Imitatie is de hoogste vorm van vleierij, zeggen sommigen wel eens. Als dat zo is, zet iedereen bij Clubhouse pluimen op de hoed. Maar al die Clubhouse-kloons zorgen voor veel concurrentie voor de originele app. Het is de manier waarop gevestigde namen nu al jaren omgaan met nieuwe apps.
Voor wie het niet kent: Clubhouse is een live-audio-app, waarbij mensen een 'room' kunnen hosten waar iedereen bij kan zijn. De host kan vervolgens mensen toevoegen om te spreken. Clubhouse is een app van Alpha Exploration, een bedrijf van oprichters Paul Davison en Rohan Seth. Praten kan dus met bekenden, maar ook met onbekenden. Een paar maanden terug veroorzaakte Clubhouse een grote hype, mede doordat grote namen als Elon Musk en Mark Zuckerberg de app gebruikten om te praten.
Er zijn geen nieuwe stats over hoeveel gebruikers er zijn, maar het meest recente cijfer is van februari. Toen waren er zes miljoen geregistreerde gebruikers. De app is nog steeds op uitnodiging te krijgen en alleen voor iPhones, wat groei kunstmatig beperkt. Er zullen zich inmiddels meer mensen geregistreerd hebben. Onbekend is hoeveel mensen Clubhouse blijven gebruiken. Een deel van de gebruikers is wellicht na een of meerdere keren proberen al afgehaakt. Wat wel duidelijk is: Twitter dacht dat Clubhouse 4 miljard dollar waard is. Ter context: Facebook kocht Instagram bijna tien jaar geleden voor een miljard dollar en lijfde WhatsApp in voor ruim 15 miljard dollar. Microsoft kocht LinkedIn voor 25 miljard dollar.
De concurrenten op een rij
Als ergens een grote hype over is, dan is het onvermijdelijk dat er alternatieven komen. Het lijstje is inmiddels lang aan het worden. Facebook test Hotline, Twitter heeft Spaces, Telegram heeft Voice Chats 2.0, Discord heeft Stage Channels en ook LinkedIn werkt aan een nog naamloze Clubhouse-concurrent, schreef Techcrunch.
Al die concurrenten kopiëren de basisfunctionaliteit van Clubhouse, namelijk de mogelijkheid om een publieke ruimte te maken waar iedereen kan meeluisteren, maar alleen een host of moderator bepaalt wie er kan spreken. Toch zijn er ook verschillen in uitwerking en insteek.
Facebook Hotline is volgens het bedrijf gericht op makers, die daarmee Q&A-sessies voor eigen publiek kunnen organiseren. Verschillen met Clubhouse in de uitwerking zitten onder meer in de mogelijkheid tot opname en het optionele gebruik van video. Bovendien is het een webdienst, zonder app, en staat deze los van de Facebook-app zelf, al kan dat later veranderen.
Twitter was er op tijd bij met Spaces. De test begon in december en inmiddels kunnen alle gebruikers op iOS en Android Spaces in komen - de webversie komt er ook aan. Het starten van een Space kan nog niet iedereen, ook dat moet nog komen.
Spaces werkt als Clubhouse. Er kunnen maximaal elf mensen spreken, maar iedereen kan in de Space luisteren. Dat kunnen mensen zijn die je volgen, maar dat hoeft niet. Gebruikers kunnen links delen naar de Space om er direct in te kunnen.
Het verschil met Clubhouse is dat het een functie is van Twitter, in plaats van een losse app. Ze zijn bovenin de app te zien met een paarse rand eromheen, tussen de Fleets. Daardoor is het iets dat je tegenkomt bij gebruik van de Twitter-app, in plaats van iets waar je een aparte app voor moet openen. Bovendien hoef je geen nieuwe contactenlijst op te bouwen: je ziet Spaces van mensen die je volgt.
Telegram heeft zijn bestaande Voice Chats-functie uitgebouwd om Clubhouse-functionaliteit te integreren. De chatapp duidt het aan als Kanalen in Voice Chats. Veel van de functionaliteit van Clubhouse zit erin, zoals een hand opsteken om te mogen praten.
Er zijn ook een paar verschillen met Clubhouse. De chats hebben eigen links, maar beheerders beginnen die vanuit bestaande chatkanalen. Bovendien is er een opnamefunctie beschikbaar. Opnames komen in Bewaarde Berichten. Ook kunnen mensen kiezen hoe anderen hen zien: met het eigen account of een kanaalnaam. Op die manier kunnen beroemdheden redelijk anoniem meeluisteren, zo is de bedoeling.
Daarnaast zit het bij Telegram in een bestaande app en bovendien één waarmee het mogelijk is om te chatten. Daardoor is er automatisch al een bestaand publiek voor de functie.
Discord heeft Stage Channels, wat in feite een uitbreiding is op de kanalen die al sinds jaar en dag in het chatplatform zitten. Stage Channels is gelijk aan Clubhouse, in de zin dat mensen die erin komen automatisch op mute staan en kunnen vragen aan een moderator om te mogen spreken.
Een verschil is er ook: bij Discord werkt het gelijk op alle platformen, hoewel het op Android wellicht nog niet helemaal goed werkt. Er is geen limiet op het aantal moderators of sprekers, maar wel op het aantal luisteraars. Dat zijn er maximaal duizend.
Discord heeft een voordeel, omdat het een app is waar mensen al komen om te praten en soms ook in kanalen. Bovendien is het een communityplatform en is de app erop gebouwd om in de achtergrond te werken, terwijl gebruikers bijvoorbeeld gamen.
LinkedIns Clubhouse-alternatief is nog niet uit en het heeft nog niet eens een naam, maar het Microsoft-dochterbedrijf heeft al wel wat details naar buiten gebracht via Techcrunch. Het gaat om een dienst die inderdaad ongeveer hetzelfde doet als Clubhouse.
Daarbij denkt LinkedIn een voordeel te hebben door zijn bestaande gebruikersgroep. LinkedIn is een zakelijk sociaal netwerk en netwerkevenementen en congressen zijn voor veel gebruikers van het netwerk vermoedelijk gesneden koek. Dit zou een online variant daarvan kunnen zijn en veel mensen gebruiken Clubhouse al op die manier. Het is nog onbekend wanneer LinkedIn de dienst gaat introduceren.
Waarom zoveel bedrijven Clubhouse imiteren
Een van de redenen dat Clubhouse afgelopen jaar zo snel populair kon worden, hangt ongetwijfeld samen met de coronapandemie. Veel mensen moeten thuis blijven en hebben niet zoveel te doen als anders. Het live chatten via audio is bovendien toegankelijker dan via video, omdat dat weer een set-up vereist. Meeluisteren vereist niet eens dat de omgeving stil is, zodat andere mensen in dezelfde ruimte bijvoorbeeld tv kunnen kijken of mensen al wandelend langs een drukke weg ook een gesprek kunnen volgen.
Bovendien zien veel bedrijven in de Clubhouse-functie een toevoeging voor het eigen platform. Discord en Telegram hadden bijvoorbeeld al live-chatten met audio en hoefden dus alleen de mogelijkheid toe te voegen voor publieke kanalen waar mensen alleen luisteren en niet kunnen spreken. LinkedIn is een logische doordat het een zakelijk netwerk is en mensen dus gewend zijn aan congressen. Twitter en Facebook zijn algemene sociale media en proberen altijd van alles uit.
Iedereen kopieert elkaar
De markt voor sociale media heeft zich afgelopen vijftien jaar ontwikkeld tot een markt, waarin kopiëren geldt als een aanvaardbare manier van zaken doen om concurrentie te neutraliseren. Een voorbeeld daarvan is Instagram. Facebook begon na de opkomst van Instagram gelijk die functie te kopiëren, waarna het de onderhandeling opende over een eventuele overname. Twitter had nu Spaces ook al klaar staan, toen het naar verluidt de onderhandelingen opende om Clubhouse te kopen.
Een ander voorbeeld is Stories. Dat begon als functie van Snapchat, maar Facebook liet Instagram dat in 2016 kopiëren en gaf het zelfs precies diezelfde naam. Nu zitten Stories in vrijwel alle sociale media - Twitter heeft het gekopieerd en Fleets genoemd bijvoorbeeld.
Hetzelfde geldt voor de algoritmische feed, iets waar Facebook als eerste mee kwam en wat later ook op bijvoorbeeld Twitter, Instagram en LinkedIn verscheen. Live video was een functie die eerst bij aparte apps als Meerkat en Periscope populair werd, maar wat snel een standaardfunctie werd in veel sociale media-apps.
Met Clubhouse gaat dat niet anders. Concurrenten zagen de opkomst van Clubhouse en concludeerden allemaal dat gebruikers kennelijk zaten te wachten op deze manier van live chatten met audio. De komende maanden volgen wellicht nog andere apps die deze functionaliteit integreren.
En Clubhouse dan?
De vraag is wat dat gaat betekenen voor Clubhouse. De app had begin dit jaar veel momentum, maar momentum gaat voorbij. De verhalen over gebrekkige beveiliging en privacyzorgen helpen dan ook niet mee. Intussen is het nog altijd een app die alleen op iOS werkt en die je apart moet openen om gesprekken te gaan volgen. Zakelijke gebruikers - die veel op Clubhouse lijken te zitten - kunnen straks terecht op LinkedIn. Mensen uit media maken veel gebruik van Twitter en zitten dus misschien meer in Spaces. Voor evenementen rond communities en gaming is Discord weer een logische keuze en ook Telegram en Facebook staan klaar om een niche in te vullen.
Als het stof is opgetrokken en de pandemie weer voorbij is, wat is er dan nog over voor Clubhouse? De functie is overgenomen en veel minder mensen zullen zich thuis zitten te vervelen. De vraag is dan hoe de toekomst eruit gaat zien voor de app, waarmee de hype rond live audiochat begin dit jaar begon.