NPO wil live-tv via 5G Broadcast later dit jaar grootschaliger testen

De Nederlandse Publieke Omroep gaat later dit jaar voor het eerst lineaire live-tv en -radio vanaf meerdere zendlocaties via 5G uitzenden. Het afgelopen jaar heeft de NPO deze 5G Broadcast-uitzendstandaard al een paar keer op kleine schaal vanaf één enkele zendmast getest.

Vanaf het vierde kwartaal van 2025 wil de NPO een jaar lang een pilot draaien met 5G Broadcast. Vanaf 'meerdere' hoge zendmasten wordt er daardoor landelijk liveradio en -televisie uitgezonden via 5G. Het is niet duidelijk wanneer de test precies begint, om welke zendmasten het gaat en welke tv-zenders en radiostations meedoen aan deze pilot. De NPO noemt deze proef een 'belangrijke stap richting een toekomstige, landelijke implementatie'.

De NPO testte de technologie een jaar geleden voor het eerst op kleine schaal tijdens de International Broadcast Convention in de RAI Amsterdam, via de 150 meter hoge Cellnex-zendmast. Rondom het evenementsterrein werden live-uitzendingen van NPO 1 en 3FM uitgezonden via 5G. De afgelopen dagen testte de NPO de technologie wederom vanaf deze beurs.

In tegenstelling tot uitzendingen via het reguliere mobiele internetnetwerk wordt 5G Broadcast-content via slechts één signaal uitgezonden naar alle ontvangers. Er hoeft dus niet voor iedere individuele ontvanger een aparte stream gestart te worden, wat moet voorkomen dat er kwaliteitsverlies optreedt als de content naar veel gebruikers tegelijkertijd verzonden moet worden. Daarnaast maakt 5G Broadcast geen gebruik van mobiele data, waardoor de uitzendingen ook zonder internetverbinding te ontvangen zijn.

Reacties (44)

[TheVMaster]

Wat ik niet helemaal uit het artikel haal: Hoe kunnen we dit vervolgens ontvangen? Heb je hier een speciale app voor nodig, of kijk je dan NPO via de webbrowser van je mobieltje (via 5G)?

Nevermind, het is (blijkbaar) een techniek die vergelijkbaar is met DVB-T en vereist aan de ontvanger kant dus speciale hardware.

[Reactie gewijzigd door TheVMaster op 15 september 2025 16:10]

[Stijnvi]

Oké, maar is die hardware er al?

Hoeveel mensen hebben dit al?

Kan dit ook gewoon op een mobiele telefoon werken?

Hoe zit het precies? Want het klinkt leuk dat de NPO dit gaat doen, maar ik heb er nog nooit van gehoord, en ik zou niet weten welke hardware er nodig is, dus ik vraag me af wat de toegevoegde waarde hiervan is.

[Lord Anubis]

denk gewoon via je telefoon met 5g en dan zonder internet abonnement, lijkt me.

[BertNL]

Ja maar wel op toekomstige toestellen: https://itwire.com/it-industry-news/telecoms-and-nbn/astrum-mobile,-qualcomm-claim-world-s-first-5g-broadcast-trial-via-geo-satellite.html?utm_source=perplexity

[TheVMaster]

Goeie vragen wel

Ik vermoed dat er al apparatuur is die het kan afspelen, maar het verhaal (ook het artikel van de NOS of het vorige Tweakers artikel rept daar niet over.

Maar ik zie dat eral reacties zijn waar wat meer info staat.

[twiet]

Het doet me denken aan DVB-H. Dat is was rond 2008 ook een techniek waarmee NPO samen met KPN experimenteerde. Je had een mobiele telefoon nodig met een DVB-H-ontvanger, dus ook speciale hardware. Het is in 2011 een stille dood gestorven.

[twingels]

Zie o.a. https://www.3gpp.org/technologies/broadcast-multicast1

Er is een mobile chipset nodig die de laaste 3GPP release ondersteunt. Vroeger, 20 jaar geleden, was er ook al MBMS, toen 320x240 H264 als ik mij goed herinnner, was UMTS/3G gebaseerd.

Net als ethernet RJ45 ook broadcast ondersteunt, dus je computer ontvangt alleen data paketten.

Ik heb nog steeds DVB-T2 werkend, alleen FTA, dus 5 TV kanalen en 12 Radio kanalen. Naast dat ik die gewoon lokaal kan opnemen voor vetraagd, is het ook onmogelijk om privacyschending, fingerprinting, enz te doen. 'Men' weet niet waarnaar ik kijk, want er is geen retourkanaal in de hardware.

Met 'men' doel ik op reclamemakers, maar ook fout-willende politici o.a.

[fdboer68]

Voor wie zin heeft om zich een beetje in te lezen... https://www.etsi.org/deliver/etsi_ts/103700_103799/103720/01.02.01_60/ts_103720v010201p.pdf

[dbs1]

Daarnaast maakt 5G Broadcast geen gebruik van mobiele data, waardoor de uitzendingen ook zonder internetverbinding te ontvangen zijn.

Dit is wel heel erg gaaf. Maar goed als je 5g hebt heb je in principe ook internet, dus ik zie niet echt in hoe dit iets toevoegt, afgezien van 1 enkel signaal.

[Get!em]

Zie het als opvolger van de ouderwetse analoge TV antenne, en later Digitenne.

Met een juiste 5G modem, een soort free-to-air tv zenders/uitzendingen.

Vrij beschikbaar nieuws, noodzender, grote events, etc.


Wikipedia: 5G Broadcast

[Reactie gewijzigd door Get!em op 15 september 2025 16:06]

[veltnet]

ik begrijp het wel maar snap het niet (of omgekeerd).

Dit heeft toch alleen voordelen als iedereen op hetzelfde moment de dezelfde livezender bekijkt (zoals vroeger bij lineaire TV) , maar dat is in de praktijk steeds minder het geval,

De latency van 5G zal iets sneller zijn maar daar heb je niet veel aan bij TV (de stream zal iets sneller starten)

Welke "echte" voordelen levert dit op voor de NPO?

[Reactie gewijzigd door veltnet op 15 september 2025 16:54]

[CivLord]

Dit heeft toch alleen voordelen als iedereen op hetzelfde moment de dezelfde livezender bekijkt (zoals vroeger bij lineaire TV) , maar dat is in de praktijk steeds minder het geval,

Steeds minder in een kleine bubbel. Het gros van de Nederlanders kijkt nog steeds lineair. Zeker bij grote (sport)evenementen.
Voor een camping in een landelijk gebid, waar de GSM=masten niet in rijen van drie staan opgesteld zal diet het verschil kunnen maken tussen nauwelijks werkbaar mobiel internet hebben en een prima verbinding terwijl de rest de ontknoping van een Tour de France etappe zit te kijken op een telefoon/ tablet/ laptop.

[Get!em]

Mee eens, er is onder normale omstandigheden steeds minder gebruik van een live uitzending die massaal wordt bekeken. Er zijn echter wel meer bijzondere omstandigheden waar dit toepasbaar is. Zie ook dat Parijs dit bijv deed tijdens de Olympische spelen.

Maar dit zal dus ook werken onder noodzender omstandigheden. Waarbij internet toegang niet of beperkt werkt, of dat bepaalde bronservers overbelast zijn en/of dat er keuze gemaakt moet worden om 5G internet bandbreedte nuttig in te zetten voor andere doeleinden en TV beperkt wordt tot de centraal uitgezonden stream via 5G Broadcast. Gezien het gebruik van een ander deel van de band, zal deze broadcast niets afsnoepen van de 5G internet.

Maar goed, het is dus ook echt een opvolger-alternatief voor DVB-T. Zoals dat met radio DAB+ is.
https://www.thebroadcastbridge.com/content/entry/20218/5g-broadcast-part-4-5g-broadcast-challenges-digital-terrestrial

[Reactie gewijzigd door Get!em op 15 september 2025 17:23]

[Klaus_1250]

Dit heeft toch alleen voordelen als iedereen op hetzelfde moment de dezelfde livezender bekijkt (zoals vroeger bij lineaire TV) , maar dat is in de praktijk steeds minder het geval,

Maar het komt nog wel steeds voor. Voetbal wedstrijd e.d. Die wil je vaak live zien. Nu kun je streamen, maar de vertraging is best groot. Als je buren via DVB kijken en jij kijkt naar je stream, dan is dat echt frustrerend, want je ligt echt seconden achter. Soms wel meer dan 10.

Maar ook bij live events, bijvoorbeeld je bent bij de voetbal wedstrijd of een formule 1 race en je wil graag live meekijken via 1 van de camera's - dan zou dat via 5G broadcast kunnen. Via streamen is de vertraging opnieuw te groot.

[RoelRoel]

Het is toch veel efficiënter om een bestaand signaal op te vangen ipv naar iedereen een persoonlijke stream te sturen. Als iedereen iets anders wil zien is dat inderdaad niet het geval, maar dat gaat voor erg slechte kwaliteit content zorgen. Ah daar heb je het probleem van dit decennium en waardoor een groot deel van de mensen inmiddels al in een krankzinnige bubbel leeft...

[Lord Anubis]

dus zonder internet abonnement

[hcQd]

Het lift niet mee met het signaal van bestaande providers, maar gebruikt eigen zenders tussen 470 en 694MHz. Het is bedoeld als vervanger van het huidige DVB-T2, dus ik verwacht ook losse ontvangers.

[Skit3000]

Dat klinkt als een vrij breed spectrum? Heb je enig idee hoe dat zich verhoudt met de bandbreedte die telecomaanbieders gebruiken (en hoeveel extra klanten en/of hoeveel extra bandbreedte er per klant beschikbaar zou kunnen zijn)?

[hcQd]

Dat is het deel van het spectrum dat gereserveerd is voor radio- en televisieuitzendingen, wil niet zeggen dat ze de gehele ruimte gaan gebruiken.

[denonman1]

Nou juist: dat! Een enkel signaal

[Reactie gewijzigd door denonman1 op 15 september 2025 18:56]

[kimborntobewild]

Alle beelden van door NPO zijn gemaakt met belastinggeld. Derhalve moeten al die beelden ook publiek domein zijn

Net zoals de data en beelden van NASA ook publiek domein zijn.

[Reactie gewijzigd door kimborntobewild op 15 september 2025 16:03]

[B Tender]

Wat bedoel je met publiek domein en in hoeverre verschlt dat van hoe het nu is?

Ik kan me voorstellen dat de NPO nu wat extra inkomstenstromen heeft waarmee de boel gefinancierd wordt (NPO plus, commercials) die wegvallen als alles in het publiek domein vallen. Als die stromen allemaal wegvallen omdat 'alles overal gratis beschikbaar' moet komen zal mijn rekening en uw rekening voor kijk en luistergeld omhoog gaan (want gratis bestaat niet).

Dan liever de huidige situatie waarin ik nog steeds mee betaal maar ietsje minder. Uiteindelijk kijk ik <1% van wat er gemaakt wordt, waarom zou ik (nog meer) betalen om die 100% voor mijzelf altijd en overal beschikbaar te krijgen terwijl ik het nooit ga kijken? Liever een paywalletje of een commercial hier en daar en daarmee een stukje 'de gebruiker betaalt', net als bij andere publieke zaken als het ophalen van het restafval en wegenbelasting.

Om nog maar niet te beginnen over allerlei (sport)licenties die denk ik een stúk duurder worden voor de NPO als het gebruik in het (nog precies te definieren) publieke domein valt) .

[Reactie gewijzigd door B Tender op 15 september 2025 16:10]

[kimborntobewild]

Helaas is de NPO niet volledig onafhankelijk van commerciële belangen. Dat is m.i. een zeer slechte zaak. Het betekent per definitie dat ze niet objectief zijn.

[B Tender]

Niemand is vrij van commerciële belangen. En zélfs als ze 100% vrij zijn van commerciële belangen omdat ze jaarlijks 3 miljard overgemaakt zouden gaan krijgen van onze overheid waarmee ze álles kunnen doen wat ze ambiëren, zijn ze alsnog niet onafhankelijk of objectief. Integendeel zelfs: Wiens brood men eet, diens woord men spreekt. In dat geval dus geheel en uitsluitend het woord van de (Rijks)oveheid.

Wat dat betreft zou je zelfs kunnen verdedigen dat een 'gezonde' mix van inkomstenstromen (commercieel en subsidie) mogelijk juist goed voor wat betreft verminderen van afhankelijkheid van één partij, en daarmee bevorderen objectiviteit.

[Tweddy]

Eens over dat belastinggeld. Ik verbaas me elke dag weer wat ze er mee doen.

[SMSfreakie]

Bespaart het energie tov het Dvbt2 zenderpark?

[Roel1966]

Eigenlijk dus de moderne versie van de ouderwetse antenne zoals vroeger was, maar ik mij wel af vraag hoe het dan zit met signaalsterkte. Vroeger was er nogal wat energie nodig voor die zendmasten maar hoe dit nu dan bij 5G zit heb ik geen idee van.

Tja en ander punt is wat voor ontvanger je hiervoor dan nodig hebt en/of je dan op elke willekeurige smartphone met 5G dan zo'n stream zou kunnen ontvangen. Zal denk ik wel niet zo gemakkelijk zijn en je er een aparte ontvanger voor nodig zal hebben en tja, is dat dan zinvol.

[Mathi159]

Grappig, wat op kabel voor een lagere internet snelheid zorgt is in de ether ineens geen probleem. Wat voor frequenties worden hiervoor gebruikt en zijn die elders in de wereld gewoon voor 5G internet beschikbaar?

[CivLord]

Voor de ether gaat niet alles door hetzelfde koperlijntje waar een signaal op een bepaalde frequentie voor interferentie op andere frequenties kan zorgen, waardoor en maar een beperkt aantal frequenties beschikbaar zijn. Een antenne die op een bepaalde frequentie uitzendt kan ook bepaalde andere frequenties beïnvloeden, maar het effect is daar veel minder en vaak lokaal.

[mr_evil08]

Op de kabel is het ook geen probleem zolang het digitaal signaal is.

[his.dudeness]

Wat moet je hebben om het te ontvangen? Speciale ontvanger, maar wat precies? en zijn die al verkrijgbaar?

[Klaus_1250]

Idee van 5G broadcast is dat je alle componenten die je nu in je telefoon hebt kunt hergebruiken, je hebt alleen het radio/antenne deel nodig om op de specifieke frequentieband af te stemmen.

[BertNL]

Op dit moment zijn er nog geen smartphones in de handel die dit kunnen ontvangen m.u.v. enkele OnePlus modellen: https://itwire.com/it-industry-news/telecoms-and-nbn/astrum-mobile,-qualcomm-claim-world-s-first-5g-broadcast-trial-via-geo-satellite.html?utm_source=perplexity

[gpon]

Bitrate van de live streams op NPO Start is al van buitengewoon laag niveau dat het helemaal niet echt 1080p lijkt. Laat ze dit eerst verbeteren.

[iRobbery]

Ik heb ze daar een keer over gemaild. Dan moest ik maar NPO plus aanschaffen als ik 'kwaliteit' 1080p wilde bij het terug kijken van programma's. "Want anders waren de kosten te hoog".

[Oeroeg]

De kosten van de licenties, niet die van de infrastructuur

[iRobbery]

Licentie kosten van wat?

[Oeroeg]

De uitzendrechten. https://nos.nl/artikel/21...-moet-er-wel-voor-betalen

[iRobbery]

Ja uitzendrechten, maar daar staat niets over dat 'hd' kwaliteit meer kost. Het terug kijken van seizoenen van bepaalde series dat kost meer.

Veel producties worden betaald, gefinancierd door NPO, dus daar lijkt mij geen extra kosten aan te zitten voor licenties. Hogere kwaliteit betekend wel, 2 bestanden extra, 1080p, 4k en dat kost allemaal extra opslag en extra bandbreedte, zwaardere servers, meer bandbreedte (snellere interfaces/connecties) etc. Maar ook dat wordt betaald met ons belastinggeld.

Maar in het artikel gaat het dus meer omdat kwantiteit belangrijker is dan kwaliteit van de stream.

[DaveFlash]

gelukkig is 1080p nu gratis beschikbaar voor zowel live als gemist, enige wat nog achter de npo betaalmuur zit zijn een paar exclusieve series waarvoor je wel nog npo plus moet hebben.

[twingels]

Is voor alleen de content makkelijk te doen. Probleem is echter dat VOD voor iedere kijker unieke eigen capaciteit nodig is. Het is unicast, geen broadcast. Bij broadcast kan je met 5Mbps (= 1080p50 HEVC DVB-T2) voor heel nederland af, iets van 8 miljoen huishoudens even grofweg gezegd.

Als dat via TCP/IP streaming moet, moet die NPO Start website dus 8M x 5Mbps = 40Tbps aan kunnen. Of je gaat door heel Nederland overal replicators/vertakkingen plaatsen. Beide is allemaal grote investeringen in infrastructuur en imand moet dat betalen. Netflix vraagt ook maandelijks abo geld. Vraag maar eens aan Google/YT enz hoe ze dat doen. Kost een paar centen, daarmom bulkt het van de relcame.

[William_H]

Leuk om te lezen dat een beurs als IBC het toch ook voor elkaar krijgt om Tweakers nieuws te worden.

[DaveFlash]

erg leuk, ik ging vroeger nog wel eens heen naar ibc, als je op tijd bent kun je gratis een bezoeker ticket scoren. maar sinds vlak voor de pandemie niet meer geweest, laatste keer was 2017/2018 ofzo voor mij.

[William_H]

Ja, ik had dus een gratis bezoekersticket, maar door ziekte kon ik er helaas niet naar toe. Heel jammer.