MSI toont moederbord voor desktops dat gebruikmaakt van compact CAMM2-geheugen

MSI heeft een moederbord voor desktops getoond met plek voor CAMM2-geheugenmodules. Het is het eerste desktopmoederbord dat wordt uitgebracht waar ondersteuning op zit voor die nieuwe standaard, die een alternatief moet bieden voor vastgesoldeerd geheugen.

MSI heeft op X een afbeelding getoond voor van de Z790 Project Zero Plus. MSI werkt daarvoor samen met Kingston, dat geheugen voor op dat moederbord heeft gemaakt. De Z790 Project Zero is het eerste moederbord met ondersteuning voor DDR5-CAMM2-geheugenmodules dat voor de desktop is bedoeld.

De Project Zero Plus heeft in ieder geval plaats voor geheugenmodules in het CAMM2-formaat, dat standaardenorganisatie Jedec eind vorig jaar introduceerde. CAMM2-modules zijn een vervangbaar alternatief voor vastgesoldeerd geheugen en kunnen zowel single- als dualchannelgeheugen bevatten. Ze zijn daarmee een stuk compacter dan SO-DIMM- of U-DIMM-modules.

De standaard is voornamelijk bedoeld voor in extra dunne laptops. Onlangs verschenen er al laptops zoals de Lenovo ThinkPad P1 Gen 7 waar Lpcamm2-geheugenmodules in zaten. Voor desktops is die formfactor meestal minder interessant, maar er zijn scenario's denkbaar waarbij dat anders is. Zo ontstaat er met CAMM2-geheugen meer ruimte in behuizingen om bijvoorbeeld koelers te plaatsen.

Op de nieuwe Z790 zitten nu geheugenmodules die door Kingston zijn gemaakt. Dat bedrijf toonde onlangs voor het eerst CAMM2-modules voor desktops, de Fury Impact CAMM2. Specificaties over het moederbord ontbreken vooralsnog; MSI wil het model over twee weken tonen tijdens de Computex. Het moederbord valt in de Project Zero-lijn; dat is MSI's recente serie aan hardware waarbij kabels aan de achterkant van een behuizing kunnen worden weggewerkt. Tweakers publiceerde vorig jaar een achtergrondartikel daarover.

Reacties (36)

[tjallo]

Wellicht ook interessant om te vermelden dat CAMM2 form-factor ook LPDDR5x ondersteunt (alhowel waarschijnlijk niet op dit moederbord), de mogelijkheid is er dus (mits die ondersteund wordt) om nog sneller geheugen in je MoBo te prikken.

[sspiff]

Ja precies. Een van de redenen voor CAMM2 was ook om geheugen dichter bij de CPU te kunnen brengen dan mogelijk is me DIMM of SO-DIMM. Wat dan weer tot kortere traces lijdt, wat het mogelijk maakt om lagere latency en strakkere timings te hanteren bij het geheugen.

CAMM2 heeft veel voordelen, niet alleen dat het dunner is voor laptops.

[Cafe Del Mar]

Het is "compacter" (in mm³), maar het neemt wel gigantisch veel plaats in (mm²) op een desktopmoederbord. Het nut daarvan ontgaat met volledig.

[Darun]

enigste voordeel wat ik me momenteel in kan denken voor consument, is dat het de cpu coolers minder in de weg zit.
plus wat @Osiummaster al zei, betere tracing.

Voor de fabrikant kan ik me indenken dat ze nieuwe standaard willen erin forceren op desktop om dan meer fabricatie op schaal voordelen te verkrijgen. Maar daar zet ik toch een vraagteken bij of dat genoeg is.

[Jeanpaul145]

Voor zelfbouw is het denk ik hoe dan ook niet genoeg. Ik zit nu toevallig net niet in de markt voor nieuwe hardware, maar toen ik m'n meest recente desktop samenstelde keek ik toch echt primair naar performance, efficiency en prijs van het systeem, en niet zozeer naar het optimaliseren van het oppervlak van de ram modules.

Voor pre-built machines kan het in principe aanslaan, als de prijs voor CAMM2-modules laag genoeg is relatief aan DDR5 DIMM modules van dezelfde capaciteit en timings. De reden dat het hier wel kan aanslaan is dat pc bouwers voornamelijk letten op het economische plaatje, waar een zelfbouwer op meer let dan alléén de prijs.

[aaahaaap]

Zo is het inderdaad niet zo nuttig. Als dit aan de achterkant zou zitten zou het wel aardig wat ruimte aan de voorzijde vrijmaken, vooral handig voor ITX. Zal wel in en kast moeten zijn die dan wat (ruimte voor) koeling heeft achter het moederbord lijkt me.

[Settler11]

Opzich geen slecht idee als die eerdere ontwikkeling van aansluitingen aan de achterkant ook verder aanslaat. Ik vraag me wel af hoeveel duurder het wordt voor de gebruiker als er meer aan beiden kanten gefabriceerd moet worden.

[laurxp]

Ik zie er wel potentie in voor mini-ITX bordjes - vooral als je het geheugen aan de achterkant plaatst. Deze modules zijn laag genoeg dat ze (net als sommige SSDs nu al) tussen het moederbord en de case passen.

Wellicht is het met heel veel kunst- en vliegwerk zelfs mogelijk om zowel op de voor- als achterkant modules te plaatsen, waardoor je het equivalent van 4 reguliere DIMMs op mini-ITX kan proppen.

Aan de andere kant, zoiets is ook al geprobeerd met sodimm, en dat is nooit echt bijzonder populair geworden.

[!nFerNo]

Het eerste dat ik dacht was dat het moeilijk te upgraden is, waar je voorheen een latje kon bijsteken zit je nu met het slot ingenomen en moet je het volledig vervangen. Kan mij moeilijk voorstellen dat ze 2x zo'n grote oppervlakte op een moederbord gaan inpalmen, naast het feit dat je nu meestal 4 slots hebt zelfs.

[sapphire]

Ik mis nou wel een foto van het betreffende bord in het artikel

Leuk dat er een link naar X staat maar daar kan ik niks op zien.

[comatoast]

Ik kom ook hier zodat ik niet naar x hoef , beetje teleurstellend dit inderdaad.

Tevens, hier het plaatje op twitter : https://pbs.twimg.com/media/GOQ_J1jW4AA4AT6?format=jpg

[TijsZonderH]

Ugh stom, die had ik er ook bij willen zetten, vergeten sorry!

[sapphire]

Slapeloze nachten hebben dat effect op een mens

[TijsZonderH]

Ik wil niet te veel opscheppen over m'n kind zoals je wel snapt maar hij sliep na 4 maanden al de hele nacht door dus ik ben eigenlijk best uitgerust

[sapphire]

In dat geval schande dat je het vergeten bent!!!

Als vader van drie beroerde slapers gun ik iedereen een goed slapend kind

[Caayn]

Als MSI een video had geplaatst dan was dat vast geëmbedded onderaan het artikel. De Tweakers redactie lijkt allergisch te zijn voor afbeeldingen

[Reactie gewijzigd door Caayn op 22 juli 2024 16:52]

[84hannes]

De Tweakers redactie lijkt allergisch te zijn voor afbeeldingen

Grappig, daar heb ik ook wel eens over geklaagd
forumtopic: Iets met foto's in plaats van YouTube

offtopic:
Op de plaats waar het hoort. Maar dat is notoir lastig, en nadat een voorstel tot verbetering het populairste verbeterpunt werd zijn de regels van het spel veranderd en maakt het de crew niet meer uit hoe populair een feature request is, dus die strijd heb ik opgegeven.

[Reactie gewijzigd door 84hannes op 22 juli 2024 16:52]

[Rrob]

edit> dubbel, comatoast was sneller

[Reactie gewijzigd door Rrob op 22 juli 2024 16:52]

[otandreto]

De afbeelding laat een MSI bord zien waar MS-7E23 op staat. Even zoeken en ik vind alleen een versie met dimm. Echter staat daar op versie 1.0 (zonder streep door de nul) bijvoorbeeld deze op amazon:
https://www.amazon.nl/MSI...roject-Zero/dp/B0CSND75QB

De gelinkte X foto (zie bericht van @comatoast) lijkt versie 1.3 op te staan. In mijn perspectief is het dan zeer aannemelijk dat de specificaties verder overeen komen met de 1.0 versie.

[Vhxrsion]

Dus het enige voordeel van deze nieuwe geheugen is dat het plat op de moederbord zit?

Gimmick in mijn opinie. Ga je een veel te dure moederbord kopen met veel te dure ram om wat plek te besparen zodat het uiteindelijk nog lelijker eruit ziet dan als je 'normale' ram had.

[Osiummaster]

Een ander geclaimed voordeel voor laptops was dat de traces naar de CPU korter zouden zijn en dat voor minder signaalverlies zou zorgen. Dus minder stroomverbruik nodig (denk echter niet dat het op desktop niveau nou echt het verschil zal maken) . Of misschien hogere snelheden?

[Marctraider]

Ligt er aan of de chips, of de I/O de bottleneck is van de snelheid

[Tazzios]

Geen ruzie met geheugen en koeler meer.

[marc574]

Dat is inderdaad een pluspunt. Vooral bij mini-itx-builds zou dit handig kunnen zijn om zodoende meer koeloppervalk te kunnen genereren en daarmee zwaardere cpu's te kunnen gebruiken.

[supersnathan94]

De footprint op het bord is alleen wel weer wat groter heb ik het idee. Dus ipv de hoogte gaan we nu de breedte in. Dat kan met Mini-ITX nog wel eens een ding zijn. Tenzij er ook slots op de achterkant komen. Maar dan zit je weer met koeling en airflow.

We gaan het zien. Fijn dat we iig verder kijken dan standaard DIMM.

[Vulcanic]

Grappig - persoonlijk heb ik niets tegen deze nieuwe standaard. Echter zal hij zichzelf op desktop nog wel moeten bewijzen.

[BLACKfm]

Dus dan zouden we nu desktop moederborden krijgen met een geheugenoplossing bedoelt voor laptops, waarvan _ik_ dus verwacht dat dit beperkt blijft tot een enkel bordje.

Als de hoogte een issue zou zijn dan kunnen ze ook wel gewoon SODIMM modules gebruiken die nagenoeg plat op het moederbord liggen.

Hoe dan ook zou dan specifiek voor dat moederbord een cooler worden ontworpen die van de extra ruimte gebruik kan maken. Een cooler die vervolgens op geen enkel ander moederbord past waarbij de normale geheugenreepjes wel weer in de weg zouden zitten.

Het is een samenkomst van allemaal hele specifieke eisen waardoor dit een oplossing is voor een niet bestaand probleem.

Beetje globaal afgeschaald zou die weergegeven CAMM2 module ongeveer 4x5cm (20cm2) zijn.
Een DDR5 slot zit ergens in de 16x0.65cm (10,4cm2), met 2 reguliere DDR5 sloten neem je buiten de vorm dus nagenoeg hetzelfde oppervlak in gebruik op een moederbord.

TL;DR: Als ik de rest van het moederbord zie (VRM koeling, afscherming I/O paneel) is dit geen oplossing voor de bevordering van betere CPU koelers.

[WhiteSnake76]

Dat, en een heel stuk duurdere geheugen modules.

[lezzmeister]

Ik denk dat betere koelers 1 voordeel is.

Er zijn mogelijk ook kortere traces te vinden (afhankelijk van ontwerp), dual channel op een enkele "reep" is er ook en als ik me niet vergis (kan zijn) is er ook rekening gehouden met plaatsen CKD.

Als dit zowel voor desktop als laptop de norm wordt kunnen de hogere kosten wat worden ingedamd, hopelijk, door meer volume en minder soorten onderdelen in voorraad.

Ik zie er wel wat in eerlijk gezegd, zolang het maar niet niche blijft.

[PsiTweaker]

Of e.e.a. beter is en algemeen zal worden gebruikt, dat is afwachten.

Maar geheugen wat zowel in laptop als in desktop kan, kan ik alleen maar toejuichen !
Altijd maar apart geheugen kopen voor een laptop, terwijl men misschien nog wel een reepje dim heeft liggen, is m.i. gewoon onlogisch.

[Mitsuko]

Compacter lijkt me onzin als hoogte geen probleem is, zoals op een desktopmoederbord. Mogelijke voordelen:
1. Kortere traces?
2. Makkelijker een koeler op te monteren (maar dan moeten er wel bevestigingspunten voor zijn natuurlijk - zijn die hoekschroeven geschikt?)

[Reactie gewijzigd door Mitsuko op 22 juli 2024 16:52]

[GorgeousMetal]

Ik ben benieuwd of Apple dit gaat gebruiken in toekomstige producten. Ik ben bang van niet.