Nieuwsblog: we schrijven niet zomaar over de mening van belangenorganisaties

Er waren de afgelopen weken veel organisaties die dingen vonden, kritisch waren en waarschuwden. Daarover tipten jullie ons regelmatig, maar dat nieuws hebben we niet gebracht. We brengen in de regel namelijk nooit nieuws van belangengroepen over.

Zomaar een greep uit de headlines die in de afgelopen twee weken in onze inbox stonden naar aanleiding van jullie tips:

NVJ vreest ‘chilling effect’ bij nieuw wetsvoorstel strafbaar stellen slachtofferbeelden
Europese techbedrijven pleiten met EuroStack voor soevereine digitale infrastructuur
Open letter to the Executive Board calling for digital autonomy and independence from Big Tech

Ook de Nederlandse Consumentenbond deed deze week meerdere oproepen en uitspraken die jullie instuurden, zoals dat Instagram 'schijnveiligheid' biedt met specifieke tieneraccounts en later over de ondoorzichtigheid van terugleverkosten voor zonnepaneelbezitters.

We zien dit soort nieuws heel vaak voorbijkomen. De Consumentenbond is hofleverancier; de organisatie heeft de laatste jaren steeds meer oog voor technologie, vooral van grote techbedrijven. Er zijn veel andere organisaties met kritiek op grote of kleine techbedrijven of op de Nederlandse overheid. Neem Bits of Freedom of stichting Privacy First, die regelmatig waarschuwen voor voorgenomen kabinetsbeleid met mogelijk privacyschendende gevolgen. Ook de Oostenrijkse stichting van Max Schrems, noyb of None Of Your Business, komt regelmatig in het nieuws omdat deze uitspraken hekelt of waarschuwt voor bepaalde praktijken.

Niet aan ons

We brengen dit soort nieuws in de praktijk zelden. Belangenorganisaties bestaan deels bij de gratie van dit soort waarschuwingen, maar het is niet aan media als Tweakers om die uit te vergroten of die stem luider te laten klinken. Dat betekent niet dat waarschuwingen en uitspraken van belangenorganisaties per definitie niets waard zijn. Sterker nog: zeker bij organisaties vol specialisten zoals Bits of Freedom komen de waarschuwingen vanuit kennis en expertise en snijden ze vaak hout.

De vraag waar een belangenorganisatie zijn autoriteit aan ontleent is een schemergebied.Het dilemma waar we als journalisten tegenaan lopen, is het schemergebied over wat een belangenorganisatie precies is en waaraan die haar autoriteit ontleent. Spreekt de Consumentenbond namens alle Nederlanders, of alleen leden, of vanuit een rol als autoriteit? Wanneer ben je eigenlijk een ledenorganisatie, hoeveel leden moet je hebben voordat je mening iets waard is? Hetzelfde geldt bij expertorganisaties als Bits of Freedom of noyb. We twijfelen niet aan hun expertise, maar waarom telt deze expertise meer dan van een andere organisatie?

Legitimeren of niet

Door de waarschuwingen van organisaties uit te lichten, maak je hen groot en legitimeer je ze. Dat is vaak terecht, maar het werkt ook andersom: je delegitimeert andere organisaties door hun waarschuwingen niet uit te lichten. Dan heb je een dilemma: wie legitimeer je en wie niet? En vooral: op welke criteria baseer je dat? Je ontkomt in zo'n geval niet aan arbitraire keuzes en dat willen we voorkomen. Daarom hebben we besloten meningen van belangenorganisaties niet op te pakken voor nieuws. Dat doen we zelfs niet als het legitieme, goed onderbouwde meningen zijn.

Natuurlijk zijn er uitzonderingen te bedenken. Waarschuwingen van officiële instanties zoals de Autoriteit Persoonsgegevens of de Autoriteit Consument en Markt behandelen we wel, deels omdat daaraan ook sancties verbonden kunnen worden - al is dat laatste niet altijd doorslaggevend. We schrijven ook nog steeds met regelmaat over noyb, maar dan vaak als dat ook een concrete actie heeft ondernomen. Zo dient de organisatie regelmatig privacyklachten in. Zo'n concrete actie is dan weer wél nieuwswaardig, want dat leidt vaak ergens toe. Ook schrijven we wel eens over de Consumentenbond als die een onderzoek heeft gedaan naar bijvoorbeeld cookiebanners. In dat geval zijn de onderzoeksresultaten concreet en méér dan alleen een mening.

Over dit artikel

In onze serie Nieuwsblogs schrijven we iedere twee weken over welke redactionele keuzes we maken. Waarom besluiten we bepaald nieuws wel of juist niet te verslaan? Hoe kwam een artikel tot stand en waar maakten we fouten?

Je kunt al onze artikelen in deze serie op deze pagina teruglezen.

IT-banen

Reacties (44)

Tc99m 21 maart 2025 15:28

Goed dat jullie hier open over zijn, maar ik moet wel eerlijk zeggen dat ik het een vrij rigide standpunt vind, dat ik niet helemaal kan volgen.

Dat je kritisch bent over persberichten van lobbyclubs vanuit het bedrijfsleven, en die in de regel niet overneemt, is heel logisch en alleen maar toe te juichen. Die lijn automatisch doortrekken naar belangenorganisaties zoals de Consumentenbond, Bits of Freedom en noyb vind ik wel wat star, zeker omdat jullie wel erkennen dat dit expertorganisaties zijn. Juist hun bewezen expertise kan hun oproepen en uitspraken nieuwswaardig en dus vermeldenswaardig op Tweakers maken - hun "achterban" (voor zover die er in formele zin is), is daaraan misschien soms wel ondergeschikt - al zou je kunnen zeggen dat dit in de regel burgers dan wel consumenten zijn (dezelfde doelgroep als Tweakers).

Met het legitimeren/delegitimeren argument kan ik niet meekomen. Ten eerste kun je ook kritisch schrijven over een mening van dit soort organisaties (of bijvoorbeeld uitspraken van meerdere clubs in één bericht bundelen); daarnaast is het scheiden van het kaf van het koren bij uitstek een taak van de journalistiek. Dat doen is in mijn ogen niet per definitie arbitrair. Perfect zul je het inderdaad nooit doen - dat is de vloek van de journalist - maar het lijkt me toch wel dat er een heldere set richtlijnen is op te stellen waarmee je in 90% van de gevallen een goed uit te leggen keuze maakt.

Kortom: je kunt ook té voorzichtig zijn, nu krijgen sommige organisaties misschien niet de aandacht of legitimering die ze wel zouden verdienen.

Bij bijvoorbeeld zo'n bericht van de Consumentenbond over de valse beloftes van 'tieneraccounts' op Instagram zou je ook kunnen meewegen dat Meta daar een dure advertentiecampagne voor op heeft gezet, die de Consumentenbond waarschijnlijk niet kan betalen. Door hun kijk via nieuwsmedia kenbaar te maken, kunnen zij wel tegenwicht bieden. Suggestie voor een kop: Meta zet vol in op Tieneraccounts; belangenorganisaties kritisch

SiC123 @Tc99m • 21 maart 2025 17:59

En dan bij voorkeur meerdere belangenorganisaties vermelden. In dit voorbeeld kunnen BoF en de AP ook iets vinden denk ik.

Baserk @Tc99m • 21 maart 2025 18:27

Het scheiden van kaf en koren inderdaad, precies dat is een van de taken van journalistiek.
Dat dit tijd en energie vergt, moge duidelijk zijn.
Maar daarvoor bezoek ik ook Tweakers.net.

Niet om te lezen dat Microsoft/Google/Meta/XYZ heeft aangekondigd, binnenkort een presentatie te houden over de aanstaande lancering van 'whatever'.

SirBlade @Tc99m • 21 maart 2025 22:20

Berichten van belangenorganisaties zijn over het algemeen niet echt nieuwswaardig. Of het nu "warez zijn diestal" (Brein) is, "alles behalve 100% privacy is evil" (NOYB), "het mileu is het aller belangrijkst" (Greenpeace) of "de zondagsrust is heilig"(de SGP), de meeste berichten zijn niets nieuws, het zijn zaken die we al tig keer gehoord hebben. Het wordt pas nieuws als zo'n organisatie een onverwacht standpunt inneemt, of wanneer ze een grote juridsche/politeke overwinning/verlies hebben gehad.

Een nieuw product of dienst is practisch altijd nieuws, positief of negatief.

der_joachim 21 maart 2025 16:05

maar het is niet aan media als Tweakers om die uit te vergroten of die stem luider te laten klinken

Indien een belangenorganisatie een voor de tweaker relevant standpunt inneemt, vind ik dat nieuwswaardiger dan bijvoorbeeld een persbericht dat een groot techbedrijf 'binnenkort' een aankondiging gaat doen.voorbeeld, voorbeeld, voorbeeld, voorbeeld

Waarom wordt dit dan wel uitvergroot?

Excuus voor de whataboutism, maar dit soort berichten doet m.i. af aan de kwaliteit van de journalistiek van Tweakers.

Jerie

@der_joachim • 21 maart 2025 18:47

Hier moest ik ook aan denken: al die geruchten, pre-orders (recent nog de Pebble pre-order waarbij je niets weet over uiteindelijke kosten want levering juni/juli of december), aankondigingen van events waar een aankondiging plaats gaat vinden (spannend! speculeren) is nog meer inhoudsloos dan een belangenorganisatie.

Ik vind het dan ook een raar standpunt omdat uiteindelijk bijvoorbeeld een Linus Tech Tips of Nexus Gamers ook een organisatie is met belangen. Namelijk commerciële belangen. Net als de gemiddelde YouTuber of streamer die belangen heeft: namelijk net als veel non-profit websites pageviews voor de ads en tracking.

Toch wordt zoiets door andere media overgenomen, ook door Tweakers.net. Maar als je een belangenorganisatie bent dan wordt het ineens niet overgenomen, omdat je een algemeen belang dient.

Ik heb een beter idee: blijf naar de bal kijken, niet naar de speler. Het gaat er niet om wie iets brengt, dat is hoogstens interessant voor de authenticiteit. Het gaat er om wat ze brengen en hoe dat is onderbouwt.

Zo'n onderbouwing onderzoeken kan veel tijd in gaan zitten, dat geef ik toe. Dat niet willen, of uitzonderlijk willen, is fair enough. Dat je om die reden heel wat nieuws van belangenorganisaties niet wenst te brengen, is ook fair enough. Maar zeg dat dan.

Megasyb 21 maart 2025 14:26

Legitimeer je actoren door je userbase te informeren over zulke zaken/artikelen? Elke scheet hoeft natuurlijk niet gepubliceerd te worden, maar de statuten van deze organisaties geven aan waar ze voor staan. Daaraan kun je ook legitimiteit ontlenen. Niet per se aan of het wordt opgepikt en verspreid. De waarde zit meer in de inhoud en de bedoeling van de zender vind ik.

Daarbij schrijven jullie erover en voeg je daarmee daar waar nodig commentaar toe.
Het is niet dat er nepnieuws mee wordt verspreid toch? Zo kan een bericht van een randfiguur net zo informatief zijn als van onze premier wat mij betreft (of bijv. Buildzoid tegenover Jensen Huang).

Het is uiteraard aan jullie om te bepalen of de userbase volgens jullie op deze informatie zit te wachten en voor hen meerwaarde heeft, maar van mij hadden jullie de 3 genoemde voorbeelden best mogen publiceren

terabyte 21 maart 2025 21:35

"Belangenorganisaties bestaan deels bij de gratie van dit soort waarschuwingen, maar het is niet aan media als Tweakers om die uit te vergroten of die stem luider te laten klinken."

Wees dan ook consistent en plaats dan ook geen productnieuws van bigtech. Als echte journalisten zijn jullie toch ook geen verlengstuk van de marketingafdeling van Google, Microsoft en Meta?

Raphaelo 22 maart 2025 07:27

"ANWB laat klanten slim laden met korting bij publieke laadpalen in Amsterdam.
De ANWB biedt sinds deze week 'Slim laden' aan in Amsterdam, waarbij klanten bij Equans-laadpalen kunnen laden met korting.

Geen nieuws over 'belangenorganisaties' wel reclame voor de ANWB, het nieuwe Tweakers is toch een stuk commerciëler geworden. Jammer dat deze site liever voor het geld dan voor neutraliteit kiest.

doeternietoe 22 maart 2025 14:14

Is er volgens de Tweakers-redactie een fundamenteel verschil tussen publiceren over acties / opinies van belangenorganisaties en publiceren over commerciële organisaties?

Jullie schrijven dat "belangenorganisaties deels [bestaan] bij de gratie van (...) waarschuwingen, maar [dat] het niet [is] aan media als Tweakers om die uit te vergroten of die stem luider te laten klinken." Je zou iets vergelijkbaars kunnen betogen voor commerciële ondernemers, c.q. hardware-fabrikanten. De verkoop van losse onderdelen wordt voor een aanzienlijk deel beïnvloed door de hype die door publicaties zoals Tweakers, Tom's Hardware, Linus Tech Tips, etc., etc. wordt gecreëerd of in stand wordt gehouden.

Hetzelfde geldt m.i. ook voor de kwestie van legitimeren. Jullie hebben helemaal gelijk dat publiceren over een belangenorganisatie een vorm van legitimatie kan zijn en dat het maken van keuzes hierin niet vrijblijvend is. Door nieuws van organisatie A wel te melden van nieuws van organisatie B niet, breng je impliciet te boodschap over dat je organisatie A hoger waardeert dan organisatie B en dat er sprake zou kunnen zijn van een (verborgen) hiërarchie tussen verschillende organisaties en verschillende boodschappen. So far, so good, want het is een goede zaak dat jullie je hiervan bewust zijn en daarover nadenken.

Maar kan iemand me dan uitleggen waarom het bovenstaande niet evenzeer zou gelden voor commerciële ondernemingen? Ook in die gevallen kies je ervoor om nieuws van bepaalde fabrikanten wel te brengen en van bepaalde fabrikanten niet. Ook daarbij is er een (impliciete) boodschap dat je een bepaalde partij of een bepaalde product belangrijker vindt als je daar wel over schrijft. Of van minder belang als je besluit niet te publiceren. Voor reviews hetzelfde: ook hierin maak je keuzes en deze keuzes verhullen en communiceren mogelijk een oordeel over het relatieve belang van bepaalde zaken of producten.

Jullie lijken in het bovenstaande artikel te willen betogen dat jullie erg terughoudend zijn in publiceren uit angst om keuzes te maken voor bepaalde organisaties of om positie te kiezen in het maatschappelijke debat. Is die terughoudendheid er ook bij het publiceren over commerciële kwesties? Voor de duidelijkheid: Ik twijfel er niet aan dat jullie ook dagelijks persberichten binnenkrijgen van commerciële partijen waarvan jullie besluiten om die niet te behandelen. Maar dat is nog niet dezelfde gereserveerdheid die jullie hierboven beschrijven voor belangenorganisaties.

Zo was er vandaag het artikel over een grote Nederlandse webshop die een gamingmuis uitbrengt (of juister: zijn naam op een white-label muis laat zetten). Hadden jullie dat artikel gepubliceerd als je het langs bovenstaande meetlat legt?

Door over die muis te schrijven
(A) dien je het belang van de verkopende partij die graag veel aandacht voor zo'n product wit (al is het onbedoeld),
(B ) breng je (impliciet) de boodschap over dat het product een legitieme keuze is voor consumenten en
(C) breng je (impliciet) de boodschap over dat dit product meer aandacht verdient dan al die andere honderden gamingmuizen die jaarlijks in de markt worden gezet.

En dan wat betreft de maatstaf die in de laatste alinea wordt genoemd, namelijk dat jullie sneller publiceren als zo'n belangenorganisatie iets tastbaars (sancties, acties, rechtszaken, etc.) te weeg brengt. Leg die maatstaf eens langs de bijna eindeloze stroom van nieuwsberichten over geruchten:

nieuws: Gerucht: Apple werkt aan twee nieuwe externe monitors
nieuws: 'Apple komt eind dit jaar met nieuwe HomePod Mini en Apple TV'
nieuws: Gerucht: Nvidia stelt release van RTX 5060 en RTX 5060 Ti uit naar ap...
nieuws: Gerucht: Xbox Series X-opvolger verschijnt in 2027
nieuws: Gerucht: PlayStation 6-soc bereikt eind 2025 tape-out, duidt op relea...

Of het eigenaardige nieuwsgenre van berichten die niet gaan over een product zelf, maar over (geruchten over) toekomstige aankondigingen:
nieuws: Apple kondigt volgende week nieuw product aan, vermoedelijk nieuwe iP...
nieuws: 'AMD Radeon RX 9070-preorders beginnen op 23 januari, aankondiging op...
nieuws: Gerucht: OnePlus brengt in voorjaar kleinere versie OnePlus 13 uit

Voor de duidelijkheid: ik waardeer het dat jullie in het bovenstaande artikel jullie keuzes uitleggen en daarmee ook doen aan een stukje "journalistieke verantwoording afleggen". Maar het roept bij mij wel vragen op...

[Reactie gewijzigd door doeternietoe op 22 maart 2025 14:18]

whetstone 24 maart 2025 09:57

Bij alle reacties mis ik twee aspecten waarvan ik het vreemd vind dat Tweakers ze niet meeweegt.
1) Belangenorganisaties bestaan in elk geval deels om tegenwicht te bieden aan hele grote bedrijven. Het is best opmerkelijk dat Tweakers alleen voorbeelden noemt van belangenorganisaties die overwegend waarschuwen over (big) tech, maar belangenorganisaties van big tech buiten beeld laat.

Dat hangt er ongetwijfeld mee samen, dat grote techbedrijven geen belangenorganisatie nodig hebben. Neem dit bericht van Google, dat Tweakers vrolijk als feit heeft overgenomen:
nieuws: Google: weglaten van Europees nieuws heeft geen impact op reclame-ink...
Google doet eigen onderzoek naar eigen dienst, concludeert dat weglaten nieuws geen effect heeft op winstgevendheid, ziet onderhandelingen met Europese nieuwsmedia met vertrouwen tegemoet (parafrase). Terwijl Google een enorm belang heeft bij de uitkomst van dit onderzoek, en het niet onafhankelijk is (of kan zijn).
Iets vergelijkbaars is gaande met AI scrapers, die nu claimen niet verder te kunnen ontwikkelen als copyright ze in de weg blijft staan.

Relatief kleine organisaties als de Consumentenbond of kleine organisaties als Bits of Freedom proberen tegenwicht te bieden aan de ongelooflijke druk waarmee grote techbedrijven de maatschappij naar hun voordeel proberen te beïnvloeden. En Tweakers, techjournalistiek medium bij uitstek, stelt 'het is niet aan ons de inhoud van wat die organisaties beweren te controleren'? Alleen als overheidsinstanties uitspraken doen, is dat relevant? (En vrijwel zonder uitzondering zoveel te laat, dat het lachwekkend zou zijn, als het niet zo triest was.)

Daarmee verklaar je jezelf tot de facto doorgeefluik van big tech. En laten we eerlijk zijn, dat is Tweakers van oudsher ook, want het bestaat bij de gratie van enthousiasme over techproducten en wat je daarmee kan doen. In 2001 kwamen die allemaal - op een enkele uitzondering na - van gezellige kleine bedrijfjes, in 2025 is de markt zo geconsolideerd dat vrijwel alle consumentenproducten met enige schaal van een groot techbedrijf afkomstig zijn. Wat dat betreft zijn de voorbeelden van andere bezoekers over productnieuws illustratief, zij het ook met een groot boter-op-het-hoofdgehalte. Productnieuws is Tweakers raison d'être en de Pricewatch het meest winstgevende onderdeel van het bedrijf. Suggereren dat dat soort nieuws er niet zou moeten zijn, slaat nergens op.

2) Het tweede aspect hangt samen met bovenstaande, maar staat ook op zichzelf. De positie die Tweakers hier lijkt in te nemen is 'het is niet aan ons om een keuze te maken, we melden beide kanten van het verhaal - of we negeren het gewoon tot er een uitkomst is om over te rapporteren (of een instantie trekt aan de bel)'.

Die zogenaamde onafhankelijke opstelling heeft er in de reguliere media toe geleid dat het acceptabel is om aantoonbare onzin hetzelfde gewicht te geven als op feiten gebaseerde informatie, ongefundeerde meningen equivalent te verklaren aan onderbouwde meningen, en bij een groot deel van het publiek de opvatting doen groeien dat alle 'news' ook 'fake news' is.

Je kan als nieuwsorganisatie ook een keuze maken over wie je aan het woord laat op basis van feiten, en daar transparant over zijn. Als je rapporteert over een organisatie, kan je standaard het belang van die organisatie meenemen in je artikel. Bits of Freedom probeert consumenten te waarborgen tegen de excessen van grote techbedrijven op het vlak van privacy en veiligheid. Dat is iets wat niemand met droge ogen over Amazon kan beweren.

Jullie gaan er prat op een community te vertegegenwoordigen, introduceer dan desnoods #$%! community notes bij jullie nieuwsberichten over belangenorganisaties - én bij die over big tech. De comments volstaan daar niet voor. Je zou wel automatisch +2 en hoger gewaardeerde comments kunnen integreren als community note bij een bericht. Ofzo.

Er zijn kortom andere manieren om je op te stellen dan geveinsde neutraliteit die feitelijk neerkomt op het overlaten aan de spelers met de grootste toeter. Dat Tweakers met al zijn pretenties - zeker de laatste jaren - op het vlak van objectiviteit en 'journalistiek' zo duidelijk voor de gemakkelijkste weg kiest, is een enorm zwaktebod. Blijf anders gewoon lekker productnieuws en reviews brengen, maar doe niet alsof je relevant bent voor wat gebeurt in de maatschappij.

CAPSLOCK2000

Internet

24 maart 2025 11:45

Ik ben laat maar vind het te belangrijk om niet te reageren.
Ik vind bovenstaande artikel namelijk nogal teleurstellend. De inhoud is niet echt een verassing, wel dat het bewust beleid is.

Het grote probleem is dat ik de misvatting proef dat de media neutraal moeten zijn. Dat bestaat niet. Alle media hebben een kleurtje, dat is inherent aan het kiezen welk nieuws je wel of niet brengt.

Belangenorganisaties bestaan deels bij de gratie van dit soort waarschuwingen, maar het is niet aan media als Tweakers om die uit te vergroten of die stem luider te laten klinken.

Waarom niet? En waarom wél aandacht geven aan commerciele belangen van bedrijven? Iedere keer dat jullie schrijven over een nieuwe iPhone of Azure-dienst of Whatsapp-feature dan wordt die stem luider gemaakt.

Dan heb je een dilemma: wie legitimeer je en wie niet? En vooral: op welke criteria baseer je dat? Je ontkomt in zo'n geval niet aan arbitraire keuzes en dat willen we voorkomen.

Dat is deel van het werk van een journalist: kiezen wat nieuwswaardig is en dat aan de lezers presenteren.
Als lezer heb ik vertrouwen in bepaalde media en auteurs. Dat is inderdaad een enigszins arbitraire keuze.
Maar hoe is het anders dan kiezen welk klein of groot bedrijf of product aandacht krijgt?

In dat geval zijn de onderzoeksresultaten concreet en méér dan alleen een mening.

Jullie hebben gelijk dat (hopelijk) feitelijk resultaten meer waard zijn dan zomaar een mening, Toch lees ik een hoop nieuwsberichten die niet meer dan een mening of speculatie zijn, bv:

nieuws: 'Twijfels over plastic Apple Watch, wel plannen voor AI-camera’s op h...
Totaal niet op (erkende) feiten gebaseerd maar de mening van een journalist gebaseerd op anonieme geruchten. Daar is op zich niks mis mee, zoals ik eerder schreef hoort het bij het werk van een journalist om te kiezen welke geruchten niewuswaardig zijn. Maar dit gaat niet eens over een keuze maar zegt niet meer dan dat er bij Apple mensen werken die het nog niet eens zijn over de details van een toekomstig product dat nog volop in ontwikkeling is. Net als bij ieder andere fabrikant in de wereld. Het is niet eens een interessante ontwikkeling, plastic horloges bestaan al decennia. Ik wil niet haten op dit artikel, want het heeft ook een plaats op Tweakers, maar het heeft niks met objectieve feiten te maken.

Persoonlijk lees ik dan liever een interessante mening van de Consumentebond. Ik zou hooguit zeggen dat de meningen van de Consumentenbond vaak nogal terughoudend en laat zijn en vergelijking met de reacties die we dagelijks lezen op deze site. Tegen de tijd dat de Consumentenbond waarschuwt is het geen nieuws meer voor de harde kern van deze site, maar dat is een heel ander soort argument. Er zijn meer dan genoeg andere groepjes met interssante meningen.

Traditionele media hebben vaak een Opinie-sectie. Daarin plaatsen ze stukken die duidelijk om een mening gaan, of dat nu de mening van de redactie is, de persoonlijke mening van een journalist of van een gastschrijver. Meestal wordt daarbij ook een beetje aandacht gegeven aan de achtergrond van de schrijver zodat de lezer dat mee kan wegen. Ook (of juist) daar moeten er keuzes gemaakt worden welke onderwerpen, meningen en schrijvers in de schijnwerpers worden geplaatst en welke niet niet. Het schemergebied verdwijnt niet, dat kan ook niet, maar het is beter om het een eigen plek te geven dan proberen weg te blijven van een hele vage grens die uiteindelijk ook arbitrair is
(Reacties op nieuwsartikelen geven een beetje ruimte aan opinie maar dat is toch anders juist omdat er geen redactionele selectie is).

Journalistiek wordt wel eens de vierde poot van de Trias Politica genoemd, de gouden standaard voor het verdelen en controleren van macht. IT & Big-Tech zijn momenteel een drijvende kracht in onze samenleving en heeft talloze banden met de politiek (zeker in de VS gaat dat ver). Op andere punten functioneren big-tech bedrijven als een soort semi-overheid omdat hun producten de markt zo domineren dat ze eenzijdig regels kunnen maken met wereldwijde invloed (bv via de regels van hun appstore).

In die wereld heeft Tweakers ook een plek als belangrijkste Nederlandstalig IT-medium. Het gaat misschien te ver om te zeggen dat Tweakers een morele verantwoordelijkheid heeft, maar je kan ook niet zeggen dat Tweakers géén invloed heeft.

The Zep Man

Internet

21 maart 2025 13:46

Natuurlijk zijn er uitzonderingen te bedenken. Waarschuwingen van officiële instanties zoals de Autoriteit Persoonsgegevens of de Autoriteit Consument en Markt behandelen we wel,

Dat lijken mij geen uitzonderingen, maar hele andere actoren ten opzichte van pure belangenorganisaties. Hier wordt gesproken over toezichthouders. Bij die hoef je geen twijfel te trekken over hun autoriteit. Een nieuwsbericht meer of minder over hen legitimeert hen niet meer of minder, want hun autoriteit is verankerd in wet- en regelgeving (i.t.t. dat van bijvoorbeeld de Consumentenbond). Als zij iets publiceren dan zet dat de toon voor gehele sectoren, dus dat lijkt mij inderdaad best wel belangrijk genoeg om een artikel over te schrijven.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 21 maart 2025 14:56]

Arnoud Engelfriet @The Zep Man • 21 maart 2025 15:02

Daarop aansluitend: mij bekruipt regelmatig het gevoel dat besluiten van toezichthouders gezien worden als standpunten, meningen, suggesties. Ik zie dat aan termen als "is van mening" of "stelt" of uitspraken als zou de rechter het nog moeten bepalen. Toezichthouders hebben geen mening maar oordelen met dezelfde kracht als rechters. Kunnen we dat nieuws dan ook zo brengen?

Auteur

TijsZonderH Nieuwscoördinator @Arnoud Engelfriet • 21 maart 2025 15:08

Toezichthouders hebben geen mening maar oordelen met dezelfde kracht als rechters. Kunnen we dat nieuws dan ook zo brengen?

Dit vind ik een interessante discussie. Als de AP een boete uitschrijft, is dat natuurlijk nieuwswaardig want het is een boete dus dat heeft direct waarde. Maar als de AP ergens voor waarschuwt, heeft dat toch geen juridische status? Als ze bijvoorbeeld een advies geven aan een overheid, is dat weliswaar een advies dat je politiek gezien moeilijk kunt negeren, maar juridisch is dat een ander verhaal toch? Correct me if I'm wrong, jij weet hier meer van dan ik natuurlijk, maar totdat de AP een echt onderzoek start of zijn bevoegdheid laat gelden is blijft het wel een stelling.

The Zep Man

Internet

@TijsZonderH • 21 maart 2025 19:08

Maar als de AP ergens voor waarschuwt, heeft dat toch geen juridische status? Als ze bijvoorbeeld een advies geven aan een overheid, is dat weliswaar een advies dat je politiek gezien moeilijk kunt negeren, maar juridisch is dat een ander verhaal toch?

Je noemt twee verschillende zaken: waarschuwingen en adviezen. Met name waarschuwingen geven een idee van hoe een toezichthouder wet- en regelgeving interpreteert, wat zeker wat zegt als er verder nog geen jurisprudentie is over het betreffende onderwerp.

wimjongil @Arnoud Engelfriet • 21 maart 2025 20:49

Nou, als een toezichthouder een besluit neemt waar je het niet mee eens bent, dan kun je dat aanvechten bij de rechter. Wat dat betreft intepreteert de toezichthouder de wet op haar eigen manier. En hebben toezichthouders zeker niet dezelfde kracht als rechters.

Echter denkt de toezichthouder meestal goed na over haar besluiten, en volgt de rechter deze gedachtegang ook, waardoor in de praktijk de uitleg van de toezichthouder ook door de rechter wordt overgenomen. Dat maakt dat de uitleg van de tzh misschien wel een mening is, maar niet zomaar een mening.

Arnoud Engelfriet @wimjongil • 21 maart 2025 20:57

Sorry, dat zie ik echt anders. Jouw uitleg klinkt alsof wat de toezichthouder oordeelt iets voorlopigs is, waar de rechter het laatste woord over heeft. Dat is niet zo. Wat de toezichthouder zegt, is voor jou bindend en dwingend. Die boete móet je betalen, daar hoeft niet eerst een rechter tussen te komen.

Dit is echt wat anders dan bijvoorbeeld een oordeel van de Reclame Code Commissie, die geven hun mening met een aanbeveling en je moet maar kijken wat je daar mee doet. Bij de RCC geldt trouwens precies wat jij zegt: die denkt meestal goed na over haar besluiten en de rechter volgt meestal wat de RCC zegt, waardoor in de praktijk haar mening wordt overgenomen. Dus niet zomaar een mening. Maar zeggen dat de RCC en een toezichthouder zoals de AP dan in dezelfde categorie zitten, is écht onjuist.

wimjongil @Arnoud Engelfriet • 21 maart 2025 21:12

Je hebt deels gelijk, in de zin dat als de toezichthouder een boete oid (last onder dwangsom bijvoorbeeld

) oplegt en je niets doet, deze definitief wordt. Echter, heb je wel de mogelijkheid om tegen zo'n besluit van een toezichthouder in te gaan. Dat maakt dat ze zeker niet op dezelfde hoogte staan als een rechter.

Resumerend is het dus eigenlijk wat ik hierboven al zei: een uitspraak van een toezichthouder is misschien wel een mening, maar niet zomaar een mening. Wat dat betreft kan dat wel eens beter opgeschreven worden door de redactie.

Bron: ik heb zelf bij een toezichthouder gewerkt.

Arnoud Engelfriet @wimjongil • 22 maart 2025 09:31

We praten echt langs elkaar.

Ja, je kunt in beroep bij de rechtbank tegen een beslissing van een toezichthouder. Dat betekent niet dat een beslissing van een toezichthouder vrijblijvend is of geen juridische kracht heeft. Als jij niets doet, kan een deurwaarder met de beslissing dingen in beslag komen nemen om je boete te incasseren. Dat kan niet bij een mening van de Reclame Code Commissie.

Anders gezegd: we hebben het hier over bestuurlijke sancties, die in de Awb geregeld zijn (art. 5:1 Awb). Dat heeft een zelfstandige betekenis in het recht. Dat is iets meer dan een "eigenlijk moet je hiermee ophouden en anders zal de rechter jou dat verbieden". Het ís verboden als de toezichthouder het zegt, omdat zij wettelijk bevoegd zijn om dingen te verbieden. En als ze er een boete op leggen, moet je die betalen. Er is echt geen rechter nodig om dat te bevestigen.

Je kunt ook in hoger beroep tegen een uitspraak van de rechtbank. Betekent dit dat uitspraken van lagere rechtbanken ook maar een mening zijn? Immers dan ga je tegen het besluit van die rechter in, in jouw woorden.

Wat is voor jou het verschil tussen in beroep tegen een beslissing van een toezichthouder en in hoger beroep tegen een uitspraak van de rechtbank?

timeraider @Arnoud Engelfriet • 21 maart 2025 15:14

In generaal zou ik zeggen dat toezichthouders hetzelfde gezien worden als BOA's binnen de politie.
Zullen best meer macht hebben dan een standaard burger, maar hebben veelal geen flauw idee wat ze aan het doen zijn .. niemand neemt BOAs serieus en vraag me af of dat voor toezichthouders anders is.

Arnoud Engelfriet @The Zep Man • 21 maart 2025 15:05

En nu ik toch op dit stokpaardje zit; kunnen we stoppen met rechtbanken als meneer rechter Visser met een mening te brengen? Rechters zijn geen mensen die er goed over nadenken maar essentiële componenten can de maatschappij die oordelen dat bedrijf X de wet schendt. Niet "volgens mr Visser schendt T de wet" maar "T schendt de wet".

Jerie

@Arnoud Engelfriet • 21 maart 2025 15:31

Maar meester Frank Visser is toch niet meer praktiserend? Dat is toch gewoon een ex-rechter (die in opspraak kwam) en een reality show maakte? Hij doet die uitspraken toch ook niet als rechter maar als civiel persoon. En dat maakt dit voorbeeld dan ook krom? Als het een rechterlijke uitspraak betreft, zou je de rechter(s) kunnen noemen. Omdat zoiets wel degelijk interessant kan zijn om bijvoorbeeld aan hoger beroep te denken. Maar uiteindelijk is een rechterlijke uitspraak wel een rechterlijke uitspraak.

Arnoud Engelfriet @Jerie • 21 maart 2025 15:40

Klopt, ik had een placeholder nodig. Het gaat me om échte rechters in functie, het is onzinnig te zeggen dat "mevrouw Jansen van de rechtbank Amsterdam vindt dat Meta de AVG schendt". De rechtbank Amsterdam heeft geoordeeld dat Meta de AVG schendt, bàm jongen.

Jerie

@Arnoud Engelfriet • 21 maart 2025 18:36

OK helder.

Ik luister regelmatig podcasts over rechterlijke uitspraken en dwalingen (zoals Napleiten en Veroordeeld, die laatste helaas tegenwoordig enkel op Podimo). Hierbij hebben ze het toch wel enkele malen over 'deze rechter(s)' die dan bekend stonden om streng of juist niet streng te straffen m.b.t. de context. Ander voorbeeld: allemaal vrouw terwijl het noodweer van een man jegens een man betrof (specifiek ging het over pijn aan het geslachtsdeel, wat vrouwen zich niet in zouden kunnen beelden). Dan zegt men (de podcasters), heel professioneel, de naam niet [en dat moeten we ook niet doen] maar men noemt wel het hypothetische probleem. Het is wel zo dat dat een hypothese betreft. In een eventueel beroep zou dat dan moeten blijken. Bovendien was er geen sprake van wraking.

[Reactie gewijzigd door Jerie op 21 maart 2025 22:27]

Tc99m @Jerie • 21 maart 2025 20:29

Een beetje offtopic, maar ik luister ook naar Napleiten, en daar hebben de hosts het zelden over de rechter als persoon, in ieder geval voor wat betreft de uitspraak. Hooguit dat de stijl van een bepaalde rechter wordt benoemd (“cirkeltje trekken”), maar er wordt nooit een uitspraak van een rechter beschreven als diens persoonlijke overtuiging. Als ze het al over “de rechter” hebben, bedoelen ze in 99% van de gevallen het instituut.

Overigens is er nog een verschil tussen het wel of niet schuldig bevinden aan een feit (waar @Arnoud Engelfriet het over heeft - al gaat het in het geval van de AVG niet over strafrecht) en de strafmaat, die jij vooral benoemt. Het één volgt wel uit het ander, maar het zijn twee verschillende zaken.

Jerie

@Tc99m • 21 maart 2025 22:35

Ik heb het voorbeeld even verduidelijkt. Het voorbeeld komt 1 op 1 uit een Nederlandstalige podcast waarbij de advocaat aan het woord kwam. Het ging specifiek over noodweer, noodweerexces:

Artikel 41 lid 2 van het Wetboek van Strafrecht luidt:

Niet strafbaar is de overschrijding van de grenzen van de noodzakelijke verdediging, indien zij het onmiddellijk gevolg is geweest van een hevige gemoedsbeweging, door de aanranding veroorzaakt.

Wanneer hier sprake was van noodweerexces (waar zelfs het laatste OM in meeging, maar de rechters niet) zou de strafmaat geen discussie meer zijn.

Strafrecht is wel totaal iets anders dan AVG, daar ben ik het mee eens.

oeps 21 maart 2025 13:51

@TijsZonderH In hoeverre speelt budget, kennis aan de Tweakers kant een rol bij de keuze om dit soort berichten meestal niet te brengen?
Als bijvoorbeeld de consumentenbond een bericht brengt dat nieuw(s) is dan zou dat prima gebracht kunnen worden mits Tweakers zelf (bronnen)onderzoek doet om zaken te checken/duiden.
Legitimeren lijkt me vreemd, het gaat toch om de inhoud, niet wie het brengt? (Als nu.nl iets brengt dat van Tweakers komt wordt dan Tweakers gelegitimeerd?
Heeft de redactie daar ruimte, kennis, budget voor?

Auteur

TijsZonderH Nieuwscoördinator @oeps • 21 maart 2025 13:54

In hoeverre speelt budget, kennis aan de Tweakers kant een rol bij de keuze om dit soort berichten meestal niet te brengen?

Bij dit soort berichten helemaal niks, zulke berichten kosten ons niet veel tijd (en daarmee geld, indirect).

Als bijvoorbeeld de consumentenbond een bericht brengt dat nieuw(s) is dan zou dat prima gebracht kunnen worden mits Tweakers zelf (bronnen)onderzoek doet om zaken te checken/duiden.

Daarom is dit ook 'in de regel'. Als er echt iets nieuwswaardigs in een uitspraak zit, dan brengen we dat gewoon, maar dat beschrijf ik hier in het artikel ook (het voorbeeld van onderzoek naar cookiewalls bv).

Op dit item kan niet meer gereageerd worden.

Niet aan ons

Legitimeren of niet

Over dit artikel

Lees meer

IT-banen

Reacties (44)

Sorteer op:

Weergave: