Intel en Duitsland bereiken akkoord extra subsidie voor bouw Duitse chipfabriek

Intel krijgt een subsidiepakket ter waarde van 10 miljard euro voor de bouw van een Duitse chipfabriek. Dat zijn de chipmaker en Duitsland op maandag overeengekomen, melden ingewijden aan Bloomberg. Intel kreeg eerder 6,8 miljard euro toegezegd.

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz en Intel-ceo Pat Gelsinger zijn maandagmiddag om 14.45 uur aanwezig bij een ceremonie waarbij de definitieve overeenkomst wordt ondertekend, meldt de Duitse overheid in een verklaring aan Bloomberg. De regering wilde nog geen financiële details geven over het nieuwe steunpakket, dat wordt verstrekt onder de European Chips Act.

Volgens bronnen van Bloomberg is het vernieuwde steunpakket 10 miljard euro waard. Het pakket bestaat volgens ingewijden uit financiële steun en een prijsplafond op energie voor de chipfabriek. Hoe hoog die maximumprijzen uitvallen onder het steunpakket, is onbekend. Intel wilde niet reageren op vragen van Reuters.

Intel ging vorig jaar akkoord om de fabriek te bouwen voor 6,8 miljard euro staatssteun. De fabrikant eiste begin dit jaar echter een totaalbedrag van 10 miljard euro. Dat doet het bedrijf naar eigen zeggen vanwege de hogere energieprijzen en de hoge arbeidskosten in Duitsland. Intel verwachtte in eerste instantie 17 miljard euro uit te geven voor de bouw van zijn fabriek in Maagdenberg, maar die kosten zouden nu oplopen tot 30 miljard euro, vertellen ingewijden aan Bloomberg. De fabriek moet in 2027 operationeel zijn en gaat dan chips produceren op 'de geavanceerdste procedés' die Intel in dat jaar biedt.

Intels uitbreidingsplannen in Duitsland zijn onderdeel van de IDM 2.0-bedrijfsstrategie die het bedrijf sinds 2021 hanteert. De fabrikant wil daarmee chips gaan produceren voor andere bedrijven, waar Intel momenteel alleen zijn eigen processors produceert. Behalve aan een chipfabriek in Duitsland, werkt het bedrijf aan uitbreidingen in andere Europese landen. Er moet bijvoorbeeld een assemblage- en testfabriek in Polen komen, naast een r&d-centrum in Frankrijk en een mogelijke packagingfabriek in Italië.

Een render van de komende Intel-fabriek in Maagdenburg. Bron: Intel

Reacties (78)

[sOid]

Wat gaat het om duizelingwekkende bedragen bij het bouwen van dit soort fabrieken.

Waar zitten de grootste initiële kosten nou eigenlijk in? De bouw van de fabriek zelf of bijvoorbeeld de benodigde apparatuur?

Zou het wel boeiend vinden hier eens een achtergrondverhaal over te lezen, @AverageNL

[Stijnvi]

Het zal een combinatie zijn van beide. De machines van ASML zijn natuurlijk enorm duur, maar zo'n fabriek moet ook aan enorm veel eisen voldoen. LinusTechTips heeft recent nog een tour gefilmd in een Intel fabriek. Daarin krijg je een uniek kijkje in de fabriek en alles waar zo'n fabriek aan moet voldoen.
Zo mogen er geen trillingen zijn in het gebouw, want met transistors van een paar nanometer kan de kleinste trilling een hele wafer waardeloos maken.
Maar een heel groot deel van het pand ook gewoon een reusachtige cleanroom. Dat is natuurlijk ook niet echt voordelig om te bouwen.
En je wil ook niet dat een storing op het energienet de hele productie stillegt, dus er moet ook flink veel redundancy worden aangelegd.
Overall denk is dus dat de kost redelijk evenredig verdeeld zijn.
Maar deze subsidie is natuurlijk niet alleen vanwege de hoge kosten voor het bouwen van de fabriek.
Dit gaat ook om het feit dat je als werkgever in Europa gewoon veel meer moet betalen voor je personeel dan in de VS of Taiwan. Niet alleen vanwege de hoge lonen, maar ook de pensioenbijdragen, de ontslagvergoedingen, überhaupt het feit dat je niet zomaar iemand mag ontslaan, doorbetaald ziekteverzuim, minimaal 4 weken betaalde vakantie etc.

[FreezeXJ]

Ik denk dat de VS ook niet heel goedkoop is hoor... De extra kosten zijn er lager, maar het basissalaris is er een stuk hoger. Een goeie engineer verdient er makkelijk een ton op jaarbasis, daar kom je in Nederland zelden aan.

Alleen als je naar de 2e-wereldlanden gaat worden de salarissen significant goedkoper voor gemiddeld personeel, maar de mensen die je voor dit soort fabs wilt hebben vliegen makkelijker de wereld over voor een nieuwe baan. En of dat dan in Duitsland, Israel of Brazilie is, boeit niet zoveel.

[CivLord]

Ik denk dat de VS ook niet heel goedkoop is hoor... De extra kosten zijn er lager, maar het basissalaris is er een stuk hoger. Een goeie engineer verdient er makkelijk een ton op jaarbasis, daar kom je in Nederland zelden aan.

En hoe verhoud een goede engineer in de VS zich tot een standaard engineer in Nederland?
De kwaliteit van opleidingen verschilt enorm in de VS. Iemand met hetzelfde papiertje van de ene opleiding is veel beter geschoold dan iemand met hetzelfde papiertje van een andere opleiding. In Nederland (en Europa) is die variatie er veel minder en zijn alle opleidingen van een vrij hoog niveau (er zijn hooguit deelgebiden waar bepaalde opleidingen zich in specialiseren, waardoor voor bepaalde werkgebieden bepaalde opleidingen een streepje voor hebben). Wanneer je werkervaring niet meetelt, maar enkel het kennisniveau waarmee iemand afstudeert, zit een goede engineer in de VS rond hetzelfde niveau als een standaard Nederlandse engeneer. En daar wordt ook naar betaald.

[blorf]

Het procedé voor een generatie processors is denk ik de grootste uitgavenpost van Intel. Als dat een niveau verder gaat wordt praktisch alles gesloopt.

[kizke]

Er wordt vrij weinig gesloopt volgens mij, zeker als het over die machines gaat: "Vrijwel alle machines die ASML ooit maakte, draaien nog en moeten dus worden onderhouden" -
https://www.trouw.nl/econ...r=https://www.google.com/

Maar inderdaad de bouw van de fabriek zelf moet aan allerlei eisen voldoen, er moeten hele dure machines in staan, die verbruiken veel water/stroom etc dus dat moet ook allemaal aangelegd worden.

[Aaargh!]

En vergeet niet dat die machines in een cleanroom moeten staan. Die hele fabriek is basically een enorme cleanroom, dat zal niet goedkoop zijn om te bouwen en van een totaal andere orde zijn als een normale fabriekshal.

[tedades]

En niet alle cleanrooms zijn hetzelfde, EUV heeft de schoonste cleanroom nodig en die zijn veel duurder. Daarnaast zijn EUV machines en de modernste DUV machines ook erg duur.

[Groningerkoek]

Er wordt niets gesloopt, de modernste machines van nu, zijn over 10, 20 jaar dankzij doorontwikkeling de betrouwbaarste chips van de toekomst. Auto's zitten vol met chips die 20 jaar geleden modern waren maar die je al jaren niet meer in je laptop of telefoon tegenkomt.

[FreezeXJ]

Ook in je computer of telefoon zitten ze nog gewoon, alleen niet op de hoofd-chips. Allerlei ondersteunende chips worden op oudere procedes gemaakt, gewoon omdat het niet superklein/zuinig hoeft. 180nm is nog meer dan zat voor wat signaalverwerking, of een microcontrollertje. Sterker nog, voor grotere stromen is soms een maatje groter niet eens een nadeel. En vooral: het is nu goedkoop, omdat alles wel voor de boekhouding afgeschreven is.

[dmantione]

Belangrijk hier is ook dat de transistoren over de jaren weliswaar extreem gekrompen zijn, de plekken op de die's waar de pinnetjes op worden vastgelast zijn dat amper. Die contactpunten zitten aan de rand van de die en de omtrek van de die bepaalt hoeveel pinnetjes je kwijt kunt. Dat betekent dat bij veel eenvoudige chips, de grootte van het plakje silicium dat nodig is, niet bepaald wordt door de ruimte die de transistoren innemen, maar door het aantal pinnetjes. Een kleiner proces maakt de die dan niet kleiner en gezien kleinere processen per mm² wel duurder zijn, wordt dan voor het grotere proces gekozen.

Het is één van de redenen waarom bijvoorbeeld seriële flash-ROM's duurder zijn dan parallelle flash-ROM's. Een seriële W25Q64 (8 megabyte, 8 pinnetjes) kost bijvoorbeeld ongeveer 45 cent, terwijl een parallelle SST39SF040 (512 kilobyte, 32 pinnetjes) bijna 2,50 euro kost.

[kami124]

Wat bedoel je precies met dan wordt alles gesloopt?

[Alxndr]

Gewoon doorverkocht bedoel je, maar dat neemt niet weg dat de investeringen enorm zijn.

Het gaat volgens mij niet eens om de generatie, dat zijn maar een paar machines die verschillen. Alles van ontwikkeling tot testen en van inpakken tot logistiek verandert niet of nauwelijks? En wat is de schaal? Hoeveel mensen gaan er werken?

Doet mij altijd denken aan mijn eerste bijbaantje waar ik er achter kwam dat een milkshake-machine bij de MacD net zoveel kost als een auto. Leek me erg duur in vergelijking met m'n blender thuis, maar probeer maar eens jaren lang iedere dag 1000 milkshakes te maken. Ik denk dat mijn blender dan in 1 dag al doorgebrand/versleten zou zijn.

[Reactie gewijzigd door Alxndr op 23 juli 2024 06:46]

[bzzzt]

Extrapolerend vanaf de 10-30 high-end machines die de grote spelers nu per merk hebben en de prijs die ASML rekent (200 miljoen per stuk) kom je dus tussen de 2 en 6 miljard aan machinekosten. Aangezien die 10 miljard van dit artikel alleen over het subsidiecomponent gaat zullen de kosten van de fabriek hoger zijn.
Die machines moeten natuurlijk wel in een trillingsvrij gebouw staan met hoge beveiligingseisen dus het mag (of moet) wel een miljardje meer kosten dan...

[CrazyBernie]

Dit zijn alleen de bedragen voor alleen het bouwen en uitrusten van de fabrieken. Een ASML euv tool gaat waarschijnlijk in de volgende generatie richting de 400 miljoen toe. Maar echt bouwkosten zijn ook gigantisch.

Maar boven op deze bedragen komen dan nog R&D uitgaven die de hele chip keten doet voor het ontwikkelen van nieuwe procedes. Die bedragen zijn nog duizelingwekkender want komen jaar op jaar terug en groeien ook ieder jaar.

Voorbeeld:
Intel per jaar 17 miljard
TSMC per jaar 10 miljard
ASML per jaar 4 miljard
Applied Materials per 3 miljard
(alles voor het gemak afgerond op hele miljarden)

En ga zo maar door op de achterkant van een bierviltje kom je wereldwijd zo conservatief 100 miljard in R&D voor de chip industrie. En daarboven op komen de bedragen voor design van producten nog (alleen Intel doet dat ook zelf).

[phoenix2149]

Gewoon belachelijk eigenlijk. Belasting betaler betaald uiteindelijk voor de winst van deze conglomeraten.

Ja uiteraard komt er werkvoorziening etc. etc. maar zodra het een keer tegenvalt sluiten ze de fabrieken net zo hard en staan ze op straat. De belasting betaler moet ook dat weer gaan bekostigen en de subsidies komen uiteraard niet trerug.

[Blokker_1999]

Je kan als overheid nu eenmaal niet zeggen "wij willen dat chip bedrijven meer gaan produceren in Europa" om daar dan niets tegenover te zetten. Als het hier produceren voor hen aantrekkelijk zou zijn, dan zouden ze dat automatisch al gedaan hebben zonder dat je daar als overheid een doelstelling van moet maken.

En om dat doel te bereiken moet je die bedrijven dus motiveren, en hoe doe je dat? Met subsidie.

Je zou het ook niet kunnen doen, je afhankelijkheid van andere regios niet afbouwen, je werkgelegenheidsgraad niet de hoogte in duwen enzoverder, maar dat is niet wat de regering als doel heeft gesteld.

[kuurtjes]

En om dat doel te bereiken moet je die bedrijven dus motiveren, en hoe doe je dat? Met subsidie.

Of gewoon zeggen dat alleen Europese chips toegelaten zijn.

Moet toch eens gedaan zijn om bedrijven altijd boven de mensen te laten staan?

[dmantione]

Stimuleren en dwingen zijn twee instrumenten die overheden hebben. Beiden hebben voor- en nadelen.

[Xander2]

Dat klopt, er zou m.i. alleen wat voorzichtiger met die instrumenten omgesprongen mogen worden.

Intel is een zeer dominante speler dus de vraag is wat je hier qua innovatie mee bereikt.

[Eomer]

Volgens mij gaat dit minder om innovatie, en meer om het zekerstellen van EU productie en mensen met de nodige werkervaring. Dat is handig voor het geval China Taiwan binnenvalt en de productie daar wegvalt. En het is ook een van redenen dat de VS telkens redelijk openlijk Taiwan support nu de productie daar voor het grootste deel nog vandaan komt (wat door China dan weer als provocatie wordt gezien).

Ik vind er wat voor te zeggen om essentiële producten lokaal te laten produceren (of iig op meer dan 1 plek). En je kan natuurlijk discussiëren over hoe essentieel halfgeleiders zijn.

[Reactie gewijzigd door Eomer op 23 juli 2024 06:46]

[sdk1985]

Hoe zie jij dat voor je? Want dan kun je de komende jaren geen telefoon, laptop, videokaart, televisie, koelkast, enz kopen. Daarnaast valt dat onder protectionisme waarmee je een handelsoorlog kunt uitlokken. Die internationale handel is nu juist de reden dat we niet constant met elkaar in oorlog zijn tegenwoordig; de economische belangen zijn te groot en de verwevenheid te groot.

[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 23 juli 2024 06:46]

[Xander2]

We zijn niet constant met elkaar in fysieke oorlog vanwege nukes en NAVO.

Die handelsballon is doorgeprikt in Oekraine.

[Armselig]

Nou ook gewoon omdat de meeste (westerse) landen tegenwoordig normaal doen en oorlog voeren achter zich hebben gelaten. Of ga je me nu vertellen dat Frankrijk nog altijd zint op wraak en stiekem aan een invasie van Duitsland werkt? En Nederland wil België annexeren

We zijn geen russen he? Of chinezen... De Navo is er vooral voor de dreiging uit die richting (toch?).

[Hans1990]

Hoe zou zoiets in de praktijk moeten werken dan? Het is niet dat we hier de fabricage van apparaten ook nog in handen hebben. Dat gebeurd veelal in China. Apparaten worden ook ontworpen en geproduceerd voor een internationale markt, dus een harde requirement zoals EU-only chips is moeilijk te controleren danwel weinig prikkelend voor een fabrikant. Die hebben net enorme chiptekorten achter de rug en hebben de internationale markt (met o.a. 2nd/3rd suppliers uit China) daarvoor moeten omarmen. De makkelijkste oplossing is dan de EU afzetmarkt wegstrepen.

Tevens hebben we in de EU ook de chip capaciteit niet. Je kan zo'n regel nog uitbreiden naar bondgenoten (zoals Japan, VS, Australie, enz.), maar dan nog zou je een tussenstap nodig hebben zoals we ook met ethanol brandstof bijmengen voor E5/E10. Je kan niet zomaar besluiten dat alle auto's op bio-ethanol verder moeten. En we hebben die productie capaciteit niet en de (meeste) auto's zijn er niet voor gemaakt. Autofabrikanten hebben ook nog maar weinig interesse om verder te investeren in de brandstof motor.

Uiteindelijk is zoiets een samenlevings/overheidsbelang. De oplossing die je voorstelt is het beperken van bedrijven met de kans dat ze zich uit een markt terugtrekken. Een subsidie is een bedrijf te prikkelen om een keuze te maken die financieel nadelige gevolgen heeft. Het subsidie bedrag probeert dat juist te compenseren.

[hscheper]

Welke Europese chips doel je dan op? Volgens mij is dat nou juist hebt probleem.

[Jorissie87]

Als ik in dit artikel de reactie van @wildhagen lees dan zijn er sowieso al drie.
- NXP Semiconductors (Nederland)
- Infineon (Duitsland)
- STMicroelectronics (Frankrijk/Italie)

*Ik weet niet hoe ik direct naar iemands reactie kan linken en wil niet met de eer van iemand anders comment gaan strijken

[Reactie gewijzigd door Jorissie87 op 23 juli 2024 06:46]

[YopY]

Produceren deze ook zelf chips binnen Europa of doen deze alleen design? Want daar gaat het vaak om; de driehoek van ontwerp, productie, en leveranciers (waaronder de lithografiemachines zoals die van ASML).

[wildhagen]

Produceren deze ook zelf chips binnen Europa of doen deze alleen design? Want daar gaat het vaak om; de driehoek van ontwerp, productie, en leveranciers (waaronder de lithografiemachines zoals die van ASML).

Alledrie de genoemde bedrijven produceren in Europa. NXP op diverse lokaties in Nederland. Infineon in Duitsland (meerdere lokaties) en STMicroelectronics heeft 4 produktie- en R&D-lokaties in Frankrijk, eveneens 4 in Italië, en dan nog één in Malta. Plus nog één in Singapore, één in Tunesië (R&D only, geen produktie) en één in Marokko.

[Reactie gewijzigd door wildhagen op 23 juli 2024 06:46]

[kizke]

NXP doet alles in Nijmegen (Van website: NXP Nijmegen includes manufacturing, R&D, testing, technology), en afaik doen Infineon en ST ook alles (ontwerp en productie) in Dresden, Crolles resp.

[Groningerkoek]

Maar kijk dan ook even wat voor chips die produceren daar kun je geen laptop of telefoon mee bouwen.

[kizke]

Dat klopt, maar zonder ook niet .
Om dit wat meer context te geven: ST zorgt bij een iPhone voor o.a. wireless charging, power management en infrarood camera. NXP voor NFC en display switching.
https://realmoney.thestre...for-stmicro-sony-15105767

[Reactie gewijzigd door kizke op 23 juli 2024 06:46]

[Groningerkoek]

Klopt, maar zulke chips worden natuurlijk op veel meer plekken gemaakt.

[Mellow Jack]

Mja het tekort aan chips waren dan ook geen chips die ze in laptops en telefoons stoppen.

Kan me best voorstellen dat de Europese industrie de prioriteit heeft en wij produceren niet zoveel telefoons

[Some12]

Jazeker wel. Ik ken een telefoon waar een NXP chip als SoC in zit: de Purism Librem 5.

[dmantione]

NXP doet allesbehalve alles in Nijmegen. Belangrijk hier is dat Philips ook TSMC heeft opgericht en dat de Taiwanese overheid al het ondernemersrisico voor Philips wegnam. Voor Philips was het dan ook zeer logisch om geen gevanceerde procedé's in de eigen Europese fabrieken te introduceren en dat allemaal bij TSMC in Taiwan te doen.

NXP is daar gewoon mee doorgegaan: Oude procedé's doen ze zelf in de oude Philips-fabrieken en alles wat een geavanceerde fabriek nodig heeft laten ze bij TSMC maken.

[kizke]

Met alles bedoelde ik hier onderzoek, ontwikkeling en productie.

[dmantione]

De productie besteden ze dus voor een heel groot deel uit aan TSMC. Die SoC voor de LibreM-telefoon die hierboven genoemd is zal naar alle waarschijnlijkheid tot deze categorie behoren: De oude 90nm-fabriek van NXP in Nijmegen is niet erg geschikt voor het maken van zuinige mobiele SoC's.

[dmantione]

En daar bovenop: NXP mag zich echt wel aangesproken worden voor de deplorabele staat van de chipindustrie in Europa. Zeker niet uitsluitend, want Siemens en opvolger Infineon hebben daar ook een flinke hand in gehad, maar juist NXP en voorganger Philips waren jarenlang het paradepaardje van de Europese chipindustrie en het is het jarenlange gebrek aan investeringen dat de grote achterstand heeft veroorzaakt. Het afstoten van Philips Semiconductors was het sluitstuk, daar is minimaal een decennium aan verwaarlozing aan vooraf gegaan.

Bij andere partijen met Europese fabrieken, zoals ST, Globalfoundries en Intel, is de achterstand lang niet zo groot.

[d3x]

dan denk ik dat je gewoon te veel kijkt enkel naar CPU gerelateerde chips... er zijn hoop andere chips WEL uit EU.

Je kan ook gaan voor subsidies voor EU chips en de andere gewoon toelaten as is. Ook al verhuizen vele chips nu naar andere landen, ook packaging is nog steeds heel specifiek.

[Reactie gewijzigd door d3x op 23 juli 2024 06:46]

[Gropah]

Je zou er ook van kunnen maken "Europese chips, of in Europa geproduceerde chips". Maar ik denk eerlijk gezegd wel dat de EU zich in zn eigen voet schiet. Andere landen zien dat waarschijnlijk als concurrentievervalsing, en omdat die fabrieken zo duur zijn, kan het ook gaan betekenen dat Europa technologisch gaat achterlopen.

[remcoVer]

Er zijn er zo veel. Kijk maar eens naar alle Europese semiconductor fabs: https://en.wikipedia.org/...ductor_fabrication_plants.

Naast NXP, ST, Infeneon zijn er nog AMS, OSRAM, X-Fab, On-semi. En nog aardig wat andere.

[sus]

Doe mij even een pallet Intel Core i3/5/7/9 en idem AMD Ryzen van Europese afkomst?

Ooooow, dat lukt niet... die worden hier niet geproduceerd.
Daar zit je dan met je idee "Alleen Europese chips". Die zijn er niet, en de complete boel loopt hier in de soep.

[ilaurensnl]

Ik vraag me af of dit een gevolg gaat hebben voor een consument, aangezien ik me niet kan voorstellen dat hier produceren goedkoper is dan in bepaalde andere landen.

Betekend dit dan duurdere chips of neemt de overheid/intel een deel van die verlies op zich*

[Reactie gewijzigd door ilaurensnl op 23 juli 2024 06:46]

[JackBol]

Iedereen weet dat het meer gaat kosten. De EU en de US gaan geen chips op nationale bodem produceren omdat het goedkoper is. Ze doen het omdat we een onvoorstelbaar groot probleem hebben als China ooit Taiwan binnen valt.

Iets dergelijks zal onze economie slopen.

Deze fabrieken en bijbehorende subsidies hebben geen commerciële gronden, maar zijn een "business continuity plan" voor Europa/US.

[TTTuck]

https://imageio.forbes.co...=711&width=711&fit=bounds

<10nm is het probleem. 90% in Taiwan. Dit moet in meer landen geproduceerd gaan worden anders heeft de wereld inderdaad een groot probleem als ook daar een keer een oorlog uitbreekt.

[kizke]

De grootste fabrikant heeft inderdaad aangegeven dat het tot 30% duurder is om in de VS te produceren dan in het "thuis"land: https://www.tomshardware....e-extra-for-us-made-chips, dus die gaat dat gewoon doorrekenen aan klanten, wil je made in US dan betaal je extra

[Groningerkoek]

De subsidie zorgt ervoor dat men de chips tegen marktconforme prijzen in de markt kan zetten.

Wat de bevolking hier merkt is dat een deel van de belastingopbrengsten naar deze subsidies toegaan, en dat verdient zich in de loop van de jaren grotendeels terug door extra werkgelegenheid, extra kennis op eigen grondgebied en belastingen.

[Some12]

Nouwja als je kijkt naar vraag en aanbod, en het aanbod valt weg, dan ga je die chips uit de EU/VS willen halen…

[kizke]

Kuch "Intel Leixlip"
Er zijn zeker wel Core ix chips die in ieder geval gedeeltelijk (belangrijkste stap) uit Europa komen, maar natuurlijk niet alles, packaging etc doe je in een andere fabriek dan de directe productie.

[Reactie gewijzigd door kizke op 23 juli 2024 06:46]

[Aldy]

Of gewoon zeggen dat alleen Europese chips toegelaten zijn.

Je hebt volkomen gelijk. Volledige auto-industrie in de EU op z'n gat, huishoudelijke artikelen-industrie op z'n gat en alle andere industrieën waar chips in moeten. Een enorme werkloosheid tot gevolg.

Moet toch eens gedaan zijn om bedrijven altijd boven de mensen te laten staan?

Laten we voor de werklozen, ik bedoel mensen, kiezen. Geloof niet dat jij de oplossing net hebt geponeerd.

[kuurtjes]

Elke persoon kan zoveel malen meer mensen voorzien dan zelfs nog maar enkele jaren geleden. Werkloosheid is niet iets ergs. Het is eigenlijk een stap naar iets goeds.

[Aldy]

Misschien kun je uitleggen wat je bedoelt, want zoals je het nu geschreven hebt is dit zo met feiten onderuit te halen.

[P. vd Loo]

Dat kan niet. We zijn lid van de WHO die dat verbiedt.

[codeneos]

Die subsidie krijgen ze natuurlijk niet als cash op de rekening gestort naar zit vaak in belasting voordeel.

Daarbij vloeit een groot deel van de subsidie gewoon weer terug in de Duitse en Europese economie, de bouw alleen al creërt banen. En die Duitse en andere Europese bedrijven dragen over de winst die uit de bouw voor vloeit weer belasting af.

Verder zorgt die chip fabriek natuurlijk werk voor allerhande van bedrijven. En last but not least zorgt het er ook voor dat wij in Europa kennis en ervaring bij de opbouwen bij de productie van chips.

[Aldy]

Ter completering: Of we houden de kennis in Europa, waardoor de kennis niet wegvloeit naar buiten Europa.

[jaquesparblue]

Dit is niet alleen werkvoorziening. Deze bedrijven investeren (lokaal) gigantisch in het vervaardigen en vestigen van kennis.

Daarnaast zijn chips onderdeel van de kritische supply chain. Gezien wat Intel van plan is neer te zetten op EU grondgebied is nagenoeg om, wat betreft ontwikkeling en assemblage, geheel zelfvoorzienend te zijn. (Grondstoffen is uiteraard een andere kwestie)

[sdk1985]

Dit zal onderdeel zijn van de investeringen van Duitsland in nationale veiligheid. Die zijn breder dan alleen investeringen in het leger.

In de strategie wordt rekening gehouden met alle binnenlandse en buitenlandse bedreigingen voor Duitsland. Dat kunnen cyberaanvallen zijn, mogelijke aanslagen op kritische infrastructuur of klimaatverandering. Duitsland zegt onder meer toe zich te houden aan de NAVO-norm om 2 procent van het bbp uit te geven aan defensie en verplicht zich tot de aanleg van voedsel- en energiereserves voor noodgevallen.

Zonder chips geen industrie en China bedreigt momenteel de leveringszekerheid van chips. Met de chip tekorten lag vrijwel de hele auto industrie stil. Dit om maar even één mogelijk probleemscenario aan te kaarten.

Verder zit het er dik in dat Duitsland alsnog netto winst gaat maken op de aanwezigheid van Intel. Zie Estimation of Intel Israel’s contribution to the Local Economy.

[Reactie gewijzigd door sdk1985 op 23 juli 2024 06:46]

[CrazyBernie]

Je kunt het ook omdraaien de meeste overheden in europa hebben de afgelopen 30 jaar te weinig geïnvesteerd in lokale productie en ontwikkeling van high tech en plukken daar nu de vruchten van. Landen zoals China, Taiwan en Zuid Korea en in mindere mate de VS hebben dat wel gedaan.

Dus de belasting betaler heeft jarenlang voor een dubbeltje op de eerste rang gezetten. Nu de wereld veranderd komen we van een koude kermis thuis en moet er opeens geïnvesteerd worden in lokale productie.

Geld ook voor de cloud platformen. Inmiddels zijn er gewoon geen alternatieven voor de amerikaanse (tenminste als je dezelfde dekking wilt hebben).

En iedereen die gaat roepen dat Global Foundries, NXP, Infeon of St Micro Electroncis een alternatief zijn. Dat zijn ze niet lopen allemaal zover achter qua ontwikkeling van de high end processen dat voor je hun op niveau krijgt je ook tientallen jaren bezig bent. En ook een veelvoud aan subsidies.

Is niet leuk deze conclusies maar wel het logisch gevolg van het terugtrekken van de EU uit de high end chips productie.

Op het gebied van de toeleveranciers is het trouwens anders dus laten we dat ook niet vergeten een groot deel van de investeringen in Fabs vloeien dus ook weer terug naar de EU>

[Guru Evi]

De subsidies zijn grotendeels “we gaan minder belasting heffen”. Een toegave van de regering dat belastingen het effect hebben dat er minder werkgelegenheid is.

Natuurlijk gaat de regering altijd dubbel-dippen in deze scenarios. Ze krijgen een paar miljard minder belasting van het bedrijf maar krijgen wel de belasting op de werknemers - voor de regering komt het er snel uit, je hebt maar een paar duizend mensen nodig met een totaalbelasting op bruto inkomen van 60-75% (tussen de belastingen op inkomen, eigendom, toegevoegde waarde, energie etc etc)

[Tintel]

Toch mooi dat je meer kan eisen. Natuurlijk is het geven en nemen maar het bewijst wel de macht van de tech-industrie (en dan vooral de grote spelers daarbinnen).

Want het is natuurlijk voor alle partijen een voordeel om niet afhankelijk te zijn van een land waar mogelijk een boycot o.i.d. valt. Ook Intel heeft voordeel om te kunnen blijven leveren.

[bzzzt]

Toch mooi dat je meer kan eisen. Natuurlijk is het geven en nemen maar het bewijst wel de macht van de tech-industrie (en dan vooral de grote spelers daarbinnen).

Ik vind het woord 'eisen' hier ook bijzonder negatief richting Intel. Als je de hele businesscase op basis van de situatie van 2020 hebt doorgerekend en de prijzen rijzen de pan uit waardoor het totaal niet interessant meer is om door te zetten is het toch niet meer dan logisch om met de geldverstrekkers om tafel te gaan zitten?
Ik neem aan dat Intel een 'ontsnappingsclausule' in hun contracten heeft, is een contract opzeggen dan niet gewoon je recht in plaats van dreigen/eisen?

[Tintel]

Ja - ik zie ook wel de negatieve associatie maar dat is vermoedelijk wat onterecht. Ook Intel moet flink investeren natuurlijk en daarbij een minder gunstige locatie op de koop toe nemen.

[vinkjb]

Bizar dit, tja als je bang bent voor hogere arbeidskosten energie rekening dan doe je het toch niet. Nu betalen de Duitsers de arbeidskosten zelf...tja lekker dan.
En ze eisen dat vindt ik vooral nogal een ding.

[Timfonie]

Miljarden extra voor Intel; geen probleem dus om haar excellente lobbyisten en onderhandelaars royaal te kunnen betalen.

Goed dat het rond, dat zeker.

[Reactie gewijzigd door Timfonie op 23 juli 2024 06:46]

[Bulkzooi]

Intels uitbreidingsplannen in Duitsland zijn onderdeel van de IDM 2.0-bedrijfsstrategie die het bedrijf sinds 2021 hanteert.

De IDM 1.0-bedrijfsstrategie betrof dat die deal met Rockchip, in mei 2014? Dat was toen Intel, als laatste niet-fabless foundry, grote over-capaciteit had, en aan alle kanten voorbij gerend begon te worden door AMD & Samsung en vermorzeld werd door de innovatie-rate van TSMC, onder aanvoering van Apple en Qualcomm.

Eigenlijk dus de inleiding tot het 14nm >> 10nm debacle. Ik ben ook wel benieuwd wat de major versie-nummer verhoging naar IDM 2.0 nou triggerde. Is het dat psychotische fiasco waarbij AMD en Intel elkaar wederzijds beschuldigden van dies aan elkaar glue'en?

Ik denk dus dat de trigger hiervan is om hier afstand van te nemen met een major nummer-ophoging. M.a.w. Intel had de boot gemist, en in 2021 is het lek gerepareerd.

#ianal, maar dit is geen rant; hooguit een subtiele bash, ook tegen semantische nummering.

[Reactie gewijzigd door Bulkzooi op 23 juli 2024 06:46]

[Soepstengel]

Zijn ze zonder onderhandelaars de onderhandeling ingegaan ofzo? Ik las anderhalve week geleden nog dit artikel: nieuws: Duitsland weigert Intels eis voor miljarden extra subsidie voor bouw ... een daarin stond:

Duitsland zegt geen extra subsidie uit te zullen trekken voor de bouw van Intels nieuwe, geavanceerde chipfabriek. De Duitse regering heeft eerder 6,8 miljard euro toegezegd, maar de chipfabrikant wil tot 10 miljard subsidie.

[Jorissie87]

Bijzonder snel gegaan dan. Acht dagen geleden stond hier nog een artikel Duitsland weigert Intels eis voor miljarden extra subsidie.

[CrazyBernie]

En let op als Intel volgend jaar terugkomt met nog een paar miljard extra gaan ze dat ook doen.
Ze hebben gewoon geen keus zoals deze snelle omzwaai wel laat zien.

[CivLord]

Het is heel normaal dat wanneer een onderjandelngsresultaat in zicht is, nog even de uitgangssituatie door beide kanten benadrukt wordt. Dan kunnen beide partijen na het behalen van het onderhandelingsresultaat laten zien dat ze hun huid duur verkocht hebben of dat ze lange termijnvisie voorraang hebben gegeven boven een korte termijn voor-/nadeel.

[CAPSLOCK2000]

Intels uitbreidingsplannen in Duitsland zijn onderdeel van de IDM 2.0-bedrijfsstrategie die het bedrijf sinds 2021 hanteert.

IDM staat deze keer eens niet voor Intelligent Dance Music maar voor Integrated Device Manufacturing.

[The Bula King]

Ik vraag me af waarom er aan AMD niet gevraagd is voor een fabriek te zetten in Duitsland?

[kizke]

AMD produceert geen chips, misschien is dat de reden .
Note: tsmc is wel bezig met een fab in Duitsland, maar of die ook voor AMD aan de slag gaat daar is de vraag, vermoed dat die alsnog uit Taiwan blijven komen.