Waar 2022 begon met torenhoge geheugenprijzen, zeker in het geval van DDR5, was dat in 2023 wel anders. Net als bijvoorbeeld de prijzen van videokaarten en ssd's, kwamen de prijzen van DDR4- en DDR5-geheugen na de pieken van de coronacrisis in 2021 in een vrije val terecht. Geheugenfabrikanten zetten dan ook alles op alles om die daling te remmen, bijvoorbeeld door hun productie terug te schroeven, iets wat volgens analisten in de laatste periode van 2023 zichtbaar zou moeten worden.
In dit artikel blikken we terug op de ontwikkelingen in de geheugenmarkt gedurende dit jaar. Dat doen we aan de hand van door ons verzamelde data uit de Tweakers Pricewatch. We bekijken de algemene prijsontwikkeling van DDR4 en DDR5 in 2023 en voor welke bedragen direct leverbare DDR4- en DDR5-sets tegenwoordig verkocht worden. Ook gaan we in op de leverbaarheid van DDR5 en hoe dat het afgelopen jaar is veranderd.
Pricewatch-data
Dit artikel is gebaseerd op verzamelde gegevens uit de Tweakers Pricewatch. Op basis van deze data is onder andere uitgerekend hoe de prijs per GB van DDR4 en DDR5 zich het afgelopen jaar heeft ontwikkeld. Ook zijn de laagste prijzen van leverbare sets per geheugencategorie uitgezocht en bekijken we hoeveel DDR5-sets in totaal leverbaar zijn.
Om het prijsverloop van DDR4 en DDR5 aan te tonen, is de gemiddelde prijs per GB sinds januari 2022 berekend. De selectie is beperkt tot het prijsverloop van DDR5-4800 en DDR4-3200. Voor het berekenen van de geheugenprijzen die in april, augustus en december 2023 spelen, zijn de vijftien populairste geheugensets per type en snelheid gebruikt om een gemiddelde prijs per GB te berekenen. In het geval van de laagst geprijsde geheugensets, is bij iedere categorie altijd gekozen voor de laagste prijs van een geheugenset met een levertijd van één dag die in de Pricewatch te vinden was. Verdere verduidelijkingen staan onder de individuele grafieken.
De algemene prijsontwikkeling in 2023
Dit jaar begon dus met snel dalende geheugenprijzen, die toen al ver onder de piek van begin 2022 zaten. Geheugenfabrikanten, onder wie marktleiders Samsung en SK hynix, begonnen dan ook al snel hun geheugenproductie terug te schroeven. Door minder te produceren, zou het aanbod immers dalen. En een lager aanbod moet op zijn beurt de prijsdalingen doen omkeren, of in ieder geval afremmen.
Hoewel die productierem vrij vroeg in 2023 begon, werden de gevolgen pas vrij laat in het jaar zichtbaar. Geheugenfabrikanten en hun klanten zaten, door de lage vraag toen nog op volle capaciteit werd gedraaid, met overtollige voorraden die eerst weggewerkt moesten worden. De prijzen daalden dan ook maandenlang vrolijk door.
We concludeerden echter in ons recentste geheugenprijzenoverzicht, uit augustus van dit jaar, al dat de bodem van de dram-prijzen in zicht was. Dat bleek ook zo te zijn. De prijzen bereikten in september hun dieptepunt. Sindsdien is een voorzichtige stijging te zien, hoewel dat in de onderstaande grafiek wellicht amper zichtbaar is.
Hoewel de prijzen van zowel DDR4 als DDR5 nog altijd fors lager zijn dan begin 2022, lagen de prijzen per GB van beide geheugentypen deze maand op hun hoogste punt sinds mei. De DDR5-prijzen zijn nu, in december, bijvoorbeeld 6,85 procent hoger dan op hun dieptepunt in september. Bij DDR4 bedraagt die stijging sinds september 10,64 procent, met de kanttekening dat de DDR4-prijzen op 1 december gemiddeld weer iets lager waren dan op 1 november. De DDR5-prijzen stegen deze maand wel voorzichtig door.
Ook opvallend is dat de prijsverschillen tussen DDR4 en DDR5 flink zijn gekrompen in 2023. Laatstgenoemde is gemiddeld nog altijd duurder dan DDR4, dat inmiddels al bijna een decennium op de markt is, maar dat verschil is inmiddels teruggebracht van ruim het dubbele naar een kleine 34 procent. Op een dieptepunt in november was dat verschil zelfs 24 procent. In december stegen de DDR5-4800-prijzen overigens iets verder, terwijl de DDR4-3200-prijzen gemiddeld genomen iets daalden.
Prijsverschillen per geheugensnelheid
Ook in de gemiddelde en laagste prijzen per geheugensnelheid is duidelijk te zien dat geheugenfabrikanten hun productie hebben teruggeschroefd. De prijzen zijn namelijk sinds augustus vrijwel unaniem gestegen over alle verschillende geheugensnelheden. Zoals we hiervoor al stelden, zijn de DDR4- en DDR5-prijzen nog niet op het niveau van begin dit jaar, toen ze nog relatief hoog waren in vergelijking met de dalingen in de maanden daarop, maar die kant lijkt het wel weer op te gaan.
De prijzen van DDR5-geheugen liggen in alle gevallen hoger dan in augustus, zowel gemiddeld als minimaal. De grootte van die stijgingen verschilt wel per snelheid. Zo stegen de prijzen van DDR5-4800- en -6200-geheugen relatief weinig, terwijl de prijsstijging van geheugen van 5200 of 6400MT/s juist relatief groot is.
Opvallend is verder dat de gemiddelde kosten van relatief snel DDR5-geheugen, van 5600 of zelfs 6000MT/s, een kleinere meerprijs heeft dan voorheen. Die trend was eerder dit jaar al te zien en zet nu door. Dat maakt tragere geheugensets, van bijvoorbeeld DDR5-4800, momenteel minder interessant dan rond het begin van de DDR5-release. DDR5-5200 is gemiddeld genomen zelfs iets duurder dan DDR5-5600 en -6000.
De prijsontwikkelingen bij DDR4 zijn grotendeels hetzelfde. DDR4-3000 is gemiddeld als enige in prijs gedaald sinds augustus. Alle overige DDR4-snelheden zijn, zowel bij de gemiddelde als de laagste prijzen, duurder geworden. De prijzen zijn nog wel lager dan in april van dit jaar, met daarin alleen DDR4-4400 als uitzondering.
- Gemiddelde prijs/GB DDR5
- Laagste prijs/GB DDR5
- Gemiddelde prijs/GB DDR4
- Laagste prijs/GB DDR4
Laagste prijzen DDR4- en DDR5-sets door het jaar heen
Als we dieper inzoomen op de laagste prijzen van daadwerkelijk leverbare geheugensets, dan zien we de dalingen eerder dit jaar en de voorzichtige stijging opnieuw duidelijk terug. In april kostte een DDR4-setje van 32GB nog minimaal een kleine zes tientjes, waar je daar in augustus minder dan 50 euro voor kwijt was. Inmiddels is die minimumprijs weer met een tientje gestegen.
Ook de prijsstijgingen van DDR5 zijn goed te zien. Een 32GB-kit DDR5-geheugen kost nu gemiddeld ongeveer 100 euro, waar dat in augustus nog 85 tot 95 euro was en in april 105 tot 115 euro. Enkel de prijzen van snel DDR5-geheugen, vanaf 7000MT/s, ontkomen aan de genoemde trend. Die prijzen waren in december nauwelijks verschillend ten opzichte van augustus. In sommige gevallen is dat geheugen zelfs iets goedkoper. Bij die sets valt wel op dat de meerprijs nog altijd fors is ten opzichte van lager geklokte geheugensets. Bovendien zijn de voorraden van snel DDR5-geheugen nog altijd minder dan voorheen, iets waar we later dieper op ingaan.
Verder valt op dat DDR4-geheugen weer het prijsniveau van april nadert. In sommige gevallen is dat geheugen nog wat goedkoper dan acht maanden geleden, maar die verschillen worden kleiner. In vergelijking met augustus zijn bijna alle DDR4-prijzen in december gestegen. Dat geldt echter niet bij alle sets; sommige 64GB-prijzen liggen nog wat lager dan in augustus.
- December
- Augustus
- April
DDR5-voorraaden nemen nog altijd toe
Samen met de voorzichtige prijsstijgingen zien we nog een andere trend op de geheugenmarkt. DDR5-geheugen was bij release eind 2021 bijzonder slecht leverbaar en dan veelal alleen tegen woekerprijzen. Dat zette door in 2022. Begin 2023 was de situatie al een stuk beter en dat is het hele jaar alleen maar verder verbeterd.
Als je nu een setje DDR5-geheugen wilt aanschaffen, dan hoef je niet meer verschillende webwinkels af te struinen in de hoop op wat voorraad te stuiten. DDR5 is, hoewel de niveau's nog niet kunnen tippen aan die van DDR4-sets, nagenoeg gemeengoed geworden.
De enige uitzondering is 8GB-setjes. Die waren van begin af aan slecht leverbaar en dat aanbod is nog altijd niet zo groot. Het aantal setjes dat uit voorraad leverbaar was, kromp zelfs iets in december ten opzichte van ons vorige meetmoment in augustus.
Verder de diepte in: de DDR5-voorraden in 2023
Als we kijken naar de voorraden van DDR5-sets van 4800 tot en met 6600MT/s, dan zijn er in totaal 575 kits direct leverbaar in de Pricewatch. Dat is een stijging ten opzichte van ons meetmoment in augustus, toen we 503 leverbare sets noteerden, wat op zijn beurt weer hoger lag dan de 348 leverbare geheugenkits in april.
Als we naar de verschillende snelheden kijken, dan valt op dat snellere geheugensets nog altijd minder goed leverbaar zijn dan de langzamere varianten. De sweetspot ligt op 5600 tot 6000 megatransfers per seconden, net als in de genoteerde prijzen. Van die sets zijn relatief gezien de meeste beschikbaar, met een gezamenlijk aandeel van 56,6 procent van de DDR5-totaalvoorraad. DDR5-6600 doet het logischerwijs het slechtst, met 14 leverbare kits op ons meetmoment. Dat komt neer op 2,4 procent van de totale voorraad.
Overigens was de voorraadtoename in december kleiner dan die tussen april en augustus. Dat wordt onder meer veroorzaakt door verschuivingen in de afzonderlijke snelheden. Zo nam de totaalvoorraad DDR5-5200-sets af, terwijl de voorraden van andere snelheden juist (licht) toenamen.
Verder valt op dat 32GB-sets wederom het populairst zijn, met 272 leverbare sets. Daarmee is die geheugencapaciteit goed voor bijna de helft van de totale voorraad leverbare sets in dit rekenvoorbeeld. Dat was ook het geval in augustus en april, hoewel de totaalvoorraad, en daarmee het aantal leverbare 32GB-kits, lager lag dan in december.
32GB wordt opgevolgd door 64GB-kits en met 16GB-setjes op plaats drie. Ook dat beeld is in december onveranderd ten opzichte van onze voorgaande twee meetmomenten, toen 64GB en 32GB ook respectievelijk op de tweede en derde plaats stonden. Kits van 8GB blijven slechts een beperkt aanbood hebben, met 20 uit voorraad leverbare sets. Van andere capaciteiten, zoals 24GB, 48GB, 96GB of 128GB, waren in december in totaal 51 sets leverbaar, bijna een verdubbeling ten opzichte van augustus.
- December
- Augustus
- April
Aantal uit voorraad leverbare DDR5-geheugensets in de Pricewatch (december 2023) | |||
Geheugentype | Aantal modellen op voorraad | Verdeling per capaciteit | Percentage van totaal |
DDR5-4800 | 86 | 8GB: 10x 16GB: 30x 32GB: 29x 64GB: 14x Overig: 3x |
14,93% |
DDR5-5200 | 84 | 8GB: 3x 16GB: 18x 32GB: 34x 64GB: 22x Overig: 7x |
14,58% |
DDR5-5600 | 150 | 8GB: 6x 16GB: 20x 32GB: 73x 64GB: 33x Overig: 18x |
26,04% |
DDR5-6000 | 176 | 8GB: 1x 16GB: 19x 32GB: 96x 64GB: 48x Overig: 12x |
30,56% |
DDR5-6200 | 16 | 8GB: - 16GB: - 32GB: 11x 64GB: 5x Overig: - |
2,78% |
DDR5-6400 | 49 | 8GB: - 16GB: 3x 32GB: 23x 64GB: 13x Overig: 10x |
8,51% |
DDR5-6600 | 14 | 8GB: - 16GB: - 32GB: 6x 64GB: 7x Overig: 1x |
2,60% |
Totaal | 575 | 8GB: 20x 16GB: 90x 32GB: 272x 64GB: 142x Overig: 51x |
100% |
Aantal uit voorraad leverbare DDR5-geheugensets in de Pricewatch (augustus 2023) | |||
Geheugentype | Aantal modellen op voorraad | Verdeling per capaciteit | Percentage van totaal |
DDR5-4800 | 75 | 8GB: 10x 16GB: 29x 32GB: 25x 64GB: 11x Overig: - |
14,9% |
DDR5-5200 | 94 | 8GB: 4x 16GB: 19x 32GB: 42x 64GB: 23x Overig: 6x |
18,7% |
DDR5-5600 | 135 | 8GB: 6x 16GB: 18x 32GB: 67x 64GB: 33x Overig: 11x |
26,8% |
DDR5-6000 | 140 | 8GB: 3x 16GB: 21x 32GB: 77x 64GB: 35x Overig: 4x |
27,8% |
DDR5-6200 | 13 | 8GB: - 16GB: - 32GB: 8x 64GB: 5x Overig: - |
2,6% |
DDR5-6400 | 37 | 8GB: - 16GB: 4x 32GB: 19x 64GB: 8x Overig: 6x |
7,4% |
DDR5-6600 | 9 | 8GB: - 16GB: - 32GB: 3x 64GB: 6x |
1,8% |
Totaal | 503 | 8GB: 23x 16GB: 91x 32GB: 241x 64GB: 121x Overig: 27x |
100% |
Aantal uit voorraad leverbare DDR5-geheugensets in de Pricewatch (april 2023) | |||
Geheugentype | Aantal modellen op voorraad | Verdeling per capaciteit | Percentage van totaal |
DDR5-4800 | 63 | 8GB: 7x 16GB: 25x 32GB: 23x 64GB: 8x |
18,10% |
DDR5-5200 | 68 | 8GB: 5x 16GB: 15x 32GB: 34x 64GB: 14x |
19,54% |
DDR5-5600 | 100 | 8GB: 5x 16GB: 11x 32GB: 58x 64GB: 26x |
28,74% |
DDR5-6000 | 82 | 8GB: 4x 16GB: 13x 32GB: 50x 64GB: 15x |
23,56% |
DDR5-6200 | 11 | 8GB: - 16GB: - 32GB: 7x 64GB: 4x |
3,16% |
DDR5-6400 | 19 | 8GB: - 16GB: 2x 32GB: 12x 64GB: 5x |
5,46% |
DDR5-6600 | 5 | 8GB: - 16GB: - 32GB: 2x 64GB: 3x |
1,44% |
Totaal | 348 | 8GB: 21x 16GB: 66x 32GB: 186x 64GB: 75x |
100% |
Snel DDR5-geheugen wordt beter beschikbaar, maar blijft duur
De snelste DDR5-sets, met snelheden van 6800MT/s of hoger, waren het afgelopen jaar duidelijk slechter verkrijgbaar dan lager geklokte geheugensets. Die situatie is door heel 2023 echter wel verbeterd. Waar er in april slechts 20 geheugensets met snelheden van 6800MT/s leverbaar waren, nam dat in augustus al toe tot 35 stuks. Nu, in december, is de voorraad verder gestegen naar 59 direct leverbare sets.
Zo waren er in december, op ons meetmoment althans, slechts vier 64GB-geheugensets met snelheden van 6800MT/s leverbaar. Er waren geen 64GB-kits leverbaar met hogere snelheden dan dat. Bovendien valt ook de totaalvoorraad van snelle geheugenkits in het niet bij die van lager geklokte kits. In december waren er 505 langzamere geheugensets van 16GB, 32GB of 64GB leverbaar. Daarmee zijn die voorraden ongeveer 8,5 keer hoger dan 59 leverbare snellere sets met diezelfde capaciteiten.
Ook wordt voor snel geheugen nog altijd een hogere prijs gevraagd. Dat prijsverschil is door het jaar heen wel kleiner geworden. Zeker in april was dat het geval: toen werd voor een DDR5-6800-setje bijna drie keer zoveel geld gevraagd als voor een DDR5-4800-set. Dat liep in augustus terug tot bijna twee keer zoveel. Nu is de meerprijs van een dergelijke DDR5-6800-set van 32GB teruggelopen tot ongeveer 70 procent, wat natuurlijk nog altijd een forse meerprijs is.
- December
- Augustus
- April
Prijzen en voorraad DDR5-geheugensets van 6800MT/s en hoger o.b.v. Pricewatch-data (december 2023) | |||
Geheugen | Laagste prijs | Prijs/GB | Voorraad |
DDR5-6800 | 16GB: 96,90 euro 32GB: 136,50 euro 64GB: 275,50 euro |
16GB: 6,06 euro 32GB: 4,27 euro 64GB: 4,30 euro |
16GB: 2x 32GB: 8x 64GB: 4x |
DDR5-7000 | 16GB: - 32GB: 154,03 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 4,81 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 8x 64GB: - |
DDR5-7200 | 16GB: 104,90 euro 32GB: 135,13 euro 64GB: - |
16GB: 6,57 euro 32GB: 4,22 euro 64GB: - |
16GB: 4x 32GB: 14x 64GB: - |
DDR5-7600 | 16GB: 125,90 euro 32GB: 189,90 euro 64GB: - |
16GB: 7,87 euro 32GB: 5,93 euro 64GB: - |
16GB: 2x 32GB: 6x 64GB: - |
DDR5-7800 | 16GB: - 32GB: 222,00 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 6,94 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 2x 64GB: - |
DDR5-8000 | 16GB: 145,90 32GB: 199,00 64GB: - |
16GB: 9,12 euro 32GB: 6,22 euro 64GB: - |
16GB: 2x 32GB: 7x 64GB: - |
Totaal | - | - | 16GB: 10x 32GB: 45x 64GB: 4x Totaal: 59x |
Prijzen en voorraad DDR5-geheugensets van 6800MT/s en hoger o.b.v. Pricewatch-data (augustus 2023) | |||
Geheugen | Laagste prijs | Prijs/GB | Voorraad |
DDR5-6800 | 16GB: 94,90 euro 32GB: 133,74 euro 64GB: 264,18 euro |
16GB: 5,93 euro 32GB: 4,18 euro 64GB: 4,13 euro |
16GB: 3x 32GB: 8x 64GB: 2x |
DDR5-7000 | 16GB: - 32GB: 152,76 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 4,77 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 2x 64GB: - |
DDR5-7200 | 16GB: 109,90 euro 32GB: 137,53 euro 64GB: - |
16GB: 6,87 euro 32GB: 4,30 euro 64GB: - |
16GB: 4x 32GB: 11x 64GB: - |
DDR5-7600 | 16GB: - 32GB: 175,45 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 5,48 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 2x 64GB: - |
DDR5-7800 | 16GB: - 32GB: 205,81 64GB: - |
16GB: - 32GB: 6,43 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 2x 64GB: - |
DDR5-8000 | 16GB: - 32GB: 298,00 64GB: - |
16GB: - 32GB: 9,31 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 1x 64GB: - |
Totaal | - | - | 16GB: 7x 32GB: 26x 64GB: 2x Totaal: 35x |
Prijzen en voorraad DDR5-geheugensets van 6800MT/s en hoger o.b.v. Pricewatch-data (april 2023) | |||
Geheugen | Laagste prijs | Prijs/GB | Voorraad |
DDR5-6800 | 16GB: 103,00 euro 32GB: 196,90 euro 64GB: - |
16GB: 6,44 euro 32GB: 6,15 euro 64GB: - |
16GB: 2x 32GB: 6x 64GB: - |
DDR5-7000 | 16GB: - 32GB: 218,90 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 6,84 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 2x 64GB: - |
DDR5-7200 | 16GB: 118,90 euro 32GB: 181,90 euro 64GB: - |
16GB: 7,43 euro 32GB: 5,68 euro 64GB: - |
16GB: 2x 32GB: 6x 64GB: - |
DDR5-7600 | 16GB: - 32GB: 289,00 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 9,03 euro 64GB: - |
16GB: - 32GB: 2x 64GB: - |
DDR5-8000 | 16GB: - 32GB: - 64GB: - |
16GB: - 32GB: - 64GB: - |
16GB: - 32GB: - 64GB: - |
Totaal | - | - | 16GB: 4x 32GB: 16x 64GB: - Totaal: 20x |
Conclusie
Zoals gezegd, begonnen we het jaar met neerstortende geheugenprijzen. Na periodes van hoge prijzen en slechte beschikbaarheid, vooral in het geval van DDR5, was het weer mogelijk voor gebruikers om relatief goedkoop hun pc van een geheugenupgrade te voorzien, iets wat overigens ook gold voor ssd's, die gebruikmaken van een ander soort geheugen.
De prijzen stagneerden op hun dieptepunt rond augustus en september, om vervolgens voor het eerst in lange tijd weer voorzichtig te stijgen. Daarmee is duidelijk te zien dat de tactieken van geheugenfabrikanten, om hun productie en daarmee het aanbod terug te dringen, langzaam maar zeker beginnen te werken. We zeggen specifiek langzaam, omdat de stijgingen vooralsnog niet explosief zijn.
Het is te verwachten dat de dram-prijzen in 2024 verder zullen stijgen, hoewel de grootte van die stijging afwachten blijft. Analistenbureau TrendForce sprak eerder ook zijn verwachtingen uit voor verder stijgende dram-prijzen in 2024, mede omdat geheugenfabrikanten hun productie zullen blijven terugschalen. Diezelfde analisten verwachten overigens dat DDR5 volgend jaar DDR4 zal inhalen en 'de nieuwe mainstream' wordt. Of dat betekent dat het prijsverschil tussen DDR4 en DDR5 verder zal krimpen, moet nog blijken.