Videokaart Best Buy Guide

Met de zomer van 2023 bijna achter de rug is het tijd om met een nieuwe Videokaart Best Buy Guide de balans op te maken. Welke videokaart kun je op dit moment het best kopen? In deze BBG geven we op basis van al onze testresultaten een overzicht van gpu-prestaties, zodat je optimaal geïnformeerd kunt kiezen welke grafische kaart jouw volgende upgrade wordt.

Update: Er is inmiddels een nieuwere Videokaart Best Buy Guide verschenen.

Ga naar de nieuwste Videokaart BBG

Update 20 september: Deze Best Buy Guide is sinds de eerdere publicatie op 3 september bijgewerkt met de resultaten en prijzen van de inmiddels uitgebrachte Radeon RX 7700 XT en RX 7800 XT. Alle actuele prijzen van de geteste videokaarten zijn daarin ook meegenomen, met 19 september als nieuwe peildatum.

Aanraders september 2023	60Hz (standaard refreshrate)	144Hz (high refreshrate)
1080p (full hd)	Radeon RX 6600 / Radeon RX 6650 XT	Radeon RX 6700 XT
1440p (wqhd)	Radeon RX 6700 XT	GeForce RTX 4070 / Radeon RX 7800 XT
2160p (4k-uhd)	Radeon RX 7900 XT	GeForce RTX 4090

Ben je op zoek naar aankoopadvies voor een complete pc? Check dan onze recentste Desktop BBG.

De videokaart: het belangrijkste onderdeel voor gamingprestaties

Wie graag pc-games speelt, weet dat de videokaart bepalend is voor de framerates die je in spellen haalt: zonder capabele gpu geen goede gamingprestaties. Dat is ook de reden dat fanatieke gamers een groot deel van hun budget voor dit onderdeel reserveren. Wil je hier meer over weten, lees dan ons achtergrondartikel over hoe een videokaart werkt. Net als bij andere componenten kun je natuurlijk stellen dat de duurste videokaart de beste is, maar voor de meeste consumenten speelt de prijs ook een belangrijke rol.

Welke videokaart voor jou de beste keus is, hangt behalve van het budget ook voor een aanzienlijk deel af van de schermresolutie en de refreshrate van je monitor. Speel je op een 2160p-scherm, dan heb je flink meer grafische rekenkracht nodig dan wanneer je games nog op full-hd-resolutie draaien. Heb je een beeldscherm met een hogere refreshrate dan de standaard 60Hz, zoals veel gamingmonitors, dan heb je onder andere een snellere videokaart nodig om ook een hogere framerate te halen.

	Resolutie (horizontaal x verticaal)	Aantal pixels (totaal)
1080p (full hd)	1920x1080 pixels	2.073.600
1440p (wqhd)	2560x1440 pixels	3.686.400
2160p (4k-uhd)	3840x2160 pixels	8.294.400

De videokaartenmarkt in de herfst van 2023

Sinds onze vorige Videokaart Best Buy Guide zijn de huidige generaties van Nvidia en AMD uitgebreid. De portfolio's van deze fabrikanten bevatten nu meer betaalbare videokaarten, zoals de GeForce RTX 4070, RTX 4060 Ti, RTX 4060, RX 7600, RX 7700 XT en RX 7800 XT.

Een groot deel van de nieuwste generatie videokaarten is al even op de markt en dat betekent dat de beschikbaarheid van deze modellen nu stabieler is geworden. Tegelijk verdwijnen er juist modellen van de vorige generaties videokaarten. Ten opzichte van de vorige BBG zijn onder andere de RTX 3090 Ti, RTX 3090 en RTX 3080 steeds lastiger verkrijgbaar, en daarom dit keer niet meer opgenomen. Bij AMD lijken inmiddels vooral de voorraden van de RX 6900 XT en RX 6950 XT af te nemen. Dat heeft soms plotselinge prijsstijgingen tot gevolg. Los daarvan zien we ook dat de huidige kaarten uit de RTX 40- en RX 7000-serie de afgelopen maanden in prijs zijn gedaald, met de grootste absolute verschillen bij de snellere modellen.

Nvidia GeForce AMD Radeon Intel Arc

Features: raytracing, upscaling en frames genereren

Voor de huidige generatie videokaarten is de ondersteuning van raytracing een belangrijk punt. Nvidia heeft met de RTX 40-serie al zijn derde generatie kaarten met support voor raytracing, wat de reden was voor de naamswijziging na de GTX-serie. AMD heeft zijn tweede generatie videokaarten met ondersteuning voor raytracing uitgebracht in de vorm van de RX 7000-serie op basis van de RDNA3-architectuur. Bij de Radeons is de hardwarematige versnelling voor raytracing niet zo snel als bij Nvidia's line-up. In plaats daarvan kunnen ze zich grofweg meten met hun GeForce-tegenhanger van een generatie terug. Lang niet elke nieuwe game wordt uitgebracht met ondersteuning voor raytracing, maar het aantal games daarmee neemt wel toe.

Dan is er de kwestie van upscaling, waarbij beelden op een lagere resolutie worden gerenderd en met zo min mogelijk kwaliteitsverlies worden omgezet in een hogere resolutie. Nvidia heeft DLSS ontwikkeld, dat gebruikmaakt van Tensor-cores op zijn GeForce-kaarten om deze upscaling te versnellen. Radeon-kaarten kunnen geen DLSS gebruiken, maar AMD heeft FSR als tegenhanger geïntroduceerd, dat vrij beschikbaar is gesteld en zo wél op alle videokaarten ondersteund kan worden. Beide technieken zijn inmiddels verder ontwikkeld, maar volgens de fabrikant nog lang niet uitontwikkeld. Regelmatig worden nieuwe versies uitgebracht die de kwaliteit van de upscaling moeten verhogen om zo het aantal artefacten bij gebruik ervan verder omlaag te brengen.

Nvidia heeft met de huidige generatie een manier geïntroduceerd om tot een hogere framerate te komen in de vorm van Frame Generation. Met DLSS 3 maakt Nvidia het op de RTX 40-serie mogelijk om de informatie van het voorgaande en huidige gerenderde frame te gebruiken om niet alleen te upscalen, maar een geheel nieuw frame aan de reeks toe te voegen. Dit noemt Nvidia dan ook DLSS Frame Generation. AMD's antwoord hierop heeft even op zich laten wachten, maar lijkt binnenkort te worden uitgebracht onder de naam Fluid Motion Frames. Opvallend hieraan is dat de techniek op driverniveau werkt, en volgens de fabrikant op alle DX11- en DX12-games moet werken zonder dat een spel zelf hier ondersteuning voor hoeft te krijgen.

Meer videokaarten? Amper nuttig voor gaming

Het is al jarenlang mogelijk om verschillende videokaarten in een systeem te laten samenwerken. Bij Nvidia heet dit SLI, bij AMD is dat CrossFire. Een goede implementatie hiervan vereist veel extra werk voor ontwikkelaars van games, wat een van de redenen is dat goede en brede ondersteuning nooit van de grond is gekomen. De driverondersteuning vanuit zowel Nvidia als AMD laat op dit gebied ook te wensen over. Met de komst van DirectX 12 leek hier verandering in te kunnen komen, maar tot op heden blijft het goed zoeken naar games die rendering met meer dan één gpu ondersteunen. Voor creatieve en professionele workloads kunnen verschillende videokaarten in sommige gevallen duidelijk meerwaarde bieden, maar in de meeste games ben je beter af met een enkele, snelle videokaart.