Fairphone 5, 8GB ram, 256GB opslag Transparant

Inleiding en reden

Ik ben met deze aanschaf een zeldzaam avontuur aan gegaan. Na ~10 jaar in het Samsung ecosysteem en momenteel (technisch nog) de bezitter van een S23 Ultra begin ik tot steeds meer inzichten te komen:

- Ik koos de Ultra's steeds vanwege de batterijduur, die traditioneel slecht was in mijn S7, S8 en S9 toestellen, maar het lompe formaat ging me steeds meer tegenstaan
- Ik vond het prettig een goede camera bij te hebben, maar ben een erg slechte fotograaf en heb daar ook weinig interesse in, ben meer van de functionele foto's
- Het ging me steeds meer tegenstaan dat ik overal waar ik kom gedwongen word om in dat ecosysteem te blijven hangen (te weten: Google) en ook steeds meer verstrikt begon te raken, maar tegelijkertijd geen 'baas over eigen toestel' ben

Wat vond ik wel prettig aan dat toestel, en de voornaamste reden dat ik al die tijd bij Samsung ben blijven hangen:

- de interface was vrij goed
- de software-updates voor 5 jaar
- het feit dat ze beter te repareren zijn dan Apple (maar nog steeds niet 'eenvoudig')

Dus, ik gooi het roer om. De S23U gaat in de verkoop na krap een jaartje, nu hij nog wat waard is.

De duik

Na veel research, fora, reviews en vragen stellen waar dat mogelijk was, heb ik de duik genomen en heb ik vorige week een "Murena" Fairphone 5 gekocht. Waar FP zich vooral richt op de 'juiste' keuzes ten aanzien van de hardware (gerecyclede materialen, fair pay, lange ondersteuning, eenvoudig zelf reparareren en betaalbare onderdelen) right Murena zich op het softwaregedeelte. Zij streven een OS na dat functioneel gelijkwaardig is, maar zonder (verplichte!) inmenging van Google.

Die telefoon heb ik nu een paar dagen volledig in gebruik (de S23U ligt dus uitgeschakeld in de kast). Alhoewel ik niet alle punten die in andere reviews voorbij zijn gekomen opnieuw onder de loep zou moeten nemen, zijn er toch wel degelijk behoorlijke verschillen naar voren gekomen, dus ik ga toch zo compleet mogelijk proberen te zijn.



Accessoires

De telefoon zelf is gewoon de standaard FP5, in mijn geval de transparante versie. Je krijgt hem in de originele FP5 verpakking, maar dan wat 'opgeleukt' met stickers:



(ja, deze foto is met de FP5 gemaakt, maar wel via whatsapp binnengehaald dus de kwaliteit zal verminderd zijn t.o.v. het origineel).

Ik heb er een hoesje bijbesteld via de Murena website, namelijk de siliconen Fairphone cover in het groen:



en daarbij ook hun 'privacy filter' screenprotector.

Laat ik de accessoires gelijk even wegwerken: Het privacy filter werkt op zich vrij goed. Het filtert niet 100% weg onder 45 graden kijkhoek, maar wel genoeg om tekst onherkenbaar te maken. Dat gezegd hebbende, het filter werkt alleen tegen zijdelingse kijkhoeken; van bovenaf of onderaf meekijken kan gewoon nog. Daarbij is het filter m.i. te klein, het had echt wel een millimeter groter/breder mogen zijn zodat het precies net zo groot als het scherm zou zijn. Het hindert de functie niet dus het is maar een kleine ergernis die volgens mij 90% van de screenprotectors hebben.

De hoes ben ik wat minder over te spreken. Hij ziet er tof uit, maar zit te los en de telefoon is dus heel eenvoudig uit de hoes te halen. Zelfs als je hem in 1 hand vast hebt en met je vinger op de hoek drukt valt de hoes er zo af. Dat leidt ertoe dat ik het gevoel heb dat de hoes direct loskomt bij een val en dus daarna niet meer beschermt tegen eventuele vervolgschade. Hierover heb ik een bericht naar FP support in NL gestuurd. (edit: de hoes is uiteindelijk gecrediteerd door Murena)


Dus, without further ado, het toestel zelf.

Focuspunt hier is uiteraard de alternatieve software. Murena is het bedrijf achter E/OS, een fork van LineageOS waarover je hier meer kunt lezen.

Je kunt ook gewoon een FP5 kopen (of ander toestel uit hun beperkte lijst met supported toestellen) en daar zelf Murena / E/OS flashen maar dat is een bewerkelijk en risicovolle procedure die ik niet zag zitten, dus voor ruwweg 70 euro op de FP5 prijs koop je het ding kant en klaar. Warranty mag nog steeds geclaimd worden via FP zelf, aldus hun eigen klantenservice. Ook kon ik gewoon zonder issues de extended warranty claimen, dus ik heb nu 5 jaar garantie op het toestel. Als er wat kapot is wat zelf vervangen kan worden, sturen ze je het onderdeel gewoon op. In andere gevallen: opsturen naar FP.

Long story short: Het is nog steeds een toestel met Android, maar dan een versie die geen diensten of apps van google gebruikt. Dat is voor het OS niet nog zo super bijzonder, maar alles valt of staat met de beschikbaarheid van apps, iets wat ik als voormalig Symbian aanhanger/gebruiker) maar al te goed weet....

Dus hoe lossen ze dat op?

Allereerst draaien ze hun eigen code en updates. Je hebt dus echt E/OS als besturingssysteem op je telefoon. De interface is echter heel herkenbaar en typisch Android, met wat kleine wijzigingen. Zo is het homescreen juist weer apple stijl (alle apps op je homescreen, en niet verborgen achter een swipe/menu zoals bij Samsung). Standaard draait het ding ook op gestures en dus zonder de typische '3-knops' bediening onderin het scherm, maar dat kun je aanpassen waarbij ook hun standaard positie voor de 'back' button (die links zit) naar rechts verplaatst kan worden.

Ik heb, direct na het instellen, een crippling bug meegemaakt die het toestel onbruikbaar maakte: een "bliss launcher" die in een crashloop terecht kwam die ook na rebooten terugkwam. De oplossing bleek al bekend en vrij simpel: na de crash 'app info' openen en de cache legen. Wel jammer dat het gebeurde, ik had wel gelijk zo'n "fuck, lekker dan, wat heb ik nou weer gekocht" momentje, maar daarna was het probleem gewoon weg.

En hoe presteert dat OS dan?

Op de FP5, vrij goed. Let wel, het is een nieuw toestel met een relatief moderne, krachtige processor erin. Ik heb geen idee of ik er over 5 jaar nog steeds zo over denk. Wel is het zo dat de interface nog wel wat werk kan gebruiken. Ik heb b.v. één specifieke app (die van Slam-FM) eraf moeten halen omdat het icoon daarvan (wat een beetje stretched leek in de interface) de hele UI deed stotteren wanneer dat icoon zichtbaar was. FP belooft 10 jaar updates maar ik heb geen idee eerlijk gezegd wat de garanties vanuit Murena zijn voor E/OS, maar ik kan altijd nog een ander OS flashen later (dat is dan weer iets wat FP gewoon ondersteunt met behoud van garantie).

Je kan ervoor kiezen animaties uit te zetten maar dat was daarna niet meer nodig, alles loopt gewoon soepel.

Links swipen geeft je een 'widget' sectie waar standaard de zoekfunctie verborgen zit en b.v. je spotify bediening, weer-app en andere dingen die je erbij kan zetten. Die zoekfunctie verdient benoemen: het is uiteraard geen google.... en dat is wel even wennen. Waar ik zelf DuckDuckGo gebruik, krijg je hier standaard 'Spot'. Murena's eigen vinding die in feite resultaten van meerdere engines (waaronder ook DDG en Google) probeert te combineren. Helaas werkt dat slecht. Een tweede zoektocht vlak achter de eerste (omdat je niet vond wat je zocht) geeft bij de meeste zoekmachines een timeout en dus weinig resultaten. Bovendien vind je heel veel niet-relevante zaken omdat elke zoekmachine je opdracht net iets anders interpreteert. Zo is DDG b.v. prima voor rechtoe-rechtaan zaken zoals 'website bedrijf X in stad Y' maar een zoekopdracht die echt geinterpreteerd moet worden (zoals b.v. 'wat is de oudste processor die nog steeds in gebruik is') bakt hij niks van, dan moet je echt google gebruiken. (Edit: Ik heb niet lang hierna de instelling getipt gekregen via E/OS fora om die search default te wijzigen. Ik gebruik nu gewoon DDG als default Search Engine wanneer ik swipe left of down doe, en dan opent hij gewoon Firefox met een nieuw DDG tabblad, werkt prima).

In deze widget sectie vind je ook standaard (wel tof) de optie om 1) trackers te blokken 2) geo-location te faken en 3) je IP te verbergen. Trackers blokkeren staat standaard AAN. Wat hier belangrijk is om te beseffen is dat hij óók trackers zal pogen te blokkeren in 'populaire' apps. In feite alles wat je uit de google play store kunt halen zal gefilterd worden op trackers, en dat zijn er uiteraard bizar veel. Dat betekent dus dat mensen die wél heel veel niet-opensource apps gebruiken hier ook heel veel aan hebben.



De interface is dus niet echt heel speciaal of afwijkend en alhoewel spartaans, zul je de meeste opties wel terugvinden voor het instellen van je persoonlijke voorkeuren zoals kleur, icoontjes, geluiden en dergelijke.



Ja ja ja, waar blijft de 'big fat butttt' nou?

De apps, ja de apps. Ik kwam er heus wel aan toe!

Als je de telefoon instelt krijg je de OPTIE om een google account te gebruiken. Je wordt ook voorgesteld een Murena account te maken (via welke je b.v. betaalde cloud diensten kunt afnemen) maar dit dwingen ze uiteraard niet af, je zag aan de stickers wel al dat ze privacy belangrijk vinden.

Dus hoe doe je dat dan? Als je hun 'App Lounge' voor het eerst opent krijg je de keuze om deze 'anoniem' te gebruiken of met een bestaande google account. Ik koos anoniem (uiteraard). En dan zie je een hele spartaanse interface:



geen flitsende banners en clickbait, gewoon 'icoontjes met titels'. Je kunt gewoon zoeken op je favoriete apps en dikke kans dat je ze gewoon zult vinden. Wat doen ze: ze gebruiken een soort proxy-service (ik weet de precieze details er ook niet van) en 'poorten' de boel gewoon door. Dit werkt prima als je een gratis app wilt gebruiken. Dus zowel apps die standaard gratis zijn (b.v. de app van je lokale bieb of een bekend merk) als apps die een abonnement-optie hebben buiten de play store om (zoals spotify) kun je gewoon downloaden en gebruiken. Betaalde apps, of apps waarbinnen je micro-transacties wilt gebruiken... jammer. Daarvoor moet je toch echt een google account gaan gebruiken. Ze proberen dit zoveel mogelijk te isoleren maar adviseren wel hier een 'burner' account voor te gebruiken om te voorkomen dat google in de toekomst dwars gaat liggen. Mijn hele doel was ont-googlen, dus ik benut deze optie niet.

Wat voor apps heb ik succesvol in gebruik? Nou, bijvoorbeeld mijn bank (ABN AMRO) en die werkt helemaal zonder gezeur. Inloggen via vingerafdruk, QR codes scannen, alles gaat zoals vanouds. Ook de DigiD app lijkt prima te werken (nog niet nodig gehad) en vandaag ook een parkeeractie gedaan via Yellowbrick. Locatieservice zou moeten werken (reeds succesvol gebruikt in andere apps) maar hier leek hij de boel even niet op te pikken dus ik heb gewoon het nummer van de parkeerpaal ingevoerd en dat ging goed. Ik heb wel wat op te merken over notificaties, daarover zo meer.

Een greep van andere zaken die goed gingen (feitelijk 99% van wat ik getest heb): Amex, Odido, E-sim downloaden, paypal, discord, fastned, myenergi (zappi laadpaal) netflix, amazon prime video, spotify en steam. Alleen de Slam-FM app, zoals eerder gemeld, vernachelt de UI een beetje, maar die app was op mijn S23U ook al notoir kut/instabiel dus dat steek ik eerder op de app eigenlijk.

Het voel nog steeds vreemd, wel. Alsof ik op een 'alien' OS aan het werken ben waar nog nooit iemand van heeft gehoord, terwijl het gewoon Android is. Dat zegt een hoop over hoe ingeburgerd google is geworden...

(Edit: De anonieme appstore functionaliteit wordt natuurlijk constant tegengewerkt door de grote boze G. In mijn reis langs de vele updates en nieuwe OS versies die E/OS door dit jaar heen heeft uitgebracht is mijn anonieme functie een keer stuk geweest waardoor ik dus tijdelijk geen nieuwe apps kon downloaden. Ze hebben toen een fix uitgebracht en sindsdien controleer ik de patch notes wat beter voor ik naar een nieuwe versie ga. Weet wel dat de goole play store slechts een (groot) deel van hun aanbod is: je kunt ook f-droid en andere opensource apps krijgen via de ingebouwde app lounge).

Dat gezegd hebbende:

Notificaties

Hier word het een beetje minder perfect. Over het algemeen werkt alles prima, doch ik heb het gevoel (niet objectief gemeten overigens) dat het allemaal net even een tikkeltje vertraagd is. Ik krijg nog steeds netjes melding van mijn Bank-App als ik een transactie op mijn bankrekening heb (prima dus) maar net even een paar seconden trager (na de transactie) dan mijn S23 deed. Geen idee of dat een telefoon, google of netwerk dingetje is.

Ik heb echter 1 app (Telegram) met een grotere uitdaging. Standaard telegram wilde niet echt werken (installeert en opent wel, maar je krijgt geen icoon ervoor in je launcher...) dus ik heb de FOSS versie van Telegram ernaast geinstalleerd. En die versie is een beetje gekortwiekt. Zodra je je eerste notificatie krijgt verschijnt er een melding in je pulldown met de tekst 'push service, tap to learn more' en dan vertelt de app je dat Google sinds Android 8 geen achtergrond service meer toestaat. Omdat een FOSS app geen google push messaging kan gebruiken (zo leest de uitleg) moet TG een permanente notificatie 'pinnen' in je pulldown-menu om de achtergrond service in leven te houden. Je heb dus een permanent TG icoon links hangen, of gewoon zonder notificaties voor TG willen leven.

De notificatie vanuit Yellowbrick (dat je nog een lopende parkeeractie hebt) bleef ook in de pulldown hangen nadat ik deze had stopgezet. Was even een schrikmomentje bij thuiskomen, maar toen ik erop klikte laadde hij de app die gewoon netjes aangaf dat er geen actie meer liep. (Edit: dat is sindsdien niet meer voorgekomen).

Performance

Kan ik niet zo heel veel over zeggen. Ik heb via mijn Netflix app toegang tot wat gratis games dus via hen heb ik 'Bloons TD6' geprobeerd, en app die ik voorheen altijd had (gekocht via mijn google account ooit, maar nu geen toegang meer toe natuurlijk). Die game loopt volstrekt perfect vloeiend, geen klachten over. Via Netflix mocht ik ook andere games spelen zoals Asphalt maar die link werkte niet naar de App Lounge dus dat kon ik niet testen. Ik moet maar van anderen aannemen dat deze CPU dat prima trekt, ik ga er verder niet op gamen.

(Edit: ik heb het heel af en toe gehad dat in recente versies de UI een beetje loom werd met unlocken. Niks dat een reboot niet oploste. Alhoewel dat een beetje jammer is is het niet een groot probleem en daarbij moet zeker gemeld worden dat een reboot op dit toestel véle malen sneller is dan op mijn vorige premium toestel, de S23Ultra)

Camera

De camera is matig. There, I said it. Ik was er al een beetje bang voor, en anderen hebben me ook gewaarschuwd. Je moet goede omstandigheden hebben (vooral veel licht) en dan gaat het prima, maar het kan zich echt niet meten met de S23U (wat logisch is).

Je krijgt (i.i.g. bij de Murena camera app) heel wat opties om mee te spelen. Raw is een optie, allerlei soorten balans, kleur, iso waardes, het lijkt allemaal heel bruikbaar, bijna profi zelfs. Maar het valt of staat met de camera zelf, en die is zelf voor een amateur als ik merkbaar matig van kwaliteit. Ik ben gewoon een 'point and click' figuur die vertrouwt op de techniek en ik heb helemaal geen zin de perfecte settings te finetunen voor een bepaalde shot. Voor mij een dikke nee dus, maar voor mijn gebruik (beetje foto's van de kids en mijn werkplaatsprojecten, beiden vooral als herinnering) prima zat.

(Edit: Door het jaar heen zijn dankzij updates mijn foto's beter geworden. Ik maak nu scherpere foto's dan voorheen dus het lag schijnbaar vooral aan de software).

Accuduur

Hier wordt het interessanter. De gerapporteerde accutijd van de standaard FP5 is volgende reviews vrij bar. Dat ervaar ik hier niet. Ik heb uit voorzorg een tweede accu meebesteld (die is immers doodeenvoudig te swappen zoals bij de nokia's van weleer) maar het valt eigenlijk best mee. Het ding moest even 'settelen' leek het wel, maar is nu stabiel. Ik snap helemaal dat het logischerwijs minder / slechter MOET zijn dan mijn S23U, maar het valt met alleszins mee. Let wel: Ik ben een lichte gebruiker. Dat was ik met de Samsung al (die stond al ingesteld op 60hz, laagste resolutie, batterijbesparing bijna constant ingeschakeld en haalde dan als het moest 3 dagen) maar ik ben voornemens nog minder mijn telefoon te gebruiken in het dagelijks leven. Ik heb wel het vermoeden dat dekking hier belangrijk is: slechte dekking trekt meer stroom, en daar heeft deze telefoon ook gewoon last van.

Ik heb de FP5 gisteren in de auto opgeladen (onderweg naar een uitje) en met 97% van de lader getrokken. We schrijven nu een dag later, en ik heb in die tijd 2u20min schermtijd gelogd, zegt de telefoon. Dat levert een resultaat op van 45%, dus grofweg 50% accu kwijt na ~30 uur online waarvan iets meer dan 2 uur daadwerkelijk gebruik. Dat is puur schermtijd (dus scherm AAN) en houd geen rekening met achtergrondgebruik zoals Spotify luisteren via bluetooth in de auto.

Maarrrrr daar noem ik wel een hele andere olifant:

Android Auto

Ja, daar valt hele spel wel een beetje stuk. Android auto ondersteuning is er (nog) niet. Ook logisch, maar wel belangrijk om te vermelden, want dit is een heel duidelijk voorbeeld van hoe google zich een meer belangrijke positie in jouw leven probeert te geven. Super handig natuurlijk, maar je bent dan gelijk ook met maps bezig, voice control, integratie van zoekresultaten....

Dus hoe los je dat op? Wel, ik heb toevallig een elektrische auto (Hyundai) met een bluelink systeem dat van zichzelf hele goeie (en up to date) navigatie heeft (wat ook nodig is om laadpalen enzo te vinden) maar wat nou als je dat niet hebt?

(Edit: Android Auto functionaliteit is ondertussen wél aanwezig in recentere versies van E/OS. Daarvoor moet je wel (logischerwijs) enkele google apps installeren waaronder auto, play, en maps - even uit mijn hoofd. Dat wil ik niet want gaat tegen de filofosie in, dus ik blijf het houden bij BT functionaliteit voor muziek)

De telefoon heeft wel een 'maps' applicatie maar die oogt echt heel spartaans.



De begeleiding is robotisch, de kaarten alleen dat (kaarten) en hebben dus geen 3d of satellietbeelden. Hoe recent ze zijn, geen idee, niet getest. Je hebt wel wat interessante opties in het menu zoals een ingebouwde dashcam en standaard de optie om kaarten te downloaden per land (zodat je data kunt sparen) maar je zult een hoop van de 'comfort' opties van google gaan missen. Ik betwijfel ook of het ding rekening kan houden met files of blokkades. Alleen voor noodgevallen dus.

Je zult dus creatief om moeten gaan met deze situatie. Zelfs als ze het ooit voor elkaar krijgen de integratie wel te bouwen is de maps applicatie niet vergelijkbaar met zelfs maar de meest basis navigatiesystemen.

(Edit: Mening bijgesteld, zie verderop in de review)

Een ander gemis voor mij is wel de spotify-bediening. Ik moet nu weer gewoon een speellijst aanzetten voor het rijden en me tevreden stellen met pauze, play, forward en back. Want dat is alles wat bluetooth je geeft. Geen bladeren door speellijsten, favo's kiezen.... be warned. Ik speel niet met mijn telefoon tijdens het rijden en dus ook in principe niet met mijn autoscherm, maar dit was toch wel handig .

Gedachten, overpeinzingen en voorlopige conclusie

Nu ben ik krap een week onderweg, dus mijn ervaringen zijn nog heel vers en on-af. Sommige zaken verbazen me in positieve zin zoals een snellere en betere vingerafdrukscanner (die in-screen meuk van samsung heeft met altijd parten gespeeld), ik ben ZO blij geen curved display meer te hebben (zo fucking irritant met screenprotectors) en ondanks dat ik buiten de gebaande paden opereer is het ding verrassend normaal en bruikbaar.

Maar dan kom je ook kleine dingen tegen zoals android auto, maps en zoiets simpels als je foto's van toestel naar PC verplaatsen (voorheen via google photo's). Ik moet nog wennen aan het (ontbreken van het) gemak van google search die ondanks de reclame inmenging ook gewoon intepretatieve vragen kan beantwoorden alhoewel ik aardig op DDG durf vertrouwen nu.

Allemaal zaken waar ik bewust zonder ga doen (ont-googlen is vooral een principekwestie geworden) maar wel belangrijk om te beseffen. Je word langzaam verder het web in getrokken met gemak en comfort. Tot je niet meer terug kan... of denkt dat dat niet kan. En het kan nog. Met een google-vrije telefoon.


Anderen schreven het ook al: Dit is niet voor iedereen. Ten eerste simpelweg de prijs: ~800e is een klap geld voor een telefoon met 'matige' specificaties. Ja, het is fair, groen, feelgood, maar principes moet je je kunnen veroorloven, zeg ik vaak, en dat is hier zeker waar. (Edit: prijzen zijn ondertussen gezakt en je kunt de Murena variant van de FP5 nu ook via FP direct in NL aanschaffen)

Maar juist daarom voel ik ook een stukje van die verantwoordelijkheid: Ik heb de kans om met deze zet de wereld 0,00001 procent beter te maken en tegelijkertijd een tikkie terug te geven aan big brother G.

Ten tweede dus ook het OS. Ik koos de eenvoudige route maar het blijft een OS met (nog) relatief weinig gebruikers, al rapporteren ze volgens mij zelf niet hoeveel dat er al zijn. Je moet bereid zijn van mainstream weg te stappen, soms wat uitzoekwerk te doen en sommige zaken te ontberen.

Vanwege die kleine zaken, die allemaal prima gladgestreken kunnen worden, 4 van de 5 sterren. Ik ben zeker tevreden met de keuze en hoever te zijn gekomen in hun missie en het kan zeker een 5 worden mits ze nog wat verder doorontwikkelen.


--- update ---

Na een maand met deze telefoon heb ik wat info toe te voegen om de review wat vollediger te maken.


Een week of twee geleden kwam mijn eerste 'OTA' update binnen, van E/OS v1.21x naar V2, gelijk een grote stap dus. Daarin werden enkele grote dingen gefixed, zoals b.v. het focus probleem bij het scannen van QR codes. Helaas werd daar een andere issue niet in gefixed: Indien je 5G gebruikt is er een kleine kans dat de telefoon spontaan een 'soft reboot' geeft. Je krijgt Murena te zien en moet je pin opnieuw ingeven, binnen 10 seconden ben je weer onderweg. Wel vervelend, maar ik heb zelf niet echt behoefte aan 5G en uit batterijbesparing heb ik dit dus ook maar gewoon helemaal uitgezet. Dit is mij in een maand tijd 2 keer gebeurd wat niet schokkend vaak is, maar dit lijkt te liggen aan het Murena OS en niet de telefoon.

Ik moet mijn mening bijstellen over de ingebouwde 'maps' of bij mij 'kaarten' App. Ik noemde het feitelijk een basis product voor noodgevallen. En daar moet ik op terugkomen nadat ik er deze week op moest vertrouwen in een auto zonder (goede) eigen navi.

Alhoewel de kaarten niet 'fancy' zijn (gewoon kaarten zonder poespas of satellietbeelden) werkt het wel gewoon prima. De begeleiding lijkt up to date te zijn, geeft netjes je snelheid weer, batterijstand en flitspalen. Je kunt er ook vanalles aan instellen. En da's maar goed ook, want de audiobegeleiding is echt wel om te huilen - het is volgens mij praktisch dezelfde stem als ik me nog herinner van de eerste text-to-speech engine die ik in Windows 95 aantrof maar dan, verbazingwekkend, nog een stukje slechter. Ik kan het niet helemaal duiden maar er zitten stukken bij waarin de manier waarop de audio gegenereerd word gewoon pijn doet aan je oren, zelfs als hij niet echt hard staat. Dus ja, de app is zeker gestegen in mijn waardering en ik ga hem nu vaker gebruiken, maar die begeleiding blijft op mute.

Verder heb ik nogmaals DigiD echt kunnen testen nu en dat werkte dus gewoon prima. Ik heb ook voor het eerst een tikkielink geopend via Whatsapp die daarna netjes overgenomen werd door mijn bank-app, dus ook die interactie was volledig pijnloos.

Vanaf deze update ondersteunt de telefoon (met Murena OS dus!!) waarempel Android Auto! Dus ik blij mijn telefoon in de auto prikken maar helaas - het blijkt dat je daarvoor wel even een bende google apps moet installeren (waaronder maps). Mijn enige noodzaak voor android auto gaat over de 'volledige' bediening vann spotify (playlisten wisselen via de auto) maar dit heb ik er niet voor over, dus ik blijf lekker op bluetooth audio werken (wat helemaal prima werkt verder).

De update heeft ook enkele zaken net even een tikkeltje vloeiender gemaakt, het voelt nu allemaal heel snappy en premium aan in de GUI en ook de icons zijn even uit het stenen tijdperk gelift met een facelift.

De issue met de schermhelderheid die bijna binair werkte lijkt ook opgelost. Alhoewel hij nog steeds minder fel is in het donker dan ik standaard zou willen (je kunt het aanpassen, maar hij zou nog mooier zijn als hij het zelf goed deed) krijg ik niet meer van die schermflikkeringen wanneer het lichtniveau laag is.

Last but not least: Ik had vlak na de update wat issues met een snel leeglopende accu, maar nadat ik de boel terug heb gezet op 4G en een reboot (gewoon voor de zekerheid) is de accuduur nu juist bijzonder goed. Gisteravond om 22:00 van de lader getrokken (100% vol) en op dit moment schrijven we 69% resterend met anderhalf uur schermtijd - projectie is dat hij nog 2 dagen blijft werken op dit tempo, dat zou dus bijna 3 dagen accuduur zijn (toegegeven, met licht gebruik, voornamelijk af en toe bellen en een beetje appen/browsen en wat foto's maken).

Wat ik nog wel belangrijk vind om te vermelden is dat ondanks dat het toestel IP55 rating heeft, ik er niet zo losjes mee om durf te springen als met vorige telefoons (ik heb mijn S8 wel eens in een waterval van Icetea laten vallen en die gaf geen krimp). Ik durfde mijn Samsungs gewoon mee het water in te nemen bij het zwemmen, dat laat ik hier toch achterwege. Ik kan dus niet zeggen hoe goed het ding in het echt met water om gaat.

Conclusie: Deze V2 update heeft bijna alle 'niggles' gefixed en heeft de telefoon functie-technisch 'on par' gebracht met wat ik mag verwachten van een smartphone anno 2024. Maar dan zonder enige inmenging van google. Ik ben best onder de indruk tot nu toe.

--- update nummer 2 ---

Ondertussen ben ik geupdate naar Versie 2.7T van E/OS. Ze blijven wel lekker actief en werken echt aan de issues. Die soft reboots zijn er niet meer en eigenlijk werkt de telefoon nu 100% zoals ik wil en mag verwachten, dus ik heb mijn review aangepast naar 5 sterren al zou ik zelf eerder 4.5 geven omdat er het allemaal nog wel een tikkeltje smoother mag qua implementatie.

As we speak ligt hun cloud storage er al bijna een half jaar uit na een grote storing. Die functionaliteit is bijna 100% terug op de foto-opslag na wat nu precies de reden is dat ik hem gebruikte. Ook heb ik nog steeds een irritante bug waarbij ik sync errors krijg op de telefoon, hier werken ze nog aan. Mijn agenda wordt wel naar de cloud gesynct, dus íets werkt er wel, maar mijn contacten nog steeds niet.