Rechter: voor linken en embedden radiostreams moet worden betaald

Zowel voor het linken naar als het embedden van radiostreams is het betalen van licentievergoedingen vereist. Dat heeft de rechtbank in Den Haag geoordeeld in een rechtszaak van Buma/Stemra tegen de beheerder van Nederland.fm en Op.fm.

De beheerder van die twee radiosites moet nu een licentie van auteursrechtenorganisatie Buma/Stemra afnemen of zijn website sluiten, schrijft de rechtbank van Den Haag in een vonnis dat door IE-Forum is gepubliceerd. Op beide sites biedt Souren op dit moment nog radiostreams aan. Op Nederland.fm worden die ge-embed; op de website Op.fm gaat het om hyperlinks naar radiostreams. Buma/Stemra, dat vergoedingen int voor auteursrechthebbenden van muziek, wilde daarvoor geld zien.

In beide gevallen wordt er weliswaar geen muziek verveelvoudigd, maar volgens de rechtbank maakt dat niet uit. In het geval van Nederland.fm worden de radiostreams immers ge-embed, en wordt deze dus in een nieuwe omgeving afgespeeld. Bij Op.fm is dat niet zo, maar de rechtbank redeneert dat de links naar de radiostreams worden geopend in kleine pop-ups, waarbij een groot deel van de website van Souren zichtbaar blijft.

De websites van Souren.

Volgens de rechtbank zijn beide websites 'nieuwe audiovisuele producten' waarmee de beheerder van de website een nieuw publiek aanspreekt en bovendien de mogelijkheid schept 'om zelf profijt te trekken uit de radiostreams en de daarin opgenomen muziekwerken'. De advertenties blijven immers zichtbaar tijdens het afspelen van de radiostreams, waarmee Souren dus inkomsten genereert met muziek die Buma/Stemra onder zijn beheer heeft. Wat ook een rol speelt, is dat de licenties die Buma/Stemra aan de radiozenders heeft gegeven, geen betrekking hebben op het gebruik van radiostreams op andere websites.

De rechter concludeert hieruit dat het om een nieuwe openbaarmaking gaat, en volgens hem spelen Nederland.fm en Op.fm meer dan enkel een ondersteunende rol. Niet alleen moet Souren een licentie nemen of stoppen met zijn websites, ook moet hij een nog onbekende schadevergoeding betalen. Om de hoogte daarvan vast te stellen, moet hij bij Buma/Stemra opgave doen van alle inkomsten die hij in de afgelopen vier jaar met zijn websites heeft behaald. Overigens wilde Buma/Stemra ook geld zien voor de buitenlandse radioportals van Souren, maar dat vond de rechter niet terecht, omdat die niet op Nederlanders gericht zijn.

Buma/Stemra stelt in een verklaring tevreden te zijn met de uitspraak. "Het is belangrijk dat wanneer muziek openbaar wordt gemaakt, de auteursrechthebbenden daarvoor een vergoeding krijgen", zegt woordvoerder Bas Erlings van de auteursrechtenorganisatie. Beheerder Jim Souren van Nederland.fm en Op.fm noemt het vonnis een 'zware tegenslag voor de ontwikkeling van het internet'. Souren beraadt zich nog op een hoger beroep.

In september oordeelde de rechtbank dat GeenStijl niet mocht linken naar uitgelekte foto's die in de PlayBoy zouden verschijnen. Die foto's werden weliswaar niet door GeenStijl gepubliceerd, maar toch maakte de site volgens de rechtbank inbreuk op de auteursrechten, onder meer omdat het blog de foto's aan een nieuw publiek ontsloot en daar een commercieel belang bij zou hebben gehad.

Het is onbekend wat de uitspraak betekent voor het embedden van andere soorten content, zoals YouTube-filmpjes. In 2009 was Buma/Stemra kortstondig van plan om ook geld te vragen voor muziek die in ge-embedde YouTube-filmpjes voorkwam. Woordvoerder Bas Erlings: "Voor zakelijk gebruik moeten websites geld betalen voor het embedden van YouTube-filmpjes. Dat was al zo en dat blijft zo." Particulieren hoeven geen licenties af te nemen.