Intern onderzoek van Microsoft levert de opmerkelijke conclusie op dat het weinig uitmaakt voor de mate waarin er illegale kopieën van Office worden gedraaid, indien de software maar twintig euro zou kosten.
'Ons interne onderzoek toont aan dat het niet uitmaakt of Office tweehonderd euro of maar twintig euro kost', vertelt Hans van der Meer, productmanager bij Microsoft Nederland. Op zeventig tot tachtig procent van de consumenten-pc's zou naar verluidt een illegale versie van Windows draaien. Dat is aanzienlijk meer dan in het bedrijfsleven, waar dan ook bekend is dat die een bezoekje kunnen krijgen van de Business Software Alliance, met mogelijk een fikse boete als gevolg. Consumenten weten juist dat Microsoft hen onberoerd zal laten en dat ze dus geen risico lopen met een illegale Office-kopie, legt Van der Meer uit. Het onderzoek naar de invloed van de prijs is een van de wegen die de softwaregigant bewandelt om het legale gebruik van zijn producten te stimuleren, maar er moet wel de kanttekening bij worden geplaatst dat het niet om onafhankelijk onderzoek gaat en het niet geheel uitgesloten is dat de conclusie het bedrijf juist welgevallig is: het vormt immers een argument om de prijs en de marges hoog te houden.
Microsoft experimenteert onder meer in Mexico, Roemenië en Zuid-Afrika met zogeheten 'pay as you go'-modellen: hierbij betaalt de softwaregebruiker een maandelijkse vergoeding van circa vijftien euro. Ook biedt het bedrijf hosted omgevingen, in bijvoorbeeld Citrix, te huur aan. In Italië experimenteert Microsoft met samenwerkingsverbanden voor 'gratis' software: lezers van een tijdschrift krijgen daar een schijfje met Microsoft Office toegestopt. Volgens Van der Meer kunnen geen van deze experimenten tot nu toe echter succesvol worden genoemd. Het Windows Genuine Advantage-programma (wga) is een bekendere methode waarmee Microsoft het legitieme gebruik van zijn besturingssysteem probeert op te krikken. Windows-gebruikers die bepaalde updates willen downloaden dienen daartoe hun OS online te laten controleren op authenticiteit, en gebruikers van Windows Vista moeten er binnen enkele maanden na installatie hun besturingssysteem mee activeren om te voorkomen dat het OS in 'reduced functionality'-modus overgaat.
Toen vorig jaar een eerste wga-versie als spyware werd aangemerkt omdat deze op gezette tijden 'naar huis belde', waarschuwde de ontdekker daarvan, Lauren Weinstein, al dat het zakelijke model in de softwarehandel gestaag van 'verkoop' naar 'verhuur' opschuift, en wga is daar volgens hem een exponent van. Weinstein wees er destijds op dat de autorisatie voor het gebruik van de software kan worden ingetrokken als de licentiecode door softwarepiraten blijkt te worden gebruikt, ook al is de programmatuur bij een nette winkel gekocht. De mogelijkheid van online controle van de software en het intrekken van de autorisatie om deze te mogen gebruiken betekent volgens Weinstein dat de traditionele opvatting dat de koper ook eigenaar van de software is, op de helling komt te staan.
Update, 8-3-07, 13:55: Hans van der Meer blijkt verkeerd door Computable te zijn geciteerd. Volgens Microsoft Nederland heeft hij uitsluitend over de prijsstelling van het Office-pakket hebben gesproken. De conclusie dat de prijs van Windows niet van invloed is op de mate van illegaal gebruik, is dan ook niet voor rekening van Microsoft, benadrukt het bedrijf. Het artikel is op enige punten aangepast om hieraan recht te doen.