VS: geavanceerdste chips moeten tegen 2030 in VS worden geproduceerd

De Verenigde Staten wil dat tegen 2030 de geavanceerdste chips ter wereld op Amerikaanse bodem worden geproduceerd. Het land claimt dat er tegen dat jaar ook twee grootschalige clusters van geavanceerde chipproductiefaciliteiten zullen zijn op Amerikaanse bodem.

De ambities van de Amerikaanse overheid werden tijdens een speech aan de Universiteit van Georgetown meegedeeld. Daar ging de Amerikaanse minister van Economische Zaken, Gina Raimondo, in op de Chips and Science Act die de Amerikaanse chipsector moet versterken.

Raimondo verwacht dat de Verenigde Staten tegen 2030 twee grootschalige clusters zal bevatten met geavanceerde chipbedrijven. In die clusters zullen ook onderzoeksbedrijven en toeleveranciers aanwezig zijn die voor een robuuste toeleveringsketen en innovaties zullen kunnen zorgen. De minister claimt ook dat er tegen 2030 ‘meerdere’ packagingfaciliteiten aanwezig zullen zijn in de VS. In deze faciliteiten worden de chips verwerkt tot een eindproduct.

Over de toekomstige locatie van deze clusters is nog geen officiële informatie vrijgegeven. Het is ook niet duidelijk welke bedrijven er faciliteiten zullen hebben. De redactie van Tom’s Hardware verwijst onder meer naar de Amerikaanse staat Ohio waar Intel plannen heeft om op termijn acht chipfabrieken uit te baten. Begin 2022 begon het bedrijf er aan de bouw van twee van zulke fabrieken.

In de zomer van 2022 ondertekende de Amerikaanse president Joe Biden de zogenaamde Chips and Science Act. Via deze wet wil de Amerikaanse overheid de Amerikaanse afhankelijkheid van internationale chipproducenten en -producten terugdringen. De wet moet de Amerikaanse chipsector versterken, tienduizenden nieuwe banen creëren en de afhankelijkheid van Chinese chipproducenten terugdringen. Dit moet bewerkstelligd worden door onder meer 52,7 miljard dollar aan subsidie vrij te maken voor de chipsector, wat omgerekend neerkomt op 51,7 miljard euro. De al aangenomen wet maakt ook tot omgerekend 23,5 miljard euro aan belastingvoordelen voor de bouw van nieuwe chipfabrieken vrij. "De toekomst van de chipindustrie zal gemaakt worden in de Verenigde Staten", zei president Biden na het tekenmoment.

Eind vorig jaar hebben de EU-lidstaten op hun beurt een akkoord bereikt over de European Chips Act. De EU zal via deze wet tot 45 miljard euro investeren in haar chipsector om zo afhankelijkheid van andere regio's te verminderen. De wet is gewijzigd om subsidie voor meer soorten chips te bieden. De EU en VS zouden ook nauwer gaan samenwerken om de toeleveringsketens van chips en halfgeleiders te versterken. Dat gaan de twee regio's onder meer doen door informatie uit te wisselen over hun staatssteunplannen voor de chipsector, om zo subsidieraces te voorkomen. Tweakers schreef eerder al achtergrondverhalen over Europa's chipambities en de bijbehorende European Chips Act.

Reacties (91)

[bursche]

En in Europa.

[wildhagen]

Staat letterlijk in het artikel. Ook de EU investeert in produktie van chips op Europese bodem.

Intel is bijvoorbeeld bezig met het bouwen van 2 fabrieken in Duitsland waar chips gebouwd gaan worden: nieuws: Intel wil twee chipfabrieken bouwen in Duitsland en productie in 2027...

En ook Infineon gaat een nieuwe chip-fabriek bouwen in Duitsland, naast hun bestaande fabriek: nieuws: Infineon krijgt toestemming voor bouw chipfabriek in Duitsland

Ook in Oostenrijk heeft Infineon recent de produktie in een nieuw gebouwde fabriek gestart: nieuws: Infineon start productie in nieuwe chipfabriek in Oostenrijk

En ook STMicro en GlobalFoundries kijken of ze nieuwe fabrieken in Frankrijk kunnen bouwen: nieuws: 'GlobalFoundries en STMicro overwegen chipfabriek in Frankrijk te bou...

Ook TSMC kijkt naar de mogelijkheid om in Duitsland een fabriek te bouwen voor de produktie van chips: nieuws: TSMC overweegt Duitsland als locatie voor zijn eerste Europese chipfa...

In andere woorden, er gebeurt genoeg op dat vlak.

[ccnl]

GF wil juist weg uit Dresden
https://gf.com/gf-press-r...embly-services-in-europe/

Wanneer door subsidies in VS de kosten zijn lager dan in EU, zal GF ook de moeder AMD volgen en naar VS of Azië verhuizen.

[kidde]

Dat artikel gaat erover dat Amkor (OSAT: Outsourced Assembly and test) voor het eerst een fabriek buiten Azië gaat zetten?

GloFo gaat met ze samenwerken, een deel van de _verpakkings_ lijn gaat van GloFo Dresden naar Amkor Porto maar blijft van GloFo.

Dat gaat alleen om een stukje verpakken dus, waarbij de wafer-productie gewoon in Dresden blijft.

Logisch, want GlobalFoundries heeft het beste FD SOI proces ter wereld in productie in Dresden. Dat is iets dat geen enkele andere fab in de wereld heeft.

[jinvanthee]

Waarom wordt er zoveel in Duitsland gebouwd en niet in andere EU-lidstaten?

[wildhagen]

Duitsland heeft best wel veel ruimte voor grote fabrieken, veel meer dan Nederland bijvoorbeeld.

Zeker de regio Dresden-Leipzig zet flink in op high-tech industrie. Dat was in de DDR-tijd al zo, toen zat in die regio al enorm veel hoog aangeschreven industrie (denk o.a. aan Carl-Zeiss Jena, die wereldwijd erg hoog stonden aangeschreven), en men heeft na de hereniging daar heel veel in IT-/tech-/R&D-gerelateerde industrie geinvesteerd.

Daarnaast heeft Duitsland natuurlijk best wel een aantal hoog aangeschreven universiteiten, en als gevolg daarvan hoog aangeschreven personeel.

Ook is de infrastructuur in Duitsland best goed, en ligt het redelijk centraal in Europa, wat transport-technisch en logistiek ook ideaal is.

En de Duitse regering zet ook actief in op de investering in dit soort industrieën, met o.a. subsidies etc.

Het is dus niet één factor, maar een optelsom van meerdere factoren.

[jinvanthee]

Bedankt voor je snelle en uitgebreide antwoord!
Ik zou zelf verwachten dat er tenminste een paar chipfabrieken ook in Nederland zouden komen, aangezien ASML van de halfgeleiderproductie in Veldhoven zit.
Maar Duitsland is natuurlijk dichtbij en voor ASML is het niet moeilijk om samen te werken met Duitse chipfabrieken.

[ccnl]

De regio Dresden kreeg door illegale subsidies in 90er jaren de voorkeur high-tech industries. Eerst kam Siemens (Infinion), dan SAP, later AMD (GF) en Bosch. 3 grote bedrijven zijn duits, dus natuurlijk kiezen ze voor een vestiging in DE met subsidies. TU Dresden en Fraunhofer Institut leveren de high-tech onderzoeker en ingenieurs

[kidde]

Voor GlobalFoundries is dat laatste onjuist.

UTBB FD SOI (GloFo noemt het FDX) is door STM (Grenoble) en CEA/LETI ontwikkeld. GloFo Dresden draait grotendeels dat proces. Dat heeft GloFo gewoon in licentie genomen van ST/M, behalve de locatie is er weinig Duits aan.

[Groningerkoek]

Waar in Nederland vindt je voldoende personeel voor zoiets zonder dat je andere bedrijven dusdanig kannibaliseert dat zij hier nadelen van ondervinden?

[Kubrix]

Uit het buitenland, zoals nu ook al gebeurt.

[DollarUp.nl]

Jammer dat NXP in Nijmegen niets heeft gekregen of niet eens heeft aangevraagd om deze investering te willen doen.

[DropjesLover]

Een enkele machine maken in de hele keten van een chip bouwen maakt niet dat je gelijk ook genoeg en kundige mensen hebt die weten hoe je een complete fab opzet, runt en hoog genoege yields hebt.

[kidde]

U mist de belangrijkste factor: De klant eist vaak dat de fabriek in de buurt zit.

BMW, Mercedes en Volkswagen zijn de klanten van de Dresden-Cluster. Infineon, Bosch en GlobalFoundries maken veel voor de Auto-Industrie.

De FDSOI cluster bij Crolles (STM, SOITEC) bijvoorbeeld is ontstaan voor de Franse kernenergie -sector, logisch dat dat niet in Nederland of Portugal zit.

[ddofborg]

Als het om een EU subsidie gaat, dan zou je wel verwachten dat er op meerdere plekken in EU iets 'zeker gesteld' zal worden.

Wat gebeurt er eigenlijk als DE (een subsidie land) uit EU wil stappen? Zoals UK dat deed? Of worden alle subsidies en investeringen vergeven?

[BeosBeing]

Waarom wordt er zoveel in Duitsland gebouwd en niet in andere EU-lidstaten?

Kort door de bocht, Nederland is een handelsland. Handel wordt hier hoog gewaardeerd. Productie wordt hier minder gewaardeerd als elders in de wereld. Uiteraard zijn er uitzonderingen, Philips hoorde daarbij, nu is ASML dé grote uitzondering. Scheepswerven zijn er hier ook eeuwenlang geweest, maar die zijn al sinds de jaren 60 geleidelijk aan het verdwijnen. Scheepvaart blijft wel een dingetje hier, deels vanwege dat dit gekoppeld is aan handel (ook met andere logistiek), deels vanwege de gevechten tegen en met water (overstromingen, innundaties, waterlinie). Vrachtwagentransport is ook verbonden met handel en ook daar is Nederland dominant. Iets anders lijken we echter bijna niet te kunnen. Productie gaat trouwens ook meestal samen met vervuiling, en ook dat is in de 21e eeuw niet meer gewenst. Dienstverlening is waar (men in) Nederland eigenlijk altijd de groei zoekt.

[bursche]

"In andere woorden, er gebeurt genoeg op dat vlak."

Dat ben ik zeker niet met je eens. Er gebeurd nog lang niet genoeg en nog lang niet snel genoeg.
Het is voor de EU een race tegen de klok willen we nog in een concurrerende positie ten opzichte van de VS en China geraken.

[jmsaow]

De geavanceerdste chips ter wereld op Amerikaanse bodem worden geproduceerd. Dan kan Taiwan ook worden ingelijfd door China en is de hele wereld volledig afhankelijk van de VS. Ik neem dus aan dat ASML dan ook verplicht wordt om te verkassen naar het beloofde land.

[Northside]

Dit. Ik vraag me af wat ze hier in Taiwan van vinden. Een groot deel van de bescherming die Taiwan nu van de VS krijgt heeft te maken met de amerikaanse afhankelijkheid van de chipindustrie daar. Als die afhankelijkheid weg is hoeft de VS Taiwan niet meer ten koste van alles te beschermen... Ik denk niet dat ze Taiwan van de ene op de andere dag zullen laten vallen, maar het is wel een stapje.

[bzuidgeest]

Het is maar de vraag denk ik of Amerika Taiwan echt zal beschermen bij invasie. Ik acht het net zo waarschijnlijk dat ze de chip fabrieken opblazen en dan vertrekken. Zolang China ze maar niet krijgt.
Net als Europa doet Taiwan er verstandig aan als ze zorgen dat ze zichzelf kunnen verdedigen. De vs zorgt maar echt voor een land en dat is de vs.

[bzuidgeest]

Persoonlijk vind ik dat asml als strategic asset of zo moet worden aangemerkt. En dan gewoon niet mogen verhuizen. Lekker in Europa houden. Houden we tenminste enige onderhandelmacht richting de vs . Te veel subsidie dan geen nieuwe chip machine.

[jmsaow]

Ik vraag me ook wel eens af hoelang het nog duurt tot China vergelijkbare technologie ter beschikking heeft om al die belachelijke sancties te omzeilen. Wij zijn op dit moment ook afhankelijk van veel Chinese grondstoffen voor onze chipindustrie.

[bzuidgeest]

Lang, ze hebben al eens een machine uit elkaar gehaald om hem na te maken. Gevolg was twee machines die niet werkten.

Die machines zijn heel bijzonder spul. Namaken kunnen vast wel, maar het duurt tientallen jaren. Rusland heeft het ook geprobeerd. En die zijn net op 130nm aangekomen. Ongeveer 30 jaar achter asml????

[-=bas=-]

En in Burkina Fasso!
Want het kan niet zo zijn dat alle landen gelijk zijn maar sommige landen toch wat gelijker zijn.
Uiteindelijk gaat het de fabrikanten er enkel om waar ze de meeste subsidies krijgen.

[dmantione]

Vooralsnog wordt de voorsprong van TSMC alleen maar groter.

[majetta]

Hoe lang zal het duren voordat de VS ASML gewoon opkoopt? Velen zijn bang dat de Chinezen technologie stelen, maar als ASML en de VS goede vrienden worden en technologie vrijwillig delen, is het slechts een kwestie van tijd voordat enkele miljardenbedrijven bij elkaar komen, miljarden verzamelen en een paar miljard aan subsidie van de Amerikaanse overheid ontvangen om hun eigen versie van ASML op te richten.

[dmantione]

TSMC heeft 5% van de aandelen ASML en Samsung 3%. Intel heeft overigens ook 5%. Als de V.S. ASML wil opkopen dan moet het die aandelen van partijen kopen die weten dat de verkoop dient om hen een stukje kleiner te maken. Om die reden acht ik het niet denkbaar dat ASML snel in Amerikaanse handen komt.

[P. vd Loo]

Geen van de bedrijven die je opnoemt heeft een noemenswaardig aandeel in ASML. Capital Research Global Investors is de grootste met 10%, Blackrock heeft ruim 7 en T. Rowe Price Associates heeft 3% en dan verder zitten er alleen maar kleine partijen in

[MrMonkE]

br zie ik zo even niet
https://finance.yahoo.com/quote/ASML/holders

Top Institutional Holders
2.25% Price (T.Rowe) Associates Inc
1.68% Capital World Investors
1.17% Fisher Asset Management, LLC

edit:
Zouden ze het afbouwen omdat ze zelf een ASML gaan 'maken'?

[Reactie gewijzigd door MrMonkE op 23 juli 2024 19:04]

[P. vd Loo]

Ja dat had ik ook gezien op Yahoo. Ik baseer me echter op een Nederlandse broker. Die gegevens vertrouw ik meer.

Ik vraag me ook af waarom die bedrijven hun belang hebben afgebouwd.

Of ze hebben meerdere aparte units die aandelen bezitten. Per unit dan een geringer belang.

[kidde]

Intel, TSMC en Samsung hebben alleen aandelen gekocht in ASML om EUV van de grond te krijgen.

Tijdens het 300mm debacle moesten de machinebouwers omschakelen van 200mm naar 300mm, en de kosten en risico's lagen bij hun en niet bij de chip-producenten.

Dat wilden ze niet nog een keer, de chipmakers de vruchten en de machinebouwers de lasten.

450mm is dus nooit van de grond gekomen om die reden, en EUV is dus 'tijdelijk' gefinancierd door de chipmalers zelf. Toen het werkte hebben ze gelijk verkocht.

[P. vd Loo]

ok duidelijke verklaring, dan klopt de info van dmantione dus niet.

[kidde]

Haha, na 2015 hebben ze u niet meer bijgepraat? Dat is al lang voorbij joh!

https://web.archive.org/w...show.do?lang=EN&ctx=12288

Maar we zitten in 2023. Intel en co hebben dat al sinds ca 2018 afgebouwd naar 0.

https://www.asml.com/en/investors/shares/

[kabelmannetje]

Het is niet zo dat wanneer je een paar miljard hebt, je ineens de kennis hebt. Een goed geolied team van de beste engineers is daarvoor nodig. Die ook nog meer kennis van zaken moeten hebben om ASML te overtreffen. Dat alles kan je niet zomaar even uit het niks toveren.

[MrMonkE]

IBM en Intel hebben toch wel dat soort kennis op behoorlijk hoog nivo? Met jaren miljarden aan subsidie hebben ze daar in no-time een concurrent. Want als je niet voor het maken van chips afhankelijk wilt zijn van anderen wil je dat natuurlijk ook niet voor de lithografie machines en packaging machines.

[dmantione]

Nee, hebben ze niet, chips maken is een andere tak van sport dan lithografiiemachines. Denk alleen al aan de optica, Intel en IBM hebben nul ervaring met spiegels en lenzen.

[Batilan]

Ik denk dat je je daar op verkijkt: Allereerst vanwege de andersoortige kennis die nodig is zoals @dmantione al noemt.

Daarnaast heeft het ASML als marktleider en met de benodigde ervaring en expertise met een enorm budget en investeringen van de belangrijkste aziatische èn Amerikaanse afnemers ruim 10 jaar gekost om EUV van concept naar volume productie te krijgen. De concurenten (Canon en Nikon) waren 8 jaar eerder al afgehaakt omdat ze de benodigde investeringen niet konden opbrengen.

De Chinezen hebben indertijd geprobeerd de PAS5500 te kopiëren, dat is ze na 15 jaar min of meer gelukt. Intussen rent ASML natuurlijk rondjes om die ontwikkelingen heen. Ook heeft ASML een enorm aantal patenten welke vitaal zijn om dergelijke machines snel te kunnen ontwikkelen. Als een bedrijf alternatieven moet ontwikkelen voor die patenten, dan kost dat enorm veel tijd. Overigens verwacht ik dat China als eerste een serieuze concurrent zal voortbrengen omdat ze gezien de huidige export verboden wel moeten, en de staat er een enorm belang bij heeft gezien het streven naar wereld dominantie.

[Reactie gewijzigd door Batilan op 23 juli 2024 19:04]

[kabelmannetje]

Nee dat hebben ze niet. Ze maken gebruik van de kennis van ASML.

Opnieuw, met een paar miljard koop je niet even de laatste generatie machine die niet van ASML komt. Die bestaaat niet en het maken ervan van de grond af kost zo een decennium.

[kabelmannetje]

Nee, Intel en IBM maken geen chipmachines op dit niveau.

[Bever!]

Technologie vrijwillig delen gaat niet gebeuren

[wildhagen]

Maar ook TSMC produceert in de VS, dus dat helpt mee aan deze doelstellingen. Zie deze nieuwsberichten bijvoorbeeld:

- nieuws: TSMC gaat 3nm-chips maken in de VS
- nieuws: TSMC's 3nm-chipfabriek in Arizona begint productie in 2026

[dmantione]

Het helpt zeker, maar TSMC maakt sinds eind vorig jaar N3 in Taiwan, dus in 2026 zou 4 jaar achterstand kunnen betekenen i.p.v. de meest geavanceerde chips in de V.S. maken.

[HackingDutchman]

Wat betekent hier precies "meest geavanceerde chips"? Kleinste nanometer of spelen hier ook andere aspecten een rol?

[vanaalten]

Dat zal niet.

Als er een fab ergens is waar je een chip-ontwerp voor produktie naar toe stuurt, dan is het echt niet zo makkelijk om als fab een achterdeur in het ontwerp te stoppen. Zo'n ontwerp bestaat uit een GDS2-bestand waarin de tientallen lagen van een chipontwerp beschreven zijn - die moet je als eerste dus terugvertalen naar een transistor-niveau schema, van daaruit de digitale delen terugvertalen naar logische poorten en van daaruit naar een begrijpelijke broncode. Dan zal je daarin je achterdeur moeten inbouwen en de layout weer opnieuw moeten maken - veel succes dat te doen zonder de oorspronkelijke timing-constraints.

En nou is het niet onmogelijk, heb ik ook wel eens een proof-of-concept gezien, maar makkelijk is het niet. Maar goed, stel dat men dat gedaan heeft en het gemodificeerde ontwerp is in produktie. Wat dan gangbaar is is dat een klant zo af en toe een defekt exemplaar tegenkomt en die terugstuurt. Als leverancier ga je dan onderzoeken wat er mis is - en dan kan het goed voorkomen dat men m.b.v. diezelfde GDS2 gaat zoeken naar welke transistor zich niet goed gedraagt. Dan kan je als malafide chipfabriek heel makkelijk door de mand vallen.

Ofwel, misschien, heel misschien dat men zo iets zou proberen bij de meest gevoelige chips, maar ik zie daar heel veel uitdagingen in, met de nodige kans op detectie. Eventuele achterdeurtjes zullen eerder in de algoritmes zitten of in implementatiefouten.

[GamingZeUs]

Ik ben er al lang van uit aan het gaan dat er inderdaad een programma de ontwerpbestanden doorgaat, en een paar bruikbare bitflips erin krijgt. Magic packet, string of speciale register configuratie, en daarmee rechten bemachtigen, of met moderne chips en hun onboard mini OS'jes, zelfs een hele 'covert terminal'. Internet verkeer zonder dat de lampjes gaan knipperen zou zo een ding kunnen zijn. De hack(s) kunnen ook in de perifials, een geheugenmodule, audio of internetchip bijvoorbeeld, hebben vaak een hoog niveau van toegang tot 'non userspace memory addresses'.

Het lastige is dat niet is in te schatten hoe capabel de aanvaller zou zijn. Gespecializeerde software en wiskunde zijn echter goed denkbaar, de nodige experts zijn aanwezig in de geheime diensten. De vereiste operationele capaciteit is gering; gezien vrijwel elke chipmachine van ASML afkomstig is, zou het slechts enkele agenten vergen om plaats te geven aan software die wellicht in de machine blijft (de interne software zou een dergelijke bewerking al wel kunnen doen, zodat de aansturende computer geen bewijs kan leveren).

Om vervolgens te achterhalen wat de machine echt produceert is helemaal niet makkelijk! De plaatjes van delidded CPU's die we zien krijgen bij lange na geen beeld van de individuele connecties, dat moet je echt doelbewust met geschikte apperatuur gaan scannen. Je zoekt dan een 'stray filament' stroomverbinding (die geenzins normale/volledige afmetingen nodig heeft), of misschien zelfs maar bepaalde defecten (zolang het af en toe juist fout gaat kan een exploit werken). Zonder referentiedocumentatie zal het niet lukken. Zelfs het vinden van een (flink stuk) extra chip (dus niet alleen maar een paar AND gates oid) (op een system on a die) zou bijzonder uitdagend zijn.

De interesse is er wel. In de VS was een tijd gepoogt speciale "NSA Approved" crypto-apparaten met gouden sleutel voor de overheid te verplichten. Snowden's leaks bevatte allerlei 'implants' (bijvoorbeeld een vervangende internetpoort die kan meeluisteren), en er was veel aandacht voor (vrijwillig-ish) cloud organisaties die toegang verlenen en interne zoekmachines voor verzameldata, maar niets van dergelijk vernuft; eigenlijk, niets onverwachts. We kunnen niets uitsluiten op basis van die data.

Belangrijk is hierbij dat ik me niet bewust ben van enige officiele poging om dergelijkheden tegen te gaan. Er is geen controle op. We hebben geen organisaties of budgetten voor dergelijk onderzoek, en als er inderdaad on-chip backdoors bijgezet worden, zouden we het niet weten. De organisaties die het meest betrokken zijn bij dergelijke activiteiten zullen eerder mee mogen doen dan dat ze elkaar tegen gaan staan.

Onwaarschijnlijk dat het ooit een bemerkbaar probleem voor je zou vormen, maar het blind vertrouwen op je chip blijft blind.

[andru123]

Het is naïef te denken dat een inlichtingendienst - van welke land dan ook - gaat niet proberen hun vinger in de pap te houden. Maar het was altijd zo.

[jpsch]

Lijkt me slimmer om dat in de TPM 2 chip in te bouwen.

[Thekilldevilhil]

Ja van chips met een ingebouwde achterdeur, niet van het inbouwen van achterdeuren in ontwerpen die voor 3e worden geproduceerd. En dat laatste suggereerde jij.

Maar goed, whataboutism en niet eens relevant voor de thread.

[Gulpen]

Allemaal zodat de VS (het Westen) zonder Taiwan kan - om daarna Taiwan(ezen) te kunnen offeren als pion in een proxy oorlog met China.

Persoonlijk heb ik er niet zo moeite mee als de VS haar suprematie verliest. Maar de VS is bereid alles uit de kast te trekken haar positie te behouden - óók over onze rug, zie hoe de VS ons ASML steeds meer verbied te exporteren naar China.

Nederland doet natuurlijk braaf mee omdat we te zwak zijn voor onze eigen belangen op te komen. Klinkt misschien wat hard, maar zo zie ik het althans. Is ook goed kritisch naar onszelf te kunnen kijken.

[Reactie gewijzigd door Gulpen op 23 juli 2024 19:04]

[BFmango]

En als de VS de suprematie verliest, wie neemt 'm dan over? Rusland, China, India? En daar zouden we blij mee moeten zijn? Zonder al die bemoeienis van de VS hadden wij nu Duits gesproken en Russisch als tweede taal.

[Gulpen]

Je bedoelt: zonder Rusland hadden we nu Duits gesproken.

Maar zeker, zonder de V.S/V.K. hadden we dan wel in een totalitaire (Russiche) staat geleefd. Ik heb ook liever de democratische invloedssfeer van de VS/VK. Maar dat wil niet zeggen dat je daarom niets hoeft te bekritiseren van de VS. Het is geen deugd de grootste pestkop ter wereld te steunen.

Het hoeft helemaal geen 'keuze' te zijn tussen óf de VS óf China. Internationaal recht moet het overnemen. Daartoe moeten de veto's in de VN-veiligheidsraad worden afgeschaft, en moet iedereen het Rome-statuut, het verdrag van het Internationaal Strafhof (ICC te Den Haag) ratificeren. Dan ben je er al. Is niet zo ingewikkeld.

Grofweg de hele wereld wil dit wel, maar dit is het laatste waar de VS mee gaat instemmen. De V.S. ziet de VN gewoon als een lachertje. Bij monde van John Bolton, een van de machtigste Amerikaanse buitenlandbeleid-functionarissen in de recente geschiedenis:

"There is no UN. There is an international community that occasionally can be led by the only real power left in the world, and that's the US, when it suits our interests" (bron)

We bewogen in de richting van internationaal recht. Maar na 9/11 en de war on terror was de V.S. zo bang voor de juridische gevolgen van de door henzelf begane oorlogsmisdaden, dat ze hun handtekening onder het Rome-statute snel hebben ingetrokken en toen het 'Den Haag Invasie act' hebben aangenomen: mocht er een Amerikaanse oorlogsmisdadiger door een tribunaal in Den Haag achter de tralies belanden, dan zal de VS zich gelegitimeerd zien ons (!) land binnen te vallen om die te bevrijden. Zelfs China of Rusland gaan niet zo ver. Maar als de VS het doet, dan klaagt niemand er over!? Vreemd soort bondgenoot..

De VS heeft eigenlijk geen echte bondgenoten - dat is erg belangrijk om goed in te zien, denk ik. Zelfs de Tibetanen zijn gewoon door de VS 'gebruikt', "it proved wholeheartedly that the US never did it to help the people of Tibet", aldus de Dalai Lama. En zo kun je een oneindige reeks vergelijkbare dingen opnoemen.

De VS doet gewoon wat het wil, maar bekommert zich uiteindelijk om niemand. Zie recent de behandeling van de Afghanen, Irakezen, Jemenieten, Syriërs achteraf - en straks vermoedelijk ook de OekraÏners die in de steek gelaten zullen worden, zodra dat de VS beter uitkomt. Zo gaat het al decennia. Vraag is waarom sommigen de VS blijven zien als 'heilig' - Hollywood films? [Ik moest laatst om deze gedachte lachen: 'wanneer heb je voor het laatst een film gezien waar een medewerker van de Chineze/Russische/Iraanse geheime dienst een Amerikaanse terrorist te slim af is en de wereld red?' En dat beïnvloed totaal niet je kijk op de wereld?]

Het is altijd het primaire kenmerk van de 'hegemoon', dat de intenties ervan als 'goed' worden gezien. Nooit bevraagd iemand de intenties van de VS. Zelfs niet als de VS kritieke infrastructuur van ons opblaast. Niemand durft aan de 'goede intenties' van de VS te twijfelen, op de intelligentere na dan.

De meesten in de wereld weet allang dat de VS zo'n boef is, maar Nederlanders zijn meestal vrij naïef m.b.t. buitenlandbeleid:

"In their annual End of Year poll, researchers for WIN and Gallup International surveyed more than 66,000 people across 65 nations and found that 24 percent of all respondents answered that the United States “is the greatest threat to peace in the world today.” Pakistan and China fell significantly behind the United States on the poll, with 8 and 6 percent, respectively. Afghanistan, Iran, Israel and North Korea all tied for fourth place with 4 percent." (Bron, zie ook plattegrondje NB. Pakistan en India (1.3 miljard mensen) hebben ruzie met elkaar.)

Ja, ik denk dat de VS in staat is tot grootse en inspirerende dingen - maar niet op dit moment.

[Reactie gewijzigd door Gulpen op 23 juli 2024 19:04]

[Cergorach]

Ik vraag me af of ze in 7-8 jaar tijd dat kunnen behalen. Ik heb dit gezien/gehoord voor veel simpeler technologieën die de VS systematisch had uitbesteed naar Azië en dat heeft veel langer geduurd dan 7-8 jaar voordat dit weer enigszins beschikbaar was in de VS op een kwalitatief hoog niveau. Het verschil hier is natuurlijk wel dat er vele miljarden aan subsidie tegenaan worden gegooid om het weer op te zetten. Dat was bij mijn voorbeeld niet het geval, dat moest puur komen van economische haalbaarheid en winstgevendheid...

[svenk91]

Een groot deel van de technologie staat al in de VS. , verder loopt de VS nu misschien achter, maar ook weer niet zo gek veel jaar en het is nog niet zo lang geleden dat juist het Amerikaanse Intel voorliep. Niettemin blijft het ambitieus, maar het is zeker ook niet ver gezocht.

Het 'probleem' van de veel simpelere technologieën is dat er juist veel minder spoed is. Daarnaast is het dan vaak zo dat het IP alsnog in Amerikaanse handen is, maar enkel de productie op goedkopere plekken plaats vind. Een groot probleem nu is dat de nodige kennis en kunde in Taiwan zit en niet meer beschikbaar is bij een blokkade van het eiland.

[dmantione]

Apple. AMD. Nvidia.

Dit trio is de fundamentele reden dat TSMC voorloopt: De hoeveelheid geld die deze bedrijven inbrengen zorgt er voor dat TSMC veel meer in onderzoek kan investeren dan Intel kan. En ook Intel is klant bij TSMC.

Om dit te doorbreken zullen dus één of meerdere van deze bedrijven in de V.S. moeten gaan investeren en ik denk ook wel bij een Amerikaanse foundry, want ik denk dat bij TSMC in de V.S. produceren TSMC alleen maar sterker blijft maken.

Dus... AMD naar Intel? Zie ik niet gebeuren.
Apple naar Intel? Die zijn blij dat ze van Intel af zijn.
Nvidia? Wellicht de enige van de drie waarvan ik een overstap zou kunnen zien gebeuren.

[kidde]

NVidia shopt regelmatig bij Samsung, samen met Qualcomm is het de enige reden dat Samsung Foundry nog bestaat. NVidia probeert TSMC uit te melken.

U bedoelde natuurlijk Mediatek in de plaats van NVidia. Mediatek was bijvoorbeeld de eerste met N4-chips, zelfs nog vóór Apple!

Des te opvallender dat nu juist Mediatek wordt genoemd als overstapper naar Intel.

https://www.intel.com/con...l-july-2022-announce.html

[Exirion]

Net zoals met veel wensdenken m.b.t. vergroening e.d.: wellicht onhaalbaar, maar niet perse onzinnig. Streven en druk op de ketel zetten helpen om sneller vooruit te komen.

[z1rconium]

meest geavanceerde chips

Allemaal leuk en aardig, maar de industrie/economie geeft alleen om de "goedkoopste chips".

Dat er een bak met geld word toegeschoven is een makkelijke incentive, maar ze zullen voor altijd aan de subsidie beademing blijven hangen zolang andere landen goedkoper zijn om in te produceren.

[machiel]

Importheffingen lossen dat 'probleem' op

[GamingZeUs]

Dit is waarom 'het westen' nu een handelsembargo inzet om de modernere/efficientere chipfabricage exclusief te houden.

Verder zijn de professionals overal professionals - landelijke verschillen worden klein vergeleken de afmetingen, eisen en capaciteiten van 'enkele' productiefaciltieiten.

China zou natuurlijk een zekere subsidie kunnen verhullen, en over een jaar of 15 gewoon beter kunnen zijn in het gehele process (zien we nog gebeuren).

[JonPalle]

Wat er ook gezegd en geschreven wordt gaat het waarschijnlijk als volgt. Denk aan de 60er jaren en het Apollo project. Kreeg toen voor het eerst een chip of ic te zien. 1000 dollar voor wat nu minder dan 1% is van wat in een speelgoedbeertje zit. De start was duur en de spin-off gigantisch en in een onstuitbare stroomversnelling. Een zichzelf aanjagend vliegwiel. Blijft de wet van Moore gelden? !. De kost gaat voor de baat uit.

[Groningerkoek]

De wet van Moore geldt al niet meer omdat de groei minder is dan wat de wet stelt.

[carlo]

We zitten nu in een heel andere situatie dan in de 60er jaren. Wat jij beschrijft is het investeren in een nieuwe technologie en dat kan inderdaad gigantische spin-off genereren. Wat er nu gebeurt is dat één fabrikant oppermachtig is geworden in een belangrijke technologie en dat we ons plots realiseren hoe afhankelijk we hiervan zijn geworden. Om die afhankelijkheid te verminderen gaan we gelijksoortige clusters proberen op te bouwen in andere regio's van de wereld. Goed voor de onafhankelijkheid, maar al dat dubbele werk gaat wel veel extra geld kosten en dus uiteindelijk tot hogere prijzen leiden.

Ik vind het goed dat we proberen onafhankelijker te worden, maar het gaat hier over gigantische bedragen en ik hoop dat men hier wijs mee omgaat.

[GamingZeUs]

"dat we ons plots realiseren hoe afhankelijk we hiervan zijn geworden"

FF skip over de algehele afwenteling/nasleep van de tweede wereldoorlog in Azie, en hoe 'de politiek' heel bewust de kaarten heeft verdeelt tbv globalisme.

Lijkt er vooral op dat we niet met dezelfde asset-spread doorzetten. Dit is een eventuele opmars naar Taiwan 'afstaan', en misschien gelijk blijven spelen met China (industriele capaciteiten).

[DJMaze]

Lubach had het er ook al over...
https://m.youtube.com/watch?v=6dq_-9marRs

[GamingZeUs]

Voor iets dat zo globaal is als de afname van dergelijke fabrieken zouden we er goed aan doen niet zomaar met een Amerikaanse agenda in zee te gaan.

Waarom zouden we meedoen met China boycotten, maar niet een soort 'beste hardware thuis' clausule hebben, wat de beste technologie (minstens ook) in Nederland doet toepassen?

Waarom zouden we de hardware wel aan America uitsturen, en niet aan China? Maken ze er dan niet net zo goed winst en wapens mee? Welke garanties, plichten, e.d., biedt America waar China dat niet doet?

Ik zie 'blue thinking' en ijverig geregel door Amerikanen, maar er is nu juist een goeie kans om voor (vastgeroest en stabiel) Europa wat meer neer te zetten. (fabriekage in Zwitserland ofzo)

[HSG]

Ik snap sowieso niet hoe het zo ver heeft kunnen komen dat wij zo afhankelijk zijn van b.v. de Chinezen. Net als met aardag van Rusland.

Aan de ene kant lopen wij te roepen dat Rusland en China een gevaar voor Europa en VS zijn en aan de andere kant kopen wij grondstoffen en goedkope producten op en openen wij daar massaal westerse bedrijven. Dat komt nogal wrang over.

Ik ben geen Trump-fan maar hij had jaren geleden wel gelijk toen Duitsland/Europa voor miljarden aan aardgas van de Russen afnamen. De Duitsers lachten hem uit maar hij had wel gelijk dat het een domme zet was.

[mutley69]

Omdat dit toch wel erg enge protectionstische maatregelen zijn van de VS, ben ik van mening dat op deze chips een EU-heffing dient te komen (na kracht via de WTO uiteraard).

[andru123]

Dus jij wil dat EU blijft alles in China kopen. Omdat dat is de enige andere optie. Er is geen middenweg. Op papier - en in het ideale wereld - je bent gelijk.
Maar vergeet niet dat wij hebben decennia lang alle productie in China gesubsidiert - door gratis alle technologie daar naar toe sturen, en elke productie bedrijf in eigen land laten failliet te gaan.

[amigob2]

Hebben wij in europa genoeg mensen om de productie naar Europa terug te halen.
Die is er niet, We hebben gewoonweg niet genoeg hogeropgeleiden om het aan te sturen.
En hoogst waarschijnlijk ook niet het lager opgeleide personeel om het uit te voeren
Daarom zie je nu al dat hele veel hoger opgeleiden personeel niet uit Europa komt.

[Fluttershy]

Maar vergeet niet dat wij hebben decennia lang alle productie in China gesubsidiert

Maar dat is precies wat wij wilden; wij wilden een kenniseconomie zijn, wij wilden geen industrie, wij wilden andere landen bijsturen met handel.

Dan is het niet raar dat we ons 40 jaar later in een beroerde economische positie hebben gewurmd.

[machiel]

Wat is er protectionistisch aan? Worden Amerikaanse bedrijven verplicht Amerikaanse chips te kopen? Volgens mij niet.