Intel 12th Gen 'Alder Lake' Review

Intel is terug, en hoe

Line-up en prijzen

Waar de elfde generatie Core-processors direct uit dertig verschillende modellen bestond, doet Intel het bij de Alder Lake-generatie rustig aan. Vanaf 4 november zijn er zes modellen beschikbaar, waarbij het uitsluitend om overklokbare modellen met een vrij instelbare multiplier gaat. Lager gepositioneerde varianten worden pas in het eerste kwartaal van 2022 op de markt gebracht.

Core i9 12900K

Het topmodel is natuurlijk de Intel Core i9 12900K, met acht snelle P-cores en acht zuinige E-cores. De L3-cache van 30MB wordt gedeeld tussen alle cores en de geïntegreerde gpu, terwijl de 14MB L2-cache bestaat uit 1,25MB per P-core en 4MB per cluster van vier E-cores. De P-cores boosten naar maximaal 5,2GHz in een singlethreaded workload; de E-cores kunnen 3,9GHz bereiken.

Officieel geeft Intel geen allcore-turbo's op, maar als onderdeel van de temperatuurtest kun je die verderop in deze review wel vinden. De 12900K boost daarin tijdens een rendertest naar 4,9GHz voor de P-cores en 3,7GHz voor de E-cores. De igpu is een UHD 770, die wat mogelijkheden en aantal cores betreft identiek is aan de UHD 750 van de vorige generatie.

Zoals Intel vorige week al aankondigde, spreekt het voor de nieuwe overklokbare cpu's niet langer over een tdp, maar hanteert het de termen 'processor base power' en 'maximum turbo power'. De processor base power is het stroomgebruik op de baseclocksnelheid en daarmee in feite identiek aan de vroegere tdp, terwijl de maximum turbo power het maximale stroomverbruik is als de processor in de turbomodus opereert. Daarmee zet Intel in elk geval voor de overklokbare K-processors een streep door de verwarring die de PL1- en PL2-powerlimits bij de afgelopen generaties veroorzaakten. De nieuwe standaard voor deze processors is dat ze onbeperkt kunnen boosten, tenzij de pc-fabrikant - en in geval van zelfbouw ben je dat zelf - anders bepaalt om binnen de mogelijkheden van de koeling en stroomtoevoer te blijven.

De adviesprijs van de i9 12900K bedraagt 615 euro, wat 67 euro meer is dan wat de 11900K bij introductie moest opbrengen. De 12900KF is exact dezelfde processor, maar dan zonder ingeschakelde geïntegreerde graphics, waarmee je 26 euro kunt besparen.

Cores

Caches

Kloksnelheden

Gpu

Stroomgebruik

Adviesprijs

P

E

L2

L3

Base P

Turbo P

Base E

Turbo E

Base

Turbo

Intel Core i9 12900K

8

8

14MB

30MB

3,2GHz

5,2GHz

2,4GHz

3,9GHz

UHD 770

125W

241W

€ 615

Intel Core i9 12900KF

8

8

14MB

30MB

3,2GHz

5,2GHz

2,4GHz

3,9GHz

Geen

125W

241W

€ 589

Intel Core i7 12700K

8

4

12MB

25MB

3,6GHz

5,0GHz

2,7GHz

3,8GHz

UHD 770

125W

190W

€ 427

Intel Core i7 12700KF

8

4

12MB

25MB

3,6GHz

5,0GHz

2,7GHz

3,8GHz

Geen

125W

190W

€ 401

Intel Core i5 12600K

6

4

9,5MB

20MB

3,7GHz

4,9GHz

2,8GHz

3,6GHz

UHD 770

125W

150W

€ 302

Intel Core i5 12600KF

6

4

9,5MB

20MB

3,7GHz

4,9GHz

2,8GHz

3,6GHz

Geen

125W

150W

€ 275

Core i7 12700K en Core i5 12600K

De Core i7 12700K heeft net als de Core i9 acht P-cores, maar slechts de helft van het aantal E-cores. Verder heeft de cpu 5MB minder L3-cache, namelijk 25MB, en 100 tot 200MHz lagere turboclocksnelheden voor beide typen cores. De processor base power is net als bij de i9 125W, maar het maximale stroomverbruik in de turbomodus is met 190W wel duidelijk lager. De chip gaat 427 euro kosten, of 401 euro als je kiest voor de KF-versie zonder igpu.

De goedkoopste chip in de voorlopige line-up is de Core i5 12600K, die als enige ook minder P-cores heeft: zes stuks. Het aantal E-cores is met vier stuks gelijk aan dat bij de i7. Dit model heeft weer 5MB L3-cache minder en nog wat lagere clocks. De maximum turbo power is vastgesteld op 150W, slechts 25W meer dan het base-stroomverbruik van 125W. De i5 12600K heeft een adviesprijs van 302 euro; de i5 12600KF gaat 275 euro kosten.

• Volgende pagina 8. Testverantwoording