Het van binnenuit eerlijker maken van de smartphonebranche, dat is Fairphones missie. Het bedrijf bestaat inmiddels twaalf jaar, zit aan de vijfde generatie van de telefoon en produceert nu ook oortjes en een koptelefoon. Tegelijkertijd heeft het ook een paar roerige jaren achter de rug, waaronder verlies in 2023 en verschillende ceo-wissels. Het is daarom tijd om te vragen hoe het nu met Fairphone is, zowel met het bedrijf als met de missie. Die vragen stellen we aan Miquel Ballester Salvà, medeoprichter en hoofd van de productmanagementafdeling.
Laten we beginnen met die eerste vraag: hoe is het nu met Fairphone? Jullie hadden volgens de laatste jaarcijfers in 2023 een verlies van 20,5 miljoen euro en verkochten 13,9 procent minder toestellen dan een jaar eerder.
"We hebben een paar interessante jaren achter de rug. 2023 was inderdaad een uitdagend jaar waarbij we niet de beste cashpositie hadden. Gelukkig ging het in 2024 beter. We hebben meer telefoons verkocht en hadden ook weer winst gedraaid. Daarbij hebben we ook besloten wat zaken aan te passen binnen het bedrijf. De rebranding die we in januari aankondigden, is daar het zichtbaarste voorbeeld van."
Wat houdt die rebranding in, dan?
"We willen het verhaal naar de klant iets aanpassen. Voorheen focusten we in onze marketing op de milieuwinst en de duurzaamheid van onze producten. Nu willen we ook meegeven dat het product zelf goed is. Je doet niet alleen goed als je een Fairphone koopt, het past ook bij wat je als consument met een telefoon wil en ervan verwacht. Met de rebrand willen we onze doelgroep verscherpen en vergroten, zodat we beter weten voor wie we onze producten en diensten maken."
"Ik wil wel benadrukken dat ons doel niet is veranderd. We willen nog steeds de markt van binnenuit veranderen en het goede voorbeeld geven. Daarbij is het ook voor ons belangrijk om een commercieel bedrijf te zijn. Dan zijn we écht onderdeel van de markt. Anders kunnen concurrenten wellicht zeggen dat een eerlijke smartphone een leuk idee is, maar in de praktijk niet werkt. We are here, and we are here to stay. Daar hoort deze rebrand ook bij, dat we relevant blijven."
"Daarnaast willen we onze merkbekendheid vergroten. Als mensen horen over Fairphone, kopen ze een Fairphone, zo simpel is het. Daarbij blijven we ons vooralsnog focussen op de Europese markt. We krijgen veel vragen over een stap naar de VS, maar op dit moment zien we nog voldoende groeipotentieel in Europa."
/i/2007387472.png?f=imagenormal)
Gaat de rebranding ook een impact hebben op jullie toestellen? De Fairphone 5 wordt dit jaar twee jaar oud; ik neem aan dat jullie nu aan een opvolger werken?
"Er zullen subtiele verschillen zijn, geen dramatische. We zijn deze nieuwe aanpak nu aan het vertalen naar onze ontwerpfilosofie. Maar het is nog iets te vroeg om hier details over te geven. Je zal er vrij snel achterkomen wat die verschillen zullen zijn."
Maar als je kijkt naar de telefoons, zie je dat ze vaak wat duurder zijn dan de concurrentie, met slechtere specificaties. Denken jullie niet dat dat een rol speelt bij consumenten, los van merkbekendheid?
"Natuurlijk zouden we een telefoon kunnen uitbrengen met betere specificaties, maar dat zou dan een duur toestel zijn. Wij denken niet dat dat nu de juiste strategie is voor ons. Die hogere prijs waar je aan refereert, komt vooral door schaalgrootte. In de consumentenelektronica draait alles om schaal. Hoe meer toestellen je verkoopt, hoe meer onderdelen je bij leveranciers inkoopt, hoe minder je betaalt voor de onderdelen. Dus hoe meer smartphones we verkopen, hoe lager de prijs van de telefoon kan worden. Daarom is het zo belangrijk dat we ons nu rebranden en meer naamsbekendheid krijgen, zodat we meer producten kunnen verkopen."
Dus de beoogde Fairphone-klant is niet geïnteresseerd in een duur flagshipmodel? Waarin dan wel?
"Ze willen een goed toestel dat lang meegaat voor een goede prijs-kwaliteitverhouding. Die goede prijs-kwaliteitverhouding halen we door een toestel te maken dat lang meegaat. De total cost of ownership ligt dus relatief laag, ook ten opzichte van de concurrentie. Consumenten denken alleen vaak niet zo, wat de communicatie voor ons soms lastig maakt. Maar nee, Fairphones zijn niet voor powerusers zoals mensen die veel willen gamen."
"Overigens is die beoogde Fairphone-klant niet per se een consument. We willen namelijk ook meer focussen op de zakelijke markt. Bedrijven willen dat de apparaten die ze aanschaffen, zoals smartphones, ook steeds duurzamer worden. Daar zijn wij natuurlijk de voor de hand liggende keuze voor. Voor kantoorwerk heb je vaak ook geen flagshipmodel nodig, dus past ons toestel er goed bij. Bovendien snappen deze klanten die tco beter dan consumenten. Dus je kan een bedrijf simpelweg meegeven dat als ze x-aantal toestellen kopen, waarvan een deel kapot valt en dus een nieuw scherm nodig heeft, dat wij een aantrekkelijke optie voor ze zijn. Het vervangen van een scherm is bij ons immers makkelijker en goedkoper dan bij concurrenten. De totale kosten over meerdere jaren bekeken vallen daardoor lager uit."
:strip_exif()/i/2007392196.jpeg?f=imagenormal)
Fairphones zijn niet voor powerusers. Zijn die powerusers juist niet klanten die eerder techsavvy genoeg zijn om zelf telefoons te repareren? Met andere woorden: zijn Fairphone-klanten ook mensen die zelf een toestel repareren?
"We hebben een grote groep klanten die zelf telefoons repareert, ja. Ik kan geen cijfers geven, maar zeker de accu, het scherm en de USB-poort worden relatief vaak door consumenten zelf gerepareerd. Maar ik wil ook benadrukken dat we ook een professioneel reparatiecentrum hebben, net als andere smartphonefabrikanten. Klanten die het dus zelf niet willen doen, hoeven dit niet te doen."
"Maar het is zo makkelijk om het zelf te repareren, waarom zou je het niet doen? Het is sneller dan wanneer je het op moet sturen naar een reparateur, en we hebben video's om het uit te leggen. Het is juist leuk om te doen; wij vinden het ook empowerend als je zelf je telefoon kunt repareren en niet afhankelijk bent van anderen. Je bent dan echt eigenaar van je toestel. Je hoeft ook helemaal niet techsavvy te zijn om de telefoons zelf te repareren. Je hebt alleen een schroevendraaier nodig. We proberen het ook zo eenvoudig mogelijk te maken en zien het als 'normaal gebruik' van het toestel, net als het verwisselen van een simkaart."
Naast de repareerbaarheid was het met de Fairphone 3 ook mogelijk om de camera te upgraden met die van de Fairphone 3+, die later uitkwam. Ook bij de Fairphone 2 was het mogelijk de camera te upgraden. Dergelijke modulariteit hebben we sindsdien niet meer van jullie gezien. Waarom niet?
"Wij zien dat het verschil in camerakwaliteit vooral door betere software komt en minder door betere hardware. We investeren liever meer in betere software en algoritmes dan dat we een extra cameramodule ontwikkelen. Het ding is natuurlijk dat wanneer je een telefoon hebt die lang op de markt blijft, de verwachtingen van klanten ook veranderen. Zeker als de markt wel ontwikkelingen laat zien. Daarom brachten we een paar jaar na introductie nog een camera-update uit voor de Fairphone 4."
:strip_exif()/i/2003008732.jpeg?f=imagenormal)
Maar als je kijkt naar onze review van de Fairphone 5, dan zie je dat we de accuduur wat minder vonden en de schermhelderheid vonden tegenvallen. Zou je niet simpelweg een nieuw scherm kunnen verkopen dat die minpunten wegneemt? Een Fairphone 5 'Pro'-scherm, bijvoorbeeld, dat wel een hogere helderheid biedt?
"Het scherm is een heel mooi voorbeeld van waarom we dat in de praktijk niet kunnen doen. Bij het ontwikkelen van een smartphone ben je constant bezig met de balans van het toestel. Een helderder scherm vraagt meer stroom. Dus zou je ook een grotere accu nodig hebben. Maar daar heb je geen ruimte voor in de behuizing. Als je dat moet aanpassen, dan heb je eigenlijk een nieuw toestel. Modulariteit in een smartphone is heel complex."
"Om de vraag ook naar camera's te betrekken: verschillende camerasensors vereisen andere ruimte op het pcb. Een telelens is bijvoorbeeld een relatief grote sensor. Dus als je de camera modulair maakt, heb je te veel ruimte nodig op het pcb om plek te bieden aan verschillende soorten sensors. Uiteindelijk heb je daardoor een iets groter toestel, dat wellicht iets duurder is. Op dit moment moeten we scherpe keuzes maken die onze klant echt goed passen. Dat betekent dat je soms moeilijke keuzes moet maken."
De Fairphone 5 vonden we eigenlijk ook al relatief dik ten opzichte van de concurrentie. Is dat iets waar jullie aan willen werken?
"We proberen de telefoon altijd dunner te maken, maar de 5 is 9,6mm dik. Ik denk dat de branche ons verslaafd heeft gemaakt aan alsmaar dunnere telefoons. Waarom hebben we dunnere telefoons nodig? Die vraag wil ik ook op tafel leggen. Natuurlijk wil niemand rondlopen met een baksteen, maar de 5 is geen baksteen. Je wilt het dunner maken, maar dan zal je ergens compromissen moeten maken. Een kleinere accu bijvoorbeeld, of slechtere repareerbaarheid, of het gebruiken van lijm. Geen van deze drie dingen gaan we doen."
Je had het net over moeilijke keuzes die je soms moet maken. Zou je daar meer over kunnen uitweiden?
"Nou, als je een klein bedrijf bent met weinig producten zoals wij, moeten die producten zoveel mogelijk klanten aanspreken. Veel concurrenten brengen jaarlijks meerdere toestellen uit, waarbij ze per toestel minder risico lopen. Het is voor hen minder erg als een van die telefoons een flop is. Als de Fairphone 5 een flop is, hebben wij een groot probleem. Daarom moeten we zeker weten dat we de juiste keuzes maken, om een product te maken dat een zo groot mogelijke doelgroep aanspreekt. Een modulair toestel dat daardoor te dik of te duur is, hoort daar niet bij."
Maar jullie maken als Fairphone sinds kort meer producten, sinds 2023 een koptelefoon en sinds vorig jaar oortjes.
"Dat klopt, daar gaat het ook best goed mee. Van beide producten hebben we meer verkocht dan verwacht, dus dat is goed nieuws. Dit gaan we ook uitbreiden; we zien veel potentieel hier."
:fill(white):strip_exif()/i/2006903758.jpeg?f=thumblarge)
Dus jullie willen uitbreiden? Zou je daar meer ...
"Nee, haha. Daar is het nu te vroeg voor. Maar we zien wel zowel de smartphonecategorie als de audiocategorie als goede branches voor ons."
En andere apparaten dan? Een smartwatch misschien, of een tablet of foldable?
"Op dit moment niet, nee. Als je kijkt naar het stadium waarin we nu als bedrijf verkeren, zijn de smartphone- en audioproductlijnen nu voor ons goed genoeg. Het aanboren van nieuwe productlijnen zou voor ons te riskant zijn, omdat we dan middelen moeten investeren in zaken waarvan we niet weten of het iets gaat opleveren. Dat is denk ik de realiteit van elke scale-up zonder onbeperkte geldvoorraad."
Je had het net over de missie van Fairphone. Hoe gaat het daarmee? Zien jullie dat jullie een impact hebben op de markt?
"Jazeker. Je ziet dat fabrikanten door wetgeving gedwongen worden andere keuzes te maken en dat de wetgevers daarbij door ons geïnspireerd zijn. We lobbyen zelf niet, maar ondersteunen wel lobbypartijen die zich bezighouden met zaken die voor ons interessant zijn. Die organisaties gebruiken ons weer als voorbeeld voor duurzaamheid."
"De Fairphone 1, bijvoorbeeld, kwam 11 jaar geleden al uit in een doos zonder lader of kabel. Reserveonderdelen kon je ook via onze website kopen en het was ook direct een dualsimtelefoon. Dualsim is ook duurzaam, omdat je dan immers maar één telefoon hoeft te kopen in plaats van twee. Dit zijn zaken waar later ook in de politiek over is gesproken, waar wij als Fairphone invloed op hebben gehad. Wij lieten immers zien dat het mogelijk was."
"Er is wel een 'maar'. We zien dat de markt snel beweegt als het gaat om 'groene', ecologische duurzaamheid. Daarbij wordt de sociale duurzaamheid echter snel vergeten. Zeker als het gaat om mensenrechten zoals een leefbaar loon, zien we dat de markt achterloopt."
Waarom is dat, denk je?
"De ecologische kant zie ik meer als een technisch probleem. Stel dat je meer gerecyclede materialen wilt gebruiken in je apparaten. Dat vereist bijvoorbeeld meer testwerk. Of als je minder CO2 wilt uitstoten bij de productie van je materialen, dat vereist ook bepaalde technologie. Sociale duurzaamheid gaat echter om mensen. Dat is uitdagend, ik zou zeggen dat het uitdagender is dan een technisch probleem."
"Dit is mijn mening, maar hoewel een technisch probleem soms lastig kan zijn, is het wel vaak op te lossen. Misschien moet je er veel geld tegenaan gooien, maar er kan uiteindelijk iets komen. Maar bijvoorbeeld leefbaar loon is zo'n groot onderwerp waar zoveel meer dingen bij komen kijken. Je hebt het over lokale overheden, oorlogen, de economische context van een specifieke regio. Het is heel complex. Dat wil niet zeggen dat het niet mogelijk is en dat grote spelers zich hier niet meer voor moeten inzetten."
"Wij hebben ook laten zien dat het kan. Het is ook niet alsof de telefoon zelf daar veel duurder van wordt. Het kost ons per Fairphone 5 zo'n 1,50 dollar extra om ervoor te zorgen dat iedereen die eraan werkt, een leefbaar loon heeft. Het gaat niet om het geld, het gaat erom dat je de gesprekken start, ook met je partners. Dat je ervoor zorgt dat het geld daadwerkelijk bij de werknemers komt, dat je onderzoekt wat in die specifieke regio een leefbaar loon is. Een leefbaar loon is daar immers anders dan hier. Dat kost moeite, maar het kan wel, als je er een heel team voor hebt zoals wij."
Vanaf 2027 gaat er in de EU wetgeving van kracht die verplicht dat accu's in smartphones vervangbaar worden. Zijn jullie als Fairphone tevreden over die wet?
"Jawel, al gaat het wat ons betreft niet ver genoeg. We zijn blij dat software-updates langer verplicht worden en dat delen van het toestel repareerbaar moeten zijn, maar er had meer repareerbaar kunnen worden. Ik hoop ook niet dat fabrikanten de nieuwe milieuwetgeving als excuus gebruiken om minder te focussen op sociale duurzaamheid."
"Ik maak me ook zorgen om loopholes in de wetgeving. Als je kunt aantonen dat je accu na een bepaald aantal cycli − ik dacht duizend laadcycli − nog steeds een accucapaciteit van 80 procent heeft, dan hoeven smartphonefabrikanten de accu niet los te verkopen aan consumenten. Waarom is dat? Dat komt door lobbyen. Daar ben ik niet blij om. Na die duizend cycli kan de rest van de telefoon nog goed zijn, maar moet je hem toch weggooien of gebruikmaken van professionele reparateurs."
'In het verleden waren sommige verzoeken van ons wat 'vreemd' voor leveranciers, dat is nu minder'
"Ik wil ook niet overkomen alsof ik heel negatief ben. De ecodesigndirective zien we als een supergoede stap, waarbij ik ook denk dat wij als Fairphone een rol hebben gespeeld in de gesprekken. Soms is wetgeving ook de enige manier om iets voor elkaar te krijgen. Het helpt ook in de gesprekken met leveranciers, met name als het gaat om updates. Wij zijn nu niet langer de enige fabrikant die vraagt om lange ondersteuning, dus die gesprekken gaan nu makkelijker. Bij software-updates zijn we namelijk ook afhankelijk van ondersteuning van bijvoorbeeld de chipsetmaker. In het verleden waren sommige verzoeken van ons wat 'vreemd' voor leveranciers; dat is nu minder."
Over chipsetmakers gesproken: jullie gebruiken voor de Fairphone 5 de QCM6490, een Qualcomm-soc die normaliter niet voor smartphones wordt gebruikt, maar voor bijvoorbeeld iot-toepassingen. De soc wordt namelijk door Qualcomm langer ondersteund, waardoor jullie eenvoudiger updates kunnen blijven aanbieden. Qualcomm kondigde recent aan dat de Snapdragon 8 Elite tot acht jaar aan updates zou krijgen, evenals goedkopere socs in de 8- en 7-serie. Verwachten jullie daarom weer gebruik te maken van 'normale' smartphonesocs?
"Allereerst: die 6490 was in feite een reguliere 7-serie Qualcomm-soc, maar dan met langere ondersteuning. De hardware zelf was niet anders. Los van de naam en de ondersteuning, was de soc dus niet zo heel erg vreemd. Desondanks zien we deze stap van Qualcomm als een welkome stap. We zullen nu naar de roadmaps moeten kijken om te zien uit welke socs we kunnen kiezen en wat daar de ondersteuning van zal zijn. Pas dan zullen we een knoop doorhakken over welke soc we gaan gebruiken en welke de langst mogelijke ondersteuning biedt."
Jullie bieden nu acht jaar software-updates aan. Is dat niet te lang? Wat heb je nu nog aan een telefoon van acht jaar oud? Is die dan niet te oud?
"Dit hangt helemaal af van de gebruiker. De klant waar we op richten is niet per se een power user. Ik denk dat het voor die klanten zeker nog een bruikbaar toestel is. Neem de Fairphone 2 uit 2015. Toen we de ondersteuning na zeven jaar stopten, waren er nog steeds mensen die het toestel dagelijks gebruikten. Je kunt niet alle gebruikers in één categorie stoppen. Wat goed is voor de ene gebruiker, is wat minder voor de ander. Wij bieden ze de keuze. Natuurlijk hebben we als Fairphone het liefst dat gebruikers telefoons zo lang mogelijk gebruiken, maar je blijft ook altijd klanten hebben die het liefst het nieuwste van het nieuwste hebben. Ook al is het verschil in de gebruikerservaring tussen smartphonegeneraties bij de meeste fabrikanten marginaal, als je het mij vraagt."
Een van de manieren waarop jullie de voortgang van het eerlijker maken van de apparaten volgen, is via het percentage 'eerlijke' materialen in jullie producten. Dan gaat het bijvoorbeeld om dat materialen zoveel mogelijk gerecycled zijn, of bij het delven zo min mogelijk milieu-impact maken, en dat werknemers een eerlijk loon krijgen. Jullie hebben 23 focusmaterialen, zoals aluminium, kobalt, koper, goud, grafiet en silicium, waarbij in de Fairphone 5 70 procent van de materialen 'eerlijk' was. Bij elk toestel moet dat percentage stijgen. Tegen welke belemmeringen lopen jullie dan aan?
"Veel. Als we kijken naar de technische kant van het verhaal, hangt het van veel verschillende factoren af of we materialen volledig gerecycled willen hebben, of het zo ecologisch mogelijk willen delven, of een mix willen van gerecycled en 'nieuw'. Neem plastic. We gebruiken al volledig gerecycled plastic in onze Fairphones, maar soms kan dit niet. Dan bevat het materiaal te veel onzuiverheden en breekt het te snel. Dat is natuurlijk ook niet duurzaam en niet fijn voor de klant."
"Bij metalen speelt dat niet; het maakt niet uit of een metaal gerecycled is of 'maagdelijk' is. De uitdaging zit hier vooral in de leveringsketen. Wij hebben contracten met leveranciers, maar die hebben weer contracten met andere leveranciers. Een accumaker of socfabrikant delft immers niet alle materialen zelf, maar heeft hier weer andere partners voor. Soms hebben we het ook over milligrammen aan goud per smartphone. Het kan heel uitdagend zijn om te bewijzen dat die milligrammen daadwerkelijk 'fair' zijn. Dat vergt duizenden gesprekken met leveranciers, zeker als ze 'dieper' in de leveringsketen zitten. Die zijn het simpelweg niet gewend om gesprekken te voeren over duurzaamheid. Dat zie je anno 2025 ook nog steeds."
"De uitdaging is ook dat wij soms leveranciers moeten verwijzen naar andere mijnen die wij eerlijker vinden. Een leverancier heeft eigen verificatieprocedures, om ervoor te zorgen dat de materialen voldoen aan hun strenge eisen. Daar gaat ook tijd overheen."
Komt het voor dat leveranciers simpelweg geen zin hebben om mee te doen met jullie 'eerlijker' verhaal?
"Uiteraard. Het lastige is ook dat het niet 'onze' leveringsketen is. Het is 'een' leveringsketen. De keten bestaat al, alleen maken wij er gebruik van. We hebben er verder niets over te zeggen; we kunnen alleen in gesprek gaan met al die honderden bedrijven en proberen een verschil te maken. Het komt ook voor dat wij mijnen aanwijzen die wij als 'fair' zien, maar dat de leverancier niet samenwerkt met die mijn. Dan kan het simpelweg onmogelijk zijn om die eerlijke materialen in onze apparaten te krijgen. Daarom werken we in sommige gevallen ook met credits. Dat doen we met kobalt, goud en zilver. Dan investeren we in een mijn en zorgen we ervoor dat ze duurzamer te werk gaan en die eerlijke materialen op de markt komen. Dan spreken we nog steeds over eerlijke materialen in Fairphones, ook al komen die specifieke 'eerlijke' metalen dan niet in onze toestellen."
"Je kunt het vergelijken met groene energie op de consumentenenergiemarkt. Als jij een contract afsluit voor groene stroom, dan zorg je ervoor dat er meer groene stroom aan de aanbodkant bijkomt. Uiteindelijk heb je geen invloed op wat er daadwerkelijk uit je stopcontact komt, toch zorg je ervoor dat de markt groener wordt. Zo zien wij het ook. Overigens is dat creditsysteem in de smartphonebranche ook een innovatie van ons. Wij waren de eerste die dat deden."
"Het creditsysteem klinkt misschien triviaal, maar is juist superbelangrijk voor de transitie naar eerlijke materialen. Het geeft een mijn toegang tot de markt die ze anders niet hadden. De eerlijke materialen kunnen immers duurder zijn dan oneerlijke metalen door dat leefbare loon. Wij kunnen dat verschil overbruggen, waardoor ze kunnen groeien."
"We hopen ook dat we andere, grotere smartphonefabrikanten inspireren om meer in te zetten op eerlijke materialen. Wij verkopen jaarlijks honderdduizend toestellen en zijn daarmee geen grote speler. Maar de grootste telefoonmakers hoeven maar met hun vingers te knippen en de leverancier past direct iets aan."
:strip_exif()/i/2006066712.jpeg?f=imagemedium)
Over leveranciers gesproken: de laatste maanden hoor je steeds vaker geluiden over hoe wij als Europa te afhankelijk zijn geworden van Amerikaanse techbedrijven. Jullie zijn natuurlijk Europees, maar ook afhankelijk van bijvoorbeeld Google en Qualcomm. Hoe kijken jullie naar die Amerikaanse afhankelijkheid?
"Als een scale-up moeten we zeker weten dat de producten die we uitbrengen, commercieel succesvol worden. Er is dus niet veel ruimte om fouten te maken. Daarom moeten we wel afspraken maken met de grote jongens van de industrie, om dat commercieel succes te behalen. Wij zijn op dit moment niet van plan om de relaties met de Amerikaanse bedrijven die jij noemde, te veranderen."
"Dat gezegd hebbende, zijn er ook een aantal Europese partners waar we mee kunnen samenwerken. Dat doen we dan ook. Neem Murena, dat het Google-loze besturingssysteem /e/OS maakt. Het is nog steeds gebaseerd op Android, maar dan van een Europees bedrijf."
Is dat een populaire keuze onder klanten?
"Het is best populair, ja. Ik kan je geen percentages geven, maar het is wel meer dan je zou verwachten. Het werkt ook prima. Je moet er alleen even aan wennen dat je zonder bepaalde apps werkt. Maar er zijn ook goede appalternatieven op de markt."
"Ik vind ook dat de politiek meer moet doen om Europese bedrijven te ondersteunen, bijvoorbeeld met subsidies. In de Verenigde Staten is het investeringsklimaat voor techbedrijven ook veel beter, waardoor die daar makkelijker kunnen groeien. Het is daarom ook goed dat wij als Europese bedrijven elkaar ondersteunen, elkaar helpen. Want Amerikaanse bedrijven hebben wel een voorsprong."
Ik wil het weer hebben over de Fairphone 4. In 2023 moesten jullie ruim 5,3 miljoen euro afschrijven op Fairphone 4-onderdelen, omdat jullie er te veel van hadden besteld. Het waren te veel onderdelen voor nieuwe telefoons en jullie dachten niet ze te kunnen verkopen als reparatieonderdelen. Wat gebeurde er?
"Leveranciers werken met last time buy, waarbij ze bij je aankloppen en aangeven dat ze een bepaald onderdeel nog één keer gaan maken. Dat is je laatste kans om dat onderdeel te kopen, dus moet je op dat moment bedenken hoeveel je er nog van verwacht nodig te hebben. Dus dan hebben we een bepaald aantal onderdelen nodig om de productie af te maken − de smartphoneproductie duurt bij ons meestal twee jaar − en nog een hoeveelheid voor reparatie. We hadden toen simpelweg te veel chipsets gekocht."
"Dat is ook onderdeel van ons bedrijfsrisico. We hadden in 2023 bepaalde groeidoelstellingen die we niet hadden gehaald, dan houd je onderdelen over. Het gaat om nieuwe onderdelen, dus wellicht kun je ze nog verkopen aan andere bedrijven. Dat gebeurde gelukkig ook in dit geval, uiteindelijk, maar dat lukt niet altijd. Het tegenovergestelde komt ook voor; in 2021, bij het begin van de productie van de 4, hadden we juist te weinig chips vanwege de chiptekorten. Het is een lastige puzzel."
De laatste jaren hebben jullie als Fairphone ook meerdere ceo-wisselingen gehad. Dat kan als een rode vlag worden opgevat. Hoe zit dat? Is alles goed met Fairphone?
"Ik kan me voorstellen dat het van de buitenkant er op een bepaalde manier uit kan zien, maar als je de situatie goed analyseert, is er maar één ceo geweest die er maar kort was. Dat kan gebeuren en dat had met persoonlijke omstandigheden te maken. Het gaat heel goed met Fairphone. Ja, 2023 was een lastig jaar, maar nu is het great. Zeker met de rebrand zijn we klaar voor de volgende stap van Fairphone, om producten te maken die beter aansluiten bij onze doelgroep en onze schaalgrootte en impact kunnen vergroten."
Redactie: Hayte Hugo Eindredactie: Monique van den Boomen Headerfoto: Fairphone