Ook in Nederland, als laatste EU-land, kunnen 5G-providers nu de 3,5GHz-band inzetten. Odido was woensdag 10 juli de eerste en iets later op de dag volgde KPN. Vodafone heeft ook frequentieruimte gewonnen, maar heeft de band nog niet landelijk aangezet. Hoewel de drie providers evenveel frequentieruimte hebben gewonnen, blijkt dat ze die extra ruimte op andere manieren inzetten. Dit artikel gaat over die verschillen en wat je er in de praktijk van gaat merken.
Het maakt immers verschil, op duidelijke én minder duidelijke manieren. Het voornaamste voordeel van de 3,5GHz-band is dat er extra capaciteit beschikbaar komt op het netwerk. Dat betekent dat meer gebruikers tegelijk 5G kunnen gebruiken zonder dat ze merkbaar beperkt worden in hun snelheid. Zeker bij drukke locaties zoals festivals liep het 5G-netwerk tegen beperkingen aan, nu moet je tijdens een Taylor Swift-concert en andere grote evenementen meer kans hebben om te kunnen internetten en livestreamen.
De bredere digitale snelweg
Die extra capaciteit komt doordat er in de 3,5GHz-band veel frequentieruimte beschikbaar is. Nederlandse providers bieden al jaren 5G aan in bijvoorbeeld de 700MHz-band, maar met al die banden hebben providers niet meer dan enkele tientallen MHz om voor 5G te gebruiken. Bij de 3,5GHz-veiling won elke provider 100MHz. Significant meer dus, te vergelijken met een snelweg die opeens vijf keer zoveel banen heeft. Er passen veel meer auto's op de weg, waardoor meer mensen tegelijk kunnen rijden zonder dat er file ontstaat. Met de 3,5GHz-band kunnen meer klanten tegelijk het netwerk gebruiken zonder dat ze elkaar in de weg zitten.
De 3,5GHz-veiling heeft Nederland ongeveer 174 miljoen euro opgeleverd.
Overigens werd altijd gezegd dat het bereik van die hogere 3,5GHz-band kleiner was dan dat van lagere banden, maar in de praktijk valt dat mee. Dankzij technieken als beamforming, waar we eerder dit jaar over schreven, moet het bereik vergelijkbaar zijn met dat van de 2600MHz-band. Lagere banden komen nog altijd verder, maar het bereik is niet zo klein als werd gevreesd.
Sneller dan coax
Naast die capaciteit zie je ook dat het netwerk nu sneller is geworden. 5G was voorheen al sneller dan koperinternet, maar kan met 3,5GHz ook hogere snelheden aanbieden dan Ziggo's coaxnetwerk. Zie dit niet als een advies om die coaxkabel door te knippen, maar het geeft wel aan dat 5G nu serieus snel is. In hoeverre je daar op je smartphone iets aan hebt, is natuurlijk een ander punt.
Die zin kun je op twee manieren interpreteren: in hoeverre heb jij daar iets aan en in hoeverre heeft je smartphone er iets aan? Voor de gemiddelde gebruiker is de toegevoegde waarde van veel Mbit/s op de 5G-verbinding beperkt. Ja, je zult Call of Duty: Mobile en Genshin Impact sneller binnenhengelen, en je zult series en films van streamingdiensten rap op je telefoon hebben. De gebruiker die daar vaak gebruik van maakt en er voorheen vaak op zat te wachten, zal dus blij zijn met 3,5GHz. Voor de rest van de klanten, vermoedelijk een veel grotere groep, is het vooral leuk bij de incidentele speedtest.
In hoeverre je smartphone er iets aan heeft, hangt af van het model. Niet elke smartphone kan de volledige potentie van 3,5GHz benutten. Niet elke telefoon ondersteunt überhaupt de frequentieband, maar het zijn er inmiddels wel meer dan duizend, volgens GSMArena. Daarnaast moet je telefoon snel genoeg zijn om er iets aan te hebben. We hebben een korte test uitgevoerd op de 3,5GHz-band; de resultaten lees je op de pagina over praktijktests.
Bannerafbeelding: Pedro Gomes + Muhammet Yildiz / Getty Images
Zoek de verschillen
Of je iets aan 3,5GHz hebt, hangt ook af van je provider en je abonnement. Bij Vodafone kun je lang zoeken, maar is de kans op 3,5GHz nu nog klein. De provider lijkt op het moment van schrijven, anderhalve week na de concurrentie, wel de eerste locaties actief te maken. Dat schrijft tweaker jk-5 van Antennekaart.nl op Gathering of Tweakers. Het gaat om tien locaties in het zuiden van het land, waarvan op het moment van schrijven nog geen speedtests zijn gepubliceerd. Vodafone heeft in heel Nederland zo'n 4400 5G-masten, blijkt uit Antennekaart.nl-data. Van alle Vodafone-5G-masten is de band dus op 0,2 procent geactiveerd.
Vodafone zegt tegen Tweakers de 3,5GHz-frequentie in te zetten als aanvulling 'om onze klanten, daar waar het nodig is, te voorzien van voldoende capaciteit'. De provider wilde geen extra details geven over waar of wanneer de frequentieband wordt ingezet. Volgens Antennekaart.nl heeft de provider op 141 locaties 3,5GHz-apparatuur staan, inclusief de 10 locaties waar de band nu actief is. Antennekaart.nl baseert zich op gegevens die de providers zelf doorgeven aan het Antenneregister en de RDI, en op fysieke waarnemingen bij zendmasten.
De 3,5GHz-masten van Odido (blauw), KPN (groen) en Vodafone (rood), via Antennekaart.nl
Bij KPN en Odido hangt de meerwaarde van 3,5GHz af van je abonnement. Anders dan Vodafone hebben deze twee providers namelijk abo's met verschillende snelheden. Als je niet het duurste abonnement hebt met de hoge snelheden, zul je er op de speedtest nog niet veel van merken. Bij Odido begint het bij 10Mbit/s en heb je bij het duurste abonnement in principe geen snelheidslimiet. Deze provider belooft een snelheid tot 1Gbit/s. De afgelopen maanden kon je in de praktijk ook niet sneller dan dit, maar met 3,5GHz kan dit wel.
Honderden en duizenden 3,5GHz-masten
Odido heeft bovendien de meeste 3,5GHz-masten in Nederland: 3262 tegenover de 893 van KPN. Bij Odido heb je dus de grootste kans om 'het echte 5G' te kunnen gebruiken. Overigens gaat het hier niet puur om geactiveerde masten, maar het is wel de duidelijkste manier om de verschillen in 3,5GHz-benadering aan te geven. De providers delen hier op hun websites namelijk geen kaarten van. Uit de praktijk blijkt ook dat Odido op meer plekken 3,5GHz inzet dan KPN, dat het weer op meer plekken inzet dan Vodafone.
Over KPN gesproken: deze provider heeft minder 3,5GHz-masten, maar past volgens jk-5 wel intersite-ENDC toe. Hierbij kan je telefoon verbinding maken met een 3,5GHz-mast in de buurt, ook al staat er een andere 5G-mast dichterbij. De 5G-mast die dichterbij is, is dan de primaire mast, maar je telefoon gebruikt ook de 3,5GHz-band van de verdere mast. Zo kun je als klant alsnog een snellere 3,5GHz-verbinding hebben. Odido past dit volgens jk-5 niet toe. Deze provider zou het ook minder snel nodig hebben, omdat driekwart van de 5G-masten al 3,5GHz-apparatuur heeft.
Het grootste verschil tussen KPN en Odido is echter het verschil in maximumsnelheid. KPN's abonnementen worden namelijk altijd beperkt, ook het allerduurste SuperUnlimited-abonnement. Eerder dit jaar, toen KPN de abonnementen met verschillende snelheden introduceerde, gaf de provider aan destijds nog geen 1Gbit/s-abonnement aan te bieden, omdat de kans om die snelheid te halen destijds 'zeer gering' zou zijn. De provider gaf aan dat dit zou 'veranderen' als de 1Gbit/s reëel zou zijn. Met de komst van 3,5GHz is het zover en vermoedelijk komt KPN dan ook binnenkort met hogere snelheden.
10Mbit/s
50Mbit/s
300Mbit/s
600Mbit/s
1Gbit/s
KPN
N.v.t.
27,50 euro
32,50 euro
35 euro
N.v.t.
Odido
25 euro
N.v.t.
32,50 euro
35 euro
45 euro
Vodafone
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
N.v.t.
32,50 euro
De snelheden in de tabel zijn gebaseerd op de theoretische maximale snelheden die de providers zelf noemen. Vodafone noemt geen maximale snelheid bij het abonnement, maar zegt dat het netwerk maximaal 1Gbit/s aankan.
Praktijktests en forumervaringen
Nu we de theorie hebben gehad, is het tijd voor de praktijk. Het is nog te vroeg voor een uitgebreide test, omdat de providers nog niet klaar zijn met de uitrol. Daardoor is het lastig om een representatief beeld te krijgen. We hebben wel een eerste indicatie door de netwerken van Odido en KPN te testen op een locatie waar de twee providers op ongeveer dezelfde afstand een 3,5GHz-mast hebben staan. We hebben 3,5GHz getest op vijf verschillende telefoons, waarbij we telkens drie keer een speedtest uitvoerden om daar de pieksnelheid uit te halen. Het gaat hierbij niet om de pieksnelheid die we tijdens het uitvoeren van de Speedtest zagen, maar om de hoogste snelheid van de drie afgeronde tests.
Je ziet hier duidelijk dat Odido's netwerk sneller is dan dat van KPN, met de kanttekening dat KPN zoals gezegd een softwarematige cap heeft. Bij het testen zagen we ook dat KPN's snelheid omhoogkroop richting de 1Gbit/s, om daarna opvallend genoeg juist weer terug te vallen naar een vrij stabiele 700Mbit/s. Daardoor zie je in de bovenstaande grafiek ook dat er op KPN's netwerk nauwelijks verschillen zijn tussen de verschillende toestellen, terwijl er bij Odido's netwerk grotere verschillen zijn tussen de telefoons. Het is op basis van deze test lastig te zeggen waar die verschillen aan liggen. Het zou aan de modems van de telefoons kunnen liggen, maar het kan ook toevallig wat drukker zijn geworden toen we begonnen met het testen van de Pixel 8 Pro.
Bij de OPPO A79 5G zien we een grotere terugval in de downloadsnelheid. Dit is ook logisch; het toestel kost op het moment van schrijven tussen de 160 en 210 euro, en koop je niet voor de allerbeste prestaties. Je mag ook wel verwachten dat toestellen die zo'n 800 euro extra kosten, sneller zijn. Dat wil niet zeggen dat dit toestel traag is; het gemiddelde huishouden zal meer dan tevreden zijn met een piekdownloadsnelheid van 715Mbit/s. Voor een smartphone is dit dan ook meer dan voldoende.
Upload ligt nog relatief laag
De upload valt ook op. Waar KPN en Odido beide symmetrische glasvezelabo's aanbieden, zijn hun 5G-abo's verre van symmetrisch. Bij de providers en telefoons schommelt het rond de 140Mbit/s. Capaciteit die providers inzetten voor upload, kunnen ze niet inzetten voor downloaden. Het is duidelijk dat providers hier liever gaan voor een hogere downloadsnelheid en een uploadsnelheid van zo'n 140Mbit/s dus als voldoende zien.
Het gaat om een eerste test om een beeld te kunnen vormen van de 3,5GHz-band. De bevindingen komen overeen met wat gebruikers op Gathering of Tweakers melden. Sterker nog, waar wij niet meer dan 1,2Gbit/s hebben gemeten op Odido's netwerk, zag lezer Jcpoort het de 1,6Gbit/s aantikken. Een jaar geleden boden landelijke providers deze snelheid niet eens aan bij glasvezelabonnementen.
In de bovenste twee grafieken mis je natuurlijk Vodafone. Dat netwerk hebben we ook getest, maar de uitslag daarvan hebben we bewust niet in de bovenste grafiek geplaatst. Het gaat immers om een 3,5GHz-test en Vodafone had die band nog niet geactiveerd. We hebben wel een speedtest uitgevoerd op het Vodafone-netwerk. Hier kwam de snelheid niet veel hoger dan 200Mbit/s, een stuk trager dus dan de 3,5GHz-netwerken van KPN en Odido, maar de vraag is of die uitslag nou zo erg is.
Conclusie
Na jaren van rechtszaken en uitstel is de 3,5GHz-band eindelijk aangezet in Nederland. De verschillen zijn direct te merken, hoewel je er bij de ene provider meer aan hebt dan bij de andere. De uitrol is echter nog niet klaar, dus misschien worden de verschillen nog wat meer gelijkgetrokken. Odido ligt duidelijk voorop, terwijl de kans om met een Vodafone-sim de 3,5GHz tegen te komen, nog gering is.
Is dat huidige gebrek aan 3,5GHz voor Vodafone erg? We schreven op de vorige pagina al over de snelheden van deze provider. 200Mbit/s is in vergelijking met KPN's en zeker Odido's 3,5GHz-netwerk traag te noemen. Toch is Vodafones netwerk absoluut gezien niet traag; 200Mbit/s is een meer dan acceptabele snelheid voor vrijwel alles wat je met je telefoon wil doen. Grote bestanden zoals games of films downloaden duurt zonder 3,5GHz natuurlijk een stuk langer dan met, maar hoe vaak doet de gemiddelde gebruiker dat?
Het verschil tussen wel 3,5GHz en geen 3,5GHz zul je vooral merken op drukke momenten. De extra capaciteit biedt ademruimte voor het netwerk, om netcongestie op te vangen en een soepelere verbinding op piekmomenten te kunnen ervaren. Op die piekmomenten zul je dus sneller tegen vertragingen aanlopen, net zoals je dat voorheen ook met Odido's en KPN's netwerken had. Vodafone is zeker nog van plan iets met 3,5GHz te doen; het heeft immers al ruim 40 miljoen euro uitgegeven om dat te mogen. De vraag is vooral wanneer.
'Verouderde' abonnementen?
De 3,5GHz-band heeft ook geleid tot een wat vreemde situatie bij Odido en KPN. Zij bieden op snelheid gedifferentieerde Unlimited-abonnementen, gebaseerd op de snelheden die bij aanvang van de abonnementen mogelijk waren. Inmiddels liggen die snelheden echter drastisch hoger. Met Odido's netwerk is bijvoorbeeld 1,6Gbit/s mogelijk, terwijl het op een na duurste abonnement bij 600Mbit/s zit. Dit voelt aan als een flinke sprong, waar wellicht nog een abonnement van bijvoorbeeld 1Gbit/s tussen past. Overigens heeft Odido aangekondigd de maximumsnelheden van abonnementen te verhogen, maar het is op dit moment nog niet duidelijk waar de provider aan denkt.
Bijna 1Gbit/s op KPN's 3,5GHz-netwerk
KPN biedt een maximumsnelheid aan van 600Mbit/s, waarbij ook nog eens een harde cap geldt. Veel sneller dan dat ga je dus niet krijgen, terwijl speedtests aantonen dat het netwerk sneller aankan. Je kunt dan ook verwachten dat deze provider binnenkort eveneens met abonnementswijzigingen komt, hoewel KPN dat nog niet heeft bevestigt.
Met die hogere snelheden denk je wellicht dat 3,5GHz-5G een alternatief kan zijn voor vaste internetverbindingen. In gebieden waar glasvezel of coax lastig is om aan te leggen, is het inderdaad een optie. Glas en coax zijn echter stabieler dan 5G. Denk aan ping, leuk tijdens het gamen, maar ook aan de garantie op een bepaalde snelheid. Bij 5G is je snelheid afhankelijk van wat andere gebruikers doen op het net en in sommige gevallen ben je zelfs van het weer afhankelijk. Daar komt bij dat 3,5GHz binnenshuis niet zo goed werkt, zeker niet in een goed geïsoleerd huis. Is glas of coax dus een optie, dan is dat de betere keuze.
Geen vervanging voor glasvezel
Zo goed als glas is 5G dus nog niet. Met 3,5GHz is een flinke stap vooruitgezet, maar daarmee is 5G nog niet uitontwikkeld. Er is nog extra frequentiespectrum, denk aan mmWave, hoewel providers daar nu nog niet mee bezig lijken te zijn. Denk ook aan 5G-standalone, ofwel 5G SA. Een 5G-verbinding vereist nu nog altijd een 4G-infrastructuur, waar 5G SA een pure 5G-infrastructuur gebruikt. 5G SA moet onder meer een lagere latency opleveren. Nederlandse providers werken wel aan 5G SA. Zo zei KPN vorig jaar in 2024 5G SA te willen aanbieden.
Nederland heeft al ruim vier jaar 5G, maar met de 3,5GHz-veiling is eindelijk een écht grote stap gezet tussen 4G en 5G. Wat de eerste gevolgen daarvan zijn, heb je in dit artikel kunnen lezen. In de komende periode zal de impact van de veiling alleen maar groter en duidelijker worden: als de drie providers de nieuwe band steeds meer inzetten in hun netwerk. Gaan we 5G dan ook meteen nóg meer gebruiken, bijvoorbeeld om te kunnen livestreamen tijdens concerten of om te cloudgamen op onze smartphones? Of zal het, net als bij de multigigglasvezelabo's van KPN en Odido, nog even zoeken zijn naar wat klanten ermee kunnen en wat ze ermee doen? Hoe dan ook, de techniek is er klaar voor.
Zijnde internationaal vrachtwagenchauffeur ben ik niet zodanig technisch onderlegd om het over de technische zijde van 5G te kunnen hebben, maar desalniettemin durf ik wel te stellen dat ik het kan hebben over de praktijkervaring m.b.t. 5G. Ik heb een Samsung S24+ in combinatie met 't duurste' abonnement van zowel Vodafone als KPN (dualsim) en bij beide providers is het gebruik van 5G dramatisch. Onderweg ben ik vaak online (Google Maps, Flitsmeister, Spotify, Whatsapp etc..), en mijn ervaring is dat in 5G-modus het internet heel vaak compleet langdurig wegvalt, inmiddels tot irritatie aan toe. Er zijn momenten dat ik misschien wel één minuut lang kijk naar de melding van Whatsapp: 'Controleren op nieuwe berichten...''. of dat Google Maps aangeeft dat het offline is of dat Spotify niet het volgend nummer kan afspelen omdat het offline is. En het maakt niet uit of ik op dat moment ergens in een uithoek in de polder rij of in één van de grote steden. In alle windrichtingen van Nederland ervaar ik dit probleem, zowel bij Vodafone als bij KPN. En de workaround is simpel...overschakelen naar 4G modus. Met het '4G+' symbooltje in de rechterbovenhoek heb ik hier in Nederland nergens last van en lijk ik praktisch altijd een verbinding te hebben (bij beide providers).
In diversen andere landen is het overschakelen naar 4G overigens standaardprotocol wat ook door beide providers wordt geadviseerd. Het toestel zoekt anders langdurig naar 5G terwijl dit er niet is.
Puur uit praktijkervaring...doe mij maar het veel stabielere 4G.
[Reactie gewijzigd door RicardoZ op 26 juli 2024 06:37]
De dekking binnen Nederland is voor 4G nagenoeg 100%. 5G heeft een dekking van ca 70%. België heeft wat blinde vlekken, maar daar heb je in de praktijk niet heel veel last van.
In de overige Europese landen is de dekking van de mobiele netwerken bij lange na niet zo goed. In Frankrijk zal je op de tolwegen (op een paar kleine stukken na) overal wel bereik hebben, maar op de kleinere wegen in het binnenland zeker niet.
Italië en Spanje zijn wel het slechtste landen voor mobiel ontvangst daar is het ontvangst in de steden en drukke snelwegen redelijk tot goed, maar daarbuiten is het matig. Op wereldschaal zijn die landen zelfs nog prima.
Zelf woon ik een deel van het jaar in Nieuw Zeeland. Daar is (zeker op het Zuidereiland) mobiel bereik gewoon een uitzondering. Ik had daar thuis tot begin maart in elk geval nog geen bereik. Inmiddels is er wel een mast dichterbij geplaatst. In theorie zou ik straks in november net dekking moeten hebben.
Der dekking voor het "echte" 5G zal in Nederland in de praktijk niet zo hoog zijn. Binnen heb je er niets aan,
Het is echt voor de binnensteden (op straat) op festivals en langs snelwegen.
Ikzelf werk in Ierland , en moet vaker op locatie werken in geheel Ierland, en er is vrijwel overal dekking van 5g .. tenzij je in de bergen bent of echt in de "middle of nowhere" bent op een landweggetje 20km van een geasfalteerde weg maar ik merk vaker dat de 4g verbindingen beter zijn dan de 5g , mja als je naar Noord-Ierland rijdt moet je even Airplane mode aan en uit zetten, dan is het bereik weer terug.
Maar mn collega heeft zelf een oudere 2015 telefoon , en ik kan inderdaad zien dat hij slechter bereik had dan mijn, hij op een 2015 samsung , ik op een iphone 15 , maar na een configuratie update met Three.ie was het veel beter...... maar een s24 zal toch goed moeten werken ? mischien eens je provider vragen of ze het kunnen onderzoeken ?
Zelf laatst in Ierland geweest (vooral rond Cork en Dublin). Ik moet eerlijk zeggen dat de dekking me daar absoluut niet tegen viel. Elk dorp wat groot genoeg is voor een pub (en daar is niet veel voor nodig) heeft eigenlijk wel een redelijke 5G dekking. Midden in natuurgebieden is het een ander verhaal.
Iphones hebben wel vaker een beter ontvangst dan andere merken. Die lijken met een zwakker signaal nog redelijk te kunnen werken.
jah, dat doen ze omdat veel mensen een 5g verbinding hebben ipv een aansluiting , t is gewoon te duur om het aan te leggen voor een paar mensen in een dorpje van 50 tot 100mensen max, voor de meeste is een 100mbit up en down 5g verbinding goed met een antenne op het dak...
mischien een tip ? bouw een 5g antenne in je kabine? of een Mifi device met een grote(re) antenne ?
Ik probeer het met mn baas aan te kaarten , als ik weer eens op locatie moet werken en je zit in een gebied letterlijk tussen berg en dal .. en je moet remoten naar een SQL server
[Reactie gewijzigd door Metallize op 26 juli 2024 15:15]
Dit verandert gestaag, waar ik 2-3 jaar geleden bijv. in een buitengebied in Zuid-Frankrijk (kom regelmatig in dit gebied, elke keer zelfde verblijfplaats) amper 3G had, heb ik daar (en in de kilometers daaromheen) nu redelijk stabiel 4G en soms zelfs meer.
Sinds het overschakelen naar het 'echte 5G' zie ik vaker teruggeschakeld worden naar 4G dan voorheen. Dekking (moet misschien zeggen bereik) lijkt voor zowel Vodafone als Odido niet optimaal buiten de grotere steden en kernen in NL. Ik merk daardoor in de praktijk vooral vertraging en wegvallen van verbindingen wanneer ik onderweg ben.
In hakend in o.a. Duitsland en Frankrijk staan in de buitengebieden vaak veel minder masten. Als je in Duitsland rijd van stad naar stad zie je vaak een wegval van je mobiele verbinding. Dat is iets wat 5,4,3G allemaal niet gaan oplossen.
Sterker nog: ik heb het idee dat dat alleen maar erger wordt met steeds hogere frequenties. Ik heb trouwens hetzelfde probleem met DAB+: in grote steden werkt het prima, tussen grote steden langs drukke wegen gaat het vaak ook wel goed, maar in een dorpje dicht tegen de Duitse grens, tussen wat bebouwing valt het soms weg. Hoe korter het bereik van zendmasten, hoe meer je er nodig hebt, maar ook hoe onredelijker/duurder het wordt om voldoende overlap te hebben in iedere uithoek.
De S24 heeft (wederom) een eigen Samsung modem en die staan nou niet bekend om hun perfecte stabiliteit. In de S23 gebruikte ze Qualcomm en werden de samsung modems in de goedkopere en eerdere modellen gebruikt en ook de Google Pixel 6 en later. Als je daar op gaat zoeken met hetzelfde probleem, dan kun je een enorme hoeveelheid klachten terugvinden. Vreemd genoeg niet bij iedereen, maar wel bij veel mensen.
Sinds ik weer een telefoon heb met een Qualcomm modem ben ik van alle problemen af, zowel in als buiten Nederland.
Dus je probleem ligt niet zozeer bij 5G, maar bij Samsung.
[Reactie gewijzigd door OmeJoyo op 26 juli 2024 10:20]
Samsung is (van wat ik zo snel kan vinden op gsmarena) sinds hun S6 hun eigen Exynos SOCs gaan gebruiken _inclusief_ een eigen modem, binnen de EMEA. De Samsung S23 series is tot dus ver de eerste keer geweest dat ze Qualcomm weer gingen gebruiken binnen de EMEA. Ook de grote Galaxy Folds lijken Qualcomm processoren te gebruiken van wat ik zo snel kan vinden. Sinds de S24 zijn ze weer terug naar de Exynos SOCs voor de EMEA, behalve de ultra (volgen jullie het nog?).
Dat gezegdhebbende staat het internet inderdaad vol met slechte ervaringen over de Exynos modems.
Dan ligt het zeer waarschijnlijk gewoon aan je telefoon, ik heb een S23 Ultra en dual sim met VF en Odido (eerst KPN) en nooit problemen verbindingsproblemen terwijl ik ook elke dag onderweg ben. 5G werkt trouwens niet zonder 4G, de telefoon zit primair altijd op 4G (anchor band) en schakelt 5G banden bij voor de capaciteit. 5G Stand Alone (SA, huidige 5G is nog NSA, Non Stand Alone) duurt nog wel eventjes.
Voor iemand die veel onderweg is door het hele land is 4G inderdaad gewoon veel beter, vanwege de betere dekking en bereik.. Dat kan ik ook onderschrijven met praktijk ervaring.. Mede daardoor heb ik tot nu toe ook de noodzaak nooit gezien om 5G aan te zetten op mijn mobiel, in tegendeel dus zelfs, zowel zakelijk als privé..
Al jaren misleidende advertenties met 5g aangezien de frequenties voor de daadwerkelijke snelheidswinst pas dit jaar zullen worden gebruikt...dus ook al staat er 5g op je mobiel...je zit gewoon op 4g+ snelheden...maar je hebt wel 4g en 5g modem aanstaan en dat zorgt voor meer stroom verbruik ivm telefonie die nog over 4g ging...misschien gaat nu eindelijk naar 5g. Het schakelen tussen 4g en 5g kan ook zorgen voor tijdelijke data disconnect. Het enige 5g"voordeel"was iets meer upload bandbreedte omdat de telefonie over de 4g modem ging...
Ik denk dat dit meer een probleem is met jouw telefoon / software dan dat het een probleem is van de provider. Of misschien ligt het wel aan je vrachtwagen wat een halve faraday kooi is.
Het is onder de streep makkelijk om één ding de schuld te geven terwijl je eigenlijk helemaal niet weet wat de oorzaak is.
Heb zelf totaal geen behoefte aan 5G, maar dat wordt vast wel beter, in het begin luisterde ik ook nog vaker FM dan DAB, tegenwoordig weet ik amper nog waar de FM functie zit.
DAB is ook zoiets raars. Daar gaan liedjes haperen (je hoort stukjes dubbel of uit de maat) in plaats van even een beetje ruis. Dat vind ik echt wel een voordeel voor FM eigenlijk.
Ik had laatst via werk een VW ID.3 mee. Fijne auto, slechtste cockpit ooit, alle knoppen zijn touch geworden en om te janken. Maar. Ding heeft DAB. Dat heeft mijn auto niet, 0 ervaring mee. Had constant geen signaal! Radio viel steeds stil. Ik dacht dat DAB helemaal vlekkeloos en beter dan analoog moest zijn.
Even een tip voor DAB gebruikers met klachten over de ontvangst. Toen ik een tijd geleden een Ford Mondeo kocht met DAB radio ergerde ik me ook aan de belabberde ontvangst, tot ik er achter kwam dat de usb voedingsplug van mijn telefoon de oorzaak was van de ellende. Die goedkope voedingsplug gaf een veld dat de werking van de nabij gemonteerde DAB unit verstoorde. Daarna kocht ik een kwaliteits plug en heb ik overal in Nederland en ook buitenland een glasheldere DAB ontvangst. Dit is een algemeen voorkomend verschijnsel, dus check dat even.
[Reactie gewijzigd door Rocketman op 26 juli 2024 09:30]
Dit. Ik heb ooit een VW Polo als lease auto gehad met DAB en FM. DAB constant storingen en wegvallen. Dacht inderdaad dat het zogenaamd allemaal overal bereik moest hebben, maar echt meer drama dan gewoon FM radio.
Heb zowel Polo's Golfs, id's en up! gereden sinds 2016 met DAB+ maar dit herken ik totaal niet. Integendeel zodra ie soms even een FM-steunzender pakt merk je het verschil in kwaliteit pas hoeveel beter DAB is.
In Duitsland was de geluidkwaliteit van DAB+ in mijn Mazda erg slecht, totaal kapotgecomprimeerd. Ik heb echt geen hoge eisen aan audiokwaliteit, maar dit was echt te erg, te schel en lelijk. Daarnaast op sommige plekken dat het geluid ineens wegviel, waar FM het gewoon deed of even een beetje ruisde.
Ik luister altijd groot nieuw radio op DAB door heel Nederland. Soms als ik naast een vrachtwagen rijdt valt het signaal even weg, maar 95% de tijd werkt het top. In een Toyota Corolla
Dat ligt echt aan de DAB radio. Bij ons komt dit inderdaad bij de Leaf voor wat je beschrijft. Ineens harder geluid, terugval in het liedje of gesprek om daarna weer terug te gaan. Terwijl dit bij Cupra ST niet het geval is. (Overal ook bereik) Beide wagens komen uit 2016. Denk dus dat het of komt door de plaatsing antenne of de unit zelf.
[Reactie gewijzigd door redslow op 26 juli 2024 08:53]
Dat ligt echt aan de DAB radio. Bij ons komt dit inderdaad bij de Leaf voor wat je beschrijft. Ineens harder geluid, terugval in het liedje of gesprek om daarna weer terug te gaan. Terwijl dit bij Cupra ST niet het geval is. (Overal ook bereik) Beide wagens komen uit 2016. Denk dus dat het of komt door de plaatsing antenne of de unit zelf.
Klopt, ook een wagen uit de Volkswagen groep, maar dan een SEAT (moederbedrijf van Cupra). Die leveren wel goede DAB radio's en actieve antennes, waardoor DAB het prima doet. En heb je een keer ergens geen DAB dan schakelt de radio onhoorbaar naar FM. Alleen aan de geluidskwaliteit hoor je het verschil.
Het kan dus wel, ook voor Volkswagens. Dan moeten za alleen even te rade gaan bij een van hun dochterbedrijven hoe die dat technisch doen.
Voordeel van DAB+ is dat het een stream is aan iedereen. Je hoeft de stream 1 keer uit te zenden, wat veel minder bandbreedte kost dan een eigen stream voor iedere klant via een 5G verbinding. Dat houdt het mobiele netwerk ook bij flinke belasting (file op een knooppunt bijvoorbeeld) nog bruikbaar.
[Reactie gewijzigd door ucsdcom op 26 juli 2024 09:03]
Voordeel van DAB+ is dat het een stream is aan iedereen. Je hoeft de stream 1 keer uit te zenden, wat veel minder bandbreedte kost dan een eigen stream voor iedere klant via een 5G verbinding. Dat houdt het mobiele netwerk ook bij flinke belasting (file op een knooppunt bijvoorbeeld) nog bruikbaar.
Vanuit dit perspectief verbaas ik me er al járen over dat er geen radiozender is voor uitgebreide verkeersinformatie. Waarom komt de overheid niet met een service die gratis navigatiekaart-updates uitzend? Gewoon één DAB-kanaaltje reserveren voor data, en heel Nederland heeft altijd de meest recente navigatiekaart.
Waarom zou de overheid daarin investeren? Nagenoeg iedereen is tegenwoordig connected en je navigatie kan dus ook veel vaker worden bijgewerkt dan nu het geval is.
Het grote probleem is dat die kaarten niet gratis zijn. Er moet voor betaald worden en als je als bijv. KIA zijnde 2x per jaar per auto kaarten afneemt is dat veel minder duur dan wanneer je dat vaker zou doen. Een ander punt is dat die kaarten helemaal niet zo vaak bijgewerkt worden.
Wel de extra data m.b.t. rijrichtingen, afsluitingen of maximum snelheden worden vaker bijgewerkt, maar ook dit is niet gratis. Ik zou graag 500 euro meer betalen bij de aanschaf van een nieuwe auto als die update zooi gewoon minimaal 5 jaar iedere maand bijgewerkt wordt. Nu krijg ik van KIA 2x per jaar een update en wil ik vaker moet ik bijbetalen. Vooral dat BIJ betalen is waar bij mij de schoen wringt. Ik betaal bijna 50.000 euro voor een auto die alle functionaliteiten bezit, maar om de een of andere vage reden moet dit dan als abonnement extra worden afgenomen.
Bij mijn vorige Skoda was het nog erger. Die had 1jaar gratis Google Earth navigatie en via een simkaart ook 4G verbinding met hotspot functie. Ook hier moest ik bijbetalen om deze connected features actief te houden en ook de updates voor de ingebouwde navigatie te blijven ontvangen. Nadat VW Group ruzie kreeg met Google werd van de ene op de andere dag die Google Earth functie uitgeschakeld, maar ging niet de prijs voor die navigatie zooi naar beneden. Oftewel hetzelfde betalen voor minder. Snel mee gestopt en even goede zoeken naar offline kaart updates was het gevolg.
De DAB+ radio in de Skoda was wel perfect. Onmerkbaar schakelde de radio terug naar de FM variant van de zender als deze bestond en daarna weer naar DAB+ als het signaal weer goed genoeg was.
Er is wel een dienst die wat basis (file) informatie verstuurt. Maar de uitgebreide informatie is niet gratis en ook voor de meeste auto's met online services een betaalde dienst. Mogelijk dat het alleen de eerste paar jaar "gratis" is.
Ik denk dat dat echt automerk / toeleverancier afhankelijk is. Ikzelf ben vaak onderweg tussen Nederland en Duitsland, en heb vooral in Nederland werkelijk 0 problemen met DAB. Dit is in een Mercedes-Benz uit 2015.. dus zeker geen hypermoderne radio unit. Ik weet wel dat elk merk dusgezegd andere antenne constructies gebruikt. Sommige enkel een 'spriet' op het dak, ik meen dat bij Mercedes-Benz (en ongetwijfeld ook bij andere merken) gebruik gemaakt wordt van 3 verschillende antennes, welke ingebouwd zitten in de achterruiten.
DAB+ (ik geloof niet dat iemand nog DAB gebruikt) heeft nog wel zijn nadelen.
De dekking is niet overal even goed. Daarnaast kiezen stations vaak voor een extreem lage bitrate uit kostenoverwegingen. Dat komt de kwaliteit niet ten goede.
Ligt dat niet aan de zender? Ik ervaar bij sommige zenders echt behoorlijke compressie, waardoor het blikkerig klinkt zoals "vroeger" sommige mp3'tjes.
Als je zoveel onderweg bent en eventueel zelfs internationaal of op plekken waar geen internet via 4/5g beschikbaar is, overweeg dan eens een Starlink abbonement. Tegenwoordig zijn er ook mooie beugels om de starlink met magneten op de cabine te plaatsen.
Onder aan de streek goedkoper dan op dualsim met beide het duurste abbonement.
Ik herken ongeveer hetzelfde met mijn iPhone 15pro; wegvallende verbinding voor soms wel een minuut in Italië op het “I TIM” netwerk terwijl ik geen meter bewoog. Daarna weer snelle verbinding alsof er niks aan de hand was.
Ik heb exact dezelfde ervaring in Spanje. Buiten de deur had ik ondanks sterk signaal vaak geen of amper verbinding. Websites laadden traag, berichten kwamen niet aan of gingen er niet uit. Tot ik in de instellingen van mijn S23 5G uitschakelde. Geen problemen meer gehad. Dus ik laat het mooi zo staan. Ze zoeken het maar uit met hun 5G.
Helemaal mee eens, regelmatig geen bereik en dan valt het toestel niet terug op 4g. Voor mij is 5g het absoluut nog niet en staat het toestel dan ook op max 4g.
Het kan ook zijn dat je netwerk wegvalt omdat je toestel aan een laadkabel hangt? Dat merk ik tenminste met mijn iPhone 15. Dan schakelt het mobiele netwerk uit omdat het toestel te warm wordt tijdens laden.
Wat je hier beschrijft is waarschijnlijk het gevolg van dual sim. De 5G modem in de telefoon kan niet op 2 netwerken tegelijk actief zijn. Als je data via provider 1 loopt en provider 2 schakelt voor voice over naar 5G omdat daar het bereik op 4G slecht wordt dan ben je bij provider 1 je data op 5G kwijt en moet die opnieuw verbinden op 4G. Oplossing is 1 sim vast zetten op 4G en de netwerkinstellingen resetten of gewoon met 1 simkaart werken.
Zijnde internationaal vrachtwagenchauffeur ben ik niet zodanig technisch onderlegd om het over de technische zijde van 5G te kunnen hebben, maar desalniettemin durf ik wel te stellen dat ik het kan hebben over de praktijkervaring m.b.t. 5G.
(...)
Er zijn momenten dat ik misschien wel één minuut lang kijk naar de melding van Whatsapp: 'Controleren op nieuwe berichten...''.
Waarom kijk jij naar WhatsApp (voor één minuut?) tijdens het rijden?
Die berichten zijn echt niet belangrijker dan de veiligheid van anderen en van jou. Rij onafgeleid en let op de weg.
[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 26 juli 2024 08:18]
Waarom kijk jij naar WhatsApp (voor één minuut?) tijdens het rijden?
Die berichten zijn echt niet belangrijker dan de veiligheid van anderen en van jou. Rij onafgeleid en let op de weg.
Met alle respect, maar uw reactie slaat natuurlijk compleet nergens op en zou naar mijn inziens beter op Facebook thuis horen dan op Tweakers. Op Facebook heeft men over 't algemeen er ook een handje van om niet te reageren op de inhoud, maar om al snel een ander proberen onderuit te halen.
Ik heb getwijfeld om de tijd te nemen om op uw reactie te reageren, maar zoals u ziet heb ik toch besloten dat wel te doen
Allereerst staat nergens in mijn vorige post dat ik één minuut lang onafgebroken op mijn telefoon kijk. Door af en toe op mijn telefoon te kijken, waarvan het scherm overigens ook always-on staat vanwege Google Maps, zie ik linksboven het Whatsapp-icoontje met de melding: 'Controleren op nieuwe berichten...'' en door af en toe even een snelle blik te werpen naar mijn telefoon kan ik daaruit concluderen dat het icoontje daar circa. 1 minuut staat. Deze snelle blik staat gelijk aan even een snelle blik op mijn snelheidsmeter, even een snelle blik op mijn tachograaf, even een snelle blik in mijn linkerbuitenspiegel, even een snelle blik op rechterbuitenspiegel, even een snelle blik op mijn frontzichtspiegel en even een snelle blik op mijn navigatie etc. Er is totaal geen sprake van het in gevaar brengen van mij en/of andere. En met mijn jarenlange ervaring zijnde internationaal vrachtwagenchauffeur met een trekker-oplegger combinatie mag en kan ik dat ook zelf prima oordelen.
En met mijn jarenlange ervaring zijnde internationaal vrachtwagenchauffeur met een trekker-oplegger combinatie mag en kan ik dat ook zelf prima oordelen.
Dus jij praat nooit met je medepassagier(s), jij verandert nooit het volume van de radio, je luistert sowieso nooit naar de radio, je kijkt nooit op je dashboard? Want dat is ook allemaal afleiding...
Alles wat je noemt zijn zaken waarvoor de ogen niet van de weg afwijken of die gerelateerd zijn aan het bedienen van het voertuig. Je maakt een vergelijking tussen appels en peren.
Dat kan allemaal zonder je ogen van de weg te halen. Zeker met een HUD
Telefoon moet je gewoon met rust laten. Als je steeds merkt dat je whatsapp wegvalt. Dan ben je gewoon teveel met je telefoon bezig. Spotify merk je want dan stopt de muziek, maar het zal mij echt aan mijn r**t roesten of whatsapp wel of niet werkt terwijl ik in de auto zit Ik snap niet dat mensen zich daaraan kunnen ergeren. Rij gewoon die berichtjes komen later wel. Wat een FOMO allemaal weer.
Overigens geeft hij zelf al aan dat hij al heel veel te doen heeft, tachograaf kijken, spiegels, snelheid etc. Die telefoon is enkel extra.
[Reactie gewijzigd door Marve79 op 26 juli 2024 13:17]
nog nooit in Duitsland geweest. Het bereik op één van de drukste wegen in noord Duitsland is ronduit beroerd, tussen Bremen en Hamburg, (twee steden, zeg maar den haag en amsterdam kwa grootte)
Wat even vergeten wordt in dit artikel is dat de backhaul van de providers nu veel meer van invloed is. KPN heeft bijna alle mastlocaties verglaasd, terwijl Odido nog heel veel (verouderde) straalverbindingen heeft, met name in het Noorden, en dan vaak ook nog in een daisychain. Kijk maar eens op https://antennekaart.nl/k...ers=kpn,t-mobile,vodafone
Vodafone zit er tussen in. Nou zijn Vodafone en Odido wel druk bezig om glas uit te rollen en de bestaande straalverbindingen te upgraden maar dat gaat langzamer dan de uitrol van nieuwe antennes, daar hoeft immers niet voor gegraven of vergunningen uitgegeven te worden.
Interessant, ik heb een dual sim telefoon met een Odido en Vodafone simkaart. Ik was net zelf even aan het testen en zie dat op mijn telefoon (Samsung Galaxy S21 FE) Odido te maken lijkt te hebben met een hogere latency (30-38ms) in vergelijking met Vodafone (14-25ms).
Als ik kijk naar de downloadsnelheden dan zijn die grotendeels gelijk waarbij Odido wel stabieler lijkt te zijn.
Ik snap dat dit artikel maar een korte impressie geeft. Maar bij deze testen had ik het zelf dan wel interessant gevonden als zaken zoals latency en jitter ook waren opgenomen. Deze hebben namelijk ook invloed op de ervaring van de gebruiker.
Dit. Er wordt miljarden geïnvesteerd in wat? Waar heb je in godsnaam 600 Mbit voor nodig op je telefoon? Uiteindelijk betaal je als consument gewoon de rekening. 4K Netflix is 15 Mbit/s als je mazzel hebt (en dat heb je ook niet nodig op een 6" scherm. Laat Investeerders liever hun geld in de zorg steken of zo, of filebeperking. Of als je het perse in de telecommarkt wil, superlage latencies. Zal wel een downvote worden, want waarom zou een Tweaker niet altijd *meer* willen, maar ik zie gewoon het nut niet. Leuk als je telefoon als accesspoint moet dienen als je in een buitengebied woont, maar voor een individu niet relevant.
Met 5G heb je ook een grotere bandbreedte en dus meer capaciteit. Het gaat niet alleen om de snelheid, ook de totale hoeveelheid beschikbare bandreedte op het netwerk is belangrijk.
Daarnaast, 5G is dan ook niet alleen voor je mobieltje bedoeld, maar met de toename van IoT devices die always-connected zijn (denk aan diverse smart devices, maar ook auto's etc) heb je daarvoor ook steeds meer bandbreedte nodig. En dat wordt dus door 5G geboden.
Ook de latency bij 5G is lager dan 4G, dat is dus ook een voordeel.
En nóg een voordeel van 5G wat vaak weggelaten wordt, is de energie-efficientie op langere termijn:
De energie-efficiëntie van het 5G-netwerk, uitgedrukt in energiegebruik per GB data, is in
2030 ongeveer een factor zeven lager dan van het 4G-netwerk en zijn voorgangers, zie
Figuur 1. Dat betekent dat bij gelijkblijvend dataverbruik het energiegebruik van mobiele
netwerken sterk zal dalen ten opzichte van nu. Op dit moment is het 5G-netwerk echter
nog minder energiezuinig dan het 4G- en 3G-netwerk (ING Economics Department, 2019).
Op korte termijn kan het 5G-netwerk dus wel voor een hoger energiegebruik zorgen, al is
het 5G-dataverbruik nog beperkt in vergelijking met 2030.
je vergeet wel dat 5G op de telefoon dan weer minder energy efficient is...neem dan nog mee dat ze dit dan op verschillende frequenties (banden) duwen waardoor je verschillende connectiviteits ervaring kan hebben (lees veele klagers over toestellen die zogezegd "te warm" worden en batterij rapper leeg bij 5G) die hebben dan veelal een beperkte connectie of andere band. Want ja 4G opzetten als vaste connectie doe je toch niet, liever klagen op een forum...
Dat valt heel erg mee, heb je een moderne telefoon dan wordt je telefoon helemaal niet warmer dan op 4G. Even de iPhones buiten beschouwing, Apple heeft over het algemeen een brakkere implementatie dan Samsung bijv.
Je hebt natuurlijk helemaal gelijk met al je voorbeelden.
Echter:
Van al die dingen merk ik weinig als eindgebruiker. (Direct).
@Raziel doelde op het gebruik op bijvoorbeeld een telefoon.
Voor ongeveer 100% van de gangbare zaken heb je geen hoge snelheden nodig op een telefoon. Qua snelheid is het ‘zwaarste’ dat iemand doet een 4K stream uitvoeren. Dan heb je aan 20Mbit meer dan genoeg.
Misschien is het fijn dat als je grote apps downloadt dat het dan wat harder gaat.
Enzovoorts.
Uiteraard is het goed dat mobiele netwerken door worden ontwikkeld. Dat is ook noodzakelijk. Juist voor alle ‘extraatjes’ (understatement) die 5g biedt voor bijvoorbeeld auto’s, IoT, agrariërs, industrie, enz, zijn natuurlijk super.
Dit zijn echter abstractere zaken. 4g is voor een eindgebruiker al meer dan genoeg ‘op dit moment’. Er is voor een eindgebruiker geen ‘echte praktische’ reden om over te stappen naar 5g of nog erger er extra voor te betalen. (Uitzonderingen daar gelaten natuurlijk. Er zijn vast een aantal mensen die er wel echt gebruik voor hebben.)
Het is dus wat kortzichtig om alleen naar je eigen situatie te kijken en niet naar het grote plaatje, en dan maar te concluderen dat 5G niet nodig is.
We zijn het ongetwijfeld weer eens
Maar dit is tevens ook indirect terechte kritiek op het Tweakers artikel dat door het plaatsen van speedtestjes nadruk legt op download cijfers. Enige extra relativering is vereist om 'het grote plaatje van de meer mogelijkheden' beter naar voren te brengen. Al was het maar om de terugkerende scepsis van 'dat heb ik niet nodig' niet steeds terug te laten keren in de reacties
Kortom 5G is een fantastische aanvulling/verbetering met ongekende mogelijkheden. En in combinatie met een volwaardig/volledig glasvezelnetwerk, dat er sowieso moet liggen om een 5G mast op aan te sluiten, is Nederland over een paar jaar 'helemaal klaar'
[Reactie gewijzigd door DeComponeur op 26 juli 2024 09:09]
Ach, de RDI kijkt al naar de aanliggende 3800-4200 MHz en een eerste GHz band
Het in gebruik nemen van deze band is een stap in de ontwikkeling van 5G in Nederland, net als het feit dat de operators op een bepaald moment op Standalone 5G overgaan. Of dat ze beginnen met 'slicing' om het netwerk virtueel deels aan een speciale gebruiker/klant ter beschikking te kunnen stellen.
Daarnaast, 5G is dan ook niet alleen voor je mobieltje bedoeld, maar met de toename van IoT devices die always-connected zijn (denk aan diverse smart devices, maar ook auto's etc) heb je daarvoor ook steeds meer bandbreedte nodig. En dat wordt dus door 5G geboden.
Inderdaad. De surveillancestaat heeft immers flink bandbreedte nodig.
Ik begrijp echt niet waarom je een connected auto zou willen hebben.
- Ingebouwde navigatie met live verkeersinfo is nochtans zeer handig.
- Een elektrische auto die altijd bereikbaar is om de laadplanning aan te passen of uit te lezen, de auto voor te verwarmen of de ramen te ontdooien, stuurverwarming aan te zetten zodat je in de winter in een lekker voorverwarmde auto stapt, ...
- En zo zijn er nog tal van voorbeelden waardoor het voor mij zelfs onmisbaar is geworden.
Ik begrijp dat echt niet nee. Persoonlijk walg ik van alle automatisering en dergelijke volgsystemen (ecall oa) in auto's. Ik ben me terdege bewust dat ik van een andere generatie ben en wel nog enige waarde aan mijn privacy hecht.
Iedereen die zegt dat er wetten en regels zijn die dat waarborgen hebben boter op hun hoofd. Afgelopen periode heeft haarfijn aangetoond hoe er met basisrechten van burgers wordt omgesprongen als het er op aan komt.
Vooralsnog is het gebruik van een mobiel een keuze. Ik kan er ook voor kiezen die thuis te laten liggen. Een auto is voor velen in de rest van Nederland een noodzakelijk kwaad.
In mijn auto (en de meeste veronderstel ik) kan je er ook voor kiezen om geen account aan te maken en niet in te loggen, kan je ook met de auto rijden maar dan blijft ie 'dom'. Geen idee of de wagen dan nog gevolgd kan/mag worden want dan heb je immers nergens ingestemd om dit toe te staan.
Is een beetje zoals een smart tv waarop je niet inlogt. Kan je perfect tv kijken via een extern apparaat, maar je krijgt geen updates en kan geen apps op de tv zelf gebruiken.
Dus imo blijft het nog steeds een keuze, maar ben je echt zo bezorgd om je privacy dat je al die leuke dingen wil mislopen? Ik was zelf ook 'tegen' smart tv's maar na 15 jaar plasma met een extern apparaat heb ik nu 'n LG OLED en die heb ik eigenlijk van dag 1 ingelogd met 'n LG account omdat het gewoon zoveel makkelijker en beter werkt om de apps van de tv zelf te gebruiken. Dat men nu ergens in Zuid-Korea weet wat ik kijk maakt me eerlijk gezegd weinig uit.
Denk je heus dat je meer privacy hebt op je mobiel dan in je auto?
Wanneer je privacy gevoelige dingen doet kan je je mobiel gewoonweg niet meenemen of in een speciale zak stoppen die alle signalen tegenhoud.
Als een eCall systeem standaard in alle autos zit dan heb je dus pech en kan je altijd afgeluisterd worden, zie citaat:
As with all schemes to add mandatory wireless transceivers to cars, there are privacy concerns to be addressed. Depending on the final implementation of the system, it may be possible for the system to become activated without an actual crash taking place. Also, the occupants of the car have no control over the remote activation of the microphone, making a car susceptible to eavesdropping.
Ik zeg ook nergens dat daar 5G voor nodig is, maar antwoordde op zijn vraag waarom een auto verbonden moet zijn met internet...
Waarom sommige mensen zo tegen vooruitgang zijn snap ik niet, kan je ook weer met paard en kar gaan rijden, daarmee geraakte men ook van punt A naar B honderd jaar geleden.
Nou nee, 3G heeft kan dus niet zoveel apparaten aansturen met een gelijke bandbreedte. 3G is daar enkel geschikt voor als er maar weinig connected apparaten in de buurt zijn.
Die ligt achter ons. Fossiele brandstoffen zijn eindig dus het alternatief is een elektrische auto.
Een elektrische auto zorgt voor belasting op het spanningsnet, linksom of rechtsom. Als iedereen om 18:00 de auto inplugt en gaat koken gaat dat problemen opleveren. Waar we dus naar toe moeten is een spreiding van het gebruik (het is immers ondoenlijk om infrastructuur op de pieken te sizen, dat proberen we al 40 jaar met wegen en is nog steeds niet gelukt).
Om die spreiding te waarborgen heb je slimme auto's nodig, of slimme laadpalen. 's Avonds om 21:00 bijvoorbeeld, het spanningsnet is weer rustig en dan kun je dus trapsgewijs de auto's die om stroom vragen allemaal gaan bedienen, zonder dat iemand er last van heeft.
En tja, voorverwarmen .. dat is inderdaad luxe maar oh wat is dat lekker
[Reactie gewijzigd door Arfman op 26 juli 2024 08:19]
Om die spreiding te waarborgen heb je slimme auto's nodig, of slimme laadpalen. 's Avonds om 21:00 bijvoorbeeld, het spanningsnet is weer rustig en dan kun je dus trapsgewijs de auto's die om stroom vragen allemaal gaan bedienen, zonder dat iemand er last van heeft.
Dit is altijd wel een dingetje want zo slim is het allemaal niet. Mijn telefoon doet deed dat standaard ook, staat je wekker om 6:00 dan is je telefoon pas om 6:00 klaar met opladen, ook als je hem 17:00 inplugt. Dat ik in de tussentijd nog weg wilde en "even snel" wilde opladen kan hij natuurlijk nooit weten en doet hij dus ook niet.
Dat is (in ieder geval met mijn auto en telefoon) prima in te stellen. Punt is natuurlijk wel dat je een probleem hebt als je met nog 2% spanning in je accu thuiskomt en onverwacht weg moet, daarom hou ik altijd een ondergrens van ongeveer 60km aan.
Voorlopig als het niet hoeft ga ik geen elektrische auto rijden. Ik ga binnenkort een 2e hands auto aanschaffen en wordt gewoon een benzine.
Opzich kan opwarmen leuk en fijn zijn, maar voor die paar dagen winter niet nodig. Geef mij maar een auto zonder aan het internet toegang en app etc. Te zitten. Niet nodig al die poespas.
Heb nu en auto mrt achteruitkijk camera, dab+° en lane assist en stoelverwarming. Gekker hoef het van mij niet.
[Reactie gewijzigd door Venix1990 op 26 juli 2024 08:24]
Voorlopig als het niet hoeft ga ik geen elektrische auto rijden. Ik ga binnenkort een 2e hands auto aanschaffen en wordt gewoon een benzine.
Da's mooi voor je, maar dat is over een tijdje niet meer mogelijk, of extreem duur in gebruik. Laten we voor de verandering eens proberen om toekomstige problemen nu al te verminderen of te voorkomen in plaats van voor een voldongen feit te staan.
Overigens heeft het ook niet zo heel veel te maken met jouw ene benzineautootje. Het aantal nieuw verkochte elektrische auto's (al dan niet plug-in hybrides) is ondertussen 75% van alle auto's, allemaal afgesnoept van benzineauto's (https://www.bovag.nl/nieu...danks-marktdaling-van-3-8)
Opzich kan opwarmen leuk en fijn zijn, maar voor die paar dagen winter niet nodig. Geef mij maar een auto zonder aan het internet toegang en app etc. Te zitten. Niet nodig al die poespas.
Ik heb je net uitgelegd waarom al die "poespas" juist wél nodig is
Voor een elektrische auto is verbonden zijn met internet echt wel nodig, zoals Arman zei moet er met meer zaken rekening gehouden worden en daarvoor moet de auto kunnen communiceren.
De andere zaken zijn idd puur luxe, maar eens je ze gewoon bent wil je ze niet meer kwijt. 's Morgens geen half uur die vuile uitlaatgassen laten ontsnappen om je ramen te ontdooien in de winter of staan krabben als 'n gek is voor mij verleden tijd. Dat heet vooruitgang...
Deze week zat ik nog bij 'n vriendin in de tuin te BBQ'en, komt daar zo'n leukerd met z'n auto parkeren aan de andere kant van de haag met de motor draaiende voor 'n half uur. Gezellig tafelen zo in de uitlaatgassen en met dat gebrom. Doe mij maar elektrisch hoor, al snap ik dat het nog niet voor iedereen is weggelegd door de hoge aankoopprijs, laat ons hopen dat dat snel verandert.
Niet alleen de hoge prijs, maar het hele laadpaal-aan-huis gebeuren is ook nog een dingetje dat mij iig tegenhoudt. Ik woon in een rijtjeshuis zonder eigen oprit dus een laadpaal op eigen terrein zit er niet in (wat ergens wel jammer is, want dan had ik mijn surplus aan opgewekte zonnestroom daar mooi voor kunnen gebruiken...) Nu staan er hier in de wijk een paar 100 m verder maar liefst 2 hele laadpalen voor de hele wijk die continu bezet zijn, dus ja de gemeente/infra moet ook meegaan in de vooruitgang.
In het beste geval krijg je een auto die communiceert met andere auto’s die veel verderop rijden en rijgedrag aanpassen zodat verkeer beter doorstroomt of er minder ongelukken zijn.
In de praktijk waarschijnlijk ook reclame tijdens het rijden.
In het slechtste geval kunnen automerken een netwerk opzetten dat alle gegevens van alle sensoren (inclusief camera’s) naar een centrale locatie stuurt, waar ze worden verwerkt met beeldherkenningssoftware, emotieherkenning, locatiebepaling en verzin nog maar meer. Waarmee ze in staat zijn om met een heel netwerk aan auto’s alles en iedereen te volgen die in de buurt komt van deze auto’s of als er iets in de omgeving van de auto’s gebeurt.
Gelukkig leven we hier in Europa waar regelgeving is om dit te blokkeren maar met een netwerk van auto’s kun je enorm veel data vergaren om informatie uit te halen wat je niet met statische camera’s kunt doen.
Doemdenken kunnen we uiteraard allemaal, maar dat is niet aan de orde. We kunnen dit ook stellen van al je apparaten in huis, die je dagelijks bij je draagt etc. Gelukkig is het niet zo erg
Ik ben er wel blij mee, auto op afstand of via bv HA de verwarming in de auto aan/uit zetten. Is een luxe probleem i know. Maar wel leuk dat je in de winter i.i.g. zo weg kan rijden ipv ramen ijsvrij maken.
Ik zie zelf nogsteeds niet echt het voordeel van 5G in smart devices tenzij we ineens zelf willen rijden vanuit de cloud (wat mogelijk niet goed gaat met veiligheid) kan ik zelf niet echt een applicatie vinden en ik heb bij een concert in Ziggo Dome of gewoon een willekeurige dag in hartje Amsterdam nogsteeds prima verbinding met LTE (300mbit met een speedtest) op Vodafone ik denk dat je zelden meer clients heb op je netwerk dan dan.
Dus de hele hype snap ik niet echt, daarnaast ook de naam; heel 5G kon prima onder de LTE naam vallen omdat het een beetje bedoeld was als de laatste versie van mobiele netwerken net zoals Windows 10 moest zijn.
En ja ik kan mogelijk heel kortzichtig lijken over 30 jaar want niemand heeft immers meer dan 320kb ram nodig maar ik heb zelf het idee dat het nu anders is of tenminste dat we nu niet de voorlopers hoeven te zijn; laat providers in andere landen lekker de early adopters tax eten.
Dat deze snelheden voor op je telefoon niet nodig zijn ben ik met je eens, gelukkig is 5g voor meer dan alleen dat. Denk ook aan Remote Emergency Care, om maar even in te haken op het investeren in de zorg, waarbij een medisch specialist nagenoeg realtime mee kan kijken in een ambulance.
5G lost een aantal slechte ontwerpkeuzes uit het 2G-tijdperk op. Zo werken IMSI-catchers niet meer zonder hulp van providers (oftewel, politiemachten kunnen ze gebruiken, maar criminelen niet). Op protocolniveau worden een stuk minder unieke identifiers gebruikt om de privacy van gebruikers te beschermen (al zijn die bescherming lang voor de eerste uitrol een stuk afgezwakt zodat ze nog steeds taps kunnen zetten, natuurlijk).
Verder verbetert 5G het netwerk vooral in de backend. Er is iets meer snelheid beschikbaar, maar daar zul je zonder mmWave niet zo heel veel van merken. Wat je wel kan merken, is dat met dezelfde masten meer apparaten kunnen worden bediend. Wel zo handig naarmate meer mensen 5G op hun horloges en tablets gebruiken en dus dubbel zoveel sessies met zich meebrengen.
Er zit ook nog het e.e.a. aan stroombesparing in de verbeteringen, zowel op je telefoon als aan de mastkant. Ook is de architectuur van de 5G-backend wat losser gemaakt zodat cloudprincipes zoals automatisch schalen beter te doen zijn zonder dezelfde hardware meerdere malen te kopen en niks te laten doen voor het grootste gedeelte van het jaar.
De "5G"-naam wordt ook voor een hele hoop IoT/ICS gebruikt. Slimme auto's, LTE-M, dat soort dingen. Klinkt niet heel praktisch, maar het uitzetten van 2G is wel waarom miljoenen slimme meters vervangen moeten worden, dus een alternatief voor EDGE is toch wel welkom.
Dat gezegd hebbende, is 5G op de mast nog niet hetzelfde als het hebben van een 5G-netwerk. Aan de backend moet ook een hele hoop omgezet worden. Zelfs nu 3,5GHz aan staat en "5G" op iedere telefoon kan verschijnen, is er nog steeds een hoop werk te verzetten voor we "echte" 5G hebben.
5G heeft een hoop voordelen, maar het zijn vooral technische voordelen voor providers. Ik denk dat de meeste providers daarom ook geen geld (meer) vragen om 5G te gebruiken als je al 4G hebt: nu ze de investeringen eenmaal gedaan hebben, gaat 5G ze op termijn vooral geld besparen.
Waarom noem je de kreet mmWave? Je kunt toch gewoon de frequentie duiden? cmWave mmWave zegt zo weinig. Of komt dat omdat ik iets heb met antennes, zenders en ontvangers?😜
mmWave valt onder "5G", maar dat doet vehicle-to-vehicle-communicatie ook, dus die term betekent niet zoveel. Ik vind het een andere technologie dan de traditionele mobiele netwerken.
Zo werkt mmWave niet zonder een "line of sight"; als je de zender niet kan zien, heb je geen bereik. Een hand voor je telefoon, een blaadje in de weg, een flyer die langswaait, en je supersnelle verbinding is weg. Je moet ook op zo'n beetje elke lantaarnpaal een aansluiting van een paar gbps ophangen wil je goed van dit systeem gebruik maken. Eens in de zoveel kilometers een zendmast gaat met die frequenties niet lukken.
Het verschil zit hem ook in snelheid; het 5G dat we nu krijgen doet "maar" een of twee gbps op een brede frequentieband waar je maar een paar apparaten in kwijt kunt, maar mmWave kan naar ieder apparaat 2,5gbps en meer leveren doordat er niet zoveel interferentie is.
Ik zie zelf het voordeel niet zo van zo'n knobbel aan iedere lantaarnpaal. Ik vind de privacy-implicaties van mmWave (veel sensors met precieze richtingbepaling 24/7, ze kunnen je op de millimeter volgen!) ook niet heel geweldig.
Aan de andere kant, als iedere straatlantaarn glasvezel krijgt, krijgt ieder huis dat wellicht ook
Duidelijk verhaal. Als ouwe lul hou ik het gewoon bij het noemen van frequenties en frequentiebanden gewoon bij 40m band, Ka band of 558kHz😊 Vwb de privacy issues en continue aanstraling door RF signalen zie ik ook wat vraagtekens.
Bij een concert in de Goffert was er gewoon geen! verbinding mogelijk. Zelfs een tekst appje kwam niet door. Als ze dat oplossen zijn we een eind verder
Ik stond dus bij een Taylor Swift concert een tijdje geleden
Na afloop vrouw en dochter uit het oog verloren, toen was een appje of belletje wel handig geweest maar was helaas niet mogelijk. Dat zijn natuurlijk edge cases die vrijwel nooit voorkomen maar als 5G hier ook verbetering in brengt, I'm all for it.
[Reactie gewijzigd door Arfman op 26 juli 2024 08:21]
Ik was afgelopen zondag op Tomorrowland (dagelijks 60.000 bezoekers) en daar werkte het 5g netwerk echt uitstekend. Dus ik heb goede hoop, want normaal is dat zeker niet.
Mijn moeder luisterde mee vanaf haar wolkje, maar de persoon die de kaartjes had weten te bemachtigen, maar zelf vlak voor het concert in het ziekenhuis belandde, had het leuk gevonden een streampje te kunnen ontvangen.
Uiteindelijk maar gewoon ouderwetsch gebeld.
Denk voortaan ff na voordat je zogenaamd grappige opmerkingen plaatst
Het is juist dat jij niet de enige bent met een mobiel abonnement. Juist op drukke plekken is er nu/ straks met 5G meer bandbreedte voor iedereen op het netwerk beschikbaar. Voor een enkel apparaat zou je de investering niet doen. Maar hiermee kun je de capaciteit bij concerten, festivals, stations, stadions veel beter managen.
Er kan door de extra frequenties meer door de lucht.
En dit staat natuurlijk los van een investering in de zorg oid, snap dat verband niet zo. Juist het geld wat de overheid met deze inkomsten krijgt kan juist naar de zorg als ze dat zouden willen. Het geld verdwijnt niet maar gaat naar de staatskas.
Mijn telefoon heeft geen 5G en ik heb echt nog nooit de behoefte gehad aan sneller internet. Zelfs wanneer ik onderweg een film of serie zou streamen, gaat dat goed op 4G. Maar aangezien ik meestal degene ben die rijd, heb ik alleen spotify en google maps aan.
Verder is er bijna overal wifi, dus dan schakel je daar op over.
Ook de abonnementsprijs speelt een rol. Meer dan een toentje per maand wil ik er niet aan uitgeven.
Komt vanzelf goed. Met 5G kan makkelijker de dekking worden verbeterd voor gebieden waar dat nu lastig is. 5G kan met veel kleinere masten werken etc. Uiteindelijk hebben de providers er baat bij dat meer mensen op 5G gaan zitten dan op puur LTE. Net als met 4G, wat nu overal standaard is, en 3G destijds. Dat tientje extra gaat er vanzelf vanaf.
4G is ook altijd sneller geweest dan 5G zonder de 3,5GHz band. Bij alle speedtest die ik heb gemaakt met 4G en 5G achterelkaar, haalde ik met 4G zo'n 600-700 Mbps en met 5G zo'n 300 Mbps.
Het is best vreemd dat glasvezel internet duurder is dan mobiel internet bij kpn. Terwijl nu de snelheden vergelijkbaar zijn.
200Mbit/s glasvezel kost 50 euro
300Mbit/s 5g kost 32,50 euro
Ik lig in bed. Even een speedtestje:
(Heb het goedkoopste ziggo abo van 100mbit voor wifi, lig op de 1e verdieping van 2, modem staat op de begane grond, vodafone alles onbeperkt 5g, samsung galaxy s21fe)
Blijft bijzonder dat ik minder geld betaal voor een 5g aansluiting die sneller is dan mijn huisaansluiting eh. Hoe dan ook, internet is snel zat, op ieder kanaal. Dus wat ga ik merken? Heb 5g zelfs altijd uitstaan, neemt meer van de accu.
Overigens vind ik mijn upload wel erg laag op mobiel, hoezo is dat?
Opzich zou het moeten kunnen, heb 12gb per dag, en die kan ik nog aanvullen. Als je tb's gaat downloaden dan loop je wel tegen de policy aan natuurlijk.
Vreemd lage upload, KPN Unlimited50 abonnement hier, met een A52S.
Haal ~80Mbits en zakt daarna naar 50-55Mbit/s, upload zit tussen 17-20Mbit/s ongeveer.
Deze telefoon komt via WiFi 4 niet verder dan 300/300, bij WiFi 6 is dat 400-440 of ergens daar in de buurt volgens mij.
Is het niet een beetje te kort door de bocht om voornamelijk te kijken naar de snelheden en te praten over 'echt' 5G? 5G in Nederland is veelal niet 5G SA met 5GC. De 5G NSA verbinding vindt plaats op 5G en 4G (soms zelfs 3G) tegelijk waardoor het niet alleen trager is, maar ook veel meer energie kost.
Echt 5G is een langer verhaal dan frequenties en een zwikje masten erbij.
Sterker nog, 5G SA is nog helemaal niet beschikbaar. Zal voor de gebruiker niet veel uitmaken, wordt niet ineens veel sneller, hooguit wat efficiëntere verwerking van de data. 5G NSA met 3G is niet mogelijk, werkt alleen met Full IP oplossingen, niet met packetswitched (zoals 3G) verbindingen.
5G wordt alleen gebruikt voor data, telefoongesprekken (uiteraard niet VoLTE) en SMS gaat over LTE of 3G. Kort door de bocht.
Zonder 5G SA kun je, mijns inziens, niet spreken over echt 5G. T-Mobile US heeft 5G SA en het verschil is voornamelijk merkbaar wanneer het bereik minder wordt. Pak een eerste-generatie 5G toestel en je batterij gaat aanzienlijk sneller leeg dan op puur LTE. Zolang dat de ervaring blijft bij een hoop mensen moet misschien de hype rondom 5G wat getemperd worden.
Zou toch wel eens een test willen zien in hoeverre 4G vs 5G (nu het echt is uitgerold) invloed heeft op accu.
Heb zelf bewust 5G uitgezet omdat er gezegd wordt dat het niet gebruiken van 5g een positief effect heeft.
Grote downloads etc doe ik toch niet dus de extra snelheid heb ik niet nodig. Maar als het accu effect wellicht niet meer op gaat dan is meer snelheid niet erg natuurlijk
Dat accu verhaal is voornamelijk afhankelijk van de generatie van jouw 5G modem. 5G is hier 5G NSA dus hangt op LTE en soms zelfs 3G (spraak en sms). Jouw toestel gebruikt dus 5G en 4G tegelijk. Vooral als de dekking wat minder wordt dan ga je dat terugzien in het stroomverbruik.
Nieuwere generaties hebben hier minder last van, maar de eerste generatie 5G modems hebben het best zwaar.
Daar zit ik dan met mijn ADSL-internet met 100 down en 30 up tegen EUR 50 per maand....in harte Den Haag.
Kan ik wellicht beter overstappen op 5G voor thuis?
ik heb 5g bewust uitstaan in het kader van batterijbesparing. (ook 120 hz refreshrate staat uit).
IMO beide zinloze features. Mijn 20 gb Odido abbo is gecapped op 300 mbit. Iets wat ik natuurlijk niet haal. Maar om wat te youtuben en whatsappen heb ik niet meer dan 20 mbit nodig. Ik ervaar alles als zeer soepel en snel op alleen 4g. Geen verschil met wifi. Ook op drukke plekken zoals bijvoorbeeld op festivals en tijdens concerten.
Ik ben nog steeds van mening dat deze techniek voor de gewone consumenten telefoon allemaal niet nodig is.
Het is bij normaal alledaags gebruik niet zozeer nodig, maar het schaalt wanneer nodig, daar draait het om. Dat als je in de situatie komt dat een zendmast het druk krijgt, alles vloeiend door blijft lopen doordat er meer totale bandbreedte beschikbaar is. Behalve bij jou dan want jij hebt het handmatig uitgezet
:strip_exif()/i/2006844690.jpeg?f=imagegallery)
:strip_exif()/i/2006380070.webp?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2006146906.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007157562.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2007004562.jpeg?f=fpa_thumb)
/u/133140/crop65bcb7b972268_cropped.png?f=community)
:strip_icc():strip_exif()/u/459792/crop5d711255ea9da_cropped.jpeg?f=community)
:fill(white):strip_exif()/i/2006085350.jpeg?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2006365492.png?f=thumbmedium)
:strip_exif()/i/2006373856.png?f=thumbmedium)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006806566.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006673868.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006451040.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006312624.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006194032.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_icc():strip_exif()/i/2006078618.jpeg?f=fpa_thumb)
:strip_exif()/i/2004850544.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006077698.jpeg?f=fpa)
/i/2004654266.png?f=fpa)
/i/2004815124.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2006249818.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2004648114.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005376746.jpeg?f=fpa)
/i/2005822240.png?f=fpa)
/i/2004857498.png?f=fpa)
/i/2004777862.png?f=fpa)
:strip_exif()/i/2005292788.jpeg?f=fpa)
:strip_exif()/u/467778/crop5d7a5dd1f296a.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/275403/crop6807b0868d9da_cropped.gif?f=community){kind=small}
maar ik merk vaker dat de 4g verbindingen beter zijn dan de 5g , mja als je naar Noord-Ierland rijdt moet je even Airplane mode aan en uit zetten, dan is het bereik weer terug.
:strip_icc():strip_exif()/u/122857/Ed.jpg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/7013/spunky_main.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/396930/crop593905cbcd58f_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/440285/crop598d860e7958b_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/1521/Avatar2.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/66961/crop5c20da5d3451c_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/267506/crop6737566d09e92_cropped.gif?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/1839/avatar_drome.gif?f=community){kind=avatar}
:strip_icc():strip_exif()/u/206489/crop60aa920895686_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/31101/crop6368f60dde238_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/591812/crop5af4700adeca5_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/895/Arsenal_60.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/1800034/crop632b2a1585af6.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/99162/crop5fbeb65712858_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/518735/crop590c368ed64a4_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/94596/crop643fb12fd4e6d.png?f=community){kind=small}
Ik snap niet dat mensen zich daaraan kunnen ergeren. Rij gewoon die berichtjes komen later wel. Wat een FOMO allemaal weer.:strip_icc():strip_exif()/u/488229/43%2520avatar%252060x60.jpg?f=community){kind=avatar}
/u/48718/crop619e5ed546e66_cropped.png?f=community){kind=small}
/u/452542/crop57b8a2dd1446b_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/14/wildhagen60x60.jpg?f=community){kind=small}
/u/176086/crop5f0823fa5e8d6_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/326331/crop5a11862143866_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/153144/crop5c6665bc7e4f6_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/789283/crop65b0dfe4af024_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/213617/boonie-64pix.jpg?f=community){kind=small}
/u/375226/crop62effc38c6e6e.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/58227/crop6626a7982351d_cropped.jpg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/71115/plus222.jpg?f=community){kind=small}
/u/820/crop5dc1821dada95_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/149760/MG_logo.jpg?f=community){kind=logo}
:strip_icc():strip_exif()/u/9023/crop586ff6dbba130_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/52072/crop5de51ebf91960_cropped.jpeg?f=community){kind=small}
/u/404226/crop5f9862ef3bac2_cropped.png?f=community){kind=small}
:strip_exif()/u/33876/crop5db309f39f3f0_cropped.gif?f=community){kind=small}
/u/1401/haroid_icon_60x60.png?f=community){kind=icon}
/u/34556/welles60x60.PNG?f=community){kind=small}
:strip_icc():strip_exif()/u/453808/image.jpg?f=community){kind=small}
/u/26756/crop616eb5ac4f9b8_cropped.png?f=community){kind=small}
