Het is onzeker of de plannen van Buma/Stemra om geld te gaan vragen voor het embedden van audiocontent, waaronder ook YouTube-filmpjes kunnen vallen, een juridische basis hebben. De vraag is of embedden wederopenbaarmaking is.
Vanaf begin volgend jaar heeft Buma/Stemra een nieuw tariefstelsel voor digitale content. De belangenbehartiger voor muziekauteursrechten publiceerde eerder deze week de tarieven en zegt 'iedereen met beschermde muziek op zijn website' een brief te zullen sturen met de vraag om de benodigde gebruikerslicenties af te sluiten.
Webloggers die embedded content publiceren die auteursrechtelijk beschermd materiaal bevat zullen de dans niet ontspringen. Vorig jaar zei Buma/Stemra nog geen offensief tegen webloggers te beginnen. Buma/Stemra beschouwt embedded content, bijvoorbeeld een YouTube-video, als een 'nieuwe openbaarmaking'. Het is echter de vraag of de gepeperde rekeningen van Buma/Stemra juridisch standhouden.
Volgens ict-jurist Arnoud Engelfriet is er namelijk geen juridische onderbouwing. "Dat is een theorie van Buma, er is geen rechtspraak over. Je kunt daar nog een leuke rechtszaak over voeren." Engelfriet geeft een dergelijke rechtszaak een goede kans van slagen, maar sluit niet uit dat Buma/Stemra in het gelijk wordt gesteld. "Je kunt daar op dit moment nog niets zinnigs over zeggen", aldus de jurist.
Ook advocaat Kamiel Koelman, deskundig op het gebied van auteursrecht en ict, is er niet van overtuigd dat het embedden van een filmpje een nieuwe openbaarmaking is waarvoor betaald moet worden. "Het principe 'nieuwe openbaarmaking' stamt uit de tijd waarin de kabel opkwam", zei hij tegen Tweakers.net. "De kabelmaatschappijen zonden inhoud uit die iedereen gratis uit de lucht kon plukken en in die zin al openbaar was, maar toch besloot de Hoge Raad dat ze moesten betalen voor het gebruik ervan. Volgens hen betrof het namelijk een nieuwe openbaarmaking."
Het is echter de vraag of dat principe ook opgaat voor het internet, stelt Koelman. "Algemeen wordt aangenomen dat het plaatsen van een hyperlink naar een andere website geen nieuwe openbaarmaking is van die website. Een inline link, waaronder embedded content kan worden geschaard, staat dicht bij een gewone hyperlink, zodat er op grond daarvan weer geen sprake zou zijn van een nieuwe openbaarmaking."
Overigens hebben enkele lagere rechters eerder al wel geoordeeld dat inline linken inbreuk op kan leveren. "Maar op die uitspraken was veel kritiek. Als inline linken een inbreuk oplevert, zou gewoon hyperlinken dat ook moeten doen," zegt Koelman. Volgens de auteursrechtexpert is iedereen het er over eens dat dit onwenselijk is.
Niet alle advocaten denken er echter zo over. Auteursrechten-advocaat Nico Beltman claimt dat er wel degelijk een juridische grond is voor het nieuwe licentiemodel van Buma. "Daar is genoeg juridische basis voor", stelt Beltman. Daarvoor moet een site echter wel op het Nederlandse publiek zijn gericht. "Als je een Engelstalige website zonder .nl-adres hebt, dan moet je er onderuit kunnen komen." Volgens hem vertegenwoordigt Buma/Stemra overigens alleen de componisten en tekstschrijvers van een muziekstuk, en niet de artiest en de video- en audiocrew, die ook rechten bezitten op bijvoorbeeld een videoclip. Website-bezitters die wel een licentie van Buma/Stemra afnemen hebben dus niet eens de garantie dat ze niet alsnog claims van rechthebbenden zullen ontvangen.
Vorig jaar februari kregen verschillende weblogs die YouTube-filmpjes plaatsten al een verzoek om te betalen. Daar kwam echter veel kritiek op. In de nieuwe aanpak krijgt een 'overtreder' eerst een waarschuwing. Ook hanteert Buma/Stemra vanaf dit jaar speciale licentieprijzen voor embedded content. Die inhoud wordt afgerekend per pakket, waarbij 130 euro moet worden betaald voor zes embedded items. Voor twaalf items moet 260 euro worden neergeteld en pakketten van dertig embedded items kosten 650 euro. Websites die meer dan dertig embedded mediabestanden tonen, dienen af te rekenen in eenheden van dertig. De grootte van de website heeft op embedded content-gebruikslicenties geen invloed.
Websitebeheerders die ervoor kiezen om de beschermde content weg te halen, krijgen als ze daarna alsnog beschermde inhoud aanbieden geen waarschuwing. "Dan wordt er direct een factuur verstuurd", vertelde Stephanie Aukes, woordvoerster van Buma/Stemra, aan Tweakers.net.
Om inbreuken te detecteren heeft de organisatie al enige tijd een eigen crawler die deze opspoort. Buma/Stemra hanteert het principe dat wie de website beheert, verantwoordelijk is voor de auteursrechtelijk beschermde inhoud. Daardoor gaan mensen die een weblogservice gebruiken vrijuit en ook Hyves-gebruikers zullen dus gewoon YouTube-filmpjes kunnen blijven plaatsen, bevestigde de Buma/Stemra-woordvoerster.
Het is niet bekend of Buma/Stemra Youtube en Hyves zelf op de korrel neemt. De organisatie richt zijn pijlen in eerste instantie op bedrijfsmatige websites. Maar, geeft Aukes aan, ook kleine websites kunnen een brief verwachten als wordt geconstateerd dat ze beschermd materiaal aanbieden.