Apple MacBook Pro M1 Review

Verhulde revolutie

Conclusie

Toen Apple aankondigde eigen chips te gaan maken gebaseerd op de Arm-architectuur, was er genoeg reden om sceptisch te zijn. Hoewel Apple ruime ervaring heeft met het bouwen van smartphonesocs, is het toepassen van op Arm gebaseerde chips in het verleden, weliswaar op Windows-laptops en -tablets, geen succes gebleken. Dat had met verschillende factoren te maken. Enerzijds waren de Arm-chips niet bijzonder snel en anderzijds speelde er een softwareprobleem, want hoewel Windows wel voor Arm-hardware geschikt was gemaakt, was het merendeel van de software voor de x86-architectuur gemaakt en moest er dus geëmuleerd worden. Dat ging in de beginjaren met Windows RT helemaal niet en later met veel beperkingen.

Apple stond dus voor een dubbele uitdaging, maar heeft met de M1-chip en met macOS Big Sur een indrukwekkend antwoord voor de sceptici. Om met de hardware te beginnen: die is snel. De cpu-cores kunnen zich in sommige benchmarks meten met AMD Ryzen-processors met zes en acht cores, en ze zijn in veel gevallen zelfs sneller. Een deel van de benchmarks hebben we via Rosetta gedraaid en een deel van de software verkeerde nog in het bètastadium, maar zelfs in die benchmarks zet de M1-soc prima resultaten neer. Wellicht wordt de software in de toekomst nog sneller, als er een final release komt die nog beter draait op de M1-soc. Dat geldt ook voor grafische toepassingen, waaronder games, want de gpu stelt niet teleur. De soc heeft een behoorlijk vlotte gpu ingebouwd, waarop we via Rosetta al een relatief zware game als Rise of the Tomb Raider op 1080p en Medium-instellingen konden draaien.

Het tweede deel van de uitdaging zit hem dus in de softwareondersteuning en daarvoor heeft Apple emulatiesoftware gebouwd die we al een paar keer hebben genoemd: Rosetta. Die software werkte bij ons zonder problemen en dat is waarschijnlijk precies hoe Apple de overgang naar M1 voor zich zag. Voor ons nerds is het een grote stap om van processorarchitectuur te wisselen, maar Apple lijkt ervoor te willen zorgen dat zijn gebruikers er zo weinig mogelijk van merken. Kijk bijvoorbeeld naar de buitenkant van de laptop, die sinds 2016 niet wezenlijk is veranderd, of kijk naar het scherm, dat nog altijd dezelfde resolutie, helderheid en prima kleurweergave heeft. Zelfs van binnen is de nieuwe MacBook, op het moederbord na natuurlijk, vrijwel hetzelfde als zijn voorganger.

Helemaal rimpelloos is de transformatie echter niet en dat merk je als je randapparatuur wilt aansluiten. De nieuwe soc ondersteunt geen externe gpu's bijvoorbeeld en kan niet meer dan één extern beeldscherm aansturen. En met slechts twee Thunderbolt-aansluitingen en geen verdere video-uitgangen, kaartlezers of andere aansluitingen is de MacBook Pro niet het meest praktisch in gebruik. Dat is overigens niet nieuw, want dat was ook al een kritiekpuntje bij de voorganger van deze MacBook Pro met M1-processor. Een ander kritiekpuntje dat blijft, is de hoge prijs voor upgrades, zeker omdat het instapmodel met 8GB werkgeheugen en een ssd van 256GB niet overbemeten is.

Toch is de M1 een flinke upgrade ten opzichte van het model dat hij vervangt, dat nog van een quadcore-Intel-processor van de achtste generatie was voorzien. Cpu en gpu zijn een stuk sneller, maar ook zuiniger, wat leidt tot een significant langere accuduur, en het goede scherm is gebleven. En ook niet onbelangrijk; Apple blijft deze M1-versie voorlopig ondersteunen. De hele overstap van Intel naar eigen processors wil Apple in al zijn producten in twee jaar afronden en dan is het nog maar de vraag hoelang de ondersteuning voor Intel-macs voortduurt. De M1 is in ieder geval een uitstekend 'nieuw begin' en we zijn heel benieuwd wat Apple nog meer voor silicon in petto heeft.

Pluspunten

• Snelle soc
• Prima scherm
• Uitstekende accuduur
• Stevige behuizing

Minpunten

• Onpraktische aansluitingen
• Dure upgrades

Getest

Apple MacBook Pro 2020 M1, 8GB ram, 8-core GPU, 256GB ssd, Spacegrijs

Prijs bij publicatie: € 1.450,-

Vanaf € 749,-

Vergelijk prijzen

Bekijk alle uitvoeringen (15)

• MBP 8GB, 256GB, grijs
• MBP 8GB, 256GB, zilver
• MBP 8GB, 512GB, grijs
• MBP 8GB, 512GB, zilver

Laagste prijzen voor: Apple MacBook Pro 2020 M1, 8GB ram, 8-core GPU, 256GB ssd, Spacegrijs

Winkel	Beoordeling	​	Prijs	Totaal	​
Dustin	2 van 5 sterren (25 shopreviews) (25)		€ 749,-	€ 749,-	Bekijk

Laagste prijzen voor: Apple MacBook Pro 2020 M1, 8GB ram, 8-core GPU, 256GB ssd, Zilver

Winkel	Beoordeling	​	Prijs	Totaal	​
Amazon.nl	3 van 5 sterren (47 shopreviews) (47)		€ 1.017,-	€ 1.017,-	Bekijk

Laagste prijzen voor: Apple MacBook Pro 2020 M1, 8GB ram, 8-core GPU, 512GB ssd, Spacegrijs (Qwerty US)

Winkel	Beoordeling	​	Prijs	Totaal	​
Amazon.nl	3 van 5 sterren (47 shopreviews) (47)		€ 877,45	€ 877,45	Bekijk
bol Plaza	2.5 van 5 sterren (10 shopreviews) (10)		€ 1.195,-	€ 1.195,-	Bekijk

Reacties (508)

[Adion]

Als ontwikkelaar van software voornamelijk in C++ geschreven kan ik zeggen dat de overgang best netjes geregeld is.
Het opnieuw compileren van de third party libraries die we gebruikten ging eigenlijk vlekkeloos, enkel een kwestie van de arm64-architectuur aan de compiler meegeven, en vervolgens de arm64 en de x64 versie samenvoegen tot een gebundelde universal binary.

Wat prestaties betreft komen we tot gelijkaardige bevindingen tussen native en emulatie.
Emulatie is een 20% trager voor cpu-intensieve eigen algoritmes, maar bij gebruik van OS-libraries zoals Metal voor graphics/machine learning is het verschil nog hooguit 5%

Het artikel klopt overigens ook niet wat OpenGL betreft. Het is inderdaad al een paar versies 'deprecated', maar het werkt nog steeds op macOS Big Sur. Ook op de M1 mac met rosetta emulatie werkt OpenGL nog prima.

[Blokker_1999]

Is dat samenvoegen een verplichting van Apple of mag je ze ook apart aanbieden? Lijkt me in sommige gevallen zonde te zijn van de opslagruimte.

[Adion]

Je zou ook 2 aparte versies kunnen aanbieden, al kan dat waarschijnlijk niet via de Apple Store.
Verder zal bij de meeste programma's de uitvoerbare code niet hetgeen zijn dat het meeste ruimte in beslag neemt. Alle resources zoals afbeeldingen en andere bestanden die je programma nodig heeft zitten slechts 1x in een universal binary, dus die nemen geen extra plek in.

[YopY]

Ik weet niet hoe het met de Mac app store zit, maar op de iOS app store stuur je eerder een soort 'intermediate' versie op, inclusief resources voor 3-4 verschillende resoluties; Apple compileert vervolgens de definitieve versie (voor bijv. arm32 of arm64) en maakt een pakketje specifiek voor jouw telefoon.

(noot: arm32 wordt volgens mij niet meer officieel ondersteund)

[dashorst248]

Jij doelt op bitcode. Maar daar kunnen ze geen architectuur verandering mee bewerkstelligen. Deze is alleen bedoeld om eventuele nieuwe instructies van de CPU mogelijk te maken en de app daar gebruik van de laten maken. Erg lokale wijziging, en niet geschikt bijv. voor een 32-bit -> 64 bit verandering.

[Wolfos]

Gaat alleen om de binaries dus de opslagruimte zal wel meevallen.

[Blokker_1999]

Dat hangt zeer sterk af van applicatie tot applicatie. Voor een game maakt het niet zoveel uit bijvoorbeeld daar de meeste ruimte van een game ingenomen wordt door artwork. Maar er zijn andere applicaties zoals bijvoorbeeld beeldbewerking of productiviteit waar het grootste deel wel degelijk uit binaries bestaat.

[Elefant]

Technische hele knappe prestatie waarmee Apple niet alleen de prestatiekroon in laptop gaat pakken, maar ook een meer featurerijke machine gaat maken omdat ze alles integreren in hun chips. Dat Apple dit voor elkaar zou krijgen stond voor mij vast omdat Apple het anders gewoon niet uitbrengt in hun filosofie. En het zou ook geen succes worden als het niet prestatiewinst zou kunnen laten zien.

Mensen die nu roepen dat dit de algemene overgang van Intel naar ARM inluidt, vergissen zich. Je kunt Apple gewoon niet vergelijken met de rest van het veld. Dat Rosetta breekt met wat alle eerdere praktijkwetten over emulatie kan alleen verklaard worden door de totale integratie tussen hard- en software die alleen Apple heeft. Zelfs al konden ze dat kopiëren. dan zouden dat niet terug kunnen terugverdienen met de hoge prijzen die Apple vraagt.

Waar Apple in toenemende van profiteert is dat zij heel lang geleden de beste lange termijn strategie hebben bepaald en die al decennia consequent uitvoeren. Dat stapelt gestaag voordeel op voordeel en schept op termijn een enorme voorsprong die anderen niet meer kunnen inhalen. Dat anderen dit even kunnen kopiëren en zelfs maar in de buurt kunnen komen bij Apple, kun je rustig vergeten. Dus waarom investeren in dit doodgeboren kindje? Je moet dit ook niet betitelen als ARM maar Apple hardware. Net zoals MS met Qualcomm niet aan een ARM-versie van Windows werkt maar een Snapdragon-versie

Verder missen de reviewers de ware betekenis van de dure upgrades. Wat men niet door heeft, is dat Apple de instapmodellen kunstmatig even goedkoop gemaakt heeft als de voorgangers om er beter uit te springen in de reviews op de plaats waar men de aandacht richt (nieuw processor). Bij de introductie zet je de toon en dat is het verschil tussen succes en falen. Operatie "fool the reviewers" 100% geslaagd!

Want kijk verder dan de neus lang is. Die upgrades zijn niet voor niets absurd duur, dat weerspiegelt de werkelijke prijzen waarmee Apple na de succesvolle introductie gaat concurreren en die liggen dus een klap hoger dan de X86-modellen. Apple gaat niet de prijsconcurrentie met Intel aan. Apple gaat een superieure laptop maken die weer een stuk duurder is.

Niet alleen prestatiewinst maar ook $-winst. Want Apple richt zich steeds exclusiever op het hoge segment en zoals de prijsontwikkeling van de mobiele devices laat zien is prijselasticiteit daar geen probleem en willen mensen best de portemonnee verder opentrekken, ook al lopen de wannabees hartgrondig te vloeken. Daar zitten ze bij Apple niet mee. Zij weten dat prijs zelf een belangrijke statusfactor is.

Dus wat gemaskeerd wordt door de prijs van het in geheugen en opslag absurd uitgeklede instapmodel is dat Apple een stuk hoger gaat zitten met zijn prijzen. Maar niemand kan aan Apple tippen. Een hele krachtige lichte machine zonder trottling met een absurde 18 uur batterijduur en allerlei extra ingebakken hardware. Niemand kan die combinatie evenaren, alleen op delen. Technologisch gezien is dit een doorbraak, maar niet een die door anderen gevolgd gaat worden. Of het moet zo zijn dat MS en Google hun eigen revolutionaire hardware gaan uitbrengen. Ik wil dat nog wel voor mogelijk houden.

Verder lijkt het erop dat Apple niet veel waarde meer hecht aan Windows en Linux emulatie en er niet meer naar streeft om nog de universele developermachine te zijn, anders hadden ze wel gezorgd dat Parallels bij introductie af was.

Volgens mij richt Apple zich nu helemaal op het eigen ecosysteem. Apple streeft nu alleen nog compatibiliteit met Apple na. De tuin wordt nog wat geslotener. Ook zoiets als gaming moet via de eigen cloud gaan lopen. Er is dus wel meer aan de hand dan alleen maar een hardware revolutie, dit is de volgende stap in hun lange termijn strategie om een volledig op zichzelf staand gebeuren te worden waar mensen met genoeg pecunia zich in alle comfort kunnen neervlijen en past in de steeds grotere verschillen tussen tussen arm en rijk waarbij alle koopkracht naar de laatste verschuift.

[Reactie gewijzigd door Elefant op 23 juli 2024 01:24]

[Blokker_1999]

@Elefant, ik denk dat je bril iets te roze is op dit moment.

Zo zie ik niet in hoe een SoC je meer features gaat geven. En of ze de prestatiekroon zullen nemen zal ook afhangen van naar welke prestaties je kijkt.

Rosetta heeft helemaal niets te maken met integratie tussen hard- en software. Dat is een puur softwarematige oplossing die Apple in het verleden ook al heeft toegepast en waar MS ook volop mee bezig is (al doen zij op dit moment enkel 32bit x86 naar ARM).

Ook de langetermijnstrategie van Apple kan je je wel degelijk vragen bij stellen. Hoewel Apple zeker en vast al enkele jaren werkt aan de overgang naar ARM hebben ze het zich in het verleden net moeilijk gemaakt. iOS is een fork van OS X geweest, maar het is net het gebrek aan langetermijnvisie dat ervoor gezorgd heeft dat iOS en OS X uit elkaar zijn beginnen groeien ipv hen onder 1 enkele codebase te houden zoals MS Uiteindelijk vanaf Windows 8 is naar toe beginnen werken. Dit brengt weer uitdagingen met zich mee omdat iOS en macOS vele API calls kennen die wel dezelfde naam hebben maar net iets anders geïmplementeerd zijn. Dat zorgt weer voor een hoop bijkomende complexiteit dat met een goede langetermijnvisie net voorkomen had kunnen worden.

Microsoft werkt wel degelijk aan een ARM versie van Windows en staat open voor andere SoC bouwers. Als zij drivers aanleveren dan wil MS die gewoon netjes mee integreren in Windows zodat Windows on ARM ook op hun platform draait.

De instapmodellen zijn niet goedkoop, de upgrades zijn gewoon duur. Als je kijkt wat Apple vraagt voor 8GB RAM en je kijkt dan wat dat geheugen commercieel kost dan is dat gewoon een dure upgrade. Maar de klanten vinden het dat waard. En net doordat de instapmodellen al niet echt de goedkoopste computers zijn lijkt het mij ook niet vreemd dat een nieuwe generatie gewoon dezelfde prijs heeft. Want waarom zou ik anders de nieuwste generatie kopen?

Nee, die dure upgrades geven geen beeld van de ware prijzen. Apple hanteerd dat soort prijzen al zeer lang. Een goedkoper instapmodel dat de meeste mensen snel ontgroeien zodat ze de volgende keer een duurder exemplaar kopen.

Ik zie ook niet in waarom anderen niet kunnen volgen. 1 van de redenen waarom Apple zo goed presteert op de batterij is omdat zij nu met het big.little principe werken, iets waar zowel AMD als Intel intussen ook aan begonnen zijn op x86. De architectuur van Apple's ARM chips is goed, altijd al geweest. Zeker single core performance is uitmuntend, maar Apple wil nu blijkbaar vooral in de breedte gaan schalen voor performantie. Ze spreken nu al van 32 cores. En hoewel dat prachtig is weten we ook al jaren dat meer cores ook benut moeten kunnen worden, en daar schuilt net het probleem. Parallele verwerking is voor vele taken enorm moeilijk en soms gewoon onmogelijk. Dat is dus afwachten wat de toekomst gaat brengen en of het in de praktijk nuttig zal zijn (synthetische benchmarks zijn nu niet echt de beste graadmeter).

Parallels is geen product van Apple, het is niet aan hen om het werkende te krijgen. Daarnaast is de ARM versie van Windows niet zomaar te verkrijgen, dus dan zou parallels ofwel op Rosetta moeten draaien danwel zelf een x86 gaan emuleren. Niet eenvoudig. Apple heeft al laten verstaan dat Windows in principe kan draaien op de M1 maar dat het aan MS is om er aan te werken.

[Elefant]

• Microsoft heeft gedemonstreerd dat ze dit niet kunnen. Hoeveel mislukkingen wil je nog zien om overtuigd te worden?
• MS gebruikt nu een speciale Snapdragon met speciale hardware extensies voor conversie
• Het was de juiste strategie om voor mobiel een nieuw OS te ontwikkelen en de laptop pas te unificeren nadat de hardware gelijk was geschakeld. MS heeft hier de plank misgeslagen.
• Juist de volledige integratie (incl. stringente eisen aan software) maakt mogelijk om maximaal te profiteren van parallelle verwerking
• Schermen met wat Intel en AMD zouden kunnen doen is wishful thinking, en schept nog steeds niet dezelfde integratie
• Als Apple Parallels belangrijk vond hadden ze wel samengewerkt om het op tijd af te krijgen. Maar ze beloven op dat gebied helemaal niets, willen er eigenlijk niet eens over praten. En als het er komt kan ARM en Microsoft daar niet van profiteren want het is Apple CPU, dat het wat ARM genen heeft, maakt het geen ARM cpu.
• Het reviewmodel is opzettelijk zo gecastreerd zodat mensen in praktijk de upgrades kopen. Het dient alleen reviews omdat die aandacht focussen op wat nieuw is. Slimme psychologie. Nadat de zaak op de rails staat, zullen zulke uitgeklede modellen niet meer worden uitgebracht worden. Dit is puur voor de reviews gedaan.

Bij sommige mensen heeft Apple een lage gunfactor waardoor ze al jaren hardnekkig willen bewijzen dat Apple niets bijzonders doet. In hun dromen kunnen anderen dit ook snel realiseren, maar de feiten logenstraffen dit al jaren. Ze lopen op grote afstand achter Apple aan. Apple kan zijn voorsprong vertalen in enorme winstgevendheid. Love them or hate them, they don't care. Jaloezie is ook een eerbetoon.

[Reactie gewijzigd door Elefant op 23 juli 2024 01:24]

[Zwendel]

Ik ben zeker geen Apple fan. Over hun prijssetting is al genoeg inkt gevloeid, tevens vond ik dat hun innovaties wat aan het stagneren waren de laatste jaren. Maar dit lijkt me toch echt een revolutie - afgaande wat ik lees in diverse YT sites die vergelijkende tests hebben gedraaid met vorige generatie macbooks als mede reguliere Windows machines (voor zover je dat 1 on 1 kan vergelijken).

Het zou zo maar kunnen dat over 5 jaar we allemaal ARM CPU's gebruiken in onze PC's. Zowieso zou ik me als x86 CPU boer beginnen zorgen maken als je ziet wat deze CPU kan. Ik meen zelfs gelezen te hebben dat AMD alvast meer ging investeren in hun ARM tak(?). Tijd zal het uitwijzen.

Meer raw performance en betere performance per watt, daar kan de consument enkel beter van worden.

Ik heb de mijne alvast besteld. Eerste Mac laptop sinds mijn witte G4 :-)

PS. qua poorten valt het idd wel tegen, maar er bestaan genoeg 3rd party docks voor.

[CyberMania]

Dit wordt al 5 jaar geroepen (hence ook Windows RT) maar Apple flikt het weer als beste. Apple is net als Tesla; VW en zooi roepen; maar zij doen weten een goed product ook echt op de markt te krijgen dat werkt.

[Reactie gewijzigd door CyberMania op 23 juli 2024 01:24]

[fapkonijntje]

We hebben een Ryzen 7 4700u die uit 9.8miljard transistors bestaat (incl. GPU), Apple zet daar een chip met 16 miljard tegenover (CPU+GPU). Die chip is niet gratis. Apple heeft veel uit de kast getrokken om een chip te maken die de benchmarks wint, maar tegen welke prijs (letterlijk). Een complexe en grote chip zoals dit zal een flinke duit moeten kosten, zelfs voor Apple. En zelfs nu is een 9.8miljard transistorchipje een flinke uitdaging voor een 16miljard transistor chipje.

Anderen (Microsoft/Qualcomm) hebben ook x86 dingen met ARM geprobeerd maar met een véééél kleinere chip, logisch ergens dat de performance minder is. Maar die hadden duidelijk ook veel minder budget vrijgemaakt.

Ik vraag mij af hoe houdbaar het is om in instapapparatuur een chip met 16miljard transistoren te proppen. Ik vind de prijzen zo ook bij Apple deze generatie erg meevallen en het lijkt dan ook een goede koop.

Is het maken van een chip die zoveel groter is (en dus ook veel duurder is) dan de concurrentie om ze bij te benen met een nieuwe architectuur echt een revolutie? Ik weet het niet hoor. Ik snap hoe dat zo lijkt, maar het is niet al goud wat er blinkt. Dit gaat namelijk buiten Apple om nu weinig betekenen, want niemand heeft zin in die kosten en Apple concurreert eigenlijk niet zo heel erg met Windows laptops op hardware.

[SgtElPotato]

Wat @CyberMania ook al zegt. Er zit meer in de chip dan bij de concurrentie. Simpel transistors meten is niet voldoende hier. Een nieuwe ISP, een Secure Enclave, een Neural Engine, de SSD controller, de Thunderbolt controller etc. Alles gecombineerd in één chip zorgt voor een grotere chip met meer transistors, maar tegelijkertijd een gigantische leap in efficiëntie. Bij AMD / Intel zijn veel dingen geïntegreerd op het moederbord en zitten deze niet in de CPU. Dus dat maakt het produceren van het MB ook weer goedkoper.

Daarnaast als Apple de overstap wil maken moeten ze ergens beginnen. Maar alsnog gok ik dat ze niet al te veel marge in zullen leveren op de M1 producten die ze nu uit hebben gebracht. Dus ik ben benieuwd waar je dat vandaan haalt dat de kosten vele malen hoger zijn, dat is een aanname die je maakt en nergens op baseert.

Daarnaast is de efficiëntie gewoon echt veel beter dan bij de concurrentie, denk dat je dat ook niet moet vergeten. Ik denk dat dat ook wel invloed heeft bij de concurrentie.

[voxilla]

De M1 SoC is niet bijster groot, iets van 1 vierkante cm.
De redenen waarom er veel transistors op passen is dat er 5nm en een process voor high density/low power gebruikt wordt tov x86 wat ~7nm high peformance gebruikt (high performance is veel minder dicht dan high density)

[berchtold]

Wat is het dan volgens jou? Neural engine is een apart gedeelte dat geoptimaliseerd is voor AI bewerkingen. Het is geen GPU en ook geen CPU

[ZpAz]

Zit er geen "neural engine" op dan? Het is een stukje hardware gemaakt voor specifieke berekeningen alla hardwarematige video-decoding etc wat al meer common place was. In de juiste programma's (wat er steeds meer zullen zijn) geeft dit een boost in performance / reduction in power consumption. En dat is de naam die ze aan het beestje gegeven hebben.

[SgtElPotato]

Wat moet ik hierop antwoorden. De Neural Engine is het ML gedeelte op de SoC. Niks raars aan toch? Of bestaat het volgens jou niet?

Als je dan toch dit soort reacties gaat plaatsen kun je je beter eerst even inlezen en dan pas je mening spuien.

[Anoniem: 501293]

en jij valt precies als een pc guy die bij alles ''marketing'' zegt als Apple (weer) iets baanbrekends heeft.

[Guru Evi]

Dit zit al een paar generaties op de nVIDIA bordjes ook en AMD begint er ook langsaam aan zulke toevoegingen te doen aan hun GPU. De grote verandering is dat er een redelijke GPU binnen de die wordt gezet (genoeg om een 1050 aan te meten) en ook een little.big architectuur.

[vlaaing peerd]

Of deze efficienter is wil ik nog wel zien zodra er meer benchmarks komen en vergeleken word met x86 in dezelfde prijsstelling. Daarnaast is het technisch gezien helemaal geen probleem om een storage controller of thunderbolt (PCIe) via de CPU te laten lopen.

Je maakt de misvatting dat single chip daarom effcienter is, terwijl het juist de bedoeling is dat deze zaken zo modulair mogelijk blijven met CPU, MCH en chipset. Je wilt als fabrikant immers de keuze hebben om bv een dure CPU te combineren met een wat goedkopere SATA controller of andersom.

Apple kan af met een gesloten systeem, maar die flexibiliteit wegnemen bij andere fabrikanten wil je niet als CPU fabrikant. Je zou dan je eigen klant de nek omdraaien.

[SgtElPotato]

Daar ben ik het verder helemaal mee eens hoor. Voor andere fabrikanten is het noodzakelijk omdat ze gebruik maken van losse OEMs en om die reden de prijs kunnen drukken (of de winstmarge kunnen verhogen). Apple wil graag alles in eigen handen hebben, het ontwikkelen van de hardware en de software. Je merk dit al met de iPhones, deze zijn een stuk vloeiender en efficienter dan de concurrent welke gebruik moet maken van OEMs en niet de gehele 'chain' in eigen handen heeft.

Op en duur gaat dat dus ook voor de Mac gebeuren en ik verwacht daar best wel veel van.

[Zenix]

''Bij AMD / Intel zijn veel dingen geïntegreerd op het moederbord en zitten deze niet in de CPU.'

Dat klopt niet, Zen is ook gewoon een SoC waarbij je twee chiplets hebt één voor de cores (core complex) en een chiplet (interconnect die) met de memory controller, PCIe lanes , SATA, USB power delivery controller en ook nog wat voor security (Ryzen Pro) dat maakt het ook makkelijk om Zen te upgraden, omdat je minder afhankelijk bent van het moederbord.

Wel is het zo dat een vergelijking op basis van transistors nou niet veel zin heeft, omdat de verschillen tussen de chips nogal groot zijn. Een betere vergelijking zou zijn om te kijken naar het aantal transistors van een core complex, bij Zen 3 is dat 4.15 miljard, bij M1 is dat niet bekend.

[Reactie gewijzigd door Zenix op 23 juli 2024 01:24]

[Halo_Master]

Ik begrijp jouw punt, aan de andere kant maakt Apple gebruik van de zgn big little architectuur, waardoor ze eigenlijk ook 4 high efficiency cores meebakken, die niet bijdragen aan betere performance van de hw (uiteraard wel bijdragen aan een betere accuduur )
Dus zo 1 op 1 kan die vergelijking met amd ryzen niet gemaakt worden mbt transistorcount.
Als Apple 8hp cores zouden gebruiken ipv 4hp +4he cores, dan zou de transistorcount wel wat meer omhooggaan, maar de snelheid zou zeer stijl omhoog gaan.

[Snowfall]

Je vergeet wel dat een Apple SOC bij hele zware workloads juist alle 8 de cores tegelijk kan inzetten met hun big Little principe.

[Halo_Master]

Ja, ik snap jouw argument , maar als dat 8hp cores zijn ipv 4hp+4he cores, dan zal hij nog sneller kunnen zijn. Ook meer energie gebruiken en warmte opwekken, maar wel sneller dan de huidige big little config.

Terwijl de ryzen 8 cores heeft die allemaal op hetzelfde niveau performen en gelijkwaardig zijn(geen big little).

Dus met iets meer transistors in de m1 architectuur , vanwege het feit dat de 4he cores dan zouden worden vervangen door 4 hp cores, zodat de m1 8hp cores zou hebben, zou Apple wel een veel grotere chip hebben, maar ook eentje die verder voorloopt in performance op de ryzen.

Dit klinkt allemaal als speculeren, maar daar is degene die de transistorcount vergeleek tussen de ryzen en de apple m1 , in een eerdere thread mee begonnen, vandaar deze speculatieve reactie op een speculatieve thread.

[Reactie gewijzigd door Halo_Master op 23 juli 2024 01:24]

[Snowfall]

O sorry. Ik begreep uit je comment dat je niet wist dat de 4 efficiëncy cores ingezet konden worden wanneer de workload te zwaar is voor de high performance cores.
Vooral deze zin:

Ik begrijp jouw punt, aan de andere kant maakt Apple gebruik van de zgn big little architectuur, waardoor ze eigenlijk ook 4 high efficiency cores meebakken, die niet bijdragen aan betere performance van de hw

Hier zeg je eigenlijk dat de 4 efficiëncy cores niet bijdragen maar dat doen ze wel omdat juist Apples Big Little principe eigenlijk zo werkt dat de efficiënte cores wel meewerken met de High Performance cores maar niet andersom. Dit hebben ze in de A10 toentertijd geïntroduceerd.

[hiostu]

Maar dan ook direct het stroomverbruik en hitteproductie

[Halo_Master]

Tja, maar wel
Tot ryzen niveau volgens mij, terwijl de hardware sneller zal zijn.
Ik zeg alleen dat een transistorcount en vergelijking niet de gehele lading dekt.

[litebyte]

Mogelijk ben ik niet (meer) de doelgroep die Apple aanspreekt, hoopt aan te spreken met deze nieuwe ongetwijfeld uitstekend presterende laptop.

Toch ben ik beroepsmatig in 2017 overgestapt op een ander merk laptop (Dell XPS) en nu sinds kort een Lenovo 4800U, 16GB RAM en 1TB SSD, met de mogelijkheid voor bijplaatsing van een 2de SSD, in 14inch.

Er is meer dan een chip alleen, en de upgrades van Apple zijn wel erg prijzig. Een vergelijkbare bovenstaande configuratie met dan ietswat minder presterende chip (en geen thunderbolt) zou dan ver boven de 2000 uitkomen.

[Animal]

Ik werk nu al sinds 2014 met mijn i7 MacBook Pro 15”.
Een goedkopere laptop heb ik nog nooit gehad. Ik kan hem zelfs nog voor 700€ verkopen.

[litebyte]

Mee eens, Apple was vroeger relatief betaalbaar en ook nog zelf uitbreidbaar. Heb mijn Macbook uit 2011 nog steeds, en werkt ook nog na al die jaren (na vervanging van batterij, extra geheugen, HD voor een SSD en het complete moederbord dat voortkwam uit een verplichte reparatie actie na een class action.)

Maar valt voor mij persoonlijk niet meer mee te werken, processor te traag

[Reactie gewijzigd door litebyte op 23 juli 2024 01:24]

[DeMantis]

Toch even een tegengeluid: in de 2014 15" MacBook Pro van mijn man stopte dit jaar opeens de onderhelft van het scherm met werken. Kosten om te maken bij de Apple store voor een 'vintage' MacBook Pro: $600. Oke dan, extern scherm eraan gehangen en verder. Nu begint het hele systeem te vertragen en ergerlijke 'hang-ups' te vertonen. Ik denk dat je voor iedere langdurige gebruiker ook genoeg mensen kunt vinden die geen prettige ervaring met een Mac hebben gehad.

[CyberMania]

We hebben een Ryzen 7 4700u die uit 9.8miljard transistors bestaat (incl. GPU), Apple zet daar een chip met 16 miljard tegenover (CPU+GPU)

Er zit veel meer in dat alleen een CPU en GPU. Zo zit er ook nog in 'M1 features our latest Neural Engine. Its 16‑core design is capable of executing a massive 11 trillion operations per second', en een ISP. Dus je vergelijking loopt krom.

[Reactie gewijzigd door CyberMania op 23 juli 2024 01:24]

[apt]

Vergeet het RAM niet.

[Arrigi]

RAM zit op de package maar zijn losse chips. Hoort niet bij die 16 miljard.

[bramfm]

Vergeet cache (SRAM) niet. Een SRAM cell bestaat uit minimaal 6 MOS-FETs.
4x High performance cores: 4 * (192kB + 128kB) + 12288kB (L2 shared)
4x High efficient cores: 4 * (128kB + 64kB) + 4096kB (L2 shared)
13568kB + 4864kB = 18432kB = 18874368Bytes = 150994944 Bits
Aantal transistors: 150994944 x 6 = 905.969.664 MOS-FETs
Toch nog een behoorlijke hoeveelheid.

[Arrigi]

Als je zo gaat rekenen.. Een 4800U heeft ook 12,5MB L1+L2+L3 cache. Dat zou op 2/3 daarvan uitkomen. Een M1 heeft erbovenop nog eens vermoedelijk 16MB cache buiten het CPU gedeelte.

Maar alsnog. We gaan niet doen alsof de transistors van de 16384MB aan losse RAM chips meetellen, want dat doen ze niet.

[DohnJoe]

Loopt mank, is krom.

[CyberMania]

Ik ben liever creatief met woorden

[DohnJoe]

dan is het goed.

[flossed]

Aan het einde van de dag kan je als consument kiezen voor een machine van apple waar je concurrende performance krijgt wat zich balanceerd met wat AMD in de markt zet, tegen een prijs die redelijk goedkoop is. Ik denk dat die consument het een bal interresseert dat APPLE er onderdoorgaat omdat die naar jouw mening, als ik het goed begrijp , de M1 Chip onder zijn kost prijs verkoopt. Heb je als consument alleen voordeel bij.het is natuurlijk wel een eenvoudige rekensom, de consument die een M1 koop zal niet die dollars kunnen uitgeven aan AMD of INTEL (die qua prestaties niet veel vergelijkbaar meer aan te bieden heeft). en dat houdt in dat de concurrentie uiteindelijk minder dollars in zijn zakken krijgt om de volgende M1 Killer te researchen. Hoewel dat allemaal mij niet aan de orde lijkt . Ik denk dat Apple de consument een competatief beter product wil aan bieden dat wat de concurrentie doet. Ik geef ze geen ongelijk. Op technisch vlak is het wellicht allemaal appels met peren vergelijken, maar aan de eind van de dag, als blender zijn benchmark in de helft van de tijd afwerkt, zal dat meer opwegen.

[Guru Evi]

Ik denk niet dat Apple de M1 onder de prijs verkoopt.

Als ze zelf ontwerpen en fabben op schaal dan kost het hun een honderd of zo per chip, een Ampere Altra (ARM 80-core 250W server CPU) is vergelijkbaar in kost met Intel Xeon, dus het is niet alsof Apple iets 'nieuw' doet in de industrie.

In vergelijking, systemen met Intel Xeon chips kunnen bedrijven bij Dell, Lenovo en HP soms tot 50% onder de straatprijs krijgen. Deze computers tikken net onder EUR 1000 dus er zit genoeg marge in.

[Warpozio]

Het verschil met Intel, AMD, Qualcomm en ander is
Apple verkoopt systemen en geen chips.
Als bovenstaande CPU boeren een te hoge prijs vragen haken OEMs af of zoeken ze een goedkoper alternatief.

[Gomez12]

Die chip is niet gratis. Apple heeft veel uit de kast getrokken om een chip te maken die de benchmarks wint, maar tegen welke prijs (letterlijk). Een complexe en grote chip zoals dit zal een flinke duit moeten kosten, zelfs voor Apple. En zelfs nu is een 9.8miljard transistorchipje een flinke uitdaging voor een 16miljard transistor chipje.

Zoveel kost deze chip nu ook weer niet op de totale roadmap die ingezet is met a1-chips in iphones.
Dit is geen revolutonaire chip, het is gewoon een evolutie van de ipad pro / iphone 12 series.
Het is enkel revolutionair op desktop vlak...

Anderen zijn gewoon ook al een tijdje op deze weg bezig, alleen dat zijn nog geen desktop-spelers

[Mastofun]

Windows RT kon minder dan Windows.
De nieuwe Macbooks kunnen hetzelfde + IOS apps ( meer dus )

Dat is het verschil in mijn ogen.

[hiostu]

Windows RT is ook de versie van 7 jaar geleden. Windows on ARM is heel wat anders en kan ook x86 apps draaien en binnenkort ook x64.

[Snowfall]

kan ook x86 apps draaien en binnenkort ook x64.

Misschien ook even eerlijk erbij vertellen hoe het draait. Het emuleren van Photoshop was bijvoorbeeld gewoon onmogelijk en heel veel x86 software draaide bij voorbaat niet eens. Dit heeft Apple met Rosetta 2 echt veel en veel beter voor elkaar dan Microsoft het heeft op Windows on ARM.

[ikweethetbeter]

Klopt. Je merkt bij Rosetta pas bij zware bewerkingen dat je x64 code (Apple doet geen 32-bits code meer) zit te draaien ipv native ARM, de MS emulatie van x86 is altijd traag.

[Halfscherp]

Rosetta is dan ook geen emulatie maar transpilen.

[Gomez12]

Tja, wat ook weer deels zal komen doordat MS de 1e was.

MS dacht het enkel met emulatie aan te kunnen en daardoor was het traag.
Apple zag dit en wist dat dit onacceptabel was en heeft daardoor gewoon enkele extra instructiesets specifiek voor rosetta in haar eigen arm-processor gestopt.

Nu zou MS weer kunnen overwegen om ook hun eigen instructies aan hun ARM-devices toe te voegen, dan zal de windows-ARM markt weer aangroeien, alleen zal je nooit een succesvol bootcamp krijgen (want ieder kiest zijn eigen instructies om op te nemen)
Alternatief is dat MS en Apple om tafel gaan zitten om gewoon eens te gaan kijken wat nu echt de beste extra ARM-functies zijn om het eerste decennia nog fatsoenlijk x86 op arm te kunnen draaien.

[Myaimistrue]

Apple... heeft daardoor gewoon enkele extra instructiesets specifiek voor rosetta in haar eigen arm-processor gestopt.

Tiens, heb je een bron voor die bewering?

[Gomez12]

Niet officieel, maar officieel geeft mac geen/weinig info over de chip.

Alleen het is gewoon superlogisch, Apple weet zelf vanuit het powerpc verleden en ook vanwege het debacle van MS hoe belangrijk het is dat de emulatie goed werkt in de 1e paar maanden.
En dit soort dingen is nu juist waarom je een eigen chip maakt, als je iets nodig hebt kan je dat erbij zetten ipv dat je gebonden bent aan een intell/amd standaard product.

[Myaimistrue]

Je beweringen zijn puur wilde speculatie. De instructieset van de M1 is gewoon de ARMv8 Architectuur instructieset, er zijn geen aanwijzingen van het tegendeel. Vergeet niet dat deze cores gewoon evoluties zijn van de cores in een iPhone.

[graey]

https://twitter.com/marcan42/status/1328940799082569729
https://www.infoq.com/news/2020/11/rosetta-2-translation/
Het lijkt erop dat ze hun architectuur zo hebben ingericht dat het overeenkomsten met X86 op cruciale vlakken, zodat de emulatie performanter is.

"Also, remember that Apple cheated with their control over the CPU for Rosetta 2. Getting R2 x86 performance on any other ARM is impossible, due to the memory model mismatch. You have to massively slow down all loads and stores."

"So Apple straight up implemented the x86 consistency model on their cores. That's the kind of high-impact detail that makes or breaks emulation performance for a different arch. Did they do this for any other x86-isms? Nobody knows so far."

Als dat een dealbreaker blijkt te zijn in de overgangsperiode, is het niet ondenkbaar dat andere spelers dit ook gaan doen. Het x86-consistency model ligt natuurlijk niet vast bij Apple's IP, dus dat moet voor andere ARM-bakkers zoals Qualcomm en Samsung, en zeker ook AMD als die inderdaad hier in willen stappen, ook te doen zijn op deze manier.

[Reactie gewijzigd door graey op 23 juli 2024 01:24]

[Myaimistrue]

Dat heeft dus niets met de instructiesets te maken, maar wel met de microarchitectuur, met zeer brede instructie-decoders (dubbel zo breed als bij Intel/AMD), zeer grote re-order buffers (meer dan dubbel zo groot als bij Intel/AMD), zeer veel execution units, grotere load and store queues, grotere TLB buffers, en zeer snel toegankelijke zeer grote caches.

De microarchitectuur en het geheugenmodel dat Apple toepast voor zijn SoCs is al altijd vrij bijzonder geweest - Apple is al bezig met custom ARM implementaties sinds de A6, het is dus niet iets wat pas nu in deze SoCs zit, de M1 is gewoon een doorontwikkeling van de cores van de iPhones en in het bijzonder de A14 dus.

https://www.anandtech.com...ilicon-m1-a14-deep-dive/2

[Gomez12]

Ok, dus of je werkt bij Apple op de chip-divisie. Of zoals je het zelf zegt "Je beweringen zijn puur wilde speculatie."

Het is vast heel erg stoer om meer de details in te gaan dan instructiesets, alleen waar ik het bedoelde als versimpelde uitleg, wil jij de diepte ingaan waardoor je speculaties enkel maar wilder worden.

[Myaimistrue]

Ik heb bij mijn beweringen de onderbouwende feiten gegeven. Jij komt inderdaad niet verder dan een simpele uitleg zonder de minste onderbouwing. Erger nog, je verbergt je achter je "simpele uitleg" om te verantwoorden dat je misschien iets anders bedoelde

[ikweethetbeter]

Tja, wat ook weer deels zal komen doordat MS de 1e was.

Nee.

Ook hier was Apple de eerste. Toen ze overgingen van PPC naar Intel, was er al Rosetta. Die overgang ging vlekkeloos.

Het is niet voor niets dat we nu, op de M1 Macs, Rosetta 2 hebben. Apple doet hetzelfde trucje 14 jaar later nog een keer.

[rohitpenace]

Die VW past echt niet in het rijtje.

[CyberMania]

Nee ik bedoel de concurrenten roepen daar ook allemaal dat ze hetzelfde kunnen, maar het gaat erom dat je het ook doet. Praatjes maken kunnen we allemaal.

[Reactie gewijzigd door CyberMania op 23 juli 2024 01:24]

[RaJitsu]

Tesla vloeit wel voor op basis van de naam. Ze hebben een hoop fouten gemaakt waar de traditionele automerken niet mee weg waren gekomen. Verder maken ze jaren na dato alleen maar winst omdat ze de emissierechten kunnen verkopen. En als het belastingvoordeel voor EV's wegvalt is het maar de vraag of ze het volhouden.

[GijsVos]

Enig idee waar je het over hebt ? Je gaat nog ff geduld moeten hebben vrees ik.

KASPOSITIE
De kapitaalverhoging kan de kaspositie van Tesla in de buurt van 20 miljard dollar brengen, zei Joel Levington, een kredietanalist van Bloomberg. De autofabrikant had eind september 14,5 miljard dollar aan geldmiddelen en kasequivalenten.

Bron - De Tijd - 8 december https://www.tijd.be/onder...ar-aan-te-dikken/10270398

[Reactie gewijzigd door GijsVos op 23 juli 2024 01:24]

[Malt007]

Tesla heeft een fantastische cashpositie, tegen deze koers aandelen verkopen brengt ze eerder in de positie om de gerenomeerde merken cash te kunnen opkopen.

https://techcrunch.com/20...hTNllYizv3yInxk4Ka6o6Yx8f

[Malt007]

Met je eens dat het idioot is maar als je goed gebruik kan maken van de bizarre koers door aandelen uit te geven dan ben je dus spekkoper als bedrijf. Denk dat er momenteel geen enkel bedrijf ter wereld is wat zo makkelijk en goedkoop zijn cashpositie kan versterken.

[kiang]

Zowieso zou ik me als x86 CPU boer beginnen zorgen maken als je ziet wat deze CPU kan.

Waarom? Apple verkoopt hun chips niet, het is geen concurrentie voor de verkopen van AMD en Intel.

De klanten voor Intel en AMD zijn Dell, HP, etc. Zelfs als die OEMs ARM willen gaan gebruiken (en dan negeren we even dat dat op Windows een nachtmerrie is), naar wie gaan ze, Qualcomm? Hun chips zijn trage inefficiënte bagger, het is op alle vlakken een downgrade tegen zowel Intel als AMD.

Of moeten AMD en Intel bang zijn dat de eindgebruiker op macs overstapt? Nou, daar is het verschil tussen deze macbooks en een moderne Zen2 laptop te klein voor denk ik. Sure, de M1 wint in bepaalde benchmarks (en verliest in andere) van de high-end AMD 4000 chips, en de batterijduur is met 18 uur langer dan de 15 uur die je met een AMD laptop haalt. Maar de prijs is hoger, en je moet overstappen op MacOS, iets dat niet voor iedereen weggelegd is (mijn ouders kunnen absoluut niet overweg met de iMac die het verpatst is door een verkoper die zweerde dat MacOS voor hen veel makkelijker zou zijn).

Er zullen absoluut mensen overstappen naar MacOS (zeker met de stortvloed aan overroepen positieve reviews die het vertikken om de M1 te vergelijken met Ryzen 4000, en die dus het gat met PCs veel groter doen lijken dan het is. ik ben blij dat Tweakers dat wel goed doet) door de erg goede M1 release. Maar een exodus van x86 lijkt absoluut niet aan de orde, tenzij iemand naast Apple ook eens degelijke ARM chips gaat maken. Maar wie dan? Qualcom zit zichzelf lekker op te vetten aan hun monopolie op de mobiele markt, en AMD en Intel hebben geen incentive om af te stappen van x86.

[Zwendel]

Ik zie dit dan ook als het beginpunt. Idd mensen gaan niet massaal overstappen van vandaag op morgen en al zeker niet met de prijzen die Apple vraagt. Maar wat als de kloof tussen x86 en ARM groter wordt?
Het zou dan best kunnen dat er andere spelers het leiderschap van AMD en intel overnemen. Je mag in deze markt niet op je lauweren rusten en denken dat je hoog en droog zit.
Maar dan moet MS wel met een degelijke ARM versie van Windows komen.

[kiang]

Maar wat als de kloof tussen x86 en ARM groter wordt?

Waarom zou dat gebeuren?

Apple's voorsprong in performance/watt is erg groot... vergeleken met de vorige macbooks, die (goh, waarom zou apple dat doen?) oude 14nm meuk gebruikten. vergeleken met 7nm Zen 2 chips van AMD is de voorsprong een heel stuk kleiner. En dat is dan nog zonder de verbeteringen -op hetzelfde 7nm procede- die Zen3 binnekort naar laptop CPUs brengt. En dat terwijl Apple al de 5nm node van TSMC gebruikt. Volgend jaar stapt AMD daar ook op over, wat weer een grote sprong met zich zal meebrengen.

Jij (en alle flut-reviewers) doen alsof x86 stil zit, maar dat is niet zo dankzij AMD: Zen3 brengt in 1 generatie bijna 20% betere IPC en performance per watt, en dat op hetzelfde procede, Zen 2 op zijn beurt bracht ongeveer hetzelfde (maar dan met een die shrink, maar de architectuur was dan weer een kleinere sprong tov Zen1). Hoezo stilstand? De jaren van 3-5% meer IPC zijn voorbij, als je maar even niet bij Intel winkelt.

De laatste jaren gaat het net heel hard in x86 land, zo hard dat we dankzij AMD op amper 3 jaar tijd zijn gegaan van een wereld waar je in een 13"laptop (de range waar je TDP rond de 15W moet liggen) niet meer dan 2 cores kon krijgen naar een wereld waarbij 13"laptops zonder probleem een 8 core CPU hebben. Dat is een ongeziene vooruitgang op zo'n korte tijd.

De sprong die AMD (en dus x86) heeft gemaakt in de afgelopen jaren vind ik dus VEEL indrukwekkender dan wat Apple nu doet: ja, 18uur batterij is geweldig, ja de performance is erg goed. Maar tegenover de 4800U, de eerste octocore in dat segment? Die heeft 15 uur batterijduur en is even snel (win some lose some in benchmarks), dus van een aardverschuiving kan je niet spreken.

De grootste revolutie is de M1 voor Apple zelf: zij hebben nu nog maar eens meer in handen, en dat zie je ook aan de prijzen.

[Reactie gewijzigd door kiang op 23 juli 2024 01:24]

[mingohag]

Waarom zou dat gebeuren?

https://images.anandtech.com/doci/16226/perf-trajectory.png

Bron: AnandTech

[Halfscherp]

Dat zijn louter Intel CPU’s. Je lees compleet over het verhaal van Kiang heen.

[kiang]

Dat zijn enkel Intel cpus, en het zijn op de 4000serie na allemaal 14nm chips, terwijl Apple (of beter: TSMC) daar wel dieshrinks maakt. Het is dus geen goede data om groeipotentieel van x86 en ARM an sich mee te vergelijken.

Het negeert dus de laatste jaren waarin AMD stevige groei heeft geboekt.

[Reactie gewijzigd door kiang op 23 juli 2024 01:24]

[CyberMania]

wacht maar tot je de M1X ziet in de 16" MacBook Pro. Die heeft Apple al lang klaar staan.

[Reactie gewijzigd door CyberMania op 23 juli 2024 01:24]

[kiang]

Die zal ongetwijfeld erg goed zijn. Maar ik zie niet in hoe dat ook maar iets van relevantie heeft tov mijn post.

[Zwendel]

Wat AMD heeft gedaan is een inhaalbeweging. Het is nou niet dat intel plots niets meer waard is. Maar je zou dat idd ook als revolutie kunnen beschouwen.
Trouwens hier draait mooi een 3900X die binnenkort wordt vervangen door een 5900X.
Ik denk dat we op z'n minst kunnen concluderen dat de consument er enkel beter van is geworden.
Nu enkel nog de beschikbaarheid...

[kiang]

Wat AMD heeft gedaan is een inhaalbeweging.

Sinds zen2 verslaat amd Intel met een lager stroomverbruik. Niet heel gek, met 7nm tegen 14nm. Maar "inhaalbeweging" is dus onzin.

[Eikeltje]

Je kan 7nm Amd niet vergelijken met Intel 14nm,

[RuddyMysterious]

Maar wel Apple 5nm met Intel 14nm? 🤔

[Zwendel]

Dat is jouw mening, ik vind het een inhaalbeweging en mss een lichte voorsprong.
Eens intel overstapt eindelijk zijn process op orde krijgt denk ik dat die voorsprong gaat verdwijnen.

[kiang]

Mening?

Met Zen2 versloegen ze Intel, met zen3 een dik jaar later ging de performance weer 20% omhoog (zonder dieshrink). Dat is geen mening, maar een feit.

Een mening is "ik denk dat Intel de zaken wel op orde krijgt". Eentje die ik deel overigens, maar dat is dus een mening. Wat ik zei is simpelweg gestaafd door de reviews van Zen2 en Zen3.

[teacup]

Op zich hoeft Apple niet de enige partij te zijn die gaat bewerkstelligen dat ARM x86 gaat passeren. Apple laat wel zien dat het kan. Die geest is nu uit de fles.

Naast Apple kunnen nu andere partijen zich met hernieuwde aandacht op ARM gaan richten. Die beginnen dan met een achterstand, maar zorgen wel dat het momentum achter de doorontwikkeling van de ARM architectuur verder zal toenemen.

Eigenlijk zal iedere processorproducent (CPU en GPU) zijn huidige strategie op zijn minst moeten heroverwegen. En dat allemaal door de gigantische push van de smartphones.

Dit mag echt wel een revolutionaire ontwikkeling in een evolutie worden genoemd. ARM is een evolutie, maar deze ontwikkeling heeft denk ik wel zoveel impact dat het processorland gaat herschikken. Bedenk dat de x86 architectuur nog niet veel op het eigen terrein is uitgedaagd. Risc heeft dat een tijdje kunnen doen maar is nooit gemeengoed geworden. De kaarten voor ARM zijn daarvoor nu veel beter.

[Reactie gewijzigd door teacup op 23 juli 2024 01:24]

[Gomez12]

[...]
Waarom? Apple verkoopt hun chips niet, het is geen concurrentie voor de verkopen van AMD en Intel.

Ik zou dit niet te hard zeggen, Apple heeft relatief gezien geen positie in de cloud/server markt.
Dat kunnen ze nu redelijk om gaan gooien als ze dat zouden willen.

Deze chips lijken vooralsnog slechts de helft van de warmte te produceren tegen grofweg dezelfde prestaties, enig idee waarover je dan praat bij datacenters waar warmte 1 van de grootste kostenposten is.

[Snowfall]

Apple heeft relatief gezien geen positie in de cloud/server markt.

CLoudkit word anders door veel applicaties gebruikt hoor.

[Zwendel]

Oh? Ik wist niet dat je om Apple te 'mogen' kopen een fan moest zijn?
Het staat me denk ik vrij om een produkt te kopen of niet, mijn beweegredenen kunnen anders zijn dan enkel 'fandom'? Maar daar het je schijnt te irriteren, ik koop hem om te kijken of Final Cut Pro me beter bevalt dan Premiere Pro en deze mac nog 'betaalbaar' is tov van de rest

[Robbaman]

Wat een onzin, je kunt toch iets gebruiken zonder direct een fan te zijn?

[SMRF]

De Macbook Air heeft helemaal geen fans

[mystic101]

In ieder geval eentje

[Valinor]

Ik ben windows fan en heb net voor het eerst in mijn leven een macbook gekocht. De prijs/kwaliteit is gewoon top.

[Galvatron]

Apple fan of Geen Apple fan, het valt niet te ontkennen dat deze stap iets ontketend in CPU land. Ik ben net zoveel fan van Windows als Apple en wordt erg gelukkig van nieuwe innovaties zoals de M1. In mijn beleving mogen deze innovaties dan ook wat kosten, R&D kosten zullen bij Apple ook stevig zijn denk ik. Zelf wacht ik nog wel even op de M2

[jbdeiman]

Ik denk zeker dat Apple een zeer goede innovatieve stap zet, in die zin dat ze niet de enige zijn die bezig zijn met ARM processoren, maar wel als eerste een omslag maken met (Groot, puur cijfermatig qua performance en accuduur) een flinke wijziging.
Dit lijkt in elk geval zoden aan de dijk te zetten en zowel Intel als AMD het moeilijk kunnen maken (ben buiten dat nog wel benieuwd naar de ontwikkel, maar vooral de productiekosten van de processor). Dit kan een eerste set zijn waardoor er weer 3 grote spelers op de markt ontstaan en concurrentie is op deze markt helemaal niet verkeerd, omdat innovatie erdoor ook wordt aangejaagd.

[Gomez12]

De R&D kosten zijn immens en tegelijkertijd navenant niets...
Dit is niet een chip die uit het niets is komen vallen, dit is gewoon een evolutie van een decennia aan ontwikkeling op iphones/ipads wat nu eens op de desktop neergezet wordt.

[jbdeiman]

Wat ik bedoel met de ontwikkel/ productiekosten is met name de prijs van de grondstoffen,de fabriek die de processoren maakt en het bijhouden/ doorontwikkelen daarvan. Ze kunnen m nu wellicht heel goedkoop in de markt zetten, maar dat kan ook echt wel een 'trucje' zijn om snel marktaandeel te krijgen, waarna de prijzen vervolgens heel snel omhoog gegooid worden. Dat zie je immers vaker gebeuren.

Ik zeg niet dat Apple extreme kosten heeft gemaakt, maar wel dat het terugverdiend moet worden (linksom of rechtsom) voor de aandeelhouders. Daarom ben ik vooral benieuwd naar wat het Apple kost om de processor te creëren (per stuk) en wat de marges zijn. In mijn ogen verteld dat ook veel over de echte kans van slagen. Simpel gesteld:
- Draait Apple er verlies op, is de huidige prijs een stunt en zal die snel omhoog gaan.
- Is het qua productie (veel) duurder dan de processoren van Intel/ AMD, dan wordt de concurrentie vooralsnog lastig
- Is er nog steeds een ruime marge, en is het relatief goedkoop te realiseren, dan hebben ze goud in handen wat mij betreft

Er zijn in mijn ogen een aantal scenario's mogelijk, puur op hoe het nu in de markt wordt gezet, super goed, maar wij als consument weten (nog) niet alle details.

[Gomez12]

Simpel gesteld:
- Draait Apple er verlies op, is de huidige prijs een stunt en zal die snel omhoog gaan.

Onrealistisch, apple stunt niet met prijzen zij zijn juist zeer vast met prijzen. Een macbook air kost gewoon sinds introductie grofweg 1200 euro en dat is in de loop der jaren iets opgekropen maar niet echt veel.
Ditzelfde zie je ook terug in hun telefoons, daar hebben ze ook gewoon jarenlang nieuwe modellen voor dezelfde prijs gelanceerd.

- Is het qua productie (veel) duurder dan de processoren van Intel/ AMD, dan wordt de concurrentie vooralsnog lastig

Het is niet alleen processor, het zijn ook allerlei bijzaken die nu gewoon erin zitten.
Het is meer de prijs van verschillende processoren + alle secundaire kosten die daarbij komen vs 1 processor.
Plus dat het ook gewoon een stukje leergeld is deze proc. Ik verwacht zelf dat Apple pas met de volgende generaties echt gaat kijken of het uit kan, dit is gewoon een meerjaren traject en daarbij hoeft niet elke iteratie evenveel geld op te brengen, zolang het totaal maar genoeg geld opbrengt.

- Is er nog steeds een ruime marge, en is het relatief goedkoop te realiseren, dan hebben ze goud in handen wat mij betreft

Ze hebben vooralsnog gewoon al goud in handen omdat ze niet hoeven te throttlen / minder koelen.
Intel en AMD zitten al jarenlang tegen een temperatuur plafond aan te kijken waar ze maar niet omheen lijken te kunnen komen.
Terwijl men hier gewoon een model zonder enige fan / koeling op de markt brengt en die loopt gewoon net zo hard mee als Intel/AMD.
Het is maar net de vraag of Apple er zin in heeft, maar qua datacenters etc waar gewoon de koelingskosten een megaprobleem zijn daar is dit gewoon een complete revolutie.

[BugBoy]

Ik heb een Dell TB16 dock en die werkt perfect met deze MBP M1. Alles werkt en waar ik onder Windows vaak problemen heb met dit dock werkt die met de MacBook volledig probleemloos. Ik had eigenlijk verwacht een speciaal dock te moeten kopen voor deze MBP, maar het is gewoon TB3 inpluggen en gaan. Power delivery, audio, video, netwerk, USB, ... werkt allemaal tadeloos. Apple is schandalig duur, maar in dit geval werkt het perfect.

Ook voor development ben ik zeer onder de indruk van de performance van dit apparaat. Helaas draait er nog geen docker, VM's, ... op, maar dat zal op termijn nog wel komen...

[Gomez12]

Apple is schandalig duur en dan tegelijkertijd een dock a 300 euro gebruiken...

Ik vermoed dat het dan allemaal wel in dezelfde prijsrange valt hoor... Je hebt ook usb-c docks voor 5 tientjes...

[Omega]

Deze revolutie word niet geleid door Apple, je geeft ze veel te veel credit omdat zij een enorme lading marketing erachter gooien en omdat je zelf geen bekendheid hebt met het gehele ARM ecossytem. De tech industrie heeft al een aantal jaar door dat RISC de toekomst is voor consumenten hardware. De Microsoft Surfuce books draaien ook al een tijdje onder ARM bijvoorbeeld. Daarnaast zijn er ook verschillende desktop/laptops die al langere tijd of ARM draaien van andere partijen, sommige Chromebooks, de Pinebook, en versillende workstation/server mainboards van verschillende partijen maar dit spul valt een klein beetje buiten het consumenten segment.

x86 is wel mooi spul maar niet geschikt voor de meeste consumenten die geen gebruik maken van het overgrote deel van de functionaliteit die in hun processor zit gebakken. 40 jaar aan legacy zooi in combinatie met instructie sets die vrijwel niemand gebruikt.

Er zijn een aantal hele respectabele ARM processors op de markt en RISC-V begint nu ook langzaam op te komen op deze desktop. Die ARM processors kunnen knokken met consumenten x86 processors in veel workloads. RISC-V is momenteel alleen nog maar geschikt voor entusiasts en developers. De consument kan het zelfde werk doen met veel kleine en goedkopere chips.

En ja, we gaan vrijwel zeker een switch naar RISC meemaken ergens in de komende 10 jaar. x86 is dead.

[Reactie gewijzigd door Omega op 23 juli 2024 01:24]

[Snowfall]

De Microsoft Surfuce books draaien ook al een tijdje onder ARM bijvoorbeeld.

De MS Surface Books draaien helemaal niet op ARM. Deze draaien op x86. Het enige Surface apparaat dat een ARM processor heeft is de Surface Pro X en het stelt gewoon helemaal niets voor wanner je het vergelijkt met de M1. Vooral als je het emuleren op dit apparaat vergelijkt met Rosetta 2 en als je kijkt naar native support. Er is voor Windows on ARM gewoon heel weinig echte software te krijgen als je dit vergelijkt met Apple's ARM implementatie.

[Omega]

Met "books" bedoelde ik laptops met een klein form factor, dat kan je zien in de text omdat ik het woord geen hoofdletter gaf. Mijn fout, ik heb het inderdaad slecht verwoord gezien er devices in de lineup zitten met "Book" in the naam.

[Sinester]

x86 is dead.

Onzin, lees het verhaal van @kiang anders nog even door, x86 is nog verre van dood

Deze M1 chip is zeker een mooi stukje hardware, en vergeleken met de 4000u Serie van AMD is het vrij krachtig,

laten we alleen niet vergeten dat de mobile 5xxx CPU's al komen die deze M1 processor weer om de oren slaat

[Omega]

Ik bedoel daarmee met stervende is op consumenten hardware. In zakelijke/profecionele settings en compute zal x86 nog lang relevant blijven ivm. backwards compatibiliteit en CISC is gewoon geschikter voor workloads die gebruik kunnen maken van al die gespecialiseerde instructie sets. Helemaal als prijs geen punt is.

Wat x86 bied hebben de meeste consumenten niet nodig.

Welke processor beter presteerd in een workload is afhankelijk van de workload. Als je een workload doet die gebruik kan maken van bijv. AVX zal de x86 processor de ARM chip inderdaad om de oren slaan. Maar in een realistische workload waar geen vieze truukjes kunnen worden gebruikt zullen ze gelijk presteren.

De M1 is ook best wel een slecht voorbeeld van wat ARM kan doen, het is een ultra low-power laptop chipje. Vergelijk een Ryzen 5 met een ARM workstation systeem rond de 700 euro dan zal je gelijke prestaties zien.

[Gomez12]

De M1 is ook best wel een slecht voorbeeld van wat ARM kan doen, het is een ultra low-power laptop chipje.

Eerder gewoon een opgepimpte iphone/ipad chip. Aangezien daar al het basis ontwikkelwerk van de chip in is gaan zitten.

Apple had/heeft gewoon een meerjaren plan voor Arm en dat is begonnen op de telefoons en start nu pas op de laptops.

En ik betwijfel of de mobile 5xxx CPU's de M1 weer om de oren gaan slaan, qua power misschien een beetje, maar de revolutie zit hem hier in de temperatuur en de power is gewoon een leuke bijverdienste omdat er itt x86 gewoon nog bij lange na niet gethrottled hoeft te worden.

x86 heeft gewoon een heel groot temp-probleem waardoor alles gethrottled moet worden als het net op snelheid komt, m1 kan voorlopig nog gewoon doorstomen op alle vlakken zonder iets met temps te maken te krijgen.

[psychicist]

Het is wachten op het omslagpunt waarop ARM chips meer prestaties kunnen leveren dan x86 chips tegen een lager stroomverbruik. We zitten nu heel dicht tegen dat punt aan, als we het inmiddels al niet gepasseerd zijn.

Maar mensen gaan niet overstappen zonder tastbare voordelen en wat dat betreft zie ik Windows de komende 5-10 jaar nog wel grotendeels op x86 chips draaien. Bij Linux, macOS, ChromeOS en Android is dat helemaal geen probleem en zie ik ARM een veel groter marktaandeel veroveren.

Voor mij persoonlijk is x86 al een paar jaar geleden overleden. Ik gebruik het nog en de prestaties zijn nog steeds prima, maar nieuwe hardware wordt ARM en RISC-V en slechts bij hoge uitzondering nog x86.

Apples M1 is wel de eerste keer dat de grote massa in aanraking komt met high-performance ARM chips, maar is slechts één van vele interessante chipontwikkelingen die op het moment plaatsvinden.

[redslow]

Dat zei men met de komst van PowerPC en itanium ook. Echter zijn zij zelf min of meer verdwenen.

Toekomst zal het laten zien en concurrentie houd ook in dat ontwikkelingen snel gaan. Ik zelf ben echt benieuwd naar de IMAC met arm.

[xavalon]

Niet te snel x86 doodverklaren; ARM gaat terug naar de jaren 80. Het was het britse bedrijf Acorn dat in de begin jaren 80 begon met Acorn RISC Machine (ARM) en Acorn heeft al in 1985 de eerste samples ARM CPUs getest. Rond 1988 deed Acorn voor Apple onderzoek voor de inzet van een ARM CPU voor de Macintoshes uit die tijd (Lisa) maar heeft Apple toch hier niet voor gekozen. Eind 1990 werd ARM als los bedrijf opgericht waarbij ooit de verdeling aandelen Acorn 43%, Apple 43% en VSLI technologies (nu NXP) 6% was. Apple heeft in 1992 de eerste ARM CPU in gebruik genomen in de Apple Newton PDA.

Nu voorwaarts naar vandaag de dag, 30 jaar verder. Intussen maakt Apple een 10 jaar een eigen ARM CPU, maar integreert steeds meer andere zaken: GPU, Neural Engine, Thunderbolt, Security enclave, SSD, maar ook zaken als hardware coding en encoding van bepaalde imaging, video en audio codecs. Wat ze hiermee vooral doen is het aantal use cases verbeteren. Dat is niet nieuw, want de gepercipieerde snelheid van de iphone en ipad zit hem niet per se alleen in 'raw power', maar in de combinatie software en hardware. Foto's worden verbeterd in de neural engine niet door de CPU of zelfs GPU. Video exporteren, de hardware encoding. En die combinatie hardware en software maakt het aantrekkelijker voor de kopers.

Nadelen zijn er natuurlijk ook genoeg; de huidige M1 is beperkt in I/O, kan maar een beperkt aantal RAM chips aansturen, heeft een beperkte implementatie Thunderbolt en de GPU is niet zo krachtig als een dedicated GPU. Zal best dat ze een aantal beperkingen kunnen oplossen in nieuwere M[X] CPUs. Apple verkoopt de M1 ook niet aan concurrenten zoals Dell en HP en alleen dat al maakt dat ik niet zo zeer geloof dat het over en uit is met x86. Alle truuken die Apple - heel slim - inzet, kunnen Microsoft, AMD en Intel ook, inclusief naar 5nm en steeds meer integreren op één SOC. Je ziet een eerste stap al gezet worden door Microsoft, Intel en AMD en dat is een 'security enclave' in toekomstige CPU's integreren.

[Ganymedus]

Wat bedoel je met een beperkte thunderbolt implementatie? In tegenstelling tot mijn Intel MBp zie ik bij de m1 modellen per thunderbolt poort een aparte bus. Oftewel, je kunt iedere poort met 40Gb/s belasten, terwijl bij de MBp 16” iedere kant 1 bus heeft, oftewel twee poorten per bus. (Meer hierover kun je oa hier lezen. ) Zeker icm thunderbolt 4, wat thunderbolt hubs ondersteuning heeft gebracht (eindelijk!) en bepaalde elementen (zoals laden via thunderbolt en security features) nu native ondersteund, zou ik het geen beperkte implementatie willen noemen?

[Reactie gewijzigd door Ganymedus op 23 juli 2024 01:24]

[xavalon]

De implementatie ondersteund bijvoorbeeld geen eCPU en thunderbolt daisy chaining (meerdere thunderbolt schermen aan elkaar linken). Beter de M1 kan via Thunderbolt maar één extern scherm aansturen; zelfs al zou je op elke Thunderbolt aansluiting een scherm koppelen. Ja er zijn workarounds om meerdere schermen aan te sturen met displaylink software.

[Ganymedus]

Wat is eCPU? Ik vermoed eGPU?
Dus de beperkte implementatie slaat erop dat de M1 niet meer dan twee schermen ondersteund? Klinkt meer als een (al dan niet vreemde) ontwerp keuze in het grafische deel van de SOC, dan een beperkte implementatie van Thunderbolt 4. Toch?

[xavalon]

Inderdaad bedoel eGPU. Door zoveel mogelijk onderdelen als Thunderbolt, RAM, security enclave, SSD controller in één SOC te combineren heeft Apple compromissen moeten doen. Bvb maar 16GB RAM ondersteuning.

Het is natuurlijk een eerste SOC en een M1X of M2 zullen een deel van de compromissen vast en zeker opheffen.

M1 ondersteund maar één extern scherm op de Macbook
dus op de Mac Mini kun je één scherm aansluiten. Op de Macbook Pro en Air ook één, naast het laptop scherm.

Ik zelf gebruik mijn Macbook Pro 2019 model met twee externe schermen (waarvan één 4K monitor), met de MacBook zelf dichtgeklapt. Dat zou ik niet kunnen doen met de M1, dan zou ik of mijn tweede extern scherm moeten afkoppelen of het Macbook scherm zelf gebruiken.

Wacht dan ook nog met een upgrade naar Apple Silicon. Geen haast, mijn 2019 model doet het prima. In mijn setup hangt de MacBook toch de hele dag aan de stroom en is een lange batterijduur nu niet het belangrijkste.

[Reactie gewijzigd door xavalon op 23 juli 2024 01:24]

[Ganymedus]

Dat is deels juist, de Mac mini kan wél twee schermen aansturen.

Met de huidige SOC en bijbehorende computers zijn m.i. nog niet gericht op de prosumer. De meeste huis-, tuin- en keukengebruikers gebruiken geen twee externe schermen.

[Reactie gewijzigd door Ganymedus op 23 juli 2024 01:24]

[xavalon]

Je hebt gelijk, kan bij Mac Mini als je de ene monitor aansluit op HDMI 2.0 en de andere op USB-C to Displayport kabel of USB-C to USB-C kabel als je monitor dat ondersteund.

[Ganymedus]

Daarom, maar het is maar wat je behoefte is.
Ik vind de drop in performance op USB-C zelf persoonlijk het grootste probleem. Nu kan ik overal wel thunderbolt schijven voor gaan kopen, maar met de Intel Mac's draaide ik vanaf een t5 VM's, maar (afgezien dat je nu heel slecht lekker kunt emulgeren) de performance van USB-C is nu dermate laag dat ik betwijfel of dat prettig gaat werken.

[BeosBeing]

...Maar dit lijkt me toch echt een revolutie - ...

In zeker opzicht is het zeker een revolutie, ARM is nu krachtiger/sneller als x86, ongeacht wat dat kost. Dat is wel een stukje revolutie, al kun je het ook evolutie noemen, het zat er al een tijdje aan te komen, Apple kon er blijkbaar meer researchgeld in steken als ARM en Qualcomm samen.

Destijds is Apple van Motorola en IBM/PowerPC naar Intel overgestapt omwille van dat Intel toen krachtiger/sneller was. (Mogelijk vond Apple de sprong van Intel naar Ryzen te klein, of waarschijnlijker, hadden ze dit al in de planning staan. Een reden hiervoor is ook het versterken van hun positie en dat is misschien voor Apple nog wel belangrijker dan die snelheidswinst). Daar is het zeker geen revolutie. Apple heeft dit eerder gedaan.

Meer raw performance en betere performance per watt, daar kan de consument enkel beter van worden.

Niet alleen de consument. Echter als je de prijs erbij neemt die Apple ervoor vraagt (en daarom noemde ik ook al kosten in de eerste zin), en ongeacht of die terecht is gezien de die-grootte en de snelheidswinst, is dat voor de meerderheid niet haalbaar. Apple versterkt hiermee zijn positie en dat kan zich uitwerken in toekomstige prijsstijgingen.

Het aantal poorten is een tegenvaller, maar dat is bij Apple in dit prijssegment al langer, zij verwachten dat je alles draadloos doet ook al is de transfersnelheid dan onvoldoende.

Zelf vraag ik me af, als je dus wel twee externe schermen nodig hebt, of als je software gebruikt die toch niet (goed genoeg) onder Rosetta draait, hoe lang blijft de Intel variant beschikbaar. Dat eerste wordt mogelijk wel opgelost als de M1 naar het hogere segment schuift als M1.1 of M2 maar als je softwarepakket niet naar ARM gemigreerd wordt, houdt het een keer op, en als dat business-critical software is, dan wordt dat een probleem. Dat laatste is de reden dat er in sommige bedrijven nog steeds Windos 7, Vista XP, 2000, 95 en zelfs W3.11 gebruikt wordt en steeds vaker op oude machines waarvoor reservecomponenten bij elkaar geschraapt moeten worden.

[Gomez12]

[...]
Apple kon er blijkbaar meer researchgeld in steken als ARM en Qualcomm samen.

Maar dat is ook logisch, Apple combineert de hardware en de software, oftewel Apple heeft een direct verkoopbaar product, ARM/Qualcomm is afhankelijk van derden om de software te bouwen zodat het een verkoopbaar product wordt. Terwijl de softwarebouwers weer niets gaan doen zolang ARM/Qualcomm geen product heeft.

maar als je softwarepakket niet naar ARM gemigreerd wordt, houdt het een keer op, en als dat business-critical software is, dan wordt dat een probleem.

Dan moet je als klant gewoon overstappen van die software, want business-critical software die niet geupdate wordt is een drama op zich.

[BeosBeing]

Dan moet je als klant gewoon overstappen van die software, want business-critical software die niet geupdate wordt is een drama op zich.

En als dat niet kan? Ik gaf al aan dat diverse bedrijven nog steeds Windows 7, Vista, XP, 2000, 95 en zelfs 3.11 draaien, en die doen dat niet voor niets. Ze gebruiken een machine die mogelijk miljoenen gekost heeft, waarschijnlijk een afschrijvingstermijn heeft van 30 jaar of meer (ik ken bedrijven waar machines staan uit de jaren 70, 70 of 50) maar waarvoor de aansturingssoftware nooit meer bijgewerkt is, soms bestaat de fabrikant zelfs niet meer. Die bedrijven zoeken continue naar antieke pc-hardware-onderdelen om de bestaande machines draaiende te houden.

[xavalon]

[...]

In zeker opzicht is het zeker een revolutie, ARM is nu krachtiger/sneller als x86, ongeacht wat dat kost. Dat is wel een stukje revolutie, al kun je het ook evolutie noemen, het zat er al een tijdje aan te komen, Apple kon er blijkbaar meer researchgeld in steken als ARM en Qualcomm samen.

ARM is 30 jaar oud. of eigenlijk al meer dan 35 jaar geleden begonnen de ontwikkelingen. Al in 1990 heeft Apple samen met bedrijf Acorn en VSLI Technologies (nu NXP) het bedrijf Advanced RISC Machines Ltd opgericht (met aandelen verdeling 43% Acorn / 43% Apple / 6% VSLI). ARM stond origineel voor Acorn RISC Machines en dus de A is hernoemd van Acorn naar Advanced. Al in de jaren 80 werden de eerste ARM CPUs getest door Acorn en in 1988 voor de eerste in gebruik genomen. In 1992 heeft Apple in haar newton PDA voor de eerste keer een ARM CPU gebruikt in een Apple apparaat; 28 jaar geleden dus.

ARM is niet per definitie krachtiger dan x86. Verwar ook niet een M1 SOC met een ARM CPU. De M1 combineert zoveel op één SOC, zoals inderdaad een ARM CPU, maar ook GPU, aansturing RAM, security enclave, SSD controller, Thunderbolt controller, en daarop hebben andere ARM CPU makers als Qualcomm of Samsung nog geen passend antwoord. Maar ook bij Samsung en Qualcomm werken slimme koppen. Gaat zeker komen, maar we hoeven ook niet te denken dat het over en uit is met Intel en AMD op x86. They come back - ze weten wat hun te doen staat. Intel zit te klooien met het productieproces en overweegt nu bepaalde CPU's door TSMC te laten produceren (in plaats van eigen fabrieken). TSMC die ook voor AMD en dus Apple werkt. AMD laat zien dat sommige Ryzen 4000 modellen (voor de laptops) sneller zijn dan de M1 en er ook een lange batterij duur mogelijk is indien toegepast in een laptop. We zullen zien wat de Ryzen 5000 series gaat brengen.

[BeosBeing]

ARM is niet per definitie krachtiger dan x86.

Klopt, in het verleden was ARM minder krachtig, was ook niet nodig want het was een heel ander toepassingsgebied. Van dat in telefoons de ARM-chips toegepast werden, en die ontwikkelden tot smartphones is het toepassingsgebied van ARM veranderd, maar dat oude is er ook nog steeds.

Verwar ook niet een M1 SOC met een ARM CPU.

SOC is SOC maar het hangt heel erg af van wat je er allemaal in integreert. Qualcomm is ook wel op weg die kant aan het gaan, in samenwerking met Microsoft.

Intel zit te klooien met het productieproces en overweegt nu bepaalde CPU's door TSMC te laten produceren (in plaats van eigen fabrieken).

Intel krijgt het niet voor elkaar, ergens doen ze waarschijnlijk iets fundamenteel fout, als gevolg van hun verstarring in de steeds grotere bureaucratie. Als ze inderdaad naar TSMC gaan is dat ook een revolutie, echter de vraag is of we daar blij mee moeten zijn.
<edit> TSMC zal flink moeten investeren in nieuwe FABs en de vraag is of ze hun proces 1:1 daar ook kunnen implementeren. </edit>
Wie kan er dan nog concurreren met TSMC om hen scherp te houden en monopolieprijzen te voorkomen.

AMD laat zien dat sommige Ryzen 4000 modellen (voor de laptops) sneller zijn dan de M1 en er ook een lange batterij duur mogelijk is indien toegepast in een laptop. We zullen zien wat de Ryzen 5000 series gaat brengen.

Apart eigenlijk dat je dat nu zo stelt. x86 heeft nog steeds wel de kroon maar is niet meer onaantastbaar. Laten we hopen dat AMD financieel sterker wordt en groeit naar en marktaandeel van 30-35% ten koste van Intel, en dat ook ARM een dergelijk aandeel verkrijgt als Qualcomm haar volgende "laptop"-soc uitbrengt.

[Reactie gewijzigd door BeosBeing op 23 juli 2024 01:24]

[Mooraalkikker]

Volgens mij kan het wel degelijk een revolutie zijn? Wanneer dit aanslaat en andere fabrikanten ook overstappen op ARM processoren, kan het landschap van laptops er wel degelijk anders uitzien.

Microsoft heeft het toen geprobeerd en was wellicht te vroeg. Mocht Apple hierin slagen en de rest van de PC markt hierin meesleuren, dan vind ik het wel degelijk een revolutie; Maar dat is mijn persoonlijke mening.

Met ARM processoren is nog zoveel mogelijk, vooral op zuinigheid. Zou wat zijn als je uiteindelijk een compacte, krachtige laptop hebt die 24 uur mee kan op 1 acculading en ook niet bloedheet wordt. Iets wat ik met de x86 architectuur niet zie gebeuren.

[Reactie gewijzigd door Mooraalkikker op 23 juli 2024 01:24]

[RoyK]

Ik ben totaal geen Apple fan, maar het verbaasd me dat Tweakers hier zo weinig aandacht of prioriteit aan geeft. Raar.

Dit is toch mind blowing dat ARM en alles dicht bij elkaar op een SoC laat zien wat de mogelijkheden zijn. Ik vind mijn grote computer kast ineens best wel stom

Ondertussen hebben we op het forum hier al uitgebreid over gesproken en zijn er tientallen al dan niet meer mooie en uitgebreide video reviews op YouTube te vinden. Redactie tweakers: boot gemist!

En dit is pas het begin. Dit zijn de machines die mobiel gericht zijn of voor de instappers. De wat meer desktop versie gerichte SoCs moeten nog komen.

De M1 verpletterd gewoon tot nu toe bijna alles wat hiervoor uit is gebracht. En zelfs tegen een iMac met een i9 configuratie staat het zijn mannetje of doet het zelfs iets beter.

En dat zonder koeling! en voor een handvol aan watt. Een directe vergelijking had de iMac ruim 125 watt nodig om hetzelfde te doen waar de M1 slechts 5 watt voor nodig had.

En zelfs programma's die nog niet geupdate zijn voor de M1 doen het prima tot zelfs beter onder Rosetta 2.

De geruchten zijn reeds dat Apple voor de Mac Pro aan een 32 core versie werkt. Laat ik een gokje wagen dat ze voor de desktop versies een 12 en een 16 core versie gaan lanceren. Met dus respectievelijk 6 of 8 high performance cores. Misschien met een klein beetje koeling zodat ze nog iets meer kunnen.

Ik ben stiekem wel benieuwd hoe de vergaderingen bij Intel en AMD waren de afgelopen weken toen ze zagen hoe Apple met hun eerste M1 SoC zijn billen afveegt met de rest van het computerlandschap.

Ik vind zelfs dat Apple prijs technisch hele interessante machines neer heeft gezet. Want laten we eerlijk zijn. Als je een computer nodig hebt zit je met een Mac mini die amper wat verbruikt, muisstil is, er slick uitziet, je een fantastisch OS aanbied en sneller is dan zo een beetje alles wat je kan kopen voor 'slechts' 699 euro. Monitor, draadloos toetsenbordje en muis.. en je desktop is een kunstwerkje.

Laat ik een gewaagde uitspraak doen. Ik denk dat Apple het spel heeft uitgespeeld.

• Bouwen zelf de producten
• Bouwen zelf de chips
• Bouwen hun eigen OS over de hele line producten

ze hebben nu alles in huis om alles met elkaar te combineren en kunnen iets neer zetten waar geen enkel ander bedrijf aan kan tippen.

Ik ben 4 jaar geleden over gestapt van Apple naar PC omdat Apple gewoon geen interessante machine meer voor me was qua configuratie. In 2021 wil ik updaten naar een nieuwe computer en begint Apple weer een interessante speler te worden!

Heel erg nieuwsgierig naar volgende updates van Apple. En ik hoop dat Tweakers vanaf nu er wat meer bovenop zit

[Wulfklaue]

> Ik ben totaal geen Apple fan, maar het verbaasd me dat Tweakers hier zo weinig aandacht of prioriteit aan geeft.

Idem. Maar je moet geen fan zijn, om prachtige technologie revolutie te kunnen waarderen. Ja, iedereen dat wel dat ARM richting desktops kon gaan maar niemand dat zijn voeten in dat heet water wilde stoppen.

Want een desktop ARM CPU produceren is 1 ding. Het actueel interessant maken met goede x86 comptabiliteit ( zodat je niet gans die massieve x86 software catalogus verliest ) dat is een ander ding. Microsoft heeft zich ook al een paar keer pijn gedaan op die steen. Windows Mobile, Windows RT, ... en hun brakke x86 software emulatie.

Apple's richting is gezet. We gaan 8+4,12+4,16+4 en andere configuratie gaan zien van de M1. Laat staan volgende evoluties naar M2, M3 ...

Apple is nu de 3de grote laptop/desktop? concurrent op de markt.

> Ik ben stiekem wel benieuwd hoe de vergaderingen bij Intel en AMD waren de afgelopen weken toen ze zagen hoe Apple met hun eerste M1 SoC zijn billen afveegt met de rest van het computerlandschap.

Ik denk dat bij AMD de reactie minder groot zal zijn. Ze hebben nog altijd de stap naar 5nm te doen en de 5000 series toont een massieve IPC gain in single thread performance. M.a.w, vanuit AMD hun POV zullen ze minder schrik hebben. Ja, ze lopen achter op Apple maar op gebied van IPC / Core kunnen ze Apple bijbenen in Januari. In januari zal AMD met de 5000 series Laptop CPU's uitkomen. Zen 2 -> Zen 3, nog altijd op 7nm.

Apple hun enorme voordeel is dat ze bijna jaar extra tijd om op 5nm producten te draaien en uitbrengen, want AMD gaat niet in januari een nieuw 7nm laptop CPU uitbrengen om 6 maand later nog een nieuwe generatie 5nm uit te brengen. Je zou de laptop makers hun haren zien uittrekken *lol*. En ik lees dat AMD eerst naar 6nm zou gaan omdat Apple de meeste van de 5nm productie ingekocht heeft.

Intel: Ja, die vergadering zal slikken geweest zijn. Ze hebben eindelijk een product op 10nm dat "werkt", en de single thread is ok. Maar op gebied van de M1 liggen ze nog grondig achter. En aangezien de hell dat Intel doorgaan heeft om 10nm werkbaar te maken ( tot op het punt dat ze niet eens meer dan 8 cores kunnen uitbrengen op de desktop markt wegen te hoge failure rates ).

AMD zat al op Intels achterste. Nu verliest Intel ook Apple als klant en hebben ineens een zware concurrent extra, want de x86 laptop makers gaan ook niet lachen als Apple hun marktaandeel verhoogt op gebied van laptops ( wat extra druk op Intel plaats ).

Laat staan als Apple een 8 ( performance core ) of 12 ( performance core ) versie uitbrengen. Of 32 Core voor de 20.000+ Euro high end rendering systemen.

Als we de mindfactory cijfers zien, is AMD iedere maand 75, 80+ producten vs Intel CPU verkoop, dat voor meer dan een jaar. Nu komt Apple op de laptop markt, de markt dat Intel stevig in hun handen had, tot AMD met hun 4000 series afkwam. En nu komt Apple van "hello, we willen ook wel een groter stukje van die taart". Weer een "veilig" Intel markt dat nu volop concurrentie ziet.

OEM's staan volgende mij de volgende op de lijst. Op gebied van Server markt is Intel ook niet meer aan het lachen met AMD's EPYC.

Concurrentie:

Intel is echt veel te lang op hun achterste blijven zitten en nu ga je van een bijna monopolie, naar 2 sterke concurrenten. En Apple heeft aangetoond dat desktop performance met ARM perfect mogelijk is.

Qualcomm, Samsung en andere ARM makers zullen ook beginnen te denken: Waarom kunnen we dat niet. Als we onze ARM cores op een hogere frequentie draaien + een hogere TDP dan in een smartphone, dan kunnen we toch ook desktop CPU's maken.

Dat laatste is wat ik verwacht. Dat we terug gaan naar de oude tijd van PC vs Amiga, waar je meerdere verschillende architecturen gaat zien concurreren voor dezelfde markt. En ik ben zeker dat Qualcomm, Samsung en co, ook die grote markt willen aanboren. Want het is niet enkel laptops ... desktop, servers, massieve cluster. Als de software word aangepast om makkelijk met ARM te werken, dan opent de deur voor vele nieuw CPU makers.

Intel: May you live in interesting times

[Blokker_1999]

Maar waarom zou Apple in 2021 ineens wel weer interessant worden op gebied van configuratie? Het is nog afwachten wat hun high performance machines gaan doen de volgende jaren. Ikzelf heb bij het zien van Apple producten de afgelopen jaren altijd gevreesd voor het steeds minder modulair zijn van hun systemen, dat je steeds minder zelf kunt vervangen of upgraden. En dat maakt Apple voor mij dan weer net een minder interessant platform. Waarom vandaag honderden Euro uitgeven aan een upgrade die je zelf voor minder kunt doen, maar ook voor een upgrade die je vandaag nog niet nodig hebt maar mogelijks binnen 3 jaar wel.

[Shark.Bait]

Ik denk niet dat je het geheugen van een moderne mac dat in de M1 CPU zit zelf gaat verwisselen, tenzij je een hi-tech robot hebt thuis hebt die dat voor je kan doen.
Modulair idee is heel erg leuk, maar geintegreerd is de weg vooruit. Al sinde de jaren 90 vorige eeuw wat PCs betreft; Vroeger kon je zelf een harde schijf controller in je PC zetten, tegenwoordig word de SATA je opgedrongen. Vroeger kon je zelf een geluidskaart erin zetten, tegenwoordig is alles geintegreerd. Vroeger had ik mijn eigen token ring netwerk kaart, toen werd het langzamere ethernet dat op het moederboard geintegreerd. Nu nog de laatste bastions: geheugen en harde schijf en je computer is een broodrooster geworden waar je niets aan kan doen omdat alles geintegreerd is.

[Gustaaf437]

Voor heel veel componenten is het niet erg dat ze ergens vast zitten natuurlijk. Maar bij een SSD is dat een ander verhaal, omdat hij vrij hard kan slijten. Met geheugen is het zo dat je goedkoop kunt beginnen en na 5 jaar je computer nog eens kan reanimeren met een paar reepjes extra of met grotere repen.

Apple heeft zich 2 jaar terug weer uitgesproken voor een modulaire Mac Pro. Die beginnen nu bij 32GB RAM, maar zijn uit te breiden naar 1,5 TB. Voor de meeste (semi-)professionals die nu 4K video bewerken is 64 of misschien 128 GB echt wel genoeg, maar als je over een paar jaar 8K gaat bewerken dan heb je eigenlijk alleen meer geheugen nodig. De rest van je computer is al krachtig genoeg. Ik ben dus benieuwd hoe Apple dit gaat doen. Andere PC-bouwers zullen zich hier ook over moeten gaan buigen.

Bij goedkope computers < € 1000,- vind ik het niet zo erg dat alles vastzit (behalve misschien de harde schijf). Bij duurdere modellen is dat echt wel een probleem. Zeker ook met accu's die tegenwoordig niet zelf meer vervangen kunnen worden. Mijn 8 jaar oude MacBook Pro doet het nog fantastisch. Qua CPU echt niet veel langzamer dan de machines van vandaag. Na 4,5 jaar was de HDD op, zelf vervangen. Geheugen al een upgrade gegeven met goedkope Dimms na aanschaf, werkt prima. Nu was ook de accu op en die ook maar eens vervangen. Machine kan nog zeker 5 jaar mee voor bijna eigenlijk alles. Alleen 4K video-bewerking en de nieuwste games gaan niet zo lekker, maar dat is ook niet mijn gebied.

Apple heeft helaas al heel veel van die vrijheid (in mijn ogen onnodig) weggenomen. Mede daardoor probeer ik mijn oude Macs ook nog wat te rekken. Nu vind ik zelf Apple's systemen vele malen fijner dan Windows of een Linux Desktop. De kans dat is overstap is dus klein. Maar het is wel de vraag wat de rest van de industrie gaat doen. Als er zoveel meer mogelijk is met alles dichtgooien, gaat iedereen dan mee of blijft de consument toch liever zijn vrijheid houden en blijven fabrikanten modulair bouwen?

[Shark.Bait]

Ik vermoed dat we mee gaan. Nu nog mopperen en zeiken, daarna zal het verstommen; Mooie is Samsung. Apple uitlachen dat ze de oplader weglaten, maar nu gaan ze het zelf ook doen.

[CyberMania]

Ik werk nog steeds op een MacBook Air 13 inch van mid 2012. Draait allemaal nog goed (behalve nu geen Big Sur meer). Ik hoop er precies 10 jaar mee te doen en dan te vervangen door een nieuwe die weer 10 jaar mee kan. Enige wat ik tussendoor heb moeten vervangen is de accu (na 6 jaar).

[Reactie gewijzigd door CyberMania op 23 juli 2024 01:24]

[Shark.Bait]

Ik denk dat we die vrijheid kwijt gaan raken; ik hoor het al bij de autofanaten; tegenwoordige auto's zijn veel lastiger te maken dan de auto's van voor het computer tijdperk. Monteurs hebben tegenwoordig ook al een laptop nodig om aan de auto te hangen voor finetuning (als voorbeeld)

[Reactie gewijzigd door Shark.Bait op 23 juli 2024 01:24]

[nehal3m]

Ik heb exact dezelfde laptop en heb de accu ook zo'n 4 jaar geleden vervangen. Ik loop er nu tegenaan dat het laadcircuit zich niet meer netjes gedraagt: Hij detecteert lang niet altijd de MagSafe-lader en soms rapporteert hij te laden, totdat je de lader los trekt en ineens blijkt dat je al die tijd gewoon op de accu hebt gewerkt.

Ik hou er een PC naast, maar misschien tijd om deze eens te vervangen, en dan denk ik óf een nieuwe Air, of ik sla een volledig andere richting in met System76 of een 2ehands ThinkPad.

[BugBoy]

Het grootste nadeel van een vastgesoldeerde SSD vind ik dat je al je data kwijt bent als er ook maar iets stuk gaat. Het is namelijk vrij standaard dat ze je volledige mainboard vervangen. Voorheen zette je de SSD over en was je meteen weer operationeel. Nu zit je vast aan een volledige herinstallatie. Upgraden van een laptop doe ik toch vrijwel nooit, dus dat is in mijn geval niet spannend. In mijn afgelopen 3 laptops heb ik zonder uitzondering een keer een mainboard vervangen (2x Dell, 1x Apple). Tot nu toe was ik binnen 10 minuten weer operationeel.

Bij de M1 moet ik een herinstallatie uitvoeren en ook Time Machine heeft Apple niet meer lekker voor elkaar. Voorheen had ik een Time Capsule en dus altijd lokaal een up-to-date backup. Nu moet ik third-party cloud diensten gaan gebruiken als ik een up-to-date backup wil. Of een third-party NAS, of geklooi met een externe harde schijf. Het is jammer dat Apple hier geen toegankelijke oplossing voor heeft.

[nehal3m]

Ik heb anders gewoon een paar PCI-e en PCI-slotjes waar ik in kan drukken wat mijn hartje begeert. Even los van of het wenselijk is.

[Shark.Bait]

in het begin was het qua DMA en IRQ een gezever om mijn SCSI aan de praat te krijgen en de IDE/SATA uit te zetten, maar nu gebruik ik alleen nog maar SATA, hetzelfde met geluidskaarten; weg gravis ultrasound, soundblaster en hoera vage-onbekende-geluidschip op mn mobo. Nu si ser dus nog gemor en gezever, dat zal mettertijd verdwijnen.

[nehal3m]

Daarom zeg ik, even los van of het wenselijk is. Ik gebruik ook onboard geluid en SATA, maar als ik het anders zou willen kan dat.

Ik denk ook dat het voor de meeste mensen op termijn gewoon zal verdwijnen, 90% van de consumenten geeft er geen zier om als de browser het maar doet.

Echter is een computer voor mij als tweaker als een vrachtwagen.

[mkools24]

Het is wel een heel mooi verkooppraatje wat je hier wegschetst natuurlijk, alles enkel in het voordeel van Apple. Het zal ook best revolutionair zijn hoor zonder twijfel maar alles wat je hier verteld moet zich in de praktijk tijdens dagelijks gebruik ook nog maar uitwijzen. Leuk dat in de benchmarks alles verslagen wordt maar dat zegt niet altijd zoveel.

Dit soort retorieken doet me altijd denken aan die nieuwe elektrische auto die nu echt 500 km rijbereik heeft. En dan is het winter en hang ik na 250 km alweer aan de laadpaal.

En ja Apple bouwt alles zelf maar je komt wel in hun omheinde tuintje terecht. Je kunt niet even Windows of Linux installeren op dat ding en dat is toch wel een zware beperking waardoor ik hem al niet zou kopen. En ook weer geen USB-C. Dat is toch wel een klein drama daar begrijp ik echt werkelijk waar helemaal niks van. #donglelife.

En dan het design, het ziet er toch redelijk verouderd uit voor zo'n nieuw apparaat en het oog wil toch ook wel wat. Dus nee dank je, als ik dan toch een nieuw mobiel werkpaard nodig heb koop ik wel een laptop met Ryzen CPU. Die zijn snel zat en dan sla ik al die beperkingen over en heb ik direct veel meer keuze.

[DLeijen]

Weer geen USB-C? Alle poorten op de Air en de Pro zijn USB-C (USB4/Thunderbolt3).

[4bit]

Er zitten toch gewoon USB-C poorten op?

[Shark.Bait]

#Donglelife? ik heb bijna al mijn USB-A kables vervangen door USB-C varianten-geen dongles nodig. Alleen nu nog USB-C memory sticks kopen voor die paar keer per jaar dat ik dat nodig heb.

[ochhanz]

Dit is toch mind blowing dat ARM en alles dicht bij elkaar op een SoC laat zien wat de mogelijkheden zijn. Ik vind mijn grote computer kast ineens best wel stom

, eens mindblowing en knap, maar niet altijd zo praktisch. Best wel een groot nadeel als opslag op de SoC vast zit om een voorbeeld te noemen. En voor desktops is het al helemaal een nadeel als modulariteit geheel wegvalt.

Ik ben stiekem wel benieuwd hoe de vergaderingen bij Intel en AMD waren de afgelopen weken toen ze zagen hoe Apple met hun eerste M1 SoC zijn billen afveegt met de rest van het computerlandschap.

, met AMD 4800u etc valt dat reuze mee, met Intel wel bij multithreading.

[BugBoy]

De performance per Watt is bij de M1 ook echt een stuk beter dan bij AMD. Voor je thuiscomputer boeit je dat wellicht niet zoveel, maar voor grootschalige inzet (bijv. datacenters) kijken ze erg uit naar meer performance/watt...

[ochhanz]

Het is beter maar gezien bijv de nieuwe xps 13 al 13-14 uur batterijduur krijgen bij reviews (https://www.windowscentral.com/dell-xps-13-9300-review, bijna 4 uur langer dan vorig model) geeft wel aan dat we zelfs bij Intel laptops flinke groei efficiency gaan zien (uiteraard kan een deel ook komen door optimalisatie aan Dell's kant, maar meer dan een uur zal dat niet zijn).

Interesse vanuit grootschalige inzet kan ik niet beoordelen, kan me inderdaad voorstellen dat het daar nog wat interessanter voor is (mits de prijs/servicing ook concurrerend is).

[BugBoy]

Het is niet alleen de desktopmarkt waar er grote kansen voor ARM zijn. Juist de efficiency van ARM64 is een groot goed voor datacenters.

Je ziet dat Amazon al ARM aanbied in AWS, waarbij je tegen 45% lagere kosten je code kan laten draaien. Aangezien vrijwel alle moderne talen (Rust, Go, .NET, Java, Python, JavaScript, ...) ook direct op ARM kunnen werken is het voor veel programmatuur ook geen enkel probleem. En dergelijke cost-saving is flink als je veel reken-intensieve toepasssingen hebt. Ook MS steekt heel veel energie in het verbeteren van .NET Core op ARM64. Dat is echt niet alleen voor IoT oplossingen, maar ook voor toepassingen voor in het datacenter.

[armageddon_2k1]

https://arstechnica.com/g...s-mac-silicon-revolution/
https://www.tomsguide.com/reviews/macbook-air-2020-m1
https://www.wired.com/review/macbook-air-m1-2020/

Alle drie noemen ze het een revolutie. Dus, ben benieuwd waar jij je salty commentaar op baseert.

Anyway, ik vind het interessante ontwikkelingen. Het is weer eens wat nieuws in de wereld en toont lef. Ben benieuwd hoe dit gaat lopen.

[Reactie gewijzigd door armageddon_2k1 op 23 juli 2024 01:24]

[svenk91]

Het is wat nieuws voor Apple, maar zelfs voor hun niet de eerste architectuur wijziging. MS heeft de boel al geport naar ARM, Linux werkt op een hoop architecturen (Android werkt ook op ARM en X86). Ik vind de vraag dus wel terecht of dit een revolutie is, zeker gezien het gebruik van het apparaat niet eens zo wezenlijk veranderd, het verbeterd wel dus ik zou evolutie ook niet misplaatst vinden.

De bewoording vind ik ook wat salty ja, maar ik snap de twijfels bij het revolutie noemen.

[laptopleon]

Het zit hem niet zo zeer puur in de overstap naar een ander cpu-platform, maar in het feit dat Apple nu zowel de software als de hardware compleet op maat kan maken. En dat ook doet. En dat daar ook duidelijk mooiere presentaties uit komen qua optimalisatie, efficiëntie, warmte/koeling/batterijgrootte.

Niemand anders heeft dat / kan dat. Het is op zijn minst interessant om te zien, ook voor niet-Apple-gebruikers.

[Mizgala28]

Het is een beetje van beide, het is niet absoluut evolutie maar ook niet revolutie, het is afhankelijk van hoe je ernaar kijkt een beetje van beide.

Apple had al ervaring met overstappen van platform A (PowerPC) naar platform B (Intel), en nu herhalen ze dat weer dus eventuele fouten die ze bij de eerste poging hebben gemaakt, konden ze nu eventueel beter doen of voorkomen.

Voor Apple is dit een evolutie.

Als ik kijk naar wat Apple hier voor elkaar kreeg kun je dit als een "revolutie" zien, dit is een first gen product dat nu al op veel fronten vele malen beter is dan alles ervoor, het helpt natuurlijk ook dat Apple een gigantische zak geld heeft ter beschikking, maar zelfs dan kon dit misgaan.

En toch hebben ze succesvol een eigen chip gemaakt die niet onder doet voor wat er nu op de markt beschikbaar is, ik ben dan ook vooral benieuwd naar wat de toekomst brengt met volgende generaties van deze chip, vooral wat de desktop varianten (iMac en de Mac Pro) gaan bieden.

_{bovenstaande is een mening... dat zeg ik maar even voor de zekerheid}

Ik ben zelf geen Apple user, maar het valt wel vaker op dat Apple iets oppakt en beter doet dan de pogingen van andere bedrijven ervoor, en zo alsnog de concurrentie een reden geeft om iets wat eerder mislukt was, alsnog opnieuw te proberen.

[Reactie gewijzigd door Mizgala28 op 23 juli 2024 01:24]

[musje83]

maar het valt wel vaker op dat Apple iets oppakt en beter doet dan de pogingen van andere bedrijven ervoor, en zo alsnog de concurrentie een reden geeft om iets wat eerder mislukt was, alsnog opnieuw te proberen.

Ja, dat is Apple's MO: De markt constant heel scherp in de gaten houden en daar één van twee vervolgstappen op zetten:

- Bij succesvolle uitrol bij concurrenten implementeert Apple het later op hun eigen manier in hun eigen eco-systeem
- Bij minder succesvolle uitrol bij concurrenten ontwikkelt Apple het verder door en brengt het pas uit op het moment dat zij er volledig achter kunnen staan

iOS en Android users buitelen al sinds 2007 over elkaar heen in discussies over welke voordelen/innovaties hun platform heeft ten opzichte van de ander, maar anno 2020 hebben beide kampen heel veel bij elkaar afgekeken en zijn ze min of meer identiek qua functionaliteit maar zijn beiden uniek genoeg en dicht bij hun oorspronkelijke filosofie gebleven.

Dat geldt in meer of mindere mate ook voor Mac vs Windows bijvoorbeeld.

[Blokker_1999]

Ik begrijp hem wel. Een revolutie is als je met iets nieuws afkomt dat de concurentie wegblaast.

Is dit nieuw? Niet echt. Microsoft timmert al jaren aan dezelfde weg. Windows RT tablets met Windows 8 voor ARM en sinds enkele jaren zijn ze ook met Windows 10 onderweg naar ARM gebasseerde systemen. Apple is dus ver van de eerste om het te doen, nieuw is het dus niet.

Blaast het de concurentie weg? Ook niet echt. Begrijp me niet verkeerd. De prestaties zijn zeer goed te noemen, maar de prestaties per watt of de batterijduur van de laptops zijn nu ook weer niet zo goed dat we het nog nooit gezien hebben.

Kan je spreken van een revolutie? Dat hangt dus hoofdzakelijk van je referentiekader af en je verwachtingen. Persoonlijk noem ik dit ook geen revolutie, maar gewoon een zeer goede prestatie.

[armageddon_2k1]

Allemaal leuk en aardig, maar meneer zei dat geen enkel andere tech-website het een revolutie noemt. Daar reageerde ik op.

Het ging helemaal niet om de inhoud

[armageddon_2k1]

Dat is niet wat ik zeg. Ik zeg toch niet dat het een revolutie is?
Hierboven wordt gezegd:
"Beetje jammer dit weer. op geen een andere tech website praten ze over revolutie."

En dat is niet waar.

[NouddeKroon]

Dit was een reactie op de opmerking "op geen een andere tech website praten ze over revolutie". Goed toch dat zulke onwaarheden worden weerlegt?

[Reactie gewijzigd door NouddeKroon op 23 juli 2024 01:24]

[PageFault]

Okay, ja dat klopt, in die context had ik het even niet gezien, excuses.

[bikabob]

ehhh overstap van x86 naar arm is minstens een revolutie

[PageFault]

Maar jaren geleden al gedaan door Microsoft... Niks nieuws toch?

[ITsEZ]

Verschil is natuurlijk wel dat Microsoft te maken had met matige prestaties en ondermaatse hardware. Bij Microsoft waren de RT tablets de “low end” devices waar je (in mijn ervaring) eigenlijk net te weinig mee kon. Die zijn dus ook nooit echt van de grond gekomen en vervolgens is ARM bij Microsoft stilletjes begraven.

Wat Apple hier doet is dus zeker wel revolutionair. Ze zien toekomst in ARM, maar zien ook dat de hardware beperkt was. Dus ze ontwikkelen een processor die 98% van de Intel laptops compleet wegvaagt. Dat is geen low end probeersel meer, dat is gewoon een revolutie in processor land.

[theduke1989]

Dat is alsnog geen revolutie maar echt een evolutie.

Tesla is toch ook geen revolutie. Of is dat voor jou ook een revolutie?

[orange.x]

Wat maakt iets dan wel revolutionair? Voor de iPhone bestonden er ook al smartphones die "complete" softwarepakketten hadden maar gebrekkige userinterface hadden. Daar was de iPhone en sindsdien weten we echt niet beter dat een mobiel op die manier werkt met touchscreens.

Dan kan je zeggen: ja, maar je kon al een tekstverwerker draaien, je kon al emailen vanaf je telefoon en bellen en berichten sturen, dus wat Apple deed met de iPhone is een evolutie, het is puur een softwarematig iets met een kleine hardwarematige verandering.

Wanneer is dan iets revolutionair. Toen ze van paard en wagen naar de auto gingen, is dat dan een evolutie of een revolutie? Het blijft tenslotte vervoer toch? Maar net even anders...

Feit is dat wat Apple hier neerzet nog niet eerder zo vertoond is. Microsoft had inderdaad al ARM gebruikt maar die apparaten waren niet vooruit te branden want wat Microsoft doet is software maken en niet of nauwelijks hardware (paar devices daargelaten). Wat Apple al jaren doet ie zelf processoren ontwerpen en daar zijn ze behoorlijk goed in geworden. Zo goed zelfs dat ze dus straks geen afhankelijkheid meer hebben van een Intel maar gewoon hun eigen koers kunnen varen. En die is als je de mobiele prestaties bekijkt van de telefoons echt niet onverdienstelijk. Blijft alleen allemaal zo takkeduur.

[divvid]

de vraag is: wat is duur. Ik tik dit op een MBP uit 2014. OK, toen high end met een bak geheugen, maar nu nog dagelijks met genoegen in gebruik voor soms best heavy loads. Destijds was dat ding 2200 euro, dus ~700 euro per jaar afschrijving als je uit gaat van 3 jaar. Een paar jaar geleden kocht vrouwlief een Asus voor zo'n 1000 euro, ongeveer dezelfde specs als de MBP qua geheugen en SSD, en zelfs een quad core i7 ipv de dual core i7 van de MBP.
Na nog geen twee jaar was het over met dat ding, het ene na het andere viel uit en liep hij regelmatig vast, ws door brakke hardware Dus toch weer een nieuwe. Ze is nu dus dik over die 2200 euro heen terwijl ik rustig ga wachten op versie M2
Nu is N=1 geen vergelijk, maar toch doe ik zelf liever langer met m'n hardware.

[ROKO608]

Tja... toevallig is dit enkel een ervaring...? Zelf heb ik een BTO i7 laptop van €1500,- uit 2014 die gaat nog als een tierelier! Nooit geen problemen mee gehad. Een Apple heeft wel als voordeel dat het na zoveel jaar een stuk meer waard is (voor de Apple liefhebber dan). Heb zelf ook nog een hele oude asus laptop staan uit 2006 ofzo. Die werkt zelfs ook nog prima (tenminste als je er nu een lichte Linux versie erop draait). Werderom ook nooit geen problemen mee gehad.

Het scheelt natuurlijk ook hoe je met die apparaten om gaat. Veel gevallen die bijv. lucht ventilatie onbedoeld afdekken waardoor ze snel oververhit raken en daardoor sneller defect raken. Zou kunnen....

[Isheara]

Mijn MBP (late 2013) heeft net weer een OS update gekregen, gratis en voor niks, evenals al regelmatige updates van de Apple office suite (numbers, pages, keynote). Vergeet dat ook niet mee te tellen in de prijs van je Windows machine...

[ROKO608]

Begon met Windows 8 vooraf geïnstalleerd en kreeg toen gratis een upgrade naar 10.
Bedoel je dat...?
Office suite Apple etc daar zijn voldoende alternatieven voor die gratis zijn of heel weinig kosten inclusief updates.

Snap je punt niet zo in deze

[Reactie gewijzigd door ROKO608 op 23 juli 2024 01:24]

[Lieutenant C.]

Is het inmiddels standard policy dan van Microsoft om nieuwe Windows releases gratis uit te rollen? Zou ik wel mooi vinden namelijk, dan kan ik mijn oude Acer met Win7 nog even updaten...

Alle gekheid op een stokje, het punt dat hier gemaakt wordt is dat OSX al behoorlijk lang niet meer als betaalde versie uitgebracht wordt. Jekunt het gewoon niet kopen, als consument iig. En als ik nu een macbook op de kop tik uit 2014 die jaren in de kast heeft gestaan, en waar Yosemite of zo nog op draait kan ik die dus per definitie gratis upgraden naar de laatste ondersteunde OSX versie, dat zie ik Microsoft met Windows dus niet doen. Kan ik ze ook niet kwalijk nemen, is immers hun primary product, waar bij Apple de hardware dat is, maar er zit dus wel degelijk een verschil. Misschien dat je het punt dat @Isheara maakte zo beter begrijpt?

[ROKO608]

Jazeker
Ik heb het enkel over mijn eigen situatie en ervaring...
Voor windows 7 had je allang een gratis upgrade gegeven als je dat had willen doen lijkt me... https://www.schoonepc.nl/...date_naar_windows_10.html . Windows heeft volgens mij allang niet meer de focus bij MS om aan te verdienen. Dit doen ze o.a meer met alle cloud diensten enz. Ook kun je tegenwoordig Windows 10 al voor een paar tientjes aanschaffen (grijs) en gaan ze volgens mij uiteindelijk de kant van Apple op wat betreft updates/upgrades.

Het maakt me verder eigenlijk helemaal geen bal uit.... Kosten voor Apple of een andere goede laptop met Windows, Linux, ChromeOS. Ze kunnen allen even betrouwbaar zijn en degelijk (daar ging het hier juist om). Apple is gewoon meer waarde vast vanwege het Apple ecosysteem. Maar dat voordeel heb je pas als je deze eerst wilt verkopen zonder dat je hem zelf helemaal hebt versleten.
Het aller belangrijkste is en blijft dat het een persoonlijke keuze is. Waar wil je het voor toepassen, budget, wat zijn je eisen, welk systeem ben je gewend of vind je prettig werken etc....

Ik ben het er gewoon niet mee eens dat een Apple vanzelfsprekend langer mee gaat. Overgang van Apple naar x86 zorgde er ook voor dat het RISC niet meer werd ondersteund. Dat gebeurt geheid ook met ARM. En dan nog niet te spreken over standaard upgrades naar een nieuwere versie Os die ervoor zorgde dat je systeem trager werd zodat je een nieuwe wilt/moet kopen of je dure hardware moet gaan upgraden. Helemaal als je verdienmodel hardware is... . Dit laatste geldt eigenlijk ook voor in het algemeen .

[Reactie gewijzigd door ROKO608 op 23 juli 2024 01:24]

[divvid]

Hier net zo, de dell laptop uit 2010 die als ontwikkelserver wordt ‘misbruikt’ doet het ook nog gewoon.

Wat ik eigenlijk bedoelde is dat je bij een mac er vanuit mag gaan dat je een jaar of vijf! consequent plezier voor je geld hebt.

[orange.x]

Nou ik kan je ervaringen voorlopig ook prima beamen hoor Heb zelf een Macbook Pro gehad die wel van aluminium was maar nog voor de unibody en daar ook 5-6 jaar mee gedaan en nog kunnen verkopen. En heb vorig jaar rond deze tijd mijn 27" iMac van 2009 verkocht na dus 10 jaar ongeveer waarbij ik alleen de videokaart 2x in de oven heb moeten leggen. Maar verder naast de SSD upgrades nooit echt een centje pijn gehad, ja, de Macbook Pro had in garantie ook eens een videokaart vervangen gekregen herinner ik me.

En alle iPhones die hier in huis gekomen zijn en niet gejat zijn of gevallen en nu een barst hebben werken nog allemaal ware het niet dat de accu's wel redelijk op aan het gaan zijn. Maar mijn ervaring met Apple an sich is ook zeer positief hoor. Alleen stond ik dus vorig jaar op een tweesprong omdat ik wel een nieuwe computer nodig had en wilde ook weer meer gamen. En van een 27" ga je niet terug naar kleiner dus een iMac weer zou waarschijnlijk 3-4x duurder geweest zijn dan de Windows PC incl scherm waar ik nu mee werk. Het is in die zin niet per se een slechte investering maar ik had op dat moment gewoon niet het geld er voor over om zoiets te kopen. Dus duur is zeker relatief, en gemiddeld gaat het allemaal best lang mee (ook al ken ik andere verhalen hoor uit de directe omgeving). Alleen aanschaf is altijd even een dingetje. Maar als je niet veeleisend bent en uit de voeten kan met de relatief goedkopere lijn dan zou ik dat nog zeker aanraden.

[Fireshade]

Soms zijn die ervaringen ook exemplarisch natuurlijk. Ik tik deze post ook op een Dell laptop uit 2008. Dit ding wil ook maar niet dood, dus tja, dat kan dus ook.

[josttie]

Ik heb een laptop van 800€ en die draait ook al 4 jaar prima... Dus geen idee waar je het over hebt. Ik kan vast ook wel anecdotes bij elkaar rapen hoe een 2500€ kostende macbook na 2 jaar overlijdt.

[Dhrax]

Tjah iets met brillen en de kleur roze

[divvid]

Gelukkig loop ik daar niet mee rond. Ik kijk wat voor mij werkt en maak dan een keuze. Privé is dat een mac, zakelijk een win10 lt.

[ochhanz]

Windows laptops kunnen ook jaren meegaan. We hebben hier een aantal budget laptops (600 euro) en die gaan minstens 5-6 jaar mee tot nu toe (en gebruik als tablet ook nog een Surface Pro 1). Je vrouw had waarschijnlijk pech of een slecht model (elk merk heeft slechte modellen gehad ook Macbook Pro's, denk bijv aan de keyboard problemen van vorige modellen).

[MatthijsZ]

Blijkbaar hebben we verschillende opvattingen over evolutie en revolutie

De Franse revolutie was ook niet de eerste keer dat mensen onthoofd werden of dat er onvrede was over de regerende macht.
Wat het een revolutie maakt is de impact die het teweeg brengt, de overgang van het ene tijdperk naar het andere

Microsoft had als eerste Arm laptops. Klopt. Maar dat waren experimentjes die niet van de grond kwamen. Langzaam en geen externe ondersteuning
Apple trekt zijn hele ecosysteem mee: alle developers werken aan ARM versies. Bovendien is de processor in veel gevallen sneller dan die van de reuzen Intel en AMD.
We gaan naar een nieuw tijdperk: post-Intel

Daarom is Apple-arm wél een revolutie en Microsoft-Arm niet.

[efari]

zie eens https://images.anandtech.com/doci/16226/perf-trajectory.png
de stap die intel jaarlijks maakt (blauwe vierkantjes) kan je evolutie noemen,
de stap die apple (SOC dan) jaarlijks maakt (grijze cirkeltjes) kan je evolutie noemen,
maar de stap die de laptops nu maken is een sprong van de 1ne lijn (intel) naar de andere lijn (apple), en dat noemen we een revolutie. (zeker omdat deze nieuwe lijn véél sterker stijgt, en de verwachting dus is dat die in de toekomst zo zal blijven stijgen ivm de vorige lijn)

[Reactie gewijzigd door efari op 23 juli 2024 01:24]

[Metten]

Tesla heeft de EV populair, bruikbaar en gewild gemaakt en andere fabrikanten volgen het voorbeeld. Dat kan je best een revolutie noemen, net als de M1 processor in Macs: de performance per watt is méér dan 100% gestegen ten opzichte van x86 CPU’s.
Dat de eindgebruiker er weinig van merkt behalve dat zijn laptop sneller is, minder herrie maakt en langer mee kan op de accu, is een zeer grote verdienste van Apple. Feitelijk is de term evolutie dus een compliment

[gaskabouter]

Volgens mij is general motors de eerste geweest die een ev de markt bracht. Meer dan drie jaar in productie geweest.

Dingen zijn veel minder vaak een revolutie maar veel vaker een goede uitwerking en dito marketing door een nieuwe partij.

[Gé Brander]

Ook niet waar. Al meer dan 100 jaar geleden waren er al elektrische auto's in productie...

[Reactie gewijzigd door Gé Brander op 23 juli 2024 01:24]

[gaskabouter]

Maar niet in massaproductie

[Isheara]

100 jaar geleden was er geen enkele auto in massaproductie...

[gaskabouter]

Nee. Ook niet die op stoom. En daarom is GM wel relevant en die van honderd jaar terug niet.

[xavalon]

Elektrische auto's reden al meer dan 100 jaar geleden rond. Sterker de eerste elektrische auto was er al in 1828 (!) maar de eerste in de praktijk bruikbare elektrische auto's kwamen rond 1880 op de markt. Het was Henri Ford die de verbrandingsmotor koos voor het Ford T-model en daarom werd de verbrandingsmotor de norm. Rond 1930 waren alle elektrische auto's wel verdwenen om 60 jaar later weer terug te keren.

Vanaf de jaren 50 is er geregeld een elektrische auto gemaakt, maar het duurde nog tot de jaren 90 voordat de EV1 door General Motors op de markt werd gezet. De EV1 was enerzijds een succes, maar door de olie-industrie en het politieke klimaat in de USA in de jaren 90 de nek omgedraaid. Zoek maar op de documentaire "Who Killed the Electric Car?" uit 2006. De EV1 kon je niet kopen, maar alleen leasen, ook al ver vooruit in die tijd. General Motors heeft de EV1 teruggehaald bij de leaserijders en letterlijk door de schreders gehaald.

[Reactie gewijzigd door xavalon op 23 juli 2024 01:24]

[sbmuc]

Om wikipedia te quoten “Een revolutie is een plotselinge radicale omslag of verandering. “. Er waren al elektrische auto’s ver voor tesla echter heeft Tesla de volledige markt op zijn kop gezet en de EV revolutie in gang gezet. Geen enkele andere fabrikant heeft het werkelijk succesvol tot de markt kunnen brengen zoals tesla dat heeft gedaan.

Hetzelfde lijkt nu aan de gang te zijn met Apple en ARM processoren. Time will tell

[pofsok]

Het is natuurlijk lastig te bepalen wat nou echt een revolutie is, en wat evolutie. Naar ARM chips gaan is een logische vervolgstap is, en in principe krijg geen nieuwe functionaliteit krijgt ten opzichte van de vorige MacBook.
Maar als je het vergelijkt met andere manufacturers, voelt het wel als een revolutie. Met elke nieuwe generatie word de computer een paar procent zuiniger en/of een paar procent sneller. Apple is nu in een generatie gegaan naar een product wat vele malen sneller (in sommige use cases) is, en vele malen zuiniger. En deze generatie sprong is dus in niet te vergelijken met de evolutie van producten van andere fabrikanten.
En ja, of je dit een evolutie of revolutie noemt, dat hangt hoe je een revolutie definieert, en dus hoe groot een verandering moet zijn, en dat is per definitie subjectief.
Ze hebben in ieder geval een vooruitgang in performance en power-usage geboekt die niet in lijn licht met het verwachtingspatroon van voorgaande evoluties.
Voor mij is dit in ieder de eerste keer sinds een decennia dat ik wordt aangetrokken tot een Apple product, dus voor mij voelt het dat ze een product hebben afgeleverd met prestaties die niet in lijn lag met de verwachting wanneer ze intel (of AMD) zouden gebruiken.

[Ralph58b]

De ARM is inderdaad gewoon een evolutie maar wat Apple er omheen heeft gebouwd is een revolutie die met een x86 processor niet mogelijk is.

[PageFault]

Ze doen hetzelfde, alleen veel en veel beter. Dat waardeer ik van ze, maar revolutionair is het niet. Evolutionair: zeer zeker! Laten we hopen dat het hier niet stopt.

[Halo_Master]

Nou, wat Apple eigenlijk altijd anders doet is dat ze er 100% voor gaan.
Ze brengen niet ergens een aparte experimentele lijn uit, naast de gebruikelijke lijn. Hierdoor zetten ze eigenlijk alle ontwikkelingsafdeling en onder druk, en daaruit halen ze het beste resultaat , blijkt nu. Daarnaast zijn ze hierdoor duidelijk richting software developers.
Toegegeven, er is nog een Intel line-up, maar Apple heeft aangegeven dat ze een aantal jaren nodig hebben, maar dat ze wel met die intel line-up compleet gaan stoppen.
Dit geeft duidelijkheid en focus, zowel intern als extern. En dit is het grote verschil met bijv MS.

[lordawesome]

Het verschil is dat Apple een monopolie op de hardware heeft. ARM van Microsoft verkoopt niet omdat X86 sneller en meer compatible is. Bij Apple is er gewoon geen keus, je koopt straks ARM of geen Apple.

[PPie]

Maar de ARM van Apple is sneller dan de x86, zelfs met Rosetta translatie, dus dat geldt dan straks ook niet neer...

[PPie]

SPEC2006 dan?
https://www.anandtech.com...ac-mini-apple-m1-tested/4
M1 ST: 69.40 int, 104.10fp
Zen3 5950X: 68.53 int, 94.08 fp
i7-1185G7 (28W): 55.28 int, 72.42 fp (Geen getallen van de 1165, maar die zal slechter zijn)
i7-1065G7 (15W): 44.77 int, 66.51 fp
En bedenk je dan dat de M1 singlecore ongeveer 6 Watt verbruikt, die Zen3 ~50W (waarvan 20W de singlecore) en de i7-1185 28 Watt (en waarschijnlijk meer).

Die 4800H heeft een TDP van 35-54W en is een 8c/16t variant.
Deze vergelijk je met de M1 die een 4+4c big.little variant is...
We kunnen vergelijken met een 4c/8t Ryzen of even wachten op een 'M1X'...?
Ik ben ervan overtuigd dat die 4c/8t Ryzen trager zal zijn in multi-core dan een M1 en dat een 8+x core M1X sneller zal zijn dan die 4800H...
Singlecore is de 4800H 20% trager dan de M1.

Met Rosetta gaat het nog langzamer.

Toch imposant dat zelfs met translatie de M1 meerdere x86's die native draaien weet te verslaan...

Ja in Geekbench heeft hij mooie scores, maar dat is een onbetrouwbare benchmark.

Tuurlijk. Benchmark is altijd onbetrouwbaar als deze laat zien dat een concurrent beter is...

[PPie]

Cinebench is native voor M1 en native voor x86. Zijn twee versies van. Daar wordt dus geen gebruik gemaakt van Rosetta. Dan zou hij nog slechter presteren.

Nog slechter?
Cinebench 23 Single haalt de M1 1506 in de MBP, 1520 in de mini.
Dat is meer dan de 4800H die daar 1254 haalt. En dat terwijl de hele mini ~30 Watt verbruikt, terwijl de 4800H een 45W TDP processor is.
En dat terwijl 'ARM' natuurlijk nog minder geoptimaliseerd is dan 'x86_64', daar zal veel meer getunede assembly in zitten.
Als je bij Anandtech kijkt naar de Rosetta performance dan zie je dat de translated performanc erg goed is.
Dat zie je ook hier in de review, Da Vinci Resolve 17 bèta is slechts 3-6% trager onder Rosetta.
Photoshop ~25%. Echter zit je daarmee gewoon op de performance van Intel en AMD.
En als je dan ziet dat die 30% gaan throttlen, terwijl de M1 ~constant blijven, dan is de M1 gewoon weer sneller, zelfs onder Rosetta.

En 4800h is zen2. Zen 3 komt nog.

De M1 is sneller dan Zen3 Ryzen 9 5950X in single core.
En dat is een 105 Watt TDP (verbruikt dus ~140 Watt) desktop variant, die singlecore ~50 Watt voor de CPU verbruikt.
(~30 Watt voor de uncore, 20 Watt voor 1 core).
Waarom denk je dan dat een TDP gelimiteerde laptopvariant van de Zen3 het dan beter gaat doen en sneller kan zijn dan de M1? De core in de 5950X draait echt geen
En op die manier kun je natuurlijk ook zeggen 'De Apple M1X en de M2 komen nog'...

Maar goed, het is een leuk laptop cpuutje. Ik hou het bij de desktop voor echte snelheden.

Het is niet 'slechts een leuk laptop cpuutje'.
Performance is gewoon bruut.
Jammer dat je dat niet wil begrijpen.
Maar we zullen zien wat Apple gaat bereiken met een M1X (die waarschijnlijk in de 16" MBP en de iMac komt, met waarschijnlijk 8 of 16 big cores) en wat ze gaan neerzetten voor de Mac Pro.
De overgangsperiode die Apple genoemd heeft is 2 jaar, dus er kan nog veel gebeuren.
De geruchten over 32 core CPU's en 128 core GPU's geven interessante mogelijkheden.
De huidige 8 core GPU is niet traag, deze opschalen naar 128 cores met tegelijkertijd waarschijnlijk een volgende generatie GPU core, geeft een leuke performance boost.
Daarnaast is het UMA memory system uitbreiden van de huidige 2 naar 4 of 8 parallele chips en hier DDR5 (of HBM2) voor gebruiken natuurlijk een no-brainer.
Je zou voor een desktop iMac of Mac Pro hier dan nog een memory cache bij kunnen zetten (wellicht met socketed memory) als de package memory te klein is voor de taken die je wil doen, al lijkt de 16 GB waar je de M1 Macs nu kunt krijgen minder klein dan je zou verwachten.
De package memory wordt dan een soort L3 (Wel bizar groot dan ).
Het zou mij trouwens ook niet verbazen als ze de Mac Pro gaan opzetten op basis van de Compute Express Link interface...

Veel plezier ermee.

Ik heb er geen M1 Mac, maar er gaat zeker een Mx variant komen, ergens volgend jaar, merci!

[xavalon]

Ben het met je eens het is niet revolutionair.

De ARM CPU zijn altijd al beter geweest in watt/performance. In mobiele devices zien we daarom al meer dan 25 jaar ARM CPUs gebruikt worden. Zelfs in de eerste smartphones en PDAs die draaiden onder Windows CE was het vooral gebruik van een ARM CPU. Op een enkele test na, is er geen smartphone op de markt gekomen die een Intel/x68 CPU had. Allemaal ARM CPUs.

Het is echter de Apple SOC (System-On-a-Chip) die sinds Apple die zelf zijn gaan maken (te beginnen met de Apple A4) die jaarlijks sprongen maakt en nu op een punt komt dat ze beter zijn dan mobiele Intel CPUs en ook een boel desktop CPUs (maar zeker niet alle). We zullen zien of ze ook de mobiele CPU's van AMD voorbij zijn (de Ryzen 5000 series met Zen3). is ook lastig om een SOC te vergelijken met een CPU. De Intel CPU is als SOC veel minder ver en maakt gebruik van andere componenten op het moederbord.

Belangrijker is echter de praktijk. Ik heb een excel sheet die als ik die doorreken op mijn werklaptop (i5 van 8ste generatie) letterlijk tot 5 uur bezig is (Excel onder Windows). Rekent die excel sneller door onder Excel onder Big Sur op de M1? of kan ik beter vragen om een nieuwe laptop met een AMD Ryzen 5000? don't know... misschien wel, misschien niet, want hangt af van hoe microsoft de 'reken engine' van Excel heeft geoptimaliseerd voor de M1 onder MacOS BigSur - en nee dat is niet alleen maar voor ARM compileren.

De M1 heeft ook genoeg beperkingen om bijvoorbeeld de GPU maar eens te noemen. De performance is gelijk aan die van een losse nvidia 1050 of 1060 kaart (beetje er tussenin). Is nou niet dat je dan hoge FPS krijgt op je gemiddelde shooter. Zie ook de video's waarin Steam games worden gestart waar de M1 ook geen hoge FPS laat zien (misschien dat het wat hoger wordt als er optimalisatie plaats vindt). Snap dat je op een gemiddelde intel iGPU op een laptop het nog dramatischer is met FPs.

De M1 SOC is niet los te verkrijgen, noch zullen we hem zien in een product van de concurrent, en dus kun je hem alleen kopen in een 'prijzig' Apple Macbook. Volgens mij ga je die niet op school of van de gemiddelde werkgever krijgen. Die kopen voor jou een 15 inch laptop van 600-800 euro (met Windows) in bruikleen en daar mag jij het 4 jaar mee doen.

We zullen zien of er veel Windows gebruikers morgen of overmorgen overstappen en het marktaandeel van Apple Macs/Macbooks/iMacs echt stijgt (marktaandeel vandaag de dag circa 8%).

[Reactie gewijzigd door xavalon op 23 juli 2024 01:24]

[PageFault]

Ik vind het een goede stap hoor, microsoft is ook al tijden bezig met ARM, sinds kort zelfs 64 bits emulatie op ARM, dus dat opent mogelijkheden om huidige spullen zonder hercompileren op zo'n chip te draaien.

Laten we kijken waar het uit komt.

Apple had 2 weken geleden een marktaandeel van rond de 3% wereldwijd. 8 % is het wellicht in de VS of Australie. Ik ben op zich een vervent Apple hater, maar ze mogen wel wat groeien hier om de rest weer op scherp te zetten.

[watercoolertje]

ARM groeit al jaren naar dit punt toe, dat is het toonbeeld van wat evolutie inhoud...

[ronaldmathies]

Er zijn wel een aantal verschillen:

1) De software implementatie bij Microsoft was niet goed, ondersteuning voor X86 software was erg slecht waardoor de acceptatie niet van de grond kwam.
2) De ARM socs die Microsoft gebruikte waren off-the-shelf socs, en waren dus eigenlijk niet performant genoeg voor een full-desktop / laptop.

In het algemeen, Microsoft gebruikte standaard componenten en probeerde hun software erop te draaien, dat heeft niet alleen microsoft geprobeerd dat hebben meerdere gedaan.

Apple is de eerste die in consumenten hardware een specifiek ontworpen ARM processor gerealiseerd heeft inclusief de bijbehorende software die (volgens de testen) blijkbaar goed aansluit en functioneert.

Apple is misschien niet de eerste, maar zoals in het verleden wel aangetoond, mogelijk de eerste die het concept goed weet uit te werken. Waarschijnlijk zien we over een jaar of drie bij de concurrentie hetzelfde gebeuren. En dan is het net zoals in het verleden, Apple die de revolutie (wel een zwaar woord) gestart, net zoals met de iPod, iPhone en de iPad. Ook daar waren ze niet de eerste, maar ze waren wel de eerste met een erg goed uitgewerkt geheel.

[PageFault]

Je hebt helemaal gelijk he, met punt 1 en 2, maar ik vind het dan geen revolutie, maar vooral beter gemaakt dan de voorgangers. Vooral geleerd van andermansfouten. Heel slim!

iPod was niet nieuw, iPhone niet. Ze hebben het zeker beter uitgewerkt dan alles wat er toen op de markt was (hoewel: voor iPod waren er jaren eerder al hele mooie alternatieven met meer features).

[gr0bi]

Jij zegt precies hoe ik erover denk. Revolutie in die zin vind ik het dan ook niet, eerder goed gekeken naar eerder gefaalde ideeën, beter gemaakt dan wie dan ook en herintroduceert op het juiste moment.

[PageFault]

Ja precies, het is super dat ze die weg in slaan, maar overal wordt gedaan alsof net het wiel is uitgevonden en dat is gewoon niet zo.

[jabwd]

Het is een revolutie omdat je nu met een passief gekoelde macbook air sneller kan compilen dan met een fully decked out mbp 16'', passief gekoeld. Of het ARM is of je moeders spaghetti is niet de revolutie hier.

[gr0bi]

Komt op hetzelfde neer toch, iets wat niet werkte pakken > super goed maken en opnieuw introduceren

[Metten]

Het ligt er net aan vanuit welk perspectief en op welk niveau je kijkt: kijk je naar de markt, naar de gebruikerservaring of puur naar de techniek? Iets kan op een vlak niet revolutionair zijn, maar op het andere wel.

[gr0bi]

Helemaal mee eens, alleen is het ook weer relatief. Wat de ene prachtige techniek vindt, vindt de andere weer niet. Een perfecte gebruikerservaring is ook weer voor iedereen anders :-).

[Tassadar32]

Als de Tesla ook als "consumentenhardware" telt waren zij net iets eerder met de Autopilot 3.0 computer.

[S0cky]

Microsoft gebruikte helemaal geen "off the shelf" ARM processors, recentelijk: https://en.wikipedia.org/...ors#Microsoft_SQ1_and_SQ2

Vreemd genoeg heeft tweakers voor de SQ1 veel minder benchmarks gedaan (https://tweakers.net/revi...caties-en-benchmarks.html)

Dit is weer zo typisch, Apple doet iets 'revolutionairs' terwijl het eigenlijk allemaal al voorgekauwde kost is.

[ronaldmathies]

In jouw eigen link staat gewoon letterlijk waarop de sq1 en sq2 gebaseerd waren, standaard componenten:

Technically, it's a Snapdragon 8cx SoC with faster Adreno 685 GPU core

Allebei gebaseerd op de Kryo 495 architectuur ( wat standaard Snapdragon componenten zijn )

[KlaasjeNL]

Microsoft deed het inderdaad jaren geleden, maar met weinig succes. Toch ben ik het er alsnog niet mee eens dat dit een revolutie is. Wellicht een revolutie binnen Apple, waardoor dit moment ongetwijfeld wordt aangegrepen om over een paar jaar terug te kijken en te zeggen dat ARM in laptops zijn definitieve doorbraak kende met dank aan Apple.

We vergeten nu echter gemakshalve dat de winkels al een paar jaar vol liggen met betaalbare Chromebooks die op ARM draaien en die wijd verspreid op scholen en in duizenden huishoudens worden gebruikt. Weliswaar minder krachtige versies van ARM, maar de noodzaak is en wordt ook een stuk kleiner door de toename van cloud services.

[nexhil]

And they failed kinda. Dat Apple de lat met hun 'Performance Per Watt' zo hoog legt is zeker een revolutie.

[Reactie gewijzigd door nexhil op 23 juli 2024 01:24]

[watercoolertje]

Dat Apple de lat met hun 'Performance Per Watt' zo hoog left is zeker een revolutie.

Als Apple niet alle (5nm) capaciteit had opgekocht hadden andere eerst geweest met zuinigere dan de rest processoren. De M1 chip is niks minder dan een doorontwikkelde (dus evolutie) van de A14, 5nm is niks minder dan een doorontwikkeling van 7nm (dus evolutie)...

Het enige speciale is dat er nu echt met X86 geconcureert kan worden door ARM op de desktopmarkt, dat zou je als revolutie kunnen beschouwen, maar de mogelijkheid is enkel ontstaan door evolutie...

Maakt het niet minder goed verder dan het is, de review spreekt verder voor zich, maar bij een revolutie heb ik zelf iig wat anders voor ogen dan dit, wat voor mij echt evolutie is.

[Reactie gewijzigd door watercoolertje op 23 juli 2024 01:24]

[Anoniem: 42901]

Het is echter niet relevant om "zuiniger dan de rest" te zijn. Dan kan je net zo goed een Raspberry Pi platform nemen als winnaar. Wat relevanter is, is de performance per watt: Ook als x86 fabrikanten op 5nm hadden geproduceerd, dan hadden ze alsnog niet de performance per watt gehaald als Apple.

Dat heeft te maken met een aantal architectuurkeuzes die Apple kan maken, omdat ze verticale integratie doen van hardware en software.
Een zo'n voorbeeld is het unified memory architectuur, en een ander is de schaalbaarheid van de out of order execution (OOE). Kort door de bocht: OOE zorgt er voor dat je single-threaded code multi-threaded kan draaien en versnellen.

Deze OOE werkt met een re-order buffer (ROB). Bij x86 werkt deze buffer met variabele instructie-lengte, waardoor de ROB bij AMD/Intel veel complexer is, en dus snel tegen limieten aanloopt. Bij ARM processoren wordt een vaste instructie-lengte wordt gebruikt, waardoor de ROB vele malen makkelijker te schalen is. Hierdoor kan je dus OOE verder schalen, en enorme performance winsten halen die je waarschijnlijk nooit zal zien bij ARM/Intel (volgens hunzelf).

Bron: https://debugger.medium.c...chip-so-fast-3262b158cba2

(edit: ik raad je aan om dat hele artikel te lezen, want het is heel interessant om te zien wat voor soorten trucjes ze hebben uitgehaald met het CPU architectuur!)

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 42901 op 23 juli 2024 01:24]

[SpaghettiCake]

Alles is ontstaan uit de evolutie volgens die recurrente redenering. Als je lang genoeg teruggaat kom je zo altijd terug bij het feit dat alles begonnen is met de big bang.. 7nm komt door evolutie van 14nm, 14 nm van 28nm, helemaal terug tot de ontdekking van halfgeleiders en dan terug tot de big bang .

Lijkt me dat je dan toch een beetje om de term 'revolutie' heen aan het dansen bent. Apple komt met de eerste PC die arm gebruikt die ook echt interessant is voor meer dan een enkel paar consumenten, dat lijkt mij toch wel een revolutie. Maarja, het is allemaal semantiek.

En natuurlijk zal de toekomst laten zien of dit ook echt een revolutie is, want als iedereen nu in gaat zetten op ARM dan is het toch bijna objectief wel een revolutie, deze M1 SoC.

[epo]

Nee onzin, want AMD heeft 5NM+ nodig, 5NM is voor mobiele cpu's en dat is nog niet beschikbaar.

Daarnaast profiteert AMD mee van de investeringen van Apple in TSMC.

[Reactie gewijzigd door epo op 23 juli 2024 01:24]

[the iMad]

Dit zeker een Evolutie als een Revolutie.
Revolutie met betrekking tot wat er allemaal in de M1 chip zit.

[bikabob]

nee zij zij gesplitst, wat niet goed is gegaan.. apple gaat all in

[Anoniem: 420148]

En hoeveel ARM laptops met Windows 10 zie jij dagelijks om je heen of in het nieuws?

[DigitalExorcist]

Het is nogal wat als een fabrikant 'ineens' overstapt naar een compleet andere architectuur..

[fapkonijntje]

Apple doet het vaker.

[DigitalExorcist]

Ja ammehoela. Laatste keer is een jaar of 14 geleden geweest of zo. En dan nog steeds is het wel echt een ding - om zó probleemloos over te stappen naar een andere architectuur terwijl praktisch alle software gewoon blijft werken omdat het live goed omgezet wordt allemaal. En er dan nog een meer dan uitstekende performance uit te persen.

[4bit]

Blijft inderdaad fascinerend hoe vlotjes Apple het laat lijken. Zo vlotjes zelfs dat velen in de comments hier het niet weten te appreciëren, en denken dat "ach alle grote tech bedrijven kunnen dit".
Maar zelfs voor Apple is dit een project geweest van lange adem. Gaande van hun investeringen in LLVM, aannemen van Chris Lattner. Al hun toolkits zoals Metal (ondertussen 6 jaren geleden aangekondigd), ... . Catalyst om zo makkelijk mogelijk iOS code te gebruiken voor macOS applicaties.
Om dan vorige zomer te zeggen dat ze binnen 2 jaren volledig zoeken over te stappen naar hun eigen processoren. Dat is wel getuigen van veel vertrouwen. Zo wat enkel ander bedrijf zou eens een proefprojectje draaien en 1 ARM gebaseerd toestel lanceren voor zo relatief weinig mogelijke investeringen.
Dit geeft natuurlijk een heel ander beeld naar potentiële ontwikkelaars toe. Zij gaan ook geen programmeurs zetten op projecten die mogelijks een jaar of 2 later terug de kast in gaan. Maar hier heb je dus wel veel tools die verwacht worden volgend jaar native op M1 draaien, zoals docker.

[xavalon]

Hoezo overgestapt? ze hebben ARM Ltd destijds in 1990 mede opgericht en al in 1992 een eerste keer een ARM cpu in een Apple product gebruikt.

In alle iPhones, iPads, appletv, iPods, Apple Watch gebruiken ze altijd al een ARM cpu. Sinds een 10 jaar maken ze die zelf te beginnen met de A4. Wat ze nu doen is een eigen ARM SOC inzetten in een MacBook Air, pro en Mac mini en zorgen dat de transitie makkelijk is voor developers van MacOs software. De m1 is een door ontwikkeling van de A14 en A12Z. Misschien niet eens zo groot want in de A14 en 12Z SOC zaten al veel onderdelen die nu in de M1 SOC zitten.

[DigitalExorcist]

Overgestapt van Intel voor hun desk- en laptops dus. Dat zég ik toch ook??

Nederlands is ook een lastige taal he. Misschien Google Translate volgende keer proberen 👍🏼

[Reactie gewijzigd door DigitalExorcist op 23 juli 2024 01:24]

[Navi]

Als je niet inziet dat de M1 processor compleet nieuw is dan heb je e.e.a niet begrepen. Je kunt hier echt wel spreken van een revolutie qua performance per watt. Heb je de accuduur gezien?
En ook nog eens een fanless model.

Ja de buitenkant ziet er hetzelfde uit, maar van binnen is het een compleet nieuwe architectuur.

De komende jaren worden heel interessant wat Apple gaat doen met deze architectuur, nog sneller, meer cores per CPU, meerdere M1 (of M2's) in 1 systeem? Etc.

[Reactie gewijzigd door Navi op 23 juli 2024 01:24]

[watercoolertje]

Als je niet inziet dat de M1 processor compleet nieuw is dan heb je e.e.a niet begrepen.

Of jij niet, waren de A13/A14 niet de voorganger (qua techniek)?

Een voorganger hebben = evolutie, geen voorganger hebben = revolutie

[pBook]

Er is in de comments de afgelopen jaren veel discussie geweest over het gebruik van de A13/A14 (of ouder) in Macs. Dit werd meestal weggezet als "onhaalbare kaart", "ARM is ongeschikt voor echte/pro apps", "Apple kan de transitie niet maken, kijk maar naar MS", etc.

In dat daglicht mag je het een zeer knappe prestatie van Apple noemen. Een ander grappig fenomeen zijn benchmarks. Tweakers willen altijd overal benchmarks van. Maar nu Apple een retesnelle chip heeft, zijn die benchmarks allemaal niet meer representatief.

[Lindox]

Als ik het goed heb is dus met jouw voorbeeld een soc/cpu die, jaarlijks normaal gesproken 5 a 10 % sneller/en zuiniger/ een evolutie. En als deze bijvoorbeeld 60 procent sneller wordt (een GROTE verandering in een diezelfde korte tijd) nog steeds een evolutie puur omdat die chip al een ‘voorganger’ had.

Komop dit is duidelijk een revolutie.

[Blokker_1999]

Hangt er van af hoe je die 60% bekomt. Apple is hier vooral de parallele kant op gegaan om veel meer rekenkracht te bekomen. De SoC op zich (zonder zich over het hele platform uit te spreken) is een evolutie van wat ze al hadden met verbeteringen in de performantie, maar ook een sterke uitbreiding van het aantal kernen (en dat gaat nog sterk verhoogd worden de volgende jaren).

[Navi]

Waar kan ik een laptop kopen met de A13/A14 erin?

[Reactie gewijzigd door Navi op 23 juli 2024 01:24]

[n3z]

Qua chip is dit absoluut een revolutie. De M1 is pas het begin, en je ziet nu al dat het top if the line is in de markt.

Ik heb de macbook pro sinds een week en ik ben enorm tevreden.

- Bloedsnel
- Accu gaat veel langer mee
- Alle apps werken voor mij. Nog geen compatibilteits problemen ervaren.

[musje83]

Qua chip is het nu juist een evolutie (doorontwikkeling van de A14). Het is de implementatie van die chip (ARM) in dit segment dat je, subjectief, revolutionair zou kunnen noemen. Dus de software er omheen.

Behuizing: vrijwel identiek aan vorig model
Chip: Doorontwikkeling van de A14
Software: Gaat richting volledige desktopomgeving middels een combinatie native & emulatie

[Shark.Bait]

Het is een omwenteling in laptop en desktop land die verder gaat dan alleen de implementatie dankzij de M1 chip: ze zijn stil...echt MUISstil. Accuduur is fantastisch. En dan de power van een top-of-the-line in een instapper: ongehoord. En de warmte: ipv je schoot te verbranden warmt ie minimaal dat je echt goed moet voelen.

Dat is een omwenteling, en omwenteling is een ander woord voor revolutie.

[musje83]

Stilte: Gevolg van het gebruiken van een ARM-chip icm een conventionele koeling
Accuduur: Gevolg van het gebruiken van een ARM-chip icm een conventionele accu
Warmte: Zie stilte

Dat is de truc niet. Als Lenovo of HP het in hun bol krijgen en een Snapdragon o.i.d. in een bestaand ontwerp zouden plaatsen, met behoud van de accu en het thermal design, dan zouden die machines ook super stil zijn en een fantastische accuduur hebben.
Nee, de truc zit hem juist in het naadloos laten draaien van een full-size OS op een mobile ARM-SoC. Full power, full functionality.

Of het echt revolutionair is, moet trouwens nog blijken: veroorzaakt dit een omwenteling in het PC landschap? Even afgezien van hoe aannemelijk het is dat dat gaat gebeuren, is het op dit moment nog een niche.

De eerste iPhone was op technisch vlak ook gewoon een evolutie van bestaande technieken. De combinatie van die bestaande technieken, de uitwerking/samenwerking ervan en de implementatie met het geoptimaliseerde OS, dát was (bleek achteraf) revolutionair.

[PhilipsFan]

Lenovo en HP zouden dit nooit kunnen. Natuurlijk kan iedereen een ARM processor bakken of er eentje afnemen bij Samsung. En natuurlijk kunnen HP en Lenovo ook wel een laptop in elkaar knutselen op basis van zo'n chip. En die zou waarschijnlijk ook goede prestaties kunnen leveren en een goede accuduur.

Maar niemand zou zo'n laptop kopen, want er is geen software voor. Ik zie HP of Lenovo geen 'Rosetta' bouwen, daar hebben ze niet het inzicht voor. Apple is hier al jaren mee bezig, alle frameworks, infrastructuur (app store), Catalyst, xCode etc zijn al vele jaren in voorbereiding. Eerst voor iPhone en iPad, later voor Mac en nu voor de M1 Mac. Kun je de prestaties wat betreft de hardware nog een evolutie noemen, wat Apple hier qua software neerzet is echt een revolutie. Op de nieuwe M1 laptops kun je alle bestaande Mac software draaien, alle bestaande iPad- en iPhone apps EN via emulatie kun je er zelfs x86 software op draaien en dan is de performance nog niet eens slecht. Ik geloof niet dat er op dit moment een systeem is waarvoor de keuze in software groter is.

Geen enkel ander bedrijf kan dit. Bij HP en Lenovo kijken ze echt niet verder dan een jaar. Als een project binnen een jaar geen winst maakt vinden ze het niet interessant. Daarom zijn het ook mediocre bedrijven waar nooit echt iets bijzonders gemaakt zal worden. Zelfs Microsoft en Intel kunnen dit niet, terwijl die partijen er toch echt wel belang bij zouden hebben.

[Shark.Bait]

Gezien de definitie van het woorden boek met betrekking tot wat 'revolutionair' betekent, heb ik gelijk. Tot wat jij kiest dat revolutionair betekent: jij hebt helemaal gelijk.

[musje83]

want er is geen software voor. [...] Apple is hier al jaren mee bezig, alle frameworks, infrastructuur (app store), Catalyst, xCode etc zijn al vele jaren in voorbereiding. [...] Kun je de prestaties wat betreft de hardware nog een evolutie noemen, wat Apple hier qua software neerzet is echt een revolutie.

Ja, daarom zei ik dus ook:

Het is de implementatie van die chip (ARM) in dit segment dat je, subjectief, revolutionair zou kunnen noemen. Dus de software er omheen. [...] Nee, de truc zit hem juist in het naadloos laten draaien van een full-size OS op een mobile ARM-SoC. Full power, full functionality.

Je bevestigt dus precies wat ik probeerde duidelijk te maken. Maar mensen zien nuancering en drukken meteen op '0' of '-1'.

Zelfs Microsoft en Intel kunnen dit niet, terwijl die partijen er toch echt wel belang bij zouden hebben.

Nou, dát is dus niet waar. Microsoft kan dit juist wel, ze doen het alleen niet. De focus van MS ligt gewoon ergens anders op dit moment (cloud strategy) dankzij Nadella's visie. Hij is van oudsher een cloud-man en dat vertaalt zich in de lange termijn strategie van het bedrijf. Teams/Office 365, Azure, Windows Virtual Desktop: cloud first strategie. Dat legt ze overigens geen windeieren, MS is nog nooit zo snel gegroeid en nog nooit zo veel waard geweest: 4x meer waard in ~5 jaar tijd en nadert Apple qua beurswaarde (bijna 80% nu). Resources hebben ze dus wel.
Windows in zijn huidige vorm is ruimschoots goed genoeg, maar gaat in de toekomst vermoedelijkwel naar een Linux (of hybride) kernel, wat WSL al aardig aantoont. Zodra dat gebeurt, zal de transitie naar (gedeeltelijk) ARM compatibility ook op lange termijn levensvatbaar zijn. De poging Windows op ARM te draaien is geslaagd, jaren geleden al, maar was beperkt mede hierdoor.

Dus: Apple is bij lange na niet het enige bedrijf dat het kan, maar wel het meest geschikte bedrijf door hun lopende strategie, ecosysteem en resources. De verschillen tussen MS en Apple zijn nu groter dan ooit.

[Reactie gewijzigd door musje83 op 23 juli 2024 01:24]

[n3z]

Technisch gezien heb je gelijk. Het is inderdaad meer een revolutie in desktop land.

[Marctraider]

Onzin, voor't zelfde geld heeft Apple al alles uit de chip geperst en kunnen ze net als Intel alleen nog de kloksnelheid insane omhoog gooien.

Dit kan net zo goed al het begin van het einde zijn.

[Myaimistrue]

Apple zal niet tot deze overstap besloten hebben als ze niet zeker waren van hun roadmap voor de komende 5 jaar. Dus reken maar dat de SoCs nog flink zullen evolueren en dat de versies voor de iMac en MacPro evenzeer de x86 processoren in die klasse zullen overtreffen qua prestaties en verbruik.

[aval0ne]

Beetje jammer dit weer. op geen een andere tech website praten ze over revolutie.

• https://www.tomsguide.com/reviews/macbook-air-2020-m1 :

  MacBook Air with M1 review: A computing revolution

• https://www.techradar.com...cbook-pro-13-inch-m1-2020 :

  in the case of the MacBook Pro 13-inch (M1, 2020) the revolution is all about what’s inside.

• https://www.wired.com/review/macbook-air-m1-2020/ :

  MacBook Air (M1, 2020) Review: A Mac Revolution | WIRED

• https://www.lesnumeriques...-2020-m1-p60875/test.html :

  Test Apple MacBook Pro 13 2020 : la révolution du processeur M1

• https://www.businessinsid...macbook-pro-13-2020-intel :

  ... This is a truly revolutionary moment for the Mac

• https://techcrunch.com/20...ple-silicon-mac-for-most/ :

  Every refresh can’t be a revolution. Every so often, however, a game-changer comes along — something undeniable that sets the scene for a more profound shift for a product line. The trio of Macs launched at the company’s third major press conference in three months certainly apply.

Beetje jammer deze reactie. En wat een afgang.

[Reactie gewijzigd door aval0ne op 23 juli 2024 01:24]

[amigob2]

Als we nu het aantal transtoren mee gaan nemen zien we dat het helemaal niet zo een revolutie is .
M1 16 Billion
4800u 5Billion

De M1 op de zelfde node kost dus ergens 5 tot 10 keer meer dan de 4800u
waarom 5 tot 10 keer hij heeft maar 3 maal zo veel transistoren.
Hoe groter de chip hoe de kleiner de yield, zeker op deze nieuwe nodes

[Shark.Bait]

het gaat niet om de inhoud, maar de stilte, de snelheid (voor een instapper), het ontbreken van gebraden bovenbenen omdat hij niet heet wordt, en, de teering lange accuduur..

[Jeroenneman]

En allemaal voor een prijs die ongeveer twee keer zo hoog ligt als de Lenovo Yoga Slim 7 die je kunt kopen voor 850 euro, met 512GB SSD, 16GB geheugen, ook een snelle processor, ook een lange accuduur, ook een lekker stil systeem én geen warme bovenbenen.

Dus wat is nu precies de winst? Die paar seconden die je sneller door Instagram kunt scrollen met je te dure laptop?

[Shark.Bait]

ow, ik vergat erbij te zetten: vergeleken met andere macs. Bij deze.

[pBook]

Welke consument kan het nou schelen hoeveel transistors er op zo'n chip zitten, die kopen een totaalproduct en hebben helemaal geen boodschap aan kleinere/grotere chips en yields. Ik vermoed dat zelfs de meeste bezoekers hier geen idee hebben.

[Reactie gewijzigd door pBook op 23 juli 2024 01:24]

[Omega]

Minder transistors = kleinere chips = goedkoper en minder stroom gebruik.

Ik ben zelf van mening dat als je voor een RISC architectuur gaat je moet inspelen op de sterke punten van de architectuur en niet moet gaan lopen extenden totdat je x86v2 hebt.

Er zit ook een respectabele GPU op deze chip, die vreet ook een redelijk gedeelte op van het transistor budget.

[Myaimistrue]

Vergeet ook niet dat er bvb ook een neural , een image processor en een SSD-controller op de SoC zit, allemaal zaken die de AMD en Intel CPUs extern hebben.

[Sjekster]

Helemaal eens, maar er wordt meer op gedoeld dat als de concurrent ook zo zijn chip zou vergroten, de prestaties wellicht ook een flinke sprong maken. Beetje gevalletje de boer pocht dat hij 2x zoveel sla kan kweken, maar ook 2x zoveel ruimte heeft.

Dat gezegd hebbende, met zo'n gigantische chip is het nog steeds een zuinig ding. Vraag is hoe het verbruik van zo'n genoemde 4800u toeneemt bij zo'n vergrote chip.

Is dit overigens ook niet wat er nu gebeurt met die nieuwe videokaarten? Enorm grote chips en bijbehorend gebruik. Het lijkt allemaal geweldig, maar het lijkt mij meer op brute force dan echte innovatie.

Deze M1 is toch een pak interessanter, omdat deze toch een prima verbruik heeft ondanks de omvang.

Heel mooi wat Apple neerzet, maar ik ben het er ook wel mee eens dat het in perspectief gezet mag worden. Ik las ook dat de perfomance van x86 chips een inhaalslag maakte zodra SMT gebruikt werd? Veel benchmarks waren single thread tests, waar ARM efficienter in bleek? Kan de link niet zo snel meer vinden.

[Reactie gewijzigd door Sjekster op 23 juli 2024 01:24]

[kmf]

Helemaal eens, maar er wordt meer op gedoeld dat als de concurrent ook zo zijn chip zou vergroten, de prestaties wellicht ook een flinke sprong maken. Beetje gevalletje de boer pocht dat hij 2x zoveel sla kan kweken, maar ook 2x zoveel ruimte heeft.

dan moet die concurrent het ook wel kunnen. als het makkelijk kan, dan hebben ze gisteren al een chip aangekondigd met 2000 biljoen transistors.

[jabwd]

AMD en Intel timmeren eigenlijk tegen een harde muur aan. Hyperthreading is een pleister op het pijnlijke probleem dat de cores niet gevoed kunnen worden met instructies. De M1 heeft 2x zoveel decoders per core en je zult ze ook niet snel hyperthreading zien toevoegen, apple heeft het simpelweg niet nodig.

[amigob2]

Je snapt toch ook wel dat als je al een grote chip het het niet echt makkelijk ( kijk naar intel) is om een nog snellere te maken, omdat je niet makkelijk er nog wat cores naast kan zetten.

kwa verbruik is het nu nog even koffie dik kijken, omdat de M1 op 5nm zit en alle andere op 7nm , we gaan in de toekomst zien of de arm voor PC echt zo veel zuiniger is, als AMD ook naar de 5nm gaat ( voor laptop zal dit zeker gebeuren ) .

[Gamebuster]

Al zitten er 100 billion transistoren in - het gaat toch gewoon om de performance per watt?

[Snowfall]

Ik snap ook niet waarom het er nu opeens een probleem is. Je hoort het Transistor verhaal echt nooit bij AMD vs Intel reviews of in AMD vs Nvidia reviews. Nu doet het er opeens wel toe. Beetje selectief.

[vlaaing peerd]

Ik denk dat de discussie een beetje spaak loopt.

Inderdaad, het gaat om performance en verbruik. Ik vermoed dat de persoon die de transistordiscussie oprakelt meer bedoelt dat de productiekosten van deze CPU onnodig hoog is.

Apple heeft echter de luxe om het in de prijsstelling op te nemen omdat de klant ook wel bereid is de reguliere meerpijs voor dat merk te betalen. De marge bij Apple lijkt me groot genoeg om het te kunnen veroorloven.

AMD en Intel verkopen het echter als compleet product, terwijl de andere laptopfabrikanten vaak de prijs proberen te drukken. Je kan dan niet de luxe hebben om een 2x zo grote CPU voor de helft van de prijs aan te bieden.

[amigob2]

Zoals hier boven aangegeven
Het gaat dus over performance _> watt -> dollar
Meer transistors is hoger prijs en dat gaat niet lineair

En dan ook nog eens schalings naar de toekomst, en die discussie is al vaker langs gekomen,Intel loopt nog steeds met hun architectuur tegen schalings problemen aan. En dat doe je sneller als je meer transistoren nodigt als je concurrentie

[Reactie gewijzigd door amigob2 op 23 juli 2024 01:24]

[caspermatthijs]

Het gaat ook niet zo zeer om wat er nu is vastgelegd, maar om het geen wat de toekomst gaat brengen vanuit het perspectief van wat is nu is vastgelegd.

[Anoniem: 139256]

Waarom is deze reactie op +1 gefixed en niet verder te modereren? Zou toch gewoon een +3 moeten zijn. Wil Tweakers niet dat links naar andere nieuwsplatforms hoog in de comments terugkomen of is er wat anders aan de hand?

Edit: het was een serieuze vraag. Om wat voor redenen worden comments hier handmatig gedownmod en de rating gefixeerd? Is de eerste keer in jaren dat ik dat hier zie.

[Reactie gewijzigd door Anoniem: 139256 op 23 juli 2024 01:24]

[g4wx3]

Here’s to the crazy ones, the misfits, the rebels, the troublemakers, the round pegs in the square holes… the ones who see things differently — they’re not fond of rules… You can quote them, disagree with them, glorify or vilify them, but the only thing you can’t do is ignore them because they change things… they push the human race forward, and while some may see them as the crazy ones, we see genius, because the ones who are crazy enough to think that they can change the world, are the ones who do.

— Steve Jobs, 1997


Of je ze nu haat, of ophemelt, het doet er niet toe, want je kan ze niet negeren.
Ze bewegen iets.
Dit zou is meer een revolutie van een ipad, dan van een MacBook. Pc's zijn dood. Internet geeft ons binnenkort alles dat we nodig hebben. We streamen alles uit de cloud. Smartphones en tablets nemen de plaats in van desktops en laptops.
Consumeren en produceren gebeurde totnutoe op verschillende apparaten.

[SgtElPotato]

Ik denk dat het wel degelijk een revolutie is voor Apple / MacOS. Ze gaan namelijk binnen enkele jaren volledig over op ARM, en dit is de eerste stap.

Het is niet je jaarlijkse upgrade van Intel processoren, maar een compleet nieuwe architectuur. Dat heeft aardig wat voeten in de aarde.

[The Zep Man]

Het is niet je jaarlijkse upgrade van Intel processoren, maar een compleet nieuwe architectuur. Dat heeft aardig wat voeten in de aarde.

ARM is niet nieuw. Verder heb je gelijk dat het omkatten van een OS en alles dat erop draait veel werk is. Wat Apple helpt in dit is dat zij een walled garden hebben en veel loyale gebruikers die ruwe randjes accepteren voor wat ze zijn. Zij hebben dus veel controle en veel speelruimte.

Apple heeft dit trucje al een paar keer eerder gedaan. Het gaat ze wel lukken.

[Reactie gewijzigd door The Zep Man op 23 juli 2024 01:24]

[SgtElPotato]

ARM is niet nieuw, maar dat Apple nu haar eigen chips gebruikt wel. Het trucje wat ze eerder hebben gedaan is gebruik maken van OEM chips, nu bakken ze ze zelf. Imho een significant verschil!

[fapkonijntje]

Ze bakken ze helemaal niet zelf, ze ontwerpen ze (deels) zelf. Eigenlijk is vooral de geheugenbus uniek en de rest vrij standaard. Het bakken doet TSMC.

De huidige A14 throttled actief bij het gebruik van de GPU en bij de CPU valt dat wel mee. Jammer dat er geen sustained test is op de GPU+CPU.

De M1 is 5x groter dan de i7 qua aantal transistors. Ik ben heel benieuwd wat Qualcomm/Intel/AMD kunnen met 5x meer silicon. Apple heeft hier wel een héél dure chip gemaakt om de benchmarks te winnen. Ze kunnen het financieel hebben, maar gezien de budgettaire beperkingen bij de concurrentie snap ik wel dat de rest dat niet zo doet. Ook is de vraag naar meer snelheid bij Android/Windows niet zo heel groot. Vooral de GPU is waar men meer vraag naar heeft, dus dat heeft men ook niet gemotiveerd om een snellere/grotere/duurdere CPU te maken. Niemand wil dat betalen namelijk.

Wel leuk om Apple eens de winsten te zien gebruiken voor iets nuttigs, in plaats van het oppotten van geld.

[Reactie gewijzigd door fapkonijntje op 23 juli 2024 01:24]

[Shark.Bait]

Ze bakken ze helemaal niet zelf, ze ontwerpen ze (deels) zelf. Eigenlijk is vooral de geheugenbus uniek en de rest vrij standaard. Het bakken doet TSMC.

Apple ontwerpt de chips inmiddels geheel zelf-gebaseerd op arm technologie:
Apple heeft een chipontwerper, P.A. Semi, overgenomen, en hoewel de 32bits basis van arm kwam, zijn ze een eigen weg ingeslagen, met eigen 64bits versie, eigen zuinigheden inbakken etc.

Apple bought its way into the chip business in 2008, acquiring the 150-employee start-up PA Semi. That company had been working on chips that could handle large volumes of data while consuming very low amounts of power.

Bron

Wel leuk om Apple eens de winsten te zien gebruiken voor iets nuttigs, in plaats van het oppotten van geld.

Ze potten het geld niet op, daarmee kopen ze o.a. dus technologie die 12 jaar later een revolutie teweeg brengt.

[CyberMania]

tja wat als anderen het doen .. wat als... mooie verhalen maar waar zijn de producten? Tegen die tijd is Apple ook alweer veel verder. Zelfde als met Tesla van Elon. Dat soort praatjes hebben voor mij echt geen toegevoegde waarde.

[Reactie gewijzigd door CyberMania op 23 juli 2024 01:24]

[SgtElPotato]

Volgens mij is het grootste gedeelte gewoon zelf door Apple ontworpen en gebaseerd op de A serie chips die je vind in iPhones en iPads.

Wat verwacht je in een telefoon? De SD865 en dergelijke throttlen ook bij continue gebruik, dat is niet zo speciaal in een telefoon.

En ja, wat als andere partijen ook zoveel grotere chips maken, maar dat doen ze niet. Daarnaast zitten ze nog niet op 5nm en bij Apple wel. En ik geloof echt niet dat de winstmarge ineens met 10-20% gedaald is met de M1 chip, dat lijkt me zeer onwaarschijnlijk. En denk je dat ze dit alleen hebben gemaakt om de benchmarks te winnen? Ze stappen binnen enkele jaren over op ARM dus ze moeten wel iets goeds in de markt zetten om de overstap te stimuleren. Als ze nu eenzelfde chip hadden gepresenteerd die de helft presteerde dan was het hele sentiment rond de overstap negatief.

Ik snap dat je negatief wilt zijn, maar imho is het een aardige prestatie van ze. De concurrentie die ze nu hebben doet het niet, maar wellicht krijgen ze een schop onder hun kont om er wat meer vaart achter te zetten

[laptopleon]

De M1 is 5x groter dan de i7 qua aantal transistors. Ik ben heel benieuwd wat Qualcomm/Intel/AMD kunnen met 5x meer silicon.

Niemand houdt de concurrentie tegen om hetzelfde te doen. Zolang ze dat niet doen, klinkt dit een beetje als een zure reactie. Apple komt een keer met iets waar niets op af te dingen is, maar dat past niet in het denkraam of zo?

Apple heeft hier wel een héél dure chip gemaakt om de benchmarks te winnen. Ze kunnen het financieel hebben, maar gezien de budgettaire beperkingen bij de concurrentie snap ik wel dat de rest dat niet zo doet.

Alsof Apple de enige is in dat prijssegment? Alsof anderen voor dat bedrag hetzelfde kunnen? Nee.

[Myaimistrue]

Als je denkt dat deze SoC Apple meer kost dan de AMD of Intel chips, dan denk je wellicht verkeerd: er wordt verwacht dat dit Apple zal toelaten flink te besparen: https://sumitgup.medium.c...-m1-cpu-chip-2fdd88db9b36

Je vergeet ook dat er heel wat meer zaken op de SoC zitten dan bij een Intel/AMD, waardoor het moederbord kleiner kan, er andere componenten verdwijnen, de assemblage vereenvoudigt,...

Er zijn wel meer zaken die Apple voorsprong/voordelen geven op Intel/AMD: zo is de verregaande integratie en customisatie voor Intel/AMD moeilijker omdat ze met hun diverse klanten rekening moeten houden. Dan wil je meer diversiteit en dus niet te veel integratie in één enkele chip. Apple heeft nu ook een nog groter gewicht om capaciteit bij de fabs te kopen (iPhone/iPad + Macs) en bovendien een grotere “afzetmarkt” voor hun SoC ontwerpen.

[PPie]

Ze bakken ze helemaal niet zelf, ze ontwerpen ze (deels) zelf.

Op die manier maken AMD en NVidia dus ook niks zelf.
Toch wordt dat bij die bedrijven niet zo gezien...

[xavalon]

Ze kunnen de dure chip permitteren tot de kosten die ze aan Intel betaalde voor hun base model. Als ze nog meer kwijt zijn dan eet het in hun marges. Maar ze kijken vast naar de kosten van het gemiddeld model dat de klant koopt. Als de gemiddelde koper de MacBook Pro koopt met 512GB is dat waar ze kijken naar de totale kosten. In dit opzicht zijn de prijzen die Apple rekent voor de MacBook Pro en Air niet veel veranderd. Je betaald nog altijd de ‘hoofdprijs’ voor dubbel zoveel RAM geheugen en voor een grotere SSD opslag.

[R-v-R]

Ik vind een compleet andere processor architectuur toch wel een ingrijpende wijziging.

[Shark.Bait]

revolutie=omwenteling. Dus ja, revolutie.

[jvwou123]

van een intel, naar een eigen ontwikkelde ARM die sneller, en minder stroom gebruikt, kan ik niet meer gewone evolutie noemen.

Definitie van revolutie is als iets in eens ingrijpend veranderd, of zoals wikipedia het zegt:

Een revolutie of omwenteling is een plotselinge opstand van het volk die tot een blijvende politieke verandering leidt. Het is daarmee de tegenhanger van evolutie, of geleidelijke verandering.

het is iig geen evolutie/geleidelijke verandering. Dat zou van een i5-9*** naar een i5-10*** zijn. Dus ik vind dit best wel revolutie.

[watercoolertje]

Het is onder aan de streep nog steeds een laptop die beter is dan de vorige, hoe is dat anders dan eerdere versies van die laptop?

[R.Mats]

Naast de overstap van x86 naar ARM wat in mijn ogen wel iets revolutionairs vindt van zo'n grote speler, denk ik ook dat alleen het feit dat Apple nu over gaat naar alleen eigen hardware ook bijzonder genoemd mag worden.

[Mr.Apoptosis]

Of het een revolutie is weet ik niet, maar ik vind het een mooi gevonden titel: Verhulde revolutie.

Dat Apple hun eigen processor ontwikkeld is op z'n minst een breuk met wat ze hiervoor deden voor macs en macbooks, namelijk x86 processors een derde partij gebruiken. Nu hebben ze hun eigen ARM processor ontwikkeld. Dat is dus wel degelijk meer dan een simpele upgrade of evolutie van het product.

Echter merk je daar als gebruiker niet veel van, in die zin verhuld. Maar het is wel degelijk een belangrijke, en als ik de review mag geloven, een goed gelukte ontwikkeling.

[tcviper]

Dus omdat anderen het niet zo noemen moet Tweakers dat ook niet doen? vind het persoonlijk wel een goed woord, aangezien een groot bedrijf als Apple nogal een slag maakt nu.

[Wolfos]

De laptops zijn op ieder vlak beter geworden. Betere prestaties dan alle andere in die form-factor, betere batterijduur en betere koeling. Eigenlijk alle punten waarop een processor voor verbetering kan zorgen.

[cariolive23]

Sinds wanneer wordt een upgrade of wat dan ook als revolutie gezien bij Tweakers? Dit is gewoon een evolutie geen revolutie..

Het is niet dat het compleet nieuw is.
Beetje jammer dit weer. op geen een andere tech website praten ze over revolutie.

Een revolutie is zelden of nooit iets compleet nieuws, maar vrijwel altijd een combinatie van een aantal bestaande zaken die samenkomen. ARM bestaat al jaren, niks bijzonders. Laptops bestaan al jaren, Apple bestaat al jaren, MacOS bestaat al jaren, etc. Maar dan nu alles in één pakketje, inclusief een chip die meerdere zaken combineert, én Rosetta die er voor zorgt dat x86-software ook nog werkt, dát noem je een revolutie. En dan kan het best zijn dat het alleen maar een revolutie is voor Apple (en haar klanten), daar wordt het niet anders van.

Mocht je dit geen revolutie noemen voor Apple, dan kun je het begrip "revolutie" net zo goed uit je woordenboek schrappen, dat bestaat blijkbaar niet. Of op zijn best een synoniem voor "evolutie".

[Typhone]

Er staat hier zoveel onzin dat een -1 niet eens de naam eer aan doet. Een dergelijke bullshit reactie zou in het kader van die Pro artikelen die hier ook aankomen gewoon zip de prullenbak in mogen. Feitelijk onjuist en de onderbouwing is geen onderbouwing maar een uitgeschreven onderbuikgevoel. Die ARM (M1) chips zijn wel degelijk van een andere orde. Er zitten zoveel integraties in de chip zelf dat je hier never van een 'evolutie' kunt spreken.

[klonic]

Bijna elke revolutie/revolutionair product is eerder ook 'geprobeerd'. Het gaat er niet altijd om wie de eerste is, maar wie iets het eerste tot een succesvol eind brengt. Men beschouwt Tesla vaak als revolutionair merk omdat zij de EV tot een cool product hebben gemaakt. Omdat zij de andere fabrikanten angstzweet bezorgen. Fijn dat Mitsubishi I-MiEV/Citroen C Zero/Peugeot Ion een paar jaar eerder was en Citroen in de jaren 90 een Electrische AX had, of dat ze er vroeg in de 1900 eeuw ook waren in dingen die meer op een koets leken. Maar die hebben de nieuwe trend niet gestart, die zijn gekomen en gegaan.

De vraag is denk ik meer: 'wat is het kantelpunt?' De Tweakers-redactie is van mening dat dit een kantelpunt is. En die aanname is niet raar, vind ik.

Ik krijg overigens ook vaak een -1 voor pro-apple praat. Ik krijg het gevoel dat tweakers niet graag afwijkende meningen zien.

[obimk1]

Hoi "genie", bedrijven die zelf belangrijke HW ontwikkelen, schrijven de "beste" software. Apple had A4 chip in 2010, anno 2020 de A14 (wet van Moore!)

Maar uiteindelijk zul je in een weekend, wel zelf een werkende SOC CPU hebben gemaakt met een laag verbruik, sorry had niet gerekend op je "Facebook Expertise"

[Reactie gewijzigd door obimk1 op 23 juli 2024 01:24]

[CyberMania]

Hoe zit het met de performance per watt met die intel van jou. Misschien trekt die de accu in een kwartiertje wel leeg terwijl de M1 nog uren door draait (zelfs zonder koeling).

[Reactie gewijzigd door CyberMania op 23 juli 2024 01:24]

[Anoniem: 428562]

Anandtech heeft stroomverbruik van een 2020 mac mini met m1 gemeten, multicore 100% cpu wordt er 31 watt gebruikt. Komt stroomverbruik van het scherm nog bij om te vergelijken met een laptop.

Laptop met m1 zal dus ook niet urenlang 100% cpu kunnen draaien.

https://www.anandtech.com.../mac-mini-apple-m1-tested

[Takenzo]

Maar dan wel bijna 2 uur op volle maximale cpu load. Geen enkele intel/amd laptop die dat evenaart

[Myaimistrue]

Het Anandtech artikel eens goed lezen. 31 Watt is het maximale verbruik van een Mac Mini gemeten aan het stopcontact, dus inclusief A-C/DC, RAM, ventilator, moederbord enzovoort. Er is overigens achteraf een update gezet in het artikel: het verbruik GPU+CPU in het scenario bleek exact 15Watt.

[Reactie gewijzigd door Myaimistrue op 23 juli 2024 01:24]

[qless]

De M1 heeft 4 snelle cores, dus dat tegen een intel met 4 cores...

[Anoniem: 428562]

M1 heeft 4 cores met max 3.2 GHz en 4 cores met max 2 Ghz dat zijn er toch meer dan de intel.

Eigenlijk heeft de intel 5 cores er zit nog een 486 in die uitsluitend door management engine gebruikt wordt en niet beschikbaar is voor OS.

[Myaimistrue]

De 4 2Ghz cores zijn efficiency cores, ze hebben ongeveer 25% van de performance van de snelle cores, aan een fractie van het verbruik.

Overigens zit er op de M1 ook een neural engine, een image processor, een SSD controller, een Secure Enclave (de ganse T2 processor van de vorige Macs zit op de SoC)...

Een vergelijking maken met Intel op basis van opbouw van de SoC is dus vrij nutteloos. Uiteindelijk is wat telt dat je er veel meer uit krijgt volgens wat je er in steekt (verbruik) dan bij een Intel chip.

[R-v-R]

Ik vind persoonlijk de mogelijkheid om slechts één monitor aan te sluiten een heel groot minpunt, zeker voor een pro model is dit eigenlijk uit den boze.
Had ook gewoon bij de minpunten moeten staan.

[ronaldmathies]

Er is opzicht een workarround om tot 6 schermen aan te kunnen sluiten:

https://www.macrumors.com...un-six-external-displays/

[z1rconium]

-- Veel gebruikte apps simpelweg (nog) niet werken,

Kun je ze opnoemen, wil dit graag weten voordat ik er 1 aanschaf.

[doc]

https://isapplesiliconready.com

Slechts 18 die er op dit moment niet werken van de 317 in de lijst. Waarvan de belangrijkste voor de meeste gebruikers hier VMware Fusion/Parallels/Virtualbox zullen zijn, maar de eerste twee zijn hier al hard mee bezig.

[Backspin]

Ik ken er niet veel, maar eentje die voor sommige mensen wel belangrijk is: Google Drive File Stream. Deze werkt niet via Rosetta omdat er een kernelextensie gebruikt wordt door Drive File Stream, en Rosetta vertaalt geen kernelextensies. Het wachten is op een update van Google.

[LCsmit]

Ha z1rconium,

Heb zelf een M1 macbook pro en ik kan je verzekeren dat dagelijkse productiviteit apps zonder enige problemen werken. Heb zelfs de ventilator tot nu toe nog geen een keer gehoord.

Je komt op dit moment nog wel problemen tegen met sommige games of als je een developer bent voor andere platformen. Weet niet waar GeoBeo zijn informatie vandaan haalt...

[z1rconium]

Maar die werkt niet vanwege Big Sur, staat los van chip.

[GeoBeo]

[...]
Kun je ze opnoemen, wil dit graag weten voordat ik er 1 aanschaf.

Nog een paar: Counter strike, Rocket league.

[Sluuz]

Waar heb je het over?
Wat zijn "veel gebruikte apps die (nog) niet werken"? Doel je dan op Parallels? Want echt veel zijn het er niet (zie Rosetta2).
Hoe weet je dat Apple werkt aan een closed garden? De App Store op de Mac bestaat al heel lang, maar je kan gewoon alles buiten de App Store om installeren als je wil.

[nelizmastr]

Ik kan anders prima niet-App store apps installeren die al ARM native zijn. Dat gaat echt niet zomaar veranderen. DaVinci Resolve en Photoshop staan echt niet in de App Store hoor

En dat apps niet werken, tja, ligt eraan welke je bedoelt.

Niet-native en niet werken zijn natuurlijk twee verschillende dingen.
Mijn dagelijkse werk is niet langzamer geworden omdat ik er voor kies om op een M1 Mac
nog 50% aan Intel apps te gebruiken t.o.v. mijn vorige Mac mini uit 2018.

[nelizmastr]

Dat is speculatie, jij presenteert het als een feit. Tenzij je die stelling kan onderbouwen is het niets anders dan koffiedik kijken.

Vergeet niet dat er ook nog een Mac Pro met ARM SOC gaat komen, je gaat me niet wijsmaken dat ze voor een machine van vele duizenden euro's de boel gaan dichttimmeren. Die machine draait op hetzelfde macOS als de instap Macs natuurlijk

[Luke_msx]

De Mac is het belangrijkste ontwikkelplatform voor iOS applicatie ontwikkeling; alleen al daarom is het zeer onwaarschijnlijk dat Apple de beperkingen van de iOS Appstore ook aan de Mac gebruikers gaat opleggen; het zou de dood van het platform betekenen en dat beseft men echt bij Apple ook wel.

Ik denk zelf, ook gezien alle (in mijn ogen terechte) anti-trust onderzoeken dat de ontwikkeling eerder (verder) de andere kant op gaat en dat iOS op termijn ook (nog meer) opener gaat worden, maar goed, dat is een heel andere discussie.

[Anoniem: 1322]

-- Apple tot voor kort telemetry terugstuurde van elke app die je gebruikte en wanneer je dat deed.
Letterlijk ieder besturingssysteem doet dat. Zelfs Linux en ze zijn daar ook niet echt transparant over:
https://www.bleepingcompu...metry-for-the-first-time/

Maar goed, dat maakt het nog niet correct. Waar het wel om draait: wat doe je met die telemetry. Bij Google en Microsoft moet je daar bang voor zijn, met Apple minder gezien ze geen verdienmodel hebben dat gebruik maakt van deze data.

[GeoBeo]

met Apple minder gezien ze geen verdienmodel hebben dat gebruik maakt van deze data.

Want data verkopen aan de NSA verdient slecht? Is dat zo?

Ik bedoel ik speculeer hier maar wat, net als jij daar doet in die zin

Mijn punt: die data werd doelbewust afgeluisterd met een hele belangrijke reden (met de reputatie van Apple op het spel). Wat die reden is kunnen jij en ik alleen maar raden, maar het ruikt niet fris.

Het "ja maar Apple is heus wel lief vergeleken met Google denk ik" is niet echt een sterk argument.

[Reactie gewijzigd door GeoBeo op 23 juli 2024 01:24]

[Anoniem: 1322]

Ik ga inderdaad op het woord en publieke visie af die de bedrijven zelf geven. Ik speculeer daarbij niets, ik baseer het op de voorwaarden die het bedrijf zelf afgeeft. Iets anders is ook niet mogelijk gezien, zoals je zelf al aangeeft, niemand een interne blik kan werpen.

Google is vrij duidelijk over zijn verdienmodel net zoals Apple dat is. Beide zijn wat mij betreft prima, het is de consument die zelf kiest...

Het "ja maar Apple is heus wel lief vergeleken met Google denk ik" is niet echt een sterk argument.
Dat argument maak ik ook niet. Google is duidelijk: wij verzamelen jouw gegevens om gerichte advertenties te kunnen verkopen. Apple richt zich meer op privacy en houd zoveel mogelijk op het apparaat zoals gezichtsherkenning in fotos en zware versleuteling van het apparaat. Er is genoeg geklaag geweest van overheden (over enkel IOS apparaten,, heb je ze wel eens over een andere fabrikant gehoord?) om dit op te heffen.

Dat de NSA overal meekijkt is niet Apple's schuld. Net zoals dat niet de schuld is van alle chinese telefoonfabrikanten dat die regering meekijkt. Dat zijn lokale wetten en daar heeft men zich gewoon aan te houden.

[Luke_msx]

-- Apple tot voor kort telemetry terugstuurde van elke app die je gebruikte en wanneer je dat deed.

Dit is bewezen onwaar; het enige dat Apple deed is een OCSP controle van het *certificaat* van de *ontwikkelaar*; met name voor het checken van een certificate revocation list. Een simpele beveiligingscontrole dus. Dat gaat over een niet-encrypted verbinding; dat is nu eenmaal zoals OCSP werkt.

Je kunt veel van Apple (het bedrijf) vinden; ik heb daar ook gemengde gevoelens over; maar met het verkondigen van onwaarheden help je niemand verder.

[aval0ne]

[...]

-- Apple werkt aan een closed garden (verplichte app store) voor z'n laptop producten. Dus straks niet zomaar alles meer draaien dat je wilt. Je Macbook blijft van Apple, ook nadat je hem koopt.
-- Apple tot voor kort telemetry terugstuurde van elke app die je gebruikte en wanneer je dat deed. Bij het niet bereikbaar zijn van Apple servers, kon je lokaal op je eigen Macbook geen apps meer starten.

Klinkklare onzin. https://www.medianama.com...gatekeeper-clarification/

[Mizgala28]

Alleen in beide android en windows kun je zelf genoeg blokkeren, niemand die je tegenhoudt om alle telemetrie in Windows te blokkeren (daar had ik nog recent een video over gezien) en bij android kun je altijd voor een privacy vriendelijke rom gaan als je echt nul Google wil op je toestel.

Dat is met Apple straks zo goed als onmogelijk (tenzij iemand met een "jailbreak" komt of dergelijke)

Qua privacy en gegevens verzamelt Apple naar mij weten heel erg veel van jouw als de gebruiker, dat ze die info voor zichzelf gebruiken veranderd dat feit niet.

Geen van die 3 genoemde bedrijven is hellig overigens.

[Reactie gewijzigd door Mizgala28 op 23 juli 2024 01:24]

[Anoniem: 832019]

De closed garden van Microsoft is veel erger? Microsoft heeft minder apps werkend? Het is knap dat 8 jaar later Apple een product met meer functionaliteit released dan Microsoft? Wat probeer je nou te stellen?

[Burning]

Deze laptops ondersteunen wel meedere monitors. Alleen niet direct via USB C. Daar is wat software en een adaper voor nodig.

Deze video gaat over het aansluiten tot 6 displays op een M1 Mac Mini. Ideaal? Nee, maar mocht de laptop verder wel uitstekend bij je doeleinden passen is dit een mooie workaround.

[Reactie gewijzigd door Burning op 23 juli 2024 01:24]

[Jay-v]

Dat gaat via Displaylink. Displaylink is best wel ruk, heeft een behoorlijke performance impact en heeft extra software nodig.

Ik heb het zelf een tijdje gebruikt en had vaak problemen met latency of de driver (kernel extension) die niet helemaal lekker liep.

Het is zeker een oplossing, maar native werkt gewoon veel beter.

[kevints]

Gebruik zelf nu ook DisplayLink en heb nergens last van. Heb inderdaad gelezen dat het vroeger echt heel veel kracht vergde, maar op dit moment kan een beetje processor dit gemakkelijk aan zonder kwaliteitsverlies. Laat dat nu ook net het sterke punt zijn van deze macbook. Geen excuus voor Apple natuurlijk, want meerdere monitoren aansluiten zou gewoon standaard mogelijk moeten zijn

[klonic]

Ik heb geprobeerd om een shooter via DisplayLink te spelen, en daar is het veel te langzaam voor. Nu heb ik daar ook niet meerdere schermen voor nodig. Maar het betekend wel dat ik een extra adapter nodig heb. Dat wil ik dus niet. Ik heb afgelopen vrijdag 2e hands een ongeveer even snelle 16" Macbook Pro gekocht met i7-9750h processor (10% sneller geloof ik in benchmarks). Ik wil gewoon probleemloos meerdere schermen kunnen aansturen zonder Displaylink.

[kevints]

Klopt, heb je gelijk in. Ik heb zelf bij mijn keuze geen rekening hoeven te houden met gamen en dat werkt inderdaad minder goed

[R.Mats]

Denk dat dit valt onder onpraktische aansluitingen. Kan natuurlijk gedaan zijn om later weer iets van een usb-c hub te verkopen

[mjz2cool]

Er zijn wel 2 aansluitingen, maar er kan maar 1 extern scherm aangestuurd worden. Een usb-c hub helpt daar niet bij.

[DamirB]

Dat vind ik ook voor 't feit that er geen e-GPU ondersteuning is

[Ed Vertijsment]

Mee eens, pro is hier zo pro als op een gamer muis of scheerapparaat terwijl het hier gaat om een productiviteitsmachine in een duurdere klasse.

[Ruw ER]

Eens, maar, ik zie dit als een first gen product. Persoonlijk zou ik een jaar wachten, kijken wat ze verbeteren in de volgende versie. De basis is echter erg sterk, hulde dat Apple deze stap heeft gezet.

[Shark.Bait]

Apple heeft gekeken wat de instappers doen met hun MBPro, en daarop het model aangepast, zoat ze niet meer geld erin steken dan gebruikt word. Jij bent dan meer een upper tier MBPro gebruiker.

[R-v-R]

Voor bijvoorbeeld developers die bij klanten komen maar ook thuis of op kantoor werken was de mogelijkheid om twee monitoren te kunnen aansluiten een groot pluspunt.
Met de vorige pro versie was dit ook gewoon een standaard mogelijkheid waar geen enkele work-around voor nodig was.
Om dan "lekker" een Mini erbij te moeten kopen vanwege een tweede monitor slaat natuurlijk helemaal nergens op.

[CyberMania]

Dan koop je de oude MacBook Pro. Ik zie het probleem niet zo.

[R-v-R]

Dit artikel gaat echter over de nieuwe Macbook Pro en zijn voor en nadelen.

[CyberMania]

Voor elk product is wel een minpunt te vinden voor use-cases. Een PS5 kan je ook vergelijken met de Switch (allebei gameconsoles) die al langer op de markt is en wel een ingebouwd scherm heeft voor pick-up and play. Jammer dat de PS5 dat na een jaar later nog niet kan.

[Reactie gewijzigd door CyberMania op 23 juli 2024 01:24]

[Rataplan_]

Slaat als een tang op een varken. De PS5 met Switch vergelijken zijn twee compleet verschillende merken en apparaten. Hier wordt een MacBook Pro met M1 vergeleken met zijn voorganger met x86 CPU. En dan is de M1 indrukwekkend, maar slaat de plank op een paar plekken ook finaal mis. O.a. met max 1 extern scherm. Dat is Apple 'Pro' onwaardig.

[spork]

Volgens mij kan je gewoon 2 beeldschermen aansluiten in clamshell modus?
Ik heb geen M1 Mac dus ik kan het niet met zekerheid zeggen maar als ik mijn huidige MacbookPro (2014) dicht klap zijn er wat Mac OS betreft gewoon maar 2 schermen. Als de Mac Mini 2 externe beeldschermen kan aansturen, dan zal de Macbook het ook kunnen.

Nogmaals, dit denk ik, weet ik niet.

[Ed Vertijsment]

Er is natuurlijk al veel over gezegd maar het feit dat je maar 1 (extern) scherm kan aansluiten is voor veel mensen echt een serieus nadeel. Ik elk kantoor waar ik rondkijk/keek en veel thuisopstellingen ook worden 2 schermen gebruikt. Dat dit niet kan is mijn inziens een serieuze misser. Ik hoop dat dit wordt aangepast in de toekomst maar Apple kennende verliezen generaties eerder connectiviteit dan dat ze die erbij krijgen.

Verder is het natuurlijk een hele interessante ontwikkeling. Ten eerste voor Apple maar ook wellicht voor de industrie (hoe gaat die volgen, wat gaat Microsoft doen) en wat betekent dit voor x86 en dus Intel (en ook AMD).

Uiteindelijk kan dit (is natuurlijk al langer in gang en niet enkel Apple's feestje) best nog wel eens het een en ander gaan veranderen hoe we apparaten gebruiken. Het verschil tussen OS'en/code wordt hierdoor kleiner en dat kan zich ook gaan vertalen naar hardware.

In ieder geval gebeurt er weer iets écht interessants in processor land.

[Jay-v]

Ik gebruik zelf ook vaak 2 (externe) schermen. Echter was dit op de vorige "goedkope" MacBook pro ook al een probleem. Apple ondersteund geen MST waardoor je dus niet meerdere schermen kan aansluiten via een enkele poort (en de goedkoopste versie heeft er maar 2).

Dan moet je dus gaan werken met meerdere adapters of Displaylink (wat overigens ook werkt op de m1).

Tegenwoordig dus maar over op een ultrawide met ingebouwde powerdelivery.

[k995]

Dat 1 scherm is omdat deze niet echt een pro reeks is. Ongetwijfeld krijgen de volgende (duurdere) reeksen dat wel, kan me moeilijk voorstellen dat apple zich daar slecht gaat positioneren.

[Ed Vertijsment]

MacBook Pro

[k995]

Mac mini/air en low end pro reeks kreeg dit. De higher end : mac pro en de rest van de MacBook pro's zullen ongetwijfeld een krachtiger SOC en meer aansluitingen krijgen.

Zie je nu ook al bij apple:de goedkoopste 13 inch macbook pro heeft ook maar 2 poorten. Al is 1300-1600 natuurlijk enkel goedkoop in apple termen.

[Ed Vertijsment]

low end pro

Welk stickertje er ook op wil plakken, een budget model van een andere fabrikant kan meerdere externe schermen aansturen. Dus zelfs voor een instapper is dit een missende feature. Laat staan op apparaten met een pro label. Open voor de grap eens de product pagina op de Apple website. Apple market dit ding wel degelijk voor professioneel gebruik.

de rest van de MacBook pro's zullen ongetwijfeld een krachtiger SOC en meer aansluitingen krijgen.

Aannames zonder onderbouwing. En op basis van het verleden kun je eerder concluderen dat Apple liever connectiviteit verwijderd dan toevoegt.

[Reactie gewijzigd door Ed Vertijsment op 23 juli 2024 01:24]

[k995]

Ik denk dat apple gerust beter weet waar het mee bezig is dan iemand op tweakers.
Apple doet dit ook al jaren: lower end 2 poorten, higher end 4 of meer, due niks geen onderbouwing gewoon wat apple al sinds de vorige generatie doet.

[Ed Vertijsment]

Ik denk dat apple gerust beter weet waar het mee bezig is dan iemand op tweakers.

Prima dat jezelf buiten spel zet. Maar zullen we dan Tweakers als platform maar opheffen en gewoon alles kopen wat los en vast zit omdat de fabrikant/verkopen zegt dat het goed is en geen vragen stellen?

Apple doet dit ook al jaren: lower end 2 poorten, higher end 4 of meer, due niks geen onderbouwing gewoon wat apple al sinds de vorige generatie doet.

Lees mijn vorige reactie even terug, wat apple al jaren doet is elke generatie connectiviteitsfeatures weglaten. Focus even niet op enkel de vorige generatie, maar ook de generatie daarvoor, en die daarvoor voordat je dat gebruikt om te extrapoleren naar de toekomst.

lower end 2 poorten, higher end 4 of meer,

De vorige generatie had 2 video poorten, deze 1. Je opmerking:

Apple doet dit ook al jaren

Is dus onjuist.

Je mag je best wat kritischer opstellen naar producten, je bent nu echt alleen aan het "fanboyen". Je neemt alles klakkeloos aan, spreekt elke kritiek ongefundeerd tegen. En doet aannames met de gewenste uitkomst voor dat moment.

Feit is dat er features weggelaten zijn (los van de andere mooie ontwikkelingen, daar hoor je me niet over klagen), en dat er genoeg gebruikers zijn die deze dagelijks gebruiken. Dat er geen enkele aanleiding is om aan te namen dat het ooit terugkomt. En dat dit eigenschappen zijn die bij bijna alle concurrerende apparaten (ook in lagere segmenten) gewoon aanwezig zijn.

[k995]

Sorry geen idee waarom je zo gefrustreerd bent, als apple geen product voor jou is: koop het niet. Makkelijk toch? Je "kritisch opstellen" en wat commentaren posten onder een nieuwsbericht betekend niks en doet niks, het al dan niet kopen wel.

[Ed Vertijsment]

Dit is een tech community waarin voorzien wordt om over producten de discussiëren, als je niet bereid bent dat te doen (je stelt je vrij eenzijdig op) waarom meng je, je dan in de discussie?

[k995]

Je begint het nu echt persoonlijk te maken, ik wijs gewoon neer het feit dat het in lijn van apple producten is om een hogere reeks uit te brengen met meer aansluitingen. En als jij gelijk krijgt en apple onverklaarbaar daar ook een pak poorten weglaat dan tja is dat hun keuze en koop je een hub of iets anders.

Geen reden om je hier zo druk over te maken.

[Ed Vertijsment]

ik wijs gewoon neer het feit dat het in lijn van apple producten is om een hogere reeks uit te brengen met meer aansluitingen

Maar hoe verklaar je dan dat diezelfde (duurdere) lijn jaar op jaar, net zoals de goedkopere lijn juist minder aansluitingen krijgt.

En hoe verhoud zich dit tot functionaliteiten van die aansluitingen zelf? Neem daar bij even in overweging dat Apple juist gaat voor een lijn van eenvoud waarin alles over 1 aansluiting gaat en zonder uitleg moet werken, waarom zouden ze dan exact weer uitzonderingen introduceren als die niet technisch van aard zijn?

En welke bronnen heb je om aan te nemen dat toekomstige modellen dit anders gaan doen? Of anders, op basis van wat verwacht je dat de lijn opeens de andere kant op gaat?

[k995]

Ik merk op dat de duurdere lijn meer aansluitingen heeft sinds de vorige generatie . Dat is ook logisch als apple overgaat naar eigen SOC's zoals in een iphone dan gaan ze juist dat gebruiken om verschil te maken omdat ze nu eenmaal weinig interesse hebben om 3-4 verschillende soc's te maken en dus op andere manieren onderscheid moeten maken.

Ik verwacht dus dat apple precies zal doen wat ze al jaren doen. Jij gaat ervanuit dat ze dat niet doen, zonder veel onderbouwing dat "apple dit altijd doet".

[Ed Vertijsment]

Ik merk op dat de duurdere lijn meer aansluitingen heeft sinds de vorige generatie

Que? Toch net zoveel op de MBP, al dan minder bruikbaar?

Dat is ook logisch als apple overgaat naar eigen SOC's zoals in een iphone dan gaan ze juist dat gebruiken om verschil te maken omdat ze nu eenmaal weinig interesse hebben om 3-4 verschillende soc's te maken en dus op andere manieren onderscheid moeten maken.

Nogmaals, er is geen onderscheid te maken want er zijn (nog) geen andere machines die het wel kunnen en is nog niets bekend over wat die kunnen. Daarnaast lijkt het mij hoogst onwaarschijnlijk dat dit een marketing instrument is omdat er geen marketing materiaal hierover is om dit te ondersteunen. Tot zover ik weet komt de initiële kennis hierover uit een interne memo.

De reden lijkt mij eerder een beperking van de controller in de SOC (verklaart waarom de mini 2, en de MBP 1 intern en 1 extern kan aansturen). Om het op te lossen zou dan Apple juist verschillende soc's moeten maken waar we volgens mij over eens zijn dat dat waarschijnlijk niet optimaal is.

En dus op andere manieren onderscheid moeten maken.

Waarom zouden ze onderscheid daarop willen maken? Dat hebben ze nooit gedaan. Het zit binnen dezelfde pro lijn en het M1 model moet het nieuwe vlaggenschip zijn. Het heeft dus geen zin om daar te gaan onderscheiden.

Ik verwacht dus dat apple precies zal doen wat ze al jaren doen. Jij gaat ervanuit dat ze dat niet doen, zonder veel onderbouwing dat "apple dit altijd doet".

Deze zin is vrij onsamenhangend, je geeft aan dat je verwachting patroon gebaseerd is op de geschiedenis. Mijne ook, met het verschil dat ik verder terug kijk en kan aangeven dat de connectiviteit generatie op generatie minder lijkt te worden, ik neem simpel weg meer generaties in de vergelijking mee. En zelfs als jet het met de vorige generatie vergelijkt is deze qua connectiviteit een downgrade. Je kunt er simpelweg minder op aansluiten.

[k995]

Que? Toch net zoveel op de MBP, al dan minder bruikbaar?

Nee MacBook Air/budget 13 pro hebben 2 poorten, rest MBP 4.
Deze M1's zijn die MBA/budget MBP, de duurdere varianten die nu meer poorten hebben zijn nu nog met intel cpu's.

De rest slaat gewoon nergens op, apple zal heus niet terug deze SOC gebruiken voor de higher end.
Zoals je zelf zo graag zegt dus:Aannames zonder onderbouwing.

Waarom zouden ze onderscheid daarop willen maken? Dat hebben ze nooit gedaan.

Ken je apple producten? Neem de iPad Air/gewone/pro iets krachtige SOC, iets beter scherm, kreeg smart connector eerst, meer speakers,... Tuurlijk moet je onderscheid maken om de bijna dubbele prijs te rechtvaardigen.

Als ik verder terugkijk zie ik dat de air altijd een pak minder poorten had dan de pro, ik zeg gewoon dat dit hetzelfde zal blijven. Dat ze nu ook sinds de laatste jaren een iets goedkopere pro versie hadden veranderd daar niks aan.

[k995]

Je vergelijkt de lower end 13 inch, die van een 1300-1500 euro. Er zijn ook duurdere 13 inch versies en daar spreek ik dan over. Jij beweert dat die ook 2 poorten zullen hebben "omdat apple" ik zie geen reden waarom ze niet gewoon de 4 poorten van nu zouden aanhouden, zeker omdat die vlot naar de 2000 euro gaan.

De M1 is hun eerste SOC die ze in hun laagst geprijsde producten gestoken hebben, higher end is nog altijd uitsluitend intel. Eens er een verbeterde versie uitkomt (cfg zoals bij iPads de A12 in de iPad vs A12x in de iPad Pro) zal die ongetwijfeld in de duurdere MBP's en iMacs/mac pro's komen.

De huidige M1 schiet daar echt gewoon te kort in nu, de geruchten gaan van een M1X die 12 tot 32 cores zou hebben .

[k995]

Dus ik kan kiezen tussen snel of aan te sluiten maar niet allebei? Dat is wel mislukte marketing dan, en daar kennen we Apple niet van

? Wat begrijp je niet dat dit NU al de situatie was VOOR de M1 ? De "goedkope" macbook pro 13 inch heeft zoals een macbook air 2 poorten. Dit is al zo sinds 2016 .

De Intel is het legacy model waar Apple zo snel mogelijk van af wil. Begrijpelijk want legacy is duur...

Inderdaad maar momenteel is een duurdere MBP, imac of mac pro enkel te koop met intel. Zoals ik al zei ongetwijfeld zal dat met een verbeterde M1 over een paar maand niet meer het geval zijn, jouw speculatie dat apple plots hun hele productlijn overhoop zou gooien slaagt gewoon nergns op. Je speculeert erop los zonder enige basis .

Nogmaals ik verwacht dat apple gewoon zal doen zoals ze al jaren doen en dus over enkele maanden een MBP/imacs uitbrengen met een M1X met 4-6 USB/thunderbolt poorten, als vervanger voor de hudige duurdere intel MBP's en IMACS.

[Ed Vertijsment]

? Wat begrijp je niet dat dit NU al de situatie was VOOR de M1 ? De "goedkope" macbook pro 13 inch heeft zoals een macbook air 2 poorten. Dit is al zo sinds 2016 .

Die 2 externe beeldschermen zonder problemen kan aansturen.

Inderdaad maar momenteel is een duurdere MBP, imac of mac pro enkel te koop met intel. Zoals ik al zei ongetwijfeld zal dat met een verbeterde M1 over een paar maand niet meer het geval zijn,

jouw speculatie dat apple plots hun hele productlijn overhoop zou gooien slaagt gewoon nergns op. Je speculeert erop los zonder enige basis .

Die van jou slaat iig net zo min ergens op. We weten niet OF er binnenkort er een extra lijn aan komt, en OF die een andere SOC gaat hebben en OF die dan wel meerdere schermen aan kan sturen.

"Ongetwijfeld" is een vrij grote aanname en zoals ik al zij heeft Apple een gigantische geschiedenis met het eruit slopen van connectiviteit uit opvolgende generaties.

[Reactie gewijzigd door Ed Vertijsment op 23 juli 2024 01:24]

[k995]

Apple werkt zo altijd, ipad is zo, hele macbook reeks is zo de laatste jaren,imac,mac mini,...
IK kan enkel dit herhalen, maar je wil de feiten blijkbaar nergeren en er wat op los verzinnen dat apple geen idee heeft waar het mee bezig is.

[Myaimistrue]

Nou, probeer dit eens op je budget modelletje dat twee schermen kan aansturen: https://m.youtube.com/watch?v=Kq_FyjcAULA

Spoiler: M1 MacBook die 6 schermen aanstuurt...

[temvdb]

Ik kijk Rond op kantoor en bij alle kennissen, 1 scherm max ... dus als ik de statistieken bekijk heeft ongeveer 50% geen extra scherm (dat is aan het afnemen wegens corona) 40% 1 scherm en ongeveer 10% 2 schermen of meer. En je kan wel meer schermen aansluiten, iPad is een 2de scherm, en via displayport zijn er al mensen die tot 6 schermen hebben aangesloten ... Nu als je leeft in middens van traders ontwikkelaars nerds of grafische gebruikers (deze laatste gebruiken tegenwoordig meer de ultra wide schermen dus none issue) dan heb je al snel het idee dat iedereen meer dan 1 scherm gebruikt maar dat is echt niet het geval, 10% Max ...

[aequitas]

Blijkbaar kan je met wat adapters tot 5 of 6 externe schermen komen: https://www.macrumors.com...un-six-external-displays/

[1973booterror]

Iemand heeft het al voor elkaar gekregen om 6 externe schermen aan te sturen:

https://www.macrumors.com...un-six-external-displays/

[ConZito]

Ik kan bevestigen dat het met een extern thunderbolt dock (in dit geval getest met een dock van DELL en HP) werkt om op twee schermen te werken. De ultra-wides (Samsung) met powerdelivery werken prima. In een beetje zakelijk omgeving ligt er een enkel USB-C kabeltje op het bureau die zorgt dat alles direct werkt, schermen, power delivery, physical network (als je dat nog hebt) en eventueel je USB-devices. En een dock prive aanschaffen kost ook de wereld niet tegenwoordig.

PS. Dat is met displaylink! Maar het werkt niet vlekkeloos bij nader inzien...

[Reactie gewijzigd door ConZito op 23 juli 2024 01:24]

[Ed Vertijsment]

Ik hoor hier verschillende dingen over. Het gaat hier dus om 2 externe schermen op een M1 Macbook pro? En gebruik je dan Displaylink (zie @Jay-v's reactie over de nadelen of gewoon plug en play. En kan je hier mee over vertellen laten zien?

[101br03k]

ik ben dan ook zeer benieuwd naar de ARM variant van AMD en hoe die zich houd tegen over de M1 van Apple en hoe zij denken die toe te passen.
(het is zover ik weet niet officieel bevestigdt dat AMD werkt aan een ARM processor)

[Ed Vertijsment]

Dit is eerslijk gezegd dan ook voor het eerst dat ik geruchten hoor dat AMD dat doet. Zou logisch zijn om in ieder geval te onderzoeken inderdaad.

[101br03k]

https://nl.hardware.info/...reren-met-applers-m1-socr
https://www.notebookcheck...n-the-works.507238.0.html
https://www.tomsguide.com...veloping-arm-silicon-chip
https://www.techspot.com/...based-apple-m1-rival.html
https://www.techradar.com...-have-a-worthy-competitor
wel moeten we er op letten dat dit vanwege dezelfde tweet is maar dat de sites hierboven dat allemaal "serieus" nemen en dat dat ook niet zonder reden zal zijn. (dat kan komen omdat AMD in 2014 aangaf al rond 2016 bezig te willen zijn met het zowel ontwikkelen van 64-bit ARM cores als 64-bit x86 cores, dit is onder andere onder in het artikel van hardware.info te vinden)

[Reactie gewijzigd door 101br03k op 23 juli 2024 01:24]

[418O2]

Ik weet niet in welke sector jij zit, maar in de development/design wereld is Apple zeker goed vertegenwoordigd

[PageFault]

Ja maar dat is niet 90% van het kantoorwerk. We komen het wel eens tegen, maar niet heel veel. Maakt ook niet uit, het werkt allemaal. Ik zou juist willen dat er iets meer concurrerends was.

[Ed Vertijsment]

De meeste Apple users zijn toch meer on the road.

Dat is nogal een aanname en zonder bron compleet ongefundeerd.

In het bedrijfsleven wordt het ook niet extreem veelvuldig gebruikt.

Vergeet niet de aantallen marketing afdelingen, creatieve industrie en developers waar dit hele gangbare machines zijn. Ook in andere banen worden ze vaak gewoon aangeboden. Normaals, dit zijn stellingen zonder cijfers.

Ze hebben al best wat neergezet

Ja indrukwekkend is het.

vast in versie 2 opgepakt.

Aannames zonder onderbouwing. En op basis van het verleden kun je eerder concluderen dat Apple liever connectiviteit verwijderd dan toevoegt.

[k995]

Dit zijn vervangers voor mac mini/air en 13/2poort macbook pro. Qua aansluitingen hebben ze dus ongeveer hetzelfde als wat ze vervangen. Als ze de higher end ook vervangen zullen ze die ongetwijfeld evenveel aansluitingen geven als die reeks nu heeft: 4 poorten dus.

Al is de 1/2 schermen limiet wel echt niet doordacht of puur express kreupel gemaakt om verschil te cureren met higher end imho.

[Ed Vertijsment]

Ik heb een 13 inch MBP, en zijn voorganger. De voorganger had 2 * usb, 2 * lightning minijack, en HDMI (los van magsafe en een sd card reader). Deze heeft 2 * USB C en minijack en thats is. De opvolger heeft hetzelfde maar dan kan er maar 1 scherm op. Zie je de lijn?

Ga ff terug naar early zeroes. Toen kon je nog veel meer er aan hanger. De ervaring leert dus dat connectiviteit zeker geen garantie is voor de toekomst.

Al is de 1/2 schermen limiet wel echt niet doordacht of puur express kreupel gemaakt om verschil te cureren met higher end imho.

Er is geen higher end en Apple wil echt niet we op x86 blijven hangen dus dat het opzettelijk is gedaan is kul en if so een dick move.

[k995]

Neen de 13 inch 2 poort macbook pro is de voorganger en die had ... 2 poorten zelfde voor macbook air.
De engine die echt achteruit gaat is de mac mini, die gaat van 6->4 poorten.

En wat je vergeet is dat bluetooth, in 2010 had je nog muis toetsenbord headset allemaal nodig tegenwoordig meestal bluetooth.

Er is geen higher end

Tuurlijk wel die komen er nog aan: 16 inch macbook pro, mac pro en ik denk ook aan mac mini pro.

[Ed Vertijsment]

Neen de 13 inch 2 poort macbook pro is de voorganger en die had ... 2 poorten zelfde voor macbook air.
De engine die echt achteruit gaat is de mac mini, die gaat van 6->4 poorten.

Ik type dit op een 13 inch 2 poort macbook pro. En die stuurt gewoon over elke lightning port video uit en heeft geen probleem om dat simultaan te doen. Dat vergeet je in je vergelijking.

En wat je vergeet is dat bluetooth, in 2010 had je nog muis toetsenbord headset allemaal nodig tegenwoordig meestal bluetooth.

Vergeet niet de razenpopulaire logitech muisjes die er nog zijn die met een usb zendertje werken. Maar goed. Dit gaat over beeld, niet over invoer/geluid.

Tuurlijk wel die komen er nog aan

Aannames, en niemand weet of dan wel eventueel misschien meerdere schermen aan kunnen sturen.

[Ed Vertijsment]

Uhm pardon, nee da's handig. Blijf is shit overpompen van machine a naar machine b e om vervolgen er achter te komen dat de bijbehorende software op b niet geïnstalleerd is omdat er maar een license voor 1 apparaat is.

Los van de e waste is het gewoon een bokkie wokkie oplossing voor een substantiele tekortkoming van het voor de rest indrukwekkende apparaat.

[CyberMania]

Apple Handoff toch? https://support.apple.com/nl-nl/HT209455

[Reactie gewijzigd door CyberMania op 23 juli 2024 01:24]

[Polshoogte]

Wie kan iets zinnigs zeggen over hoe we de GPU moeten zien in vergelijking met de concurrentie? Dat deze CPU goed presteert en zuinig is kan ik nog inbeeldden dat dit vooral door ARM vs de toch wat bejaarde x86 komt waar de rek inmiddels wel uit is. Maar zowel nVidia als AMD hebben niet stil gezeten de afgelopen jaren qua nieuwe GPU architecturen, hoe kan het dat een iGPU met beperkt verbruik prestaties levert die bij de discrete GPU's in de buurt komen?

[atthias]

RAM direct op den soc zelf is wat ik denk

andere IGPU werken met systeem geheugen wat verder weg ligt an dedictated GPU doen hun eigen RAM

nieuwe M1 GPU doet veel meer werken als de dedictated GPU dan andere IGPU dus betere prestaties


maar das puur speculatie op basis van ZEER gebrekkige kennis van de materie

[ffha]

GPUs schalen goed omhoog door hun parallelle workloads, dus je kan er lekker 'cores' tegenaan gooien. Apple heeft dan ook simpelweg een grote GPU gemaakt, met meer 'cores' dan Intel/AMD voor hun integrated graphics beschikbaar stellen.
Daarnaast hebben ze erg veel profijt van de 5nm waar de chips op gebakken worden, het feit dat RAM in dezelfde package zit en hun unified memory architecture. De CPU kan gewoon naar de GPU roepen waar iets staat ipv te kloten met langzame transfers.

Technisch gezien heeft in ieder geval AMD de kennis in huis om hetzelfde te presteren, maar waarschijnlijk het R&D budget niet tussen al het Ryzen/Navi geweld. Apple heeft daar geen last van, en ze beheren ook nog eens alle stappen van het process (belangrijkste daarvan is in mijn ogen het besturingssysteem).

Moet toegeven dat ik erg onder de indruk ben van de uitvoering en het resultaat. Ben ook razend benieuwd naar een eventuele Mac Pro met Apple SoC, al is het vanwege de walled garden meer vanuit technische interesse.

[harmvzon]

Je moet niet vergeten dat Apple ook niet stil heeft gezeten de laatste jaren. Volgens mij zijn zij in 2007 al begonnen met het ontwerpen van hun eigen chips. Verder denk ik dat Metal ook zeker mee helpt aan de snelheid van de GPU.

Ik dacht dat deze gpu in Metal ongeveer even zou moet zijn als een 1050Ti in Geekbench, dat is wel een 4 jaar oude GPU. In OpenCL haalt ie het niveau van GeForce GTX 780.

[Wolfos]

De gaming benchmarks voor deze chips zijn enorm goed voor een iGPU, maar het blijft een iGPU.
https://www.notebookcheck...8-GPU-cores.506105.0.html
Let op dat op 720P de bottleneck weleens bij de CPU kan liggen, vanwege de emulatie. Je moet dus naar de 1080P benchmarks kijken om de GPU's te vergelijken.

Dus een potje Civ VI spelen zal 'm goed afgaan, maar de nieuwste AAA games moet je hierop niet willen draaien.

[Reactie gewijzigd door Wolfos op 23 juli 2024 01:24]

[Anoniem: 310408]

Wat ik een beetje mis in de review is hoe soepel de machine loopt. Vergeleken met vorige versies waarin je nog wel eens wat haperingen had als je van applicatie wisselde is dit echt een absoluut soepele ervaring. De hele machine voelt veel meer 'responsive' (sorry wiet geen Nederlands woord) dan welke laptop die ik ooit heb gebruikt. Op kantoor vechten ze om de paar exemplaren die we nu binnen hebben.

[CyberMania]

Yep en instant on en off!

[dabobstar]

Voor een goede indicatie hoe snel/responsief apps openen/sluiten check dit stukje in de video van LTT: https://youtu.be/4MkrEMjPk24?t=511 (op 8:30). Spoiler: echt heel erg snel!

[Quakie]

Er wordt ook niet bij stil gestaan dat er nu een mogelijkheid is om IOS apps te draaien op de M1 machines.
Hoe ingewikkelder de IOS app hoe meer kans dat het niet goed werkt, maar er zijn diverse apps die best bruikbaar zijn onder BigSur. Hopelijk gaan ontwikkelaars hier naar kijken in toekomst zodat je mooie universal apps krijgt (Iphone , ipad en MacOS geschikt)

Kortom: Native apps. Emulatie apps en IOS apps draaien op deze machines.

[zonoskar]

Zonder touchscreen op de macbook is dat onbegonnen werk. Er zijn dus ook mensen die denken dat er binnenkort macbooks uitkomen met touchscreen en dat deze generatie zonder touchscreen dus heel snel ondersteuning zullen verliezen wegens het missen van touchscreen functionaliteit. Of dit waar is, valt nog te bezien natuurlijk.

[cariolive23]

Touchscreens voor computers (en daarmee ook laptops) zijn nog nooit een succes geworden. Een iPhone veeg je even aan je broek af wanneer het scherm te vies is van de vette vingers, met een 13inch (of groter!) scherm gaat dat niet zo gemakkelijk.

Daarnaast heeft jouw laptop een normaal toetsenbord, die dan ook overbodig is. Wanneer je die weglaat, hou je een tablet over. En die maken ze al, met de naam iPad.

Misschien dat het handig is voor App-developers zodat men direct de mobiele apps kan testen op de laptop, maar de beleving op een 13 inch scherm in landscape, zal altijd anders zijn dan een 5 of 6 inch in portrait. Appels en peren.

[zonoskar]

En toch heeft vrijwel elke windows laptop in deze prijsklasse een touch screen. Zelfs die-hard 'tegenstanders' die dezelfde argumenten hadden als jij (bijv. Linus van LTT) missen een touchscreen enorm als ze moeten werken op een laptop zonder touchscreen. Voor de iPad had ook vrijwel iedereen een mening dat dit apperaat niet nodig was.

Het grote argument van Apple tegen een touchscreen op hun laptops is dat het de ervaring op iMac's anders laat zijn dan op de laptop. En dan introduceren ze een touchbar op de laptop en brengen dit niet op de Apple magic keyboard uit zodat dit ook op een iMac gebruikt kan worden. Compleet tegenstrijdig dus. Mijn gok is dus dat bij de redesign 14" macbook (air/pro) waar waarschijnlijk die M1x SoC met 12 cores in zal zitten, je ook een touchscreen gaat krijgen. En in de nieuwe iMacs ook. Je hoeft alleen maar naar de UI elementen van Big Sur te kijken om dat te zien. Het zijn vrijwel allemaal touch-vriendelijke UI elementen. De knoppen zien er uit als op iOS en de menu's zijn ook al verder uit elkaar geplaatst. Ik ben blij dat ik een 32" 4K monitor heb, anders was ik terug gestapt naar Catalina.

Het is niet dat er een touchscreen in zit, dat je het ook moet gebruiken he? Je kunt het gebruiken. En voor multi-touch iOS apps is het toch verrekte handig om dit op het scherm te kunnen doen, ipv via een of andere emulatie met de muis of touchpad.

[Neus]

Valt wel mee hoor: mijn Bunq, Apollo, Ziggo (!!!) apps draaien perfect op mijn M1 MBP. Ideaal. Geen touch voor nodig. Brawl Stars is lastiger te spelen maar het gaat.

Vooral de Ziggo app werkt goed; kan ik eindelijk op mijn laptop naar de F1 kijken en niet meer persé op de iPhone of iPad. En nee, hier in Italie kan ik officieel geen Ziggo op de TV hebben :-)

[Anoniem: 428562]

Jammer dat in de benchmarks geen macbook pro met intel chip is meegenomen. Nu blijft het appels met peren vergelijken.

[Stinky9]

Ik zou zeggen: "Google maar even!". Méér dan genoeg reviews die dat wel hebben gedaan...

[Cassius]

Zijn er een aantal (java) devs die werken met de M1 en IntelliJ? Is dit een mooie combo die je als daily driver echt zou gebruiken/gebruikt tot volledige ondersteuning? Ik zou een nieuwe laptop aan willen schaffen in Q1 2021 en twijfel of ik deze duik moet nemen of mezelf dan snoeihard in de voet schiet .

---

• IntelliJ zelf lijkt er met "major" priority aan te werken - https://youtrack.jetbrains.com/issue/JBR-2526 in ieder geval
• De open source JDK zelf is ook nog niet uit, zie https://adoptopenjdk.net/releases.html
• Ze zijn er (niet bij Adopt, maar de upstream) bij OpenJDK mee bezig onder https://bugs.openjdk.java.net/browse/JDK-8251280
• Ow Docker werkt nog niet https://www.docker.com/bl...icon-m1-chips-and-docker/ ... daar zal ik echt op moeten wachten!

---

Bij nader inzien wacht ik op een 15"+ model met een M1 voor ik de beslissing maak - 13,3" is super tof voor reizen maar niet als ik hem vaker gebruik als main screen.

[Reactie gewijzigd door Cassius op 23 juli 2024 01:24]

[cvl01]

Ik gebruik de Mac Mini M1 voor java development. Had de M1 meer als test aangeschaft met de intentie mn intel mbp nog te blijven gebruiken, maar zelf voor development is de M1 voor mij sneller.

Ik draai intellij ultimate onder rosetta, gecombineerd met java 13 native (ARM). Ik gebruik daarbij de java jdk van azul, https://www.azul.com/downloads/zulu-community/?os=macos&architecture=arm-64-bit&package=jdk

Dit draait erg soepel + sneller dan mijn intel mbp.

Je merk niet veel dat intellij onder rosetta werkt, als je echter java onder rosetta gebruik merk je wel echt dat java(rosetta) trager is t.o.v. intel, dit heeft te maken met JIT compilation. Maar met de azul build is dit dus verholpen.

[boudewijnrempt]

Ik kreeg de mijne gisteren. Het toetsenbord voelt beter dan dat van mijn vorige macbook pro (2015), maar niet zo goed als dat van mijn thinkpad of yoga. Het scherm is soort van okay, niet enorm fantastisch, maar beter dan dat van de thinkpad (maar dat is niet moeilijk...). De x64 versie van Krita draait zonder enige problemen en sneller dan op de oude mac.

Maar de grootste verrassing: Qt compileert from scratch in twintig minuten, en zonder de batterij leeg te trekken terwijl de laptop aan de stroom ligt. Dat is zo veel sneller dan ik ooit voor mogelijk had gehouden.