Dit wordt de hardware van 2024

Preview van nieuwe cpu's, gpu's en ssd's

Overige hardware

Behuizingen

We wilden ook nog even de overige hardware aanstippen, zoals behuizingen en moederborden. In onze vooruitblik gaan die twee hand in hand, want we hopen en verwachten dat we in 2024 behuizingen gaan zien die met 'kabelloze' moederborden kunnen omgaan. Daarvoor moeten we even terug naar 2022. Tomas schreef over Project Stealth, waarbij Gigabyte een Aorus-build had gemaakt met een aangepast moederbord: de Z690 Aorus Elite, en een aangepaste videokaart: de RTX 3070 Gaming OC.

De aanpassingen bestonden bij het moederbord uit het verplaatsen van de 24-pins- en 8-pinsvoedingsstekkers naar de achterkant van het bord. Overigens zijn ook de kleinere connectors daarheen verplaatst, maar het gaat ons even om die dikke voedingskabels en -connectors. Bij de videokaart zijn de PEG-connectors verplaatst naar de onderkant, de kant met de PCIe-slotconnector dus. Gevolg: je ziet de kabels niet meer in de kast lopen, maar ze zijn allemaal netjes weggewerkt aan de achterkant, uit het zicht dus. Op de afgelopen Computex liet ASUS een vergelijkbaar idee zien: het Hidden Connector Concept. Omdat we een jaar verder waren, had ASUS een Z790-bord en RTX 4070-videokaart aangepast.

Voor beide concepten hadden ASUS en Gigabyte ieder een behuizing gemodificeerd om de kabels door te voeren en weg te werken, maar hopelijk blijft het in 2024 niet bij concepten, prototypen en demonstraties. Dan is het wel zaak dat moederbordfabrikanten dit soort borden als gezamenlijke standaard uitbrengen, zodat ook behuizingenfabrikanten het aandurven om kasten voor dit soort componenten te maken. Voor een kastenmaker is het immers niet lucratief om voor één concept een hele productielijn op te zetten en ook als het bij één moederbordfabrikant zou blijven, is dat een te groot risico. En moederbordfabrikanten kunnen moeilijk verwachten dat hun klanten zelf een kast gaan modden, dus wachten ze tot er kasten zijn voor dit concept. Hopelijk wordt deze kip-ei-impasse in 2024 doorbroken.

Wat we in 2023 wel hebben gezien en waarbij we geen reden hebben om in 2024 anders te verwachten, is het toenemende gebruik van glas en andere afwijkende materialen in behuizingen. Opnieuw tijdens de Computex zagen we al behuizingen met glas aan drie zijden en onder meer Fractal maakt gebruik van hout in behuizingen als de North en Terra. Ook de behuizingen van HYTE vonden gretig aftrek, met hun kenmerkende schuine glasplaat, en al dat glasgebruik zal ongetwijfeld navolging krijgen. Dat geldt misschien ook wel voor het fabriekshalve inbouwen van de display, zoals we dat in de Y70 zagen.

Lian Li O11 Vision met glas aan drie kanten

Ook zagen we in 2023 diverse modulaire behuizingen en kasten die als flatpack kwamen. Wie weet gaan we vaker dat soort 'groene' kasten zien, die wat transport betreft minder belastend voor het milieu zijn of naar wens uitgebreid kunnen worden. Of misschien zien we wel de introductie van recycled materialen in behuizingen; wie zal het zeggen. Ook als dat allemaal niet gebeurt, hopen we op z'n minst minder piepschuim in de dozen van behuizingen aan te treffen; het is hoog tijd voor geperst karton of andere, minder verschikkelijke verpakkingsmaterialen dan eps.

Voedingen en geheugen

Ten slotte stippen we nog even voedingen en geheugen aan. Daar lijkt misschien vaak weinig te gebeuren, maar afgelopen jaar zagen we de opkomst van ATX 3.0-voedingen met onder meer de roemruchte 12Vhpwr-stekker voor videokaarten eraan. Zoals je in Tomas' uiteenzetting over deze ATX 3.0-voedingen kunt lezen, behelst de standaard meer dan die fijne connector. Je voeding is ook slimmer, krachtiger en efficiënter. Bovendien komt de verfijning van deze standaard eraan. ATX 3.1 lost onder meer het probleem met de 12Vhpwr-stekker op, want dat wordt in deze standaard een 12V-2x6-connector.

We schreven al even over de adoptiesnelheid van DDR5, maar over geheugen is nog meer te zeggen. Zo stegen de prijzen, net als die van nand, de laatste maanden van 2023, waardoor je met een goedkope upgrade net te laat bent. DDR5-geheugen werd wel steeds sneller, want waar de eerste kitjes nog moeite hadden om DDR4-kitjes voorbij te komen, zijn inmiddels kitjes van meer dan 8000MT/s goed verkrijgbaar. Ook zijn nu modules van 24 en 48GB verkrijgbaar, waardoor je niet meer gebonden bent aan 32 of 64GB systeemgeheugen. Dan is er voor laptops ook nog goed nieuws; de CAMM2-standaard is gepubliceerd, wat betekent dat je met één CAMM2-module dualchannelgeheugen in je laptop kunt zetten. Goedkoper voor de fabrikanten en betere prestaties voor jou dus, als de standaard tenminste wordt opgepakt in 2024.

Reacties (43)

[JWHtje]

Ik vraag mij alleen af op welke NM-Proces de nieuwe Arrow-lake gaat komen. Kon dit niet uit het artikel halen.

[wildhagen]

De verwachting is dat Arrow Lake de eerste CPU gaat zijn die uitkomt op Intel 20A, dat is het 5 nm proces van Intel.

Zie ook dit nieuwsbericht.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 23 juli 2024 05:29]

[Coolstart]

Dat is het 2 nm proces van Intel.

Ter info, Het is eerder 5nm en niet 2nm. Sowieso zijn al die nanometers een marketingterm en hebben al even geen relatie meet met de gate pitch afstand. Er is nooit echt een afspraak geweest hoe je dat moet meten.

Het enige wat echt telt is hoeveel rekenkracht kan je uit een chip puren Vs het verbruik. Al de rest zijn marketingtermen die weinig zeggen over de echte prestaties. Dat is altijd al geweest maar is nu zeker het geval.

De getallen van verkleining zijn eerder een indicatie hoe zuinig de transistor is en hoe goed hij is aan te sturen en hoe goed ze de lekstromen onder controle krijgen.

Uiteindelijk is het nu Imec + AMSL die de technologie bepaald omdat Intel
nu ook rekent op EUV machines van AMSL.
De gate-all-around field-effect transistor of GAA is zo een nieuwe generatie transistor.

https://www.tomshardware....-3d-stacked-cmos-20-plans

[d3x]

uit het artikel:

Net als de Meteor Lakes voor laptops krijgen de Arrow Lake-cpu's dus een tileontwerp waarbij de processor uit verschillende chiplets bestaat. Een aanzienlijk deel daarvan komt waarschijnlijk niet uit Intels eigen fabrieken, maar uit die van TSMC. Dat is voor het eerst bij een Intel-desktopprocessor. De chipontwerper gaf eerder aan dat voor diverse chiplets ook de Intel 3- en Intel 20A-nodes worden ingezet, maar sommige bronnen betwijfelen of dat laatste productieproces op tijd klaar zal zijn.

[Reactie gewijzigd door d3x op 23 juli 2024 05:29]

[bwerg]

maar sommige bronnen betwijfelen of dat laatste productieproces op tijd klaar zal zijn.

Waar nog aan toegevoegd moet worden dat Intel hun planning bij de recentste nieuwe procedé's (met name 10nm / Intel 7) ruimschoots gemist heeft, met meerdere jaren verschil. En dat het er met EUV niet makkelijker op geworden is.

Dus degenen die zitten te wachten op een nieuwe CPU-serie moeten rekening houden met teleurstellingen. Al gebruikt AMD "gewoon" de nieuwe node van TSMC, die door Apple al een geruime tijd wordt gebruikt, dus daar is wel wat moois te verwachten.

[Reactie gewijzigd door bwerg op 23 juli 2024 05:29]

[d3x]

Intel heeft hun interne technology roadmap al aangepast om toch maar hun marketing doel te halen, "sell the good news" weet je wel... Patje heel goed in.

High-NA machines are no longer a part of Intel’s production plans for 18A. With the node now arriving before production-grade High-NA machines, Intel will be producing 18A with the tools they have, such as ASML’s NXE 3000 series EUV scanners. Instead, the intersection between 18A and High-NA will be that Intel using the 18A line to develop and validate the use of High-NA scanners for future production.

https://www.anandtech.com...production-in-future-node


Als je er dan ook nog bijneemt hoeveel tiles van Meteor en Arrow van TSMC komen.... dit zal hun winsten zeker niet ten goede komen.

[Reactie gewijzigd door d3x op 23 juli 2024 05:29]

[bitofvenom]

Ik mis wel de arm processoren in het verhaal. Nu qualcomm met de snapdragon, nvidia en anderen hierop vol gaan inzetten voor windows pc's. Ook moederborden komen eraan voor deze processoren.

[youridv1]

Dit artikel gaat om hardware voor de DIY onderdelen markt. Daarom wordt er niets arm gerelateerds genoemd zoals bijvoorbeeld apple silicon of snapdragons.

[psychicist]

Daarom lees ik deze artikelen zelden of slechts vluchtig. Wat mij betreft is er steeds meer een kloof aan het ontstaan tussen de hardware waar hier aandacht aan besteed wordt en de hardware die ik van plan ben aan te schaffen.

Wat losse componenten betreft, zijn de Ampere Altra (Max) en AmpereOne platformen interessant. Van dergelijke platformen zullen er in de loop der tijd meer volgen.

[himlims_]

dat zijn toch wel uitzonderlijke / afwijkende 'eisen' waar 90% van de tweakers omheen loopt; een mobo van 1500,- is niet de gemiddelde doelgroep, wel dan?

[psychicist]

Ik neem aan dat je het artikel hebt gelezen, waarin vermeld staat dat het om een bundel gaat van een workstation/server moederbord en een 64-core Ampere Altra processor voor €1500. Bij Intel en AMD ben je voor zulke bundels een stuk duurder uit, zelfs als je voor een 32-core x86 Threadripper of het Intel equivalent zou gaan.

Ik weet eigenlijk niet of er een specifieke Tweakers doelgroep bestaat en wat voor 'eisen' die stelt aan de hardware die aangeschaft zou moeten worden. Het lijkt mij nuttiger om voor verschillende categorieën van gebruik te kijken waar je de meeste prestaties krijgt voor je geld. Ik hanteer zelf de volgende categorieën:

Budget SBC
ARM: veel borden met RK3588 zoals Orange Pi 5 Plus en Raspberry Pi 5.
x86: mini-pc's met Intel N100/N305.

Desktop:
ARM: Apple Mac (Mini/Studio/Pro) en Nvidia Jetson Orin (Nano/AGX), maar deze zijn niet modulair opgebouwd.
x86: veel keuze op de markt van Intel en AMD.

Workstation/server
ARM: Ampere Altra (Max)/AmpereOne, Nvidia.
x86: veel keuze op de markt van Intel en AMD, maar je betaalt voor de absolute prestaties en het stroomgebruik.

Het is wachten op ARM hardware voor de desktop. Zowel van onder als van boven is ARM al het voordeligst in aanschaf en gebruik, hardwarefabrikanten moeten zich alleen nog op de desktop met modulaire componenten gaan richten de komende jaren.

Softwarecompatibiliteit is een andere issue, die redelijk onafhankelijk is van de beschikbaarheid van ARM hardware.

[Sjakelien]

Had er voor de volledigheid niet ook iets over Apple Silicon geschreven moeten worden? Of is dat te obscuur?

[Werelds]

Hoe is Apple relevant in dit verhaal? Het gaat hier om onderdelen, Apple Silicon kun je enkel als deel van een geheel product krijgen en dat zal nooit veranderen.

[1Mark]

En snel klaar: misschien een M4 in het najaar die de snelste cpu is die apple ooit heeft gemaakt

[jfdaniels]

Er had wel iets gezegd kunnen worden over ARM in het algemeen (met of zonder Apple silicon). Ik weet het, elk jaar wordt dit voorspeld, maar er lijkt wel iets te bewegen bij zowel Microsoft als bij producenten.

[Reactie gewijzigd door jfdaniels op 23 juli 2024 05:29]

[psychicist]

Het is even wachten op wat er dit jaar gaat gebeuren met hardware van andere bedrijven. Als Qualcomm ook met een op componenten gebaseerd desktop platform komt, zal er te zijner tijd wel aandacht aan besteed worden.

[inhico]

Op zich mooi dat de AM5-socket nog even meegaat en ook geschikt is voor Zen5 etc. Wat ik me dan afvraag is in hoeverre dan alle huidige moederborden geschikt zijn, of te maken met een firmware/bios-update. Zijn alle specificaties al zolang van tevoren bekend? Of wordt een deel van de nieuwe functionaliteit nog niet uitgerold, omdat de socket het niet aan kan?

[Werelds]

Je krijgt uiteraard niet magisch een PCIe upgrade of iets dergelijks, maar als je kijkt naar AM4 dan kun je een 5800X3D op talloze launch moederborden (Q1 2017 dus) prikken zonder problemen, zolang de bios maar up to date is. Niet álle AM4 moederborden hebben die vereiste updates gekregen (de budget modellen worden soms over geslagen), maar de meeste X370 plankjes wel

[Wolfos]

Ik heb behoorlijk wat problemen gehad met de upgrade van Zen 2 naar 3. Die firmware updates zijn ook niet alles.

[D.oomah]

Het probleem zat hem erin dat (vooral) de eerste generatie am4 borden een beperkte bios chip hadden. AMD kwam uit een moeilijke tijd en moederbordfabrikanten waren nog niet overtuigd van het succes van de zen chips. Daarom waren bordjes vaak erg karig uitgerust wat problemen opleverde rond zen 3 tijdperk.

Zo werd op mijn moederbord de ondersteuning voor een aantal low end zen 1 chips gedropt in de nieuwe firmware. Dus toen ik upgrade moet ik eerst de bios flashen met mijn oude cpu, dan de nieuwe cpu erin en hopen dat de nieuwe cpu werkte en dat de firmware upgrade was gelukt, want er was geen weg meer terug.

[Werelds]

YMMV uiteraard, het is zeker geen gegarandeerd vlekkeloos proces. Maar op mijn C6H gaf Zen 1 -> Zen 3 geen enkel probleem

[Henkje.doc]

Mooi overzicht van wat er dit daar allemaal zit aan te komen.
Ben benieuwd of dit naast het jaar van de nieuwe hardware, ook het jaar gaat worden van de prijzenslag. Gaan GPU's weer voor een nette prijs te koop zijn? Tijd zal het ons leren

[knijn]

Gaan GPU's weer voor een nette prijs te koop zijn? Tijd zal het ons leren

Ik ben er bang voor. Behalve als Arc snel genoeg is en relatief goedkoop genoeg blijft zie ik niet dat Nvidia en AMD prijzen laten zakken, maar ja, ik ben ook maar een niets wetende koper

[lezzmeister]

Nvidia laat de prijzen niet zakken, en zowel dan heel weinig en/of traag.

Ze halen veruit het meeste geld uit verkoop aan grote bedrijven. Als ze op termijn zeggen laat de consumentenmarkt maar sterven ben ik ook niet verrast.

[Uruk-Hai]

In mijn toekomstige build wil ik een luchtgekoelde AMD APU waarop ik lekker FullHD wil kunnen gamen.
De reviews van de AMD 5000 APU's hebben me tot nu toe niet overtuigd.
De AMD 7000 APU's zouden weer een wat zwakkere iGPU hebben.

Ik kijk daarom zelf met smart uit naar de toekomstige reviews van de AMD 8000 APU's. Dit beknopte overzicht maakt mij alvast goed duidelijk dat de ene AMD 8000 APU de andere niet is, waarvoor mijn dank

[bwerg]

Qua GPU zijn de 8000G's erg vergelijkbaar met bestaande laptop-chips van de 7000-generatie (of eigenlijk het 7000-jaartal, oftewel 2023, volgens het nieuwe benamingsschema). Dus daar is al wel wat over te vinden. Misschien krijgen de desktop-chips een wat hogere kloksnelheid omdat die wat meer energie mogen verstoken.

[Reactie gewijzigd door bwerg op 23 juli 2024 05:29]

[youridv1]

je moet even googlen op Radeon 780M. Dat is de modelnaam van de laptop iGPU die in de snelste 8000G zou moeten komen

[lezzmeister]

Ik ben wel benieuwd naar de 8000G reeks maar hou mijn hart niet bepaald vast. Ik denk niet dat de sprong van DDR4 naar 5 veel uithaalt. Misschien dat een infinity cache op de APU genoeg uithaalt? Als dat er al op zit.

[rstyled]

Intel heeft sinds het 3e kwartaal 2023 grote sprongen gemaakt met driver optimalisatie voor content creation workloads. Hierdoor zijn de A750 en A770 op wat bugs na best interessant geworden gezien de prijs/prestatie verhouding. Ik heb hoge verwachtingen voor Battlemage omdat het driver team nu wel up and running is.

[Termy]

Komt er ook nog een artikel over de monitors van 2024? Zo niet, dan zou ik hier graag willen benoemen dat ik ernstig uitkijk naar de nieuwe WOLED monitors van LG en dan met name de 27" 1440p 480Hz met nieuwe RWGB stripe voor betere text rendering.

Ik heb nu de Asus PG27AQDM en dat is een fantastische monitor maar is qua bewegingsscherpte niet heel veel beter dan de 240Hz backlight strobing LCD die ik ervoor had en text rendering is een beetje jammer. Deze nieuwe upgrade die ergens aan't eind van het jaar verwacht wordt (bron: TFT central) lijkt me een zeer lekkere upgrade waar ik een tijdje mee toe zal kunnen .

Black frame insertion bij m'n huidige monitor zou ook een mooie upgrade zijn maar daar lijken de fabrikanten halsstarrig niet aan te willen dus tja.

[willemdemoor]

Zocht je deze? (review: Televisies en monitors van 2023 en 2024 - Oledontwikkeling en miniled)

[Termy]

Ja.. ik had die zelfs al gelezen. Geen idee waarom me dat even ontschoten was .

De 1440p 480 Hz RWGB (of schermen met die stripe in't algemeen) werden daar dan weer niet genoemd, in mijn verdediging .

[Gerard001a]

Ik wens alle gebruikers, lezers en redactie van Tweakers een geweldig mooi 2024 toe
Vol met mooie artikels en testen.
Nu de samenwerking met Hardware info volbracht is, zie ik en met mij vele anderen, uit naar nog meer mooie inhoudelijke artikelen

[Reactie gewijzigd door Gerard001a op 23 juli 2024 05:29]

[Reem0nN]

Ik hoop ergens dat AMD toch nog de high-end GPU markt op zijn kop gaat zetten, Nvidia voelde eindelijk concurrentie, ook vanwege AMD hun prijs/kwaliteit verhouding. Maar zoals het er nu uitgaat zien is Nvidia straks dus de enige die high-end gpu's ontwikkeld en daardoor het nog meer gaat uitmelken want waarom zou je dat niet doen als je toch al marktleider bent en de enige fabrikant die in de high-end markt zit. jammer, maar hoop ergens op een gezonde concurrentie in de toekomst.