games, welke youtubers en media, en welke mate ze het gebruiken. Gebruik je telefoon, pc of laptop waar je achter zit zou ik zeggen? Er zijn ieder geval echt en hele boel third party games die gebruik maken van beide nieuwe controller features day one en dat zijn gewoon de bekende namen en zelfs onbekende.
Dank voor je linkjes. Ik heb er twee aangeklikt en deels bekeken. Zo te zien zijn ze er enthousiast over. ik merk echter aan niets dat het het gimmick niveau overstijgt en dat het een onmisbare toevoeging is. Precies zoals HD Rumble dus een tijdje geleden.
We gaan het zien over een paar jaar wat dan de stand van zaken is.
Dolby atmos 7.2.4 output bestaat niet. De receiver kan wel twee subs apart instellen en kalibreren, maar het LFE signaal is altijd een enkel signaal vanuit de bron, dus .1 . De reden waarom je twee subs los van elkaar kan instellen is om de integratie van subs te verbeteren en om room modes beter aan te kunnen pakken. Dit maakt het nog geen twee losse LFE signalen . Het gaat dus effectief in een 7.1.4 setup met 2 subs.
We claimen ook niet dat er zoiets als een 7.2.4 Dolby Atmos signaal bestaat. Dolby heeft het zelf liever helemaal niet over kanalen, al bestaat Atmos in de basis uit 12 tot 16 klusters die (relatief) vrij in de ruimte te plaatsen zijn. 7.1.4 zou volgens die redenering dus ook niet kloppen als het om het signaal gaat.
Wat wij bedoelden is dat we met een 7.2.4-systeem hebben getest, waarbij twee subs gebruikt worden die apart van elkaar aangestuurd worden.
[Reactie gewijzigd door Eric van Ballegoie op 22 juli 2024 17:31]
While the front,center and surround channels include full range information, dolbly and dts also include a LFE channel.
The LFE is a dedicated audio track which includes additional deep, impactful sounds ranging from 3-120hz which is normally sent to subwoofers.
This is why surround channels are listed as 5.1, 7.1, 9.1 or 7.1.6
Regardless of the number of subwoofers in a room (with the possible exception of DTX:pro) there is only one "LFE" signal
Ik snap je punt hoor! Er is maar één LFE kanaal en er bestaat dus ook geen x.2.x geluidformaat (voor thuisgebruik). Maar volgens diezelfde logica bestaat er ook geen 7.1.4 (Dolby) signaal, omdat Atmos niet met vier vaste hoogtekanalen werkt.
Het "7.2.4" slaat puur op de luidsprekerconfiguratie, waarbij de receiver op basis van één inputsignaal twee verschillende outputs naar verschillende subs stuurt.
Ik snap jou ook ;-)
Mij ging het meer om dat er een misconceptie is over meerdere subs met Dolby Atmos.
Het jammere is dat fabrikanten het zo verkopen en in de specs zet terwijl er technisch geen 2 discrete LFE signalen zijn. Dat er twee outputs zijn staat daar los van inderdaad. In goedkopere receivers word het signaal zelfs alleen via een splitter uitgestuurd waardoor je geen controle per sub hebt over volume, distance etc .
Ziet er goed uit! vooral de gamepass, de ruwe kracht in combinatie met de koeling en de makkelijke manier van geheugen bijprikken vind ik echt indrukwekkend.
Qua console denk ik (als Playstation fan) dat Microsoft het nu toch wat beter voor elkaar heeft dan Sony. Echter draait het om de games en daarmee zie ik de ps5 echt nog als favoriet.
Het gaat in ieder geval een leuke consolewars worden.
[Reactie gewijzigd door AlphaWierie op 22 juli 2024 17:31]
Wat heeft Microsoft dit keer beter voor elkaar dan Sony? Zoveel verschillen zijn er namelijk niet, het enige is dat de GPU iets beter is bij Microsoft. Maar daarentegen heeft Sony wel weer USB-C, Nieuwere Bluetooth, WI-FI 6, een geheel vernieuwde controller met haptic feedback. Die GPU heeft in verkopen nooit veel uitgemaakt (xbox one was iets langzaamer dan de ps4, ps4pro was weer 50% langzamer dan de one X).
[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 17:31]
Wacht. De GPU heeft in verkopen nooit veel uitgemaakt, maar jij haalt hier vervolgens wel aan dat Sony een nieuwe versie van Bluetooth heeft? In welk universum boeit dat iemand? Idem dito voor USB-C (wat tenminste toch nog ietwat relevant is). Dat gezegd hebbende is stellen dat de GPU nooit veel uitgemaakt heeft (of welk component dan ook) onzin zolang er én geen duidelijke cijfers van beide zijn én geen duidelijk onderzoek naar wat mensen aantrekt naar welke console. En zeer fijn dat Sony zijn controller volledig vernieuwd heeft, maar ze hadden hier dan ook wel al lang een inhaalbeweging nodig.
Wat heeft Microsoft beter voor elkaar? Wel eerst en vooral, zoals eerder aangehaald is de Xbox Series X gewoon krachtiger. Daarbovenop heeft Microsoft dat ook nog eens weten te steken in een compactere console dan de PS5 (ook volledige RDNA 2 voor Xbox). Het feit dat alle accessoires van de Xbox One gewoon gebruikt kunnen worden op de Series X|S ook.
USB-C met het nieuwe USB protocol is veel sneller dan de USB poort die de series X heeft. Wanneer je een externe hdd aansluit voor je ps4 games, zullen deze sneller te kopiëren of te laden zijn. Dus dit maakt wel degelijk een verschil.
Daarnaast beschikt de ps5 over WI-FI 6 en de series X niet (WI-FI 5) en ook dit is een gemis omdat je daardoor minder snel je games of updates kan binnen halen.
Dat Sony een inhaalbeweging nodig had betreft de controller dat is vooral je eigen mening. Ik zelf vind de DS4 controller beter dan de controller van de Xbox one.
Dan geef je aan dat de console compacter is en dat de GPU wat krachtiger is. Maar ze missen dus wel de bovenstaande features. Als je naar het verleden kijkt is een GPU die iets krachtiger is niet heel belangrijk voor de consument (Xbox gpu was krachtiger dan die van de ps2. De Dreamcast GPU was krachtiger dan die van de ps1. Maar beide consoles hebben het veel minder gedaan)
Volgens mij genoeg! Maar als je dan via WiFi aansluit, dan wil je toch liever wifi 6 dan wifi 5?
Meeste mensen hebben geen zin in draden. Ik denk eerlijk gezegd dat het merendeel op wifi zit. Onderschat dat niet, wellicht niet de mensen op tweakers. Maar de rest wel. En tweakers zijn maar een heel klein deel van de doelgroep.
Wi-Fi 6 is leuk maar zo standaard router van je ISP heeft vast geen Wi-Fi 6 dus wat is de meerwaarde daar van?
Maar dat geldt voor bekabeld ook hoor hoeveel mensen ik nog zie met een cat 3 kabel
De vraag is of je die extra grafische kracht gaat merken t.o.v. de ps5. Meeste third party games zullen gelijk draaien, dat zie je ook al aan de specs van de third party games (valhalla bijv. draait 60fps op 4K op beide consoles). Waarschijnlijk ga je het alleen merken bij first party games.
Daarnaast zijn dit punten die de ps5 heeft t.o.v. de series X: Adaptive triggers, VR, WI-FI 6, Bluetooth 5.1, USB-C. Dit zijn toch wel features die je als consument eerder gaat opvallen dan een iets hogere grafische kracht van de console.
Ik heb het over de praktijk, dat de consument dingen zoals VR, adaptive triggers, USB-C en WI-FI 6 wel gaat merken. Maar goed een iets betere GPU is natuurlijk veel beter dan alle andere features.
VR geef ik je. Adaptive triggers is afwachten, ik verwacht dat het uiteindelijk niet heel veel gebruikt gaat worden, vooral in multiplats. USB c is alleen een verschil in connector die je er in kan prikken, je gaat geen verschil zien in doorvoersnelheid als je je hdd of zelfs ssd er aan hangt (op de xsx zie je in testen al dat er bij bc titels vrijwel geen verschil in laadtijden is tussen de game op de interne ssd of een snelle externe). WiFi 6 ga je ook nauwelijks merken denk ik want WiFi 5 is al prima om bij verreweg de meeste mensen makkelijk de maximum download snelheid bij te houden. Bluetooth snap ik al helemaal niet wat je daarmee wil op een console?
Je lijstje komt op mij over als vrij wanhopig punten proberen te zoeken waar Sony wint...
We zullen zien of je echt sneller games kunt verplaatsen van een externe ssd naar de interne op de PS5 dan op de Xbox. Ik ben sceptisch en zelfs als het zo is vind ik het echt een heel minimaal puntje. Je zou een 100 GB game dus misschien theoretisch in 1,5 minuut over kunnen zetten in plaats van 3 minuten... Niet echt iets waar ik nou echt warm of koud van wordt.
Volgens mij hebben veel mensen zelfs op glasvezel eerder 100 Mbps of zo. De mensen met gigabit betalen daar, op enkele gelukkigen in het juiste gebied na, flink extra voor en dat zullen dus veelal ook mensen zijn die het ding toch bedraad aansluiten want dat blijft altijd beter. Maar goed, ja het is beter om het te hebben dan het niet te hebben, maar ook iets waar ik niet wakker van lig (los van dat er toch een kabel in gaat hier). Het is ook nog afwachten of de downloads wel sneller worden want noch Microsoft noch Sony komen bij mij in de buurt van mijn 250 Mbps down (terwijl bv Steam en Epic die wel altijd dicht trekken).
Bluetooth is voor de Xbox geen punt want de Xbox gebruikt geen Bluetooth maar een eigen protocol. Daarin is wel het een en ander verbeterd waardoor de xsx een significant lagere inputlag zou hebben. Dus dat punt doet gewoon niet ter zake voor de Xbox, dat is alleen van toepassing op de PS5 omdat daar Bluetooth gebruikt wordt voor de controllers.
de gemiddelde consument zal zich ook geen bal aantrekken van het aantal terraflops. die kijken gewoon naar de game lineup en welke console de meeste van hun fortnite / fifa maatjes kiezen.
Lol wifi, bluetooth en USB protocollen heeft ie het over. Multiplats gaan veel beter draaien op Xbox en gamepass is fantastisch, veel beter dan wat PlayStation te bieden heeft. Ik denk dat iedereen die geen Sony fanboy is wel kan zien welke console betere waarde biedt voor de gamer.
Beetje afhankelijk welke provider je hebt. De router heb je altijd in bruikleen. Als die niet meer voldoet kan je die ruilen bij je isp. Bij ziggo werkt dat wel zo namelijk.
Bekabeld zou inderdaad altijd de voorkeur moeten hebben, maar eerlijk is eerlijk, met de nieuwe wifi mesh netwerken en wifi 6 begint het verschil toch verwaarloosbaar klein te worden.
Mijn vriendin haar pc is op zolder via wifi (nieuwe wifi 6 mesh netwerk met 3 units) verbonden en ik heb mijn pc bekabeld verbonden rechtstreeks op het modem. Van de 1 Gbps internetverbinding houdt ze gemiddeld 850 Mbps over bij een speedtest en ingame zijn de verschillen in pingtijden ook echt verwaarloosbaar.
Misschien is niet iedereen hier een gemiddelde consument, maar de gemiddelde consument heeft UTP bekabeling echt niet netjes door het hele huis naar alle mogelijke kamers getrokken als je dat serieus dacht?
[Reactie gewijzigd door Recon24 op 22 juli 2024 17:31]
Mijn One was gezegend met een defect aan de UTP kwam ik net buiten de garantie achter. Ik game niet online met mijn Xbox maar stream (intern netwerk, disney, netflix) wel.
Draadloos ging gewoon veel effectiever. Ik prefereer kabel, maar als het niet werkt...
Dat WiFi 6 is natuurlijk leuk, maar 99 van de 100 mensen met een console thuis gebruikt gewoon de router die de provider opstuurt, die hebben over het algemeen geen wifi 6.
Eens dat de GPU niet perse beter is voor de verkopen. Het is vooral de games en het fanboy gehalte. Ik heb ook vrienden die gewoon nooit een Xbox zullen kopen maar zonder goede reden gewoon altijd Playstation kopen. Die USB-C en WiFi gaat voor enkele tweakers een plusje of minnetje zijn maar in het grotere geheel maakt het niks uit.
Wat je zegt gaat nu misschien op, maar de console moet de komende jaren ook nog relevant zijn. dan kunnen features als WiFi 6 en usb C zeker een verschil gaan maken.
Nee, de Dreamcast was gewoon de 1e van de 128-bit generatie (Dreamcast, PS2, Gamecube en Xbox). De DC met de PS1 vergelijken is natuurlijk je reinste kolder, dat moet jij toch ook wel weten
Ik vind het een beetje een grijs gebied. De Dreamcast kwam 3 jaar later uit dan de ps1, maar bijna 3 jaar eerder dan de ps2. De Dreamcast heeft zijn hele levensduur naast de ps1 gestaan. Enige vergelijk met de ps2 is dat deze een 128 bit processor heeft. Er zijn ook genoeg games geport vanaf de ps1/N64 naar de dreamcast. Destijds was de Dreamcast een revolutie in graphics. Xbox kwam zelfs 4 jaar later dan de dreamcast op de markt. Ze noemen het dezelfde generatie. Maar eigenlijk kan je de xbox en dreamcast ook niet met elkaar vergelijken. De pentium 3 processor in de xbox is totaal niet te vergelijken met de Hitachi processor die de Dreamcast had.
[Reactie gewijzigd door Verwijderd op 22 juli 2024 17:31]
Het gaat mee om de gebruikte techniek(en) onderhuids en niet zozeer het jaar van release, want anders zou de Megadrive ook de tegenhanger van de NES moeten zijn geweest ipv. de SNES. De DC is dan ook van de zesde generatie : https://en.wikipedia.org/...on_of_video_game_consoles
Ondanks dat de gebruikte technieken verschilden qua CPU/GPU kwamen ze tot vrijwel dezelfde soort beelden en dus prima te vergelijken. Het is dat de DC een te vroege dood is gestorven, want er was nog (veel) meer mogelijk
Dat gaat niet helemaal op. Want de atari 2600 is de voorloper van de atari 5200. De atari 5200 was volledig nieuwe techniek t.o.v. De 2600. Maar alsnog worden beide gezien als tweede generatie. Omdat de 5200 niet goed verkocht en de 2600 wel.
Dus wie bepaalt in dit geval wat de generatie is? Hier wordt de dreamcast bijvoorbeeld ook als vijfde generatie gezien en niet als zesde:
Een aantal punten zijn hier belangrijk. De dreamcast werd door Sega als 128bit console op de markt gezet. Dit is het echter niet. Er zit een 32 bit cpu in (net zoals de ps1) en een 128bit gpu. Je mag dan zeggen dan dit eigenlijk een 64 bit console is, net zoals de jaguar en n64 en beide consoles worden als vijfde generatie gezien. Hier is ook een interessant artikel daarover:
Je moet eerst wel weten waarom full RDNA2 iets toevoegt voor xbox he, en niet zomaar roepen. Velen trappen in die marketing, terwijl het niks over de concurrent zegt. Het is net alsof je zegt dat auto fabrikant A wel het volledige motorblok van BMW gebruikt dan fabrikant B. Daar zijn redenen voor en aanpassingen die ze zelf kunnen maken aan hun Motor/SoC. Het zijn niet voor niets “custom” SoC’s.
Verder is het op “papier” sneller qua ruwe TF, maar laten we eerst even afwachten tot multiplatform games onder de loep worden genomen. Zoals we nu al bij bepaalde games (zoals Dirt 5) en Ubisoft games kunnen zien is er nauwelijks noemswaardig verschil.
Mijn reactie ging puur over over je voorbeeld dat dirt 5 en ubisoft games geen noemenswaardige verschil laten zien. Ik zeg alleen dat we ook nog geen verschillen kunnen verwachten bij zulke games omdat ze er nog niet op hebben kunnen richten. Ik claim nergens grote verwachtingen van RDNA2.
Wat ze overduidelijk beter voor elkaar hebben is gamepass ultimate. Het was gewoon al de beste deal in gamingland en met de toevoeging van ea play (en binnenkort day-1 Bethesda games) is het nog beter geworden. En ik heb zowel een ps4 als xbox one in bezit. Ps4 voor sommige exclusives, xbox voor al de rest en daar heeft gamepass zeer veel mee te maken...
Nog wel, totdat ze straks de volledige prijs van €13 (dacht ik) per maand in rekening gaan brengen en de Xbox live omzet trukjes (35 maanden Xbox live kopen, dan voor €1 omzetten naar game pass ultimate, geldt dan max voor 36 maanden) niet meer werken.
Dan is het totaal niet meer interessant, althans niet voor mij.
Ik denk dat dit vooral je eigen mening is. Want de DS4 is gewoon een prima controller, veel beter dan de oude ds3 controller. Nu hebben ze weer verbeteringen toegepast en wellicht is die zelfs beter dan de xbox controller.
Ik zelf vind de xbox controller weer helemaal niet fijn. De stick zitten niet op de juiste plek, de D-pad is heel slecht. Kan je geen arcade games op spelen. Dit hebben ze gelukkig aangepast op de series x controller.
Dat is het hele ding. De DS4 was prima, maar ook 0% meer dan dat. De Xbox one controller was goed. Maar inderdaad, blijft altijd een kwestie van smaak.
[Reactie gewijzigd door Eclipse0527 op 22 juli 2024 17:31]
Ik denk dat microsoft hier inderdaad een aantrekkelijke propositie heeft te pakken. Met name voor tieners/jeugd die niet al teveel geld hebben om te gamen maar wel heel veel tijd. Voor hen is de series S in combinatie met game-pass goud.
Voor mijzelf is het juist andersom, ik heb niet veel tijd om te gamen en hoef ook niet persee de nieuwste games te spelen, als ze maar goed zijn. Ik wacht dus nog even een jaartje en schaf een PS5 aan wanneer horizon zero dawn is afgeprijst
Als je waarde hecht aan GP en 2TF extra (waar we vooralsnog helemaal niks van zien), zeker.
De games zijn natuurlijk een beetje persoonlijk, maar ik zie aan de kant van Sony toch echt meer een next gen console: haptics, adaptive triggers, VR, wifi 6, bluetooth 5.1, USB-C en een supersnelle IO architectuur.
En ik vermoed dat het met de koeling ook wel goed zit.
Tja, met de huidige audiostandaarden is S/PDIF niet meer toevoegen vergelijkbaar met het missen van een SCART-aansluiting op de voorvorige generatie. S/PDIF is al lang (heel lang) niet meer afdoende om de audiodatastroom op hedendaagse kwaliteit te transporteren.
Zuur als je S/PDIF gebaseerde apparatuur hebt (versterker of koptelefoon), maar die is dan ook verouderd.
[Reactie gewijzigd door pagani op 22 juli 2024 17:31]
Onzin. Voor Dolby digital is het meer dan afdoende en dat is een kwaliteit die veel games al niet halen.
Grootste pluspunt is dat het geen last heeft van HDMI handshake problemen.
Als je alléén gamed op je X ok, maar ik wil mijn console ook gebruiken voor media content, dan is meer geluidsbandbreedte wel relevant. TrueHD (en Atmos) en DTS HD ga je niet over S/PDIF kunnen krijgen.
[Reactie gewijzigd door pagani op 22 juli 2024 17:31]
In de pricewatch is 1 koptelefoon met S/PDIF te vinden tegenover 2579 met 3.5mm aansluiting.
Daarnaast zijn er 11 speakers met S/PDIF in de hele pricewatch te vinden en 48 met de 3.5mm aansluiting. Bij speakers zijn beide aansluitingen niet de standaard, maar zelfs dan zijn er 4 x zoveel speakers te vinden met 3.5mm aansluiting.
Dan weet je meteen waarom 3.5mm aansluiting wel relevant is en S/PDIF niet. S/PDIF is simpelweg een ontzettende nichenichenichemarkt.
Ik doel niet op s/PDIF voor koptelefoon. Ik doel op 3.5mm aansluiting voor koptelefoon op een smartphone die steeds vaker mist. Niet iedereen koopt een nieuwe goede koptelefoon omdat ze van telefoon wisselen.
Niet iedereen koopt een nieuwe reciever die HDMI-in heeft, omdat deze al dan niet met de nieuwe codec support.
Mensen met een receiver van een aantal jaar oud zonder atmos. Of zelfs zonder HDMI. Zoals OG.
Nu wil ik de receiver langzaamaan gaan vervangen wegens het ontbreken van HDMI/atmos ook al woon ik in een te gehorig huis om er echt meer uit te halen, maar toch had ik het fijn gevonden als ik dat niet had hoeven doen. Nu kan ik wel doorlussen van TV naar receiver via s/pdif, maar toch...
Ja het is jammer, maar denk dat er niet heel veel mensen door geraakt worden. Overigens zijn er ook wel hdmi audio extractors te koop met s/pdif uitgang, mocht je het écht nodig hebben.
Ben daar dus een van. Ben tevreden met mijn huidige audio systeem (icm BRD) en zie geen behoefte om deze te upgraden omdat een console geen S/PDIF heeft. dan maar geen nieuwe Xbox.
Hier dus een prima workaround voor, dus ik moet vooral kijken of die afdoende is voor nu of dat ik rond kerst alsnog een nieuwe receiver koop na 17 jaar met de vorige gedaan te hebben...
HDMI is zowel video als audio. Bij mij gaan alle consoles, de Shield en de tv ontvanger via hdmi de receiver in. Er loopt slechts één HDMI kabel naar de tv, vanaf de receiver.
(Je kan ook met (e)Arc het geluid van de tv of van andere op de tv aangesloten apparaten via de tv teruglussen naar de receiver via HDMI)
Ik heb het precies andersom. Alle apparatuur met hdmi de tv in, en dan dan een soundbar met s/pdif aan de tv. Die soundbar heeft overigens als max DTS, en dat werkt prima over s/pdif. (hdmi arc gaf me allerlei handshaking issues met deze soundbar op twee verschillende tvs).
Wat ik me altijd afvraag over zo'n setup als jij hebt. Is voor kabel management veel handiger natuurlijk 1 kabeltje naar de tv. Maar kun je je tv dan nog anders instellen voor de verschillende apparaten? Dat doe ik nu per hdmi input namelijk.
Zo heb ik m'n tv bv in game mode staan met alle post-processing zaken uitgezet op de hdmi ingang waar m'n console aanzit. Terwijl ik voor m'n settop box juist wel weer een hoop van die post-processing aan heb staan.
[Reactie gewijzigd door riotrick op 22 juli 2024 17:31]
Ik heb altijd alle processing van de tv uitstaan, er is niets wat het beeld daadwerkelijk verbetert. Het afspelende apparaat mag bepalen hoe het beeld eruit ziet. Voor mij is de tv simpelweg een monitor.
[Reactie gewijzigd door pagani op 22 juli 2024 17:31]
Dan kan dat inderdaad. Ik vind zelf voor tv/films/series het beeld mooier met een aantal van die opties aan. Voor gaming wil ik dat in ieder geval zeker niet.
Je beperkt jezelf wel qua geluidsformaten omdat de bandbreedte/doorvoer via S/PDIF beperkt is. Dolby True HD (met evt. Atmos), DTS-HD, DTS:X etc. zijn allemaal alleen maar mogelijk via HDMI.
Waarom ? deze zit op je TV om nou ook nog een receiver aan te schaffen met HDMI 2.1 vind ik een beetje overdreven. Vind het wel best zo. HDMI van BOX naar TV en dan van TV naar receiver een optisch kabeltje.
Hij gebruikt de passthrough van zijn TV. Een beetje tv heeft gewoon doorvoer van Dolby. Dus je TV krijgt het signaal van de Xbox via HDMI en geeft het dan via de output weer door naar je versterker/boxjes. Dus heb je geen TV speakers maar gewoon Dolby 5.1 of whatever je tv passthrough ondersteunt.
Lijkt mij een interessante console. Maar vanwege privacy overwegingen wil ik deze console alleen gebruiken zonder het ooit aan te sluiten op het internet en zonder dat ik met een MS account moet inloggen.
Is dat ook mogelijk als je al je schijfjes in de winkel koopt of zit je dan nog steeds vast aan online verplichtingen?
Dat kan deels, alleen leunen games steeds meer op een "day one" patch. Maar updates kan je installeren zonder in te loggen.
- Systeem updates hoef je niet voor verbonden te zijn. Die kan je ook vanaf een USB stick uitvoeren. (uitleg+download hier)
- Game updates moet je wel vanaf XBL downloaden maar hier hoef je niet persé voor ingelogd te zijn. De console moet enkel een internet verbinding hebben. Eén keer in de zoveel tijd even verbinden om updates binnen te halen is prima mogelijk.
Volgens mij kan je enkel alleen geen offline accounts meer aanmaken, helaas. Dus je zou in ieder geval één keer moeten inloggen met een microsoft account om een profiel aan te maken, dit kan prima met dummy data, om vervolgens de internet verbinding te verbreken.
[Reactie gewijzigd door Caayn op 22 juli 2024 17:31]
Voor mij is dit toch echt de console om te hebben de komende generatie. De PS5 ziet er qua design erg kinderachtig uit en dat staat niet in een mooie woonkamer. In een slaapkamer is het niet zo erg, maar denk dat maar weinig volwassenen deze console kopen voor een slaapkamer.
De hardware op de Xbox is krachtiger dan de PS5 en je hebt direct een grote bibliotheek met games dankzij gamepass. Dat is mijn inziens echt een game changer. Direct toegang tot zoveel games is echt fijn. Zeker gezien de oudere generaties, waar je het met een kleine 10 games moest doen.
De prijzen van games zijn flink omhoog gegaan, dus extra prettig dat je dan zoiets als gamepass hebt.
Elke generatie wordt een deel van de kaarten opnieuw geschud. Ik hoor enkel van mensen dat ze deze keer naar kamp groen komen. Al dan niet na afwezigheid van 1 generatie. Andersom heb ik nog niet gehoord. Redenen zijn divers, maar het uiterlijk heb ik nog niet gehoord.
[Reactie gewijzigd door Retrospect op 22 juli 2024 17:31]
Xbox One heeft een waanzinnig slechte start gemaakt door veel negatieve publiciteit. Of dat terecht was of niet maakt verder niet uit, maar er was een negatieve tendens en daar heeft PlayStation de vruchten van geplukt.
Nederland stelt niets voor qua aantallen of qua invloed op de gameswereld. De kans is vrij groot dat ook in Nederland Playstation flink aandeel gaat inleveren.
Misschien verschuift het iets, maar Nederland is een playstationland en dat gaat het blijven, puur omdat dit is wat mensen gewend zijn. Daar hebben de wereldwijde aantallen niks mee te maken.
Ik verwacht nu ook wel dat het deel dat twijfelt waarschijnlijk eerder voor de Xbox zal gaan, ja. Maar de casual gamers zullen gewoon weer zonder na te denken hun playstations kopen, dat hebben ze de vorige generaties al laten zien.
[Reactie gewijzigd door Eclipse0527 op 22 juli 2024 17:31]
Nadeel is dat Microsoft een poort gebruikt met een nieuwe vormfactor en dat heeft invloed op de prijs. De kaart die wij konden uitproberen is met een prijskaartje van 250 euro beduidend duurder dan andere ssd's van 1TB, die al voor 130 euro te koop zijn.
Volgens mij moet de SSD, net als bij de ps5, wel aan de snelheid van de interne SSD voldoen. Volgens mij voldoet een ssd van rond de 130 euro hier niet aan.
Een losse consumenten SSD met de snelheid en capaciteit gelijk aan die van de Series X uitbreiding is wel degelijk een stuk goedkoper dan 250 euro. Maar dat is eigenlijk altijd een beetje het probleem als je alleen die van de fabrikant kan gebruiken. Vaak wat eenvoudiger in gebruik maar de prijs ligt hoger en zal minder snel dalen.
Het probleem is een beetje dat het lastig te zeggen is welke consumenten SSD gelijkwaardig zou zijn aan die in de Xbox. Je kunt niet gewoon maar specificaties naast elkaar leggen. Microsoft geeft gefocust op zo stabiel mogelijke prestaties. Die SSD moet in alle gevallen dezelfde prestaties leveren zeggen ze. We weten niet in hoeverre dat werkelijk zo is maar het zou tot gevolg kunnen hebben dat die SSD waar jij van denkt dat hij gelijkwaardig zou zijn dat misschien helemaal niet is.
Ik ben om dezelfde reden ook benieuwd of we wel echt veel verschil in laadtijden gaan zien tussen de xsx en PS5. Het zou me niks verbazen als het verschil veel kleiner is dan veel mensen verwachten.
Precies. Ik ben in de pricewatch nog geen SSD tegengekomen die sustained 2.4GB/s kan leveren. Wat er nu staat heeft een cache waardoor burstperformance hoger ligt.
Nu is nog maar de vraag hoe lang de Xbox echt 2.4GB/s nodig heeft, dus of sustained wel zo boeiend is. Als de cache maar groot genoeg is en gevuld is met de juiste zaken kom je een heel eind.
[Reactie gewijzigd door fapkonijntje op 22 juli 2024 17:31]
Klopt, maar het hangt er maar net vanaf of ze die standaard nog open gaan geven. Voorlopig is het aanbod van deze snelle NVME's toch al karig en qua prijs zitten ze niet veel boven marktwaarde. Seagate schijven voor de One zijn ook niet bovenmaats geprijsd.
De aansluiting is dus een minpuntje, maar de prijs (nog) niet imo.
Klopt naast het feit dat je maar 664GB op de PS5 beschikbaar hebt, wil je hier dus wel een SSD voor inbouwen. Sony moet volgensmij nog met een QVL lijst komen waar op goedgekeurde SSD's komen.
De enige ssd die volgensmij nu in de buurt komt ide Samsung 980 Pro 1TB voor 219 euro.
[Reactie gewijzigd door Senaxx op 22 juli 2024 17:31]
Dat ligt een beetje aan hoe de caching (DRAM/SLC) op de PS5 SSD geregeld is. Als dat een bijzonder kleine cache is, dan kan het goed zijn dat je met veel goedkopere SSD's aan kunt komen zetten. Dat is op dit moment nog niet bekend.
Ook noemt de PS5 cijfers op papier voor read, maar als we naar een snellere SSD kijken, dan komen de cijfers daarvoor ook ver boven de praktijkcijfers uit. Die zou namelijk 7000MB/s uncompressed moeten kunnen. Wat in de praktijk ook maar de helft is.
Misschien dat de snelle USB op de PS5 de noodzaak van een het inbouwen van de NVME SSD minder noodzakelijk maakt in het begin.
Je kan dus misschien heel snel je games ofloaden naar een externe usb SSD, even de testen afwachten
Misschien is het minuten werk en dan kan je later weer snel je game terug copyen om te kunnen gamen.
Dit is dus alleen voor PS5 games PS4 games kan je zowie zo afspelen vanaf de externe HDD/SSD.
Hoewel ik persoonlijk erg uitkijk om een Xbox Series X hier in huis te gaan hebben, mis ik persoonlijk wel de optische uitgang. Ik heb met mijn Xbox One X gemerkt, dat audio via HDMI op mijn nieuwe 4k tv, een kleine vertraging oplevert via optisch out naar mijn surroundset. Hopelijk valt dit op te lossen door een audio extractor met genoeg bandbreedte om toch 4k60 door te kunnen geven, en dan optisch 5.1 naar mijn (oude maar trouwe) Logitech Z-5500...
Ik heb mijn one X op mijn LG C9 aangesloten met HDMI en dan met eARC naar mijn SL8Y soundbar met die 2 draadloze speakerset achter me. Heb nergens vertraging in, al het geluid is precies zoals het hoort. Alleen YouTube heeft af en toe wat vertraging, maar dat is een bekend probleem.
:fill(white):strip_exif()/i/2003242344.jpeg?f=thumblarge)
:strip_exif()/i/2003974794.jpeg?f=imagenormal)
/i/2003971570.png?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2003978294.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2003974844.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2001623315.jpeg?f=imagegallery)
/i/2001116835.png?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003978228.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2003978226.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2003974794.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003792936.jpeg?f=imagenormal)
:strip_exif()/i/2003978230.jpeg?f=imagenormal)
/i/2003974772.png?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003714362.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003972424.jpeg?f=imagearticlefull)
:strip_exif()/i/2003974786.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003974788.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003974790.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003974792.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003974796.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003974798.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003974800.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003974802.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003974804.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2003974806.jpeg?f=imagegallery)
:fill(white):strip_exif()/i/2003242344.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2003852206.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004330216.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2004006524.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/u/266273/crop5e26d80cce2b0_cropped.jpeg?f=community)
/u/215060/crop60c87cf439ed8_cropped.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003996868.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003988088.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003978744.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003921824.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2003871292.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2004972224.jpeg?f=fpa)
/i/2003242336.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/1339661894.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2003849816.jpeg?f=fpa)
/i/2003656016.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2003518046.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2003766880.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/1262956441.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2003996422.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2003378306.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2003658860.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2001877459.jpeg?f=fpa)
/i/2002280635.png?f=fpa)
/i/2003672162.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2003487874.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2003060694.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/u/44074/avatar001.gif?f=community){kind=avatar}
/u/1019793/crop5e0eb28067928_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/291379/aardappel2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/427246/XB1_avatar.jpg?f=community){kind=avatar}
/u/392690/crop5f1ff8150f254_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/111174/sachiel-small.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/458033/crop5aba639f57cc5_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/142312/crop58adabc74348d.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/475958/genghis-khan.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/614228/crop6023bf71e398d_cropped.jpg?f=community){kind=small}
/u/240238/crop5dd426acbbb87_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/221910/crop568251d74f211_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/376389/Tick.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/56136/crop682f3922809ae_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/161314/1285883144966.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/381882/sphere60x60.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1184902/crop63aa73e38ea33_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/464616/wvo-porsch-gif.gif?f=community){kind=small}
/u/1172588/crop5df7827fa0d4a_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/269449/crop5f3cdfa201d6b_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/131884/crop627114be43b7a_cropped.jpg?f=community){kind=small}
Als er iets gevoelig is voor lag is het Wi-Fi wel de meeste gamers hebben dat ding bekabeld aangesloten.
/u/417751/crop56c0d3e3b452e_cropped.png?f=community){kind=small}
Alleen als je nieuwe klant wordt, als bestaande klant kan je altijd barsten. Mijn router van de ISP heeft niet eens 5Ghz
:strip_icc():strip_exif()/u/28600/skull-night2.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/50793/thumb-exorcist.jpg?f=community){kind=small}
/u/278921/clicker.png?f=community){kind=small}
/u/45865/crop62338715be02f.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/75578/crop5935346597d2a_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/256640/crop57a32232b96c6.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/35296/crop58ee1af0aa1db.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/16422/crop5aeaddaca37a5_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/231397/crop5daf616bcc2f3_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/114619/crop5ddcf611cf8f9_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/160492/crop64860c028352c_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/247148/WhatPulse.gif?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/110875/crop65a3910148c93_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/76569/garfield14.jpg?f=community){kind=small}
/u/381607/have%2520a%2520nice%2520day%2520-%2520small.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/388658/crop689b1a1d1c598_cropped.jpg?f=community){kind=small}