Jedec: Lpddr6-CAMM's moeten snelheden van meer dan 14.400MT/s halen

Jedec, de organisatie die standaarden voor geheugentechnologie vaststelt, heeft de eerste plannen voor een volgende generatie CAMM's gedeeld. Deze modules moeten gebruikmaken van toekomstig Lpddr6-geheugen en snelheden van meer dan 14.400MT/s halen.

Jedec bevestigde zijn toekomstplannen voor de CAMM's in een persbericht. De organisatie richt zich nu op Lpddr6-modules met transferrates van 'meer dan' 14,4GT/s. Dat is ruim 56 procent sneller dan de huidige CAMM2's op basis van Lpddr5, die volgens Jedec doorvoersnelheden van maximaal 9,2GT/s moeten halen.

Daarnaast moeten de toekomstige geheugenmodules een aangepast ontwerp krijgen om met het nieuwe Lpddr6-geheugen overweg te kunnen. De nieuwe CAMM's krijgen bijvoorbeeld een nieuwe connectorarray, met ongeveer 20 rijen van 46 pinnen. Dat zijn bij de huidige CAMM2's 14 rijen van 46 pinnen. Daarbij wordt ook de kanaalbreedte van de nieuwe modules opgehoogd naar 48bit per kanaal, voor een totaal van 192bit per module.

De standaarden rondom CAMM's werden eerder door Jedec geïntroduceerd, hoewel ze van origine zijn ontwikkeld door Dell. Het zijn compacte geheugenmodules, die bijvoorbeeld gebruikt kunnen worden in laptops. De modules zijn compacter dan SO-DIMM's en kunnen dichter bij de cpu geplaatst worden, wat hogere bandbreedtes mogelijk maakt. Dat maakt CAMM's een alternatief voor vastgesoldeerd geheugen. Fabrikanten toonden eerder dit jaar hun eerste CAMM2's op basis van Lpddr5. Wanneer de opvolger op basis van Lpddr6 precies verschijnt, laat Jedec nog niet weten.

Jedec deelde daarnaast zijn plannen voor nieuwe Multiplexed Rank DIMM's, ook wel Mrdimm's, op basis van DDR5. Dergelijke DDR5-modules zijn vooral bedoeld voor gebruik in servers. Ze maken gebruik van onder andere dezelfde formfactor als gewone DDR5-reepjes, maar introduceren ondersteuning voor multiplexing. Daarbij worden verschillende datasignalen gecombineerd op een enkel kanaal. Dat maakt hogere bandbreedtes mogelijk zonder dat de module extra fysieke connectors nodig heeft. Jedec spreekt over bandbreedtes tot 12,8Gbit/s. Daarbij moeten Mrddim's ook lagere latency's bieden en past er tot 256GB geheugen op een enkele DIMM, schrijft AnandTech. Wanneer de Mrdimm-standaard definitief wordt, is niet bekend.

Bron: Jedec

Reacties (25)

[7Sins]

Er staat in het persbericht dat snelheden van meer Dan 14.4GT een streven is.

In dit tweakers artikel staat dat de snelheid meer Dan 14.4GT MOET zijn. Alsof we garantieclaims kunnen treffen als ze dat Niet halen.

[JonKoops]

Kunnen we straks ook GPUs hebben met geheugen dat te upgraden valt met dit soort modules? Zou wel grappig zijn om zo'n module aan de achterkant van de PCB te kunnen plakken.

[DLSS]

Eerdat je het geheugen van je GPU gaat upgraden is waarschijnlijk de GPU zelf al zo sterk verouderd dat je er niet veel meer mee kan in hoge resoluties waar dat extra geheugen juist het meest tot zijn recht komt.

Of bedoel je dat je een nieuwe GPU met te weinig geheugen wilt kopen en dat goedkoper zou willen upgraden oid?

[ALittleTooLate]

Voor AI is het natuurlijk handig.

[bewerkers]

GPUs gebruiken GDDR en niet DDR of LPDDR. Dat geheugen heeft andere eigenschappen en is niet waarvoor de CAMM2 standaard is ontwikkeld als ik het goed heb begrepen.
Ik zie ook geen use case voor verwisselbaar geheugen in een grafische kaart. Tegen de tijd dat je meer geheugen wilt kun je beter je hele kaart upgraden.
Verder zit de koeling voor grafische kaarten vaak op de GPU èn het geheugen. Dat maakt het lastiger voor gemiddeld gebruikers geheugen te vervangen aangezien je het koelblok eerst zou moeten losschroeven en ook nieuwe koelpasta moet aanbrengen.
In theorie zou er wel iets te bedenken zijn, maar ik denk niet dat het de moeite waard is.

[StackMySwitchUp]

GDDR is gewoon DDR met meer bandbreedte. DDR is ook een rare afkorting die inmiddels nergens op slaat. Vwb de koeling en het swappen van gpu en mem, dat is echt geen gek idee.. Het was alleen heftig onpraktisch vanwege de hoeveelheid contacten die je moet verbinden. Een CAMM module zou dan wel een uitkomst zijn. Als je dan de GPU en het videogeheugen zou kunnen uitwisselen totdat de power delivery of het pci slot niet meer toereikend is, dan zou dat veel duurzamer zijn dan in 1x zo'n hele kaart in de kliko te mikken.

[bewerkers]

GDDR6 en DDR5 hebben aardig wat verschillen. Niet alleen bandbreedte, maar ook busbreedte (dus aantal pinnen), modulatie van signalen en voedingsspanning. Je kunt het dus niet zomaar 1 op 1 overzetten. Inmiddels is er al GDDR7. Er moet ook een markt voor zijn.

Ik snap trouwens niet waarom we nog niet naar 24 volt of zelfs 48 zijn gegaan voor grafische kaarten. Stromen door kabels en connectoren zijn gigantisch bij lage spanningen en vraagt om problemen. Kost ook veel koper.

[Reactie gewijzigd door bewerkers op 24 juli 2024 21:10]

[Militia Pilot]

Vraag me af wat dit gaat doen met de warmteproductie, vooral aangezien er in laptops niet/nauwelijks koeling is voor werkgeheugen.

[Hijdaar95]

Deze modules zijn tegen het moederbord geschroefd, volledig vlak en niet zoals de so-dimm onder een kleine hoek, afstand. Het lijkt mij dat de warmteoverdracht via het moederbord en de laptopbehuizing kan gaan.
Als 10W NVME drives gekoeld kunnen worden, moet dat toch ook wel te doen zijn met deze geheugen modules. Of zitten deze veel hoger in hun verbruik?

[Reactie gewijzigd door Hijdaar95 op 24 juli 2024 15:30]

[rjd22]

Doordat ze vlak zijn kunnen ze ook onder een heat sink geplaatst worden, die ook bijvoorbeeld ook gebruikt worden voor CPU's. Of je zou zelfs ze kunnen verbinden met de case als er bijvoorbeeld een metalen body gebruikt wordt.

Het ontwerp geeft iedergeval meer mogelijkheden om de warmte af te voeren.

[TheDeeGee]

Met dit ontwerp is active koeling ook makkelijker mocht dat nodig zijn.

Kan namelijk gewoon een downdraft heatsink op met een fan zoals een CPU, alleen dan veel lager. Weet niet precies hoeveel ruimte er is, maar een heatsink met 60mm fan zou moeten passen.

[Reactie gewijzigd door TheDeeGee op 24 juli 2024 17:46]

[shredder]

Het wordt langzamerhand tijd dat we dit gaan afkorten, dus 14.4GT/s

[lezzmeister]

Hopelijk niet. Meer nulletjes = meer snelheid.

Net zoals meer RGB.

[Astennu]

Ik ben erg benieuwd naar deze nieuwe standaard.
Maar wel jammer dat er nu al weer een nieuwe versie met 20 rijen aan komt. Dst is niet echt future proof en moet je al weer een ander moederbord voor hebben. Wel goed dat er zo veel extra snelheid en een bredere bus In zit in vergelijking met de modules die we nu hebben.

[Damic]

Dat is DDR5 vs DDR6, je kan toch in een gewone toch ook geen ddr4 in een ddr5 slot stoppen.

[Astennu]

Klopt maar camm2 komt relatief laat in de ddr5 generatie uit.

[Damic]

Tja nieuw he en eigenlijk is dit momenteel alleen voor "laptops" want lpddr.
Lancering van DDR6 hangt nu af van de industrie (servers), hoe snel hebben ze het nodig.

[Cristan]

Ik blijf het maar raar vinden dat AMD heeft gezegd dat AM5 minstens tot 2027 ondersteund wordt. Tegen die tijd is DDR6 allang uit. Zouden ze wachten met DDR6? Of zullen AM5 en AM6 naast elkaar leven?

[TheDeeGee]

Er zullen waarschijnlijk net als met de Intel 12th gen moederborden komen met DDR5 en DDR6 ondersteuning.

[Cristan]

Intel 12th gen had een nieuw socket nodig om ondersteuning voor DDR5 toe te voegen, dus die vlieger gaat helaas niet op. DDR6 heeft meer pins nodig dan DDR5, dus ik kan me niet voorstellen dat ze AM5 hier retro-actief support voor kunnen gaan geven:

De nieuwe CAMM's krijgen bijvoorbeeld een nieuwe connectorarray, met ongeveer 20 rijen van 46 pinnen. Dat zijn bij de huidige CAMM2's 14 rijen van 46 pinnen.

-edit: zelfs in deze AMD slide wordt expliciet alleen DDR5 genoemd.

[Reactie gewijzigd door Cristan op 24 juli 2024 18:24]

[Damic]

AM4 (2017 & DDR4) word toch nog altijd ondersteund terwijl AM5 (2023 & DDR5) al een bijna een jaar op de markt is en 2027 is nog 3 jaar.

[ShaiNe]

Dat is interessant nieuws voor APU's, want deze hebben geen eigen geheugen en zijn dus afhankelijk van de snelheid van je geheugendimms op je mobo, wat in doorvoersnelheid niet kan tippen aan videogeheugen.
Dual channel DDR5-5600 heeft een bandbreedte van 70 GB/s terwijl bijvoorbeeld een RTX 4070 een bandbreedte van 504 GB/s heeft. Het ontbreken van eigen geheugen is nu de bottleneck van APU's. Met geïntegreerd HBM geheugen zou je dat probleem kunnen oplossen, maar dat maakt het duur.

Hopelijk spelen we binnenkort iedere AA-game in 1080p@60fps op een APU.

[computerjunky]

Cool maar de meeste processoren halen nu al niet stabiel de helft.

Net zoals bij DDR4 loopt het geheugen zo ver voor op de processoren dat het bijna nutteloos is.

[David77]

Dit is interessant, heb je daar iets van bronnen van?
Of doel je gewoon op de benchmarks waar je zo weinig verschil ziet bij overclocked geheugen?

[computerjunky]

Hoeveel mensen konden daadwerkelijk DDR4 4800 of DDR3 3000 draaien? Bijnaa niemand omdat de memory controllers er niet stabiel genoeg voor waren.

Dat gaat met DDR5 niet anders zijn.
Bij intel is 7200 al niet gegarandeerd mogelijk en bij AMD is 6400 al niet altijd stabiel.

Ik had 4266 maar dat draaide alleen op CL 24. De max waar ik op kan draaien is 4000 cl16 en dat terwijl er veel snellere kits bestaan die dus vrijwel nutteloos zijn.